Atrakcje turystyczne

WYBRANE ATRAKCJE TURYSTYCZNE
PRZYGRANICZA POLSKO-SŁOWACKIEGO
RAPORT TRANSGRANICZNY
Opracowanie powstało w ramach projektu
„Turystyczni Partnerzy w Beskidach” nr WTSL.02.01.00-24-028/08
realizowanego w ramach
Programu Współpracy Transgranicznej
Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007-2013.
Bielsko-Biała, Turzovka 2012
Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu
Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska-Republika Słowacka 2007-2013
W zakresie zadań etapu 4 grupy robocze działające w ramach projektu po stronie
polskiej i słowackiej opracowały wspólną metodologię analizy atrakcji turystycznych, na
podstawie której stworzono raporty krajowe charakterystycznych dla obu stron obiektów
turystycznych.
Podstawą wyboru atrakcji turystycznych były przede wszystkim ich walory
turystyczne, a wśród nich
a.) Walory przyrodnicze takie jak ukształtowanie terenu, geologia, warunki
klimatyczne, wody, ochrona przyrody
b.) Walory antropogeniczne (zabytki, miejsca kultu, zabytkowe zespoły urbanistyczne,
krajobrazy kulturowe wsi)
Kolejnym wziętym pod uwagę elementem było zagospodarowanie turystyczne czyli baza
noclegowa i gastronomiczna, szeroko pojęta informacja turystyczna o obiekcie (przewodniki,
foldery, oznakowanie turystyczne), infrastruktura turystyczna/rekreacyjna (szlaki turystyczne,
wyciągi, kąpieliska parki rozrywki, parki linowe itp.), a obok niej infrastruktura para
turystyczna (banki, ośrodki zdrowia, sieci i media, kina, lokale, muzea, amfiteatry, imprezy,
festiwale, teatry, koncerty).
Dodatkowym czynnikiem była dostępność komunikacyjna. Oceniając dostępność
komunikacyjną obiektu uwzględniano stopień łatwości z jakim można dostać się do danego
miejsca tj. ilość, częstotliwość i rodzaj środków komunikacji z jakich można korzystać.
Niniejszy raport jest podsumowaniem dwóch wyżej wymienionych raportów.
Z przedstawionych w raportach krajowych atrakcji, wybrano 30 najciekawszych, tworzących
wspólną ofertę turystyczną Wyboru obiektów dokonano w taki sposób, aby każdy potencjalny
odwiedzający turysta znalazł w niej coś dla siebie.
1. Dream Park Ochaby
Dream Park Ochaby to Park Rozrywki i Edukacji położony w miejscowości Ochaby
Wielkie, na Śląsku Cieszyńskim. W jednym parku połączono ekspozycje poświęcone
najciekawszym zabytkom architektonicznym z całego świata, oraz dinozaurom. Dinozaury są
ruchome i wydają odgłosy, dzięki czemu spacerując alejkami można poczuć się jak w świecie
sprzed tysięcy lat. Największą atrakcją Parku jest Prehistoryczne Oceanarium, w którym oko
w oko spotkać się można m.in. z największą kiedykolwiek żyjącą rybą drapieżną Megalodonem. Dobrą zabawę w Parku zapewniają również: park linowy, kino 6D,
eurobunge, kule sferyczne, zamki dmuchane oraz rozległe strefy zabaw. Od wakacji 2012
otwarty będzie labirynt w kukurydzy, amfiteatr oraz wieża mocy. Na terenie Parku znajdują
się obiekty gastronomiczne oraz sklepik z pamiątkami. Restauracja It!me oferuje szybkie i
smaczne posiłki, w ogródku grillowym można posmakować grillowanych specjałów,
a kawiarnia Strong Horse Caffee zaprasza na doskonałą, świeżo mieloną kawę.
2. Góra Żar i kolejka szynowa
Góra Żar to szczyt we wschodniej części Beskidu Małego, położony u stóp Jeziora
Międzybrodzkiego. W roku 1935 z inicjatywy Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej
u podnóża góry powstało lotnisko szybowcowe. Działa tam Górska Szkoła Szybowcowa
"Żar" i uprawiane jest paralotniarstwo. Na szczycie góry znajduje się zbiornik wodny
elektrowni szczytowo-pompowej (Elektrownia Porąbka-Żar) w kształcie deltoidu, oddany
do użytku w 1979 roku. Ma on 650 m długości oraz 250 m szerokości w najszerszym miejscu
i mieści 2 310 000 m³ wody, której maksymalna głębokość wynosi 28 m. Od 1979 roku na
górę można było wjechać drogą asfaltową, jednak aktualnie jest to zakazane. Wjazd na szczyt
możliwy jest uruchomioną w 2004 roku koleją linowo-terenową z Międzybrodzia
Żywieckiego. Ze szczytu góry rozciąga się panorama na Jezioro Żywieckie, pasmo Magurki
Wilkowickiej i Hrobaczą Łąkę.12
3. Leśny Park Niespodzianek
Leśny Park Niespodzianek to niekonwencjonalny ogród zoologiczny, w którym można
spędzić czas obcując z naturą. W zagrodach można obserwować jelenie, sarny, świnie
wietnamskie, dziki. Najbardziej okazałą rodziną w Leśnym Parku są żubry. W parku można
zobaczyć także ssaki drapieżne m.in. szopy, jenoty i żbiki. Na terenie parku znajduje się tez
sokolarnia oraz sowiarnia. Największą atrakcją sokolarni są pokazy lotów ptaków
drapieżnych, w trakcie których można podziwiać siłę i dostojeństwo bielików, czy też
sprawność i zwinność jastrzębi oraz sokołów. Sowiarnia to miejsce stworzone specjalnie
z myślą o sowach W cieniu starego drzewostanu bukowego znajdują się woliery, w których
można oglądać te tajemnicze, będące symbolami mądrości ptaki. Główną atrakcją sowiarni są
pokazy lotów specjalnie do tego celu ułożonych sów. Najmłodsi mile spędzą czas na alei
1
2
http://www.gorazar.pl/
http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%BBar_%28Beskid_Ma%C5%82y%29
bajkowej, oglądając kukiełkowe przedstawienia znanych bajek, korzystając z huśtawek,
trampolin, karuzel na placu zabaw, czy oglądając „Ptasie Wesele”.
