Nr 2 - Małopolskie Stowarzyszenie Krótkofalowców

XXIII Spotkanie Opłatkowe
24.01. 2017 r.
Komunikat NR 02/2017
Małopolskiego Stowarzyszenia Krótkofalowców
OT PZK w Krakowie.
Witamy Koleżanki i Kolegów!
Z życia OT
Zaproszenie na XXIII Spotkanie Opłatkowe
KLUB RABY SP9KDR
oraz
KLUB SP9KPK
w Domu Rekolekcyjnym Braci Kapucynów
w Tenczynie Grupa Krótkofalarska)
(Krakowsko-Podhalańska
Program
9.00
10.00
10.45
11.45
12.15
13.00
13.15
14.15
Serdecznie zapraszają
Przyjazd do Tenczyna,
giełda,Koleżanki
rozmowy iluźne,
kawa,
itp.
Szanowne
Kolegów
Radioamatorów,
Spotkanie członków Klubów
(SP9KDR,
SP9KPK, i innych) ze swoimi
ich Rodziny
i Przyjaciół
sympatykami i ewentualnymi nowymi członkami
na
Prelekcja
„DMR
– sieć cyfrowa
w pigułce
(SP9SVH)
Spotkanie
Opłatkowe,
które
odbędzie
się w
Tenczynie
dniu 28
stycznia 2017 r. od godz. 9.00
Życzenia, w
łamanie
się opłatkiem
Sceny z „Jasełek
Wspólne zdjęcie
Msza św. za zmarłych krótkofalowców
Poczęstunek z bigosem, rozmowy w kuluarach
Informacje na temat Domu Rekolekcyjnego i dojazdu do niego można znaleźć na
www.domrekolekcyjny.kapucyni.pl
Zapewniamy miejsca parkingowe
Prezes SP9KDR - Tadeusz Batko SP9BSR
p.o. Prezes SP9KPK - Jacek Jasiński SQ9OKR
Gospodarz SP9XWY – br. Tadeusz Bargiel
Spotkanie
Wizyta krakowskich krótkofalowców w NCPS SOLARIS
10 stycznia 2017 roku kilkunastoosobowa grupa krótkofalowców, zrzeszonych w
Małopolskim Stowarzyszeniu Krótkofalowców (OT 10 PZK) zwiedziła i zapoznała się z
działaniem pierwszego polskiego synchrotronu.
Na początku zwiedzający obejrzeli krótki film ukazujący historię powstania synchrotronu,
jego budowę i uruchomienie. Następnie przystąpiono do zwiedzania całego obiektu. Kolega
Paweł Borowiec SQ9UR w trakcie ponad 2 godzinnego zwiedzania bardzo ciekawie i
dokładnie opisał budowę i zasadę działania synchrotronu kładąc szczególny nacisk na
budowę i funkcjonowanie systemów wysokiej częstotliwości pełniących kluczową rolę w
funkcjonowaniu tego unikatowego obiektu.
Dzięki temu, że synchrotron miał planową zimową przerwę konserwacyjną możliwe było
wejście do miejsc takich jak np. tunele akceleratora, gdzie w czasie normalnej pracy
synchrotronu nie ma dostępu, co dodatkowo podniosło atrakcyjność zwiedzania.
Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS, bo taka jest oficjalna
nazwa nowej placówki badawczej, powstało przy Uniwersytecie Jagiellońskim.
Zlokalizowane jest w Krakowie na terenie Kampusu 600-lecia Odnowienia UJ, w osiedlu
Ruczaj. Wybudowane zostało w latach 2010–2015. Inwestycję dofinansowała Unia
Europejska ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach
Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007–2013.
Synchrotron jest urządzeniem badawczym, w którym przyspieszane są do prędkości bliskiej
prędkości światła cząstki elementarne niosące ładunek elektryczny. Jest to źródło
wyjątkowego, synchrotronowego światła obejmującego szerokie spektrum fal
elektromagnetycznych od podczerwieni, poprzez światło widzialne aż do promieniowania
rentgenowskiego. Promieniowanie synchrotronowe może być wykorzystane do prowadzenia
różnorakich badań i analiz.
