Praca z uczniem zdolnym - Olimpiada Informatyczna Gimnazjalistów

Praca z uczniem zdolnym - Olimpiada Informatyczna Gimnazjalistów

–
Stowarzyszenie Talent, 2011
Współczesne badania dowodzą – potencjał twórczy zmniejsza się z biegiem lat!
Przeprowadzono obserwację na grupie 3-5 latków, których poziom kreatywności określono
jako wysoki. Po kilku latach, w tej samej grupie, zdolności zachowało zaledwie 5% badanych.
Co zrobid żeby nie zaprzepaścid potencjału twórczego u dzieci?
Fenomen, jakim jest kreatywnośd rozwija już we wczesnym dzieciostwie. Dzieci
szybko się uczą i chłoną otaczającą je rzeczywistośd. Pytają i szukają odpowiedzi. W okresie
dorastania, to się zmienia. Co wpływa negatywnie na ich potencjał twórczy i jak sobie z tym
radzid?
Specjaliści twierdzą, że przyczyną może byd otoczenie społeczne. Dzieci posiadają
wrodzoną kreatywnośd i spontanicznośd w działaniu. Aby nie zaprzepaścid tych możliwości,
trzeba zadbad o stworzenie środowiska, które nie będzie ograniczało potencjału naszych
podopiecznych. Rodzice często nie zdają sobie sprawy, jak ważne w procesie rozwoju jest ich
zaangażowanie. Gdy nie nagradzamy dziecka za twórczośd lub bagatelizujemy jego pomysły,
zniechęcamy je do dalszej działalności. Ważny jest entuzjazm opiekunów i traktowanie
z szacunkiem wszelkich przejawów kreatywności u dzieci. Psycholodzy radzą zarówno
rodzicom,
jak
i
nauczycielom,
powstrzymywad
się
od
krytyki,
zwłaszcza
tej
niekonstruktywnej. Mówmy raczej, co się nam podoba i co mogło by byd zrobione lepiej.
Kształcenie uczniów utalentowanych, wymaga użycia innowacyjnych metod
nauczania. Trzeba im przekazywad wiedzę w sposób twórczy, który koncentruje się na
posiadanych możliwościach poznawczych ucznia i zachęca go do dalszego zgłębiania wiedzy.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Młody człowiek w toku rozwoju napotyka na szereg trudności, które skutecznie hamują jego
wrodzoną kreatywnośd. Ilości zbędnych materiałów, które mózg musi przetworzyd, nie
zostawiają miejsca na własną inwencję i skutecznie zabijają spontaniczną twórczośd. Istotny
jest zrównoważony rozwój we wszystkich sferach życia.
SFERA POZNAWCZA
SFERA EMOCJONALNA
SFERA SPOŁECZNA
By wychowad naszych podopiecznych na twórców, a nie na odtwórców, unikajmy
narzucania im schematów. Dziecko musi byd przeświadczone o tym, że samo może stworzyd
coś wyjątkowego, nowego. Ta pewnośd wiąże się również z poczuciem własnej wartości
i akceptacją samego siebie.
Jak zatem sprawid, żeby uczeo sam szukał niestandardowych rozwiązao? Ważne jest
by stosowad metody pracy, które sprzyjają twórczemu myśleniu. W pracy z dziedmi
utalentowanymi już na poziomie gimnazjum stosuje się tzw. metody aktywizujące. Skupiają
się one na samodzielnym decydowaniu o sposobie rozwiązania problemu. Do tego rodzaju
metod należą m.in. burza mózgów lub synektyka. Obie rozwijają tzw. myślenie
dywergencyjne, uczące odnajdywania odległych związków między faktami, przy użyciu
analogii. Pokazują również, że poprawnych rozwiązao może byd wiele, a odpowiedzi nie
muszą byd jednoznaczne.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Aby pielęgnowad postawę twórczą u młodych ludzi, ważne jest, aby uczyd ich
niezależności. Pokazywad, że mają prawo do wyrażania własnych opinii. Chroni to dzieci
przed myśleniem konwencjonalnym. Niezbędną cechą jest również wytrwałośd i wysoka
motywacja wewnętrzna. Nieuleganie niepowodzeniem, a raczej traktowanie ich jako źródło
informacji, pomaga w przyszłości osiągnąd zmierzony cel. Jeśli dodamy do powyższych cech
systematycznośd i dokładnośd, sukces jest na wyciągnięcie ręki.
