instrukcja bezpieczeństwa pożarowego

Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
INSTRUKCJA
BEZPIECZEŃSTWA
POŻAROWEGO
POMIESZCZEŃ BIUROWYCH STANOWIĄCYCH CZĘŚĆ
MAGAZYNU NR 2 OD STRONY PLACU NR IX
ZARZĄDU MORSKIEGO PORTU GDYNIA S.A.
Nr inw. 104-0087 ul. Polska nr 8
Właściciel obiektu:
ZARZĄD MORSKIEGO PORTU GDYNIA S.A.
ul. Rotterdamska 9, 81-337 Gdynia
Wykonawca opracowania: BEHAPEKS Piotr Rogacz, 41-200 Sosnowiec, ul. Ostrogórska 29/72
Zatwierdził do stosowania:
Opracował:
Jeden egzemplarz Instrukcji z częścią graficzną stale dostępny dla ekip ratowniczych w
Portowej Straży Pożarnej Zarządu Morskiego Portu Gdynia przy ul. Rotterdamskiej 9
Gdynia, Lipiec 2011r.
1
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
SPIS TREŚCI
1. Wstęp................................................................................................................................................4
1.1. Ogólna charakterystyka obiektu...............................................................................................7
1.2. Lokalizacja, dojazd pożarowy..................................................................................................7
1.3. Warunki budowlane i dane techniczne......................................................................................7
2. Warunki ochrony przeciwpożarowej................................................................................................7
2.1. Podstawowe dane pożarowo-techniczne obiektu.....................................................................7
2.2. Klasyfikacja obiektu pod względem ochrony przeciwpożarowej............................................8
2.3. Odległości pomiędzy budynkami.............................................................................................8
2.4. Odporność pożarowa budynku.................................................................................................8
2.5. Wielkość stref pożarowych.......................................................................................................9
2.6. Wymagania przeciwpożarowe dla elementów wyposażenia wnętrz i wyposażenia stałego. .10
2.7. Drogi pożarowe ......................................................................................................................10
2.8. Parametry pożarowe stosowanych materiałów niebezpiecznych...........................................11
2.9. Obowiązki użytkowników obiektu w zakresie ochrony przeciwpożarowej...........................11
3. Instalacje wewnętrzne oraz instalacje i urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie........................12
3.1. Zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru ........................................................13
3.2. Wyposażenie w podręczny sprzęt gaśniczy............................................................................13
3.3. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu........................................................................................14
3.4. Znaki bezpieczeństwa.............................................................................................................15
4. Sposób poddawania stosowanych w obiekcie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic przeglądom
technicznym i konserwacji.................................................................................................................15
5. Sposoby postępowania na wypadek pożaru lub innego zagrożenia w obiektach i na terenach
ZMPG S.A. wraz z wykazem telefonów alarmowych.......................................................................16
5.1. Alarmowanie...........................................................................................................................16
5.2. Akcja ratowniczo – gaśnicza...................................................................................................17
6. Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem niebezpiecznym............................18
7. Organizacja i warunki ewakuacji ludzi z obiektu...........................................................................20
7.1. Ewakuacja podczas użytkowania obiektu...............................................................................20
7.2. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi......................21
8. Organizacja szkolenia przeciwpożarowego i zaznajamiania użytkowników obiektu z instrukcją
bezpieczeństwa pożarowego..............................................................................................................21
8.1. Program czterogodzinnego szkolenia obowiązującego pracowników...................................21
zatrudnionych w obiektach i na terenie ZMPG S.A......................................................................21
9. Załączniki.......................................................................................................................................22
2
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA
Niniejsze opracowanie sporządzone zostało na zlecenie właściciela budynku na podstawie §
6 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. (Dz. U. Nr
109 poz. 719) oraz w oparciu o przeprowadzone wizje obiektu, udostępnioną dokumentację i obowiązujące
obecnie przepisy prawne:
 Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 2009 Nr 178, poz. 1380, z
późniejszymi zmianami)[1];
 Ustawa z dnia 1 lipca 1994r. prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późniejszymi
zmianami)[2];
 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie
ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. Nr
109 poz. 719)[3];
 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 1995 r. Nr 75, poz.
690, z późniejszymi zmianami)[4];
 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009r. w sprawie
przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Z 2009 r. Nr 124, poz.
1030)[5];
 Rozporządzenie Ministrów Energetyki i Energii Atomowej oraz Administracji, Gospodarki
Terenowej i Ochrony Środowiska z dnia 9 kwietnia 1977r. w sprawie warunków technicznych,
jakimi powinny odpowiadać instalacje elektroenergetyczne i urządzenia oświetlenia elektrycznego
(Dz. U. z 1977 r. Nr 14 poz. 58)[6];
 Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 października 2005r. w
sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony
przeciwpożarowej i osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. Nr
215, poz. 1823 z 2005r.)[7];
 Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w
dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860, z późniejszymi zmianami)[8];
 PN-92/N-01256/01. Znaki Bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa[9];
 PN-92/N-01256/02. Znaki Bezpieczeństwa. Ewakuacja[10];
 PN-B-0285:1997. Ochrona przeciwpożarowa budynków. Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne
(PN-B-02861:1997, PN-B-02864:1997)[11];
 PN-86/E-05003. Ochrona odgromowa obiektów budowlanych[12];
 Zarządzenie porządkowe nr 4 Dyrektora Urzędu Morskiego w Gdyni z dnia 07.08.2008r. w sprawie
zapobiegania powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego
miejscowego zagrożenia na obszarze morskich portów i przystani leżących w zakresie właściwości
terytorialnej D.U.M. w Gdyni (D.U.W.P. z 2000r. Nr 108, poz. 705 z późniejszymi zmianami)[13];
 Zasady stosowania przepisów ochrony przeciwpożarowej w obiektach i na terenach Spółki Zarząd
Morskiego Portu Gdynia. Załącznik do Zarządzenia nr 25/2010 z dnia 15.12.2010r. [14];
 Inne akty prawne, normy, plany i instrukcje obejmujące zagadnienia z zakresu ochrony ppoż.
3
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
1. Wstęp
Celem opracowania jest ustalenie wymagań ochrony przeciwpożarowej w zakresie
organizacyjnym, technicznym i porządkowym itp., jakie należy uwzględnić w czasie eksploatacji
pomieszczeń biurowych stanowiących część magazynu nr 2 przy ulicy Polskiej 8 w Gdyni i
znajdujących się w nim urządzeń. Niniejsza instrukcja nosi formę aktualizacji istniejącej w
Zarządzie Morskiego Portu Gdynia Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego, dotyczącej
opisywanego obiektu. Sporządzona została na podstawie udostępnionej wykonawcy dokumentacji
oraz dokonanej wizji obiektu.
Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia,
zdrowia i mienia przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem
polegającym na zapewnieniu odpowiedniej ilości sił i środków do zwalczania pożarów, klęski
żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia oraz przestrzegania przeciwpożarowych wymagań
budowlanych, instalacyjnych i technologicznych oraz ich zgodności z obowiązującymi przepisami
szczególnymi i wyposażeniem budynku lub terenu w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki
gaśnicze.
