Warunki Grupowego Ubezpieczenia Ochrony Prawnej dla Klientów
Transkrypt
Warunki Grupowego Ubezpieczenia Ochrony Prawnej dla Klientów
Warunki Grupowego Ubezpieczenia Ochrony Prawnej dla Klientów ENERGA - OBRÓT S.A. §1 Postanowienia ogólne Niniejsze Warunki Grupowego Ubezpieczenia Ochrony Prawnej dla Klientów ENERGA – OBRÓT S.A. (dalej: WU) regulują warunki ubezpieczenia oraz zasady udzielania przez Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Allianz Polska Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie ochrony ubezpieczeniowej. §2 Definicje Poniższe określenia mają następujące znaczenie: 1. Centrum Informacji Prawnej – podmiot działający na zlecenie Ubezpieczyciela, zawodowo zajmujący się świadczeniem usług pomocy i informacji prawnej zgodnie z przepisami obowiązującego prawa (Coris Lex Services Sp. z o.o., ul. Sienna 73, 00-833 Warszawa, NIP: 118-17-64-166, Regon: 015870034, zarejestrowana w Sądzie Rejonowym dla M. St. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS: 0000222456, kapitał zakładowy 150.000,000 złotych i jest wpłacony w całości); 2. Deklaracja – oświadczenie woli Klienta ENERGA – OBRÓT S.A., mocą, którego wyraża on zgodę na objęcie ochroną ubezpieczeniową lub zmianę wariantu ubezpieczenia lub rezygnację z ubezpieczenia na podstawie WU; 3. Dzień roboczy – oznacza każdy dzień tygodnia od poniedziałku do piątku, w godz. 9.00 – 17.00 z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy; 4. Ubezpieczony – osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która posiada zdolność prawną, z którymi ENERGA – OBRÓT S.A. zawarła umowę sprzedaży energii elektrycznej bądź umowę kompleksową, których miejsce prowadzenia działalności lub siedziba znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 5. Ubezpieczający – ENERGA-OBRÓT S.A., Al. Grunwaldzka 472, 80-309 Gdańsk; 6. Ubezpieczyciel – Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji Allianz Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie; 7. Umowa – Umowa Grupowego Ubezpieczenia Ochrony Prawnej dla Klientów ENERGA – OBRÓT S.A. z dnia 16.01.2013 r.; 8. Wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego – wynagrodzenie jednego adwokata lub radcy prawnego z tytułu zastępstwa procesowego lub obrony w wysokości minimalnego wynagrodzenia za czynności odpowiednio adwokata lub radcy prawnego, ustalonego zgodnie z odpowiednimi przepisami regulującymi jego wysokość; zaś w braku takich przepisów stosuje się odpowiednie przepisy stanowiące podstawę do zasądzania przez sądy kosztów zastępstwa prawnego lub obrony dla adwokata lub radcy prawnego; w braku również i takich przepisów stosuje się odpowiednio przepisy regulujące zasady ponoszenia przez państwo (Skarb Państwa) kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu; w każdym przypadku Strona 1 z 7 9. Wynagrodzenie adwokata lub radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego lub obrony ustala się w wysokości nie wyższej niż dla adwokata lub radcy prawnego mającego siedzibę w miejscowości, w której znajduje się siedziba sądu właściwego miejscowo i rzeczowo do orzekani sprawie w I instancji, WU – niniejsze Warunki Grupowego Ubezpieczenia Ochrony Prawnej dla Klientów ENERGA - OBRÓT S.A. §3 Przedmiot i zakres ubezpieczenia Przedmiotem ubezpieczenia, jest świadczenie usługi telefonicznej informacji prawnej (Ubezpieczenie Informacji Prawnej) oraz refundacja przez Ubezpieczyciela wskazanych w niniejszych WU kosztów pomocy prawnej (Ubezpieczenie Ochrony Prawnej) na rzecz ochrony interesów prawnych Ubezpieczonego związanych bezpośrednio z prowadzeniem przez niego działalności gospodarczej, jeżeli zdarzenie powodujące konieczność pomocy prawnej Ubezpieczonego nastąpiło w okresie ubezpieczenia. §4 Ubezpieczenie Informacji Prawnej 1. W ramach ochrony ubezpieczeniowej świadczonej na podstawie niniejszych WU Ubezpieczyciel zobowiązuje się do zorganizowania na rzecz Ubezpieczonych za pomocą Centrum Informacji Prawnej świadczenia, polegającego na udzielaniu pomocy prawnej, obejmującej sprawy z zakresu prawa polskiego. 