iii-kw-08_malopolski.. - Instytut na rzecz Ekorozwoju

Transkrypt

iii-kw-08_malopolski.. - Instytut na rzecz Ekorozwoju
INSTYTUT NA RZECZ EKOROZWOJU
INSTITUTE FOR SUSTAINABLE DEVELOPMENT
W interesie przyszłych pokoleń / In the interest of the future generations
PROGRAM AKTYWNEJ EDUKACJI NA RZECZ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU
EKO-HERKULES
ul. Nabielaka 15 lok. 1
00-743 Warszawa/Warsaw
POLAND
www.ine-isd.org.pl
Tel./Phone:
Tel./Phone:
Tel./Phone:
Fax.:
E-mail:
(48-22) 851-04-02
(48-22) 851-04-03
(48-22) 851-04-04
(48-22) 851-04-00
[email protected]
Monitoring postępów zrównoważonego rozwoju
Doniesienia uczestnika Sieci Informacyjno-Rozpowszechniającej
województwo małopolskie – III kwartał 2008 r.
Małgorzata Małochleb
Związk Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
1. Zasadnicze sytuacje konfliktowe na styku gospodarka-środowisko
1.1 Budowa zakładu termicznej utylizacji odpadów komunalnych w Krakowie – ciąg
dalszy
Sprawa budowy zakładu termicznej utylizacji odpadów komunalnych w Krakowie budzi
z każdym miesiącem więcej kontrowersji, a niejednokrotnie sporów na linii mieszkańcy
terenów planowanych pod inwestycje a urząd miasta (inwestor zlecający budowę) działający
poprzez viceprezydenta. Z inicjatywy Urzędu Miasta Krakowa, dn. 11.09.2008 roku ukazało
się ogłoszenie zachęcające stowarzyszenia, fundacje, organizacje pozarządowe oraz
inżynierskiej do zgłaszania swojego udziału w pracach powoływanego Okrągłego Stołu.
Zebranie Okrągłego Stołu zaplanowane na dn. 3.10.2008r. ma na celu:
SPONSORZY:
PATRONAT
MEDIALNY:
1. Wypracowanie zasad lokalizacji inwestycji uciążliwych dla mieszkańców.
2. Wypracowanie nowoczesnego modelu gospodarki odpadami1.
Ponadto, na oficjalnej stronie internetowej Urzędu Miasta pojawił się artykuł informujący o
poszukiwaniu partnerów społecznych do obrad Okrągłego Stołu: „z wyłączeniem z debaty
komitetu protestacyjnego przeciw budowie spalarni na Rybitwach, którego przewodniczącym
jest Marcin Szymański. „Eskalacja żądań i roszczeń wysuwanych pod adresem samorządu
przez komitet pana Szymańskiego spowodowała, że możliwości naszej dalszej współpracy
wyczerpały się", wskazał Wiesław Starowicz“2.
Na takie postawienie sprawy, odezwał się i głos społeczeństwa – wywołany Społeczny
Komitet Protestacyjny osiedli Przewóz, Rybitwy i Złocień. Na początku wystosowanego
przez Komitet Oświadczenia z dn. 16.09.2008r. można przeczytać: „Społeczny Komitet
Protestacyjny, jako pomysłodawca i projektodawca Krakowskiego Okrągłego Stołu, wyraża
ostry sprzeciw w związku z manipulacjami, jakich dopuszczają się władze Krakowa przy tej
formie debaty publicznej. Wypaczenie idei zaproponowanego przez nas Okrągłego Stołu
poprzez zerwanie najważniejszych dotychczasowych ustaleń, to kolejna odsłona manipulacji
przy konsultacjach społecznych“. (…) „postawa władz Krakowa może bezpowrotnie
pogrzebać szansę na otrzymanie dotacji unijnej na gospodarkę odpadami“. (…) „4.03.2008 r.
