Kryzys finansowy włoskich klubów w 2002 roku

SPORT & BUSINESS FOUNDATION
Football Business Group
kwiecień 2006
Kryzys finansowy włoskich
klubów w 2002 roku
| SPORT & BUSINESS FOUNDATION | ul. Towarowa 53 |
61-896 Poznan | +48 061 854 36 76| Email: [email protected] | www.sbf.pl
Football Business Group
Seria A była zawsze wyjątkowa. Była ligą, do której tylko wielcy piłkarze
innych krajów mieli wstęp. Przez ostatnie lata najlepsze kluby z Serie A
osiągają sukcesy także w europejskich pucharach. Charakterystyczną
cechą ligi włoskiej oprócz wielkich gwiazd i jeszcze większych pieniędzy
jest także fakt, iż jest najmniej wyrównaną ligą wśród najlepszych lig
Europy. Jedną z głównych przyczyn powodujących pogłębianie różnic
pomiędzy klubami Serie A jest brak kolektywnej sprzedaży praw do
transmisji spotkań piłkarskich. Indywidualne negocjacje ze stacjami
telewizyjnymi promują oczywiście kluby bardziej znane, przedstawiające
wyższe wartości marketingowe. Dzięki temu kluby włoskie w odróżnieniu
od czołowych klubów z innych krajów czerpią największe zyski ze
sprzedaży praw do meczów.
Przykładowo najbogatszy klub z Włoch AC Milan 59% swoich przychodów
czerpie ze sprzedaży praw do meczów. Większość ze 138 milionów zysków
z transmisji telewizyjnych klub czerpie ze sprzedaży praw krajowym
telewizjom. Milan ma podpisane umowy z Sky Italia i z Mediaset. Kolejne
26,2 miliona Euro to zyski klubu ze sprzedaży praw i umów sponsorskich
za udział w Lidze Mistrzów. Zyski z umów z krajowymi kanałami
telewizyjnymi prawdopodobnie zwiększa się jeszcze bardziej po podpisaniu
nowej umowy pod koniec obecnego sezonu.
Podobna struktura przychodów występuje w najpopularniejszym klubie
Włoch Juventusie Turyn. Ma on ponad 14 milionów kibiców w samych
Włoszech. Za sprzedaż praw do transmisji swoich spotkań kanałom Sky
Italia i Mediaset zarobił w 2004 roku ponad 124 miliony Euro. To około
54% całości przychodów. Udział ten zmieni się na korzyść wpływów z
transmisji w przyszłym roku. Juventus prawdopodobnie podpisze nową
umowę z Mediaset, która opiewać ma na około 100 milionów Euro.
Także kolejne najbogatsze włoskie kluby takie jak Inter, AS Roma czy
Lazio opierają swoje przychody na wpływach z transmisji meczów. Udziały
w przychodach Interu i Romy to 58%, niewiele mniej, bo 53% to wynik
Lazio.
Właśnie to, że każdy z klubów sam negocjuje umowy ze stacjami
telewizyjnymi promuje kluby lepsze, mające większą liczbę kibiców. Już w
latach poprzednich dochodziło na tym polu do wielu konfliktów. Konfliktów
pomiędzy bogatymi a biednymi klubami Serie A.
Przykładowo przed sezonem rozpoczynającym się w 2002 roku 18 klubów
zanotowało straty w wysokości 500 milionów Funtów. Problemy finansowe
klubów spowodowane były problemami telewizji ITV Digital i niemieckiego
imperium medialnego Kircha. Także państwowa telewizja włoska RAI
zaoferowała za prawa do pokazywanie skrótów meczów Serie A i Pucharu
Włoch o połowę mniejszą sumę niż przed rokiem. Angielski Channel 4 w
ogóle nie zdecydował się na zakup praw do meczów ligi włoskiej.
Wszystkie te nieudane umowy spowodowały, że włoskie kluby
2
Football Business Group
zadecydowały o przesunięciu początku sezonu. Włoskie kluby także te
grające w Serie B chciały sprawiedliwego traktowania przy podziale
wpływów z praw do transmisji spotkań ligowych.