2. W ramach Ubezpieczenia Informacji Prawnej Ubezpieczyciel zobowiązuje się do udzielania, przez prawników (osoby, które mają co najmniej ukończone wyższe studia na wydziale prawo) z Centrum Informacji Prawnej, pod numerem telefonu wskazanym w § 10 ust. 6, informacji w zakresie: 1) bieżących konsultacji prawnych w zakresie spraw objętych ochroną ubezpieczeniową, a także wszystkich spraw, wyłączonych z ochrony ubezpieczeniowej, o których mowa w § 7 ust. 1 WU; 2) uzyskiwania informacji na temat praw i obowiązków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej Ubezpieczonego; 3) opiniowania lub przygotowania dokumentów prawnych do 10 stron (typu: wezwanie do zapłaty, pełnomocnictwo, pozew, sprzeciw lub zarzuty od nakazu zapłaty, sprzeciw od wyroku zaocznego, wniosek w postępowaniu nieprocesowym), opiniowanie ograniczone jest limitem ilościowym do 4 zdarzeń w ciągu roku; 4) informowanie Ubezpieczonego o procedurze prawnej prowadzenia sporów sądowych oraz dochodzenia lub ochrony swoich praw; 5) informowanie o kosztach prowadzenia sporów sądowych; 6) udostępniania Ubezpieczonemu drogą elektroniczną aktualnych oraz historycznych aktów prawnych; 7) przesyłania informacji teleadresowych o jednostkach organizacyjnych sądów powszechnych oraz prokuratury, a także informacji teleadresowych o adwokatach, radcach prawnych i notariuszach. 3. W zależności od charakteru zgłaszanego problemu, sprawa jest załatwiana: 1) na bieżąco podczas rozmowy telefonicznej (informacja prawna); 2) w formie sporządzenia opinii prawnej lub zaopiniowania dokumentu prawnego i przesłanie dokumentu lub opinii Ubezpieczonemu e-mailem lub faksem (opinia prawna) w ciągu 3 dni od daty zgłoszenia; 3) poprzez przesłanie dokumentów (tekstów aktualnych i historycznych aktów prawnych, wzorów pism i umów, informacji teleadresowych dotyczących sądów, prokuratur, adwokatów, radców prawnych i notariuszy) w ciągu 48 h od daty zgłoszenia. §5 Ubezpieczenie Ochrony Prawnej 1. Ochroną ubezpieczeniową objęte są wyłącznie zdarzenia ubezpieczeniowe objęte ubezpieczeniem, zaistniałe na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Strona 2 z 7 2. 3. 4. 5. 6. 7. Zakres ubezpieczenia obejmuje udzielenie świadczenia ubezpieczeniowego w postaci refundacji kosztów pomocy prawnej w związku z ochroną interesów prawnych Ubezpieczonego, zagwarantowanych w WU, poniesionych lub do których poniesienia zobowiązany jest Ubezpieczony Refundacja kosztów pomocy prawnej, o której mowa w ust. 2 obejmuje koszty konieczne dla: 1) dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu czynów niedozwolonych, 2) dochodzenia roszczeń odszkodowawczych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, 3) obrony interesów w sprawach dotyczących prawa pracy, 4) obrony interesów w sprawach z zakresu praw rzeczowych na nieruchomościach, 5) obrony interesów wynikających ze stosunków najmu, dzierżawy i wszelkich podobnych stosunków prawnych, związanych z korzystaniem z nieruchomości, budynków, części budynków. Ochrona ubezpieczeniowa obejmuje zdarzenia mające bezpośredni związek z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Ubezpieczonego i nie dotyczą obrony interesów prawnych jego życia prywatnego. Ubezpieczyciel zobowiązuje się w zakresie wskazanym w ust. 3, w granicach sumy ubezpieczenia, o której mowa w § 8, zrefundować koszty pomocy prawnej dla Ubezpieczonego, jeżeli nastąpiło zdarzenie ubezpieczeniowe w rozumieniu § 6 oraz, o