Edytor tekstu Word i Writer w typowych

Edytor tekstu Word i Writer w typowych zastosowaniach szkolnych
Piotr Kułak 2011
Edytor tekstu Word i Writer w typowych zastosowaniach szkolnych.
1.
Edytory tekstu to programy do tworzenia i edycji tekstów. Najpopularniejszymi są
Microsoft Word oraz jego darmowy odpowiednik - Open Office Writer. Tak uzyskane
dokumenty możemy drukować, prezentować jak pokaz slajdów, wysyłać pocztą
elektroniczną czy publikować na szkolnej stronie czy swoim przedmiotowym lub
projektowym blogu.
2.
Format zapisu. Podstawowym formatem zapisu, którego należy się trzymać
ze względu na jego popularność, jest „doc”. Możesz mieć ukrywane te rozszerzenia
plików, warto je jednak widzieć. Microsoft w jednej z ostatnich wersji Worda
wprowadził nowoczesny format „docx”. Wywołało to sporo zamieszania, ponieważ
wcześniejsze wersje tego programu nie radziły sobie z otwieraniem tak zapisanych
dokumentów. W wersji do użytku niekomercyjnego Word zapisuje do formatu „odt”
(natywny format Writera), z którym starsze Wordy też sobie nie radzą. Na szczęście
można jednorazowo w ustawieniach Worda i Writera wybrać jako domyślny format
bezpieczne rozszerzenie „doc”. (Word: Plik – Opcje – Zapisywanie: Dokument
programu Word 97 – 2003, Writer: Narzędzia – Opcje – Łąduj/Zapisz – Ogólne:
Dokument tekstowy (zawsze zapisz jako) Microsoft Word 97/2000/XP). Oszczędzimy w
ten sposób sobie i innym nieco nerwów.
3.
Identyfikacja dokumentów. Aby uniknąć bałaganu należy zadbać, aby nasz dokument
miał jednoznaczny tytuł (np. Sprawozdanie z RP 2011-10-19 Kułak.doc) i odpowiednią
lokalizację (np. Folder 2011 Dokumenty szkolne – Sprawdziany – 1a test biologia
budowa komórki.doc).
4.
Dokument do wydruku.
a.
Polska Norma zaleca wielkość czcionki 13 punktów i interlinię 1,5 (ustawienia
akapitu), w zależności od potrzeb należy stosować wartości zbliżone.
b.
Częstym błędem jest stosowanie „ładnego” kroju pisma bez polskich znaków
narodowych. Dla uniknięcia problemów trzymaj się takich krojów jak Times New
Roman czy Calibri.
c.
Nie koloruj tytułów rozdziałów i podrozdziałów – warto przypisać im
odpowiedni styl. Style umożliwiają automatyczne tworzenie np. spisów treści.
Pamiętaj, że dobrze przygotowany pierwszy akapit ułatwi edycję całego
dokumentu, bo pozostałe będą dziedziczyć jego ustawienia.
d.
Stosuj linijkę lub tabulatory do uzyskiwania wcięć w tekście oraz wstawiaj znak
końca strony lub kolumny.
1
Edytor tekstu Word i Writer w typowych zastosowaniach szkolnych
Piotr Kułak 2011
e.
Unikaj pozostawiania na końcu wiersza pojedynczych liter – zastosuj tak zwaną
twardą spację (jednoczesne naciśnięcie Ctrl Shift i Spacja) wiążącą literę
z dalszym ciągiem zdania.
f.
Wszystkie znaki interpunkcyjne piszemy po słowie, po nich jest jedna spacja.
Kreski w zdaniu – jeśli jest to myślnik – to ma spacje po obu stronach, jeśli łącznik
(np. biało-czerwony) to bez spacji. Zawartość nawiasów przylega do nich bez
spacji.
g.
Dokumenty wielostronicowe warto zaopatrzyć w nagłówek z tytułem
i numerację stron.
h.
Jeśli zamieszczasz cytaty – podaj ich źródło.
5. Wysyłanie dokumentów pocztą elektroniczną. Wszelkie dokumenty wysyłaj jako
załączniki.
6.
a.
Dokumenty tekstowe. Przed wysyłką koniecznie przejrzyj pracę. Zadbaj, by
miała jednoznaczny tytuł (np. Sprawozdanie z RP 2011-10-19 Kułak.doc), w treści
zawierała tytuł i nazwisko autora. Jeśli to nie jest niezbędne – ogranicz ilość
ilustracji. Jeśli nie chcesz, by adresat edytował Twój dokument tekstowy – otwórz
go we Writerze i wyeksportuj jako dokument pdf – do odczytu w Adobe
Readerze.
b.
