Pokaż PDF

Przyroda
PUSZCZA AUGUSTOWSKA
Niewątpliwym walorem Powiatu jest
Puszcza Augustowska – jeden z największych kompleksów
leśnych w Polsce. Zajmuje powierzchnię 100 tys. ha. Warta
jest szczególnej pieczy i ochrony, między innymi jako
miejsce występowania wielu rzadkich roślin i zwierząt.
Puszczę Augustowską porastają w większości bory –
zbiorowiska roślinne z drzewami iglastymi. Do częściej tu
spotykanych należą: bór świeży, z borówką brusznicą w runie;
na bardziej wilgotnych glebach – bór czernicowy; w miejscach
bagiennych – bór łochyniowy. Na glebach torfowych występuje
bór świerkowy torfowcowy. Dosyć często spotkać można sosnowo
– świerkowy bór mieszany.
W warstwie krzewów dominuje leszczyna, a domieszkę stanowią:
wiciokrzew suchodrzew, kruszyna, trzmielina, wawrzynek
wilcze łyko. Na całym obszarze puszczy wyróżniają się
wysepki grądów, obejmujących wielogatunkowe lasy liściaste.
W zatorfionych dolinach rzek i strumieni spotyka się lasy
łęgowe, między innymi łęg jesionowo-olszowy i świerkowoolszowy.Lasy Puszczy Augustowskiej wykazują wyraźne
zróżnicowanie równoleżnikowe.
Na północy dominują sosnowo-świerkowe bory mieszane; w
północno-wschodniej części puszczy duże powierzchnie zajmuje
sosnowy bór mieszany; natomiast w środkowej części – bory
brusznicowe i bory czernicowe.
W jeziorach i rzekach rozwija się roślinność wodna,
najbardziej w płytkich zbiornikach bogatych w substancje
organiczne i mineralne. Brzegi wód porastają zespoły
szuwarowe. Największą powierzchnię zajmują zespoły trzciny
pospolitej i oczeretu jeziornego.
Duże zainteresowanie budzą rzadkie gatunki, podlegające
ochronie: brzoza niska, wierzba borówkolistna, wawrzynek
wilcze łyko, bluszcz pospolity, wełnianeczka alpejska,
pióropusznik strusi, widłaki, lilia złotogłów, sasanki,
zawilec wielkokwiatowy, rosiczki, storczyki, kruszczyki i
inne.
Nieodłącznym elementem naturalnego
środowiska Puszczy Augustowskiej jest bogaty świat zwierząt.
Spośród ssaków możemy zobaczyć łosie, dziki, sarny, jelenie,
wilki, lisy, borsuki, jenoty, wydry, norki, kuny, łasice,
gronostaje, rysie. Najliczniej reprezentowane są gryzonie:
bóbr europejski, wiewiórki, smużki, pilchowate, piżmak
amerykański.
Puszcza Augustowska i tereny do niej przylegające, z
licznymi jeziorami, torfowiskami to prawdziwy ptasi raj.
Kilka gatunków ma tu granicę występowania np.: krzyżodziób
świerkowy, droździk, sowa uralska. Bory i lasy zamieszkują:
bocian czarny, jastrząb, krogulec, myszołów, kruk, orlik,
kania ruda, jarząbek, cietrzew, głuszec, sikora, dzięcioły,
słowik szary, świstunka zielonawa, sowy. Zbiorniki wodne i
szuwary opanowały: łabędź, żuraw, łyska, czapla, kormoran
czarny, perkoz zausznik i inne.Na terenach Puszczy
Augustowskiej żyją: bocian biały, trznadel, szpak, kos,
dzierzba, myszołów, makolągwa, sowa, dziwonia, sroka,
jaskółka, czajka, derkacz i wiele innych.
Gady reprezentują: żmija zygzakowata, zaskroniec, padalec,
jaszczurka żyworódka i zwinka, żółw błotny; a płazy:
traszka, ropucha szara, żaba trawna, huczek ziemny.
W augustowskich rzekach i jeziorach występuje wiele gatunków
ryb tj.: sieja, sielawa, stynka, sandacz, jazgarz, jaź,
okoń, leszcz, lin, węgorz, ukleja, szczupak, płoć, karaś,
karp, pstrąg potokowy. Niektóre jeziora zostały wzbogacone o
amura i tołpygę.
PARKI NARODOWE
Biebrzański Park Narodowy jest największym parkiem narodowym
w Polsce oraz największym i najbardziej naturalnym
kompleksem torfowisk w Europie Środkowej. Został utworzony 9
września 1993 r. na obszarze dawnego Biebrzańskiego Parku
Krajobrazowego. Zajmuje powierzchnię 59223 ha. Obszary leśne
w Parku zajmują 15547 ha, grunty rolne – 18182 ha, a
nieużytki – słynne Bagna Biebrzańskie, w rzeczywistości
najbardziej cenne przyrodniczo ekosystemy-25494 ha.
Biebrzański Park Narodowy chroni rozległe i niezmienione
dolinowe torfowiska z unikalną różnorodnością gatunków
roślin, ptaków i innych zwierząt oraz naturalnych
ekosystemów. Dolina Biebrzy jest bardzo ważnym miejscem
gniazdowania, żerowania i odpoczynku dla ptactwa wodnobłotnego, toteż w 1995 została wpisana na listę siedlisk
konwencji RAMSARowskiej tj. obszarów mokradłowych o
międzynarodowym znaczeniu, zwłaszcza jako środowiska życia
ptactwa wodno-błotnego.
