Zobacz prognozę oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu byłej
KWK „Powstańców Śląskich” w Bytomiu
EKOID
siedziba:
pracownia:
40-236 Katowice
ul. Łączna 3/40
40-203 Katowice
ul. Roździeńskiego 188
tel/fax. (032) 255 28 23, 353 32 14 kom 515 165 251
Rodzaj opracowania:
PROGNOZA
e-mail : [email protected]
ODDZIAŁYWANIA
MIEJSCOWEGO
PLANU
www.ekoid.pl
NA
NIP 954-178-24-09
ŚRODOWISKO
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO TERENU BYŁEJ KWK
„POWSTAŃCÓW
ŚLĄSKICH” W BYTOMIU
Zamawiający:
Miejska Pracownia Urbanistyczna w Bytomiu
ul. J. Smolenia 35
41-902 Bytom
Autorzy:
mgr Justyna Borysewicz-Kubicka
Kierownik pracowni:
mgr Iwona Majewska - Durjasz
Katowice, kwiecień 2014 r.
Ekoid ul. Łączna 3/40 40-236 Katowice tel./fax.: 353 32 14, 255 28 23
1
SPIS TREŚCI
1. WPROWADZENIE ............................................................................................................................. 4
1.1. PRZEDMIOT, CEL, ZAKRES MERYTORYCZNY PROGNOZY ................................................................... 4
1.2. PODSTAWY OPRACOWANIA ORAZ WYKORZYSTANE MATERIAŁY ......................................................... 4
2. INFORMACJA O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU
ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI. ............................................................... 7
2.1. OBSZAR OPRACOWANIA I JEGO AKTUALNE ZAGOSPODAROWANIE……… .......................................... 7
Obiekty zabytkowe................................................................................................................... 8
2.2. CHARAKTERYSTYKA ZAMIERZEŃ PLANISTYCZNYCH ........................................................................ 11
2.3. POWIĄZANIA PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU Z INNYMI DOKUMENTAMI .......................................... 12
3. INFORMACJA O METODACH ZASTOSOWANYCH PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ....... 12
4. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI
POSTANOWIEŃ
PROJEKTOWANEGO
DOKUMENTU
ORAZ
CZĘSTOTLIWOŚĆ
JEJ
PRZEPROWADZANIA.......................................................................................................................... 12
5. OKREŚLENIE, ANALIZA I OCENA ISTNIEJĄCEGO STANU ŚRODOWISKA ORAZ
POTENCJALNE
ZMIANY
TEGO
STANU
W
PRZYPADKU
BRAKU
REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO PLANU ............................................................................................................. 13
5.1. STAN ZASOBÓW ŚRODOWISKA ..................................................................................................... 13
5.2. ISTNIEJĄCE ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA, A JEGO ODPORNOŚĆ NA DEGRADACJĘ I ZDOLNOŚĆ DO
SAMOREGENERACJI ............................................................................................................................. 24
5.3. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO
PLANU ................................................................................................................................................. 28
6. PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI
PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW
PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 R.
O OCHRONIE PRZYRODY .................................................................................................................. 29
6.1. FORMY OCHRONY PRAWNEJ ........................................................................................................ 29
6.1.1. Lasy ochronne ........................................................................................................... 29
6.1.2. Zasoby wodne ........................................................................................................... 29
6.1.3. Ustalenia wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego. ................. 30
6.1.4. Złoża kopalin ............................................................................................................. 30
6.1.5. Flora i fauna .............................................................................................................. 30
6.1.6. Obszary cenne przyrodniczo objęte ochroną prawną ............................................... 33
6.1.7. Walory krajobrazowe ................................................................................................. 34
6.1.8. Klimat akustyczny ...................................................................................................... 35
6.1.9. Grunty rolne i leśne ................................................................................................... 36
6.1.10. Obszary cenne przyrodniczo a nie objęte ochroną ................................................... 37
7. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM I
KRAJOWYM ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA
ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA PROJEKTU PLANU ....................... 37
8. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIE, W TYM BEZPOŚREDNIE, WTÓRNE I
SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE
I CHWILOWE ORAZ POZYTYWNE I NEGATYWNE NA PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU
NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU, A TAKŻE NA ŚRODOWISKO. ........... 40
8.1. ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIE I POŚREDNIE, ŚREDNIO I DŁUGO TERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE,
WTÓRNE I SKUMULOWANE NA ŚRODOWISKO ROZWIĄZAŃ PLANU.............................................................. 46
9. STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM ........ 48
10. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ....................................................... 48
11. OBSZARY PROBLEMOWE ............................................................................................................ 49
12. ROZWIĄZANIA
MAJĄCYCH
NA
CELU
ZAPOBIEGANIE,
OGRANICZANIE
LUB
KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO
MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W
SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ
TEGO OBSZARU .................................................................................................................................. 50
2
13. PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W
MIEJSCOWYM PLANIE ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ......................................... 53
14. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM .............................................................. 54
SPIS RYSUNKÓW:
Rysunek 1
Mapa lokalizacyjna terenu objętego opracowaniem ................................................. 7
SPIS TABEL:
Tabela 1
Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne
grupy źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i
przeloty statków powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami
LDWN i LN, które to wskaźniki mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej
polityki w zakresie ochrony przed hałasem ................................................................. 36
Tabela 2 Poglądowa macierz skutków wpływu ustaleń projektu planu zagospodarowania
przestrzennego na środowisko przyrodnicze .............................................................. 42
Tabela 3
Typy możliwych oddziaływań na środowisko przyrodnicze ......................................... 43
Tabela 4
Charakterystyka typów oddziaływań............................................................................ 47
SPIS ZAŁĄCZNIKÓW:
Załącznik nr 1 Mapa prognozy oddziaływania na środowisko w skali 1 : 2000
3
1. Wprowadzenie
1.1.
Przedmiot, cel, zakres merytoryczny prognozy
Prognoza oddziaływania na środowisko została opracowana w celu określenia wpływu na
środowisko planowanego sposobu zagospodarowania terenu objętego projektem miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego tereny byłej KWK „Powstańców Śląskich” w Bytomiu.
Wymagania dotyczące zakresu merytorycznego prognozy zostały określone w art. 51 ust. 2
Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199 poz. 1227 z późn. zm).
Do wykonania prognozy zastosowano metodę analizy systemowej; opierającą się na tworzeniu
modeli i stosowaniu hipotez jako podstawy rozważań.
1.2.
Podstawy opracowania oraz wykorzystane materiały
Niniejszą prognozę sporządzono na zlecenie Miejskiej Pracowni Urbanistycznej z siedzibą
w Bytomiu przy ul. J. Smolenia 35.
Przy sporządzaniu niniejszej prognozy oparto się o następujące akty prawne:
[1.2.1] Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko
(Dz. U. 2013 Nr 0, poz. 1235);
[1.2.2] Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. 2013 Nr 0
poz. 1233 z póź. zm.),
[1.2.3] Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (tekst jednolity Dz. U. 2013, Nr 0, poz.
627);
[1.2.4] Ustawa o lasach z dnia 28 września 1991 r. (tekst jednolity Dz. U.2011 Nr 12, poz. 59
z późn. zm.);
[1.2.5] Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 lutego 1995 r. (tekst jednolity
Dz. U. 2004 Nr 121 poz. 1266 z póź. zm.),
[1.2.6] Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. 2012 Nr 0, poz. 145),
[1.2.7] Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz. U. 2003
Nr 162 poz. 1568 z póź.zm.),
[1.2.8] Prawo geologiczne i górnicze z dnia 9 czerwca 2011 r. (Dz. U. 2011 Nr 163 poz.981),
[1.2.9] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 Nr 120 poz. 826 z póź. zm.),
[1.2.10] Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów
sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2003 Nr 192, poz. 1883),
[1.2.11] Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia
2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych
(Dz.U. 2012, poz.463).
4
Ustawy te dały podstawę do wydania szeregu rozporządzeń oraz podejmowania na ich
podstawie uchwał w sprawie tworzenia określonego typu obszarów i obiektów oraz wprowadzania
ochrony gatunkowej roślin i zwierząt. Stanowią one również podstawę do konstrukcji planów
zagospodarowania przestrzennego.
Przy sporządzaniu niniejszej prognozy oparto się na następujących materiałach:
[1.2.12] Opracowanie ekofizjograficzne dla terenu górniczego w Bytomiu. Wyk. Przedsiębiorstwo
Usługowe “GEOGRAF”, Dąbrowa Górnicza, 2009 r.;
[1.2.13] Opracowanie
ekofizjograficzne
na
potrzeby
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego terenu byłej KWK „Powstańców Śląskich” w Bytomiu. Wyk. Ekoid, Katowice,
2013r.,
[1.2.14] Aktualizacja programu Ochrony Środowiska dla miasta Bytomia na lata 2008-2011
z perspektywą lat 2012-2015. Wyk. Główny Instytut Górnictwa , Katowice, 2010 r.;
[1.2.15] Kondracki, 2001: Geografia fizyczna. PWN, Warszawa;
[1.2.16] Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Bytom
zatwierdzone uchwałą nr XVI/204/11 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 2 sierpnia 2011 r. z póź.
zm.;
[1.2.17] Dokumentacja geologiczno – inżynierska warunków podłoża terenów inwestycyjnych
projektowanych w rejonie ul. Miejska Dąbrowa i ul. Strzelców Bytomskich w Bytomiu. Wyk.
Pracowania Geologiczna GEOSONDA, Zgierz, 2012 r.;
[1.2.18] Prognoza oddziaływania górniczego na środowisko. O których mowa w art. 53 ust. 6 Ustawy
„Prawo geologiczne i górnicze”, dla miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
obszaru funkcjonalnego dla terenów górniczych w Bytomiu. Wyk. Przedsiębiorstwo Usługowe
“GEOGRAF”, Dąbrowa Górnicza, 2009 r.;
[1.2.19] Program ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Bytom. Bytom, 2013 r.;
[1.2.20] Program rewitalizacji społeczno-ekonomicznej wybranych obszarów miejskich i terenów
poprzemysłowych dla gminy Bytom na lata 2004-2015. Bytom, 2004 r.;
[1.2.21] Plan Gospodarki Odpadami dla Miasta Bytomia, UM Bytom;
[1.2.22] Szczegółowa mapa geologiczna Polski, ark. Bytom, w skali 1:50 000;
[1.2.23] Mapa hydrogeologiczna Polski, Ark. Gliwice w skali 1:200 000;
[1.2.24] Mapa
warunków
występowania, użytkowania,
zagrożenia i ochrony zwykłych
wód
podziemnych Górnośląskiego Zagłębia Węglowego i jego obrzeżenia w skali 1:100 000;
[1.2.25] Mapa hydrograficzna ark. Bytom, w skali 1:50 000;
[1.2.26] www.katowice.pios.gov.pl (informacje o stanie środowiska w woj. śląskim);
[1.2.27] Oficjalna strona Urzędu Miasta w Bytomiu: www.bytom.pl
[1.2.28] Informacja Wyższego Urzędu Górniczego w Katowicach o warunkach geologiczno-górniczych
na terenie pogórniczym. (znak pisma: AD.0180.646.2013 L.dz. 31433/12/2013/JK);
[1.2.29] Informacja Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK „Bobrek-Centrum” o warunkach
geologiczno-górniczych (znak pisma: TMG/MGM2/5225/51/2014/10);
[1.2.30] Opinia geologiczno-górnicza nr 24/13 Eko-Plus Sp. z o.o.;
5
[1.2.31] www.kzgw.gov.pl
[1.2.32] Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, KZGW, Warszawa 2011
[1.2.33] Matuszkiewicz, 2008: Regionalizacja geobotaniczna Polski, IGiPZ, Warszawa (dostępne
online: www.igipz.pan.pl)
[1.2.34] Matuszkiewicz, 2008: Potencjalna roślinność naturalna Polski, IGiPZ, Warszawa (dostępne
online: www.igipz.pan.pl)
[1.2.35] www.katowice.lasy.gov.pl;
[1.2.36] www.wkz.katowice.pl;
[1.2.37] http://www.isok.gov.pl/pl/mapy-zagrozenia-powodziowego-i-mapy-ryzyka-powodziowego;
[1.2.38]
www.beta.btsearch.pl (luty, 2014r.);
[1.2.39] Informacje zebrane w czasie wizji terenowe
6
2. Informacja o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz
jego powiązaniach z innymi dokumentami.
2.1.
Obszar opracowania i jego aktualne zagospodarowanie
Rysunek 1
Mapa lokalizacyjna terenu objętego opracowaniem
Teren objęty niniejszym opracowaniem zajmuje powierzchnię 74,178 ha i położony jest
w województwie śląskim, w północno-wschodniej części miasta Bytom, w dzielnicy Stroszek Dąbrowa Miejska.
Granicę terenu objętego opracowaniem wyznaczają:

od południowego - wschodu – tory kolejowe;

od wschodu – ulica Strzelców Bytomskich;

od północy i zachodu – lasy;

od południa – rejon autostrady A1.
Teren objęty opracowaniem jest aktualnie w północno - wschodniej i wschodniej część niemal
całkowicie zabudowany. Zabudowa zlokalizowana jest również w południowo-zachodniej części
terenu opracowania. Pozbawione zabudowy obszary biologicznie czynne zajmują skrajnie
południowe, południowo-wschodnie oraz północno-wschodnie fragmenty przedmiotowego obszaru.
Istniejąca na przedmiotowym terenie zabudowa charakteryzuje się zróżnicowaniem pod
względem struktury i funkcji. Zlokalizowane są tutaj zarówno obiekty mieszkaniowe jak i usługowe
oraz produkcyjne.
7
Na północy, po zachodniej stronie ulicy Strzelców Bytomskich w okolicy placu Stefana
Żeromskiego dominuje wielopiętrowa zabudowa mieszkaniowa, wielorodzinna wraz z towarzyszącymi
jej usługami, w tym zdrowia i użyteczności publicznej.
Prócz obiektów biurowych, handlowo-usługowych, magazynowych oraz mieszkalnych znajduje
się tutaj między innymi: zakład opieki zdrowotnej przy placu Stefana Żeromskiego 1 czy komisariat
policji V Bytom przy placu Stefana Żeromskiego 8.
Zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna zlokalizowana jest również z środkowej części
analizowanego terenu przy ul. Strzelców Bytomskich, gdzie zlokalizowane są również pojedyncze
usługi, w tym sportu tj. hala sportowa OSIR przy ul. Strzelców Bytomskich 131.
W południowo-zachodniej części terenu, w okolicy ul. Przy Kopalni Bytom znajdują się
wielopiętrowe budynki mieszkalne, którym towarzyszą tereny zagospodarowane w formie ogródków
działkowych.
W północnej części terenu opracowania, na działce o numerze ewidencyjnym 320/1
zlokalizowany jest ogrodzony teren Parafii św. Józefa Robotnika, na którym trwają prace
przygotowawcze do budowy nowego budynku kościoła.
Na obszarze zlokalizowanym w środkowej części przedmiotowego terenu dominuje zabudowa
oraz pozostałości infrastruktury przemysłowej byłej kopalni węgla kamiennego „Powstańców Śląskich”
oraz zasypane osadniki – które położone były w zach. części terenu.
Obszary biologicznie czynne rozproszone są m.in. pośród istniejącej zabudowy i mają głównie
charakter zieleni urządzonej, a w mniejszym stopniu także nieużytków.
Południowe i zachodnie części terenu opracowania zajmują powierzchnie zadrzewione
o zwartym charakterze. Dodatkowo tereny położone w zachodniej części to zdegradowane
powierzchnie pokopalniane porastające roślinnością synantropijną i ruderalną.
Obiekty zabytkowe
W granicach przedmiotowego terenu nie ma obiektów objętych ochroną konserwatorską. Przy
ulicy Strzelców Bytomskich 197 i 199 znajduje się zespół budynków reprezentujących styl
modernistyczny. Budynki te zostały ujęte w gminnej ewidencji zabytków.
Ponadto w gminnej ewidencji budynków zostały ujęte przemysłowe obiekty zabytkowe
zlokalizowane przy ul. Strzelców Bytomskich jak:

Zespół budynków KWK Powstańców Śląskich: budynek dyrekcji;

Zespół budynków KWK Powstańców Śląskich: grupa budynków nadszybia szybu Kopernik
i zakładu przeróbczego węgla.

