Zajęcia specj. kult. dr Katarzyny Mikulskiej

Transkrypt

Zajęcia specj. kult. dr Katarzyny Mikulskiej
IBERYSTYKA UW - serwis Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW
Zajęcia specj. kult. dr Katarzyny Mikulskiej-Dąbrowskiej
Bóstwa i wyrocznie.Kodeksy wróżebne (kalendarzowo-religijne) Centralnego Meksyku.
UWAGA: W związku z III Kongresem Hispanistów, organizowanym przez nasz instytut, moje zajęcia
specjalizacyjne zostają odwołane dn. 8 października, jak również 15 października z powodu mojego
wyjazdu na III Europejski Kongres Kodeksów Centralnego Meksyku. Pierwsze zajęcia odbędą się więc 22
października, a brakujące zostaną odrobione w dogodnym dla uczestników terminie. Podaję poniżej opis
zajęć i bibliografię. Chętnych zapraszam bezpośrednio na zajęcia, a w razie pytań organizacyjnych i dot.
treści zajęć proszę kierować je do mnie drogą mailową; [email protected]
Proszę również, żeby na pierwsze zajęcia Uczestnicy przeczytali teksty z tematu I (materiały dostępne w
ksero od drugiego tygodnia października), gdyż od pierwszych zajęć pracujemy bezpośrednio na
faksymiliach kodeksów.
Proszę również o sprawdzenie swojej daty urodzenia w kalendarzu azteckim:
http://www.azteccalendar.com/calendar-calculator.html
Opis zajęć:
Celem zajęć jest wprowadzenie studenta w tematykę mezoamerykańskich kodeksów
(„malowanych ksiąg”) o tematyce wróżbnej, a zarazem kalendarzowo-religijnej
Centralnego Meksyku. W pierwszym semestrze będą analizowane dokładnie dwa kodeksy: Borbónico i
Cospi, zawsze jednak w porównaniu z manuskryptami pokrewnymi, a w szczególności z kodeksami
Borgia, Vaticano B, Fejervay-Mayer, Manuscrito Aubin No. 10, Porfirio Diaz.
Student pozna podstawowe cykle kalendarzowe, które determinowały postrzeganie mezoamerykańskiego
świata i stanowiły bazę do stworzenia skomplikowanego układu sił boskich i przeznaczenia,
zaszyfrowanego w tychże dokumentach. W pierwszym semestrze będzie to cykl tonalpohualli (260 dni),
cykl tzw. trecenas i święta okresów dwudziestodniowych. Pozna również tzw. rytuały z „manojos
contados”, zarówno umieszczone w kodeksach, jak i do dziś praktykowane przez Indian
Tlapaneków w stanie Guerrero.
Zajęcia w przeważającej większości polegają na praktycznej analizie kodeksów: rozróżniania znaków
graficznych i bóstw oraz ich możliwej interpretacji. Zarazem student będzie poznawać stopniowo teorię i
zasady mezoamerykańskiego systemu przekazu informacji drogą graficzną, co stanowić będzie
przygotowanie do drugiego semestru, w którym część teoretyczna zostanie rozwinięta. Student pozna
także wiele aspektów religii mezoamerykańskiej, w szczególności zaś roli sił boskich w kształtowaniu
przeznaczenia i charakterystykę najważniejszych bóstw.
Zajęcia prowadzone są w języku hiszpańskim.
Program i bibliografia:
I.
a.
Introducción al estudio de los códices calendárico-religiosos. Códice Borbónico.
Concepto mesoamericano del “libro”.
b.
Tipos de códices.
c.
Códices calendárico-religiosos.
http://iberystyka-uw.home.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 22:10
IBERYSTYKA UW - serwis Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW
d.
e.
Ciclos calendáricos mesoamericanos, el tonalpohualli y los signos de los días.
Historia y composición del Códice Borbónico.
Bibliografía:
–
Glass, John B. (1966) A survey of Middle American Pictorial Documents. Washington,
Library of Congress (working papers), pp. 29-38.
–
Boone, Elisabeth H. (2000) Stories in Red and Black. Pictorial Histories of the Aztecs and
Mixtecs. Austin, University of Texas Press, pp. 33-45.
II.
a.
Códice Borbónico: análisis de las trecenas:
Convenciones gráficas del Códice Borbónico.
b.
Deidades patronas de las trecenas (comparación con los códices Borgia, Telleriano-Remensis y
otros).
c.
Información augural de escogidas trecenas.
d.
Carácter impreciso de los augurios.
