tutaj
Transkrypt
tutaj
Książka Małgorzaty Czyńskiej "Metafizyczny harem. Kobiety Witkacego" - cena 36zł Szalał za nimi z wzajemnością. Sprawiały, że był pijany szczęściem, albo staczał się na dno rozpaczy. Arystokratki i służące, podlotki i poważne matrony, aktorki i doktorowe. Demoniczne. Znane dziś z kart powieści, portretów, fotografii i… listów do Żony. Witkacy - wysoki, przystojny z błyskiem w oku. Artysta. Nie był monogamistą, nie był wierny, nie obiecywał miłości po grobową deskę. Nie rozumiał słowa „zdrada”. Braterstwo dusz cenił na równi z rozkoszami cielesnymi. Jadwiga, jego Żona - złotooka, rudowłosa, o zmysłowych ustach. Ich małżeństwo trwało szesnaście burzliwych lat, dzieliły ich setki kilometrów, ale wiedzieli o sobie wszystko. Pisał do niej: „Ty jednak jesteś jedyna i na to nie ma rady. Wszystkie baby możliwe są niczym wobec Ciebie.” Małgorzata Czyńska (ur. 1975) historyk sztuki, kuratorka wystaw, dziennikarka. Autorka tekstów o sztuce, historii mody i dizajnu, wywiadów z artystami oraz dwóch książek Najpiękniejsze. Kobiety z obrazów i Kobro. Skok w przestrzeń LISTY DO ŻONY TOM 1: 1923-1927 Stanisław Ignacy Witkiewicz Opracował i przypisami opatrzył Janusz Degler Cena: 35 zł Nowe – uaktualnione i poprawione – wydanie czterech tomów listów Witkacego do żony. Tom 1 zawiera 238 listów z lat 1923–1927 oraz kilkanaście pism i listów od różnych osób, które Witkacy przesyłał żonie do lektury lub na odwrocie których pisał listy do niej. Wszystkie listy zostały opatrzone szczegółowymi przypisami, wszystkie tomy bogato ilustrowane. Bądź łaskawa zrobić to, co miałaś zamiar, tj. uważać się za moją narzeczoną i dążyć do popełnienia tego potwornego (wprost) szaleństwa: wyjścia za mnie za mąż między 20 a 25 IV. Ja ze swej strony zrobię wszystko, aby Ci życie urozmaicić. List z 29 III 1923 LISTY DO ŻONY TOM 2: 1928-1931 Stanisław Ignacy Witkiewicz Opracował i przypisami opatrzył Janusz Degler Cena: 35 zł Drugi tom listów Witkacego do żony zawiera 321 listów z lat 1928–1931. To istotny okres w jego życiu i twórczości. Pisze wtedy najważniejszą powieść Nienasycenie i w listach szczegółowo informuje Jadwigę o pracy nad wersją brulionową, a potem nad czystopisem. Przygotowuje także książkę polemiczną Ostatnia pigułka dla „wrogów”, której nie zdołał wydać i która zaginęła. W roku 1930 intensywnie pracuje nad broszurą o narkotykach, w której wykorzystuje swoje doświadczenia i eksperymenty z narkotykami (m.in. z peyotlem), a potem rozpoczyna pisać ostatnią powieść, Jedyne wyjście. Boryka się z różnymi chorobami i kłopotami materialnymi, a jego małżeństwo przeżywa poważny kryzys. Jedną z przyczyn jest romans z młodszą o siedemnaście lat mężatką, który przysparza mu wiele przykrych i dramatycznych przeżyć. Trudny rok 1931 zamyka śmierć matki, Marii Witkiewiczowej. Ze wszystkich tych spraw i zdarzeń Witkacy spowiada się w listach do żony. LISTY DO ŻONY TOM 3: 1932–1935 Stanisław Ignacy Witkiewicz Opracował i przypisami opatrzył Janusz Degler Cena: 35 zł Trzeci tom korespondencji Witkacego z żoną zawiera 382 listy, pocztówki, karty pocztowe i telegramy z lat 1932–1935, w których