Obrazki. Zdjęcie z aparatu cyfrowego może mieć np. rozdzielczość 300dpi
(punktów na cal) i szerokość 3800 px (pixeli), co daje plik około 4 MB. Jeśli ma być
prezentowane na monitorze (72dpi i 1024px) – warto je zmniejszyć. Zdjęcie
wyglada tak samo, a ma tylko 50 kB. Duże pliki dłużej się ściąga i zapychają
skrzynkę pocztową. Niektóre przeglądarki grafik mają wbudowaną opcję typu
„zmniejsz i wyślij”. Opis wsadowego (duża ilość naraz) zmniejszania i zmiany
nazwy plików graficznych w programie XnView na naszej stronie (Przedmioty –
Informatyka).
Publikowanie tekstów na stronach. Każdy nauczyciel może publikować na szkolnej
stronie swoje materiały. Można też założyć sobie bezpłatnego bloga na projekty czy
dodatkowe publikacje i zlinkować go ze stroną szkolną. Stosowany na naszym
„portalu” www.gimnazjum.lubrza.pl (oraz np. w blogach) system CMS Wordpress
umożliwia bardzo proste wstawianie treści. Jeśli jednak wstawisz tekst metodą Kopiuj
i Wklej (Ctrl C, Ctrl V), rezultaty mogą być nieciekawe: szerokie interlinie,
nieoczekiwane przejścia do nowego wiersza itp. Aby pozbawić taki tekst elementów
formatowania z Worda, należy wkleić go poprzez opcję Wklej jako czysty tekst (ikonka
z literką T).
2
Edytor tekstu Word i Writer w typowych zastosowaniach szkolnych
Piotr Kułak 2011
Jeśli w swoim oknie edycji widzisz tylko górny pasek ikon, odkryj dolny klikając na tę
trzecią od prawej.
7.
Wstawianie obrazków na stronę.
Pierwsza ikonka po Wyślij/wstaw. Możesz wstawić obrazek ze swojego komputera
(zoptymalizuj go najpierw), z innej strony WWW (pobierz jego adres) lub z biblioteki
mediów swojej strony (jeśli był już publikowany). Tu warto przypomnieć o możliwości
zmiany nazwy pliku graficznego na jednoznaczną, by łatwiej było znaleźć takie grafiki.
Możliwe jest jednoczesne wrzucenie większej ilości zdjęć – system może nam wtedy
zaproponować prezentację ich jako galerii lub pokazu slajdów. Nie rozpędzajmy się
z obrazkami na stronie – pojemność serwera jest ograniczona.
8.
Wstawianie tabel z Excela. Kopiuj i Wklej. Jeśli nie pasuje – popraw w Excelu i wklej
ponownie. Można też się bawić w trybie HTML, ale – po co?
9.
Wstawianie załączników do pobrania. Przygotuj plik załącznika – może być to
dokument tekstowy, arkusz kalkulacyjny (np. plan lekcji do pobrania), dokument pdf.
Wybierz z menu Kokpitu: Media – Dodaj nowe. Wskaż plik na dysku. Po załadowaniu
skopiuj do schowka (Ctrl C) adres URL pliku.
Na stronie wpisz np. Pobierz ten plik i na słowie plik utwórz łącze (zaznacz słowo,
3
Edytor tekstu Word i Writer w typowych zastosowaniach szkolnych
Piotr Kułak 2011
kliknij na ikonę ogniwka, w oknie dialogowym wklej adres ze schowka i OK.
10.
Multimedia. Możesz wstawić film z serwisu YouTube. Najlepiej własny. Wystarczy
pobrać adres multimediów i wstawić link na swojej stronce.
11.
Zadanie. Pobierz i zmodyfikuj według instrukcji a następnie publikuj na szkolnej
stronie w wyznaczonym miejscu dokument tekstowy. Zadanie dodatkowe: Zapisz
edytowany dokument pod nazwą TwojeImię.doc i dołącz go do swojej strony jako
załącznik do pobrania.
a. Wejdź na stronę krajrad.wordpress.com i pobierz plik Tekst do pobrania
(Word) oraz Instrukcję edycji w postaci pliku pdf.
b. Przetwórz plik tekstowy i zapisz go w folderze Moje dokumenty jako
TwojeImię.doc. Zaznacz całość treści (Ctrl A) i skopiuj do schowka (Ctrl C).
c. Wejdź na stronę szkolną i zaloguj się. Utwórz nową stronę (Strony – Utwórz
nową. Nadaj jej nazwę TwojeImię. W okienku treści wklej jako czysty tekst.
Upewnij się, że po prawej stronie, jako Rodzic została wybrana strona Kadra –
Patron. Kliknij na Opublikuj. W każdej chwili możesz wejść na stronę,
zmodyfikować swój dokument czy zmienić jego stan z Opublikowany na Szkic
czy Oczekuje na przegląd. Albo usunąć go całkiem. :)
d. Możesz też dołączyć oryginalny dokument jako załącznik do pobrania według
punktu 9.
Powodzenia!
4