Społeczny Komitet Protestacyjny, pragnąc pokojowego wyjścia z problemu w jaki zostało
wpędzone miasto przez jego władze w związku z łamaniem prawa polskiego i europejskiego,
zaproponował merytoryczną debatę przy Okrągłym Stole. Propozycja została przyjęta przez
władze Krakowa, zaś przedmiotem debaty, co ustalono w trakcie kolejnych spotkań
roboczych pomiędzy stroną społeczną a Prezydentem Wiesławem Starowiczem, miały stać
się następujące tematy:
1. Wypracowanie nowoczesnego, spójnego z dyrektywami unijnymi modelu gospodarki
odpadowej w mieście.
2. Ustalenie zasad lokowania inwestycji uciążliwych dla lokalnych społeczności“(…).
„Wzywamy wszystkich polityków i działaczy samorządowych do podjęcia
zdecydowanych działań, dzięki którym nie zostanie bezpowrotnie zaprzepaszczona
szansa na podniesienie poziomu debaty publicznej oraz dotacja unijna na gospodarkę
odpadową w Krakowie i regionie“. Podpisano: Komitet (podpisy)3.
Sprawa debaty publicznej, która miała wypracować standardy oraz pomóc w podjęciu
dobrych decyzji nadal jest aktualna. Prezydent Miasta Krakowa, Jacek Majchrowski
„zaproponował radnym z Komisji budżetowej, by przeznaczyli w przyszłym roku 6,5 mln
złotych na zakup terenów pod budowę spalarni. Radni jednym głosem powiedzieli: nie!“4.
Radni wchodzący w skład Komisji omówili podjęcia takiej decyzji w obawie, czy aby nie jest
to działanie na rzecz budowy spalarni odpadów komunalnych. W propozycji prezydenta nie
padło, gdzie dana inwestycja miałaby zostać ulokowana.
Z obserwacji toczącej się na forum mediów i wielu stron internetowych dyskusji w zakresie
gospodarki odpadami, nie sposób nie wywnioskować, że jakkolwiek nienazwana inwestycja,
1 Ogłoszenie Urzędu Miasta opublikowane w prasie codzinnej (11.09.2008)
2 Miasto poszukuje społecznych partnerów do obrad Okrągłego Stołu. Do 19 września można zgłaszać chęć
udziału w debatach (11.09.2008), za:
http://krakow.pl/komunikaty/?MODE=mpkom&TYPE=show&kom_id=7381
3 Za: http://www.studio-gobi.pl/enklawa/content/Oswiadczenie.pdf
4 Polska Gazeta Krakowska, Prezydent szuka kasy na spalarnię (24.09.2008), za:
http://krakow.naszemiasto.pl/wydarzenia/901288.html
2
władze miasta próbują doprowadzić do wybudowania największej w Małopolsce spalarni
odpadów komunalnych. Pomimo prowadzonej od 1994 roku i z każdym rokiem wzrastającej
zbiórki surowców wtórnych w systemie kolorowych pojemników, mimo olbrzymich kwot
zainwestowanych w edukacje ekologiczną społeczeństwa Krakowa i okolicznych
miejscowości, nadal pomysł i dążenia do wprowadzenia tej są podejmowane. Niepokojące
jest to, że mieszkańcy wyrażają dużo większe zainteresowanie selektywną zbiórka odpadów
w celu ich powtórnego przetwarzania, niż budową na terenie miasta i w jego pobliżu
uciążliwego zakładu termiczego unieszkodliwiania odpadów.
1.2 Modernizacja drogi a konflikty społeczno-środowiskowe – ciąg dalszy
Mieszkańcy Poronina, o którym informacja znalazła się w II raporcie nadala starają się
zwracać uwagę władz, massmediów i mieszkańców województwa małopolskiego na swoją
sytuację prawno-terytorialną. Podnoszą dalszą chęć walki o swoje miejsca zamieszkania,
które mają zostać naruszone przez rozbudowywaną trasę DK47 (trasa Kraków-Zakopane,
powszechnie zwanaa Zakopianką). Zgodnie z ustaleniami z pierwszego kwartału 2008r.