W związku z powyższym właściciel/zarządca/użytkownik odpowiedzialny jest nie tylko za
sprawne prowadzenie obiektu i za jego zabezpieczenie przed bezpośrednimi i pośrednimi skutkami
pożaru i innego zagrożenia, ale przede wszystkim za zapewnienie bezpieczeństwa osobom
przebywających w budynku.
Dlatego też podstawowym celem „Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego” jest ustalenie
wymagań przeciwpożarowych w zakresie organizacyjnym, technicznym i porządkowych oraz
innych, które muszą być zachowane w czasie eksploatacji pomieszczeń budynku. Do zapoznania się
z instrukcją oraz przestrzegania ustaleń w niej zawartych, bezwzględnie zobowiązani są wszyscy
pracownicy, ponieważ problemy związane z pożarami wywołane są i dotyczą ludzi przebywających
w obiekcie.
Pracownicy znający swe środowisko, stanowiący zorganizowaną zbiorowość i mający
warunki do doskonałego poznania obiektu, poszerzone o znajomość zasad działania i postępowania
w przypadku pożaru (w oparciu o instrukcję) zapewnią sprawne przeprowadzenie akcji ratowniczej
(gaśniczej i ewakuacyjnej) oraz zminimalizowanie skutków ewentualnego pożaru.
Postanowienia Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego obowiązują również pracowników
firm wykonujących roboty remontowe i inne usługi. Umowy zawierane z podmiotami
gospodarczymi muszą zobowiązywać wykonawcę do przestrzegania ustaleń zawartych w instrukcji
oraz do zapoznania z jej treścią swoich pracowników, którzy potwierdzają przyjęcie do wiadomości
jej postanowień własnoręcznym podpisem na oświadczeniu.
Instrukcja nie zajmuje jednoznacznego stanowiska na temat prawidłowości rozwiązań
technicznych z zakresu zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektu, ponieważ nie wchodzi to w
zakres instrukcji. Oprócz postanowień niniejszej instrukcji, użytkownicy terenów, obiektów i
pomieszczeń ZMPG S.A., mają obowiązek stosować się do powszechnie obowiązujących
przepisów prawa w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz wewnętrznego dokumentu [14]
opisującego zasady stosowania przepisów ochrony przeciwpożarowej w obiektach i na terenach
Spółki Zarząd Morskiego Portu Gdynia. Załącznik do Zarządzenia nr 25/2010 z dnia 15.12.2010r.
4
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
Stwierdzić również należy, że instrukcja jest wewnętrznym dokumentem obiektu,
który powinien być wprowadzony do obowiązkowego stosowania zarządzeniem wewnętrznym
kierownictwa obiektu. Jeden egzemplarz instrukcji z częścią graficzną powinien być stale
dostępny dla ekip ratowniczych w Portowej Straży Pożarnej Zarządu Morskiego Portu
Gdynia przy ulicy Rotterdamskiej 9.
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego powinna być poddawana okresowej aktualizacji, co
najmniej raz na dwa lata, a także po zmianach sposobu użytkowania obiektu, które wpływają na
zmianę warunków ochrony ppoż.
DEFINICJE PODSTAWOWE, TERMINOLOGIA
Ochrona przeciwpożarowa - realizacja przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia,
mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem
poprzez:

zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego
miejscowego zagrożenia,

zapewnienie sił i środków niezbędnych do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego
miejscowego zagrożenia.
Miejscowe zagrożenie - rozumie się przez to inne niż pożar i klęska żywiołowa zdarzenie,
wynikające z rozwoju cywilizacyjnego i naturalnych praw przyrody (katastrofy techniczne,
chemiczne, ekologiczne), stanowiące zagrożenie dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska.
Działanie ratownicze - rozumie się przez to każdą czynność podjętą w celu ochrony życia, zdrowia,
mienia lub środowiska, a także likwidację przyczyn powstania pożaru, wystąpienia klęski
żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.
Ewakuacja - jest to uporządkowany ruch osób do miejsca bezpiecznego na zewnątrz budynku lub
do innej strefy pożarowej bezpośrednio lub drogami komunikacji ogólnej, zwanymi dalej
ewakuacyjnymi w przypadku pożaru lub innego niebezpieczeństwa.
Odpowiednie warunki ewakuacji - zespół przedsięwzięć oraz środków techniczno-organizacyjnych
zapewniających szybkie i bezpieczne opuszczenie strefy zagrożonej lub objętej pożarem,
dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji i
wymiarów. Polegają one w szczególności na:
 zapewnieniu odpowiedniej ilości i szerokości wyjść ewakuacyjnych,
 zachowaniu dopuszczalnej długości dróg ewakuacyjnych (dojść ewakuacyjnych),
 zapewnieniu odpowiedniej, bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych
oraz pomieszczeń,
 zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych
dróg ewakuacyjnych,
 zapewnieniu oświetlenia awaryjnego w obiektach, w których jest ono niezbędne do
5
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
ewakuacji ludzi,
 przestrzeganiu zakazu stosowania łatwo zapalnych elementów wykończenia wnętrz,
okładzin ścian i sufitów oraz wykładzin podłogowych.
Drogi ewakuacyjne - poziome (korytarze) i pionowe ( klatki schodowe) drogi komunikacji ogólnej
w budynku, którymi prowadzona jest ewakuacja.
Budynki oraz części budynków, stanowiące odrębne strefy pożarowe z uwagi na przeznaczenie i
sposób użytkowania, dzieli się na:
 mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej charakteryzowane kategorią
zagrożenia ludzi, określane dalej jako ZL,
 produkcyjne i magazynowe, określane dalej jako PM,
 inwentarskie (służące do hodowli inwentarza), określane jako IN.
Strefa pożarowa – jest to maksymalna, dopuszczalna przepisami powierzchnia, przestrzeń budynku,
składu otwartego, kondygnacji (lub ich sumy), w obrębie, której może rozprzestrzenić się pożar.
Zakłada się, że pożar nie może rozprzestrzenić się na sąsiednie strefy pożarowe. Strefę pożarową
może stanowić budynek, albo jego część, oddzielona od innych budynków lub części budynku,
elementami oddzieleń przeciwpożarowych, bądź też pasami wolnego terenu, o szerokości nie
mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych obiektów budowlanych. Powierzchnie kondygnacji
połączonych niezamkniętymi otworami sumuje się przy ustalaniu wielkości strefy pożarowej.
6
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
1.1. Ogólna charakterystyka obiektu
Budynek objęty opracowaniem zlokalizowany jest w Gdyni, na terenie Morskiego Portu
przy ulicy Polskiej 8 o charakterze magazynowo - biurowym, zwany dalej BIURAMI lub
POMIESZCZENIAMI BIUROWYMI. Niniejsza aktualizacja dotyczy jedynie pomieszczeń
biurowo - socjalnych o nr inw. 104-0087 zlokalizowanych od strony zachodniej magazynu nr 2.