Rozległość obszaru, jego pierwotność i odmienność sprawiają,
że w dolinie Biebrzy zachowało się wiele rzadkich gatunków
roślin, w tym reliktów z epoki lodowcowej i borealnych,
związanych z chłodnym klimatem północnym.
Stwierdzono tu obecność 48 gatunków ssaków, m. in. 10
gatunków nietoperzy – w Twierdzy Osowiec obserwowano
największe w Polsce północno-wschodniej skupiska kolonii
zimujących nietoperzy.
Wśród drobnych ssaków uwagę zwraca pospolitość i wysokie
zagęszczenie nornika północnego, świadcząca o specyfice
środowisk bagiennych.
Z pozostałych ssaków na uwagę zasługują: wilk, wydra, łoś i
bóbr. Znajduje się tu największa w kraju ostoja łosia (ok.
400 sztuk).
W dolinie Biebrzy obserwowano 271 gatunków ptaków, w tym
ponad 180 lęgowych. Teren ten jest najważniejszą ostoją
dubelta, kropiatki, orlika grubodziobego, rybitwy
białoskrzydłej, derkacza w Europie Środkowej i Zachodniej.
Jest też ważnym “przystankiem” migrujących siewkowców,
kaczek, gęsi i żurawi. Dlatego też dolina Biebrzy została
uznana przez BirdLife Intenational za ostoję ptaków o randze
światowej.
Więcej informacji na stronie www.biebrza.org.pl Wigierski
Park Nrodowy położony jest na północnym skraju Puszczy
Augustowskiej, największego zwartego kompleksu leśnego na
niżu Europy. Park powstał 1 stycznia 1989 r. na obszarze
istniejącego od 1976 r. Wigierskiego Parku Krajobrazowego.
Obszar Wigierskiego Parku Narodowego leży na styku dwóch
mezoregionów: Pojezierza Wschodniosuwalskiego (północna
część parku) i Równiny Augustowskiej (środkowa i
południowa). Spośród 46 jezior największym i najgłębszym są
Wigry, przez które przepływa rzeka Czarna Hańcza. Od 1979 r.
zespół jezior wigierskich jest wpisany do, powołanego przez
Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Zasobów Naturalnych,
Międzynarodowego Projektu ?Aqua?, którego celem jest ochrona
najcenniejszych akwenów słodkowodnych i słonawych świata.
Powierzchnia Parku wynosi 15 113 ha, z czego 396 ha podlega
ścisłej ochronie. Lasy zajmują 9190 ha, wody 2932 ha, tereny
rolnicze i inne ? 2991 ha. Flora tego obszaru liczy prawie
dziewięćset gatunków roślin naczyniowych, ponad dwieście
gatunków mchów i wątrobowców, około trzystu gatunków
porostów oraz wiele gatunków grzybów, śluzowców i glonów.
Fauna Parku liczy około 45 gatunków ssaków i 190 gatunków
ptaków. Gnieżdżą się tu rzadko spotykane krzyżodzioby
świerkowe, droździki, orliki grubodzioby.
W wodach Parku żyje 25 gatunków ryb, podstawowe z nich to
sieja, sielawa i troć jeziorna.
Więcej informacji na stronie www.wigry.org.pl
REZERWATY
PRZYRODY
Staraniem przedstawicieli miejscowego społeczeństwa
najciekawsze partie środowiska przyrodniczego zostały
wydzielone w formie rezerwatów:
• Mały Borek – florystyczny – dobrze zachowane bory
świerkowe wilgotne z dorodnym drzewostanem sosnowym ( Gmina
Płaska),
• Kozi Rynek – florystyczny – występują łęgi jesionowoolszowe i olsy; naturalny kompleks charakterystyczny dla
Puszczy Augustowskiej (Gmina Sztabin),
• Starożyn – florystyczny – zachowany las mieszany
różnowiekowy i naturalne olsy (Gmina Płaska),
• Kuriańskie Bagno – florystyczno-faunistyczny – obszar o
unikalnej geomorfologii, naturalnych, rzadko spotykanych
zbiorowiskach leśnych oraz stanowiskach wielu rzadkich i
chronionych roślin i zwierząt (Gmina Sztabin),
• Brzozowy Grąd – florystyczny – stanowisko obuwika
pospolitego na wyspie J. Studzienicznego (Miasto Augustów),
• Perkuć – florystyczny – naturalny bór mieszany na wąskim
wyniesieniu morenowym oraz zarastające J. Kruglak (Gmina
Płaska),
• Glinki – florystyczny – ochrona stanowiska pióropusznika
strusiego (Gmina Sztabin),
• Stara Ruda – krajobrazowo-florystyczny – źródliska rzeki i
bory torfowcowe (Miasto Augustów),
• Jezioro Kolno – ornitologiczny – eutroficzne jezioro z
miejscami lęgowymi ptactwa, głównie łabędzia niemego (Gmina
Augustów),
• Jezioro Kalejty – krajobrazowy – na brzegach bory sosnowe,
jezioro o mocno rozwiniętej linii brzegowej (Gmina Nowinka).