Tego rodzaju urządzenie otwiera zupełnie nowe możliwości badawcze. Dzięki niemu
można przeprowadzić badania i analizy, które dotychczas dla badaczy były niedostępne.
Pozwala uzyskać w krótszym czasie dużo lepsze wyniki tych badań, które wcześniej były
realizowane zwykłymi metodami. Synchrotrony to obecnie najwszechstronniejsze
urządzenia badawcze, jakimi dysponują nauki przyrodnicze i techniczne, takie jak biologia,
chemia, fizyka, inżynieria materiałowa, nanotechnologia, medycyna, farmakologia, geologia
czy krystalografia.
Aktualnie na świecie działa obecnie kilkadziesiąt synchrotronów. Krakowski synchrotron
jest pierwszym tego typu obiektem w Europie Środkowej. Technologia budowy,
wyposażenie sprzętowe i parametry stawiają synchrotron SOLARIS w światowej czołówce
urządzeń tego typu.
Podstawowymi urządzeniami synchrotronu SOLARIS są:
działo elektronowe, akcelerator liniowy, linia transferowa, pierścień akumulacyjny, linie
badawcze
Działo elektronowe - wytwarza wiązkę elektronów. Wiązka ta powstaje dzięki podgrzaniu
do temperatury około 10000C umieszczonej w próżni katody. Doprowadzone do działa
impulsowe pole elektryczne wysokiej częstotliwości ok. 3 GHz przyspiesza elektrony
formując je jednocześnie w paczki i powoduje, że elektrony uzyskują energię ok 2,8 MeV.
Następnie pogrupowana w „paczki” wiązka elektronów przesyłana jest do akceleratora
liniowego, w którym następuje proces jej przyspieszania.
Pole elektryczne wysokiej częstotliwości wytwarzane jest w tzw. modulatorze mocy.
Modulator jest w istocie mikrofalowym wzmacniaczem b. dużej mocy z klistronem (lampa
mikrofalowa) w stopniu końcowym, który zasilany jest impulsowo wysokim napięciem
uzyskiwanym w specjalnym transformatorze WN pracującym w komorze wypełnionej
olejem transformatorowym. Moc wyjściowa modulatora zasilającego działo elektronowe
wynosi ok 8 MW w impulsie o czasie trwania do 3 μs. Sygnał wysokiej częstotliwości jest
dostarczany do działa elektronowego za pośrednictwem falowodu.
Akcelerator liniowy - Zadaniem akceleratora liniowego jest przyspieszenie wiązki
elektronowej do prędkości bliskiej prędkości światła i uzyskanie energii do 600 MeV.
Akcelerator liniowy składa się z sześciu struktur przyspieszających, zawierających po 156
wnęk rezonansowych każda, magnesów skupiających i korygujących strumień wiązki oraz
elementów diagnostyki wiązki.
Struktury przyspieszające zasilane są parami, przez układy rozdziału mocy z trzech dużych
modulatorów o mocy ok. 38 MW w impulsie o czasie trwania do 4,5 μs, również na
częstotliwości 3 GHz. Maksymalne napięcie zasilające klistron dochodzi do 300 kV.
Podobnie jak w przypadku „małego” modulatora do działa, napięcie to uzyskiwane jest
również w transformatorze WN umieszczonym w komorze z olejem transformatorowym.
Moc w.cz. do struktur przyspieszających doprowadzana jest, podobnie jak w przypadku
działa elektronowego, również za pomocą falowodów. Całkowita długość akceleratora
liniowego wynosi około 40 m.
Aby elektrony nie napotykały na swojej drodze żadnej przeszkody, cały akcelerator liniowy
wraz z torami dosyłowymi dużej mocy w.cz. (falowody) pracuje w środowisku ultra
wysokiej próżni. Próżnia ta utrzymywana jest za pomocą licznych pomp jonowych.