4. Muzeum Miejskie w Żywcu – Stary Zamek
Inicjatywa stworzenia muzeum narodziła się już w latach 20. XX wieku. Pierwszą
inicjatywę stworzenia zbioru podjął, w roku 1925, Tadeusz Charlewski-Dyrektor
Państwowego Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego w Żywcu. W roku 1934 w budynku
seminarium zorganizowano pierwszą wystawę, na której zaprezentowano: mieszczański strój
żywiecki, strój góralski, nadania królewskie dla miasta i przywileje. W roku 1936 zbiory
przekazano Sekcji Miłośników Żywiecczyzny. Wtedy też do życia zostało powołane Muzeum
Ziemi Żywieckiej. Rozwój żywieckiego muzeum przerwał wybuch II wojny światowej, kiedy
zbiory muzealne przejęły władze niemieckie. Reaktywacja placówki nastąpiła w kwietniu
1945 roku. Pierwsza ekspozycja została urządzona rok później. Następnie zbiory przeniesiono
do Starego Zamku. Od roku 1990 organem założycielskim muzeum została Rada Miejska
w Żywcu. W roku 1999 dyrektorem została historyk – mgr Anna Tuleja. W tym samym roku
placówka przyjęła nazwę Muzeum Miejskie w Żywcu. 34
5. Schronisko na Hali Miziowej
Schronisko na Hali Miziowej to całoroczny obiekt malowniczo położony na stokach
Pilska 1330 m.n.p.m. Goście odwiedzający miejsce od wiosny do jesieni mają do dyspozycji
przepiękne tereny, na których znajdują się liczne szlaki turystyczne po polskiej jak również
po słowackiej stronie. Zimą stok Pilska zamienia się w prawdziwy raj dla miłośników
sportów śnieżnych. Największym atutem są najlepsze w Beskidach naturalne warunki do
uprawiania narciarstwa i snowboardu. Bogata sieć wyciągów i tras o różnym stopniu
trudności to elementy które przyciągają wielu miłośników białego szaleństwa. Na terenie
Pilska działa również całoroczna stacja górskiego pogotowia GOPR, która zapewnia turystom
bezpieczeństwo oraz profesjonalną opiekę. Znajduje się tutaj również stacja meteorologiczna
IMGW. Wyjątkowy klimat, walory krajobrazowe i turystyczne tego miejsca, a także
różnorodność atrakcji sprawia, że pobyt na Hali Miziowej pozostanie niezapomnianym
przeżyciem bez względu na porę roku.56
3
http://kulturowa.silesia.travel/pl/obiekty/o/dziedzictwo/144/Muzeum_Miejskie_w_Zywcu_-_Stary_Zamek
http://www.muzeum-zywiec.pl/
5
http://www.halamiziowa.pl/
6
http://pl.wikipedia.org/wiki/Hala_Miziowa
4
6. Schronisko Przegibek
Schronisko Przegibek leżące na wysokości 1000 m n.p.m. położone jest w południowozachodniej części Beskidu Żywieckiego. Miejsce to jest również zwane Workiem
Raczańskim, gdyż przypomina go swym kształtem, nazwa zaś pochodzi od największego
wierzchołka w okolicy – Wielkiej Raczy (1236 m n.p.m.). Dzięki swojemu położeniu
w odległości jednodniowych wypadów na wierzchołki takie jak Wielka Racza, Wielka
Rycerzowa czy Muńcuł, stało się jednym z ważniejszych miejsc noclegowych w tej część
Beskidu Żywieckiego. Obiekt usytuowany jest na południowym zboczu Będoszki Wielkiej,
na której znajduje się krzyż, będący dobrym punktem orientacyjnym. Budynek schroniska
wybudowany jest na skraju lasu świerkowego, z charakterystycznym zielonym dachem.
Schronisko leży na terenie Żywieckiego Parku Krajobrazowego, a jego okolica należy
do szczególnie czystych i urokliwych. Bogactwo flory i fauny jest tego wystarczającym
dowodem. Pobliskie ścisłe rezerwaty przyrody, Śrubita i Dziobaki, dodają natomiast
schronisku renomy.78
7. Skocznia im. Adama Małysza
Skocznia narciarska im. Adama Małysza jest drugą, obok Wielkiej Krokwi w Zakopanem,
tego rozmiaru skocznią w Polsce. Na trybunie głównej znajdują się 1233 miejsca, oprócz tego
zawody może oglądać około 10 tysięcy osób korzystając z miejsc stojących. Obiekt
wyposażony jest w igelit, sztuczne oświetlenie oraz wyciąg krzesełkowy. Pierwsza skocznia
w Malince powstała w latach 1932-1933. Od 1958 roku rozgrywały się na nim prestiżowe
międzynarodowe zawody o Puchar Beskidów. Na fali sukcesów Adama Małysza w 2001
podjęto decyzję o zburzeniu starej konstrukcji obiektu K-105 i wybudowaniu na jej miejscu
nowej skoczni o punkcie konstrukcyjnym K-120. Budowa rozpoczęła się zimą 2004 roku.