Właścicielem obiektu jest Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A.
Opisywany obiekt jest to budynek o prostej bryle architektonicznej o rzucie zbliżonym do
prostokąta. W pomieszczeniach obiektu znajdują firmy wynajmujące powierzchnie użytkowe od
ZMPG. Najbliższy obiekt budowlany zlokalizowany jest w odległości ok 40 metrów od
pomieszczeń biurowych, w kierunku południowym. Obiekt posiada kilka wejść do pomieszczeń
zlokalizowanych od strony zachodniej. Wejścia te, zlokalizowane są na metrowym podwyższeniu
tzw rampie załadunkowej. Pomieszczenia biurowe zlokalizowane w południowo zachodniej stronie
obiektu posiadają dwie kondygnacje nadziemne. Budynek nie jest podpiwniczony ani ogrodzony.
Część pomieszczeń przeznaczona jest do celów produkcyjnych branży gastronomicznej.
Pozostała część, do celów socjalno biurowych.
1.2. Lokalizacja, dojazd pożarowy
Omawiany obiekt usytuowany jest we wschodniej części Portu Gdynia przy ulicy Polskiej 8,
na Nabrzeżu Polskim. Dojazd pożarowy zapewniony jest ulicą Polską, lecz należy wcześniej
wjechać na teren Nabrzeża Polskiego. Bezpośredni podjazd pod pomieszczenia biurowe wozów
strażackich możliwy jest ze wszystkich stron obiektu. Droga betonowa poprowadzona jest dookoła
obiektu.
1.3. Warunki budowlane i dane techniczne
Obiekt nr 104-0087 stanowi część biurową magazynu nr 2 i składa się z dwóch kondygnacji
nadziemnych:
 Powierzchnia użytkowa budynku – 835,23 m²,
 Kubatura – 2 842 m³,
 Wysokość – 6,45 m – Budynek Niski „N”
2. Warunki ochrony przeciwpożarowej
2.1. Podstawowe dane pożarowo-techniczne obiektu
Wykaz pomieszczeń:
I kondygnacja nadziemna: pomieszczenia biurowo-socjalne,
kuchnia, pomieszczenia pomocnicze;
7
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
II kondygnacja nadziemna: pomieszczenia biurowo-socjalne.
Liczba osób mogąca przebywać w budynku: jednocześnie w obiekcie może przebywać 16 osób.
2.2. Klasyfikacja obiektu pod względem ochrony przeciwpożarowej
Zgodnie z §226 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [4],
klasyfikacja budynku lub jego części do kategorii zagrożenia ludzi ZL, PM lub IN przedstawia się
następująco:
Obiekt posiada jedną strefę pożarową zakwalifikowaną do ZLIII.
2.3. Odległości pomiędzy budynkami
Odległość między zewnętrznymi ścianami budynków niebędącymi ścianami oddzielenia
przeciwpożarowego określona w § 271 ust. 1 [4], nie powinna być mniejsza niż odległość w
metrach określona poniżej:
Dla ZLIII – odległość od pozostałych budynków minimum 8 metrów
Odległość obiektu od pozostałych obiektów budowlanych jest zgodna z przepisami.
2.4. Odporność pożarowa budynku
Zapewnienie odpowiedniej klasy odporności pożarowej budynku, a co za tym idzie
odpowiedniej odporności ogniowej i stopnia rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych ma
na celu zapewnić w warunkach pożaru: nośność konstrukcji przez odpowiedni czas, ograniczanie
rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynku, ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na
sąsiednie części budynku, możliwość ewakuacji ludzi oraz bezpieczeństwo ekip ratowniczych.
Powyższe czynniki mają bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo ludzi i konstrukcji obiektu w
warunkach pożaru.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dla omawianego dwukondygnacyjnego budynku,
zaliczonego do kategorii ZLIII, wymaganą klasą odporności ogniowej jest klasa „D”.
Wszystkie elementy budynku, powinny być nierozprzestrzeniające ognia (NRO) lub słabo
rozprzestrzeniające ogień (SRO), a w zakresie odporności ogniowej, spełniać co najmniej
wymagania określone w tabeli:
8
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
Elementy budynku
Klasa
odporności
pożarowej
budynku
D
Główna konstrukcja
nośna, ściany, słupy,
podciągi, ramy
Minimalna
odporność
ogniowa w
min.
R 30
Strop
Ścianki działowe i
ściany osłonowe
Dachy, tarasy,
konstrukcja nośna dachu
Minimalna
Minimalna
Minimalna
Rozprzest
Rozprzestrz
Rozprzestrz
Rozprzestrz
odporność
odporność
odporność
rzenianie
enianie
enianie
enianie
ogniowa w
ogniowa w
ogniowa w
ognia
ognia
ognia
ognia
min.
min.
min.
NRO
R E I 30
NRO
-
SRO
-
SRO
Oznaczenia w tabeli:
R – nośność ogniowa (w minutach), określona zgodnie z Polską Normą, dotyczącą zasad ustalania klas
odporności ogniowej elementów budynku,
E – szczelność ogniowa (w minutach), określona jw.,
I – izolacyjność ogniowa (w minutach), określona jw.,
(-) - nie stawia wymagań
Pomieszczenia biurowe obiektu są oddzielone od pozostałej części magazynowej ścianą z
cegły o grubości 28cm. Słupy ściany zewnętrznej budynku magazynowego – żelbetowe. Ściany
wewnętrzne murowane o grubościach 28,20,12cm, stropy płytowe Kleina NP. 18, z lekkiej płyty
grubości ¼ cegły wzmocnionej prętami stalowymi,oparte na belkach stalowych o rozpiętości 1,6 m,
sklepienie z wierzchu zalane lekką zaprawą cementową. Izolacje cieplną stanowi wełna mineralna
gr. 10 cm. Przykrycie stropu – deski 32 mm na legarach, strop pośredni nad byłą kotłownią –
Kleina, schody łączące parter z pietrem jednobiegowe, żelbetowe.
Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że budynek spełnia klasę „D” odporności
pożarowej budynków, wymaganą w aktualnie obowiązujących przepisach, zarówno w zakresie
wymaganej odporności ogniowej elementów budowlanych, jak i w zakresie wymaganego stopnia
nierozprzestrzeniania ognia jego elementów budowlanych.
2.5. Wielkość stref pożarowych
Podział budynku na strefy pożarowe umożliwia w warunkach pożaru i zadymienia
bezpieczną ewakuację ludzi ze strefy zagrożonej do strefy bezpiecznej, a także uniemożliwia
rozprzestrzenianie się pożaru do sąsiednich stref, co znacznie ogranicza skutki wywołane pożarem.
Strefę pożarową stanowi budynek albo jego część oddzielona od innych budynków lub innych części
budynku elementami oddzielenia przeciwpożarowego, bądź też pasami wolnego terenu o szerokości
nie mniejszej niż dopuszczalne odległości od innych budynków, określone w przepisach (§ 227 ust. 1
[4]).