Na co zwrócid szczególną uwagę w pracy z uczniem zdolnym?
poznaj ucznia, jego możliwości i ograniczenia, indywidualizuj proces
edukacyjny,
sięgaj do zróżnicowanych metod dydaktycznych, preferuj szczególnie metody
aktywizujące,
angażuj w pracę indywidualną oraz grupową,
postaraj się zapewnid uczniowi dostęp do bogatych środków dydaktycznych,
buduj wiedzę ucznia poprzez wskazywanie mu dróg jej osiągnięcia; ucz, jak
krytycznie korzystad z dostępnych źródeł informacji,
planuj indywidualny program rozwoju razem z uczniem, by i on brał
odpowiedzialnośd za swoje działania,
zachęcaj do formułowania celów,
wspomagaj rozwój motywacji wewnętrznej, rozbudzaj zainteresowania
i zachęcaj do doskonalenia osiągnięd,
angażuj do pomocy kolegom, zachęcaj do opracowywania i prowadzenia zajęd
według własnych pomysłów,
zadbaj o pozytywne relacje społeczne wspierające,
współpracuj z rodzicami i psychologiem.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Twórczośd. Jak rodzi się geniusz?
Każdy z nas chciałby byd geniuszem. Osobą o nieprzeciętnych umiejętnościach
i nowatorskich pomysłach. Kimś, kto odkryje coś nowego i skieruje świat na inne tory.
W historii ludzkości mamy wiele przykładów doskonałych umysłów. Skąd się wzięły te
wybitne jednostki?
Leonardo da Vinci był nie tylko wspaniałym malarzem i twórcą Mona Lisy, która od
wieków inspiruje innych artystów. Był także genialnym wynalazcą, naukowcem oraz
pisarzem, sięgającym daleko poza ramy swojej epoki. Wśród grona geniuszy znajdujemy
także Thomasa Alva Edisona. Znany jako twórca żarówki, wynalazł również dyktafon czy
projektor filmowy. Jego wytwory zmieniły rzeczywistośd i służą nam do dziś. Fenomenem XX
wieku był Albert Einstein, który na zawsze zmienił oblicze fizyki. Z dziedziny kinematografii
szczególnie wyróżnia się Walt Disney. Jego „Myszka Miki” bawi kolejne pokolenia dzieci.
Warto wspomnied o Alanie Turingu, wybitnym matematyku, twórcy jednego z pierwszych
programowanych komputerów. Dlaczego Ci wszyscy ludzie byli tacy wyjątkowi?
Człowiek jest twórczy z natury. Posiada zdolnośd kreatywnego myślenia
i efektywnego działania. Wybrane postacie z historii nauki nie były obdarzone
nadzwyczajnymi mocami. Każda ludzka istota posiada ten sam płodny umysł. Nie każdy
jednak wykorzystuje drzemiące w nim możliwości. Często wynika to z braku wiary w siebie,
ale nie tylko.
Powodem jest środowisko, w którym dorastamy. Działania spontaniczne, łamiące
utarte schematy, są postrzegane negatywnie. Uczymy się prostych, jednoznacznych
i bezpiecznych zachowao. Tym samym przestajemy się rozwijad. System edukacji, presja
społeczeostwa oraz rodzina odciskają piętno na sposobie patrzenia na świat. Hamują lub
stymulują wrodzone zdolności. Współczesny świat sprawia, że coraz częściej żyjemy według
przyjętych odgórnie wzorców zachowao. Mamy mniej miejsca na swobodne wyrażanie
siebie.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Według Abrahama Maslowa osoba kreatywna to taka, która akceptuje samego siebie,
ciągle się rozwija i żyje zdrowo. Posiada charakterystyczne cechy osobowości. Otwarty umysł
sprawia, że potrafi koncentrowad się na kilku pomysłach i szukad niestandardowych
rozwiązao. Dzięki nonkonformistycznej postawie nie ulega wypływom i działa niezależnie.