ile będą one niezbędne do reprezentowania jego zasadnych interesów prawnych. Koszty pomocy prawnej to: 1) koszty procesu sądowego przed sądem powszechnym, w tym: a) wynagrodzenie jednego adwokata lub radcy prawnego, b) koszty sądowe wszystkich instancji, c) koszty postępowania zasądzone od Ubezpieczonego na rzecz strony przeciwnej (w tym również koszty zasądzone od Ubezpieczonego przez sąd z tytułu udziału w postępowaniu karnym oskarżyciela posiłkowego); 2) koszty postępowania egzekucyjnego w zakresie maksymalnie trzech dowolnie wybranych przedmiotów egzekucji, podjętego na podstawie jednego tytułu wykonawczego w stosunku do tego samego podmiotu, w wysokości nie większej niż łącznie 20% sumy ubezpieczenia na jedno i wszystkie zdarzenia; 3) koszty postępowania sądu polubownego (arbitrażowego), aż do zakończenia postępowania o stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego, do wysokości 100% kosztów sądowych, które by powstały przed właściwym sądem powszechnym I instancji; 4) koszty notarialne za wymagane przez prawo czynności notarialne. Jeśli w następstwie jednego zdarzenia wystąpią roszczenia Ubezpieczonego, które jedynie w części objęte są ochrona ubezpieczeniową, Ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność jedynie w zakresie kosztów wynikających z dochodzenia roszczeń objętych ochroną ubezpieczeniową. Koszty pokrywane przez Ubezpieczyciela obejmują podatek od towarów i usług (VAT), o ile Ubezpieczony nie posiada prawa do odliczenia tego podatku. §6 Zdarzenie ubezpieczeniowe Zdarzeniem ubezpieczeniowym w zakresie świadczenia Ochrony Prawnej w rozumieniu § 5 WU uzasadniającym żądanie przez Ubezpieczonego spełnienia świadczenia jest: 1. przy dochodzeniu roszczeń odszkodowawczych – powstanie szkody skutkującej potrzebą ochrony zasadnych interesów prawnych Ubezpieczonego, przy czym za moment powstania zdarzenia ubezpieczeniowego uważa się dzień powstania szkody skutkującej powstaniem roszczenia; 2. we wszystkich pozostałych przypadkach – naruszenie albo domniemanie naruszenia przez Ubezpieczonego, jego przeciwnika lub osobę trzecią praw lub obowiązków umownych lub przepisów prawa. W przypadku kilku naruszeń przepisów prawa pozostających ze sobą w związku przyczynowo-skutkowym uważa się je za jedno zdarzenie ubezpieczeniowe, przy czym za moment jego powstania przyjmuje się moment powstania pierwszego z nich. Strona 3 z 7 §7 Wyłączenia odpowiedzialności 1. Odpowiedzialność Ubezpieczyciela w zakresie świadczenia Ochrony Prawnej w rozumieniu § 5 WU nie obejmuje ochrony interesów prawnych: 1) pozostających w bezpośrednim lub pośrednim związku z działaniami wojennymi, niepokojami społecznymi, rozruchami, strajkami, lokautem i trzęsieniami ziemi; 2) pozostających w bezpośrednim lub pośrednim związku ze szkodami nuklearnymi wywołanymi przez reaktory jądrowe albo ze szkodami genetycznymi spowodowanymi promieniowaniem radioaktywnym, jeśli szkody te nie zostały spowodowane wskutek opieki medycznej; 3) z zakresu prawa handlowego, prawa spółek handlowych – w przypadku sporów pomiędzy wspólnikami spółki a spółką, z umów agencyjnych, prawa funduszy inwestycyjnych, prawa obligacji, papierów wartościowych, prawa spółdzielczego i prawa dotyczącego spółdzielni mieszkaniowych, prawa o stowarzyszeniach i związkach zawodowych oraz z zakresu zbiorowego prawa pracy i zbiorowego prawa regulującego status urzędników państwowych i samorządowych; 4) wynikających z umów o pracę lub innych stosunków prawnych, dotyczących pełnienia funkcji członków organów osób prawnych; 5) z zakresu prawa patentowego, autorskiego, znaków towarowych, pozostałego prawa własności intelektualnej i przemysłowej, prawa ochrony konkurencji (antymonopolowego) oraz prawa dotyczącego zasad konkurencji; 