Pierwszy skok na nowym obiekcie oddał 17 września 2008 roku Adam Małysz. W dniach 2528 września 2008 odbyły się otwierające nowy obiekt Letnie Mistrzostwa Polski w skokach
7
8
http://pl.wikipedia.org/wiki/Prze%C5%82%C4%99cz_Przegibek_%28Beskid_%C5%BBywiecki%29
http://przegibek.pttk.pl/
narciarskich i kombinacji norweskiej. Podczas mistrzostw skoczni zostało nadane imię
Adama Małysza.910
8. Wzgórze Zamkowe w Cieszynie
Wzgórze Zamkowe w Cieszynie zwane też Górą Zamkową jest niewielkim wzniesieniem
o stromych zboczach, położonych w centrum miasta Cieszyna, nad rzeką Olzą, tuż przy
granicy z Republiką Czeską. Na wzgórzu znajduje się szereg zabytkowych budowli oraz
romantyczny park z wieloma pomnikami przyrody. Najciekawsze budowle tego miejsca to
rotunda oraz wieża Piastowska. Rotunda św. Mikołaja zbudowana w XI wieku pełnia funkcję
kaplicy grodowej (zamkowej), której patronem był św. Mikołaj. Jako jedyna murowana
budowla grodu była najważniejszym punktem oporu na wypadek wojny. Spełniała również
funkcję ośrodka administracji kościelnej cieszyńskiej kasztelanii. Wieża Piastowska jest
natomiast pozostałością średniowiecznego gotyckiego zamku Piastów. Mogła pełnić funkcje
strażnicze, więzienne i mieszkalne. Liczy prawie 29 metrów, po pokonaniu 121 schodów
wchodzi się na taras widokowy, z którego można podziwiać panoramę Cieszyna i czeskiego
Cieszyna, a nawet górskie szczyty.
9. Kolej linowa na Czantorię
Wielka Czantoria to najwyższe wzniesienie Pasma Czantorii w Beskidzie Śląskim,
dominujące w północnej części tego pasma leżące na wysokości 995m n.p.m. Jest
jednocześnie szczytem granicznym między Polską a Czechami oraz najwyższym szczytem
czeskiej części Beskidu Śląskiego. Przez szczyt przebiega także główny wododział Polski,
stanowiący granicę między zlewiskami Wisły i Odry. Na położoną poniżej szczytu polanę
Stokłosica dociera kolej linowa krzesełkowa z Ustronia Polany wybudowana w 1967 r.
i zmodernizowana w 2007 r. Obok górnej stacji znajduje się maszt przekaźnikowy. Czantoria
to także dobry punkt widokowy. Obserwować można z niej panoramę Beskidu Śląskiego
i Beskidu Morawsko-Śląskiego, rzekę Wisłę oraz Pogórze Śląskie i Górny Śląsk – przy dobrej
pogodzie widoczny jest Zbiornik Goczałkowicki i dalej stopniowo w stronę zachodnią –
elektrownia Łaziska, miasta: Żory i Jastrzębie-Zdrój, elektrownia Rybnik, hałda
9
http://www.wisla.pl/Sport,5/Historia,196
http://pl.wikipedia.org/wiki/Malinka_%28skocznia_narciarska%29
10
w Rydułtowach, miasto Wodzisław Śląski oraz elektrownie Dziećmorowice w Republice
Czeskiej.1112
10. Karczma w Jeleśni
Karczma w Jeleśni (zwana też Starą karczmą) położona w Beskidzie Żywieckim pochodzi
prawdopodobnie z XVIII wieku. W XVIII wieku istnienie karczm w beskidzkich wioskach
było powszechne. Stanowiły one nie tylko miejsce spotkań, konsumpcji jedzenia i napitku, ale
także pełniły rolę etapowych wozowni, sprzedawały karmę dla zwierząt oraz świadczyły
usługi noclegowe. Na 100 wiosek w rejonie Beskidów przypadało około 70-80 karczm,
przede wszystkim przy ważnych ciągach komunikacyjnych. Do dnia dzisiejszego zachowały
się tylko dwa autentyczne obiekty z tego okresu: w Suchej Beskidzkiej Jeleśni. Wg różnych
źródeł powstanie karczmy w Jeleśni datuje się na XVIII wiek. Karczma w 1838 stała się
własnością arcyksięcia Habsburga. Pod koniec XIXw. kupiła ją rodzina Witków z Jeleśni,
w 1954 sprzedano ją Gminnej Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Jeleśni. Obecnie mieści
się tu restauracja i kawiarnia. Przy wejściu widnieje napis Cyś to chłopie osaloł, cy ty ni mos
rozumu, karcma stoi u drogi, a ty idzies do domu.
11. Muzeum Browaru w Żywcu
Browar w Żywcu to jeden z pierwszych i najbardziej znanych browarów w kraju.
Założony został w 1856 r. przez arcyksięcia Albrechta Fryderyka Habsburga. 150 lat później
w jego najstarszej, historycznej części swe podwoje otworzyło arcyciekawe muzeum.