Jest wytrwała, nie poddaje się w przypadku niepowodzenia. Potrafi wielokrotnie
podejmowad ten sam temat (tzw. perseweracja). I co najważniejsze, ma wysoką motywację.
Cechy osoby twórczej:
niezależnośd - niekonformistyczna postawa, nieuleganie wpływom
wytrwałośd - długotrwała praca i konsekwentne dążenie do celu
perseweracja - skłonnośd do wielokrotnego podejmowania tego samego tematu
Składniki twórczości
giętkośd
jak największa różnorodnośd pomysłów
płynnośd
oryginalnośd
zdolnośd szybkiego i łatwego
wytwarzania wielu pomysłów
niekonwencjonalność pomysłów,
zdolność do rzadkich, odległych
skojarzeń
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Mamy już charakterystykę potencjalnego geniusza, ale jak on dochodzi do wielkich
rzeczy? Oczywiście poprzez proces twórczy. Prowadzi on do nowego, wartościowego
wytworu.
Najważniejszym momentem tego procesu jest tzw. wgląd- nagła zmiana sposobu
patrzenia na problem. Odkrywamy wtedy, że cos co do tej pory było trudne, jest
w rzeczywistości banalnie proste. Wielu badaczy uważa, że wgląd jest procesem
nieświadomym. Najbardziej kreatywne i oryginalne idee czy rozwiązania pojawiają się, gdy
nie koncentrujemy się świadomie na zadaniu.
W procesie twórczego myślenia ważna jest równowaga pomiędzy półkulami
mózgowymi. Prawa odpowiada głównie za wyobraźnie, intuicję, poczucie humoru,
przestrzennośd oraz marzenia senne. Lewa odzwierciedla intelekt, logikę, analizę, reguły,
porządek i linearnośd. Ważne, aby prawa półkula była jak najczęściej uaktywniana
i rozwijana. Doskonałymi sposobami na jej dwiczenie są wszelkiego rodzaju treningi oraz
warsztaty twórczości.
Wynika z tego, że bycie osobą kreatywną wymaga dużych nakładów energii
i nieustannej pracy nad sobą. Jednak ten wysiłek się opłaca. Dzięki niemu stajemy się
osobami niezależnymi i możemy swobodnie tworzyd, mając rzeczywisty wkład w zmienianie
przyszłości na lepszą.
Przykładowe dwiczenia z zakresu twórczości:
Zwierzęta
Cel: samopoznanie
Każdy uczestnik rysuje na kartce zwierzę, które wg niego najlepiej symbolizuje jego cechy
charakteru.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Rysunki zostają ułożone na podłodze czystą stroną do góry, każdy wybiera jedną kartkę
i patrząc na rysunek wpisuje trzy cechy, które kojarzą mu się z tym zwierzęciem. Następnie
stara się odgadnąd, kto mógł byd jego autorem. Właściciel komentuje wpisane pod
zwierzęciem cechy: pasują do niego czy nie, czy o nich myślał wykonując rysunek.
Papier
Cel: dwiczenie otwartości i samoświadomości oraz przełamywanie barier związanych
z ekspozycją
Prowadzący podaje instrukcję, aby każdy z uczestników oderwał dla siebie dowolną ilośd
listków papieru toaletowego. Kiedy wszyscy będą mieli co najmniej jeden listek, prowadzący
prosi uczestników, aby w zależności od ilości oderwanych listków wymienili cechy, które
określają ich osobę.
Uzupełnianie zdań
Materiały: arkusz pomocniczy dla uczestników
Uczestnicy dobierają się parami z takimi osobami, które ich zaciekawiły. Partnerzy siadają
obok siebie i patrzą razem na arkusz pomocniczy z początkami zdao. Prowadzący mówi aby
uczestnicy nie zastanawiali się zbyt długo nad odpowiedzią, lecz zaufali intuicji i powiedzieli
po prostu to, co przychodzi im na myśl. Następnie grupa zbiera się i każdy przedstawia
swojego partnera, opowiadając o tych odpowiedziach, które były szczególnie interesujące.