6) pozostającymi w związku z grą i zakładem oraz transakcjami terminowymi i spekulacyjnymi; 7) z zakresu prawa górniczego i geologicznego, w szczególności w związku ze szkodami na nieruchomościach, spowodowanymi ruchem zakładu górniczego; 8) z zakresu prawa podatkowego, celnego oraz dotyczącego innych opłat publicznoprawnych, a także prawa karnego skarbowego; 9) z zakresu prawa prasowego i prawa ochrony danych osobowych; 10) w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, sądami konstytucyjnymi oraz trybunałami międzynarodowymi chyba, że postępowanie dotyczy obrony interesów prawnych pracowników organizacji międzynarodowych w zakresie stosunków pracy albo publicznoprawnych stosunków zatrudnienia; 11) w związku z postępowaniem układowym, naprawczym albo upadłościowym, które zostało albo ma zostać wszczęte; 12) w związku z planem zagospodarowania przestrzennego, podziałem, scalaniem i wywłaszczaniem nieruchomości oraz prywatyzacją, reprywatyzacją i innymi przekształceniami własnościowymi o podobnym charakterze; 13) jeżeli koszty obrony interesów prawnych są pokryte z innej umowy ubezpieczenia; 14) w związku z obroną przed roszczeniami odszkodowawczymi osób trzecich z tytułu czynów niedozwolonych. 2. We wszystkich sprawach wyłączonych z zakresu ubezpieczenia istnieje możliwość skorzystania z usługi telefonicznej Informacji Prawnej, o której mowa w § 4 WU. 3. Ochrona ubezpieczeniowa w żadnym wypadku nie obejmuje jednak sporów zaistniałych pomiędzy Ubezpieczonym lub Ubezpieczającym a Ubezpieczycielem wynikającego z przystąpienia do ubezpieczenia zgodnie z WU. §8 Suma ubezpieczenia Suma ubezpieczenia, stanowi górną granicę odpowiedzialności Ubezpieczyciela z tytułu każdego zdarzenia ubezpieczeniowego w zakresie świadczenia Ochrony Prawnej w rozumieniu § 5 WU i wszystkich łącznie zdarzeń ubezpieczeniowych w okresie 12- miesięcznego okresu ubezpieczenia i wynosi 10 000 zł. Strona 4 z 7 §9 Okres ubezpieczenia i okres odpowiedzialności 1. 2. Okres ubezpieczenia i odpowiedzialność Ubezpieczyciela wynosi 12 miesięcy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym opłacono składkę, dla każdego ubezpieczonego. Do ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego Broker zgłasza do Ubezpieczyciela listę Ubezpieczonych, którzy złożyli Deklarację o przystąpieniu do ubezpieczenia i opłacili składkę. § 10 Obowiązki Ubezpieczonego 1. 2. 3. 4. 5. Ubezpieczony obowiązany jest podać do wiadomości Ubezpieczyciela wszystkie znane sobie dane, o które Ubezpieczyciel zapytywał w Deklaracji. Jeżeli Ubezpieczony zawiera umowę przez przedstawiciela, obowiązek ten ciąży również na przedstawicielu i obejmuje ponadto okoliczności jemu znane. Ubezpieczony, który zamierza skorzystać z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie Ochrony Prawnej, o której mowa w § 5 WU, zobowiązany jest: 1) poinformować w drodze pisemnej lub elektronicznej Ubezpieczyciela na adres likwidatora działającego w jego imieniu: Coris Lex Services Sp. z o.o., ul. Sienna 73, 00-833 Warszawa lub [email protected] o zaistnieniu zdarzenia ubezpieczeniowego i jego okolicznościach, przekazując wszelkie informacje, dokumenty, dowody i korespondencję dotyczącą zdarzenia ubezpieczeniowego; 2) podjąć aktywną współpracę z Ubezpieczycielem w celu wyjaśnienia wszelkich okoliczności i przyczyn powstania szkody oraz ustalenia jej rozmiaru, w tym udzielać wszelkich wyjaśnień o stanie sprawy na żądanie Ubezpieczyciela. Ubezpieczony zobowiązany jest: 1) na uzasadnione żądanie Ubezpieczyciela przed wystąpieniem na drogę postępowania sądowego przeprowadzić przedsądowe postępowanie, zmierzające do korzystnego dla Ubezpieczonego zakończenia sprawy; 2) na uzasadnione żądanie Ubezpieczyciela złożyć tylko zawezwanie