KODY MIASTA KRAKÓW MIASTO LITERATURY UNESCO

KODY MIASTA
KRAKÓW MIASTO LITERATURY UNESCO
23 kwietnia 2014 r., w Światowym Dniu Książki i Praw Autorskich, na krakowskich Plantach pojawiło
się 50 literackich ławek. Na każdej z nich zamontowano tabliczkę z nazwiskiem literackiego patrona:
pisarza lub poety związanego z Krakowem. Dobór autorów jest możliwie jak najszerszy, aby ze
wszystkich stron zaprezentować bogactwo i różnorodność literackiej spuścizny Krakowa: od Jana
Kochanowskiego po Ziemowita Szczerka, od Czesława Miłosza po… Grahama Mastertona (część
jego Bazyliszka rozgrywa się właśnie w Krakowie). Swoje ławki mają też m.in. Jaroslav Hašek, Honoré
de Balzac, Thomas Keneally, William Styron, Jacek Dukaj, Jerzy Pilch, Joseph Conrad, Sławomir
Mrożek, Stanisław Lem i Witold Gombrowicz.
Obok nazwiska na każdej tabliczce umieszczony został specjalny kod QR. Po zeskanowaniu go przy
pomocy tabletu czy smartfona można trafić na stronę internetową projektu, a tam przeczytać
fragment tekstu danego autora i posłuchać jego nagrania w polskiej i angielskiej wersji językowej oraz
zapoznać się z jego biogramem. Dodatkowo na stronie znajduje się interaktywna mapa, dzięki której
można łatwo odnaleźć wszystkie literackie ławki – a także wybrane, najważniejsze literackie adresy
Krakowa.
Dzięki nagraniom archiwalnym w projekcie można usłyszeć głosy m.in. Wisławy Szymborskiej,
Czesława Miłosza, Adama Zagajewskiego, Ryszarda Krynickiego, Ewy Lipskiej, Julii Hartwig, Ziemowita
Szczerka. Warto podkreślić udział krakowskiego środowiska literackiego w projekcie, w rolę lektorów
wcielili się bowiem pieśniarze, literaci, redaktorzy, dziennikarze literaccy i blogerzy, krytycy literaccy
m.in. Grzegorz Turnau, Bronisław Maj, Piotr Mucharski, Zośka Papużanka, Jerzy Franczak, Szymon
Kloska, Tomasz Pindel, Łukasz Wojtusik, Marcin Wilk, Łukasz Dębski, a nawet (wykraczając daleko
poza granice Krakowa) Graham Masterton i Robert Hass (wybitny poeta amerykański, tłumacz
Czesława Miłosza) - łącznie blisko 80 nagrań zostało zrealizowanych specjalnie na potrzeby projektu
we współpracy ze Stowarzyszeniem Radiofonia. Partnerujący akcji wydawcy udostępnili nam również
fragmenty audiobooków i nagrań w interpretacji m.in. Marka Kondrata, Jerzego Treli, Borysa Szyca,
Macieja Stuhra.
Celem projektu Kody Miasta jest zaakcentowanie w przestrzeni publicznej prestiżowego tytułu
Miasta Literatury UNESCO, którym Kraków, jako pierwsze miasto słowiańskie, został uhonorowany 21
października 2013 roku. To urzeczywistnienie idei o wchodzeniu literatury w tkankę miasta. Inspiracją
dla niego było podobne przedsięwzięcie zrealizowane w Reykjaviku, jednym z partnerskich Miast
Kreatywnych w dziedzinie Literatury.
Tak złożonego przedsięwzięcia nie dałoby się zrealizować bez udziału wielu Przyjaciół i Partnerów.
Najserdeczniejsze podziękowania i wyrazy uznania za nieocenioną pomoc, entuzjazm i olbrzymie
zaangażowanie należą się:
- wydawcom, którzy przekazali nam na potrzeby projektu niezbędne do jego realizacji materiały:
fragmenty tekstów, nagrania audio, zdjęcia autorów (były to: Wydawnictwo Literackie, a5, Ha!art,
Znak, a także Bona, Świat Książki, Rebis i Wydawnictwo Św. Stanisława BM),
- studentom Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (Filologii angielskiej oraz
Katedry UNESCO do Badań nad Przekładem i Komunikacją Międzykulturową), którzy pod czujnym
okiem swoich opiekunów naukowych mistrzowsko przetłumaczyli na język angielski fragmenty ponad
40 bardzo wymagających tekstów literackich,
- Radiu Kraków, które udostępniło na użytek projektu nagrania-perełki ze swoich archiwów.
Projekt został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu
Promocja Czytelnictwa.
Projekt Kody Miasta wpisuje się w cykl działań realizowanych przez Krakowskie Biuro Festiwalowe, promujących
literacki wizerunek miasta. KBF organizuje dwa wielkie festiwale literackie (coroczny Festiwal Conrada i raz na
dwa lata – Festiwal Miłosza), chętnie angażuje się w inicjatywy przygotowywane przez wydawnictwa mające w
mieście swoją siedzibę, ściśle współpracuje z Targami Książki – uznawanymi za najważniejsze wydarzenie w
branży księgarskiej, a także wspiera wszelkie inicjatywy przybliżające literaturę mieszkańcom Krakowa i
turystom. Z kolei w ramach programu Reading Małopolska KBF realizuje działania promocyjne nakierowane na
podkreślanie literackiego potencjału regionu. Od ponad dwóch lat, wspólnie z portalem Bookeriada.pl, KBF
organizuje wielką akcję bezpłatnej wymiany książek Drugie Życie Książki, która zdobyła uznanie czytelników i
przyciąga co miesiąc setki miłośników czytania. Nie przypadkiem właśnie w Krakowie, jako pierwszym mieście w
Polsce, trzy lata temu w pojazdach komunikacji miejskiej wyznaczono Miejsce dla Czytającego.