Zespół budynków KWK Powstańców Śląskich: budynek maszynowni szybu Kopernik I.
Ponadto przez południowo – wschodnią część tereny opracowania przebiega linia zabytkowej
kolejki wąskotorowej relacji Bytom - Tarnowskie Góry - Miasteczko Śląskie. Kolejka ta jest częścią
Szlaku Zabytków Techniki, który obejmuje obiekty związane z dziedzictwem przemysłowym
województwa śląskiego.
Dodatkowo na przedmiotowym terenie zlokalizowane są budowle ochronne obrony cywilnej,
zgodnie z rejestrem prowadzonym przez Śląski Urząd Wojewódzki.
8
Komunikacja
Przedmiotowy teren położony jest północno - wschodniej części miasta Bytom, na północny zachód od ścisłego śródmieścia. Do elementów tworzących główny układ komunikacyjny terenu
opracowania należy przede wszystkim ulica Strzelców Bytomskich tworząca zarazem jego wschodnią
granicę - przebiegająca przez omawiany obszar z północnego-wschodu na południowy wschód
i łącząca go bezpośrednio z centrum miasta. Wzdłuż ulicy Strzelców Bytomskich przebiega linia
tramwajowa.
Ulica Strzelców Bytomskich przebiegająca przez przedmiotowy obszar stanowi fragment drogi
krajowej nr 11 łączącej wybrane miasta województwa śląskiego, opolskiego, wielkopolskiego
i zachodniopomorskiego.
Przedmiotowy teren od południa graniczy z rejonem autostrady A1, a jego lokalizacja w pobliżu
węzła Autostrady A1 czyni go atrakcyjnym pod względem połączeń komunikacyjnych.
Południowo-wschodnią granice terenu stanowi linia kolejowa łącząca przemysłowe okręgi
Górnośląski, Częstochowski oraz Rybnicki z węzłem kolejowym w Tczewie, a dalej Portem Gdańsk
i Portem Gdynia.
Prócz wymienionej wyżej ulicy Strzelców Bytomskich lokalną komunikację w granicach
opracowania zapewniają między innymi udostępnione dla komunikacji drogowej fragmenty placu
Stefana Żeromskiego w północnej części terenu opracowania oraz zlokalizowane w południowych
okolicach ulice: Przy Kopalni Bytom i Dąbrowa Miejska. Uzupełnieniem lokalnego układu
komunikacyjnego są ponadto odcinki lub sieci mniejszych ulic dojazdowych, często prostopadłych do
ulic powyżej wymienionych.
Zaopatrzenie w media
Zadania związane z infrastrukturą wodociągową i kanalizacyjną na terenie całego miasta
realizowane są przez Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. Zadania spółki obejmują
zaopatrzenie miasta w wodę i sprzedaż wody odbiorcom, odbiór i oczyszczanie ścieków oraz
eksploatacje: sieci wodociągowo-kanalizacyjnej, oczyszczalni ścieków i obiektów infrastruktury
wodno-kanalizacyjnej.
Bytomskie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. zakupuje wodę pitną od Górnośląskiego
Przedsiębiorstwa Wodociągów S.A. w Katowicach.
Woda pitna na teren opracowania transportowana jest siecią rurociągów magistralnych
biegnących wzdłuż ulicy Strzelców Bytomskich do sieciowych zbiorników wyrównawczych,
obsługujących północno-wschodnia i południową część terenu opracowania.
Przedmiotowy teren w obrębie zabudowań tj. w północno-wschodniej oraz południowej części jest
skanalizowany. Ścieki doprowadzane są przede wszystkim w oparciu o system kanalizacji sanitarnej,
w mniejszej części ogólnospławnej, do oczyszczalni ścieków.
Teren będący przedmiotem opracowania wyposażony jest także w sieć teletechniczną.
W sieć ciepłowniczą uzbrojona jest centralna część terenu, gdzie przebiegają sieci ciepłownicze
rozdzielcze i ciepłownicze rozdzielcze niskoparametrowe oraz północno-wschodnia część terenu
opracowania, która wyposażona jest w sieć centralnego ogrzewania. Ponadto w granicach
opracowania znajduje się kotłownia lokalna ENCo Sp. z o.o. – ul. Strzelców Bytomskich 127. Układ
9
funkcjonalny kotłowni tworzy ciepłownia z kotłami parowymi (1 kocioł parowy o mocy 6,37 MW)
i wodnymi ( 2 kotły wodne o mocy 25,43 MW) – łączna moc osiągalna cieplna kotłów wynosi 31,8 MW.
W sieć gazową wyposażone są wschodnie fragmenty przedmiotowego terenu, które są zasilane
z sieci gazowej niskoprężnej.
Energia
elektryczna
dostarczana
jest
na
przedmiotowy
teren
za
pomocą
sieci
elektroenergetycznej wysokiego, średniego i niskiego napięcia. W środkowej oraz północnej (główny
punkt zasilana) części zlokalizowane są stacje transformatorowe.
Gospodarka odpadami
Obecnie na terenie miasta funkcjonuje system zbierania odpadów niesegregowanych,
a ponadto prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów z podziałem na szkło, makulaturę i tworzywa
sztuczne.
Od 1 lipca 2013 roku w myśl przepisów zawartych w Ustawie o odpadach z dnia 14 grudnia
2012 roku, obowiązek zagospodarowania wytworzonych przez mieszkańców odpadów komunalnych
przejęło miasto. W tym czasie właściciele nieruchomości nie zawierają już umów na odbiór odpadów
z firmą wywozową. Gmina w drodze przetargu wybrała firmę, z którą podpisała umowę na odbiór
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Zgodnie z założeniami nowe regulacje prawne
mają przyczynić się do ograniczenia problemu tzw. „dzikich wysypisk” oraz spalania odpadów
w domowych piecach.
10
2.2.
Charakterystyka zamierzeń planistycznych
W planie przedstawionym do oceny ustala się następujące przeznaczenia podstawowe terenów:
MW– teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej;
MN - teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej;
UKr – teren zabudowy usługi kultu religijnego;
U – teren zabudowy usługowej;
UP – teren zabudowy usług produkcyjnych;
P – teren zabudowy produkcyjnej;
PU – teren zabudowy produkcyjnej i usługowej,
ITE – teren infrastruktury technicznej z zakresu elektroenergetyki;
ITK – teren infrastruktury technicznej z zakresu kanalizacji;
ZI – teren zieleni izolacyjnej;
ZP – teren zieleni urządzonej;
KSP/ZP – teren parkingów terenowych i zieleni urządzonej;
ZL – teren lasów;
WS – teren wód powierzchniowych wraz z zielenią;
KDG/KT – teren drogi publicznej klasy głównej z torowiskiem tramwajowym;
KDZ – teren drogi publicznej klasy zbiorczej,
KDL – teren drogi publicznej klasy lokalnej,
KDD – teren drogi publicznej klasy dojazdowej,
KDX - teren publicznego ciągu pieszo – jezdnego;
KK/KDZ – skrzyżowanie dwupoziomowe linii kolejowej i drogi publicznej klasy zbiorczej;
KK/KDG/KT – skrzyżowanie dwupoziomowe linii kolejowej i drogi publicznej klasy głównej
z torowiskiem tramwajowym;
KK - teren komunikacji kolejowej;
KKw - teren komunikacji kolejowej – kolej wąskotorowa.
Oceniany projekt planu przedstawiony do oceny wprowadza generalnie takie przeznaczenia
terenów, które odpowiadają w większości istniejącemu już zagospodarowaniu w granicach
opracowania. Jedynie w części północno-zachodniej wprowadzono jednostki 1-4 P, które obejmują
nieużytki poprzemysłowe po byłej kopalni węgla kamiennego „Powstańców Śląskich”. Dodatkowo plan
wprowadza tereny zabudowy usługowej (jednostka 6U) na fragment byłego zwałowiska odpadów
pogórniczych i tereny zabudowy usług produkcyjnych (jednostka 5UP) na tereny biologicznie czynne
w postaci zadrzewień.
Plan nie narusza ustaleń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Bytom, przyjętego Uchwałą Nr XVI/204/11 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 24 sierpnia 2011 r.
Dla obszaru planu ustala się zasady ochrony środowiska naturalnego, przyrody i krajobrazu
kulturowego, dziedzictwa kulturowego i zabytków wskazane w ocenianym miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego zgodnie z zasadą racjonalnego gospodarowania zasobami
przyrody, utrzymania równowagi przyrodniczej i ochrony walorów krajobrazowych.
11
Powiązania projektowanego dokumentu z innymi dokumentami
2.3.
Miejscowy projekt planu zagospodarowania przestrzennego realizuje ustalenia zawarte
w obowiązującym ustawodawstwie (wymienionym w pkt. 1.2).
Zapisy planu wraz z ograniczeniami i dopuszczeniami realizują politykę rozwoju Gminy przyjętą
na szczeblu lokalnym i krajowym i określoną w takich dokumentach jak:

Strategii rozwoju województwa śląskiego na lata 2000 - 2020 (przyjętej uchwałą
Nr II/37/6/2005 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 4 lipca 2005 r.),

Planem zagospodarowania przestrzennego województwa śląskiego (przyjętego uchwałą
Sejmiku Województwa Śląskiego Nr II/21/2/2004 z dnia 21 czerwca 2004r.),