Muzeum Browaru Żywiec to największa i najbardziej nowoczesna placówka tego typu
w Polsce. Jego goście poznają tu aktywnie historię żywieckiego browaru i jego
współczesność. Muzeum w niczym nie przypomina typowych ekskluzywnych ekspozycji ze
strażnikami i pilnującymi sal paniami. To dynamiczny organizm stale wchodzący w
interakcje ze swymi gośćmi. Nie ma tu obowiązkowych dla wszystkich kapci, są natomiast
pasjonujące historie, wciąż sprawne urządzenia sprzed dziesięcioleci oraz emocje
towarzyszące degustacji żywieckiego piwa. Muzeum jest jednym z obiektów Szlaku
11
12
http://czantoria.net/
http://pl.wikipedia.org/wiki/Wielka_Czantoria
Zabytków Techniki Województwa Śląskiego oraz tzw. punktem kotwicznym na Europejskim
Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (European Rout of Industial Heritage).1314
12. Muzeum koronki
Muzeum powstało w 1962 roku, a zobaczyć w nim można wiele ciekawych koronek
i “uheklowanych” arcydzieł, znanych na całym świecie. Muzeum Koronki powstało po
śmierci Marii Gwarek, której pamięci poświęcona jest ta placówka. Można w nim zobaczyć
wiele interesujących eksponatów, tzn.: czepce, obszycia chust, kryzy, kołnierzyki, wstawki
do bielizny pościelowej, firanki, „ząbki” czyli serwetki na półki, z których każda ma inny
wzór i kształt, motywowany elementami przyrody i tradycji. Jedną z bardziej oryginalnych
ekspozycji stanowi niedokończona serwetka dla królowej Anglii Elżbiety II. Miejsce jest
warte odwiedzenia przede wszystkim w celu poznania długiej historii koronczarstwa
w Koniakowie. W rejonie do dziś można spotkać mistrzynie rękodzieła, dzięki którym można
poznać tajniki sztuki koronczarskiej i które chętnie nauczą podstaw heklowania koronek.
Istnieje również możliwość zamówienia u nich poszczególnych wzorów oraz wyrobów
koronczarskich.15
13. Platforma Widokowa na Baraniej Górze
Barania Góra, szczyt o wysokość 1214 m n.p.m., leżący na granicy powiatów
cieszyńskiego i żywieckiego to drugi (po Skrzycznem) pod względem wysokości szczyt tego
pasma. Jednocześnie jest najwyższym szczytem polskiej części Śląska Cieszyńskiego
i polskiego Górnego Śląska. Barania Góra oraz okoliczne szczyty to dobry punkt widokowy –
na szczycie znajduje się ogólnodostępna, stalowa wieża widokowa, wybudowana w 1991
roku z inicjatywy Koła Przewodników O/M PTTK w Katowicach. Panorama obejmuje m.in.:
Beskid Śląski, Beskid Śląsko-Morawski, Beskid Żywiecki, Małą Fatrę, Beskid Mały. Na
polanie Przysłop pod Baranią Górą (900 m n.p.m.) od 1925 r. działa schronisko turystyczne.
Na południowym stoku Baraniej Góry znajdują się potoki źródłowe Czarnej Wisełki, na
północnym stoku znajduje się źródło Białej Wisełki. Potoki łączą się w Wiśle Czarnem
wpadając do Jeziora Czerniańskiego tworząc Wisełkę, która z kolei niżej łączy się na osiedlu
Bajcary z Potokiem Malinka, dając początek Wiśle – królowej polskich rzek. Obszar 386 ha
13
http://www.muzeumbrowaru.pl/
http://www.grupazywiec.pl/
15
http://koniakow.eu/?p=artykulyShow&iArtykul=4165
14
obejmujący szczytowe partie góry wraz z obszarem źródliskowym Wisły jest rezerwatem
przyrody „Barania Góra”. Na jego obszarze występuje ciekawa flora. Można tu zobaczyć
m.in. tocję karpacką i tojada morawskiego a także wierzbownicę zwieszoną.1617
14. Schronisko Stecówka
Schronisko Stecówka położone na wysokości 760 m n.p.m. na rozległej polanie,
opadającej ku południowi z grzbietu biegnącego od Karolówki na zachód, w stronę Kubalonki
w miejscowości Istebna w Beskidzie Śląskim, powstało w roku 1932. Nazwa „Stecówka”
wywodzi się od niejakiego Steca, prawdopodobnie właściciela polany i pierwszego na niej
osadnika, wzmiankowanego w roku 1788. Na południe od schroniska ponad doliną Olzy
rozciąga się panorama gór z najbardziej atrakcyjnym, bo nie zabudowanym jeszcze, Złotym
Groniem w Istebnej oraz na Ochodzitą w Koniakowie. Kilkaset metrów na północ
od Stecówki oraz czerwonego szlaku płynie Czarna Wisełka w całkowicie zalesionej dolinie.
W górę biegu rzeki prowadzi szlak na Baranią Górę i zarazem znana ścieżka edukacji
ekologicznej jako że okolica obfituje w bujną florę i bogatą faunę. Ma ona także specyficzny
mikroklimat, dobrze wpływający na system nerwowy i na drogi oddechowe. W znanym
sanatorium na Kubalonce leczone są dolegliwości dróg oddechowych. 1819
15. Schronisko i kolejka na Szyndzielnię
Schronisko na Szyndzielni położone na wysokości 1001m.n.p.m. zbudowane w 1897 roku
jest najstarszym schroniskiem w Beskidach. Zbudowane jest z kamienia, architekturą
nawiązując do schronisk alpejskich, posiada również charakterystyczną wieżyczkę.
