PRZĘŚLOWATE (Ephedraceae) PRZYPOŁUDNIKOWATE
Transkrypt
PRZĘŚLOWATE (Ephedraceae) PRZYPOŁUDNIKOWATE
PRZĘŚLOWATE (Ephedraceae) WYSTĘPOWANIE: okręg śródziemnomorski oraz suche okolice azjatyckie i amerykańskie. Jedyny rodzaj: przęśl – Ephedra liczy 40 gatunków. MORFOLOGIA: nieduże krzewy o kseromorficznej budowie, z podziemnymi rozłogami lub bez nich, miotlasto rozgałęzione, często pokładające się na ziemi, także pnącza. Liście w formie błoniastych łusek lub pochewek zrośniętych u nasady, nakrzyżległe lub w okółkach. Pędy zielone, asymilujące (drewno wtórne posiada naczynia!). KWIATY: dwupiennie rozmieszczone, w szyszeczkowatych kwiatostanach, na krótkich pędach bocznych. Kwiaty męskie składają się z 1 trzoneczkowatego tworu (pręcika) i okwiatu złożonego z 2 zrośniętych listków. Kwiaty żeńskie zbudowane są z 2 łusek (okwiat) i zalążka z rurkowato wyciągniętym integumentem (osłonką); wydzielają krople zapylające, które chwytają pyłek. Wiatroi (rzadziej) owadopylne. Dojrzałe nasiona otoczone KWIATOSTAN KWIATOSTAN są mięsistymi i żywo zabarwionymi (czerwonymi) przysadkami co upodabnia je do owoców okrytozalążkowych. UŻYTKOWANIE: rośliny trujące o licznych zastosowaniach leczniczych (alkaloid efedryna, stosowany m.in. jako środek dopingujący). JK PRZYPOŁUDNIKOWATE (Aizoaceae) WYSTĘPOWANIE: głównie tropikalne i subtropikalne suche tereny Afryki, w mniejszym stopniu Australii i Ameryki, wyjątkowo występują na obszarze śródziemnomorskim; na zasolonych lub piaszczystych wybrzeżach morskich oraz pustyniach. Rodzina obejmuje 120 rodzajów i około 2500 gatunków. MORFOLOGIA: roczne lub trwałe rośliny zielne albo niskie krzewy, większość to sukulenty liściowe o silnie mięsistych, wypełnionych tkanką magazynującą wodę liściach. Niektóre (Lithops) wykształcają podobne do kamieni formy – zjawisko mimikry. KWIATY: obupłciowe lub zebrane w wierzchotki, przeważnie promieniste, duże. Kielich ma zwykle 5 działek, najczęściej mięsistych i zielonych. Korona natomiast składa się z wielu barwnych płatków (stanowią powabnię dla owadów). Liczba pręcików zmienna: 4, 10 i więcej. Słupek 1. ZJAWISKO HIGROCHAZJI OWOCE: najczęściej sucha torebka otwierająca się po zwilżeniu (higrochazja), rzadko mięsista jagoda. UŻYTKOWANIE: ozdobne ze względu na mięsiste, oryginalnie ukształtowane, barwne liście i często duże (średnica do 12cm!), jaskrawo zabarwione kwiaty. Najciekawsze rodzaje to: przypołudnik (Mesembryanthemum), kamyk (Lithops), konofyt (Conophytum), karpobrot (Carpobrotus). JK – 53 –