Bibliografía:
–
Boone, Elisabeth H. (2008) Cycles of Time and Meaning in the Mexican Books of Fate. Austin,
University of Texas Press: 20-32, 39-49, 84-87
–
Durand-Forest, Jacqueline de (1997) “Nuevas consideraciones sobre el simbolismo del
Tonalamatl del Códice Borbónico”. En: S. Rueda Smithers, C. Vega Soza y R. Martínez Baracs
(eds.) Códices y documentos sobre México. Segundo Simposio. 2 vols., México: INAH – Consejo
Nacional para la Cultura y las Artes. 2: 221-229.
–
Comentarios a elegidas trecenas de: o Sahagún, fray Bernardino de, 1989 [1988] Historia
general de las Cosas de Nueva Espańa. Ed., introducción, paleografía, glosario y notas de Josefina García
Quintana y Alfredo López Austin. México: CONACULTA – Alianza Editorial Mexicana. Libro IV.
- Quińones Keber, Eloise (1995) Codex Telleriano-Remensis. Ritual, Divination and History in a Pictorial
Aztec Manuscript. Austin: University of Texas Press (textos de las glosas)
- Anders, Ferdinand, Maarten Jansen y Luis Reyes García (1991) El libro del Ciuacoatl. Homenaje para el
ańo del Fuego Nuevo. Libro explicativo del llamado Códice Borbónico. Madrid – Graz –
México, Sociedad Estatal Quinto Centenario – ADEVA – FCE.
III.
a.
b.
Códice Borbónico: festividades de las veintenas.
Códices con representaciones de las veintenas.
Representación de escogidas veintenas del Códice Borbónico.
c.
Comparación con las imágenes de los códices Tudela, Telleriano-Remensis y otros y las
descripciones de los cronistas.
Bibliografía:
–
Graulich, Michel (1997) “Elementos de las fiestas de las veintenas en las trecenas
del Códice Borbónico”. En: S. Rueda Smithers, C. Vega Soza y R. Martínez Baracs (eds.) Códices y
http://iberystyka-uw.home.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 22:10
IBERYSTYKA UW - serwis Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW
documentos sobre México. Segundo Simposio. 2 vols., México: INAH – Consejo Nacional para la
Cultura y las Artes. 2: 205-220.
–
Graulich, Michel (2008) “Las fiestas del ańo solar en el Códice Borbónico”.
Itinerarios (Universidad de Varsovia). 8: 185-194.
–
Comentarios a elegidas veintenas de:
oSahagún, fray Bernardino de, 1989 [1988] Historia general de las Cosas de Nueva Espańa. Ed.,
introducción, paleografía, glosario y notas de Josefina García Quintana y Alfredo López Austin. México:
CONACULTA – Alianza Editorial Mexicana. Libro II.
oQuińones Keber, Eloise (1995) Codex Telleriano-Remensis. Ritual, Divination and History in a Pictorial
Aztec Manuscript. Austin: University of Texas Press (textos de las glosas)
oBatalla Rosado, Juan José (2009) “El Libro Escrito Europeo del Códice Tudela o Códice del Museo
de América. Itinerarios (Universidad de Varsovia). 9: 83-115 (texto paleografiado del Códice Tudela)
oAnders, Ferdinand, Maarten Jansen y Luis Reyes García (1991) El libro del Ciuacoatl. Homenaje para el
ańo del Fuego Nuevo. Libro explicativo del llamado Códice Borbónico. Madrid – Graz –
México, Sociedad Estatal Quinto Centenario – ADEVA – FCE (fragmentos rel. a escogidas
veintenas)
IV.
a.
Códice Borbónico: ciclo de 52 ańos y la elaboración del códice.
Ciclo de 52 ańos: láminas 21 y 22 (imágenes centrales).
b.
Festividad del Fuego Nuevo
c.
Posibles fecha, lugar y objetivo de elaboración del Códice Borbónico.
Bibliografía:
–
Noguez, Xavier (1992) “Apuntamientos sobre la polémica en torno a la época de
confección del Códice Borbónico”, Expresión Antropológica (México). Ańo 3, julio-sept. 1991, 9: 925.
–
Anders, Ferdinand; Jansen, Maarten y Reyes García, Luis (1991) El libro del Ciuacoatl.
Homenaje para el ańo del Fuego Nuevo. Libro explicativo del llamado Códice Borbónico. Madrid –
Graz – México, Sociedad Estatal Quinto Centenario – ADEVA – FCE: 27-32, 33-40,
51-58, 181-189.
–
Batalla Rosado, Juan José (1994) “Datación del Códice Borbónico a partir del análisis
iconográfico de la representación de la sangre”. Revista Espańola de Antropología Americana
(UCM, Madrid). 24: 47-74.
