Słownik fizjoterapeuty 6/2015

P O R A D Y,
// 6 / 2 0 1 5
P R A W O ,
Z A R Z Ą D Z A N I E
OPRACOWANIE: DR JACEK ŁUNIEWSKI, DR KATARZYNA BOGACZ, PROF. JAN SZCZEGIELNIAK
Słownik fizjoterapeuty
Obserwowany w ostatnim
czasie dynamiczny rozwój
dziedziny fizjoterapii prowadzi
nie tylko do wprowadzenia
nowoczesnych środków i metod
usprawniania, ale także
do powstania nowych form
przekazu, w tym niestosowanego
dotychczas słownictwa.
oniżej prezentujemy kilka terminów, z którymi fizjoterapeuta
może się zetknąć przy omawianiu problemów funkcjonalnych w obrębie kończyny dolnej.
P
Algometr lub dolorymetr – nazwa
opisująca urządzenie mierzące ból. Istnieje kilka rodzajów urządzeń opartych
na różnych mechanizmach działania:
ucisku, impulsie elektrycznym, temperaturze czy ruchu. Algometry mogą być
przydatne w ocenie bólu generowanego przez punkty spustowe TrP (z ang.
Trigger Point), choć ich wiarygodność
bywa podważana w niektórych badaniach naukowych.
Densyfikacja – termin stosowany
w metodach mobilizacji powięzi. Oznacza on zwiększenie gęstości substancji
międzykomórkowej powięzi oraz zmiany orientacji włókien kolagenowych,
z możliwością zwiększenia ich liczby.
To zagęszczenie może pojawić się
w wyniku kumulowanych przeciążeń
statycznych i dynamicznych, a także
urazów czy stanów zapalnych.
Dystorsja (łac. distorsio) – skręcenie.
Uraz polegający na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie.
Czasami terminu tego używa się w odniesieniu do opisania miejsc, w których
występuje „poskręcana” powięź – dystorsja powięzi.
Gapping – termin ten jest często stosowany przez terapeutów manualnych
i oznacza rozwarcie przestrzeni stawu,
innymi słowy – oddalenie od siebie powierzchni stawowych.
Hipoplazja kłykcia bocznego kości
udowej – wada polegająca na nieprawidłowym (zbyt mało wydatnym) ukształtowaniu kłykcia, co może powodować:
boczne przesunięcie rzepki, zespół
bocznego przyparcia rzepki, a także
tendencje do jej zwichnięć.
Luksacja (łac. luxatio) – zwichnięcie.
Uraz, w którym dochodzi do utraty
fizjologicznej łączności powierzchni
stawowych kości tworzących staw i ich
przesunięcia. Zwichnięciu zwykle towarzyszą rozerwanie torebki stawowej
oraz uszkodzenie więzadeł i struktur
wewnątrzstawowych.
Shifting lub shift – kolejny termin
dotyczący terapii manualnej. Oznacza
on przesunięcie powierzchni stawowych względem siebie.
Shin splints – to powszechnie stosowany termin odnoszący się do bólu mięśni
przedniego przedziału podudzia, z towarzyszącym wzmożonym napięciem
i pieczeniem występującym wzdłuż krawędzi kości piszczelowej. Ten zespół
bólowy występuje bardzo często wśród
biegaczy i coraz częściej wiązany jest
z nadmiernym napięciem powięzi głębokiej przedniego przedziału podudzia.
I jeszcze kilka terminów związanych
z obuwiem ortopedycznym:
Obłożyna – boczna i przednia część
buta znajdująca się nad śródstopiem.
Na obłożynie znajdują się dziurki
na sznurowadła bądź inny mechanizm
umożliwiający zamocowanie buta na stopie (np. paski z „rzepami”). Pod obłożyną
znajduje się język buta.
Przyszwa – jest to przednia część buta
pokrywająca przodostopie i palce. Zwykle
w jej przedniej części umieszczony jest
nosek buta, który może być wykonany
z innego – bardziej sztywnego – materiału.
Zapiętek – tylna część buta znajdująca
się za piętą – jak sama nazwa wskazuje.
Niezwykle ważne bywają sztywność i wysokość zapiętka stabilizującego piętę. ‰
75