Alternatywne tytuły (czas trwania ok. 20-25 minut)
Dwiczenie na rozgrzanie wyobraźni, umiejętności generowania i selekcji pomysłów. Praca w
podgrupach 3-4 osobowych. Każda podgrupa otrzymuje jeden obraz i musi dobrad do niego
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
jak największą liczbę możliwych tytułów. Spośród nich wyłania trzy najciekawsze – według
własnego uznania, w tym jeden uznany jako najbardziej adekwatny. Po zakooczeniu pracy
grupa czyta wszystkie wymyślone tytuły, oraz uzasadnia wybór trzech, a następnie jednego
najlepszego.
Wspólne Rysowanie
Materiały: kartki i długopisy
Cel: Dwiczenie ma na celu poznanie podstawowych mechanizmów komunikacyjnych,
podniesienie poziomu energii, umiejętnośd współpracy.
Grupa dobiera się w pary. Zadaniem każdego zespołu jest narysowanie jakiegoś przedmiotu,
zwierzęcia czy też osoby itd. trzymając wspólnie długopis, bez odrywania go od kartki.
Rysunek symboliczny
Uczestnicy mają za zadanie wyrazid za pomocą rysunku metaforycznego następujące pojęcia
abstrakcyjne:
- Inteligencja
- Tolerancja
- Charyzma
- Uczciwośd
- Solidarnośd
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Dorysowywanie do podanych wzorów
Prowadzący prosi uczestników aby, wykonali rysunki z wykorzystaniem podanych kształtów
oraz nadali im tytuły.
Nadawanie nazw figurom
Uczniowie mają za zadanie zastanowid się, co mogą przedstawiad podane rysunki. Następnie
muszą wymyślid nazwy dla poszczególnych figur.
Komunikacja
Zdolnośd porozumiewania się jest podstawową umiejętnością społeczną. Dzięki niej możemy
funkcjonowad w grupie. Rozumiemy, co inni chcą nam przekazad i sami lepiej przekazujemy
komunikaty.
To, co odróżnia nas od zwierząt to mózg, jego budowa i możliwości jakie nam oferuje. Jest
dużo większy i bardziej pofałdowany. Nasza kora ma grubośd około 2 milimetrów i zajmuje
powierzchnię około 1,5 metra kwadratowego. To w przybliżeniu powierzchnia blatu biurka! To mózg
sprawia, że jesteśmy zdolni do doświadczania wyższych procesów poznawczych. Co więcej, ludzie
jako jedyni wykształcili mowę- bardzo skomplikowany sposób porozumiewania się. Język to potężne
narzędzie. Możemy za pomocą jednego symbolu wyrazid wiele pojęd. Umożliwia to nam tworzenie
pojęd jeszcze bardziej złożonych.
Jednak komunikacja werbalna to nie wszystko. Treśd słów to zaledwie 7% całości informacji
jaką odbieramy. Resztę przekazu stanowi komunikacja niewerbalna, czyli tak zwana „mowa ciała”.
Jest to zdolnośd porozumiewania się poprzez gesty, ruchy, pozycję ciała, mimikę. Zalicza się do niej
też dystans, jaki zachowujemy między sobą. Rozkład znaczenia komunikatu wygląda następująco:
50% stanowią ruchy ciała, głównie mimika twarzy, a trzydzieści 38% to siła, wysokośd, rytm i ton
głosu. Język mówiony zajmuje jedynie 12%. Dlaczego tak się dzieje?
Próby wyjaśnienia podjął się Michael Argyle. Stwierdził, że język i niewerbalne sygnały pełnią
dwie różne funkcje. Mowa ciała zajmuje się przekazywaniem stanów emocjonalnych, czyli nastrojów.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Tak więc podtrzymuje więzi międzyludzkie i jest źródłem wiedzy o nieświadomych uczuciach
i reakcjach. Z kolei mowa przekazuje nam informacje o zewnętrznych wydarzeniach w naszym
otoczeniu.