Ciekawostką jest, że w pokoju na wieży zamontowano stację meteorologiczną, na parterze
była winiarnia, a nieopodal schroniska znajdowała się skocznia narciarska. Również
niedaleko znajduje się trzy kilometrowy tor saneczkowy. W 1954 zaczęto rozbudowę
schroniska i w 1957 roku oddane do użytku została drugie skrzydło. Schronisko na
Szyndzielni jest jednym z najpopularniejszych schronisk w Beskidach. Ogromny wpływ ma
na to uruchomiona w 1953 roku kolejka gondolowa, która po modernizacji w latach 19941995 jest komfortową i jedną z najnowocześniejszych kolei gondolowych w Polsce. W ciągu
16
http://pl.wikipedia.org/wiki/Barania_G%C3%B3ra
http://beskidslaski.cogia.net/barania.php
18
http://www.stecowka.pl/
19
http://pl.wikipedia.org/wiki/Stec%C3%B3wka
17
niespełna 10 minut wywiezie dwukilometrową trasą z Bielska-Białej do swojej górnej stacji,
z której jest już tylko parę minut drogi do schroniska i szczytu Szyndzielni.20
16. Zamek Prezydencki w Wiśle
Zamek Prezydenta RP w Wiśle zbudowany został w latach 1929-1930 w miejscu
spalonego drewnianego zameczku myśliwskiego Habsburgów z początków XX wieku. Był
darem ludu Śląskiego – powracającego po ponad 600 lat do Macierzy – dla Prezydenta
Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego i jego następców. Zamek w Wiśle jest
awangardowym dziełem polskiej myśli architektonicznej i artystycznej okresu XX-lecia
międzywojennego. O jego unikalności świadczy nie tylko architektura, lecz również
bezprecedensowy jak na tamten okres wystrój i wyposażenie wnętrz. Współpracownikami
Adolfa
Szyszko-Bohusza
przy
projektowaniu
rezydencji
byli
Andrzej
Pronaszko
i Włodzimierz Padlewski. Zamkowe wnętrza zdobiły barwne polichromie oraz unikalne
w swojej formie meble wykonane ze stali chromowej, drewna, skóry i pluszu, jak również –
zaprojektowane indywidualnie dla poszczególnych pomieszczeń – żyrandole, lampy
i kinkiety. Większość pierwotnego wyposażenia przetrwała do dnia dzisiejszego.21
17. Muzeum w Bielsku-Białej
Zamek jest najstarszą i największą zabytkową budowlą na terenie historycznego Bielska.
Został wzniesiony przez Piastów Cieszyńskich. Od 1572 roku był centrum administracyjnogospodarczym samodzielnego bielskiego państwa stanowego, którym władały rodziny:
Promnitz, Schaffgotsch, Sunnegh, Solms i Haugwitz. W 1752 państwo stanowe, podniesione
do rzędu księstw, przeszło w ręce Sułkowskich. Po drugiej wojnie światowej w zamku
ulokowano Muzeum, które dzisiaj jest jedynym
jego użytkownikiem, kontynuującym
tradycje muzealne zapoczątkowane w Bielsku i Białej w pierwszych latach XX wieku.
Ekspozycja stała obejmuje: Pokój myśliwski i Zbrojownię, wystawę sztuki XIV–XVII w.,
Salon muzyczny oraz Salon biedermeierowski, galerię XIX–XXI-wiecznego malarstwa
i grafiki z wyodrębnioną Galerią Sztuki Współczesnej Bielsko-Bialskiego Regionu, sale
poświęcone dziejom miasta i zamku oraz tradycjom rzemieślniczym Bielska i Białej, Gabinet
pana i Damski salonik. Wystawę stałą zamyka rezerwat architektoniczno-archeologiczny –
Sala z rycerzem. Ofertę uzupełniają wystawy czasowe. Dodatkowo Galeria Zamkowa, która
20
21
http://www.szyndzielnia.com.pl/
http://www.zamek.wisla.pl/
jest również muzealną kawiarenką, oferuje zakup dzieł sztuki, wydawnictwa muzealne
i artystyczne oraz pamiątki. Częścią Muzeum w Bielsku-Białej są także trzy oddziały:
Muzeum Techniki i Włókiennictwa, Dom Tkacza oraz Willa Juliana Fałata w Bystrej.
18. Babia Góra
Babia Góra (również Diablak, słow. Babia hora, węg. Babia gura, niem. Teufelspitze czyli
Góra diabła) to masyw górski leżący w Paśmie Babiogórskim Beskidu Żywieckiego (według
słowackiej terminologii są to Oravské Beskydy) w Beskidach Zachodnich, osiągający
wysokość 1725 m n.p.m. Jest to najwyższy szczyt całych Beskidów Zachodnich, najwyższy
poza Tatrami szczyt w Polsce i drugi, po Śnieżce, pod względem wybitności. Zaliczany jest
do Korony Gór Polski. Najwyższy wierzchołek, Diablak, odznacza się wybitnymi walorami
widokowymi. Roztacza się z niego panorama na wszystkie strony, obejmująca Beskid
Żywiecki, Śląski, Mały, Makowski, Wyspowy, Gorce, Kotlinę Orawsko-Nowotarską, Tatry
oraz góry Słowacji. W 1954 w masywie Babiej Góry (wraz ze szczytem Diablak) utworzono
Babiogórski Park Narodowy. W uznaniu niezwykłych walorów przyrodniczych Babiogórski
Park Narodowy został wpisany w 1977 przez UNESCO na listę światowych rezerwatów
biosfery.22
19. Hotel Severka
Hotel Severka położony jest w północno-zachodniej części Słowacji, 12 km od miasta
Čadca, w pobliżu gór Beskidu Śląskiego. Zapewnia zakwaterowanie i wyżywienie, jak
również daje możliwość spędzenia aktywnego wypoczynku zarówno latem jak i zimą.