Dla ZLIII – dopuszczalna powierzchnia strefy pożarowej nie może przekraczać
8000m².
Maksymalne dopuszczalne wielkości stref pożarowych w budynku nie zostały
przekroczone.
9
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
2.6. Wymagania przeciwpożarowe dla elementów wyposażenia wnętrz i
wyposażenia stałego
Z pomieszczeń budynku, w którym mogą przebywać ludzie, należy zapewnić bezpieczne
wyjście prowadzące bezpośrednio na przestrzeń otwartą, do innej strefy pożarowej lub na drogi
komunikacji ogólnej, zwane drogami ewakuacyjnymi. Wyjścia ewakuacyjne należy utrzymywać w
stanie umożliwiającym ich natychmiastowe otwarcie od wewnątrz, bez pomocy dodatkowych osób.
Dotyczy to w szczególności wyjść z budynku. Drogi, kierunki i wyjścia ewakuacyjne należy
oznakować zgodnie z wymogami Polskiej Normy. Przy stosowaniu znaków bezpieczeństwa należy
przyjąć zasadę, że człowiek znajdujący się w obiekcie z każdego zlokalizowanego w nim miejsca,
powinien wiedzieć gdzie ma się udać w przypadku ewakuacji.
Techniczne warunki ewakuacji występujące w budynku, warunki wystroju wnętrz,
oznakowania na potrzeby ewakuacji dróg i pomieszczeń oraz oświetlenie awaryjne, mają
bezpośredni wpływ na zagrożenie ludzi przebywających w obiekcie.
SPEŁNIENIE WARUNKÓW:
 Przejście ewakuacyjne nie przekracza 40m;
 Szerokość przejść ewakuacyjnych jest nie mniejsza niż 0,9m;
 Szerokość poziomych dróg ewakuacyjnych jest nie mniejsza niż 1,4m;
 Dojścia ewakuacyjne nie przekraczają 30m;
 Szerokość drzwi stanowiących wyjścia ewakuacyjne jest nie mniejsza niż 0,9m;
 Wysokość drogi ewakuacyjnej jest nie mniejsza niż 2,2m;
 Szerokość użytkowa biegów schodów wynosi 1,2m, a spoczników 1,5m;
 Wysokość stopni nie przekracza 0,175m;
 Odległość z każdego miejsca obiektu, w którym może przebywać człowiek, do najbliższej
gaśnicy nie przekracza 30m.
Obiekt spełnia warunki ochrony przeciwpożarowej w zakresie warunków ewakuacji i
wymagań przeciwpożarowych dla elementów wyposażenia wnętrz i wyposażenia stałego.
2.7. Drogi pożarowe
Do obiektu jest zapewniony dojazd pojazdów Straży Pożarnej od strony ulicy Polskiej
wjeżdżając wcześniej na teren Nabrzeża Polskiego. Pod opisywany obiekt można dostać się z
trzech stron: północnej, południowej i zachodniej.
10
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
2.8. Parametry pożarowe stosowanych materiałów niebezpiecznych
W obiekcie nie przewiduje się przechowywania oraz magazynowania materiałów
niebezpiecznych pożarowo. W pomieszczeniach obiektu nie występują przestrzenie i strefy
zagrożone wybuchem.
Materiałami niebezpiecznymi pożarowo są:
 gazy palne,
 ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328,15 K (55°C),
 materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne,
 materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu,
 materiały wybuchowe i pirotechniczne,
 materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji,
 materiały mające skłonności do samozapalenia,
 inne materiały niż wymienione wyżej, jeśli sposób ich składowania, przetwarzania lub
innego wykorzystania może spowodować powstanie pożaru.
2.9. Obowiązki użytkowników
przeciwpożarowej
obiektu
w
zakresie
ochrony
Wszystkie osoby, zatrudnione i przebywające w obiektach i na terenach Zarządu Morskiego
Portu Gdynia S.A., zobowiązane są do przestrzegania obowiązujących przepisów z zakresu ochrony
przeciwpożarowej, w szczególności do:
 wykonywania poleceń przełożonych i organów ochrony przeciwpożarowej w zakresie
bezpieczeństwa pożarowego;
 utrzymywania porządku i czystości na stanowiskach pracy, w pomieszczeniach oraz na
terenach do nich przyległych;
 bieżącego usuwania materiałów łatwopalnych, takich jak: czyściwo, zaoliwione szmaty,
makulatura, śmieci, itp., wyłącznie do przygotowanych do tego celu pojemników;
 wyłączania napięcia elektrycznego po zakończeniu pracy wszystkich odbiorników energii
elektrycznej, stwarzających zagrożenie pożarowe wg zasad określonych przez producenta;
 używania sprzętu pożarniczego będącego na wyposażeniu obiektów wyłącznie do celów
związanych z akcją ratowniczo-gaśniczą;
 przestrzegania zasad ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania prac
niebezpiecznych pod względem pożarowym oraz w pomieszczeniach gdzie mogą wystąpić
11
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
palne pary, gazy i pyły;
 właściwego zabezpieczenia butli z palnymi gazami technicznymi oraz elektrycznej i
acetylenowej aparatury spawalniczej;
 instalowania dodatkowych źródeł ciepła (kotły, piece itp.) wyłącznie po uzyskaniu pisemnej
zgody Działu Budowli Energetycznych i Wodnych oraz PSP ZMPG S.A.;
 dokładnego sprawdzania pomieszczenia po zakończeniu pracy zwracając szczególną uwagę
czy nie znajdują się zarzewia ognia, oznaki tlenia lub palenia się;
 uczestniczenia w szkoleniach z zakresu ochrony ppoż.;
 w przypadku zauważenia pożaru lub innego miejscowego zagrożenia do alarmowania:
a) osób znajdujących się w obiekcie lub na terenie,
b) Straży Pożarnej;
 podjęcia działań zmierzających do ewakuacji osób, lokalizacji i likwidacji zdarzenia
dostępnym sprzętem gaśniczym w sposób zapewniający maksymalne bezpieczeństwo;
 obowiązującego w obiektach ZMPG S.A. całkowitego zakazu palenia tytoniu poza
wyznaczonymi przez Administratora obiektu miejscami do tego przeznaczonymi;
 nieskładowania jakichkolwiek materiałów i parkowania pojazdów w odległości do 2 metrów
od stacji trafo.
3. Instalacje wewnętrzne oraz
przeciwpożarowe w obiekcie
instalacje
i
urządzenia
Instalacje i urządzenia techniczne, będące wyposażeniem obiektu, powinny pod względem
bezpieczeństwa pożarowego odpowiadać warunkom technicznym określonym w Polskich Normach
oraz przepisach szczegółowych. Przy doborze instalacji i urządzeń należy uwzględniać funkcję i
przeznaczenie obiektu oraz wynikające stąd czynniki zagrożenia. Instalacje i urządzenia techniczne
należy poddawać okresowym przeglądom i konserwacji. Zapisy w tym zakresie powinny być
prowadzone w książce obiektu budowlanego.