Aktualizacją Programu Ochrony Środowiska dla miasta Bytomia na lata 2008-2011
z perspektywą lat 2012-2015. Wyk. Główny Instytut Górnictwa , Katowice, 2010 r.,
Przedstawiony do oceny plan uwzględnia również założenia ochrony środowiska gruntowo –
wodnego określonego na szczeblu ponadlokalnym i określone w „Krajowym programie oczyszczania
ścieków”.
3. Informacja o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy
W czasie sporządzania prognozy oddziaływania na środowisko stosuje się różnorodne metody
analityczne i waloryzacyjne. Aktualnie brak jest znormalizowanego nazewnictwa w tym zakresie.
W niniejszym opracowaniu posłużono się między innymi następującymi metodami:
W zakresie opisu stanu środowiska posłużono się metodami analitycznymi.
W zakresie prognozowania wielkości oddziaływania na środowisko na etapie realizacji
zmian miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zastosowano prognozowanie przez
analogie, biorąc pod uwagę analizy i badania obszarów o podobnych zagospodarowaniu terenu,
charakterze i funkcjach.
4. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji
postanowień
projektowanego
dokumentu
oraz
częstotliwość
jej
przeprowadzania
Projekt planu przedstawiony do oceny generalnie wprowadza przeznaczenia terenów
odpowiadające istniejącemu już zagospodarowaniu, a ponadto w północno-zachodniej części terenu
na obszary nieużytków poprzemysłowych wprowadza się tereny zabudowy produkcyjnej oraz lokalnie
na
tereny
niezabudowane
przewiduje
się
wprowadzenie
zabudowy
usługowej
czy
usług
produkcyjnych.
Dla przedmiotowego obszaru w planie wprowadzono zapisy ustalające zasady ochrony
i kształtowania środowiska przyrodniczego w postaci nakazów i zakazów wprowadzania nowego
zainwestowania, prawidłowej gospodarki wodno – ściekowej, gospodarki odpadami, emisji
zanieczyszczeń a także kształtowania ładu przestrzennego zgodnie z zasadą zrównoważonego
rozwoju.
12
Jakość poszczególnych elementów środowiska takich jak powietrze, wody powierzchniowe czy
wody podziemne na terenie województwa śląskiego podlega monitoringowi prowadzonemu przez
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (WIOŚ) w Katowicach. Sama realizacja ustaleń projektu
planu nie wymaga, więc prowadzenia stałego monitoringu stanu jakości wód, powietrza
atmosferycznego czy hałasu.
Z uwagi na ujęte w planie zapisy z zakresu ochrony środowiska oraz charakter wprowadzanych
przeznaczeń terenów za wystarczający uznaje się wspomniany wyżej monitoring prowadzony przez
WIOŚ w Katowicach i nie proponuje się dodatkowych metod analizy skutków realizacji postanowień
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
5. Określenie, analiza i ocena istniejącego stanu środowiska oraz potencjalne
zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego planu
5.1.
Stan zasobów środowiska
Stan środowiska na przedmiotowym terenie kształtowany jest nie tylko przez czynniki
miejscowe, ale jest także wypadkową jej powiązań z otoczeniem.
Zgodnie z podziałem regionalnym kraju według Kondrackiego (2001) omawiany teren znajduje
się w obrębie prowincji Wyżyny Polskie, podprowincji Wyżyny Śląsko – Krakowskiej (341),
makroregionu Wyżyna Śląska (341.1), mezoregionu Wyżyna Katowicka (341.13) [1.2.15].
Przedmiotowy teren położony jest w północno-wschodniej części miasta Bytom, w dzielnicy
Stroszek – Dąbrowa Miejska. Jest on w północnej, wschodniej i południowej części zagospodarowany,
a na szatę roślinną obszaru składają się tereny zieleni urządzonej, zadrzewienia oraz większe płaty
nieużytków.
Wymiana biologiczna jest więc tutaj bardzo ograniczona z uwagi na obecność zwartej
zabudowy oraz ciągów komunikacyjnych. Łączność ekologiczna realizowana jest tutaj, w pewnym
stopniu, w oparciu o wspomniane powierzchnie zielone. Struktury tego typu mają tutaj znaczenie
lokalne. Stanowią schronienie dla występującej tu fauny (głównie ptaków) oraz umożliwiają lokalne
przemieszczanie się zwierząt.
Warto również zwrócić uwagę, iż niektóre liniowe struktury antropogeniczne takie jak nasypy
kolejowe czy pobocza dróg także umożliwiają w pewnym stopniu rozprzestrzenianie się (migrację)
gatunków. Dotyczy to przede wszystkim kosmopolitycznych i wiatrosiewnych gatunków roślin.
Do głównych powiązań przyrodniczych obszaru opracowania są zalegające w podłożu pokłady
węgla kamiennego
Ukształtowanie powierzchni terenu
Ukształtowanie powierzchni terenu opracowania wynika z jego usytuowania w dolinie rzeki
Szarlejki.
Pierwotna rzeźba terenu opracowania jaki i całego miasta Bytomia została jednak
przekształcona, pozostając pod wpływem morfogenetycznej działalność człowieka związanej między
innymi z rozwojem osadnictwa, a także wpływami przemysłu wydobywczego (głównie górnictwa węgla
kamiennego).
13
Pierwotny charakter rzeźby został zmieniony między innymi na skutek niwelacji terenu pod
obiekty kubaturowe, place oraz ciągi komunikacyjne, a także tworzenia nasypów. Natomiast do
najczęściej spotykanych przekształceń na terenach związanych z działalnością górniczą należą
osiadania powierzchni powstałe w wyniku eksploatacji podziemnej węgla kamiennego oraz
powstawanie nadpoziomowych wyniesień zbudowanych z odpadów pogórniczych. W części
środkowej opracowania na wschód od ulicy Przy Kopalni jest prowadzona rozbiórka hałdy
pogórniczej, powstałej w okresie międzywojennym [1.2.30].
Aktualnie południowa część terenu badań znajduje się na obszarze i terenie górniczym „Bytom
VI”. Przez południowy skraj terenu będącego przedmiotem opracowania przebiega granica terenu
górniczego „Bytom-Centrum I”.
Aktualnie
omawiany
teren
łagodnie
obniża
się
w
kierunku
koryta
rzeki
Szarlejki,
tj. z północnego-zachodu w kierunku południowym. Rzędne wysokościowe na omawianym terenie
kształtują się od ok. 292 m n.p.m w części północno-zachodniej do ok. 277 m n.p.m. w części
środkowej w rejonie koryta rzeki. Na południe od Szarlejki teren wznosi się do ok. 293 m n.p.m. po
czym znów opada, osiągając na południowym fragmencie terenu ok 285 m n.p.m.
Budowa geologiczna
Pod względem geologicznym, teren objęty opracowaniem ekofizjograficznym, znajduje się
w północnej części niecki górnośląskiej, wypełnionej utworami stratygraficznie przynależnymi
do karbonu, triasu, jury i czwartorzędu.
Karbon – górne ogniwa tego systemu stratygraficznego, reprezentowane przez osady karbonu
górnego (produktywnego), występują na głębokości poniżej 100 m p.p.t. w postaci naprzemianległych
iłowców, mułowców i piaskowców z pokładami węgla kamiennego warstw: porębskich, siodłowych
i rudzkich (namur), będących w przeszłości przedmiotem eksploatacji górniczej.
Trias – wykształcony jest jako utwory węglanowe, o genezie morskiej: dolomity, margle
i wapienie triasu dolnego (ret), przechodzące powyżej w poszczególne ogniwa litofacjalne triasu
środkowego (wapień muszlowy) w postaci wapieni marglistych i dolomitów warstw gogolińskich
oraz dolomitów kruszconośnych, które w przeszłości były przedmiotem eksploatacji (złoża rudne).
Strop utworów węglanowych triasu w terenie objętym opracowaniem występuje na rzędnej
ok. 260 m n.p.m., tj. na głębokości, w zakresie głębokościowym ok.: 10 – 30 m p.p.t.
Jura – utwory tego systemu, występują lokalne w formie nieregularnych płatów, wypełniających
obniżenia erozyjne w podłożu triasowym i wykształcone są w postaci zróżnicowanych odmian
petrograficznych: żwiry, zlepieńce, piaski, iły i glinki ogniotrwałe, stratygraficznie przynależne do jury
dolnej.
Czwartorzęd
–
zalega
niezgodnie
(luka
stratygraficzna)
bezpośrednio
na
stropie
węglanowych utworów triasu, w postaci utworów o genezie lodowcowej, zlodowacenia
środkowopolskiego (plejstocen). Petrograficznie utwory te reprezentowane są przez, występujące
w dolnych partiach profilu gruntowego, utwory morenowe – gliny piaszczyste, z okruchami skał
węglanowych frakcji żwirowej, przechodzące powyżej w osady piaszczysto-żwirowe także o genezie
lodowcowej. Najmłodsze utwory czwartorzędu – holocenu, wypełniają doliny potoków: Szarlejka
i Segiet, w postaci utworów deluwialnych i rzecznych, reprezentowanych przez piaski i mułki,
14
z przewarstwieniami utworów akumulacji organicznej – torfów i namułów. Miąższość serii utworów
czwartorzędu w analizowanym rejonie wynosi w granicach: 10 – 30 m.
Na stropie naturalnych gruntów rodzimych, występują pokrywy nasypowe (antropogen),
w części stanowiące konstrukcje nawierzchni drogowej, placów itp. oraz nasypy, niebudowlane,
w sensie geotechnicznym o zróżnicowanym składzie, miąższości i parametrach fizycznych.
Warunki hydrogeologiczne
Pod względem podziału hydrogeologicznego Polski, przyjętego dla opracowanych map
hydrogeologicznych Polski w skali 1:200 000, teren objęty opracowaniem ekofizjograficznym,
położony jest w Regionie Bytomsko-Olkuskim (XV), w obrębie którego, wody podziemne występują
w utworach czwartorzędu i triasu.
Wody w utworach czwartorzędu – stanowią poziom wodonośny, związany z piaszczystożwirowymi utworami o genezie lodowcowej. o ograniczonym znaczeniu użytkowym i nieregularnym
wykształceniu, będący w analizowanym rejonie, pod wpływem drenażu wyrobisk, dokonanego
w przeszłości, płytkiego kopalnictwa rudnego. Zasilanie poziomu wodonośnego czwartorzędu
następuje drogą bezpośredniej infiltracji opadów atmosferycznych, a podstawą drenażu wód (oprócz
wspomnianych wyrobisk po eksploatacji rudnej) są doliny potoków: Szarlejka i Segiet. Głębokość
zwierciadła wód poziomu wodonośnego czwartorzędu wynosi od 1 m w rejonie dolin cieków
powierzchniowych, do 5 – 10 m w północnej i południowej części analizowanego terenu.
Wody w utworach triasu – występują w utworach węglanowych triasu dolnego (retu) i triasu
środkowego (wapienia muszlowego), stanowiąc piętro wodonośne o typie szczelinowo-krasowym,
wydzielone w opracowaniach hydrogeologicznych, jako główny poziom użytkowy (GPU). Pierwotnie
ukształtowana dynamika wód podziemnych w strukturze wodonośnej triasu, uległa znaczącym
zmianom wskutek intensywnej eksploatacji wód ujęciami studziennymi oraz prowadzonego
w przeszłości górnictwa złóż rudnych. Zwierciadło wody piętra wodonośnego triasu, w granicach
objętych opracowaniem, występuje na rzędnej ok. 240 m n.p.m. tj. na głębokości do 50 m p.p.t.,
a wydajność tego poziomu, mierzona potencjalną wydajnością pojedynczej studni, wynosi
3
w granicach: 10 – 30 m /h. Piętro wodonośne triasu zasilane jest bezpośrednio wodami opadów
atmosferycznych w strefach powierzchniowych wychodni skał węglanowych lub pośrednio, przez
pokrywy utworów czwartorzędu.
Zgeneralizowany spływ wód podziemnych w obrębie tej struktury wodonośnej następuje
w kierunku południowym.
Omawiany teren położony jest poza zasięgiem Głównych Zbiorników Wód Podziemnych.
Warunki górnicze
Od roku 1898 na badanym terenie prowadzona płytka eksploatacja rudna [1.2.12]. Według
załączonej do „Informacji WUG…” [1.2.28] niemieckiej mapy archiwalnej w skali 1:10 000 w centralnej
i południowej części obszaru opracowania stwierdza się występowanie płytkich zrobów porudnych na
głębokości ~20 do 30 m., które eksploatowane były wyrobiskami mającymi połączenie z powierzchnią
terenu.
15
W okresie powojennym omawiany teren objęty był zasięgiem byłego obszaru górniczego
„Bytom V”, w którym prowadzona była przez KWK „Powstańców Śląskich” eksploatacja węgla
kamiennego. Głębokość eksploatacji górniczej sięgała od ok. 160 do ok. 650 m p.p.t. Na
przedmiotowym obszarze, w jego centralnej części, znajdował się szyb kopalniany „Szyb Skipowy”
o głębokości 132,8 m p.p.t. – szyb ten został zlikwidowany [1.2.17]. W centralnej części obszaru
zlokalizowany jest czynny „Szyb Kopernik” o głębokości 127 m. Lokalizacja szybów zamieszczona jest
na mapach stanowiących załączniki do „Informacji WUG…” [1.2.28] oraz na załączniku graficznym
nr 2.
Eksploatacja węgla w ramach obszaru górniczego „Bytom V” zakończona została z datą
30.06.2001 r. Decyzją z dnia 14.07.2003 r. Minister Środowiska stwierdził wygaśniecie koncesji
nr 9/99 udzielonej KWK „Powstańców Śląskich” Sp. z o.o. na wydobywanie węgla kamiennego ze
złoża KWK „Powstańców Śląskich”.
W centralnej i północnej części terenu badań przeważają nieużytki po zlikwidowanej
infrastrukturze kopalni „Powstańców Śląskich” oraz zasypane osadniki – które położone były w zach.
części terenu.
Jak wykazała wizja terenowa, w północno-zachodniej części przedmiotowego obszaru po byłej
kopalni istnieją lokalnie niewielkie wyrobiska, powstałe najprawdopodobniej na skutek prób
odzyskiwania przez ludzi pozostałości węgla kamiennego w podłożu. Z uwagi na fakt, iż na terenie
miasta Bytom, a co za tym idzie również na terenie objętym granicami opracowania nie występują
warunki do eksploatacji węgla „biedaszybami” z pokładów karbonu [1.2.12] przedmiotowe wyrobiska
powstały na terenach, na których zalegają odpady pogórnicze zawierające pozostałości węgla
kamiennego.
Całość terenu opracowania położona jest w zasięgu udokumentowanego złoża węgla
kamiennego „Bytom I” oraz „Powstańców Śląskich” [1.2.30].
W części południowo - wschodniej – przy istniejącej linii kolejowej – zlokalizowana jest hałda,
na której składowane były odpady pogórnicze.
Teren będący przedmiotem opracowania usytuowany jest częściowo w granicach istniejących
terenów górniczych Kompanii Węglowej S.A. Oddział KWK „Bobrek-Centrum” oraz ZG „EKO-PLUS”
Sp. z o.o. [1.2.28].
Południowa i centralna część analizowanego terenu znajduje się w zasięgu terenu i obszaru
górniczego „Bytom VI”, należącego do ZG „EKO-PLUS” Sp. z o.o., w obrębie którego prowadzona jest
eksploatacja węgla kamiennego na podstawie koncesji nr 11/2008 z dnia 04.08.2008 r.
Ponadto teren opracowania położony jest w obrębie koncesji Zakładu Górniczego EKO-PLUS
na rozpoznanie części złoża węgla kamiennego „Bytom I”.
Zgodnie z danymi archiwalnymi [1.2.30] w obszarze nie występują niecki bezodpływowe, które
mogły by podlegać odwodnieniu.
Przez południowy skraj analizowanego obszaru przebiega granica terenu i obszaru górniczego
„Bytom-Centrum I”, w obrębie którego prowadzona jest eksploatacja węgla kamiennego na podstawie
koncesji nr 6/2008 z dnia 10.04.2008 r.
Na południowym obszarze analizowanego terenu występują wpływy górnicze o charakterze
ciągłym, o wielkości odpowiadającej I kategorii przydatności terenu górniczego do zabudowy.
16
Według informacji archiwalnych [1.2.29] maksymalne prognozowane osiadania powierzchni
gruntów leżących w południowym skraju przedmiotowego obszaru – w granicach terenu górniczego
„Bytom– Centrum I”, mogą wynieść Wmax = 0,1 m.
Zgodnie z informacjami uzyskanymi od przedsiębiorcy górniczego w południowych fragmentach
omawianego
obszaru
istnieje
możliwość
wystąpienia
wstrząsów
pochodzenia
górniczego
2
wywołujących przyspieszenia drgań powierzchni o maksymalnej wartości a ≤150 mm/s .
Według
informacji
przedstawionych
przez
przedsiębiorcę
górniczego
w
obrębie
przedmiotowego terenu stosunki wodne nie ulegną zmianie
Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Oddział KWK „Bobrek-Centrum” w rejonie
obejmującym przedmiotowy teren występują udokumentowane zasoby bilansowe możliwe do
zagospodarowania po okresie koncesyjnym tj. po 2040 r., których eksploatacja w przyszłości,
w oparciu o obecne warunki techniczno - ekonomiczne projektowanej eksploatacji, może spowodować
wystąpienie deformacji powierzchni terenu.
Z uwagi na możliwość zmiany prognozy oddziaływań eksploatacji górniczej na powierzchnię
terenu wskutek nieprzewidzianej zmiany warunków górniczych zaleca się, aby wykonawca projektu
budowlanego, bezpośrednio przed przystąpieniem do projektowania zwrócił się do przedsiębiorcy
górniczego o weryfikację informacji o warunkach geologiczno-górniczych.
Powierzchnia ziemi i gleby
Według danych archiwalnych [1.2.14] w związku z różnorodnością zagospodarowania obszaru
oraz mozaiką siedliskową na terenie miasta Bytomia występują gleby naturalne zmienione
w mniejszym lub większym stopniu w wyniku antropogenicznej działalności człowieka oraz gleby
o pogłębionym poziomie próchniczym czy ulepszonej strukturze.
Na terenie miasta Bytomia wyróżnia się kilka rodzajów gleb:
− rędziny triasowe, miejscami wyługowane i zdegradowane, zaliczane do Illb i IV klasy
bonitacyjnej
− zdegradowane rędziny klasy V
− brunatne (piaski słabo gliniaste) i bielicowe IVb i V klasy (gleby użytkowane rolniczo oraz lasy)
− gleby zabagnione i bagienne V i VI klasy, występujące w dolinach rzek.
Gleby te w Bytomiu w większości są zanieczyszczone związkami chemicznymi wprowadzonymi
przez opady atmosferyczne, spaliny samochodowe oraz przez stosowanie nawozów sztucznych.
Przyczyną tego typu zanieczyszczeń były i są: pyły, pary oraz gazy emitowane przez rożnego rodzaju
zakłady przemysłowe, energetykę, transport i kopalnictwo [1.2.21].
Na obszarze Bytomia stwierdza się zanieczyszczenie gleb metalami, wynikające zarówno
z rozwoju górnictwa jak i budowy geologicznej podłoża. Bez wątpienia o stopniu zanieczyszczenia
gleb zadecydowało tutaj górnictwo rud cynkowo-ołowiowych oraz lokalizacja zakładów przetwórstwa
tych rud i składowiska odpadów pochodzących z przemysłu cynkowo-ołowiowego.
Drugim równie istotnym źródłem zanieczyszczeń metalami było hutnictwo żelaza i stali oraz
energetyka.
Na terenie miasta stwierdzono występowanie obszarów o wielokrotnie przekroczonych
wartościach granicznych zawartości metali ciężkich [1.2.21].
17
W ramach ochrony powierzchni ziemi opracowana powstała koncepcja do projektu pod nazwą
„Rewitalizacja terenów poprzemysłowych w sąsiedztwie obszarów przyrodniczo cennych na terenie
miasta Bytomia”. Oprócz planowanej rewitalizacji i prowadzonej likwidacji nielegalnych składowisk
odpadów, prowadzone są działania polegające na usuwaniu negatywnych skutków związanych
z działalnością przemysłową na terenach niekorzystnie przekształconych i gruntach, które utraciły
swoją wartość użytkową.
Na terenie opracowania ekofizjograficznego nie prowadzono badań jakości gleb i ziemi.
Wody powierzchniowe
Pod względem hydrograficznym zdecydowanie większa część przedmiotowego terenu należy
do zlewni rzeki Szarlejki (zlewnia rzeki Wisły V-rzędu), przepływającej z zachodu na wschód
w środkowej części obszaru objętego opracowaniem. Zachodni fragment przedmiotowego terenu
odwadniany jest przez potok Segiet (lewobrzeżny dopływ Szarlejki), przepływający w zachodniej
części terenu wzdłuż granic opracowania.
Zgodnie z „Wstępną oceną stany/potencjału ekologicznego i stanu chemicznego wód
w punktach pomiarowo-kontrolnych badanych w 2009 r.” opracowaną przez Wojewódzki Inspektorat
Ochrony Środowiska w Katowicach [1.2.26] rzeka Szalejka nie zawiera w swych wodach substancji
szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. W następnych latach nie dokonano takiej oceny
dla rzeki Szalejki.
Uzupełnieniem
układu
hydrograficznego
jest
zagłębienie
terenu
wypełnione
wodą
zlokalizowane w północno-zachodniej części terenu otoczone szuwarem.
Przedmiotowy teren położony jest w obrębie Jednolitej Części Wód Powierzchniowych o nazwie
„Szarlejka” (PLRW20007212669). Stanowi ona silnie zmienioną część wód. Zgodnie z Planem
Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza Wisły [1.2.32] jej stan jest zły, a możliwość
osiągnięcia celów środowiskowych zagrożone. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest przede
wszystkim wpływ działalności antropogenicznej oraz brak możliwości technicznego ograniczenia
wpływu tych oddziaływań. Wyżej wymienione czynniki generują konieczność przesunięcia w czasie
osiągnięcia celów środowiskowych przez omawianą JCWP. Występująca tutaj działalność
gospodarcza człowieka związana jest ściśle z występowaniem surowców naturalnych, bądź
z przemysłowym charakterem obszaru.
Potencjał ekologiczny i stan chemiczny JCWP „Szarlejka” podlegał ocenie w 2010 roku, na
podstawie badań prowadzonych w ramach monitoringu operacyjnego na punkcie zlokalizowanym na