Głównymi przyczynami opóźnień w rozpoczęciu sezonu były:
□ Fakt, że większe kluby takie jak Juventus podpisały umowę
aż na 34,5 miliona Funtów, natomiast osiem mniejszych
klubów nie zgodziło się na proponowane 3,3 miliona
Funtów, żądając 6,4 miliona.
□ Osiem mniejszych klubów Serie A i trzy z Serie B nie
podpisało umowy pay-per-view
□ Włoski kanał RAI zaoferował 28,8 miliona Funtów za prawa
do pokazywania skrótów Serie A i Pucharu Włoch wobec 56
milionów oferowanych rok wcześniej.
Włoskie kluby założyły konsorcjum Plus Media Trading, które miało pomóc
w negocjacjach z władzami związku piłkarskiego i z mediami. Zostało
przedstawione rozwiązanie, które reprezentowało równowagę między
potrzebami mniejszych klubów a potrzebami tych, które podpisały umowę.
Kryzys zakończył się ugodą jednak sezon rozpoczął się z dwutygodniowym
opóźnieniem.
Z pewnością wpływa to na zwiększenie nierównowagi pomiędzy klubami w
lidze Włoskiej. Właśnie ta nierównowaga wydaję się być jednym z
największych problemów trapiących włoską piłkę. Włoskie kluby
borykające się z problemami ustawiania meczów, dopingiem, chuliganami,
rasizmem czy wreszcie fałszywymi paszportami wśród piłkarzy często
jednak o problemie nierównej ligi zapominają. Liga Włoska w ostatnich
latach w największym stopniu spośród najlepszych lig europejskich
promuje kluby najbogatsze, co jak pokazują badania nie wpływa dobrze
na konkurencyjność ligi. Szczególny wzrost nierównowagi ukazany za
pomocą indeksu Herfindahla i indeksu C5 występuje w lidze włoskiej po
roku 2003 a ogólna tendencja wzrostowa obu wskaźników występuje po
roku 1996. Przyczyną tego prawdopodobnie jest to, iż najlepsze kluby
czerpią co roku znaczne korzyści z gry nie tylko we Włoszech ale i z gry w
Europie. Ma na to bezpośredni wpływ popularność, jaką cieszy się Liga
Mistrzów i korzyści związane z uczestniczeniem w LM. Korzyści te to
przede wszystkim znaczne wpływy finansowe, a także podnoszenie
poziomu sportowego przez uczestnictwo w rozgrywkach z najlepszymi
drużynami Europy. Znaczny wzrost nierównowagi po roku 2003 może być
przyczyną problemów finansowych, z jakimi borykały się kluby piłkarskie
we Włoszech w ostatnich latach. Rośnie rozpiętość dochodów z praw do
transmisji meczów piłkarskich Serie A. Podpisywanie umów zależnych od
ilość transmitowanych spotkań danej drużyny zawsze promować będzie
3
Football Business Group
kluby popularniejsze, posiadające lepszych piłkarzy. Będzie to także
powodowało wzrastanie nierównowagi pomiędzy drużynami z jednej ligi.
Zrozumiałe jest, że więcej ludzi chce oglądać w sezonie mecze pomiędzy
dobrymi drużynami, w których wynik jest sprawą otwartą. O tym
zapominają największe kluby włoskie i włodarze włoskiej piłki.
Słuszniejszą wydaję się być droga, jaką podążają kluby Premiership
preferujące kolektywną sprzedaż praw. Część wpływów z transmisji
spotkań jest dzielona równo pomiędzy kluby bez względu na to ile razy
mecz danego klubu będzie transmitowany. Reszta przydzielana jest w
zależności od miejsca w tabeli i popularności danego klubu. Największe
kluby Anglii nie zapominają o tych trochę biedniejszych dzięki czemu
Premiership notuje największe zyski ze sprzedaży praw telewizyjnych w
Europie.
4
Football Business Group
Autor:
Mateusz Cholewa
Redakcja:
Football Business Group
Sebastian Miroński
mobile: + 48 508 362 414
e-mail: [email protected]
www.footballbusiness.pl
© Sport & Business Foundation 2006. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.
5