Akcelerator liniowy wraz z działem elektronowym, zespołem modulatorów oraz
urządzeniami sterowania i diagnostyki zainstalowany jest w dwóch równoległych tunelach o
długości ok. 100m i 7,8m poniżej powierzchni gruntu.
Linia transferowa – służy do wprowadzenia, utworzonej i przyspieszonej w akceleratorze
liniowym, wiązki elektronów do pierścienia akumulacyjnego. Linia transferowa składa się z
szeregu magnesów zakrzywiających wiązkę w płaszczyźnie pionowej pod kątem 27 stopni
celem wprowadzenia jej do pierścienia akumulacyjnego oraz magnesów ogniskujących
wiązkę elektronów w obu płaszczyznach.
Pierścień akumulacyjny - jest sercem synchrotronu, do którego wprowadzona jest z
akceleratora liniowego wiązka elektronów. Obwód pierścienia wynosi 96m. Jego głównym
zadaniem jest dalsze zwiększenie energii wiązki do 1,5 GeV, zakumulowanie i jak
najdłuższe utrzymanie krążącej wiązki elektronów będącej źródłem promieniowania
synchrotronowego. W tunelu pierścienia zainstalowane jest 12 bardzo silnych
elektromagnesów zakrzywiających tor ruchu wiązki elektronów tak aby poruszały się po
okręgu. Za każdym razem, gdy tor lotu elektronów jest zakrzywiany, powstaje strumień
fotonów, czyli światło synchrotronowe.
W celu uzupełnienia strat energii wiązki elektronów krążącej w pierścieniu akumulacyjnym
zastosowano 2 wnęki rezonansowe o częstotliwości 100 MHz zasilane sygnałami w.cz. z
dwóch wzmacniaczy o mocy 60 kW każdy. Są to wzmacniacze całkowicie tranzystorowe,
zbudowane z 12 modułów o mocy po 5,2 kW, zainstalowanych w 2 szafach 19”.
Wzmacniacze chłodzone są cieczą. Jako ciekawostkę można podać, że wzmacniacze
zbudowane są z identycznych elementów jak współcześnie stosowane nadajniki
radiofoniczne FM dużej mocy. Są to w istocie nadajniki UKF FM tyle, że o jeszcze większej
mocy i pozbawione są modulatorów.
Oprócz głównych wnęk rezonansowych 100 MHz pierścień akumulacyjny wyposażony jest
jeszcze w 2 mniejsze wnęki, tzw. wnęki Landau, o częstotliwości rezonansowej 300 MHz.
Służą one do wydłużania pakietów elektronowych. Są to wnęki pasywne.
Również i w tym wypadku wszystkie elementy, w których transportowany jest strumień
elektronów pracują w środowisku próżniowym.
Jak już wspomniano, przy każdym zakrzywieniu toru elektronów powstaje strumień
fotonów, czyli emisja światła synchrotronowego. W tym miejscu światło to może zostać
wyprowadzone na zewnątrz tunelu pierścienia do linii badawczej.
Linie badawcze – aktualnie synchrotron ma uruchomione dwie linie badawcze. Docelowo
może ich być kilkanaście. Są przyłączane do pierścienia synchrotronu w miejscach, gdzie
powstaje światło synchrotronowe, czyli gdzie elektromagnesy zakrzywiają tor wiązki
elektronów. W linii badawczej istnieje możliwość wyboru zakresu promieniowania i
modyfikacji światła synchrotronowego w zależności od potrzeby do jakiej może być
zastosowane w trakcie badań.
Aby wszystkie kluczowe urządzenia synchrotronu mogły poprawnie pracować konieczne
jest zapewnienie oprócz ultra wysokiej próżni, odpowiedniej stabilizacji termicznej. Jest to
realizowane za pomocą licznych obwodów chłodzenia i stabilizacji temperatury
zawierających zdemineralizowaną wodę.