nadal przygotowywana jest koncepcja studium planu komunikacyjnego dla Podhala (Studium
Lokalizacyjno – Funkcjonalno – Ruchowe Podhalańsko – Tatrzańskiego Układu
Komunikacyjnego), o którym przypominają zarówno Marszałek Województwa jak i wójtowie
i drogowcy z GDDKiA. Plan komunikacyjny, który ma być gotowy we września 2009 roku,
ma uwzględnić zamianę w newralgicznym punkcie, jakim jest Poronin, rozwiązania
estakadowego w zamian za tunel, który wzorem rozwiązań aktualnie stosowanych na
Słowacji okazuje się być tańszym w budowie od estakady nad domami. Plan
przygotowywany jest na zlecenie Marszałka Województwa.
Mająca miejsce sprawa sądowa zakończyła się wydaniem wyroku: „Sąd uchylił zgodę, bo
dopatrzył się uchybień przy jej wydaniu. Zdaniem sędziego drogowcy wzięli pod uwagę zbyt
małą liczbę możliwości przebiegu trasy. Wyrok jest nieprawomocny. Być może zajmie się
nim jeszcze Najwyższy Sąd Administracyjny“ 5.
2. Ocena sytuacji w wybranych dziedzinach i ich potencjalny korzystny
i niekorzystny wpływ na zrównoważony rozwój regionu
2.1 Transport
Wiślana Trasa Rowerowa (WTR) Promocja trasy miała miejsce w Małopolsce w dniach
19-20.08.2008r.
„Projekt "Wiślana Trasa Rowerowa" zakłada zbudowanie, w oparciu o najważniejszą i
najbardziej symboliczną z polskich rzek Wisłę, markowego produktu turystycznego“6. Jako,
że przez Małopolskę przepływa Wisła, zarówno Kraków jak i inne obszary mają zostać
docelowo włączone w realizownay program. Celem projektu jest: „wszechstronnego
5 Gazeta Wyborcza, Zakopianka: górale wygrali ze specustawą (21.09.2008), za:
http://gospodarka.gazeta.pl/gospodarka/1,33181,5717732,Zakopianka__gorale_wygrali_ze_specustawa.html
6 Wiślana Trasa Rowerowa, za: http://www.wislanatrasa.pl/pages.php?pageID=1
3
zaktywizowania całego obszaru wzdłuż trasy, wykreowania funkcji turystycznych w
miejscowościach posiadających walory dotychczas nieeksploatowane, jak również poprawy
sytuacji na terenach wiejskich m.in. poprzez stymulowanie napływu kapitału inwestycyjnego
w infrastrukturę turystyczną i paraturystyczną (zwłaszcza infrastrukturę obsługi rowerzysty)
oraz zachęcanie do podejmowania działalności gospodarczej“7.
Miejska wypożyczalnia rowerów
W stronę zrównoważonego transportu w Krakowie, podjęta i z sukcesem doprowadzana do
finiszu inicjatywa uruchamiania miejskiej wypożyczalni rowerów, po czterech latach prac i
po kilku nieudanych przetargach ma zostać uruchomiona pod koniec września 2008 roku. W
pierwszym etapie uruchomionych zostanie 12 stacji. Obawy co do podejmowanej inicjatywy
budzi jednak fakt, że uruchomienie miejskiej wypożyczalni zbiega się z końcem lata, kiedy
to, coraz mniej rowerzystów będzie się podejmować wypożyczania rowerów (pomimo
popularyzacji tego środka lokomocji w mieście przez cały rok). Taka sytuacja wynika
głównie z opieszałości urzędnikow decydujących o wdrażaniu programu miejskich
wypożyczalni rowerów. Nie udało się im przez ostanie 2 lata zrealizować założeń projektu, a
teraz aby nie stracić przyznanej dotacji z UE starają się wdrażać założenia przed końcem
2008 roku, aby nie stracić przyznanej dotacji".