Najbardziej ekspresyjną częśd ciała stanowi twarz. Ciekawy eksperyment dotyczący
przekazywania emocji poprzez mimikę, przeprowadził Paul Ekman. Profesor psychologii porównał
Amerykanów
i przedstawicieli przedpiśmiennej kultury Nowej Gwinei. Okazało się, że wszyscy
potrafili rozróżniad te same emocje: szczęście, zdziwienie, gniew, wstręt, strach, smutek.
Przedstawiciele kultury Fore bezbłędnie opisywali nastroje, przedstawione na fotografiach. Na
przykład, strach nasuwał myśl o tym, że ściga ich dzik, a nie mają oszczepu.
Postawa, jaką przybieramy, również przekazuje nam ważne informacje. Skulona może byd
oznaką przygnębienia, zmęczenia, poczucia niższości i chęci pozostania niezauważonym. Natomiast
wyprostowana sylwetka jest na ogół utożsamiana z dobrym nastrojem, pewnością siebie i większą
otwartością.
Nie wolno zapominad tym, jak istotna jest bliskośd fizyczna. Nie zawsze jest ona dla nas miła.
Wyróżniamy cztery sfery w kontaktach z innymi ludźmi. Strefa Intymna – od 0 do 45cm – występuje
między partnerami i bliskimi przyjaciółmi. Dotyczy również dzieci przytulających się do rodziców.
Sfera osobista – od 45cm do 120cm zapewnia nam komfort podczas rozmów, na przykład na
przyjęciach. Społeczna – od 1,2m do 3,6m występuje głównie w kontaktach służbowych, np. w relacji
uczeo – nauczyciel lub pracownik- przełożony. Ostatnia- sfera publiczna- od 3,6m do 6m dotyczy
zgromadzeo i wystąpieo publicznych.
Znaczenia gestów jest różne dla poszczególnych kultur. Należy o tym pamiętad w kontaktach
z obcokrajowcami, ponieważ łatwo obrazid kogoś, nie zdając sobie z tego sprawy. Przykładem może
byd utrzymywanie kontaktu wzrokowego. Dla nas jest wyrazem szczerości i szacunku dla rozmówcy.
Dla Portorykaoczyka to okazanie braku wychowania.
Przykładowe dwiczenia z zakresu komunikacji
Kłębek
Cel: wzajemne samopoznanie
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Uczestnicy siadają w kole. Jedna osoba otrzymuje kłębek wełny od prowadzącego, po czym
wypowiada dwie cechy swojego charakteru (jedną pozytywną, drugą negatywną) i dodatkowo
określa samopoczucie, z jakim zaczyna zajęcia. Następnie przekazuje kłębek kolejnej osobie, której
zadanie jest identyczne. Kiedy każdy weźmie udział w dwiczeniu, ostatnia osoba wypowiada cechy
charakteru uczestnika od którego otrzymała kłębek i przekazuje mu go z powrotem. Ten z kolei
wymienia cechy swojego poprzednika. Dzieje się tak aż do momentu, w którym kłębek znajdzie się
w rękach uczestnika rozpoczynającego zabawę.
Odwzorowania
Uczestnicy siadają w parach, plecami do siebie. Jedna osoba z każdej pary dostaje do ręki rysunek,
druga natomiast – czystą kartkę papieru i coś do pisania. Zadaniem osoby z rysunkiem jest
opowiedzenie partnerowi, jak wygląda rysunek, tak aby mógł go skopiowad na swojej kartce.
Wieża z klocków
Cel: nauka skutecznej komunikacji, formułowania jasnego przekazu werbalnego
Uczestnicy dobierają się w pary. Jedna osoba ma zasłonięte oczy druga zaś otwarte. Zadaniem osoby
z otwartymi oczami jest wydawanie jak najbardziej precyzyjnych komunikatów, które pomogą
partnerowi wznieśd jak najwyższą i stabilną konstrukcję z klocków. Po wykonaniu dwiczenia
uczestnicy zamieniają się rolami.