W omawianym obiekcie zainstalowano:
 instalacje elektryczną;
 węzeł cieplny z przyłączem wody ciepłej;
 instalacje wentylacyjną mechaniczną i grawitacyjną;
 instalacje odgromową;
 instalacje teletechniczne;
 instalacje energetyczną.
12
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
3.1. Zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru
Wymagana ilość wody do celów przeciwpożarowych do zewnętrznego gaszenia pożaru dla
budynku o kubaturze brutto powyżej 5 000 m³ i o powierzchni wewnętrznej powyżej 1 000 m²
wynosi 20 dm³/s z co najmniej dwóch hydrantów o średnicy 80mm lub 200m³ zapasu wody w
przeciwpożarowym zbiorniku wodnym.
Biorąc powyższe pod uwagę można uznać, że wymagana ilość wody do celów
przeciwpożarowych dla obiektu powinna wynosić zgodnie z przepisami co najmniej 20dm³/s
łącznie z co najmniej dwóch hydrantów o średnicy 80mm. Tuż przy obiekcie znajdują się trzy
hydranty zewnętrzne DN80. Ich odległości od budynku nie przekraczają 100 metrów.
Umiejscowienie hydrantów przedstawiono na planie sytuacyjnym.
Należy uznać, że ilość wody do zewnętrznego gaszenia pożaru oraz rozmieszczenie
hydrantów jest prawidłowe.
Hydranty zewnętrzne przeciwpożarowe powinny być, co najmniej raz w roku
poddawane przeglądom i konserwacji przez właściciela sieci wodociągowej
przeciwpożarowej w zakresie parametrów wydajności, ciśnienia i sprawności
instalacji. Protokoły z kontroli i konserwacji instalacji przeciwpożarowej
hydrantowej zewnętrznej należy przechowywać w dokumentacji eksploatacyjnej obiektu.
3.2. Wyposażenie w podręczny sprzęt gaśniczy
Obiekt należy wyposażyć w gaśnice przenośne lub przewoźne zgodnie z §32 ust.1
Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010r. w sprawie
ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów [3]. Jedna jednostka
masy środka gaśniczego 2kg (lub 3 dcm ³) zawartego w gaśnicach przypada na każde 100m ²
powierzchni strefy pożarowej. Rodzaj gaśnic dostosowany do gaszenia tych grup pożarów, które
mogą wystąpić w obiekcie:
 A — materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie
zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli,
 B — cieczy i materiałów stałych topiących się,
 C — gazów,
 D — metali,
 F — tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych.
Ze względu na przeznaczenie obiektu, wymagane są gaśnice ze środkiem gaśniczym typu
ABC oraz F.
13
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
W całym omawianym obiekcie zamontowano gaśnice proszkowe ze środkiem gaśniczym
typu ABC, zawierające 6 kg środka gaśniczego GP-6xABC w ilości 7szt. Miejsca lokalizacji gaśnic
zostały odpowiednio oznakowane. W pomieszczeniu kuchni znajduje się dodatkowo koc do
gaszenia pożarów. Rozmieszczenie gaśnic i koca przedstawiono na planie sytuacyjnym.
Po wyposażeniu pomieszczenia kuchni w gaśnicę ze środkiem gaśniczym typu F, będzie
można uznać, że zarówno ilość jak i rozmieszczenie gaśnic w obiekcie jest prawidłowe.
Ważną różnicą dotyczą gaszenia pożarów w pomieszczeniach kuchennych, kiedy zapali się
duża ilość rozgrzanego (np. przy smażeniu) tłuszczu, stanowi rodzaj środka gaśniczego użytego w
gaśnicach. W takiej sytuacji użycie środka gaśniczego typu ABC może być nieskuteczne, ponieważ
po ugaszeniu tłuszczu, może się on znów zapalić, kiedy z powrotem dotrze doń tlen. Należy wtedy
stosować specjalne gaśnice klasy F, zawierające przeważnie roztwór octanu potasu. Roztwór ten na
powierzchni gorącego tłuszczu tworzy trwałą i odporną na temperaturę warstwę odcinającą dostęp
tlenu, dzięki czemu tłuszcz nie może się znów zapalić i może ostygnąć.
WODĄ, A TAKŻE ŚRODKAMI JĄ ZAWIERAJĄCYMI , NIE NALEŻY GASIĆ:
➢ Olejów i innych cieczy palnych o wysokiej temperaturze wrzenia. Ciecze silnie nagrzane w
zetknięciu się z wodą, wskutek szybkiego parowania wody, kipią lub mogą być gwałtownie
wyrzucane na zewnątrz naczynia, w którym się znajdują;
➢ Materiałów palnych w obrębie urządzeń będących pod napięciem.
Stanowiska ze sprzętem powinny być oznakowane zgodnie z Polską Normą w tym zakresie.
Czynności konserwacyjne przy sprzęcie powinny być prowadzone, co najmniej raz w roku, przez
uprawniony personel. Każda gaśnica powinna posiadać normową naklejkę z informacją o
zastosowanym środku gaśniczym, producencie lub konserwatorze, numerze atestu wg, którego
została wyprodukowana, roku produkcji, sposobie użycia, okresie gwarancji oraz ewentualnym
terminie następnego badania.
3.3. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu
Ze względu na fakt, że wszystkie obiekty o kubaturze równej lub większej od
1000m³ powinny być wyposażone w przeciwpożarowy wyłącznik prądu
elektrycznego, w obiekcie zabudowano także taki wyłącznik, uruchamiany
przyciskiem umieszczonym przy wejściu głównym do pomieszczeń kuchni, na
korytarzu oraz na elewacji budynku od strony Nabrzeża. Główny wyłącznik prądu
elektrycznego jest oznakowany znakiem bezpieczeństwa, zgodnie z Polską Normą
(PN-N-01256:1997). Wyłącznik przeciwpożarowy powoduje odłączenie wszystkich
obwodów elektrycznych w obiekcie. Umiejscowienie wyłącznika przedstawiono na planie
sytuacyjnym.
14
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
Obwody instalacji elektrycznej należy poddawać okresowym badaniom w zakresie:
 badania skuteczności zastosowanych środków ochrony przeciwporażeniowej należy
prowadzić co najmniej raz na 5 lat,
 badania rezystancji izolacji przewodów roboczych należy prowadzić co najmniej raz na
rok,
 sprawdzenie poprawności działania przeciwpożarowego wyłącznika prądu co najmniej raz
w roku.
3.4. Znaki bezpieczeństwa
Obiekt powinien być oznakowany znakami zgodnymi z Polskimi Normami dotyczącymi
znaków bezpieczeństwa. Warunek ten dotyczy w szczególności:
 dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń, w których w myśl przepisów technicznobudowlanych wymagane są co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne w sposób zapewniający
dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji,
 miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic,
 miejsc usytuowania elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
 miejsc usytuowania przeciwpożarowych
niebezpiecznych pożarowo,
wyłączników
prądu
oraz
materiałów
 pomieszczeń, w których występują materiały niebezpiecznie pożarowo,
 miejsca zbiórki do ewakuacji, miejsca lokalizacji kluczy do wyjść ewakuacyjnych.
