Ciekawe czasy dla genetyki pszenicy

Ciekawe czasy dla genetyki pszenicy
Ed Flatman, starszy hodowca pszenicy, RAGT Seeds
Nastał najciekawszy w historii czas dla hodowli pszenicy w Europie, ale pewnie uznacie, Ŝe
mówię tak tylko, dlatego Ŝe jestem hodowcą pszenicy i genetyka tego gatunku to mój chleb
powszedni!
Rolnicy i sieci Ŝywnościowe chcą uzyskać więcej z pszenicy - plony, jakość, odporność na
choroby, najlepiej połączone z cechami które będą odpowiadały nieregularnej pogodzie jak
równieŜ coraz bardziej specyficznym wymaganiom rynków ostatecznych. Zapewnienie takiego
zakresu odpowiadających cech wymaga przewidywania, współpracy w ramach branŜy i
cierpliwości.
Dokładne mapy markerów genów pszenicy umoŜliwiły nam, hodowcom pszenicy, uczynienie
kroku naprzód w zakresie technik i szybkości opracowywania nowych odmian. Nasz zespół w
Ickleton w Angli pracuje nad mapą genomów pszenicy od ponad dekady. 'Mapa' zdefiniowała na
nowo programy hodowli pszenicy umoŜliwiając nam zlokalizowanie pozycji i wzajemnych relacji
waŜnych genów w ramach genetycznego układu pszenicy.
Ponadto dopiero odkrywamy wierzchołek góry moŜliwości, które dadzą nam nowoczesne
technologie hodowli. Dostępne nam moŜliwość genetycznego sekwencjonowania rosną.
Wkrótce będziemy w stanie wykonać w jedno popołudnie mapę tylu genów na ile dekadę temu
musielibyśmy poświęcić kilka lat. MoŜliwości, które pousiadamy dzisiaj są niezwykłe.
Mamy wiele genów, z którymi moŜemy się 'bawić'. Przy pełnych zestawach chromosomów
trzech dzikich krewnych (CRW), genom pszenicy jest pięć razy większy niŜ genom ludzki. Aby
opisać skalę powiem, Ŝe nasz zespół aktualnie produkuje ponad siedem milionów
segregowanych linii pszenicy ozimej rocznie.
Coraz większa precyzja śledzenia genów pozwala nam, hodowcom roślin, na „ustawianie”
kombinacji cech, których nie chcemy utracić podczas gdy szukamy poprawy w innych
obszarach, jak na przykład wielkość plonów. Oznacza to równieŜ, Ŝe będziemy w stanie łączyć
geny dla uzyskania efektów dodatkowychi lub kompensować wszelkie efekty negatywne jakie
jeden poŜądany gen dla danej cechy moŜe wywoływać u innych. Daje to równieŜ wielkie
korzyści przy selekcji cech, których identyfikacja jest trudna lub czasochłonna. To sprawia, Ŝe
wprowadzenie nowych cech z szerokich krzyŜowań jest duŜo łatwiejsze.
Jako przykład weźmy odmianę Relay, pszenicę Grupy 4, o najwyŜszym 9-tym stopiniu
odporności na rdzę Ŝółtą wg Listy Rekomendowanej HGCA. Zrozumienie genomu pszenicy
pozwoliło nam na wyhodowanie odmiany z towarzyszącym pomniejszym genem o stopniu 6,
więc jeŜeli rozwinie się jakaś mutacja rdzy, która ominie gen odpowiedzialny za odporność 9-go
stopnia to nadal będzie istniał wartościowy gen, który zapobiegnie całkowitemu załamaniu się
odmiany na polu.
Kolejnym przykładem jest hodowla w celu uzyskania wysokiej Liczby Opadania Hagberga
(HFN), cechy waŜnej dla młynarzy. Hodując w celu uodpornienia na porastanie ziarna w kłosie,
w zasadzie hodujemy w pewnym stopniu ochronę HFN, na którą źle wpływa porastanie
powodowane przez mokrą i wilgotną pogodę kiedy zboŜe jest dojrzałe i oczekuje na Ŝniwa.
Czynimy postępy w pracy nad waŜnymi cechami, jak geny odpowiedzialne za odporność na
fuzariozę, paciornicę pszeniczankę, choroby podsuszkowe, rdzę brunatna i Ŝółtą jak równieŜ
pracujemy nad rozwiązaniem całej historii Septoria tritici. Mamy równieŜ spore osiągnięcia w
ustalaniu składników funkcjonalności białka i skrobi oraz w określaniu genów o zaskakująco
duŜym wpływie na wydajność plonów, tak abyśmy mogli zmaksymalizować zarówno ilościowe
jak i jakościowe usprawnienia genetyczne.
Mamy teraz moŜliwości technologiczne o jakich 10 lat temu mogliśmy tylko marzyć. Z tego
względu jesteśmy pewni moŜliwości dostarczania w przyszłości odmian pszenicy ozimej o coraz
wyŜszej wartości dla gospodarstw i rynku ostatecznego.