topics in amplification

Lipiec 2009
TOPICS IN AMPLIFICATION
Koordynacja obuuszna
W tradycyjnym dopasowaniu obuusznym aparaty słuchowe funkcjonują niezależnie od siebie. Oznacza
to, że działanie jednego aparatu nie zależy od parametrów sygnałów akustycznych rejestrowanych
przez aparat noszony na uchu przeciwnym. Oprócz tego, ustawienia lokalnych regulatorów są niezależne, tzn. użytkownik musi manualnie zmienić głośność w obu aparatach. Co więcej, monitorowanie
środowiska akustycznego zachodzi w dwóch niezależnych urządzeniach; oznacza to, że np. prawy
aparat przetwarza sygnał w określony sposób niezależnie od tego, co rejestruje aparat na lewym uchu.
Innymi słowy, tradycyjne dopasowanie obuuszne nie odzwierciedla naturalnych właściwości naszego
słuchu: wyższe piętra układu słuchowego porównują bowiem informacje docierające z obu uszu oraz
odpowiednio je przetwarzają.
W nowoczesnych aparatach słuchowych można “skoordynować” działanie następujących funkcji w
obu aparatach słuchowych:
•
•
•
•
Ustawienia lokalnych przełączników
Klasyfikacja środowiska akustycznego
Redukcja sprzężeń zwrotnych
Działanie aparatu nieużywanego podczas rozmowy telefonicznej
Działanie lokalnych przełączników
Dzięki koordynacji obuusznej przełączenie programu słuchowego w jednym aparacie słuchowym
aktywuje analogiczny program słuchowy w drugim urządzeniu. Koordynacja zmian dokonywanych
manualnie przez użytkownika dotyczy zarówno przełączników na obudowie aparatu, jak i regulacji
dokonywanych za pomocą pilota RC-P lub SoundGate. Oczywiście w przypadku RC-P lub SoundGate
sygnał z tych urządzeń dociera bezpośrednio do dwóch aparatów; funkcja obuusznej koordynacji
weryfikuje natomiast, czy sygnał z RC-P/SoundGate dotarł do obu aparatów i czy nastąpiła pożądana
zmiana ustawień.
Klasyfikacja środowiska akustycznego
Dzięki koordynacji obuusznej oba aparaty porównują parametry dźwięków docierających do prawego i
lewego ucha oraz wspólnie dokonują wyboru optymalnych ustawień. W tym sensie dopasowanie
obuuszne jest więc bliższe funkcjonowaniu układu słuchowego; jak wspomniano neurony wyższych
pięter drogi słuchowej analizują dokładnie różnice sygnałów docierających do obu uszu.
Dzięki obuusznej koordynacji Program Wielośrodowiskowy w Vérité precyzyjnie rozpoznaje następujące scenariusze akustyczne:
• Mowa w ciszy
• Mowa w hałasie
• Hałas
• Cisza
• Wiatr
W większości przypadków funkcja ta zapewnia, że (bez względu na różnice sygnałów akustycznych)
ustawienia aparatów są takie same lub bardzo podobne. W przeciwnym wypadku brzmienie dźwięków
docierających do lewego i prawego ucha byłoby zupełnie inne, co obniżyłoby naturalność percypowanego obuusznie dźwięku. Najwyższym priorytetem systemu klasyfikacji środowiska jest oczywiście
sygnał mowy.Rys. 1 przedstawia sytuację, w której do jednego z uszu dociera hałas z wentylacji
samochodu, natomiast do drugiego – sygnał mowy. W tym przypadku oba aparaty podejmują decyzję
o aktywacji trybu “Mowa w hałasie”.
Rys.1. Przykład koordynacji dwóch aparatów: oba urządzenia dokonują detekcji różnych środowisk akustycznych aby
następnie wspólnie podjąć decyzję o aktywacji trybu “Mowa w hałasie”, który jest optymalnym w tej skomplikowanej
scenerii dźwiękowej.
Warto zauważyć, że w niektórych sceneriach dźwiękowych ustawienia aparatów nie są koordynowane. W przypadku detekcji scenerii “Wiatr” przez jeden z aparatów (np. jazda samochodem przy otwartym oknie) w urządzeniu tym zaktywowany zostanie tryb “Wiatr”, podczas gdy ustawienia w obrębie
drugiego aparatu nie będą modyfikowane.