W budynku należy rozmieścić w widocznych miejscach instrukcje postępowania na wypadek pożaru
wraz z wykazem telefonów alarmowych.
4. Sposób poddawania stosowanych w obiekcie urządzeń
przeciwpożarowych i gaśnic przeglądom technicznym i konserwacji
Wszystkie urządzenia przeciwpożarowe w obiekcie powinny być wykonane zgodnie z
projektem uzgodnionym pod względem ochrony przeciwpożarowej przez rzeczoznawcę do spraw
zabezpieczeń ppoż, a warunkiem dopuszczenia ich do użytkowania jest przeprowadzenie
odpowiednich dla danego urządzenia prób i badań, potwierdzających prawidłowość ich działań.
Urządzenia ppoż, podręczny sprzęt gaśniczy oraz instalacje techniczne powinny być poddawane
przeglądom technicznym, czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w
Polskiej Normie, w odnośnej dokumentacji techniczno – ruchowej oraz instrukcjach obsługi. W/w
przeglądy i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach, w sposób zgodny z
15
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz w roku. Wszystkie powyższe
czynności powinny być dokonywane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia.
Częstotliwość, rodzaj czynności konserwacyjnych i przeglądów technicznych:
Lp.
Rodzaj czynności
Termin
Uwagi
1
Przegląd i konserwacja gaśnic
Co najmniej 1 w roku wg instrukcji producenta
2
Remont gaśnic
Co 5 lat
lub wg instrukcji
producenta oraz po każdym
użyciu
3
Przegląd i konserwacja hydrantów zewnętrznych
w zakresie parametrów wydajności, ciśnienia i
sprawności instalacji
Co najmniej 1 w roku
wg rozp. MSWiA z 2002r.
Dz.U. nr 75 poz 690
4
Przegląd stanu bezpieczeństwa pożarowego
Co rok
5
Przegląd instalacji odgromowej
Co rok
oględziny
6
Badanie instalacji elektrycznej i odgromowej, w
zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu,
zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń,
oporności izolacji przewodów oraz uziemień
instalacji i odbiorników
Co 5 lat
wg programu określonego
w PN
7
Kontrola i usuwanie zanieczyszczeń z przewodów
Co rok
wentylacyjnych
8
Kontrola i uzupełnienie oznakowana
ewakuacyjnego i ochrony ppoż. oraz
kompletności podręcznego sprzętu gaśniczego
Na bieżąco
9
Kontrola przeciwpożarowego wyłącznika prądu
Co najmniej 1 w roku
wg rozp. MSWiA z 2002r.
Dz.U. nr 75 poz 690
sprawdzenie poprawności
zadziałania
5. Sposoby postępowania na wypadek pożaru lub innego
zagrożenia w obiektach i na terenach ZMPG S.A. wraz z
wykazem telefonów alarmowych
5.1. Alarmowanie
 Każdy kto zauważył pożar lub inne zagrożenie obowiązany natychmiast zaalarmować:
 głosem lub innym dostępnym środkiem łączności osoby znajdujące się w zagrożonym
obiekcie (tam, gdzie są zainstalowane dzwony, gongi, syreny alarmowe, należy je w
przypadku zaistnienia zdarzenia bezwzględnie używać w celu zaalarmowania otoczenia,
 Straż Pożarną.
 Po uzyskaniu połączenia ze Strażą Pożarną należy podać:
 miejsce zdarzenia (w miarę dokładny adres, nazwę obiektu, instytucji, piętro),
16
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
 rodzaj zdarzenia (np.: pali się dach 3 – piętrowego budynku),
 czy istnieje zagrożenie zdrowia i życia ludzi,
 oraz postępować wg poleceń dyżurnego Straży Pożarnej.
 W zależności od rodzaju zagrożenia należy niezwłocznie alarmować:
 Służby ratowniczej
 Służby eksploatacyjne ZMPG S.A.
RODZAJ SŁUŻBY
NUMER TELEFONU ALARMOWEGO
MIEJSKIE CENTRUM POWIADAMIANIA
RATUNKOWEGO
112
Uwaga:
Przy wybieraniu numeru alarmowego 3-cyfrowego z telefonu obsługiwanego przez centralę
portową, nie wybiera się cyfry „0”.
 Służby eksploatacyjne ZMPG S.A.
RODZAJ SŁUŻBY
NUMER TELEFONU ALARMOWEGO
PORTOWĄ STRAŻ POŻARNĄ
58/627-46-04 lub 58/620-68-86
POGOTOWIE
ELEKTROENERGETYCZNE
58/627-45-30 lub 501-178-546
dla terenu BCT 58/621-34-60 lub 504-112-910
POGOTOWIE WODNOKANALIZACYJNE
58/627-45-15 lub 502-393-633 lub 501-245-299
POGOTOWIE CIEPŁOWNICZE
58/627-44-84 lub 501-178-547
DYSPOZYTOR PORTU
58/627-40-42 lub 58/627-40-40
lub 58/620-72-28
5.2. Akcja ratowniczo – gaśnicza
 Równocześnie z alarmowaniem Straży Pożarnej należy przystąpić do działań ratowniczych
przy pomocy sprzętu gaśniczego, znajdującego się w obiekcie (na terenie).
 Do czasu przybycia Straży Pożarnej działaniami ratowniczymi kieruje kierownik zakładu
pracy lub osoba upoważniona.
 Na drodze dojazdowej Straży Pożarnej, kierujący działaniami ratowniczymi wyznacza
dyżurnego, który kieruje jednostki ratowniczo-gaśnicze do miejsca zdarzenia.
 Dotychczasowy kierujący działaniami ratowniczymi zgłasza się do przybyłego dowódcy
jednostki ratowniczo-gaśniczej, któremu przekazuje dowodzenie i przedstawia mu
wszystkie posiadane informacje o:
17
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
 osobach zagrożonych i miejscu ich przebywania,
 miejscu powstania zdarzenia, jego
wynikających z tego zagrożeniach,

wielkości,
kierunku
rozprzestrzeniania
i
podjętych działaniach,
 ilości i rodzaju sprzętu zgromadzonego do prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych,
 innych istotnych faktach mogących mieć wpływ na przebieg działań ratowniczogaśniczych.
 Każda osoba (dyżurujące brygady) przystępująca do działań ratowniczych powinna:
 w pierwszej kolejności przeprowadzić ratowanie ludzi, których zdrowie i życie jest
zagrożone,
 wyłączyć dopływ prądu elektrycznego do pomieszczeń objętych pożarem – NIE
WOLNO GASIĆ WODĄ INSTALACJI I URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH
BEDĄCYCH POD NAPIĘCIEM – stosować gaśnice na dwutlenek węgla i proszkowe
posiadające dopuszczenia do gaszenia urządzeń pod napięciem.
 w zależności od miejsca powstania zdarzenia przystąpić
rozprzestrzeniania się pożaru i jego likwidacji, pamiętając że:
do
ograniczenia
•
przy otwarciu drzwi do pomieszczenia, w którym zaistniał pożar, trzeba posiadać
sprzęt gaśniczy gotowy do natychmiastowego użycia,
•
koniecznym jest ukrycie się za ścianą lub skrzydłem drzwiowym przed działaniem
ognia i dymu,
 prowadzić działania ratowniczo-gaśnicze w sposób zapewniający maksymalne
bezpieczeństwo ludzi.
6. Sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod względem
niebezpiecznym
W celu wyeliminowania przypadków powstawania pożarów przy wykonywaniu prac
niebezpiecznych pod względem pożarowym, mogących powodować bezpośrednie
niebezpieczeństwo powstania pożaru lub wybuchu (spawanie, cięcie palnikiem, lutowanie,
podgrzewanie, szlifowanie, itp.) oraz w celu zabezpieczenia realizacji postanowień, wynikających z
rozporządzenia i zarządzenia ustala się tryb postępowania przy tego typu pracach prowadzonych w
obiektach i na terenie ZMPG S.A.
Wykonywanie prac niebezpiecznych pod względem pożarowym na nabrzeżach portowych
nieprzewidzianych w Instrukcji Technologicznej, dozwolone jest po każdorazowym uzyskaniu
zgody Kapitanatu Portu i uprzednim powiadomieniu Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A. Przy
wykonywaniu prac niebezpiecznych pod względem pożarowym w obiektach i na terenie ZMPG
S.A., obowiązują następujące zasady postępowania w zakresie zabezpieczenia przeciwpożarowego.
 Zarządca, użytkownik lub wykonawca winien:
a) dokonać oceny zagrożenia pożarowego w miejscu, w którym prace będą wykonywane,
18
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
b) ustalić rodzaj przedsięwzięć mających na celu, niedopuszczenie do powstania i
rozprzestrzeniania się pożaru, wybuchu lub innego miejscowego zagrożenia,
c) wskazać osoby odpowiedzialne za właściwe zabezpieczenie miejsca pracy, za jej
przebieg oraz zabezpieczenie miejsca po zakończeniu pracy,
d) zapewnić wykonywanie prac wyłącznie przez osoby do tego upoważnione, posiadające
odpowiednie kwalifikacje,
e) zaznajomić osoby wykonujące prace z zagrożeniami pożarowymi występującymi w
rejonie wykonywania prac oraz z przedsięwzięciami mającymi na celu niedopuszczenie
do powstania pożaru lub wybuchu,
f) zabezpieczyć miejsce pracy w sprzęt pożarniczy (gaśnica, koc gaśniczy, linia wężowa,
wiadro z wodą itp.),
g) zabezpieczyć przed zapaleniem materiały palne, występujące w miejscu wykonywania
prac oraz w rejonach przyległych, w tym również elementy konstrukcji budynku i
znajdujące się w nim instalacje techniczne,
h) prowadzić prace niebezpieczne pod względem pożarowym w pomieszczeniach i przy
urządzeniach zagrożonych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcześniej
wykonywano inne prace związane z użyciem palnych cieczy, palnych gazów jedynie
wtedy, gdy stężenie par cieczy lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu
wykonywania prac nie przekracza 10% ich dolnej granicy wybuchowości,
i) po zakończeniu prac poddać kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane oraz
przyległy obszar,
j) używać do wykonywania prac wyłącznie sprzętu
zabezpieczonego przed możliwością wywołania pożaru.
sprawnego
technicznie
i
UWAGA!
k) w obiektach z pomieszczeniami zagrożonymi wybuchem, ze strefami zagrożonymi
wybuchem, obiektach o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2 oraz w
obiektach (pomieszczeniach) zaliczonych, zgodnie z rozporządzeniem do kategorii
zagrożenia ludzi, do wykonania pracy można przystąpić tylko po otrzymaniu
pisemnego zezwolenia, zgodnego z załącznikiem nr 1 od niniejszej instrukcji, od
kierującego tokiem prac,
l) w sprawach budzących wątpliwości, wydający zezwolenie winien zasięgnąć opinii
Portowej Straży Pożarnej ZMPG S.A.
 Do prowadzenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym (spawanie) uprawnieni są
wyłącznie spawacze posiadający uprawnienia i kwalifikacje oraz przeszkolenie z zakresu
ochrony przeciwpożarowej.
 Zarządcy albo użytkownicy obiektów lub pomieszczeń:
a) w których występują pomieszczenia zagrożone wybuchem lub strefy zagrożone
wybuchem,
b) zaliczanych do kategorii zagrożenia ludzi,
c) o gęstości obciążenia ogniowego powyżej 500 MJ/m2, w których mają być prowadzone
prace niebezpieczne pod względem pożarowym, zobowiązani są do poinformowania
19
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
wykonawcy tych prac o postanowieniach niniejszej instrukcji.
 Zobowiązuje się pracowników nadzorujących i wykonujących prace niebezpieczne pod
względem pożarowym w obiektach i na terenie ZMPG S.A. do ścisłego przestrzegania
postanowień niniejszego rozdziału.
 W przypadku wystąpienia wątpliwości w zakresie zaliczania obiektów i pomieszczeń do
kategorii zagrożenia ludzi, zagrożenia wybuchem lub obliczania gęstości obciążenia
ogniowego należy kontaktować się z oficerem dyżurnym Portowej Straży Pożarnej ZMPG
S.A. – tel. 58 627 46 10 lub 695 422 297.
 Zasady zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym na statkach
krajowych i zagranicznych regulują przepisy Urzędu Morskiego.
7. Organizacja i warunki ewakuacji ludzi z obiektu
Bardzo istotnym elementem w zakresie ewakuacji jest stałe zapewnienie możliwości
natychmiastowego otwarcia wszystkich wyjść ewakuacyjnych z obiektu.
7.1. Ewakuacja podczas użytkowania obiektu
Z uwagi na brak występowania w obiekcie ludzi w grupach powyżej 50 osób, zakłada się
dla wszystkich osób, ewakuację indywidualną.
W przypadku zauważenia pożaru, innego niebezpiecznego zdarzenia lub ogłoszenia
alarmu, każda osoba przebywająca na terenie obiektu powinna:
 zaalarmować osoby będące w pobliżu oraz straż pożarną,
 w razie możliwości podjąć akcję gaśniczą przy użyciu gaśnicy, aby ugasić pożar w zarodku,
 pamiętać aby, w miarę możliwości, sprawdzić wszystkie pomieszczenia aby upewnić się,
czy ktoś nie pozostał w obiekcie. Można nawoływać próbując usłyszeć komunikat np.: „W
budynku wybuchł pożar, czy ktoś pozostał w środku?” lub „Pali się, niech wszyscy
opuszczą budynek!”,
 przy pomocy przeciwpożarowego wyłącznika prądu, wyłączyć dopływ energii do obiektu,
 pamiętać, że dym unosi się w górnej części pomieszczenia. W razie ewakuacji z
zadymionego pomieszczenia należy poruszać się jak najniżej podłogi,
 udzielić pomocy poszkodowanym,
 o ile to możliwe, wziąć najpotrzebniejsze rzeczy i opuścić budynek przez
wyjście ewakuacyjne, kierując się znakami ewakuacyjnymi,
 stawić się w wyznaczonym „miejscu ewakuacji”,
 podporządkować się poleceniom kierownika akcji ratowniczo-gaśniczej.