rzece Szarlejce w pobliżu ujścia do Brynicy na terenie Piekar Śląskich. Pomiary wykazały, iż potencjał
ekologiczny omawianej JCWP jest słaby, a jakość wód pod kątem elementów fizykochemicznych oraz
obecności
substancji
szczególnie szkodliwych (specyficznych
zanieczyszczeń syntetycznych
i niesyntetycznych) - dobra [1.4.14].
Zgodnie z informacjami zawartymi we Wstępnej Ocenie Ryzyka Powodziowego [1.2.37]
przedstawionej przez Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej na terenie objętym niniejszym
opracowaniem nie występują obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi.
18
Warunki atmosferyczne
Według klasyfikacji klimatyczno-rolniczej opracowanej przez R. Gumińskiego (1948), obszar
analizowany teren należy zaliczyć do dzielnicy XV (dzielnica częstochowsko-kielecka).
Zasadniczy wpływ na kształtowanie się warunków klimatycznych na terenie miasta, jak również
w obrębie omawianego terenu, mają wpływy oceaniczne oraz sporadyczne oddziaływanie docierające
tu od południowego zachodu przez Bramę Morawską mas powietrza zwrotnikowego. Docierają tu
również zimne masy powietrza arktycznego z północy - głównie w chłodnej połowie roku.
Wilgotność względna powietrza waha się od 68 do 84%. Średnia temperatura stycznia wynosi
ok. -3 °C, lipca +16,8 °C, roczna +8,12 °C. Średnia roczna suma opadów wynosi ok. 723 mm,
najwyższe opady są w lipcu, a najniższe w lutym. Bytom, podobnie jak i cały obszar Aglomeracji
Górnośląskiej, cechuje także dość długi okres zalegania pokrywy śnieżnej oraz stosunkowo duża jej
przeciętna grubość w porównaniu do nizinnych terenów Polski środkowej.
Ocenę jakości powietrza i obserwacji zmian przeprowadza w ramach państwowego monitoringu
środowiska (art. 88 ustawy Prawo ochrony środowiska) Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska
w Katowicach. Oceny stanu powietrza dokonuje się w strefach; miasto Bytom, a tym samym teren
opracowania, zostały zaliczone do strefy Aglomeracji Górnośląskiej.
Do zanieczyszczeń, które uwzględniono w ocenie ze względu na ochronę zdrowia w 2012 roku
należą: benzen, dwutlenek azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla, ozon, pył zawieszony PM10, pył
zawieszony PM2,5, arsen, benzo(α)piren, ołów, kadm oraz nikiel.
Zgodnie z informacjami o stanie środowiska w województwie śląskim w 2012 roku [1.2.26] średnie
roczne stężenia pyłu zawieszonego PM 10 w 2012 roku przekroczyły wartości dopuszczalne
3
3
i wyniosły w aglomeracji śląskiej od 45 do 57 μg/m (wartość dopuszczalna to 40 μg/m ).
Wartość dopuszczalna stężenia pyłu zawieszonego PM2,5, powiększona o margines tolerancji,
3
wynosząca 27 μg/m , została przekroczona w 2012 roku i wynosiła w aglomeracji górnośląskiej od 34
3
do 39 μg/m .
Średnioroczne stężenia benzo(a)pirenu na wszystkich stanowiskach badawczych WIOŚ zostały
3
przekroczone i wyniosły (wartość docelowa 1 ng/m ) w aglomeracji górnośląskiej od 5,9 do 10,9
3
ng/m .
Wartości średnie dwutlenku azotu poza stacjami komunikacyjnymi nie przekroczyły wartości
3
dopuszczalnej 40 μg/m .
Stężenia dwutlenku siarki w 2012 roku wykazały wg kryterium ochrony zdrowia: brak
przekroczeń dopuszczalnej częstości przekraczania poziomów dopuszczalnych stężeń 1-godzinnych
3
(24 razy) oraz przekroczenie poziomu dopuszczalnych stężeń 24-godzinnych (125 μg/m )
w przypadku stężeń maksymalnych m.in. w Zabrzu o 46%.
Wyniki badań stężeń ozonu na stacjach pomiarowych WIOŚ wykazały: −dopuszczalna częstość
3
przekroczenia poziomu docelowego 8 - godzinnego, wynoszącego 120 μg/m w roku kalendarzowym
uśrednionego w ciągu trzech lat była niższa niż 25 dni na wszystkich stanowiskach w aglomeracji
górnośląskiej.
19
3
Średnie stężenia benzenu nie przekroczyły poziomu dopuszczalnego (5 μg/m ) na żadnym
stanowisku pomiarowym, a średnie roczne stężenia ołowiu wyniosły 11% (Katowice) poziomu
3
dopuszczalnego (również 0,5 μg/m ).
Średnie roczne stężenia arsenu, kadmu, i niklu w 2012roku wynosiły odpowiednio:
−od 23% do 38% poziomu docelowego (6 ng/m3)- dla arsenu
−od 8% do 34% poziomu docelowego (5 ng/m3)- dla kadmu
−od 5% do 10% poziomu docelowego (20 ng/m3)- dla niklu.
3
Maksymalne stężenia tlenku węgla nie przekroczyły poziomu dopuszczalnego (10000 μg/m ) na
żadnym ze stanowisk i wynosiły od 39% do 86% wartości dopuszczalnej.
Zgodnie z analizą przeprowadzoną przez WIOŚ w Katowicach [1.4.14] główną przyczyną
wystąpienia przekroczeń pyłu zawieszonego PM10, PM2,5 i benzo(a)pirenu w okresie zimowym jest
emisja z indywidualnego ogrzewania budynków, w okresie letnim bliskość głównej drogi
z intensywnym ruchem, emisja wtórna zanieczyszczeń pyłowych z powierzchni odkrytych, np. dróg,
chodników, boisk oraz niekorzystne warunki meteorologiczne, występujące podczas powolnego
rozprzestrzeniania się emitowanych lokalnie zanieczyszczeń, w związku z małą prędkością wiatru.
Główną przyczyną wystąpienia przekroczeń dwutlenku azotu jest zaś emisja ze źródeł liniowych
(komunikacyjnych).
O przyczynę wystąpienia przekroczeń ozonu podejrzewa się oddziaływanie naturalnych źródeł
emisji lub zjawisk naturalnych nie związanych z działalnością człowieka.
Na podstawie badań jakości powietrza przeprowadzonych przez WIOŚ w 2012 roku, dla
wszystkich substancji podlegających ocenie strefę aglomeracji górnośląskiej zakwalifikowano do:
−ze względu na ochronę zdrowia klasa A (jeżeli stężenia zanieczyszczenia na jej terenie nie
przekraczały odpowiednio poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych, poziomów
celów długoterminowych):
−dla dwutlenku siarki,
−dla ozonu,
−dla benzenu, ołowiu, arsenu, kadmu, niklu, tlenku węgla.
−ze względu na ochronę zdrowia klasa C (jeżeli stężenia zanieczyszczenia na jej terenie
przekraczały poziomy dopuszczalne lub docelowe powiększone o margines tolerancji,
w przypadku gdy ten margines jest określony):
−dla pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz benzo(α)pirenu
−dla dwutlenku azotu.
Bytom, jako jedno z miast tworzących Aglomerację Górnośląską objety jest Programem
Ochrony Powietrza z uwagi na stwierdzone przekroczenia dopuszczalnych stężeń pyłu zawieszonego
PM 10 oraz benzo(a)pirenu.
20
Obecnie na terenie Bytomia realizowany jest program zmierzający do ograniczenia niskiej emisji
poprzez dofinansowanie kosztów inwestycji związanych ze zmianą systemu ogrzewania na
proekologiczne.
Warunki florystyczno-faunistyczne
Na przestrzeni lat na skutek postępującej urbanizacji oraz gospodarczej działalności człowieka
środowisko
przyrodnicze
w
granicach
terenu
objętego
opracowaniem
uległo
widocznym
przekształceniom, co przejawia się w zmianach powierzchni terenu, szaty roślinnej, siedlisk, a co za
tym idzie również w zmianach składu gatunkowego zwierząt.
Zgodnie z podziałem geobotanicznym Polski wg Matuszkiewicza [1.2.33] przedmiotowy teren
zlokalizowany jest w Krainie Górnośląskiej, Okręgu Górnośląskim Właściwym i Podokręgu Bytomsko –
Mysłowickim.
Potencjalną roślinność naturalną [1.2.34] na tym terenie stanowią generalnie zbiorowiska leśne
w postaci grądów (Tilio - Carpinetum). Aktualnie jednak szata roślinna w granicach opracowania
zdecydowanie odbiega od potencjalnego stanu naturalnego.
Powierzchnie
biologicznie
czynne
na
przedmiotowym
obszarze
zajmują
aktualnie
zdecydowanie większą jego część. Mimo tego obejmują one w większości wtórne siedliska
antropogeniczne takie jak śródmiejską zieleń urządzoną czy też obszary ruderalne i nieużytki.
Mniejszą część zajmują natomiast obszary wtórnych zadrzewień o lasopodobnym charakterze, często
porastające nasypy antropogeniczne. Rejon zachodniej granicy terenu opracowania pokrywają
zbiorowiska leśne Nadleśnictwa Brynek. Jedynie w lokalnie w podmokłych obniżeniach terenu
wykształciły się zbiorowiska roślinności wodnej i szuwarowej.
Tereny zieleni urządzonej (osiedlowej)
Tereny
zieleni
urządzonej
towarzyszą
przede
wszystkim
zabudowaniom
osiedlowym
zlokalizowanym głównie w części północno-wschodniej (ul. pl. S. Żeromskiego i ul. Strzelców
Bytomskich) oraz południowo-zachodniej (ul. Przy Kopalni Bytom). Na zieleń urządzoną składają się
pielęgnowane trawniki, którym lokalnie towarzyszą grupy drzew i krzewów, a ponadto żywopłoty,
rabaty i klomby z roślinami ozdobnymi. Trawniki mają najczęściej charakter zbiorowisk dywanowych
z udziałem gatunków tworzących niskie murawy takich jak wiechlina roczna (Poa annua), stokrotka
pospolita (Bellis perennis), koniczyna biała (Trifolium repens) czy babka zwyczajna (Plantago major),
a miejscami również mszaki. W otoczeniu budynków (przy murach) czy też przy ogrodzeniach,
a miejscami również na zaniedbanych trawnikach i przydrozach większy udział mają gatunki ruderalne
związane z siedliskami nitrofilnymi jak na przykład bylica pospolita (Artemisia vulgaris), pokrzywa
żegawka (Urtica urens), przymiotno kanadyjskie (Conyza canadensis), stuliusz lekarski (Sisymbrium
officinale) i inne. Miejscami płaty trawników na skutek silnego wydeptywania czy też zasolenia gleby
są skąpo porośnięte bądź w ogóle pozbawione roślinności.
Wśród nasadzonych na osiedlowych terenach zielonych gatunków drzew występują między
innymi: brzoza brodawkowata (Betula pendula), wierzba biała (Salix alba), jarząb pospolity (Sotbus
aucuparia), ozdobne gatunki drzew szpilkowych jak sosna (Pinus sp.), świerk (Picea abies), modrzew
europejski (Larix decidua), gatunki owocowe jak np. jabłonie (Malus sp.). Pośród form krzewiastych
21
spotkać można między innymi ligustry (Ligustrum sp.) – często tworzące żywopłoty - a także żywotniki
(Thuja sp.), irgi (Cotoneaster sp.), tawuły (Spirea sp.) i inne.
Miejscami pośród terenów zabudowanych zlokalizowane są większe płaty zadrzewień skupione
głównie na obrzeżach osiedli i przy ulicy Strzelców Bytomskich (w północnej części terenu), a także
pośród zabudowy o charakterze przemysłowo-usługowym (w środkowo-wschodniej części terenu)
oraz wzdłuż linii kolejowych. Ich drzewostan jest w większości utworzony przez takie gatunki jak
brzozy (Betula sp.), robinie akacjowe (Robinia pseudoacacia), topole osiki (Populus tremula),
a lokalnie także dęby (Quercus sp.), klony (Acer sp.), a także olsze (Alnus sp.).
Do obszarów zieleni urządzonej zaliczyć należy także ogródki działkowe zlokalizowane
w pobliżu zabudowy w południowo-zachodniej części terenu (w rejonie ulicy Przy Kopalni Bytom).
Dominują w nich głównie owocowe gatunki drzew i krzewów oraz inne rośliny uprawne, a w częściowo
także gatunki ozdobne. Są to sprzyjające miejsca dla żerowania i gniazdowania niektórych gatunków
ptaków, a ponadto stanowią miejsce występowania drobnych ssaków.
Nieużytki i siedliska ruderalne
Otwarte obszary nieużytków i siedlisk ruderalnych obejmują znaczne powierzchnie w północnozachodniej, a częściowo także w środkowej części terenu objętego opracowaniem. Ponadto płaty
roślinności ruderalnej występują lokalnie na nieużytkach przy granicy zadrzewień czy też na
zaniedbanych przydrożach.
Północno-zachodnia część przedmiotowego obszaru stanowi teren po zlikwidowanej Kopalni
Węgla Kamiennego „Powstańców Śląskich”. Aktualnie są one spontanicznie porośnięte przez
roślinność. W przeważającej części występują tutaj płaty roślinności z wyraźną dominacją trzcinnika
piaskowego (Calamagrostis epigeios), któremu towarzyszą między innymi wysokie, synantropijne
byliny takie jak na przykład nawłoć późna (Solidago gigantea) czy nawłoć kanadyjska (Solidago
canadensis) i inne. Lokalnie na obrzeżach spotkać można również trzcinę pospolitą (Phragmites
australis).
Miejscami na obszarze dawnej kopalni wykształciły się płaty niskiej roślinności (roślinności
pionierskiej) o charakterze kserotermicznym, gdzie spotkać można takie gatunki jak miłka drobna
(Eragrostis minor), żmijowiec pospolity (Echium vulgare), a ponadto krwawnik pospolity (Achillea
millefolium), wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare), przymiotno kanadyjskie (Conyza canadensis),
dziewanna (Verbascum sp.) i inne.
Na pozostałych nieużytkach przeważają generalnie synantropijne byliny takie jak między innymi
nawłocie, bylice i inne, a także trzcinnik piaskowy.
Na wspomnianych wyżej siedliskach ruderalnych zauważyć można spontaniczne wkraczanie
gatunków drzewiastych i krzewiastych, głównie brzozy i topoli osiki.
Zbiorowiska lasopodobne
Większe kompleksy formacji lasopodobnych lub ich fragmenty zlokalizowane są przede
wszystkim na zachodnich obrzeżach terenu, a także w części południowej. W zachodnich obrzeżach
stanowią one fragmenty terenów leśnych ciągnących się na zachód i na północ od granic
opracowania.
22
Drzewostan tworzą tutaj głównie brzoza brodawkowata (Betula pendula), dąb czerwony
(Quercus rubra), dąb szypułkowy (Quercus robur), klon zwyczajny (Acer platanoides), klon jawor
(Acer pseudoplatanus), robinia akacjowa (Robinia pseudoacacia), topole (Populus sp.), a lokalnie (jak
na przykład na północnym zachodzie) także sosna zwyczajna (Pinus sylvestris).
Runo z reguły jest słabo wykształcone. Prócz gatunków trawiastych często spotkać w nim
można poziomkę (Fragaria sp.), kuklika pospolitego (Geum urbanum), jeżynę (Rubus sp.), a
miejscami (np. na południu terenu opracowania) także szczawika zajęczego (Oxalis acetosella),
paprotniki takiej jak orlica pospolita (Pteridium aquilinum) i nerecznica samcza (Dryopteris filix – mas)
oraz mchy. Generalnie na obszarach o mniejszym zwarciu drzewostanu runo jest lepiej wykształcone
i przeważają w nim gatunki trawiaste.
Na obrzeżach zadrzewień, wśród zarośli spotkać można także niektóre gatunki krzewów takich
jak na przykład dereń (Cornus sp.). W północno-zachodniej części terenu wśród lokalnych zarośli
stwierdzono także występowanie kaliny koralowej (Viburnum opulus) – krzewu objętego częściową
ochroną gatunkową.
Siedliska podmokłe
W północno-zachodnim narożu przedmiotowego terenu zlokalizowane jest obniżenie terenu
w którym lokalnie (u podnóża nasypu antropogenicznego) stagnuje woda. W miejscu ze stagnująca
wodą występuje szuwar trzcinowy (Phragmitetum australis), któremu towarzyszą również inne gatunki
szuwarowe. Z uwagi na sąsiedztwo terenów leśnych oraz korty cieków (Potoku Segiet) miejsce to
stanowi potencjalne siedlisko rozrodu płazów, a potencjalnie również miejsce żerowania niektórych
gatunków ptaków. W pozostałej części obniżenia zalegają płytkie wody gruntowe, a jego powierzchnia
jest porośnięta przez trzcinę pospolitą (Phragmites australis), z domieszką nawłoci (Solidago sp.).
Fauna przedmiotowego obszaru jest reprezentowana przede wszystkim przez gatunki zwierząt
związane z występującymi tutaj siedliskami w związku z czym
są to głównie gatunki
zsynantropizowane zasiedlające obszary antropogeniczne.
Teren zasiedlają wybrane gatunki ptaków. Pośród zabudowań spotkać można między innymi
kawki (Coloeus monedula), wróble (Passer domesticus), głębie domowe (Columba livia f. domestica),
kosy (Turdus merula), a potencjalnie także sikory bogatki (Parus major), sroki (Pica pica) i sójki
(Garrulus glandarius). Awifauna może odnaleźć pokarm (również w zimie) pośród owocujących na
terenie osiedli drzew i krzewów. W wielu miejscach są tutaj również rozmieszczone budki lęgowe,
które w sezonie lęgowym mogą być zasiedlane między innymi przez szpaki (Sturnus vulgaris) lub inne
drobne ptaki śpiewające.
Obszary nieużytków z wyższą roślinnością (na obrzeżach terenu) są miejscem występowania
bażantów (Pheasianus colchicus).
Obszary zadrzewione mogą stanowią siedlisko między innymi dla drobnych ptaków
śpiewających, a ponadto dla przedstawicieli dzięciołów.
Ssaki są potencjalnie reprezentowane przede wszystkim przez drobne gryzonie (zwłaszcza na
obszarach zabudowanych). Z uwagi na obecność siedlisk leśnych, zadrzewień oraz ogródków
działkowych pojawiać się tutaj mogą także jeże (Erinaceus europaeus) czy kuny domowe (Martes
foina). Ponadto uwarunkowania siedliskowe sprzyjają występowaniu niektórych gatunków nietoperzy.
23
W północno-zachodniej części na obrzeżach obszarów leśnych pojawiają się także sarny (Capreolus
capreolus).
Z uwagi na obecność podmokłych obniżeń terenu ze stagnującą wodą, północno-zachodni
fragment terenu stanowi potencjalne siedlisko rozrodu płazów w tym np. żaby trawnej (Rana
esculenta) czy ropuchy szarej (Bufo bufo).
Istniejące zagrożenia środowiska, a jego odporność na degradację i zdolność
5.2.
do samoregeneracji
Z problemem odporności środowiska na degradację wiąże się ściśle ocena jego zdolności do
regeneracji. Zdolność do regeneracji najczęściej jest wyrażana długością czasu, jaki upływa między
momentem ustania działania czynników odkształcających środowisko, a powrotem środowiska do
stanu, który występował przed rozpoczęciem działania tych czynników. Uzupełniającym miernikiem
jest różnica stanów środowiska w punkcie „początkowym” (przed oddziaływaniem) i końcowym („po
regeneracji”) ponieważ środowisko rzadko wraca do stanu w pełni zgodnego ze stanem wyjściowym.
Tempo regeneracji ekosystemu zależy od wielu czynników. Wpływa na nie między innymi
charakter naturalnych siedlisk, które tu niegdyś występowały oraz od stopnia przekształcenia
pierwotnego środowiska. Generalnie można stwierdzić, że im wyższa jest odporność środowiska, tym
większe są także jego możliwości regeneracyjne.
Środowisko terenu objętego opracowaniem w związku z wieloletnią działalnością człowieka
uległo
silnym
i
praktycznie
nieodwracalnym
przekształceniom.
Obecnie
do
głównych
antropogenicznych oddziaływań i zagrożeń środowiska przedmiotowego obszaru należą:
-
przekształcenia powierzchni ziemi i regulacja cieków wodnych,
-
zanieczyszczenie gruntu, wód powierzchniowych i podziemnych,
-
zanieczyszczenie powietrza,
-
emisja hałasu,
-
promieniowanie niejonizujące
-
przekształcenia biocenoz
Przekształcenia powierzchni ziemi
Teren opracowania obejmuje obszar zlokalizowany w północno-wschodniej częsic miasta
Bytom. Pierwotna morfologia powierzchni terenu wraz z pokrywą glebową zostały niemal całkowicie
przekształcona w związku z niwelacją terenu pod obiekty kubaturowe oraz ciągi komunikacyjne.
Oddziaływaniem związanym z przyrostem powierzchni szczelnych było i jest również
zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnych, co prowadzi do ograniczenia możliwości infiltracji
wód w głąb ziemi i równocześnie powodować będzie wzrost spływu wód deszczowych z terenów
utwardzonych.
Wraz z postępem urbanizacji dokonano również regulacji rzeki Szarlejki, która obecnie
przepływa w uregulowanym, lokalnie obudowanym korycie. W stanie obecnym przekształcenia
powierzchni terenu są tak głębokie, iż powrót do stanu pierwotnego jest praktycznie niemożliwy.
24
Zanieczyszczenia gruntu, wód powierzchniowych i podziemnych
Z uwagi na wysoki stopień urbanizacji terenu grunty na przedmiotowym terenie, a także wody
powierzchniowe i podziemne są narażone na zanieczyszczenia. Przyczyną zmian chemizmu wód czy
też gruntów są zanieczyszczenia przenikające z powietrza atmosferycznego, a także dostające się do
nich wraz opadami atmosferycznymi.
Do niekorzystnych z przyrodniczego punktu widzenia procederów jest także bezprawne
zaśmiecanie powierzchni zielonych. Dodatkowo grunty na terenie opracowania są również narażone
na zasolenie.
Wody powierzchniowe reprezentowane przez rzekę Szarlejkę przepływającą przez przedmowy
teren
są
odbiornikiem
zanieczyszczonych
wód
pochodzenia
antropogenicznego.
Potencjał
ekologiczny i stan chemiczny JCWP „Szarlejka” podlegał ocenie w 2010 roku, na podstawie badań
prowadzonych w ramach monitoringu operacyjnego na punkcie zlokalizowanym na rzece Szarlejce
w pobliżu ujścia do Brynicy na terenie Piekar Śląskich. Pomiary wykazały, iż potencjał ekologiczny
omawianej JCWP jest słaby, a jakość wód pod kątem elementów fizykochemicznych oraz obecności
substancji szczególnie szkodliwych (specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych)
- dobra [1.2.26].
Zanieczyszczenia powietrza