Położony w niezwykle pięknej okolicy, gdzie panuje cisza, spokój, zapewnia odwiedzającym
odpoczynek i relaks. Jest również doskonałym miejscem do leczenia chorób dróg
oddechowych. Kompleksowe wyposażenie hotelu i warunki środowiska, stwarzają
możliwości zarówno indywidualnego pobytu, jak i grup zorganizowanych. W ofercie można
znaleźć pobyty weekendowe/tygodniowe, obozy dla dzieci, kursy narciarskie, imprezy
firmowe lub inne (tj. uroczystości rodzinne, spotkania itp.). Dla osób lubiących aktywnie
spędzać czas, przygotowano kort tenisowy, wielofunkcyjne boisko do gier zespołowych,
22
http://pl.wikipedia.org/wiki/Babia_G%C3%B3ra
a także odkryty basen. Panują tu również doskonałe warunki do uprawiania turystyki pieszej
i rowerowej. Zimą korzystać zaś można z pobliskiego wyciągu narciarskiego.23
20. Pensjonat Jollien
Pensjonat Jollien położony w malowniczej okolicy zapory Orava Námestovo, jest
luksusowo wyposażonym obiektem zgodnie z najnowszymi trendami w branży hotelarskiej.
Pensjonat leży nad wodą (posiada również własną plażę) i w niedalekiej odległości od gór, co
przyciąga zarówno fanów turystyki pieszej jak i sportów wodnych. Okolica pensjonatu
stwarza szereg możliwości dla odwiedzających. Najciekawsze z nich to: cruising po wodach
zapory Orawskiej, szkoła jazdy konnej, kąpiele termalne w Oravicach, piesze wędrówki na
szczyt Magury Orawskiej lub wyjazdy na Rohacze czy Babią Górę. w Pilsko. Pobyt
w pensjonacie jest również doskonałą szansą na poznanie tradycji i kultury Orawy oraz
tutejszej muzyki. Nie można również zapomnieć o odwiedzeniu Muzeum Wsi Orawskiej
w Zubercu czy Zamku Orawskiego. Dodatkowo budynek pensjonatu leży blisko centrum
odnowy biologicznej, w którym oprócz z zabiegów, można skorzystać z sauny i solarium.24
21. Kamienne kule
Kamienne kule Milošová-Megoňky są unikatową, naturalną geologiczną formacją, rzadką
w świecie, znajdującą się w okolicy granicy z Czeską Republiką, w administracyjnym
terytorium Čadca, na obszarze Milošová-Megoňky. Występują one w wąskim pasie
piaskowców i zlepieńców między osadą Kornica pod Klokoczowem i kamieniołomem
Megoňky na północny zachód od Cadcy. Pas ten ma długość około 15 km, jego zaś szerokość
sięga 500 m. Pochodzenie zagadkowych kul nie jest do dzisiaj wyjaśnione. Ich nieomal
doskonały kształt geometryczny może nasuwać przypuszczenia, że są one wytworem
dawnych cywilizacji lub nawet istot pozaziemskich. Geolodzy przypuszczają, że są one
wynikiem wtórnego odpadania skał spowodowanego ich wietrzeniem. Kisuckie kule są
unikatowym zjawiskiem przyrodniczym, stosunkowo rzadko spotykanym w świecie. Podobne
znaleźć można w Kostaryce, Meksyku, Brazylii i w Nowej Zelandii. Kule kisuckie dorównują
im wielkością. Największa z nich, znaleziona w Megoňce, nazwana „Mery“, ma średnicę 3 m,
pozostałe mają ponad metr. 25
23
http://www.hotelseverka.sk/index.php/hotel-severka
http://www.jollien.sk/
25
www.mestocadca.sk
24
22. Muzem kysuckej dediny
Ekspozycja etnograficzna Vychylovka Skansen w plenerze Kysuckiego muzeum
w Čadcy, usytuowana jest w dolinie Chmura na terenach należących do miejscowości Nova
Bystrica, przysiółek Vychylovka, która stanowi część Chronionego Parku Krajobrazowego
Kysuce. Przygotowania do powstania ekspozycji w plenerze rozpoczęły się krótko przed
powstaniem Kysuckiego muzeum, a kamień węgielny tejże ekspozycji wmurowano
11.10.1974 roku. Celem powstania muzeum było uratowanie najbardziej wartościowych
przedmiotów architektury ludowej z miejscowości Riečnica i Harvelka, które to miały zostać
zatopione w związku z budową zapory wodnej w miejscowości Nova Bystrica. Do momentu
kiedy została udostępniona pierwsza część wystawy, zbudowano 22 z 69 planowanych
obiektów ekspozycji. Wystawa etnograficzna stała się rekonstrukcją nie tylko krajobrazu
i środowiska naturalnego, ale również prezentacją architektury ludowej i stylu życia, oraz
kultury ludu mieszkającego w regionie Kysuce w II połowie XIX i I połowie XX wieku.26
23. Pension Slanická Osada
Pension Slanická Osada to miejsce leżące w miejscowości Namestovo. Dla
odwiedzających przygotowano szeroką ofertę aktywnego wypoczynku. Na terenie pensjonatu,
tuż przy brzegu jeziora Orawskiego znajdują się baseny przeznaczone zarówno dla dorosłych
jak i dzieci. W parku znajdującym się nieopodal istnieje możliwość skorzystania z kortów
tenisowych. Do dyspozycji odwiedzającym jest również sauna i fitness. Dla pasjonatów łodzi,
przy molach w małej przystani pensjonatu zapewniono miejsca dla ich przycumowania.