Kolejnym bardzo ważnym elementem dla poprawnej pracy synchrotronu jest niezwykle
rozbudowany system kontroli i sterowania. Zbiera on i przetwarza około 5 tys. różnych
sygnałów z urządzeń pomiarowych i wykonawczych. Sygnały te po przetworzeniu na postać
cyfrową przesyłane są za pomocą sieci komputerowej do komputerów w pokoju
kontrolnym. Przesyłane sygnały dostarczają danych o parametrach synchrotronu i obejmują
informacje o temperaturach poszczególnych elementów, stanie systemów próżniowych, oraz
o położeniu i parametrach wiązki elektronów czy światła generowanego przez synchrotron.
Zainteresowanych dokładniejszym poznaniem zasad działania synchrotronu SOLARIS
zapraszamy do zapoznania się z naszymi materiałami informacyjnymi dostępnymi na stronie
http://www.synchrotron.uj.edu.pl
Zapraszamy również do zwiedzania obiektu po uprzednim wcześniejszym zgłoszeniu i
ustaleniu terminu w sekretariacie.
Można także odbyć wirtualny spacer po ośrodku, dostępny pod adresem:
http://synchrotron.wkraj.pl
Marek Madura SP9OYP
Opracowano na podstawie materiałów informacyjnych NCPS SOLARIS.
Wspomóż nasze działania
Małopolskie Stowarzyszenie Krótkofalowców OT PZK w Krakowie jest Organizacją
Pożytku Publicznego. Dlatego też zwracamy się do wszystkich naszych członków,
ich Rodzin oraz sympatyków o wsparcie finansowe naszych działań, a konkretnie o
przekazanie 1 % podatku na rzecz Oddziału.
Numer KRS 0000184410.
Dyplom „ Cracovia”
Dyplom „ Cracovia” jest wydawany bezterminowo od dnia 01.01.1979 r.
za łączności przeprowadzone ze stacjami krakowskimi skrót.
KM i KR.
Punktacja:
- 3 pkt powyżej 50 MHz
- 1 pkt poniżej 50 MHz
wszystkie rodzaje emisji.
Dla członków naszego Oddziału dyplom jest wydawany bezpłatnie i wystarczy
przesłać zgłoszenie.
Dyplom jest sygnowany przez Prezydenta Miasta Krakowa.
Licencje, licencje …
Przypominamy wszystkim członkom o konieczności sprawdzenia na stronie UKE
ważności swoich licencji. Licencje obecnie są wydawane dla indywidualnych
krótkofalowców jak i dla klubów na okres 10 lat. Wszystkie druki znajdują się na
stronie UKE oraz można wejść przez stronę MSK. Przypominamy również, że znaki
klubowe pozostają w gestii Zarządu Oddziału.
Składki do PZK
Informujemy naszych członków o konieczności wpłacenia składek za I-wsze
półrocze 2017 r. Wysokość składki nie uległa zmianie. Wpłaty można dokonać na
konto Oddziału. Nasze konto : 12 1240 4650 1111 0010 3184 3657.
Uwaga,uwaga….
Bardzo prosimy wszystkich Kolegów o powiadomienie Zarządu MSK o ewentualnej
zmianie swoich adresów mailowych oraz o posiadaniu dodatkowych licencji.
Wiadomości DX-owe
4X – Israel
4X0B ma być aktywny z miejsca chrztu w Kasr al-Yahud, nad brzegiem rzeki
Jordan (Holyland placu M17YN) w dniu 28 stycznia br.
QSL via 4X6ZM.
5T – Mauretania
Jean 5T0JL (ON8RA) będzie ponownie aktywny (tylko na CW) w dniu 1 lutego jako
5T0ITU. Specjalny znak wywoławczy zostanie wykorzystany podczas spotkania
ITU. QSL via ON8RA.