Binauralna redukcja sprzężeń zwrotnych
Binauralne przetwarzanie informacji jest niezwykle ważne w aspekcie poprawy skuteczności funkcjonowania adaptacyjnej redukcji sprzężeń. Tradycyjne aparaty (bez koordynacji obuusznej) często “mylą”
wysokoczęstotliwościowe sygnały akustyczne (np. flet) ze sprzężeniem zwrotnym. Jest to oczywiście
artefakt, gdyż wytłumiany jest sygnał pożądany. Okazuje się jednak, ż binauralne przetwarzanie
informacji pozwala precyzyjnie odróżnić sprzężenia od wysokotonowych sygnałów niebędących
sprzężeniami akustycznymi. Jeżeli aparaty “stwierdzą” wystąpienie wysokoczęstotliwościowego
sygnału w obu urządzeniach, będzie to sygnał ze środowiska akustycznego, który nie zostanie wytłumiony (prawdopodobieństwo, że w obu aparatach wystąpi sprzężenie w tym samym momencie o
takiej samej częstotliwości jest bliskie zeru). Jednakże, jeśli jeden z aparatów dokona detekcji wysokotonowego sygnału, będzie to zapewne “symptom” sprzężenia, które zostanie wytłumione.
Koordynacja obuuszna oraz rozmowy przez telefon
Pacjenci użytkujący “nieskoordynowane” aparaty słuchowe są zmuszeni do manualnego włączenia
Programu Telefonicznego w jednym aparacie oraz wyciszenia lub wyłączenia aparatu nie używanego
podczas konwersacji przez telefon (zwłaszcza, kiedy rozmowa ma miejsce w hałaśliwym otoczeniu).
Funkcja koordynacji obuusznej umożliwia zaprogramowanie “zachowania się” aparatu bezpośrednio
nieużywanego w rozmowie telefonicznej. Status aparatu nieużywanego w konwersacji przez telefon
definiowany jest przez Protetyka Słuchu w odpowiedniej sekcji programu Oasis. Watro zauważyć, że –
podobnie jak w wielu innych produktach Bernafon – możliwa jest automatyczna aktywacja programu
telefonicznego za pomocą funkcji AutoTelephone. Funkcja ta wykorzystuje specjalny detektor pola
magnetycznego zainstalowany w obudowie aparatu. Po stwierdzeniu dużego natężenia pola (typowego
dla przyłożenia słuchawki do ucha) automatycznie aktywowany zostanie program telefoniczny. Dzięki
binauralnej koordynacji przełączenie jednego z aparatów w tryb telefoniczny ma wpływ na status
aparatu nieużywanego podczas rozmowy. W zależności od preferencji Klienta, aparat do którego nie
przykładamy słuchawki podczas rozmowy telefonicznej może “zachować się” w następujący sposób:
• Brak reakcji
• Redukcja wzmocnienia o 6 dB
• Całkowite wyciszenie (aktywacja funkcji mute)

Rys.2. Przykład koordynacji obuusznej podczas rozmowy
telefonicznej. W tym przypadku słuchawka telefonu
przykładana jest do ucha lewego, podczas gdy aparat na
prawym uchu przyjmuje jeden z trzech (uprzednio zaprogramowanych) stanów.
Status aparatu nieużywanego
podczas rozmowy telefonicznej:
• Brak zmian
• Redukcja wzmocnienia o 6 dB
• Całkowite wyciszenie
Oprócz funkcji AutoTelephone Użytkownik ma możliwość manualnej aktywacji Programu Telefonicznego, co jest istotne, kiedy Klient używa różnych telefonów (np. budka telefoniczna). Również w przypadku manualnie aktywowanego Programu Telefonicznego istnieje możliwość zaprogramowania statusu
aparatu nieużywanego podczas konwersacji przez telefon. Możliwym jest również wskazanie strony,
która jest preferowaną do prowadzenia rozmów przez telefon, jak również konfiguracja aparatów w ten
sposób, że zarówno prawy oraz lewy mogą być (naprzemiennie) stosowane jako aparaty do rozmów
telefonicznych. Program telefoniczny może być włączony za pomocą przełącznika na aparacie, pilota
RC-P lub SoundGate.