Jeden czyta drugi gada
Uczestnicy dzielą się na pary i uzgadniają kto będzie osobą A a kto osobą B. Zadaniem osoby A będzie
czytanie po cichu tekstu natomiast osoba B ma za zadanie opowiadad na głos ciekawą historyjkę
(obie osoby wykonują zadanie jednocześnie). Następnie zamieniają się rolami. Na koniec omówienie:
Czy dwiczenie było trudne czy łatwe? Ile zostało zrozumiane z czytanego tekstu a ile z opowiadanej
historyjki? Co przeszkadzało na koncentrowaniu się na czytanym tekście? Co przeszkadzało przy
opowiadaniu kiedy druga osoba czyta?
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Dwie gaduły
Uczestnicy dzielą się na pary i na znak prowadzącego jednocześnie mówią przez około trzy minuty na
jakiś dowolny temat np. Co robiłem wczoraj wieczorem, Jak spędzam wolny czas? Po zakooczeniu
dwiczenia dzielą się ze wszystkimi tym co zapamiętały w trakcie takiej rozmowy. Następnie
prowadzący omawia dwiczenie.
Nadawca, Odbiorca, Zagłuszacz
Uczestnicy dzielą się na trzy grupy. Stają w rzędach 2-3m od siebie. Pierwszy rząd będzie nadawcą,
wymyśla więc hasło bądź wyraz, który będzie przekazywad odbiorcy. Drugi rząd- Zagłuszacz,
zastanawia się w jaki sposób będzie zagłuszad nadawane hasła. Zadaniem trzeciego rzędu, czyli
Odbiorcy będzie odgadnięcie hasła przekazywanego przez nadawcę.
Rundka końcowa
Uczestnicy wymieniają się koocowymi refleksjami na temat warsztatu. Jak czuli się podczas
wykonywania dwiczeo. Co im się podobało a co ich denerwowało?
Sztuka wystąpieo publicznych – jak kompetentnie przekazywad wiedzę?
Najważniejsze elementy:
Profesjonalne przygotowanie.
Określenie swojej roli (np. mentor, trener).
Określenie celu wystąpienia: informacyjne, instruktażowe, perswazyjne – zachęcające do
określonego działania, negocjacyjne, konsultacyjne, okolicznościowe.
Sprecyzowanie odbiorców przekazu:
o
Kim są? Jakie mają oczekiwania? Jaki jest ich poziom wiedzy?
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
o
Jak liczna jest grupa?
o
Jakie są ich cechy psychiczne, osobiste, kulturowe?
Zaplanowanie czasu i miejsca wystąpienia.
Określenie sposobu prezentacji treści, dobór środków (np. rekwizytów, pomocy wizualnych).
Sporządzenie planu wystąpienia i notatek pomocnych w jego przedstawieniu.
Rozpatrzenie możliwych trudności i przygotowanie strategii zaradczych (np. znudzenie
uczniów).
Przygotowanie materiałów dla uczniów.
Ciekawe rozpoczęcie.
Przedstawienie celu przekazu, stwierdzenie głównej tezy i punktów wystąpienia.
Zainteresowanie odbiorców, nawiązanie kontaktu.
Ustanowienie wiarygodności.
Ustalenie zasad współpracy (np. możliwości zadawania pytao).
Interesujący przekaz.
Komunikacja werbalna:
o
zrozumiała artykulacja,
o
perswazyjny język, dopasowany do odbiorców, poprawny, barwny, dynamiczny.
Komunikacja niewerbalna:
o
kontakt wzrokowy,
o
czytelne sygnały,
o
odpowiednia głośnośd, wysokośd głosu i tempo mówienia,
o
mimika i ruchy ciała,
o
wygląd.
Czytelna struktura – uwzględniająca wstęp, rozwinięcie i zakooczenie.
Realizowanie zapowiedzianego celu wystąpienia.
Zaangażowanie uczniów (np. poprzez zadawanie im pytao).
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Zróżnicowane elementy wystąpienia – zastosowanie różnych środków i źródeł wiedzy:
o
wyniki badao,
o
literatura,
o
anegdoty, autorytety, cytaty,
o
metafory, porównania.
Wartościowe zakooczenie.
Krótkie podsumowanie systematyzujące wiedzę.
Pytania od grupy.
Zainteresowanie uczniów do dalszego zgłębiania wiedzy (take-home message).