do próby ugodowej albo powództwo częściowe i wstrzymać się z dochodzeniem pozostałych roszczeń do momentu uprawomocnienia się orzeczenia, co do części roszczenia; 3) na uzasadnione żądanie Ubezpieczyciela wstrzymać się od dochodzenia swoich roszczeń na drodze sądowej do czasu prawomocnego zakończenia toczącego się już innego postępowania sądowego, od którego wyniku może zależeć skuteczność roszczenia Ubezpieczonego, chyba, że zwłoka mogłaby doprowadzić do przedawnienia roszczenia Ubezpieczonego lub do sytuacji, w której roszczenie z innych przyczyn stałoby się bezskuteczne; 4) nie zawierać ugody bez uzyskania przedniej pisemnej akceptacji Ubezpieczyciela na zawarcie ugody oraz na jej warunki. W szczególności warunki ugody nie mogą nakładać na Ubezpieczonego obowiązku poniesienia kosztów wyższych niż wynikałoby to z orzeczenia sądu w takim zakresie. W razie konieczności skorzystania z telefonicznej Informacji Prawnej Ubezpieczony powinien skontaktować się telefonicznie z Centrum Informacji Prawnej pod czynnym od poniedziałku do piątku, w godzinach 9.0017.00 numerem telefonu: 22 568 98 73, fax 22 568 98 99 i adresem e-mail: [email protected], podając co najmniej następujące dane: 1) dane Ubezpieczonego (nazwę, NIP lub PESEL), 2) imię, nazwisko osoby zgłaszającej, 3) nr telefonu, pod którym możliwy jest kontakt z Ubezpieczonym, 4) krótki opis zaistniałego zdarzenia i rodzaj koniecznej pomocy. Ubezpieczony zobowiązany jest do współdziałania z Centrum Informacji Prawnej w zakresie niezbędnym do realizacji zobowiązania, w tym do przekazania pełnej informacji koniecznej do udzielenia pomocy prawnej i jeżeli będzie to wymagane z uwagi na istniejący stan prawny lub faktyczny, kopii posiadanej dokumentacji. Strona 5 z 7 § 11 1. 2. 3. 4. Ubezpieczonemu w zakresie ubezpieczenia Ochrony Prawnej, o której mowa w § 5 WU przysługuje prawo swobodnego wyboru adwokata lub radcy prawnego w zakresie obrony, reprezentowania lub wspierania jego interesów w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. W przypadku, gdy Ubezpieczony nie skorzysta z prawa opisanego w ust. 1 lub w terminie wyznaczonym przez Ubezpieczyciela, nie krótszym niż 14 dni, nie wskaże imiennie żadnego adwokata lub radcy prawnego, Ubezpieczyciel jest uprawniony do wskazania adwokata lub radcy prawnego w imieniu Ubezpieczonego. W przypadku określonym w ust. 2 lub ust. 3, Ubezpieczony udzieli wskazanemu przez Ubezpieczyciela adwokatowi lub radcy prawnemu stosownego pełnomocnictwa. Za wykonanie zleconego przez Ubezpieczonego zadania adwokat lub radca prawny ponosi w stosunku do Ubezpieczonego bezpośrednią odpowiedzialność. § 12 Odpowiedzialność Ubezpieczyciela i wypłata świadczenia W ramach udzielonej ochrony Ubezpieczyciel ma obowiązek dokonania oceny sytuacji faktycznej i prawnej i na tej podstawie podejmuje decyzję o uznaniu lub nie uznaniu roszczenia Ubezpieczonego i wypłacie lub odmowie wypłaty świadczenia. § 13 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. W terminie do 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zajściu zdarzenia ubezpieczeniowego Ubezpieczyciel informuje o jego otrzymaniu Ubezpieczonego oraz przeprowadza postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości należnego świadczenia, a także informuje osobę występującą z roszczeniem pisemnie lub w inny sposób, na który Ubezpieczony wyraził zgodę, jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela lub wysokości świadczenia, jeżeli jest to niezbędne do dalszego prowadzenia postępowania. Ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o zaistnieniu zdarzenia ubezpieczeniowego. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności Ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia Ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 13 ust 2. Jeżeli świadczenie nie przysługuje lub przysługuje w innej wysokości niż określona w zgłoszonym roszczeniu, Ubezpieczyciel informuje o tym pisemnie osobę występującą z roszczeniem, wskazując na okoliczności oraz na podstawę prawną uzasadniającą całkowitą lub częściową odmowę wypłaty świadczenia. Jeżeli orzeczono w prawomocnym wyroku popełnienie przez Ubezpieczonego przestępstwa lub wykroczenia, Ubezpieczyciel nie bada możliwości korzystnego załatwienia sprawy, pod warunkiem, iż skazanie Ubezpieczonego miało związek z zaistnieniem zdarzenia ubezpieczeniowego. Za podstawę odmowy zaspokojenia roszczenia, o której mowa w ust.4 §14 uznaje się brak szansy korzystnego dla Ubezpieczonego załatwienia sprawy, obronę interesów sprzeczną z dobrymi obyczajami albo, gdy jej koszty pozostają w rażącej dysproporcji do zamierzonego celu. Jeżeli Ubezpieczyciel odmówił świadczenia na podstawie ust. 4, a Ubezpieczony nie zgadza się z jego stanowiskiem, Ubezpieczony może zlecić adwokatowi lub radcy prawnemu wybranemu zgodnie z postanowieniami niniejszych WU, przeprowadzenie na koszt Ubezpieczyciela ekspertyzy, której celem jest potwierdzenie lub zaprzeczenie przesłanek odmowy świadczenia. Opinia adwokata lub radcy prawnego jest wiążąca dla obu stron chyba, że w sposób oczywisty odbiega od stanu faktycznego lub prawnego. W celu sporządzenia ekspertyzy, o której mowa w ust. 6 Ubezpieczyciel wyznaczy Ubezpieczonemu 20 dniowy termin na złożenie przez Ubezpieczonego wniosku o dokonanie ekspertyzy. Jeżeli w oznaczonym Strona 6 z 7 terminie Ubezpieczony nie spełni tego obowiązku, odmowa świadczenia Ubezpieczyciela, o której mowa w ust. 5 pozostaje w mocy. § 14 Niezależnie od postanowień § 10 ust. 4 i 5 oraz § 14 Ubezpieczyciel może wypłacić świadczenie, jeżeli zostało ono wcześniej poniesione przez Ubezpieczonego w związku z zaistniałym zdarzeniem ubezpieczeniowym. Ubezpieczyciel wypłaca świadczenie na podstawie uznania roszczenia, ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu. § 15 1. 2. 3. 4. Jeżeli Ubezpieczony nie zgadza się z ustaleniami Ubezpieczyciela, co do odmowy zaspokojenia roszczenia albo, co do wysokości odszkodowania, może w ciągu 30 dni zgłosić na piśmie do Ubezpieczyciela – wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy przez Ubezpieczyciela. Skargi należy kierować na adres wskazany w § 10 ust 4. Na adres wskazany w ust. 1 Ubezpieczony może również złożyć do Ubezpieczyciela pisemną skargę lub zażalenie w zakresie usług świadczonych w ramach Telefonicznej Informacji Prawnej. Ubezpieczyciel udziela odpowiedzi na skargę lub zażalenie w formie pisemnej w ciągu 30 dni od dnia otrzymania skargi lub zażalenia. Ubezpieczony może ponadto zwrócić się do Rzecznika Ubezpieczonych oraz dochodzić swych roszczeń przed sądami powszechnymi na zasadach ogólnych. § 16 Postanowienia końcowe 1. 2. 3. 4. Wszelkie zawiadomienia i oświadczenia kierowane przez Ubezpieczonego, Ubezpieczającego i Ubezpieczyciela powinny być składane na piśmie za potwierdzeniem odbioru lub przesłane listem poleconym, z uwzględnieniem wyjątków wprowadzonych wynikającymi z niniejszej umowy w § 4 pkt 1. Ubezpieczony powinien poinformować Ubezpieczyciela o każdej zmianie swoich danych podanych w Deklaracji, poprzez złożenie Ubezpieczycielowi za pośrednictwem Ubezpieczającego oświadczenia o zmianie danych do ubezpieczenia. Powództwo o roszczenia wynikające z umowy ubezpieczenia można wytoczyć przed sąd właściwości ogólnej bądź sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby Ubezpieczającego, Ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. W sprawach nieuregulowanych mają zastosowanie przepisy powszechnie obowiązującego prawa polskiego. Strona 7 z 7