9M2 – Malezja
Zespół będzie aktywny jako 9M4LI z Lalang Island (AS-072), w dniach 3-5 lutego.
QSL bezpośrednio do 9W2NDQ.
FO / A – Austral Is
Neil VA7DX, Keith VE7KW, Madison W5MJ i Bob W5RF będą aktywni jako TX5T
z Raivavae (OC-114), Australia, w okresie od 20 lutego do 3 marca. Więcej
informacji na : www.australs2017.com.
QSL via M0URX.
HC – Ekwador
Rick, NE8Z jest ponownie aktywny z Ekwadoru od 21 stycznia do 9 lutego.
Pracuje na CW i SSB w paśmie od 40-6 metrów jako HC1MD
Tumbaco (Pichincha Province) i jako HC1MD / HC2 z Ballenita.
QSL via K8LJG (bezpośrednie) i LoTW.
J7 – Dominica
Dawid KK4WW i Gaynell, KK4WWW są aktywni jako J79WW, J79WWW
i J79USA z Dominiki (NA-101) od 20 stycznia do 1 lutego.
QSL via N4USA.
UA2 – Kaliningrad
Znaki okolicznościowe R1336FO i R680FBO są aktywne od 20 stycznia do
20 kwietnia z okazji 680 - lecia miasta Chernyakhovsk.
QSL via R2FBO.
UN – Kazakhstan
UP28UA i dwanaście specjalnych znaków wywoławczych reprezentujących różne
dziedziny sportu (UP28UAS, UP28UBA, UP28UCL, UP28UCS, UP28UFS,
UP28UIH, UP28UNC, UP28USB, UP28USJ, UP28USK, UP28USS i UP28UST)
będą aktywne od 28 stycznia do 8 lutego z okazji XXVIII World University Games
organizowane przez International University Sports Federation, które odbędą się w
Ałma, w Kazachstananie. Więcej informacji na stronie: http://aarsk.kz/ .
Karty QSL via DL8KAC. QSL elektroniczne będą dostępne na
http://almaty2017.hamlog.ru/~~pobj .
V3 – Belize
Victor, WB0TEV będzie ponownie aktywny jako V31VP z Belize w dniach 9-14
luty. Będzie pracować głównie SSB i RTTY w paśmie od 80 do 10 metrów.
Weźmie udział w CQ WW WPX RTTY Contest.
VQ9 – Chagos
Steve, W3HF jest aktywny jako VQ9HF z Diego Garcia (AF-006),
Chagos Isl. od 20-27 stycznia. QSL via znak domowy.
YB – Indonezja
Leo, YC9MLL jest aktywny z Flores Island (OC-151) między 18 a 25 stycznia, i
ponownie w okresie 21 a 24 lipca. Pracuje głównie na SSB w paśmie 15 metrów.
QSL via M0OXO.
Emmanuel, F5LIT będzie aktywny jako YB9 / F5LIT z wyspy Bali
(OC-022) w dniach od 27 stycznia do 7 lutego. Będzie on pracować na SSB 20,
17 i 15 metrów. QSL via znak domowy.
Tnx: DX NL oraz 425 DX News
Foto Bożena SP9MAT
Wszystkim Solenizantom, a w szczególności Pawłom, Janom, Franciszkom,
Maciejom, Agatom, Dorotom oraz Ryszardom składamy życzenia wszelkiej
pomyślności, a przede wszystkim wspaniałych osiągnięć krótkofalarskich.
Komunikat został zredagowany przez Bożenę SP9MAT oraz Andrzeja SP9KR.
Zapraszamy do odwiedzenia strony MSK OT PZK. www.sp9pkz.republika.pl
Kończąc komunikat żegnamy Koleżanki i Kolegów. Spotkamy się ponownie w dniu
7 lutego 2017 r. o godz. 19.00 na przemienniku SR9X na częstotliwości 145,700
MHz a w Krakowie na wejściu przemiennika 145,100 MHz. Do usłyszenia.