otwarcie informuje on Jadwigę o wszystkich sprawach osobistych, nieustannych problemach ze zdrowiem, wielu podróżach w poszukiwaniu klientów Firmy Portretowej oraz kłopotach z realizacją planów twórczych. Rozpacz dzika mnie tu obleciała – samotność i przykrość s t r a s z n a istnienia. Marzę o Brackiej, o Tobie (tęsknię do Ciebie), do domu – tu czuję się jak wygnaniec. List z 10 I 1933 LISTY DO ŻONY TOM 4: 1936–1939 Stanisław Ignacy Witkiewicz Opracował i przypisami opatrzył Janusz Degler Cena: 35 zł Czwarty tom korespondencji Witkacego z żoną zawiera 336 listów, kart pocztowych, widokówek i odcinków pocztowych z lat 1936–1939. To w życiu Witkiewicza trudny okres. Dokuczają mu nasilające się dolegliwości fizyczne. Niepowodzeniem zakończyły się starania o wydanie powieści Jedyne wyjście oraz studium społeczno-obyczajowego Niemyte dusze. Ma kłopoty z Izbą Skarbową z powodu niezapłaconych podatków. Źle układają się stosunki z ciotką Mery i kuzynką Dziudzią, właścicielką „Witkiewiczówki”. Witkacy zastanawia się, czy nie opuścić Zakopanego. Tak jakoś mam złe przeczucia – czuję wiszące nad sobą, a może ponad całym światem złe wypadki. List z 28 IV 1937 DRAMATY. TOM 1 Stanisław Ignacy Witkiewicz Cena: 49 zł Pierwszy tom Dramatów zawiera Juwenilia (sześć krótkich sztuk pisanych przez ośmioletniego Witkiewicza) oraz siedem dramatów: Maciej Korbowa i Bellatrix, Pragmatyści, Tumor Mózgowicz, Mister Price, czyli Bzik tropikalny, Nowe Wyzwolenie, Panna Tutli-Putli i ONI. Powstały one w ciągu dwóch lat: od listopada 1918 do listopada 1920. Był to okres terminatorstwa dramaturgicznego Witkiewicza. Pisze Daniel Gerould: „W sztukach okresu terminowania nauczy się warsztatu i stworzy zasób podstawowych obrazów, które będą panować w całej jego twórczości. Wtedy wprowadza wiele swoich najbardziej charakterystycznych postaci – dziecko będące świadkiem wydarzeń, gości z dawnych czasów i z przyszłości, osoby dwupłciowe oraz ironicznego komentatora […], a także wypróbowuje możliwości zabiegów, które staną się jego najsilniejszymi środkami dramaturgicznymi: zamkniętą przestrzeń, opóźnienia i przyspieszenia akcji, podział sceny, efekt reflektorowy i pokazywanie zwłok, skrócone z chronologią warstwy czasu historycznego, korzystanie z wielorakiej aluzji i cytatu”. DRAMATY. TOM 2 Stanisław Ignacy Witkiewicz Cena: 49 zł Drugi tom Dramatów zawiera osiem utworów: W małym dworku, Niepodległość trójkątów, Metafizyka dwugłowego cielęcia (wraz z odnalezioną Przedmową), Gyubal Wahazar, czyli Na przełęczach BEZSENSU, Kurka Wodna, Bezimienne dzieło, Mątwa, czyli Hyrkaniczny światopogląd, Nadobnisie i koczkodany, czyli Zielona pigułka. Powstały one w ciągu półtora roku: od stycznia 1921 do lipca 1922. Daniel Gerould zalicza je do dojrzałego okresu twórczości Witkacego: „Po różnych eksperymentach dokonywanych w kilkunastu sztukach okresu terminatorstwa Witkacy wypracował system nierealistycznej techniki dramatycznej, która pozwalała mu przedstawić bogaty i rozbudowany świat w sposób ogromnie subiektywny, ale konsekwentny i formalnie prawidłowy; autor nauczył się nadawać jedność różnorodności. DRAMATY. TOM 