Oferta pensjonatu skierowana jest przede wszystkich do amatorów sportów wodnych. W
sezonie letnim do dyspozycji jest wypożyczalnia łódek i rowerów wodnych. Organizowane są
również wycieczki łodzią po Jeziorze Orawskim połączone ze zwiedzaniem Slanickiej Wyspy
Sztuki. Dla gości-wędkarzy natomiast przygotowane są bilety wędkarskie. Dodatkowo w
ofercie można znaleźć szereg wycieczek tematycznych po okolicy z możliwością
odwiedzenia różnych ciekawych miejsc.27
24. Putnicke mesto Živčáková
Szczyt Živčáková (787,7 m), element Pogórza Turzovskiego, znajduje się około 3 km na
wschód od miasta Turzovka. W dniu 1 czerwca 2008r. miała miejsce 50 rocznica od czasu,
26
27
www.kysuckemuzeum.sk
www.slanica.sk
gdy miało tu miejsce objawienie Panny Marii poświadczone świadectwem Matúša Lašúta.
W miejscu cudu w roku 1993 postawiono kapliczkę Marii Panny Królowej Pokoju, zaś
w roku 2002 osadzono mistyczny słup, sporządzony na podstawie widzeń ojca Cyryla
Metodego Kuběny. W kapliczce nad ołtarzem znajduje się drewniany krzyż, rzeźba Marii
Panny autorstwa Aloisa Lasáka oraz obraz Matki Boskiej. Grupowe i indywidualne
pielgrzymki odbywają się tu przez cały rok, przede wszystkim zaś podczas świąt maryjnych.
W rejonie miejsca pielgrzymek Živčáková znajduje się kilka źródeł z uzdrawiającą wodą,
niezamarzających nawet podczas najsroższych zim. 19 października 2008r. Biskup żyliński
Tomáš Galis ogłosił Górę Živčáková oficjalnym miejscem pielgrzymek maryjnych oraz
miejscem modlitewnym, poświęcając zarazem kamień węgielny przyszłej świątyni Marii
Panny na Živčákowej.28
25. Rancho u Edyho
Ranczo u Edyho w Namestowie leżące nad jeziorem Orawskim, dzięki dużej ilości miejsc
do zakwaterowania i dostępności sali konferencyjnej, przez cały rok proponuje wiele
możliwości spędzenia wolnego czasu dla rodzin z dziećmi, organizowania firmowych
spotkań, szkoleń i seminariów. Jest to doskonałe miejsce dla wszystkich tych, którzy lubią
wodę, góry i konie. Ranczo zajmujące powierzchnię około 5 hektarów stwarza możliwości
organizowania grupowych i indywidualnych zabaw w plenerze. Najpopularniejsze z nich to
indywidualna jazda konna, bryczką, saniami, łucznictwo, quady czy pływanie łodzią
z przystani oddalonej jedynie 100m od hotelu. Na terenie obiektu skorzystać można również
z kortów tenisowych, boisk do gry w piłkę nożną i siatkową oraz z basenu. Organizowane są
również kursy jazdy konnej dla początkujących i zaawansowanych dzieci i dorosłych,
obejmujące lekcje z podstaw poprawnego siedzenia w siodle, jazdy i opieki nad końmi jak
również zdobywanie wiedzy o życiu koni i ich nawykach.29
26. Slanicky ostrov umenia
Slanicky ostrov umienia (Slanicka Wyspa Sztuki) znajduje się w środku Zapory
Orawskiej na obszarze Namestova. W przepięknej przyrodniczej scenerii wystawione są stałe
ekspozycje tradycyjnej sztuki ludowej z kolekcji Orawskiej Galerii. Z pięciu wiosek, które na
28
29
www.zivcakova.sk
www.rancuedyho.sk
zawsze zniknęły pod wodami zapory w 1953 roku, jako wyspa zachowało się tylko wzgórze
z barkowym kościołem i kalwarią. Po kilku latach podjęto inicjatywę stworzenia stałych
ekspozycji, które zostały otwarte w latach 1971-1973. We wnętrzu kościoła z fasadą z okresu
klasycystycznego przedstawiona jest ekspozycja „Tradycyjna ludowa plastyka i malarstwo”,
a na zewnętrz powstało lapidarium „Orawskiej Sztuki Kamiennej XVIII i XIX wieku.
W byłym grobowcu znajduje się ekspozycja historii zatopionych gmin i budowy Orawskiej
Zapory Wodnej. Ekspozycja zalicza się do najczęściej odwiedzanych miejsc kulturalnych
Orawy, również dzięki atrakcyjnemu rejsowi łodzią „Slanica”, która pływa na wyspę
z przystani na Slanickiej Osade.30
27. Slovensky orloj
Słowacki orloj (zegar astronomiczny) w Starej Bystrzycy to największa na Słowacji
drewniana rzeźba, przedstawiająca siedzącą Madonnę – Matkę Bożą Bolesną, patronkę
Słowacji. Projekt, którego autorem jest artysta rzeźbiarz Viliam Loviška, początkowo był
w całości odlany z gliny. Na podstawie glinianego modelu, architekt Ivan Jarin, przygotował
dokumentację
techniczną.