Greenways
Od 2001 roku ma miejsce promowanie programu Zielone Szlaki – Greenways, który wspiera
rozwój turystyki przyjaznej dla środowiska, promuje zdrowy i aktywny styl życia oraz ożywia
gospodarkę lokalną przy poszanowaniu wartości przyrodniczych, kulturowych i
krajobrazowych. Greenways to szlaki dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego, tworzone
wzdłuż rzek, tradycyjnych, historycznych tras handlowych, naturalnych korytarzy
przyrodniczych i kolei. Są to szlaki rowerowe, piesze, konne, wodne i innego typu trasy
służące niezmotoryzowanym formom transportu i podróżowania. W Polsce zielone szlaki
liczą ponad 3000 km. Program Zielone Szlaki – Greenways jest częścią międzynarodowej
inicjatywy pn. „Central & Eastern European Greenways” (CEG) realizowanej w Europie
Środkowo-Wschodniej przez Stowarzyszenie „Environmental Partnership for Sustainable
Development”8. Porgram edukacyny realizowany jest przez Fundację Partnerstwo dla
Środowiska. Jednym z działań podejmowanych w ostanim czasie było zapoczątkowanie
nadawani specjalnego certyfikatu: Przyjazny rowerom, którego pierwsze wręcznie odbyło się
podczas Tygodnia Zrównoważonego Transportu. Istaniejącym szlakiem Greenways na ternie
Małopolski jest jedne z odcinków szlaku: Kraków – Morawy – Wiedeń. Szczegóły dostępne
są na stronach internetowych Fundacji, pod adresem:
http://greenways.pl/index.php?content&id=28&lang=pl.
Transport zbiorowy
7 Wiślana Trasa Rowerowa, za: http://www.wislanatrasa.pl/pages.php?pageID=1
8 Greenways, za: http://greenways.pl/
4
Miejski Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A. w Krakowie i Urząd Miasta Krakowa
wyknonały testy na autobusie Scania OmniCity zasilanych odnawialnym paliwem bioetanolem. Mimo, tego, że autobus spala więcej paliwa, to jest ono tańsze i bardziej
ekologiczne w zastosowaniu (emituje o 90% mniej CO2). Testy odbywały się na jednej
z krakowskich linii autobusowej. Idea zastosowania bioetanolu do napędu autobusów
miejskich pojawiła się w obliczu sygnałów o kryzysie energetycznyym i schyłku stosowania
tradycyjnych paliw. Kolejnym autobusem poddanym testom będzie pojazd hybrydowy, choć
już teraz brana jest pod uwagę cena autobusów, które byłyby droższe od tradycyjnych (diesel)
oraz tych jeżdżących na zasielanie bioetanolem – pojawienie się wzbudza zainteresowanie.
Kraków był jedynym miastem w województwie małopolskim, w którym odbyły się testy.
Kolejna będą miały miejsce w Warszawie, Lublinie, Kielcach i Zielonej Górze.
Transport drogowy
Zapadła decyzja dla Trasy Galicyjskiej, która wydał Wojewoda Małopolski. Deyzja o
uwarunkowaniach środowiskowych dla trasy, która będzie przebiegać północną częścią
Krakowa, i odciąży ruch na trasach wylotowych w kierunku Kielc, Radomia i Warszawy.
„Nowa droga projektowana jest w bezpośrednim sąsiedztwie nasypu kolejowego. Ma mieć po
dwa pasy ruchu w każdym kierunku z poszerzeniami do trzech pasów w rejonie zjazdów.
Odcinek pomiędzy ulicami Żmujdzką a Siewną ma przebiegać estakadą. Wzdłuż trasy
zaplanowano ekrany akustyczne, głównie w formie tzw. zielonej ściany“9.
Edukacja w zakresie transportu
Program Civitas Caravel trwa. W ramach działania, dopiero pod koniec rozpatrywanwgo
okresu obserwacji pojawiła się inicjawtywa skierowana do mieszkańców miasta Krakowa a
nakierowana na edukację ekologiczną. Wszystko za sprawą organizwoanego już po raz
kolejny Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu (Mobility Week http://
mobilityweek.eu) w krajach Unii Europejskiej. Tegoroczne przedsięwzięcie miało miejsce w
dniach 16-22.09.2008r. Hasłem przewodnim tegorocznych obchdów było Czyste powietrze
dla wszystkich. Ogólnopolski patronat nad organizowanym od 2002 roku, Dniem bez
samochodu objął Minister Środowiska.