20
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
Zgodnie z art. 207 § 1 ust. 1 KP „Pracodawca jest obowiązany przekazać pracownikom
informacje o pracownikach wyznaczonych do wykonywania działań w zakresie zwalczania
pożarów i ewakuacji pracowników”.
UWAGA!
W przypadku konieczności prowadzenia akcji ewakuacyjnej w trudnych warunkach
atmosferycznych (mróz, deszcz), osobom ewakuowanym należy zapewnić schronienie w
pobliskich budynkach.
7.2. Sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków
ewakuacji ludzi
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 07
czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i
terenów [3], właściciel lub zarządca obiektu, który zawiera strefę pożarową przeznaczoną dla nie
więcej niż 50 osób, będących jej stałymi użytkownikami, nie jest zobowiązany do przeprowadzania
praktycznego sprawdzenia organizacji i warunków ewakuacji całego obiektu.
8. Organizacja szkolenia przeciwpożarowego i zaznajamiania
użytkowników
obiektu
z
instrukcją
bezpieczeństwa
pożarowego
Przyjmuje się
przeciwpożarowymi:
następujące
sposoby
zaznajamiania
użytkowników
z
przepisami
 zamieszczanie na stronie internetowej ZMPG S.A. instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
 zapoznawanie pracowników z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego,
 szkolenie według niżej zamieszczonego programu.
8.1. Program czterogodzinnego szkolenia obowiązującego pracowników
zatrudnionych w obiektach i na terenie ZMPG S.A.
 Podstawy prawne z zakresu ochrony przeciwpożarowej.
 Zagrożenie pożarowe zakładu, przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów.
 Zadania i obowiązki pracowników w zakresie zapobiegania pożarom.
 Zadania i obowiązki pracowników w przypadku powstania pożaru.
 Grupy pożarów, sprzęt gaśniczy oraz zasady posługiwania się nim.
21
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
 Obowiązujące instrukcje w zakresie ochrony ppoż.
Uwaga!
a) szkolenie należy przeprowadzić metodą wykładu i ćwiczeń oraz zakończyć sprawdzeniem
wiedzy osób przeszkolonych,
b) prowadzący szkolenie winien posiadać właściwe kwalifikacje zgodnie z Ustawą o ochronie
przeciwpożarowej,
c) fakt uczestnictwa w szkoleniu pracownicy potwierdzają podpisem na oświadczeniu
zgodnym z załącznikiem nr 2 do niniejszej instrukcji, które należy dołączyć do dokumentów
osobowych pracownika,
d) prowadzący szkolenie wystawia zlecającemu szkolenie dokument zawierający program
szkolenia, listę osób przeszkolonych oraz kartę zaliczeniową.
9. Załączniki
 wzór protokołu zabezpieczenia prac pożarowo niebezpiecznych,
 wzór oświadczenia o przeszkoleniu,
 załącznik graficzny – plan sytuacyjny.
22
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
Wzór
PROTOKOŁ
zabezpieczenia prac pożarowo niebezpiecznych
Zezwolenie na przeprowadzenie prac niebezpiecznych pod względem pożarowym.
numer zezwolenia: ........................
1. Miejsce pracy.
................................................................................................................................................................
(wydział, oddział, obiekt, instalacja, itp.)
2. Rodzaj pracy.
................................................................................................................................................................
3. Nazwa firmy wykonawczej.
................................................................................................................................................................
4. Czas pracy:
a) data: ......................................................................................
b) godzina rozpoczęcia: ............................................................
c) godzina zakończenia: ...........................................................
5. Zagrożenie pożarowe lub wybuchowe w miejscu pracy.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
(określić z czego wynika)
6. Sposób zabezpieczenia przed możliwością zainicjowania pożaru, wybuch lub innego
miejscowego zagrożenia.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
7. Środki zabezpieczające:
a) p-poż:......................................................................................................................................
b) BHP: ......................................................................................................................................
c) inne: .......................................................................................................................................
8. Sposób wykonania pracy.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
9. Odpowiedzialni za:
23
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
a) przygotowanie miejsca pracy, środków zabezpieczających, zabezpieczenie toku prac
niebezpiecznych pod względem pożarowym:
nazwisko: .................................... , wykonano – podpis: .............................................
b) wyłączenie napięcia elektrycznego:
nazwisko: .................................... , wykonano – podpis: .............................................
c) dokonanie analizy stężeń palnych gazów, par cieczy, pyłów:
nazwisko: .................................... , wykonano – podpis: .............................................
Stwierdzam, że w miejscu prac nie występują niebezpieczne stężenia.
podpis: ........................................
d) stosowanie środków zabezpieczających, organizację pracy, instruktaż:
Przyjąłem do wiadomości, stosowania i wykonania.
nazwisko wykonawcy: ....................................... , podpis: ..........................................
Uwaga: niepotrzebne skreślić.
10. Zezwalam na rozpoczęcie robót.
(zezwolenie na pracę może nastąpić po złożeniu podpisów przez osoby wymienione w pkt. 9)
nazwisko: ...................................................... , podpis: ...................................................
11. Pracę zakończono.
data: .................................................. , godz.: ................................
podpis wykonawcy: .......................................................................
12. Stanowisko pracy i jego otoczenie sprawdzono i nie stwierdzono zaniedbań mogących
zainicjować pożar lub wybuch:
a) stwierdzam odebranie robót:
nazwisko: .................................... , podpis: .......................................
b) skontrolował po 2 i po 4 godzinach:
nazwisko: .................................... , podpis: .......................................
Uwaga: Otrzymujący zezwolenie na wykonanie prac niebezpiecznych pod względem pożarowym,
po ich wykonaniu, przekazuje zezwolenie kierownikowi, który je wydał.
24
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
Wzór
..…………………………………….............
…........…............., dnia............................
(nazwisko i imię)
………………………………………………
(stanowisko)
OŚWIADCZENIE
Niniejszym oświadczam, że odbyłem/am czterogodzinne szkolenie z zakresu
bezpieczeństwa pożarowego, w wyniku którego zostałem/am zapoznany/na z obowiązkami i
zadaniami w zakresie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych.
Zobowiązuję się do przestrzegania przepisów przeciwpożarowych obowiązujących w
pomieszczeniach, obiektach i terenach Zarządu Morskiego Portu Gdynia.
................................................................................
podpis pracownika
…………………………………………………………….........................................................................................................
umieścić w aktach osobowych pracownika
25
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
26
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
27
Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego Pomieszczeń Biurowych stanowiących część Magazynu nr 2
Gdynia ul. Polska 8
28