Osobiste zakooczenie – podziękowanie za uwagę.
Najczęściej popełniane błędy w czasie wystąpieo edukacyjnych.
Brak jasnej struktury przekazu.
Brak własnych komentarzy.
Brak zaangażowania lub brak przekonania do wygłaszanych treści.
Brak związku teorii z praktyką.
Czytanie ze slajdów.
Monotonny sposób przekazu, mówienie zbyt cicho czy zbyt wolno.
Podawanie zbyt dużej ilości szczegółów, niemożliwych do zapamiętania i utrudniających
zrozumienie treści.
Unikanie kontaktu wzrokowego, brak wrażliwości na reakcje słuchaczy.
Zbyt duża ilośd dygresji, zbyt mała ilośd istotnych treści.
Relaks, jako sposób radzenia sobie ze stresem
Najczęstsze źródła stresu:
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
środowisko naturalne (hałas, ruch uliczny, zanieczyszczenia)
społeczeostwo (finanse, praca, terminy)
fizjologia (dojrzewanie, choroby, nieodpowiednia dieta, brak snu)
myśli (mózg interpretuje złożone zmiany zachodzące w środowisku oraz ludzkim
organizmie, następnie na bazie tych informacji decyduje o uruchomieniu reakcji
obronnej).
Stres, rozumiany jako niespecyficzna reakcja organizmu, pojawiająca się w wyniku
działania bodźców szkodliwych, zwana Ogólnym Zespołem Adaptacyjnym przebiega w trzech
stadiach: reakcji alarmowej, odpornościowej oraz stadium wyczerpania (Hans Selye). W ciele
w sytuacji realnego lub wyimaginowanego zagrożenia: rośnie tętno, rośnie rytm oddychania,
rośnie napięcie mięśni, metabolizm przyspiesza, rośnie ciśnienie krwi, stopy i dłonie robią się
zimne, rośnie zdenerwowanie, mięśnie przepony i odbytu oraz szczęki kurczą się, wyostrza
się słuch, rozszerzają się źrenice.
Relaks przynosi odprężenie, zmniejszenie stanu mobilizacji organizmu. Badania
dowodzą, że rozluźnienie napięcia mięśniowego powoduje w konsekwencji stan
zrównoważenia emocjonalnego i uspokojenie reakcji wegetatywnych ( J. Aleksandrowicz i
współ).
Odmiany treningów relaksacyjnych:
Poprzez układy dwiczeo fizycznych (Jacobson, hatha joga)
Poprzez autosugestie (Schultz)
Poprzez dwiczenie wyobraźni (trening wyobrażeniowy)
Poprzez dwiczenie koncentracji
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Instytucje i projekty, które wspierają pracę z uczniem zdolnym:
Fundacja Edukacji i Twórczości www.mentoring.pl
Fundacja rozwoju talentów www.fundacjarozwojutalentow.pl
Mazowieckie Centra Talentu i Kariery www.centratalentu.pl
Młodzieżowy Uniwersytet Zielonogórski www.mlodziezowy.uz.zgora.pl
Olimpiada Fizyczna www.kgof.edu.pl
Olimpiada Informatyczna Gimnazjalistów www.oig.edu.pl
Olimpiada Informatyczna www.oi.edu.pl
Olimpiada Matematyczna Gimnazjalistów www.sem.edu.pl/omg/
Olimpiada Matematyczna www.om.edu.pl
-Poławiacze Pereł www.wszechnica.uj.edu.pl/polawiacze_perel/index.php
Projekt „Fizyka Jest Ciekawa” www.fizykajestciekawa.pl
Projekt „Matma Mnie Kręci”, konkurs „Matematyka Bez
www.mbg.uz.zgora.pl
Projekt „Newton Też Był Uczniem” www.newton.amu.edu.pl
Stowarzyszenie Na Rzecz Edukacji Matematycznej www.sem.edu.pl
Granic”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Uniwersytet Dzieci www.uniwersytetdzieci.pl
Wrocławska Koncepcja Edukacyjna Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Dzieci i
Młodzieży www.wke.edu.pl
Zdolni z Pomorza www.zdolnizpomorza.pl
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.