3 Stanisław Ignacy Witkiewicz Cena: 49 zł W trzecim tomie Dramatów znalazły się następujące utwory: Jan Maciej Karol Wścieklica, Wariat i zakonnica, Janulka, córka Fizdejki, Matka, Sonata Belzebuba, Szewcy, ocalałe fragmenty Nowej homeopatii zła, Straszliwego wychowawcy, Normalnego człowieka, Wampira we flakonie, Persy Zwierżontkowskiej, Tak zwanej ludzkości w obłędzie, dwa utwory autoparodystyczne Negatyw szkicu i Romans schizofrenika oraz dwa przekłady (polski i francuski) Szalonej lokomotywy, której oryginał zaginął. Tom zawiera najbardziej znane i najdojrzalsze dramaty Witkacego. Wszystkie – z wyjątkiem Szewców i Tak zwanej ludzkości w obłędzie – powstały między listopadem 1922 a październikiem 1926. Daniel Gerould nazywa te lata „okresem biegłości w sztuce”: „Witkacy pokazał wielką sprawność w operowaniu struktura dramatyczną, tempem scenicznym i zaskakującymi efektami i stał się niedoścignionym mistrzem w eksploatowaniu nerwowej i uczuciowej wrażliwości widzów” (Stanisław Ignacy Witkiewicz jako pisarz, Warszawa 1981, s. 277). 622 UPADKI BUNGA z ilustracjami autora Stanisław Ignacy Witkiewicz Cena: 39 zł Młodzieńcza powieść Stanisława Ignacego Witkiewicza, której kanwą jest jego burzliwy romans z wybitną aktorką, Ireną Solską, nie mogła się ukazać za życia autora z powodów osobistych i nazbyt śmiałych scen erotycznych. Wydana w 1972 roku stała się bestsellerem. Czytać ją można wielorako, przede wszystkim jednak jako świadectwo intelektualnego i artystycznego dojrzewania przyszłego dramaturga, powieściopisarza, teoretyka sztuki i filozofa, czyli Witkacego. „Prawdziwa kobieta nie jest zła ani dobra, jest k o b i e t ą – to wystarcza, a winni są zawsze tylko i jedynie mężczyźni”. LISTY. TOM I do różnych adresatów Stanisław Ignacy Witkiewicz Opracował i przypisami opatrzył Tomasz Pawlak Cena: 49 zł Pierwszy tom korespondencji Stanisława Ignacego Witkiewicza z rodziną, przyjaciółmi, znajomymi oraz tzw. wrogami obejmuje m.in. dziecięce dopiski do listów Stanisława Witkiewicza ojca, listy do Bronisława Malinowskiego, do matki – Marii Witkiewiczowej, do Ireny Solskiej, Stefana Żeromskiego, Kornela Makuszyńskiego, Jarosława Iwaszkiewicza i wielu innych. W korespondencji tej można wydzielić trzy okresy. Pierwszy okres obejmuje listy powstałe od dzieciństwa do 21 lutego 1914, tj. daty samobójczej śmierci narzeczonej Stanisława Ignacego, Jadwigi Janczewskiej. Drugi – listy z podróży do tropików, pisane przez Witkacego będącego na granicy życia i śmierci w związku z bólem po śmierci narzeczonej. Trzeci okres to lata 1918–1926, gdy Witkacy – odmieniony doświadczeniem okropności wojny i rewolucji w Rosji – wraca do kraju i rozpoczyna intensywną twórczość malarską, literacką i teoretyczną. LISTY TOM II (wol.1) Stanisław Ignacy Witkiewicz Opracowali i przypisami opatrzyli : Tomasz Pawlak oraz Stefan Okołowicz i Janusz Degler Cena: 49 zł Drugi tom korespondencji Stanisława Ignacego Witkiewicza ukaże się w dwóch woluminach. Wraz z tomem pierwszym, wydanym w roku 2013, tworzą one dzieło, które można nazwać biografią epistolograficzną. Pierwszy wolumin zawiera duże zespoły listów