Działanie to, z punktu widzenia edukacyjnego jest bardzo ważne. Pozwala zarządom miast
pokazywać społecznościom lokalnym godne naśladowania rozwiązania zmierzające do
poprawy stanu środowiska naturalnego, poprzez np. zmniejszanie emisji zanieczyszczeń
mniejszego hałasu i tłoku na ulicach. A to wszystko ukazywane poprzez pozywtne i
społecznie dobrze odbierane i akceptowane akcje edukacyjne, takie jak Dzień bez samochodu,
bezpłatny transport komunkacją publiczną.
Europejski Dzień Bez Samochodu – obchodzony corocznie 22 września dzień jest
międzynarodową kampanią podczas której centra wielu miast zamykane są dla ruchu
samochodowego. Idea tego dnia powstała w 1998 r. we Francji. Celem kampanii jest
kształtowanie wzorców zachowań proekologicznych, upowszechnienie informacji o
negatywnych skutkach używania samochodu, przekonanie Europejczyków do alternatywnych
środków transportu, promocja transportu publicznego oraz pokazanie, że życie w mieście bez
samochodu jest nie tylko możliwe, ale także o wiele przyjemniejsze. Kampania przyczynia się
9 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie, Decyzja dla Trasy Galicyjskiej (12.08.2008), za:
http://www.malopolska.uw.gov.pl/www/index_news.asp?id=5043&foto=true
5
również do zmniejszenia hałasu i zanieczyszczenia powietrza, przez co wpływa na
polepszenie jakości życia w mieście10.
Nadal mają miejsce spotkania w ramach Civitas Caravel organizowane pod nazwą Forum
Mobilności. Na przestrzeni analizowanego okresu odbyły się 3 spotkania. 26 czerwca miało
miejsce VI Forum, którego temat przewodni zawierał się w pytaniu "Jak skutecznie uspokoić
ruch w centrum miasta?". 28 sierpnia odbyło się VII Forum na temat "Roli ścieżek
rowerowych w centrum Krakowa“. Natomiast VIII Forum, z widoącym tematem "Centrum
Krakowa bez samochodów?" zebrało uczestników 17 września już z okazji Europejskiego
Tygodnia Zrównoważonego Transportu.
2.2 Urbanizacja
Urbanizacja a Natura 2000
Na rozstrzygnięcie czeka sprawa Zakrzówka (dzielnica Krakowa) dla którego być albo nie
być jako terenu przyrodniczego znajduje się w zagrożeniu wynikającym z pojawienia się w
mieści inwestora chętnego do zabudowania cennego dla wielu nie tylko przyrodników ale i
mieszkańców miasta terenu. Prowadzone są starania aby teren został wpisany do ochorny w
ramach europejskiej sieci Natura 2000. Sprawa nadal znajduje się w analizach i badaniu
zespołu specjalistów powołanego przez wojewodę małopolskiego. Dzieki czujności
naukowców z Instytutu Nauk o Środowisku UJ, którzy zwrócili się z wnioskiem do
Ministerstwa Środowiska o włączeniu terenu Zakrzówka do sieci Natura 2000. Powodem jest
występowanie na wskazanym terenie dwóch chroniownych gatunków motyla modraszka
(Maculinea teleius i Maculinea nausitou). Wszystko wskazuje na to, że pozytywna decyzja
ekspertów, może uratować Zakrzówek przed inwestycją, która w sposób znaczący narazi na
zniszczenie cennego środowiska naturalnego.
2.3 Energetyka
Plany budowy elektrowni wiatrywch w Małopolsce
Aktualnie (09.09.2008) w Małopolsce działają cztery turbiny wiatrowe. Dwie w Choczni
(gmiana Wadowice), po jednej w Rupniowie (gmina Limanowa) i Rytrze (powiat
nowosądecki). Ponadto, zlokalizować można jeszcze dwa wiatraki – z tym, że są uszkodzone.