Programowanie parametrów koordynacji obuusznej
Funkcja koordynacji binauralnej może być aktywowana/dezaktywowana z poziomu Oasis 10.0 (lub
wyższej wersji), programu do dopasowywania aparatów Bernafon.
Włączenie obuusznej koordynacji aktywuje działanie powyżej opisanych funkcji wykorzystujących
obuuszne przetwarzanie informacji: koordynacji zmian ustawień za pomocą lokalnych przełączników,
klasyfikacji otoczenia akustycznego, redukcji sprzężeń oraz statusu aparatu nieużywanego podczas
rozmowy telefonicznej. Binauralna koordynacja znacząco zwiększa wygodę użytkowania aparatów oraz
– co najważniejsze – zapewnia wierne odwzorowanie scenerii akustycznej.
Technologia
Przesyłanie informacji pomiędzy dwoma aparatami słuchowymi wykorzystuje fale radiowe. Jest więc
to całkowicie bezprzewodowy sposób transmisji danych. Opracowany przez specjalistów Bernafon
protokół wymiany informacji pomiędzy aparatami wykorzystuje falę nośną o częstotliwości 3.84 MHz.
Natężenie fal jest znikome, dlatego też technologia ta spełnia wszelkie wymagania dotyczące inten-
TOPICS IN AMPLIFICATION
sywności promieniowania stawiane sprzętom biomedycznym. Urządzenia te są więc całkowicie
bezpieczne – natężenie fal generowanych przez dwa aparaty jest wielokrotnie niższe niż natężenie
generowane przez suszarkę do włosów lub golarkę elektryczną. Aparaty zaprojektowano w ten sposób, że generowane przez nie sygnały nie wpływają na funkcjonowanie żadnych urządzeń elektrotechnicznych generujących lub odbierających fale radiowe. Aparaty mogą więc być użytkowane w biurze,
domu, miejscach użyteczności publicznej, samolocie itp.
Szybkość transmisji informacji wynosi 120 000 bitów na sekundę. Wartość ta zapewnia bezproblemową wymianę informacji, jednocześnie nie wpływając istotnie na zużycie prądu z baterii. Warto zauważyć, że inne, znane standardy bezprzewodowej łączności (np. Bluetooth®), zużywają o wiele więcej
energii (dlatego też transmisja informacji pomiędzy aparatami nie wykorzystuje protokołu Bluetooth®).
Począwszy od roku 2009 opracowana przez Bernafon technologia bezprzewodowej wymiany informacji pomiędzy aparatami będzie dostępna w coraz większej gamie produktów.
Podsumowanie
Dzięki wprowadzonej przez Bernafon nowej technologii bezprzewodowej wymiany informacji dedykowanej protezowaniu obuusznemu aparaty słuchowe “wspólnie” przetwarzają informacje nt. środowiska akustycznego oraz koordynują zmiany ustawień. Funkcja koordynacji obuusznej zwiększa komfort
użytkowania aparatów (synchronizacja programów w obu aparatach, definiowanie statusu aparatu
nieużywanego podczas rozmowy telefonicznej), jak i zapewnia naturalne odwzorowanie scenerii dźwiękowej. Wymiana informacji pomiędzy aparatami zwiększa również precyzję działania systemu adaptacyjnej redukcji sprzężeń.
Szwajcaria
Bernafon AG
Morgenstrasse 131
3018 Bern
Phone +41 31 998 15 15
Fax +41 31 998 15 90
www.bernafon.com
Polska
Acustica Sp. z o.o.
ul. Hynka 73A
80-465 Gdańsk
Phone +48 58 511 0803
Fax +48 58 511 0803 wew. 113
www.bernafon.pl
Bernafon Companies
Australia • Canada • Denmark • Finland • France • Germany • Italy • Japan • Netherlands • New Zealand • Poland • Sweden • Switzerland • UK • USA
www.bernafon.pl
08.09/BAG/subject to change
Światowa Siedziba