Bezpośrednio na przedmiotowym terenie nie jest prowadzony monitoring jakości powietrza.
Na
warunki
aerosanitarne
na
przedmiotowym
terenie
mają
między
innymi
wpływ
zanieczyszczenia pochodzące z emitorów punktowych, a także liniowych. Do punktowych źródeł
zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego należą zabudowania w obrębie których dochodzi do
emisji szkodliwych związków powstających w procesie grzewczym (powstawanie tzw. „niskiej emisji”).
Liniowymi źródłami emisji zanieczyszczeń są ciągi komunikacyjne, generujące do powietrza
atmosferycznego
zanieczyszczenia
w
postaci
spalin
samochodowych,
które
w
okresie
niesprzyjających wiatrów mogą one być wwiewane w głąb obszaru. Zanieczyszczenia mogą tutaj być
również nawiewane z terenów przyległych.
W związku z obserwowaną tendencją do ciągłego wzrostu liczby pojazdów należy się liczyć
z tym, że obszary zlokalizowane przy ciągach komunikacyjnych mogą być narażone przy
niekorzystnych warunkach atmosferycznych na ponadnormatywne stężenia zanieczyszczeń takich jak
NO2, SO2, pył, CO, węglowodory alifatyczne i aromatyczne.
Generalnie zanieczyszczenia są tu także nawiewane z terenów przyległych zgodnie
z dominującym kierunkiem wiatrów (zachodnim). Dopływające na badany obszar zanieczyszczone
masy powietrza stanowią rodzaj tła zanieczyszczeń. Są także wyrazem wpływu otoczenia na stan
sanitarny powietrza atmosferycznego na analizowanym obszarze.
Emisja hałasu
Na jakość środowiska omawianego terenu wpływa również hałas pochodzący głównie ze
wzmożonego ruchu komunikacyjnego.
W obrębie analizowanego terenu głównym źródłem hałasu są większe ciągi komunikacyjne
takie jak ulica Strzelców Bytomskich. Wzdłuż osi ulicy Strzelców Bytomskich przebiega linia
25
tramwajowa. Ponadto do komunikacyjnych źródeł hałasu w granicach opracowania należy linia
kolejowa przebiegająca wzdłuż południowo-wschodniej granicy terenu.
Wspomniana wyżej ulica zarówno w porze dziennej jak i w porze nocnej prowadzi znaczny ruch
kołowy powodujący lokalnie nieznaczne przekroczenia dopuszczalnych norm poziomów hałasu (do 5
dB) w obszarze zabudowy mieszkaniowej skupionej w jej rejonie.
Powodem takiego stanu rzeczy mogą być między innymi:
- zbyt mała odległość lokalizacji zabudowy mieszkaniowej od głównego ciągu komunikacyjnego
o znacznym natężeniu ruchu,
- nadmierna prędkość jazdy,
- zły stan techniczny nawierzchni jezdni,
- brak płynności ruchu.
Przebiegająca wzdłuż wschodniej granicy terenu linia tramwajowa podobnie jak ulica Strzelców
Bytomskich stanowi dodatkowe źródło hałasu szynowego.
Zgodnie z Programem ochrony środowiska przed hałasem dla miasta Bytomia [1.2.19] hałas
szynowy emitowany z linii tramwajowej przebiegającej wzdłuż ulicy Strzelców Bytomskich powoduje
lokalnie nieznaczne przekroczenia dopuszczalnych norm (do 5 dB) w obszarze zabudowy
mieszkaniowej.
Ponadto Na podstawie danych zawartych w opracowaniu pn. „Mapa akustyczna miasta
Bytomia” na terenie opracowania nie zidentyfikowano obszarów podlegających ochronie akustycznej,
w obrębie których zarejestrowano przekroczenia obowiązujących wartości dopuszczalnych w zakresie
hałasu przemysłowego. Jedynie w obrębie Zakładu Górniczego „EKO-PLUS” zlokalizowanego
w centralnej części terenu odnotowuje się imisję hałasu do 70dB w porze dziennej, nie powoduje to
jednak przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu na zabudowie chronionej akustycznie tj. na
najbliżej położonych budynkach mieszkalnych.
W granicach przedmiotowego terenu nie występują przekroczenia dopuszczalnych poziomów
hałasu pochodzącego od linii kolejowych.
Oddziaływanie akustyczne w granicach przedmiotowego obszaru ma charakter czasowy
i lokalny, a po jego ustąpieniu możliwy jest powrót do stanu pierwotnego.
Promieniowanie niejonizujące
Promieniowaniem niejonizującym nazywamy takie promieniowanie, którego energia oddziałuje
na każde ciało materialne (w tym także na ciało człowieka) nie powodując w nim procesu jonizacji.
Związane jest ściśle ze zmianami pola elektromagnetycznego.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie
dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania
dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883) określa dla terenów przeznaczonych pod
zabudowę mieszkaniową odrębną wartość składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego 50 Hz
w wysokości 1kV/m.
Dla pozostałych terenów, na których przebywanie ludności jest dozwolone bez ograniczeń w/w
rozporządzenie określa wysokość składowej elektrycznej pola elektromagnetycznego o częstotliwości
50 Hz w wysokości 10 kV/m, natomiast składowej magnetycznej w wysokości 60 A/m.
26
Energia elektryczna do zabudowań znajdujących się w obrębie przedmiotowego terenu
rozprowadzana jest za pomocą kablowych linii średniego i niskiego napięcia ciągnących się na
obszarze niemal całego terenu opracowania.
W północnej części terenu znajduje się główny punkt zasilania, a w środkowej oraz północnej
części zlokalizowane są ponadto stacje transformatorowe.
Źródłem promieniowania niejonizującego są również anteny i stacje bazowe telefonii
komórkowej ulokowane w granicach przedmiotowego terenu. Zlokalizowane są one na kominie byłej
kopalni węgla kamiennego „Powstańców Śląskich” przy ulicy Strzelców Bytomskich 165 – operator:
Aero 2, Plus oraz Orange.
Przekształcenia biocenoz
Naturalna pokrywa glebowa jak również naturalna szata roślinna w granicach przedmiotowego
terenu praktycznie już nie występują. Dokonywane przez lata przekształcanie siedlisk pociągnęło za
sobą głębokie zmiany w składzie gatunkowym zwierząt. Znacznemu uproszczeniu uległy również
zależności troficzne między organizmami.
Roślinność obszarów miejskich narażona jest przede wszystkim na działanie takich stresorów
jak zanieczyszczenie powietrza, zmiana chemizmu podłoża oraz związany z nią wzrost ciśnienia
osmotycznego roztworu wodnego występującego w podłożu (wywołane m.in. soleniem dróg), a także
uszkodzenia mechaniczne roślinności spowodowane przez wydeptywanie lub rozjeżdżanie.
Dodatkowo na terenie opracowania występują powierzchnie ruderalne stanowiące nieużytki po byłej
infrastrukturze przemysłowej. W związku z powyższym w powierzchnie biologicznie czynne są
zdominowane i porastane niemal wyłącznie przez gatunki synantropijne oraz wprowadzone przez
człowieka gatunki ozdobne odporne na wspomniane wyżej czynniki stresowe. Fauna jest również
reprezentowana wyłącznie przez pospolite i zsynantropizowane gatunki zwierząt, przystosowane do
warunków miejskich.
Podsumowując
można
stwierdzić,
że
w
wyniku
znacznych
przeobrażeń
środowiska
przyrodniczego na omawianym terenie oraz ciągłej presji ze strony człowieka samoistny (bez pomocy
człowieka) powrót lokalnego środowiska do stanu pierwotnego (sprzed dewastacji) jest praktycznie
niemożliwy. W obecnym stanie, w granicach opracowania kształtują się lokalnie spontanicznie wtórne
zbiorowiska roślinne charakteryzujące się dość wysoką odpornością na występujące tutaj
oddziaływania.
27
5.3. Potencjalne
zmiany
stanu
środowiska
w
przypadku
braku
realizacji
projektowanego planu
Poprzez brak realizacji ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego rozumie się sytuację
pozostawienia obszaru w dotychczasowym sposobie użytkowania.
Z uwagi na wysoki stopień urbanizacji oraz działalność produkcyjną środowisko przyrodnicze na
przedmiotowym terenie jest silnie przekształcone i pozostaje pod ciągła presją antropogeniczną.
W związku z tym potencjalne zmiany środowiska w przypadku braku realizacji planu będą związane
z pogłębianiem się oddziaływań już tu występujących.
Dalsze przekształcenie środowiska w przypadku braku realizacji planu na terenie opracowania
może być potencjalnie związane z nieukierunkowanym zagospodarowaniem terenu, w tym na
przykład z dogęszczeniem zabudowy kosztem powierzchni biologicznie czynnych, co wiąże się
między innymi z likwidacją roślinności, degradacją gruntu oraz zmianą warunków krajobrazowych.
Przyrost nowych terenów zabudowanych, przyczyni się do pogorszenia warunków aerosanitarnych
i topoklimatycznych. Poszerzanie terenów zabudowanych, w tym produkcyjnych może być związany
z lokalnym wzrostem emisji hałasu i niekorzystnym oddziaływaniem akustycznym ludzi.
Zaniedbanie i zaśmiecanie terenów zieleni może być związane z pogorszeniem się wartości
estetycznych oraz umożliwi ekspansję synantropijnym gatunkom roślin o szerokiej tolerancji
siedliskowej, w tym gatunkom inwazyjnym.
Prognozowane zmiany i potencjalne zagrożenia środowiska związane z wpływami
górniczymi
W granicach terenu objętego opracowaniem znajduje się złoże węgla kamiennego „Bytom I”
oraz „Powstańców Śląskich”. Omawiany obszar w południowej i środkowej części zlokalizowany jest
w granicach terenu i obszaru górniczego „Bytom VI”, w obrębie którego ZG EKO-PLUS Sp. z o.o.
planuje eksploatację mogącą spowodować obniżenia terenu sięgające wartości do 0,75 m [1.2.30].
Przez południowy skraj analizowanego obszaru przebiega granica terenu i obszaru górniczego
„Bytom-Centrum I”, w obrębie którego prowadzona jest eksploatacja węgla kamiennego przez
Kompanię Węglową S.A. Oddział „Bobrek-Centrum”.
Na południowym obszarze analizowanego terenu występują wpływy górnicze o charakterze
ciągłym, o wielkości odpowiadającej I kategorii przydatności terenu górniczego do zabudowy.
Według informacji archiwalnych [1.2.29] maksymalne prognozowane osiadania powierzchni
gruntów leżących w południowym skraju przedmiotowego obszaru – w granicach terenu górniczego
„Bytom– Centrum I”, mogą wynieść Wmax = 0,1 m.
Zgodnie z informacjami uzyskanymi od przedsiębiorcy górniczego w południowych fragmentach
omawianego
obszaru
istnieje
możliwość
wystąpienia
wstrząsów
pochodzenia
górniczego
2
wywołujących przyspieszenia drgań powierzchni o maksymalnej wartości a ≤150 mm/s .
Według
informacji
przedstawionych
przez
przedsiębiorcę
górniczego
w
obrębie
przedmiotowego terenu stosunki wodne nie ulegną zmianie
Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Oddział KWK „Bobrek-Centrum” w rejonie
obejmującym przedmiotowy teren występują udokumentowane zasoby bilansowe możliwe do
28
zagospodarowania po okresie koncesyjnym tj. po 2040 r., których eksploatacja w przyszłości,
w oparciu o obecne warunki techniczno - ekonomiczne projektowanej eksploatacji, może spowodować
wystąpienie deformacji powierzchni terenu.
Od roku 1898 na analizowanym terenie prowadzona płytka eksploatacja rudna (galeny, żelazika
brunatnego i galmanu). W centralnej i południowej części obszaru opracowania stwierdza się
występowanie płytkich zrobów porudnych na głębokości ~20 do 30 m., które eksploatowane były
wyrobiskami mającymi połączenie z powierzchnią terenu.
6. Problemy ochrony
projektowanego
środowiska
dokumentu,
istotne
w
z
punktu
szczególności
widzenia
dotyczące
realizacji
obszarów
podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r.
o ochronie przyrody
6.1.
Formy ochrony prawnej
6.1.1.
Lasy ochronne
Lasy ochronne to obszary leśne podlegające ochronie ze względu na pełnione funkcje,
określone w Ustawie o lasach [1.2.4].
Zgodnie z informacjami udostępnionymi przez Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych
w Katowicach [1.2.35] zadrzewienie za zachodnią granicą terenu opracowania ma status lasu
ochronnego. Zadrzewienia w granicach terenu opracowania nie są lasami ochronnymi.
6.1.2.
Zasoby wodne
Zasoby wodne podlegają ochronie na mocy ustawy Prawo wodne [1.2.6]. Ustawa reguluje
gospodarowanie wodami zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Ochronie podlegają między innymi wody podziemne i obszary ich zasilania. Ochrona ta polega
na zmniejszaniu ryzyka zanieczyszczenia tych wód poprzez ograniczenie oddziaływania na obszary
ich zasilania oraz na utrzymywaniu równowagi zasobów tych wód.
Analizowany obszar znajduje się poza zasięgiem Głównych Zbiorników Wód Podziemnych
(GZWP).
Aktualnie przez przedmiotowy teren przebiega koryto rzeki Szarlejki, a przez fragment
zachodniej części terenu przepływa Potok Segiet.
W przedstawionym do oceny projekcie planu wprowadzono zapisy służące ochronie wód
powierzchniowych i podziemnych w związku z czym realizacja ustaleń planu nie przyczyni się do
znaczącego pogorszenia się ich stanu.
Plan przedstawiony do oceny wprowadza nakaz zabezpieczenia inwestycji mogących
prowadzić do zanieczyszczenia wód podziemnych przed przenikaniem zanieczyszczeń, stosownie do
lokalnych warunków hydrogeologicznych, zakaz stosowania rozwiązań technicznych w zakresie
gospodarki wodno-ściekowej, które mogłyby spowodować dostawanie się ścieków nieoczyszczonych
do gruntu, w tym zakaz wprowadzania nieoczyszczonych ścieków do gruntu. Dodatkowo projekt planu
zakazuje realizacji budowli, które powodowałyby zmianę stosunków wodnych, a także zmiany
29
warunków spływu wód powierzchniowych w obrębie poszczególnych działek, która spowodowałaby
szkodę dla terenów sąsiednich. Ponadto w ocenianym projekcie planu wprowadza się zakaz realizacji
ogrodzeń w odległości mniejszej niż 1,5 m od koryta cieku wodnego.
6.1.3.
Ustalenia wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego.
Przedmiotowy teren położony jest w obrębie Jednolitej Części Wód Powierzchniowych o nazwie
„Szarlejka” (PLRW20007212669). Stanowi ona silnie zmienioną część wód. Zgodnie z Planem
Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza Wisły [1.2.32] jej stan jest zły, a możliwość
osiągnięcia celów środowiskowych zagrożone. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest przede
wszystkim wpływ działalności antropogenicznej oraz brak możliwości technicznego ograniczenia
wpływu tych oddziaływań. Wyżej wymienione czynniki generują konieczność przesunięcia w czasie
osiągnięcia celów środowiskowych przez omawianą JCWP. Występująca tutaj działalność
gospodarcza człowieka związana jest ściśle z występowaniem surowców naturalnych, bądź
z przemysłowym charakterem obszaru.
Obszar objęty projektem planu zlokalizowany jest w obrębie Jednolitych Części Wód
Podziemnych, region wodny Małej Wisły (PLGW2100132), obszar dorzecza Wisły. Jego stan
ilościowy, jak również i chemiczny jest zły. Osiągnięcie celów środowiskowych jest zagrożone ze
względu na wpływ górnictwa, prowadzone odwadnianie kopalń i zatapianie głębokich lejów depresji
oraz brak możliwości zakończenia eksploatacji ze względów gospodarczych-derogacja do 2021r. wydobywanie kopaliny ze złoża "Bytom-I".
Oceniany projekt planu wprowadza zapisy mające na celu ochronę wód powierzchniowych
i podziemnych. W związku z tym realizacja zamierzeń planu przy zachowaniu wprowadzanych ustaleń
w zakresie ochrony wód nie powinna stwarzać zagrożenia dla osiągnięcia celów środowiskowych w/w
jednolitej części wód powierzchniowych i podziemnych.
6.1.4.
Złoża kopalin
Udokumentowane złoża kopalin podlegają ochronie na mocy ustawy Prawo Geologiczne
i Górnicze [1.2.8].
Całość terenu opracowania położona jest w zasięgu udokumentowanego złoża węgla
kamiennego „Bytom I” oraz „Powstańców Śląskich”. Poniżej południowej granicy planu występuje
udokumentowane złoże węgla kamiennego „Centrum”.
Przedstawiony do oceny plan ustala dla realizacji budowli nakaz uwzględnienia aktualnych
informacji o przewidywanych czynnikach geologiczno-górniczych dotyczących prognozowanych
skutków eksploatacji.
6.1.5.
Flora i fauna
Flora i fauna podlega ochronie na mocy Ustawy Prawo ochrony środowiska [1.2.2] oraz Ustawy
o ochronie przyrody [1.2.3].
Zgodnie z Prawem Ochrony Środowiska ochrona zwierząt oraz roślin polega na:
1) zachowaniu cennych ekosystemów, różnorodności biologicznej i utrzymaniu równowagi
przyrodniczej,
30
2) tworzeniu warunków prawidłowego rozwoju i optymalnego spełniania przez zwierzęta
i roślinność funkcji biologicznej w środowisku,
3) zapobieganiu lub ograniczaniu negatywnych oddziaływań na środowisko, które mogłyby
niekorzystnie wpływać na zasoby oraz stan zwierząt oraz roślin,
4) zapobieganiu zagrożeniom naturalnych kompleksów i tworów przyrody.
W myśl Ustawy o Ochronie Przyrody ochrona gatunkowa obejmuje okazy gatunków oraz
siedliska i ostoje roślin, zwierząt i grzybów. Ochrona gatunkowa ma na celu zapewnienie przetrwania
i właściwego stanu ochrony dziko występujących na terenie kraju lub innych państw członkowskich
Unii Europejskiej rzadkich, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem oraz
objętych ochroną na podstawie przepisów umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska
jest stroną, gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi, a także zachowanie
różnorodności gatunkowej i genetycznej.
W stosunku do rodzimych dziko występujących roślin objętych ochroną gatunkową (ścisłą lub
częściową) obowiązują zakazy:
1) zrywania, niszczenia i uszkadzania;
2) niszczenia ich siedlisk i ostoi;
3) dokonywania zmian stosunków wodnych, stosowania środków chemicznych, niszczenia ściółki
leśnej i gleby w ostojach;
4) pozyskiwania, zbioru, przetrzymywania, posiadania, preparowania i przetwarzania okazów
gatunków;
5) zbywania, nabywania, oferowania do sprzedaży, wymiany i darowizny okazów gatunków;
6) wwożenia z zagranicy i wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków.
W stosunku do zwierząt należących do gatunków dziko występujących objętych ochroną ścisłą
lub częściową wprowadza się m.in. następujące zakazy:
1) umyślnego zabijania;
2) umyślnego okaleczania i chwytania;
3) transportu, pozyskiwania, przetrzymywania, a także posiadania żywych zwierząt;
4) zbierania, przetrzymywania i posiadania okazów gatunków;
5) umyślnego niszczenia ich jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych;
6) niszczenia ich siedlisk i ostoi;
7) niszczenia ich gniazd;
8) niszczenia ich mrowisk, nor, legowisk, żeremi, tam, tarlisk, zimowisk i innych schronień;
9) wybierania, posiadania i przechowywania ich jaj;
10) wyrabiania, posiadania i przechowywania wydmuszek;
11) preparowania okazów gatunków;
12) zbywania, oferowania do sprzedaży, wymiany i darowizny okazów gatunków;
13) wwożenia z zagranicy i wywożenia poza granicę państwa okazów gatunków;
14) umyślnego płoszenia i niepokojenia;
15) przemieszczania z miejsc regularnego przebywania na inne miejsca;
16) przemieszczania urodzonych i hodowanych w niewoli do stanowisk naturalnych.
31
Ochronie, polegającej na zapobieganiu niszczeniu i dewastacji, podlegają także tereny zieleni
urządzonej, drzewa i krzewy oraz ich zbiorowiska niebędące lasem. W Ustawie o Ochronie Przyrody
nakazano zwrócić szczególną uwagę na roboty ziemne oraz inne roboty związane z wykorzystaniem
sprzętu mechanicznego lub urządzeń technicznych, prowadzone w pobliżu drzew lub krzewów albo
ich zespołów. Prace te mogą być wykonywane wyłącznie w sposób nie szkodzący drzewom lub
krzewom. W okresie zimowym na ulicach, placach oraz drogach publicznych środki chemiczne mogą
być stosowane tylko w sposób nie szkodzący terenom zieleni oraz zadrzewieniom.
W obszarze planu stwierdzono występowanie chronionych gatunków roślin tj kalina koralowa
(Viburnum opulus) w północno-zachodniej części terenu.
Nie potwierdzono jednak występowania chronionych, czy też rzadkich i zagrożonych
wyginięciem przedstawicieli gatunków zwierząt. Mogą pojawiać się tu co prawda przedstawiciele
nietoperzy i pojawiają się również ptaki takie jak na przykład kawka, sroka, sikora bogatka czy gołąb
miejski, które objęte są ochroną gatunkową zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem. Są to jednak
gatunki zsynantropizowane związane m.in. z siedzibami ludzkimi i przystosowane do warunków
miejskich, w związku z czym realizacja ustaleń planu nie będzie stanowiła zagrożenia dla lokalnych
populacji tych zwierząt.
W zakresie środowiska przyrodniczego oceniany projekt planu wprowadza nakaz zachowania
istniejących skupisk zieleni wysokiej nie kolidującej z planowanym sposobem
zagospodarowania
terenów.
Ponadto projekt planu nakazuje:

dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem 4MW realizacji pasa zieleni
wysokiej o szerokości co najmniej 5 m oddzielającego terenu od drogi publicznej 1KDZ;

dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem 6U, realizacji pasa zieleni
wysokiej o szerokości co najmniej 5 m oddzielającego teren od terenów oznaczonych
symbolem 2 WS;

nakaz, dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbole 1P, realizacji pasa zieleni
o szerokości co najmniej 5 m oddzielającego teren od terenów oznaczonych symbolem
1WS, a także nakaz realizacji pasa zieleni o szerokości co najmniej 3 m oddzielającego
teren od potoku „Segiet”;

dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem 1KSP/ZP nakaz realizacji pasa
zieleni wysokiej o szerokości co najmniej 5 m oddzielającego teren od terenu
oznaczonego symbolem 2WS oraz od terenu oznaczonego symbolem 5MW;

nakaz, w przypadku realizacji parkingów terenowych dla terenu 1KSP/ZP, realizacji
nawierzchni ażurowych, zapewniających co najmniej 25% powierzchni parkingu jako
zielonej oraz zapewnienia udziału roślinności wysokiej, z zachowaniem zasady, że co
najmniej 1 drzewo przypada na 5 miejsc parkingowych;
Dodatkowo przedstawiony do oceny plan dla wyznaczonych terenów wprowadza minimalny
procent terenów biologicznie czynnych określony indywidualnie w zależności od charakteru
wprowadzanej zabudowy i tak:
32

Dla terenów oznaczonych symbolami 1MW, 2MW, 3MW, 4MW, 5MW minimalny
wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej – 50%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1MN minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie
czynnej – 60%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1UKr minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie
czynnej – 40%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1U minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie
czynnej – 30%,

Dla terenów oznaczonych symbolami 2U, 3U, 4U, 5U, 6U, 7U minimalny wskaźnik
powierzchni biologicznie czynnej – 40%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1PU minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie
czynnej – 30%,

Dla terenów oznaczonych symbolami 1P, 2P, 3P, 4P minimalny wskaźnik powierzchni
biologicznie czynnej – 30%,

Dla terenów oznaczonych symbolami 1UP, 2UP, 3UP, 4UP, 5UP minimalny wskaźnik
powierzchni biologicznie czynnej – 40%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1ITE minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie
czynnej – 40%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1ITK minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie
czynnej – 40%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1KSP/ZP minimalny wskaźnik powierzchni
biologicznie czynnej – 70%,

Dla terenu oznaczonego symbolem 1KKw, 2KKw minimalny wskaźnik powierzchni
biologicznie czynnej – 70%.
Ponadto plan przedstawiony do oceny wyznacza tereny biologicznie czynne w postaci zieleni
izolacyjnej (oznaczonej symbolem Zl), zieleni urządzonej wraz z terenowymi urządzeniami sportowymi
i rekreacyjnymi (ZP), lasów (ZL) oraz wód powierzchniowych wraz z zielenią (WS) oraz wprowadza
szczegółowe zapisy dotyczące ochrony wód powierzchniowych w postaci:
6.1.6.
nakazu utrzymania i konserwacji koryta cieku wodnego.
Obszary cenne przyrodniczo objęte ochroną prawną
Teren objęty opracowaniem jest usytuowany w północno-wschodniej części miasta Bytomia.
Nie występują tutaj żadne obszarowe formy ochrony przyrody ustanowione na podstawie ustawy
z dnia 16 kwietnia 2004 r. O Ochronie Przyrody. Nie ma tu również żadnych pomników przyrody.
Najbliższym obszarem chronionym w ramach programu Natura 2000 jest położony około 1 km
na zachód Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie” (PLH 240003).
Do najbliższych obszarów chronionych należą Zespoły Przyrodniczo – Krajobrazowe:
„Suchogórski Labirynt Skalny” oddalony o około 1,8 km na północ od granic opracowania, „Doły
Piekarskie” położone w odległości około 2 km na północ od przedmiotowego terenu, a także „ Park
w Reptach i dolina rzeki Dramy” – 5,6 km w kierunku północno-zachodnim od granic terenu.
33
Ponadto do obszarów chronionych położonych w okolicach terenu opracowania należy także
Rezerwat Przyrody „Segiet”, którego otulina przebiega w odległości około 2 km od granic
przedmiotowego terenu, a granica samego rezerwatu – w odległości około 2,2 km.
W oddaleniu o około 3 km na wschód zlokalizowany jest również użytek ekologiczny „Księża
Góra”.
Pozostałe obszary objęte ochrona prawna zlokalizowane są w odległości większej niż 10 km od
granic terenu opracowania.
6.1.7.
Walory krajobrazowe
Walory krajobrazowe podlegają ochronie na mocy ustawy o ochronie przyrody [1.2.3]
Walory krajobrazowe, rozumiane jako wartości ekologiczne, estetyczne i kulturowe terenu oraz
związanych z nim elementów przyrodniczych, ukształtowane przez siły przyrody lub w wyniku
działalności człowieka, podlegają ochronie bez względu na to, czy są objęte szczególnymi formami
ochrony przyrody.
W granicach przedmiotowego terenu nie ma obiektów objętych ochroną konserwatorską. Przy
ulicy Strzelców Bytomskich 197 i 199 znajduje się zespół budynków reprezentujących styl
modernistyczny. Budynki te zostały ujęte w gminnej ewidencji zabytków.
W obszarze planu występują nadto budynki i obiekty budowlane o wartościach kulturowych:
1)
2)
zespół budynków dawnej KWK Powstańców Śląskich:

szyb Kopernik I wraz z budynkiem nadszybia – oznaczony na rysunku planu cyfrą „1” ;

budynek maszynowni szybu Kopernik I – oznaczony na rysunku planu cyfrą „2”;

budynek dyrekcji – oznaczony na rysunku planu cyfrą „3”;
torowisko kolejki wąskotorowej linii Bytom – Karb – Miasteczko Śląskie - oznaczone na
rysunku planu cyfrą „4”;
Dla ochrony zespół budynków dawnej KWK Powstańców Śląskich, przedstawiony do oceny
plan wyznacza granicę strefy ochrony konserwatorskiej, w której ustala się:
a)
nakaz nawiązania do charakteru architektury istniejącej zabudowy przemysłowej poprzez:
b)
nieprzekraczanie wysokości oraz gabarytów zespół budynków dawnej KWK Powstańców
Śląskich;
c)
nawiązanie układem dachu do układu dachów zespołu budynków dawnej KWK
Powstańców Śląskich;
d)
zakaz realizacji urządzeń reklamowych:
 o wysokości powyżej 1 m - na dachach budynków;
 wielkoformatowych na elewacji;
e)
nakaz realizacji jednorodnych form obiektów małej architektury, nawierzchni chodników,
oświetlenia, nawierzchni parkingów;
f)
zakaz realizacji ogrodzeń betonowych oraz pełnych;
g)
zakaz realizacji wolnostojących reklam wielkoformatowych;
h)
dopuszcza się lokalizowanie pylonów reklamowych o wysokości do 8m;
34
zakaz realizacji urządzeń i budowli należących do inwestycji celu publicznego z zakresu
i)
telekomunikacji;
Dla ochrony wieży wyciągowej szybu Kopernik I wraz z budynkiem nadszybia w projekcie planu
ustala się:
nakaz pozostawienia jako widocznej, powyżej budynku nadszybia, konstrukcji wieży
j)
wyciągowej szybu;
k)
zakaz realizacji urządzeń reklamowych;
l)
zakaz nadbudowy budynku nadszybia, z dopuszczeniem realizacji jednego urządzenia
reklamowego;
m) dopuszcza się realizację urządzeń należących do inwestycji celu publicznego z zakresu
łączności publicznej na elementach konstrukcji wieży wyciągowej szybu;
n)
wieża wyciągowa szyb Kopernik I stanowi dominantę urbanistyczną.
Dla ochrony budynku maszynowni szybu Kopernik I i budynku dyrekcji w przedstawionym do
oceny planie ustala się:
o)
nakaz
ochrony
skali
i
formy
architektonicznej
budynku,
układu
dachu,
oraz
charakterystycznego układu ceglanych elewacji;
p)
nakaz utrzymania historycznych detali oraz elementów wykończenia budynków takich jak:
okna przemysłowe z historycznymi podziałami, bitumiczne pokrycia dachowe w kolorze szarym;
q)
zakaz zewnętrznego docieplania budynków;
r)
zakaz realizacji urządzeń reklamowych:
 o wysokości powyżej 1 m - na dachach budynków;
 wielkoformatowych na elewacji;
s)
w przypadku przebudowy i rozbudowy :
 nakaz nawiązania układem dachu do dachu istniejącego;
 nakaz stosowania w elewacji cegły na co najmniej 60% jej powierzchni;
Dla ochrony torowiska kolejki wąskotorowej ustala się:
t)
6.1.8.
nakaz zachowania torowiska.
Klimat akustyczny
Klimat akustyczny podlega ochronie na mocy rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu [1.2.9].
W obrębie analizowanego terenu źródłami hałasu są przede wszystkim ciągi komunikacyjne,
a mniejszym stopniu także obszary zakładów usługowo-produkcyjnych. Przez teren opracowania
przebiega droga o znacznym natężeniu ruchu - ul. Strzelców Bytomskich. Wzdłuż osi ulicy Strzelców
Bytomskich przebiega linia tramwajowa. Ponadto do komunikacyjnych źródeł hałasu w granicach
opracowania należy linia kolejowa przebiegająca wzdłuż południowo-wschodniej granicy terenu.
Dopuszczalne poziomy hałasu określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14
czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. nr 120,
poz. 826 z póź. zm.) dla terenów zabudowanych przedstawione zostały poniżej w Tabeli 1.
35
W myśl w/w rozporządzenia pośród wprowadzanych jednostek ochroną akustyczną będą
objęte obszary zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i jednorodzinnej.
Plan przedstawiony do oceny wskazuje tereny, które należą do poszczególnych rodzajów
terenów dla których określono dopuszczalne poziomy hałasu, zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia
2001r. Prawo ochrony środowiska:

Na terenach oznaczonych na rysunku planu symbolami 1-5 MW, obowiązują poziomy hałasu
jak dla terenów przeznaczonych pod zabudowę wielorodzinną i zamieszkania zbiorowego
oraz zabudowę mieszkaniowo-usługową,

Na terenie oznaczonym na rysunku planu symbolem 1MN, obowiązują poziomy hałasu jak dla
terenów przeznaczonych pod zabudowę jednorodzinną,