Plany budowy nowych wiatraków obejmują 30 inwestrycji. Taki plan może się okazać
zbawienny, jeśli nadal będzie obowiązywały unijne dyrektywy, zgodnie, z którymi już w
2010 roku, 7,5% zapotrzebowania na energię elektryczną powinno być u nas zaspokajane ze
źródeł odnawialnych, w tym z energii pozyskiwanej z wiatru.
Certyfikat energetyczny
Coraz więcej miejsca w dyskusjach o rozwiązaniach eneretyczncyh w budownictwie zajmuje
temat świadectwa energetycznego lub inaczej określanego jako certyfikat energetyczny.
Informacją, która ma podać jaka ilość energii jest potrzebna do zaspokojenia podstawowych
potrzeb zużycia energii w przeliczeniu na budynek/kamienicę/mieszkanie w stosunku do 1m2
10 Za: http://pl.wikipedia.org/wiki/Europejski_Dzień_Bez_Samochodu
6
powierzchni. Informacja, która będzie niezbędna do sporządzenia już od 1 stycznia 2009r. już
teraz wywoluje wiele dyskusji. Niewątpliwie wiele osób chcą spełnić obowiązek nakładany
przez ustawodawcę będzie chciało wykazać się odpowiednim certyfikatem, dającym lepsze
warunki do sprzedaży czy to mieszkania czy całego budynku nowemu nabywcy.
Kolektory słoneczne
Elektrownie wiatrowe obok kolektorów słonecznych na dachach budynków czy
przydomowych oczyszczalni ścieków postrzegane są jako inwestycje proekologiczne.
Zgodnie z planami, już wkrótce na dachach wielu, jak nie co drugiego domu w Szczawnicy
(powiat nowotarski) pojawią się kolektory słoneczne, które ogrzeją wodę, a tym samym
pozwolą na zmnieszenie zużycia konwencjonalnych źródeł energii do jej ogrzewania.
Inwestycje są móżliwe już w tym momencie dzięki wsparciu finansowemu Narodowego
Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w połowie kwoty oraz wkładowi
własnemu mieszkańców Szczawnicy, którzy pokryją 10% wartości inwestycji. Pozostała
część ma zostać pokryta z pożyczki WFOŚiGW w Krakowie. Całkowity koszt realizacji
programu to kwota 8,4 mln złotych. Zgodnie z założeniami, kolektory powinny ogrzewać w
lecie 100% a zimą 15-20% wody używanej w gospodarstwach domowych.
Oczyszczalnie ścieków
Jak podaje małopolski Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w
Krakowie woda uzyskana z przdomowych oczyszczalni ścieków może być naprawdę czysta,
a wykorzystywać ją można nawet do celów domowych. Przydomowe oczyszczalnie powstają,
cieszą się dużym zainteresowaniem, szczególnie w gminie Sękowa koło Gorlic, na skraju
województwa małopolskiego.
Poprzez wsparcie finansowe do 50% wysokości wartości instalacji przydomowych
oczyszczalni, mogą liczyć mieszkańcy gminy: Zator, Spytkowice, Osiek, Przeciszów i
Brzeźnica.
2.4 Obszary Sieci Natura 2000
Natura 2000 w Krakowie
Niezrozumienie zagadnie lub ich błędne pojmowanie ma swoją konsekwencję również w
zagadnieniach obejmowanie ochroną w postaci sieci Natura 2000 na obszarach miejskich nie
tylko jak to ma miejsca zazwyczaj – w obszarach wiejskich, górskich. Mieszkańcy jednej z
dzielnic Krakowa, Dębnik sa przeciwnkiami objęcia obaszru, na którym miejszkają tą formą
ochrony. Próby objęcią ochroną tyczą się obszaru o łącznej powierzchni 864 ha, z czego
grunty prywatne stanowią około 80%. I to właśnie te grunty prywatne są powodem
największego sporu między mieszkańcami a eksperatami. Najtrudniejszą sprawą okazała się
być ochrona czynna na planowymy objęciem ochroną oszarze. Mieszkańcy obawiają się, że
po wprowadzenia ochrony siedliskowej i gatunkowej jaką jest Natura 2000, nie będą mogli
tak jak poprzednio dysponować i zarządzać swoimi gritnami, np. przeznaczają je pod
inwestycji budowlane. Mimo tych sprzeciwów ze strony mieszkańców, małopolski
wojewódzki konserwator przyrody opowiedział się z zadowoleniem, za przeprowadzonymi
swoistymi konsultacjami ze społecznością lokalną w drażliwym temacie.