Prace
rzeźbiarskie
były
możliwe
dzięki
zastosowaniu
80 drewnianych wsporników, które utworzyły „szkielet“ orloja. W sześciu wnękach
umieszczono rzeźby z brązu, przedstawiające ważne postaci historyczne. Centrum orloja
stanowi zegar astronomiczny (pierwszy i jedyny na Słowacji) – jest to skomplikowany
mechanizm astronomiczny i zegarowy. Na wieży orloja umieszczono dwa dzwony. Jeden
wybija godziny; drugi, podczas promenady apostołów wygrywa melodię. Dzwon wybijający
czas (cymbał) nosi nazwę – Święty Jerzy. Drugi dzwon o nazwie Madonna Orędowniczka ma
wygrawerowany tekst: „Na pamiątkę zatopionych wsi Riečnica i Harvelka”.31
28. Sudopark
Region Kysuce to obszar bogaty w źródła wody termalnej i obszar czystych pięknych
krajobrazów. Oba te czynniki przyczyniły się do powstania kompleksu Sudpark,
w miejscowości Klokočov. Obecnie dla gości dostępne są 2 zrekonstruowane drewniane
domki i 1 nowo wybudowany. Miejsce oprócz spokoju i relaksu, oferuje fascynujące
doświadczenie, niedostępne nigdzie indziej. Główną atrakcją są 3 drewniane podgrzewane
jacuzzi umieszczone na zewnątrz, mające średnice około 2m, mieszczące 6 osób. Wanny mają
wbudowane filtry piaskowe i systemy hydromasażu, wypełniane są wodą pochodzącą
30
31
www.oravskagaleria.sk
www.starabystrica.sk
z głębokości 40 metrów, podgrzewaną do 38-41 stopni. Regularne gorące kąpiele mają
pozytywny wpływ na zdrowie podobnie jak korzystanie z saun, są jednak niewątpliwie
przyjemniejsze ze względu na świeże powietrze i widok pięknego krajobrazu wokół. Oprócz
jacuzzi istnieje wiele innych atrakcji (np. sauny w formie pokoju z kamienia z kabiną).
Dodatkowo obiekt wyposażony jest w tenis stołowy, bilard oraz staw zapełniony wieloma
gatunkami ryb i salamander. 32
29. Pension Veselka
Penzion Veselka (pensjonat Veselka) położony w malowniczej miejscowości Staškov
oferuje swoim gościom zakwaterowanie i wyżywienie. Naturalną ramę miejscowości tworzą
piękne lasy, które wprost nawołują turystów i rowerzystów, czy też narciarzy na biegówkach,
do ich pokonania. Dodatkowo w bliskiej odległości od pensjonatu znajduje się mierzący
około 400m wyciąg narciarski. W lecie natomiast korzystać można z wielu oznakowanych
szlaków turystycznych, odwiedzić Muzeum Wsi Kysuce, Sanktuarium Turzowka–Živčáková
czy galerię eksponatów dworu w pobliskim mieście Oščadnica. Staškov to również znany,
dzięki odbywającemu się tutaj turniejowi piłki nożnej o Puchar Kronera, ośrodek sportowotowarzyski. Na cześć aktora Józefa Kronera co roku w lipcu kopnięciem otwiera się
towarzyszący imprezie, całodzienny turniej, związany z atrakcjami ludowymi. W bibliotece
gminnej miasta zorganizowana jest mała wystawa o dzieciństwie, życiu i dziełach Jozefa
Kronera. Obecnie rekonstruowany jest jego dom rodzinny, w którym zostanie stworzona izba
pamięci aktora..33
30. Motel Smažák
Motel Smažák to miejsce noclegowe położone w miasteczku Turzovka, dającym
możliwość obcowania z naturą, poznania kultury i historii oraz aktywnego spędzania czasu.
Turzovka leży między szczytami Javorníków i Beskidów, których wysokość sięga 700–800 m
n.p.m. Miejsce jest znane z terenów przystosowanych do uprawiania narciarstwa jak: Vysoká
nad Kysucou, Ski Makov, Ski Korňa , Snow Paradise Veľká Rača. Obszar Turzovki to
również rejon sportowo–rekreacyjny z najnowocześniejszymi na Słowacji wielofunkcyjnymi
boiskami do piłki ręcznej, siatkówki, nohejbalu, minifutbolu i tenisa. Z miasteczka już
niedaleko do miejsca religijnego kultu związanego z objawieniami Marii Panny – Góry
32
33
www.sudopark.sk
www.veselka.szm.com
Živčáková. Obraz miasta dopełniają obiekty zachowanej spuścizny kulturalnej. tzw.
“drewnianych Kysuc“ – budynki drewniane, gumna, piwniceZaś w małym klimatycznym
parku w centrum miasta wśród stuletnich lip znajduje się polichromowany słup przydrożny
Świętego Jana Nepomucena – praca nieznanego autora z 19. stulecia, będący pomnikiem
kultury narodowej.
34
Obiekty wytypowane w ramach projektu zostaną zaprezentowane w filmie
promocyjnym projektu. Obiekty zestawione zostaną także we wspólnym produkcie finalnym
projektu, nazwanym Paszportem Beskidzkim. W Paszporcie znajdzie się krótki opis projektu
oraz mapa z wybranymi obiektami. Każdemu z obiektów zadedykowana zostanie jedna strona
w Paszporcie, na której będzie można znaleźć zdjęcie obiektu wraz z krótkim opisem
i danymi kontaktowymi. Jest tam też miejsce na pieczęć, którą można otrzymać w trakcie
wizyty w danym obiekcie
34
www.holiday.sk