Odgradza wnętrze ciała od środowiska zewnętrznego w celu
Transkrypt
Odgradza wnętrze ciała od środowiska zewnętrznego w celu
FUNKCJE POKRYCIA CIAŁA U ZWIERZĄT Odgradza wnętrze ciała od środowiska zewnętrznego w celu zapobiegania: nadmiernemu parowaniu, którego konsekwencją jest wysychanie; ucieczce innych, ważnych biologicznie substancji, np. jonów; inwazji mikroorganizmów chorobotwórczych; wnikaniu mutagennego promieniowania ultrafioletowego; uszkodzeniom mechanicznym; uszkodzeniom przez substancje chemiczne, np. oskórek pasożytów. Umożliwia wymianę substancji pomiędzy organizmem a środowiskiem: fagocytoza i pinocytoza; wymiana substancji mineralnych i wymiana gazów u zwierząt wodnych, wymiana gazów przez wilgotne powietrze u zwierząt lądowych; wchłanianie pokarmu przez pasożyty; powierzchnie zmysłowe mają zdolność łączenia się z cząsteczkami substancji rozproszonych w ośrodku i określania ich natury, na tej drodze działają feromony czyli substancje wydzielane przez jedne organizmy a wywołujące zmiany fizjologiczne u innych. Jest elementem układu termoregulacyjnego: wydzielina gruczołów potowych parując powoduje oziębienie ciała; zewnętrzne warstwy izolacyjne (sierść, pióra) o zmiennej grubości; izolacyjna podskórna tkanka tłuszczowa. Właściwości obronne: gruczoły jadowe; zabarwienie, np. odstraszające i zdolność do jego zmiany w celu upodobnienia się do środowiska; właściwości obronne w sensie immunologicznym; specjalne wzmocnienia mechaniczne, np. pancerze stawonogów, muszle mięczaków, skorupy żółwi. Wzmocnione powierzchnie mogą funkcjonować u bezkręgowców jako szkielet zewnętrzny stanowiąc miejsce przyczepu dla mięśni lokomotorycznych i innych. Jest elementem wymiany informacji pomiędzy osobnikami tego samego bądź różnych gatunków: zabarwienie i struktury godowe informujące o gotowości osobnika do podjęcia czynności rozrodczych; wygląd odstraszający, np. jeżenie sierści jako informacja o gotowości do agresji; gruczoły skórne wydzielają substancje zapachowe o charakterze informacyjnym, np. feromony płciowe lub substancje służące do oznaczania terytoriów. Pełni funkcje zmysłowe; w pokryciu ciała prawie wszystkich zwierząt leżą komórki receptorowe, zgrupowane niekiedy w narządy zmysłów skórnych: chemoreceptory; fotoreceptory u bezkręgowców; termoreceptory u lądowych, szczególnie stałocieplnych; receptory dotyku i ucisku; u organizmów pozbawionych specjalnego pokrycia ciała, spolaryzowane błony komórkowe mogą bezpośrednio odbierać bodźce środowiska. Działanie wszystkich struktur powierzchniowych ma znaczenie adaptacyjne, tzn. pomaga przystosować się organizmowi do warunków środowiska. Justyna Ciecióra