7
Natura 2000 w Zakopanem
Z myślą o edukacji społeczeństwa, dyrekcja Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN),
rozpoczęła szeroka zakrojoną, ogólnopolską kampanię informacyjną o ochronie terenu Parku
poprzez sieć Natura 2000. Kampania pokazuje jak łatwo niedopowiedzialna i
niezrównoważona turystyka może wpływać niegatywnie na faunę i florę TPN. Edukacja
obejmie pokaz jak powinni zachowywać się turyści odwiedzający Park, oraz jak powinni
chronić przyrodę włączoną do sieci Natura 2000. Na potrzeby programu edukacyjnego
uruchomiona zostałą storna internetowa http://niechzyjenatura.pl
3. Działania edukacyjne dla zrównoważonego rozwoju regionu (wybrane)
W III kwartale 2008 roku miało miejsce kilka imprez i wydarzeń edukacyjnych w zakresie
zrównoważonego rozwoju województwa przygotowywanych przez organizacje pozarządowe,
samorząd, inicjatywy prywatne i biznesowe, m. in.:
– 5 września-5 października Dni Partnerstwa Lolalnego – Krajowa Sieć Grup Partnerskich,
– 16-22 września Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu, organizowany w
następujących miastach województwa małopolskiego: Brzesko, Kraków, Niepołomice,
Nowy Sącz (pod nazwą: Tydzień Zintegrowanego Transportu),
– 19-21 września Sprzątanie Świata.
Materiały źródłowe:
Źródła prasowe wykorzystane do sporządzenia raportu (w kolejności alfabetycznej):
Dziennik Polska Europa Świat (http://www.dziennik.pl/), dziennik
Dziennik Polski (http://www.dziennik.krakow.pl/), dziennik
Echo Miasta Kraków, tygodnik
Fakty Magazyn Gospodarczy
Gazeta Prawna (http://www.gazetaprawna.pl/), dziennik
Gazeta Wyborcza (http://wyborcza.pl/0,0.html),dziennik
Gazeta Wyborcza Kraków (http://miasta.gazeta.pl/krakow/0,0.html), dziennik
Kronika Beskidzka
Polska Agencja Prasowa (http://www.pap.pl)
Polska Gazeta Krakowska (http://krakow.naszemiasto.pl), dziennik
Polska Gazeta Transportowa
Rzeczpospolita (http://www.rp.pl/), dziennik
Tygodnik Podhalański, tygodnik
Strony internetowe:
Małopolski Urząd Wojewódzki
http://www.malopolska.uw.gov.pl/
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie
http://www.wfos.krakow.pl/
Wrota Małopolski, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
http://www.wrotamalopolski.pl/
Ministerstwo Środowiska, sieć Natura 2000
http://natura2000.mos.gov.pl/
8
Biuletyn Informacji Publicznej, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego
http://www.wrotamalopolski.pl/root_BIP/BIP_w_Malopolsce/
Krakoff.info niezależny krakowski serwis informacyjny
http://krakoff.info/
Komitet Protestacyjny Mieszkańców wobec budowy spalarni odpadów komunalnych
http://zlotaenklawa.pl/
Oficjalna strona Urzędu Miasta Krakowa
http://www.krakow.pl/
Fundacja Międzynarodowa Koalicja dla Ochrony Polskie Wsi
9
http://icppc.pl