do najbliższych przyjaciół, Heleny i Teodora Białynickich-Birulów oraz Marii i Edmunda Strążyskich (Tymbciów), które są nie tylko cennym źródłem wiedzy o życiu i twórczości Witkacego, ale pokazują także, jak wielką wagę przywiązywał on do zasady lojalności osób mu bliskich. Korespondencja z innymi przyjaciółmi, m.in. z rzeźbiarzem Augustem (Guciem) Zamoyskim, wydawcą Stanisławem Zawadzkim, Antonim Ambrożewiczem, księdzem Henrykiem Kazimierowiczem, profesorem Stefanem Szumanem, krytykiem literackim Kazimierzem Czachowskim, sędzią Marianem Ziębą i jego żoną Jadwigą, prokuratorem Zdzisławem Piernikarskim i Mieczysławem Choynowskim, ujawnia bogaty krąg znajomości Witkacego. WITKACEGO PORTRET WIELOKROTNY Janusz Degler Cena: 45 zł Tom szkiców i artykułów najwybitniejszego dziś znawcy twórczości i życia Stanisława Ignacego Witkiewicza jest prawdziwym wydarzeniem. To suma ogromnej pracy, jaką prof. Janusz Degler włożył i wkłada nadal w odkrywanie Witkacego. To zbudowana z niejednorodnych elementów, ale niezwykle zmyślna architektonicznie quasi-biografia twórcy. Część pierwszą stanowi Kronika życia i twórczości Witkacego (1918-1939), obejmująca dojrzałe lata twórcy: bardzo solidny przyczynek do biografii Witkiewicza juniora. To z jednej strony drobiazgowy zapis codzienności Witkacego, opis budowany niejednokrotnie z cytatów z listów Witkacego, w których nieraz uzewnętrzniał się bardzo szczegółowo. Z drugiej zaś strony to zarys najistotniejszych wątków z życia autora Pożegnania jesieni. PISMA KRYTYCZNE I PUBLICYSTYCZNE Stanisław Ignacy Witkiewicz Cena: 48 zł Tom obejmuje 38 tekstów. Są wśród nich szkice o twórczości m.in. futurystów, Jerzego Mieczysława Rytarda, Tadeusza Micińskiego, Antoniego Słonimskiego i Brunona Schulza (wnikliwe studium o Sklepach cynamonowych) oraz kilka artykułów poświęconych problemom krytyki, jej założeniom, funkcjom i kryteriom. Witkacy uparcie dowodził, że krytyk powinien mieć solidne przygotowanie filozoficzne i skrystalizowane poglądy estetyczne. Szczególne znaczenie przypisywał polemikom i zgodnie z wyznawaną zasadą, że autor powinien odpowiadać krytykom, wdawał się w dyskusje m.in. z Irzykowskim, Boyem, Słonimskim oraz Chwistkiem, któremu poświęcił obszerną rozprawę Leon Chwistek – Demon Intelektu. Z furią atakował „Wiadomości Literackie” za szerzenie kultury „dowcipiarstwa”, lekceważenie problematyki filozoficznej, schlebianie gustom „kurierkowej publiczności”. NAUKI ŚCISŁE A FILOZOFIA Stanisław Ignacy Witkiewicz Opracowali M. i M. Dombrowscy Cena: 48 zł Tom zawiera wszystkie wydane oraz zachowane w rękopisie prace filozoficzne Stanisława Ignacego Witkiewicza z lat 1933–1939. To okres jego wzmożonego zainteresowania filozofią, którego rezultatem było wiele rozpraw pogłębiających i precyzujących wcześniejsze ustalenia. W tomie znalazły się też niedrukowane prace polemiczne, m.in. obszerna [Krytyka pracy Joachima Metallmanna o Alfredzie North Whiteheadzie] oraz jedna z ważniejszych rozpraw, tj. opublikowany po raz pierwszy w całości Traktat o Bycie samym w sobie i dla siebie, w którym autor przedstawia swoją oryginalną metafizykę cielesności.