Na terenie oznaczonym na rysunku planu symbolem 2ZP i 4ZP obowiązują poziomy hałasu
jak dla terenów rekreacyjno-wypoczynkowych.
Tabela 1 Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy
źródeł hałasu, z wyłączeniem hałasu powodowanego przez starty, lądowania i przeloty statków
powietrznych oraz linie elektroenergetyczne wyrażone wskaźnikami L DWN i LN, które to wskaźniki mają
zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem
Dopuszczalny poziom hałasu w [dB]
Drogi lub linie kolejowe
Rodzaj terenu
a) Tereny zabudowy
mieszkaniowej jednorodzinnej
a) Tereny zabudowy
mieszkaniowej wielorodzinnej
i zamieszkania zbiorowego
b) Tereny rekreacyjnowypoczynkowe
c) Tereny mieszkaniowousługowe
LDWN
1)
LN
Pozostałe obiekty i działalność będąca
źródłem hałasu
LDWN
LN
przedział czasu
odniesienia
równy
wszystkim
dobom w roku
przedział czasu
odniesienia równy
wszystkim dobom
w roku
przedział czasu
odniesienia równy
wszystkim dobom
w roku
przedział czasu
odniesienia
równy wszystkim
dobom w roku
64
59
50
40
68
59
55
45
1) Wartości określone dla dróg i linii kolejowych stosuje się także dla torowisk tramwajowych poza pasem drogowym
W ocenianym projekcie planu wprowadzono także nakaz stosowania zabezpieczeń akustycznych
od ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego od istniejących ciągów komunikacyjnych przy
realizacji nowej i przebudowie istniejącej zabudowy wymagającej ochrony przed hałasem zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie warunków
technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Grunty rolne i leśne
6.1.9.
Grunty rolne i leśne podlegają ochronie z mocy ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych
[1.2.5].
36
Na terenie opracowania nie występują grunty rolne w rozumieniu wyżej wymienionej ustawy.
Rejon zachodniej granicy terenu, a także obszar na południe od stacji transformatorowej w północnej
części terenu pokrywają zbiorowiska leśne we władaniu Lasów Państwowych. Jednostką
zarządzającą jest Nadleśnictwo Brynek, leśnictwo Stolarzowice.
Plan przedstawiony do niniejszej prognozy zachowuje zadrzewienie w północnej części terenu
opracowania jako tereny zieleni urządzonej. Dodatkowo zachowuje tereny lasów (oznaczone
symbolem 1ZL) w południowo-wschodniej części terenu, gdzie zasady zagospodarowania i ochrony
należy prowadzić zgodnie z ustawą z dnia 28 września 1991 r. o lasach.
6.1.10. Obszary cenne przyrodniczo a nie objęte ochroną
Obszar objęty niniejszym opracowaniem położony jest na terenie odznaczającym się silną
antropopresją. Zdecydowanie większa cześć przedmiotowego terenu jest już zagospodarowana
(zabudowana). Z tego względu naturalna pokrywa glebowa oraz szata roślinna terenu została tu
niemal zupełnie przekształcona. Aktualnie na powierzchnie biologicznie czynne składają się elementy
zieleni urządzonej (towarzyszącej zabudowaniom), oraz płaty nieużytków i zadrzewienia.
W przedmiotowym planie na części obszarów biologicznie czynnych, obejmujących również
lokalne zadrzewienia wprowadzono przeznaczenie w postaci zieleni urządzonej, terenów lasów,
zieleni izolacyjnej oraz wód powierzchniowych wraz z zielenią.
Występujące tu siedliska mają charakter wybitnie antropogeniczny i są miejscem występowania
zsynantropizowanych gatunków zwierząt, które przystosowały się do tutejszych warunków. W związku
z powyższym przedmiotowy teren nie wykazuje szczególnie cennych walorów przyrodniczych.
Jednakże dla zachowania integralności z terenami przyległymi warto zachować siedliska
wilgotne występujące w północno-zachodnim narożu terenu opracowania.
7. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym
i krajowym oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały
uwzględnione podczas opracowywania projektu planu
Podstawowe cele ochrony środowiska zostały uwzględnione w następujących dokumentach
krajowych:
1. Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju (ogłoszona w Monitorze Polskim
Nr 26, poz. 432),
2. „Zaktualizowana koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju” z 2005 r.
3. Polska 2025 - Długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju (Rządowe
Centrum Studiów Strategicznych, 2000 r),
4. Dokument Rządowy Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 - 2012 z perspektywą do roku
2016 (Warszawa, 2008 r.),
5. Dokument Rządowy II Polityka ekologiczna państwa (2000 r.)
oraz międzynarodowych, ratyfikowanych przez stronę Polską, których ustalenia w znaczącej
części zawarte są w w/w dokumentach oraz przepisach prawnych.
Główne cele zawarte w tych dokumentach to:
37
Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraju:
-
przyjęcie nadrzędnej zasady zrównoważonego rozwoju,
-
eksponowanie wartości krajobrazowych i ich harmonizowanie z zagospodarowaniem,
-
ochrona zasobów wodnych poprzez prowadzenie wodochronnej gospodarki w zlewniach,
polegającej m.in. na wprowadzeniu szczególnych zasad ochrony środowiska w obszarach
alimentacji
wód
podziemnych,
zachowanie
nieuregulowanych
rzek,
których
funkcje
przyrodnicze nie uległy dewastacji,
-
ochrona dolin rzecznych reprezentujących bogactwo przyrody oraz spełniających funkcje
korytarzy ekologicznych, oczek wodnych i terenów wodno-błotnych,
-
tworzenie warunków dla ochrony i rozwoju terenów zielonych wewnątrz i wokół miast oraz
zagospodarowanych terenów rekreacyjnych,
-
zahamowanie procesów degradacji oraz przywrócenie wartości środowiska przyrodniczego
na obszarach o szczególnym jego zniszczeniu lub zubożeniu przez urbanizację, melioracje
osuszające oraz regulacje rzek,
-
określenie
obszarów
wymagających
ograniczenia
działalności
inwestycyjnej
i gospodarczej,
-
określenie złóż surowców mineralnych, których eksploatacja nie może być uruchomiona,
jeżeli może naruszać inne zasoby przyrody, istotne części lub całość systemu
ekologicznego,
-
uwzględnienie ekologicznych podstaw polityki przestrzennej w stosunku do transportu
poprzez wskazanie obszarów do preferencji prośrodowiskowego transportu i nasycenie
odpowiednim transportem obszarów o szczególnych walorach społecznych, realizacje na
przebiegu korytarzy ekologicznych przepustów drogowych umożliwiających migracje
fauny, odpowiednie trasowanie autostrad z ominięciem obszarów o cennych walorach
przyrodniczych,
-
stopniowe rozszerzanie i utrwalania dobrej kondycji ekologicznej obszarów o walorach
przyrodniczych objętych ochroną prawną,
-
powszechne i współzależne uwzględnienie uwarunkowań przyrodniczych w miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego oraz programach przedsięwzięć publicznych
o znaczeniu ponadlokalnym,
-
promowanie ekologicznych kierunków i form w wybranych dziedzinach i obszarach
(ekoturystyka, ekorolnictwo, ekosadownictwo),
-
zlikwidowanie zagrożenia ekologicznego w obszarach o przekroczonych normach
zanieczyszczeń,
-
ochrona różnorodności biologicznej obszarów niezdegradowanych, które stanowią
główny potencjał przyrodniczy kraju
-
ustanowienie obowiązkowej komasacji gruntów realizowanej w oparciu o pomoc
państwa, podporządkowanej działalności przeciwerozyjnej na najlepszych glebach oraz
najbardziej podatnych na erozję wodną lub podjęcie innych skutecznych środków
gwarantujących odpowiednie ich zabezpieczenie przed erozją,
38
-
zahamowanie rozpraszania zabudowy, zwłaszcza na tereny o wysokich walorach
krajobrazowych,
-
ochrona jako „dziedzictwa ludzkości" zanikających krajobrazów (mozaiki ekosystemów
leśnych, łąkowych, polnych oraz związanych z osadnictwem),
-
priorytetowe traktowanie tworzenia korytarzy ekologicznych w trakcie realizacji
programów zwiększania lesistości,
-
ochrona i wykorzystanie rodzimej różnorodności biologicznej w programach rekultywacji
obszarów zdegradowanych działalnością gospodarczą.
Długookresowa strategia trwałego i zrównoważonego rozwoju:
Głównym jej celem jest stworzenie warunków dla stymulowania rozwoju, sprzyjających
sukcesywnemu eliminowaniu procesów i działań gospodarczych szkodliwych dla środowiska i zdrowia
ludzi, promowaniu sposobów gospodarowania przyjaznych dla środowiska oraz przywracaniu
równowagi na obszarach dewastacji i degradacji przyrodniczej. Głównym założeń rozwojowym
strategii jest utrzymanie wzrostu gospodarczego w powiązaniu ze zdecydowanym wzrostem
efektywności wykorzystania surowców, paliw oraz zasobów przyrody a także zapewnieniem
bezpieczeństwa ekologicznego kraju. Ponadto strategia zaleca:
-
uwzględniać
w
planach
zagospodarowania
przestrzennego
elementów
ochrony
środowiska, ochrony różnorodności biologicznej i pomników natury,
-
pomoc państwa dla działalności proekologicznej, rekultywacji terenów i zasobów
skażonych, dla czynnej ochrony środowiska i różnorodności biologicznej,
-
przestrzeganie prawa ekologicznego krajowego i międzynarodowego przez wszystkie
podmioty,
-
zapewnienie równego dostępu do środowiska i jego zasobów,
-
zapewnienie konkurencyjności wykorzystania zasobów odnawialnych i recyklingu
surowców,
-
zapewnienie swobodnego transferu technologicznego i inwestycji proekologicznych,
-
uwzględnienie zagadnień środowiskowych w opracowywanych politykach i programach
sektorowych szczebla krajowego i regionalnego.
Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016 określa cele
średniookresowe do 2016 r. m.in. dla:
-
ochrony przyrody,
-
ochrony i zrównoważonego rozwoju lasów,
-
racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi
-
ochrony powierzchni ziemi
-
gospodarowaniem zasobami geologicznymi
-
jakości powietrza, ochrony wód, gospodarki odpadami, substancji chemicznych
w środowisku, oddziaływania hałasu i pól elektromagnetycznych.
Polityka ekologiczna państwa
Jest podstawą do podejmowania działań na szczeblu lokalnym. Jej główne cele to: m. in.:
-
zapobieganie
powstawaniu
odpadów,
odzyskiwanie
surowców
i
ponowne
wykorzystywanie odpadów oraz bezpieczne dla środowiska końcowe unieszkodliwianie
39
odpadów,
-
likwidację zanieczyszczeń u źródła, ograniczenie emisji pyłowej, gazowej i gazów
cieplarnianych do wielkości wynikających z przepisów i zobowiązań międzynarodowych
oraz wprowadzanie norm emisyjnych i produktowych w gospodarce,
-
racjonalizację i modernizację gospodarki energetycznej,
-
zmniejszenie uciążliwości transportu, w szczególności drogowego na terenach
zamieszkania.
Wymienione powyżej cele znalazły odzwierciedlenie w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego terenu byłej KWK „Powstańców Śląskich” w Bytomiu.
8. Przewidywane znaczące oddziaływanie, w tym bezpośrednie, wtórne
i skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe
i chwilowe oraz pozytywne i negatywne na przedmiot ochrony obszaru Natura
2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko.
Na terenie objętym projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ani w
jego bezpośrednim sąsiedztwie nie występują obszarowe formy ochrony przyrody ustanowione na
podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r.
Najbliższym obszarem chronionym w ramach programu Natura 2000 jest położony około 1 km
na zachód Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie” (PLH 240003).
Identyfikacji potencjalnych skutków ustaleń projektu planu na środowisko przyrodnicze
dokonano w formie tabelarycznej. Występujące uciążliwości scharakteryzowano biorąc pod uwagę
ustalenia planu dla projektowanych jednostek urbanistyczno - architektonicznych. Oddziaływania
powodowane ustaleniami projektu planu podzielono ze względu na natężenie uciążliwości, w tabeli
oznaczone symbolami:
o – rodzaj występującej uciążliwości
p? – prawdopodobne ale nieprzewidywalne oddziaływanie,
n- znaczące oddziaływanie negatywne
p – znaczące oddziaływanie pozytywne
Należy jednak wziąć pod uwagę, że natężenie zmian powodowanych w środowisku zależeć
będzie od ostatecznych rozwiązań przyjętych przez inwestorów, np. rodzaju prowadzonej działalności,
stopnia nasycenia terenów zabudową, formą architektoniczną budynków itp.
Na terenie objętym opracowaniem, w projekcie zmiany planu wprowadza się zakaz realizacji
przedsięwzięć stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, w szczególności ryzyko
wystąpienia poważnych awarii oraz przedsięwzięć mogących zawsze lub potencjalnie znacząco
oddziaływać na środowisko, za wyjątkiem terenów oznaczonym symbolami 1- 4P, 1-4UP, 1PU,
1KSP/ZP. Powyższy zakaz nie dotyczy także przedsięwzięć związanych z realizacją i remontami: dróg
publicznych, linii kolejowych, infrastruktury technicznej, inwestycji celu publicznego z zakresu
łączności publicznej oraz podziemnego wydobycia kopalin.
Szczegółowa ocena wpływu na środowisko dla wszystkich inwestycji mogących znacząco
oddziaływać na środowisko wykracza poza zakres niniejszej prognozy.
40
W
tabeli
nr
3
skonkretyzowano
typy
oddziaływań
na
środowisko
przyrodnicze,
z wyszczególnieniem funkcji, które te oddziaływania będą powodować. Niektóre typy oddziaływań,
wyszczególnione dla danego rodzaju jednostki dotyczą jednak jedynie części obszaru np. likwidacja
powierzchniowej warstwy gruntu w większości przypadków obszarów zainwestowanych już nastąpiła
a w obszarach przeznaczonych do zainwestowania nastąpi jedynie w części zajętej pod układ
drogowy, powierzchnie utwardzone i obiekty kubaturowe.
41
Prognoza oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu byłej KWK „Powstańców Śląskich” w Bytomiu
Tabela 2 Poglądowa macierz skutków wpływu ustaleń projektu planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze
Uciążliwości wynikające z realizacji ustaleń planu
Projektowane
przeznaczenie
terenu
MW
MN
UKr
U
UP
P
PU
ITE
ITK
ZI
ZP
KSP/ZP
ZL
WS
KDG/KT,
KDZ
KDL
KDD
KDX
KK/KDZ
KK/KDG/KT
KK
KKw
Ocena oddziaływania skutków ustaleń planu na elementy środowiska
Emisja
do
powietrza
Ścieki i
odpady
Hałas i
wibracje
Przekształcenia
rzeźby i gruntu
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
n
n
p?
p?
p
n
n
p?
p?
o
o
o
o
o
o
o
Powietrze
Rzeźba i
krajobraz
Gleby (grunty
antropog.)
Wody
powierzchniowe
Wody
podziemne
Klimat
Ludzie
Flora i
fauna
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
p
p
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
p
p
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
p
p
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
p
p
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
p
p
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
p
p
n
n
p?
p?
p
n
n
p?
p
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p?
p
p
p?
p
p
n
n
p?
p?
p?
n
n
p?
p?
42
Tabela 3 Typy możliwych oddziaływań na środowisko przyrodnicze
Oddziaływania pozytywne
Typ oddziaływania
Wprowadzenie nakazu utrzymania emisji do
środowiska na poziomach nie
przekraczających dopuszczonych wartości,
określonych zgodnie z ustawą z dnia 27
kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska od
istniejących, przebudowywanych i nowo
budowalnych obiektów, a także prowadzonych
działalności oraz stosowanie urządzeń
chroniących środowisko w celu ograniczenia
emisji do powietrza
Wprowadzenie nakazu stosowania urządzeń
grzewczych opartych na zdalczynnej miejskiej
sieci ciepłowniczej, a w przypadku realizacji
indywidualnych systemów grzewczych,
nieopartych na miejskim systemie
ciepłowniczym, nakaz stosowania paliw
ekologicznych o efektywności energetycznej
co najmniej 80% oraz technologii
gwarantujących dotrzymanie dopuszczalnych
stężeń w powietrzu
Wprowadzenie zakazu magazynowania na
otwartej przestrzeni surowców i materiałów
pylących
Wprowadzenie minimalnego odsetka
powierzchni biologicznie czynnej na poziomie
od 30 do 70% dla poszczególnych terenów
Wprowadzenie nakazu zachowania
istniejących skupisk zieleni wysokiej nie
kolidującej z planowanym sposobem
zagospodarowania terenów
Oddziaływania negatywne
Rodzaj jednostki
Typ oddziaływania
Powietrze atmosferyczne
Rodzaj jednostki
MW, MN, UKr, U, UP, P,
PU, ITE, ITK, KSP/ZP,
KDG/KT, KDZ, KDL, KDD,
KDX, KK/KDZ, KK/KDG/KT,
KK, KKw
Utrzymanie poziomu emisji zanieczyszczeń lub
lokalizacja nowych emitorów
KDX, KK/KDZ,
KK/KDG/KT, KK, KKw
Wzrost natężenia emisji z ruchu samochodów
oraz lokalizacja nowych miejsc postojowych
stanowiących źródło emisji zanieczyszczeń do
powietrza
KSP/ZP, KDG/KT,
KDZ, KDL, KDD, KDX,
KK/KDZ, KK/KDG/KT
PU, ITE, ITK, KSP/ZP
KK, KKw
PU, ITE, ITK, KSP/ZP, KKw
Powierzchnia, krajobraz
Wprowadzenie nakazu realizacji pasa zieleni
wysokiej o szerokości co najmniej 5m
oddzielającego teren od drogi publicznej 1KDZ
oddzielającego teren od terenów oznaczonych
symbolem 2WS
Wprowadzenie nakazu realizacji pasa zieleni o
szerokości co najmniej 5 m oddzielającego
teren od terenów oznaczonych symbolem
1WS oraz pasa zieleni o szerokości co
najmniej 3m oddzielającego teren od potoku
„Segiet”
Potencjalna lokalizacja nowych obiektów
(dogęszczenie zabudowy)
PU
Zmniejszenie lub likwidacja terenów zielonych
PU
4MW
6U
1P
Gleby (grunty antropogeniczne)
Dalsze pogłębianie procesów
degradacyjnych gruntów
Potencjalna lokalizacja nowych obiektów