–
Batalla Rosado, Juan José (1994) “Los tlacuiloque del Codice Borbonico: una
aproximacion a su numero y estilo”. Journal de la Societe des Americanistes. 80: 47-72.
V.
a.
Los códices del llamado Grupo Borgia. Códice Cospi.
Rasgos estilísticos de los códices del llamado Grupo Borgia.
b.
Lugares de origen de sus miembros.
c.
Cuestión del idioma de los autores.
d.
Tonalpohualli del Códice Cospi: semejanzas y diferencias con otros códices del grupo.
Bibliografía:
http://iberystyka-uw.home.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 22:10
IBERYSTYKA UW - serwis Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW
–
Sisson, Edward B. (1983) “Recent Work on the Borgia Group Codices”.
Current Anthropology, 24 (5): 653-656.
–
Jansen, Maarten (2002) “Una mirada al interior del Templo de Cihuacoatl. Aspectos
de la función religiosa de la escritura pictórica”. En: Carmen Arellano, Peer Schmidt y Xavier
Noguez (eds.) Libros y Escritura de Tradición Indígena. Ensayos sobre los códices prehispánicos y
coloniales de México. México: El Colegio Mexiquense – Katholische Universität Eichstätt: 282-284.
–
Laurencich Minelli, Laura (1999) “A note on the mesoamerican Codex Cospi”.
Journal de la Société des Américanistes (Paris). 85: 376-386.
–
Anders, Ferdinand, Maarten Jansen y Luis Reyes García (1994) Calendario de pronósticos y
ofrendas. Libro explicativo del llamado Códice Cospi. Contribuciones de José Eduardo Contreras Martínez
y Beatriz Palavicini Beltrán. Graz – México: ADEVA – FCE: 28-42
–
Aguilera, Carmen (1997) “Aculturación en el Códice Cospi”. ECN (IIH-UNAM).
27: 228-246.
VI.
a.
Códice Cospi: análisis del lado reverso.
Ritos con los manojos contados.
b.
Comparación con los rituales con manojos contemporáneos.
c.
Rasgos distintivos de las deidades representadas.
Bibliografía:
–
Loo, Peter van der (1982) “Rituales con manojos contados en el Grupo Borgia y
entre los Tlapanecos de hoy día”. En: Marcos Matías Alonso (comp.) Rituales agrícolas y otras
costumbres guerrerenses (siglos XVI-XX). México, CIESAS: 47-52.
–
Loo, Peter van der (1994) “Voicing the Painted Image: A Suggestion for Reading the
Reverse of the Codex Cospi”. En: Elizabeth Hill Boone & Walter D. Mignolo (eds.) Writing without
words. Alternative Literacies in Mesoamerica en the Andes. Durham & London, Duke University Press: 7786
–
Boone, Elisabeth H. (2007) Cycles of Time and Meaning in the Mexican Books of Fate.
Austin, University of Texas Press: 158-169.
–
Anders, Ferdinand, Maarten Jansen y Luis Reyes García (1994) Calendario de pronósticos y
ofrendas. Libro explicativo del llamado Códice Cospi. Contribuciones de José Eduardo Contreras Martínez
y Beatriz Palavicini Beltrán. Graz – México: ADEVA – FCE: 267-270, 281-300.
Lectura opcional: –
Danièle Dehouve (2001) “El Fuego Nuevo: interpretación de una
«ofrenda contada» tlapaneca (Guerrero, México)”. Journal de la Société des Américanistes. 87:
89-112.
VII.
a.
b.
Códice Cospi: análisis del lado recto.
Pasaje llamado “Los Ataques de Venus”
Comparación con los pasajes paralelos en los códices Borgia y Vaticano B.
Bibliografía:
–
Anders, Ferdinand, Maarten Jansen y Luis Reyes García (1994) Calendario de pronósticos y
http://iberystyka-uw.home.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 22:10
IBERYSTYKA UW - serwis Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich UW
ofrendas. Libro explicativo del llamado Códice Cospi. Contribuciones de José Eduardo Contreras Martínez
y Beatriz Palavicini Beltrán. Graz – México: ADEVA – FCE: 237-256.
–
Boone, Elisabeth H. (2007) Cycles of Time and Meaning in the Mexican Books of Fate.
Austin, University of Texas Press: 151-156
dr Katarzyna Mikulska-Dąbrowska WSTECZ
http://iberystyka-uw.home.pl
Kreator PDF
Utworzono 3 March, 2017, 22:10