(dogęszczenie zabudowy)
MW, MN, UKr, U, UP,
P, PU, ITE, ITK, KSP/ZP,
KDX, KK/KDZ,
KK/KDG/KT, KK, KKw
PU
Wody podziemne i powierzchniowe
Zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej
na rzecz terenów zabudowanych i powierzchni
uszczelnionych
KDX, KK/KDZ,
KK/KDG/KT, KK, KKw
43
Wprowadzenie zabezpieczenia inwestycji
mogących prowadzić do zanieczyszczenia
wód podziemnych przed przenikaniem
zanieczyszczeń, stosownie do lokalnych
warunków hydrogeologicznych
KK, KKw
Wprowadzenie zakazu stosowania rozwiązań
technicznych w zakresie gospodarki wodnościekowej, które mogłyby powodować
dostawanie się ścieków nieoczyszczonych do
gruntu, w tym zakaz odprowadzania
nieoczyszczonych ścieków do gruntu
KK, KKw
Wprowadzenie zakazu realizacji ogrodzeń w
odległości mniejszej niż 1,5 m od koryta cieku
wodnego
1ITK, 1KK, 3UP, 4P, 6U,
1KSP/ZP, 2ZP, 1P
Wprowadzenie nakazu stosowania urządzeń
podczyszczających wody opadowe i
roztopowe odprowadzane z terenów
parkingów terenowych o powierzchni powyżej
1 ha
KSP/ZP
Nakaz realizacji miejsc do zbierania odpadów
komunalnych w sposób estetycznie
wkomponowany w otoczenie przy
zastosowaniu osłon ścianką pełną oraz
zabezpieczeń przed infiltracją wód opadowych
Klimat
4MW
Utrzymanie się zanieczyszczenia powietrza
związane z nadmiernym ruchem samochodowym
i tzw. „niską emisją”
MW, MN, UKr, U, UP,
KDX, KK/KDZ, KK/KDG/KT
uszczelnionych
KDX, KK/KDZ,
KK/KDG/KT, KK, KKw
Ludzie (warunki życia)
Wprowadzenie nakazu stosowania
zabezpieczeń akustycznych od
ponadnormatywnego oddziaływania
akustycznego od istniejących ciągów
komunikacyjnych przy realizacji nowej i
przebudowie istniejącej zabudowy
wymagającej ochrony przed hałasem zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z
dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków
technicznych jakim powinny odpowiadać
budynki i ich usytuowanie
uszczelnionych
KDX, KK/KDZ,
KK/KDG/KT, KK, KKw
Uciążliwości akustyczne ze źródeł
komunikacyjnych
KSP/ZP, KDG/KT, KDZ,
KDL, KDD, KDX, KK/KDZ,
KK/KDG/KT, KK, KKw
Utrzymanie się zanieczyszczenia powietrza
związane z nadmiernym ruchem samochodowym
i tzw. „niską emisją”
MW, MN, UKr, U, UP,
KDX, KK/KDZ, KK/KDG/KT
4MW
MW, MN, 2ZP, 4ZP
Flora i fauna / Różnorodność biologiczna
oddzielającego teren od terenów oznaczonych
symbolem 2WS
4MW
uszczelnionych
KDX, KK/KDZ,
KK/KDG/KT, KK, KKw
6U
44
Wprowadzenie nakazu realizacji pasa zieleni o
szerokości co najmniej 5 m oddzielającego
teren od terenów oznaczonych symbolem
1WS oraz pasa zieleni o szerokości co
najmniej 3m oddzielającego teren od potoku
„Segiet”
Wprowadzenie zakazu realizacji ogrodzeń w
odległości mniejszej niż 1,5 m od koryta cieku
wodnego
1P
1ITK, 1KK, 3UP, 4P, 6U,
1KSP/ZP, 2ZP, 1P
Zasoby naturalne
W obszarze planu występują udokumentowane złoża kopalin: złoże węgla
kamiennego „Bytom I” i „Powstańców Śląskich”. Poniżej południowej granicy
planu występuje udokumentowane złoże węgla kamiennego „Centrum”.
Brak oddziaływania
Zabytki
Ustalenie zasad ochrony dla zespołu budynków dawnej KWK „Powstańców
Śląskich” (szyb Kopernik I wraz z budynkiem nadszybia, budynek
maszynowni szybu Kopernik I, budynek dyrekcji) i torowiska kolejki
wąskotorowej linii Bytom-Karb-Miasteczko Śląskie
Brak oddziaływania
Wyznaczenie granicy strefy ochrony konserwatorskiej dla ochrony zespołu
budynków dawnej KWK „Powstańców Śląskich”
45
8.1.
Oddziaływania bezpośrednie i pośrednie, średnio i długo terminowe, stałe i chwilowe,
wtórne i skumulowane na środowisko rozwiązań planu
Oceniany projekt planu przedstawiony do oceny wprowadza generalnie takie przeznaczenia
terenów, które odpowiadają w większości istniejącemu już zagospodarowaniu w granicach opracowania.
Jedynie w części północno-zachodniej wprowadzono jednostki 1-4 P, które obejmują nieużytki
poprzemysłowe po byłej kopalni węgla kamiennego „Powstańców Śląskich”. Dodatkowo plan wprowadza
tereny zabudowy usługowej (jednostka 6U) na fragment byłego zwałowiska odpadów pogórniczych i
tereny zabudowy usług produkcyjnych (jednostka 5UP) na tereny biologicznie czynne w postaci
zadrzewień.
Aktualnie w obszarze planu dominuje stałe oddziaływanie istniejącego zagospodarowania na
środowisko
związane
między
innymi
z
emisją
zanieczyszczeń
atmosferycznych
(ze
źródeł
komunikacyjnych i tzw. „niska emisja”), emisją hałasu do otoczenia, powstawaniem odpadów i ścieków
oraz dokonanym, nieodwracalnym przekształceniem powierzchni terenu.
Realizacja ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego będzie związana
głównie z utrzymaniem bądź pogłębieniem się oddziaływań już tu występujących.
Oddziaływanie krótkotrwałe polegać będzie między innymi emisji hałasu oraz zanieczyszczeń do
powietrza (których źródłem będą maszyny i urządzenia budowlane) związanych z budową, przebudową
bądź rozbiórką obiektów. Oddziaływania te będą miały charakter chwilowy, bo związany z realizacją
poszczególnych zadań założonych w planie, a wiec ograniczony do czasu realizacji poszczególnych
inwestycji.
Oddziaływanie trwałe będzie potencjalnie polegało przede wszystkim na przekształceniu
powierzchni ziemi spowodowanym na przykład pracami niwelacyjnymi oraz zajęciem terenu przez obiekty
kubaturowe, parkingi czy drogi dojazdowe. Wprowadzanie pozaprzyrodniczych form zagospodarowania
będzie związane z zajęciem powierzchni biologicznie czynnych i usunięciem porastającej jej roślinności.
Realizacja ustaleń planu może być lokalnie związana z koniecznością wycinki zieleni wysokiej (drzew
i krzewów). Wraz zajęciem terenów biologicznie czynnych, potencjalnie zamieszkująca je fauna
kręgowców zostanie wyparta na tereny przyległe. Występują tu jednak gatunki zsynantropizowane
przystosowane do warunków antropopresji.
Nieuniknione jest to, że opisane wyżej oddziaływania będą się w mniejszym lub większym stopniu
kumulować w środowisku. Nakładanie się wpływów pochodzących z poszczególnych terenów spowoduje
wzrost tego oddziaływania. Kumulacji podlegać będzie przede wszystkim hałas, a także emitowane
zanieczyszczenia atmosferyczne. Kumulacja ta może mieć miejsce w granicach przedmiotowego terenu
jak i na obszarach przyległych. Zjawisko kumulacji oddziaływań będzie potencjalnie występowało przede
wszystkim na etapie budowy, w związku z czym w takim przypadku będzie miało charakter przejściowy,
Opisane wpływy zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji będą ograniczane zapisami planu,
a także przepisami zawartymi w obowiązującym
ustawodawstwie dotyczącymi między innymi
dopuszczalnych poziomów hałasu i sposobu ograniczenia jego wpływu, a także gospodarki odpadami
i gospodarki wodnościekowej.
46
Generalnie można stwierdzić, iż realizacja miejscowego planu przy zachowaniu ograniczeń wpływu
na środowisko wynikających z jego ustaleń oraz przepisów odrębnych nie spowoduje poważnych
zagrożeń dla środowiska.
Tabela 4 Charakterystyka typów oddziaływań
Typ
oddziaływań
bezpośrednie
pośrednie
wtórne
skumulowane
krótkoterminowe
długoterminowe
Etap budowy
- wzrost poziomu hałasu związanego
z pracami budowlanymi przy tworzeniu
nowych obiektów kubaturowych;
- zanieczyszczenie powietrza spalinami
pochodzącymi z maszyn pracujących na
budowach
-zmniejszenie powierzchni biologicznie
czynnej i wycinka zieleni wysokiej (drzew
i krzewów)
-- nie występują brak znaczących
oddziaływań
- nie występują brak znaczących
oddziaływań
krótkotrwała
kumulacja
hałasu
pochodzącego z prac budowlanych oraz
hałasu komunikacyjnego
- hałas budowlany
- zanieczyszczenie powietrza związane
z pracami budowlanymi
- powstawanie odpadów budowlanych
- zmniejszenie powierzchni biologicznie
czynnej
- zmniejszenie powierzchni zadrzewionych
stałe
- zmiany ukształtowania powierzchni
terenu
- zmiana lokalnego krajobrazowych
chwilowe
- hałas budowlany
- zanieczyszczenie powietrza związane
z pracami budowlanymi
- powstawanie odpadów budowlanych
Etap eksploatacji
- wzrost ilości odprowadzanych ścieków
opadowych z powierzchni szczelnych
- wzrost ilości wytwarzanych odpadów
- wzrost emisji hałasu bytowego
- przekształcenie powierzchni ziemi
w ramach prowadzenia niwelacji pod
nowe obiekty budowlane i towarzyszące
im zagospodarowanie
- generowanie ruchu pojazdów na
terenach nowo zainwestowanych
- dalsza synantropizacja szaty roślinnej w
rejonie utworzonej zabudowy;
- zmiana jakości powietrza w wyniku
nakładania się emisji z poszczególnych
emitorów
- kumulacja hałasu komunikacyjnego oraz
bytowego
- nie występują
oddziaływań
brak
znaczących
-zmiany morfologii terenu (lokalnych
warunków krajobrazowych) związane
z powstawaniem nowych zabudowań
- lokalne zmiany mikroklimatu
zmiany
morfologii
terenu
związane
z powstaniem nowych obiektów budowlanych
zwiększenie
powierzchni
terenów
utwardzonych
zwiększenie
komunikacyjnego
natężenia
ruchu
47
9. Stan środowiska na obszarach objętych znaczącym oddziaływaniem
w województwie śląskim, w północno-wschodniej części miasta Bytom, w dzielnicy Stroszek - Dąbrowa
Miejska.
Środowisko na omawianym terenie na skutek wieloletniej działalności człowieka zostało
przekształcone do tego stopnia, że praktycznie niemożliwy jest jego powrót do stanu pierwotnego.
Naturalna pokrywa glebowa jak i szata roślinna oraz fauna już tu nie występują. Fauna i flora są aktualnie
reprezentowane głównie przez gatunki zsynantropizowane przystosowane do warunków miejskich.
Omawiany teren nie prezentuje szczególnych wartości przyrodniczych.
Przedstawiony
do
oceny
projekt
miejscowego
planu
zagospodarowania
przestrzennego
wprowadza zakaz realizacji przedsięwzięć stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi,
w szczególności ryzyko wystąpienia poważnych awarii oraz przedsięwzięć mogących zawsze lub
potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, za wyjątkiem terenów oznaczonym symbolami 1-4P,
1-4UP, 1PU, 1KSP/ZP. Powyższy zakaz nie dotyczy także przedsięwzięć związanych z realizacją i
remontami: dróg publicznych, linii kolejowych, infrastruktury technicznej, inwestycji celu publicznego z
zakresu łączności publicznej oraz podziemnego wydobycia kopalin.
Ponadto w obszarze objętym planem ustala się zakaz zagospodarowania terenów na prowadzenie
działalności polegającej na zbieraniu, przetwarzaniu i składowaniu odpadów, w tym pojazdów
wycofanych z eksploatacji i odpadów metali z dopuszczeniem wstępnego magazynowania odpadów dla
przedsiębiorców będących ich wytwórcami, na terenie do którego posiadają tytuł prawny, wyłącznie
w budynkach lub zadaszonych wiatach.
Mając na względzie obecny stan środowiska przyrodniczego przedmiotowego terenu oraz jego
przekształcenie antropogeniczne jak również uwzględniając ograniczenia uwzględnione w zapisach planu
orz przepisach odrębnych należy stwierdzić, iż realizacja planu w granicach przedmiotowego terenu nie
będzie związana ze znaczącym oddziaływaniem na środowisko przyrodnicze.
10. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko
Przedmiotowy teren zlokalizowany jest w odległości ok. 58 m od południowej granicy Państwa.
Oddziaływanie realizacji zmian miejscowego planu będzie potencjalnie związane z lokalną niwelacją
terenu, przekształceniem szaty roślinnej powstawaniem ścieków i odpadów oraz emisją zanieczyszczeń
do powietrza. Wpływy tego typu ograniczane dodatkowo zapisami planu będą miały generalnie charakter
lokalny. Z tego względu realizacja ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego nie
będą powodowały transgranicznego oddziaływania na środowisko.
48
11. Obszary problemowe
Przedmiotowy projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmuje tereny
w znacznej części już zainwestowane, a przeznaczenia przyjęte w planie polegają w większości na
rozwinięciu dotychczasowego sposobu zagospodarowania. W związku z powyższym, można stwierdzić,
iż potencjalne oddziaływania związane z realizacją ustaleń planu już tu występują.
Do głównych problemów, które już występują na przedmiotowym obszarze należy głównie
oddziaływanie akustyczne ciągów komunikacyjnych, w rejonie których dochodzi do przekroczeń
dopuszczalnych poziomów hałasu ustalonych dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej,
wielorodzinnej, mieszkaniowo-usługowej i terenów rekreacyjno-wypoczynkowych. Przekroczenia mają
przede wszystkim miejsce w pierwszej linii zabudowy zlokalizowanej przy ulicy Strzelców Bytomskich
(także na terenach sąsiednich poza granicami opracowania). Odpowiedzią na ten problem w projekcie
miejscowego planu zagospodarowania jest wprowadzenie nakazu stosowania skutecznych zabezpieczeń
akustycznych
od
ponadnormatywnego
oddziaływania
akustycznego
od
istniejących
ciągów
komunikacyjnych przy realizacji nowej i przebudowie istniejącej zabudowy wymagającej ochrony przed
hałasem zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie
warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Do czasu podłączenia obiektów na terenie opracowania do miejskiego systemu sieci ciepłowniczej
problemem może być również utrzymywanie się lub wzrost poziomu tzw. „niskiej emisji” i związanych
z nią zanieczyszczeń atmosferycznych. Przeciwdziałaniu temu zjawisku ma służyć dopuszczenie
w projekcie planu systemów grzewczych opartych na stosowaniu paliw ekologicznych o efektywności
energetycznej co najmniej 80% oraz technologii gwarantujących dotrzymanie dopuszczalnych stężeń
w powietrzu Rozwiązania tego typu choć sprzyjają ograniczeniu niskiej emisji, są zwykle bardziej
kosztowne, co może generować wśród mieszkańców problemy natury ekonomicznej.
W obszarze planu prowadzi się eksploatację węgla kamiennego w granicach terenu i obszaru
górniczego „Bytom VI” oraz terenu górniczego „Bytom-Centrum I”. Poniżej południowej granicy planu,
wskazuje się obszar górniczy „Bytom-Centrum I”. Plan przedstawiony do oceny ustala nakaz
uwzględnienia
informacji
o
przewidywanych
czynnikach
geologiczno-górniczych,
dotyczących
prognozowanych skutków eksploatacji górniczej
Na rysunku planu zaznaczono poglądowe granice płytkiej eksploatacji rudnej i miejsca
występowania wyrobisk mających połączenie z powierzchnią (szyby, szybiki).
Wprowadzanie terenów zabudowy i nowych zainwestowań w rejonie dawnych szybów porudnych
należałoby poprzedzić przeprowadzeniem stosownych badań określających warunki posadowienia
obiektów budowlanych zgodnie z obowiązującym ustawodawstwem.
Dodatkowo kierując się zasadą przezorności wobec przedmiotu ochrony obszaru Natura 2000
„Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie” przed realizacją zabudowy w rejonie dawnych szybów mających
połączenie z powierzchnią zaleca się poprzedzić realizację zabudowy w tym obszarze ekspertyzą
hiropterologiczną, a następnie zastosowanie wskazań zalecanych przez specjalistę hiropterologa.
Na terenie opracowania występował szyb „Skipowy”, który został zlikwidowany. Teren ten
charakteryzuje się skomplikowanymi warunkami gruntowymi i narażony jest na wystąpienie deformacji
49
nieciągłych. Wprowadzanie terenów zabudowy i nowych zainwestowań w rejonie zlikwidowanego szybu
„Skipowy” należy poprzedzić przeprowadzeniem stosownych badań określających warunki posadowienia
Oceniany plan wprowadza także nakaz uwzględnienia informacji wynikających ze wskazania
obszaru występowania gruntów nienośnych i słabonośnych tzn. zasypanych osadników oraz gruntów, dla
których badania geotechniczne sporządzone na potrzeby koncepcji zagospodarowania specjalnej strefy
ekonomicznej wykazały, że są słabonośne lub nienośne.
12. Rozwiązania mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko mogących być rezultatem
realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele ochrony obszaru
Natura 2000 oraz integralność tego obszaru
W ocenianym planie zagospodarowania przestrzennego generalnie wprowadzone zostały zapisy
mające na celu zapobieganie lub ograniczenie negatywnych wpływów na środowisko bądź ludzi,
a odnoszące się indywidualnie do określonego przeznaczenia terenu.
Plan przedłożony do oceny jest w większości zgodny z uwarunkowaniami określonymi
w opracowaniu ekofizjograficznym oraz z „Aktualizacją Programu Ochrony Środowiska dla miasta
Bytomia na lata 2008-2011 z perspektywą lat 2012-2015”
Sposób, w jaki w projekcie planu realizowane są zapisy z zakresu ochrony poszczególnych
elementów środowiska został opisany poniżej.
Ochrona powietrza atmosferyczne.
Ze względu na ochronę powietrza atmosferycznego w „Programie ochrony środowiska...” zostały
przyjęte zapisy mające na celu poprawę jakości powietrza atmosferycznego. Założonym priorytetowym
celem dla miasta Bytom jest ograniczenie emisji niezorganizowanej ze źródeł powierzchniowych i emisji
wtórnej oraz z terenów komunikacyjnych. Długoterminowym celem ekologicznym jest trwałe osiągnięcie
jakości powietrza odpowiadającej wymogom klasy A ze względu na wymagania ochrony zdrowia.
W projekcie planu wprowadzono zapisy zgodnie z którymi na terenach nie objętych systemem
zdalaczynnej, miejskiej sieci ciepłowniczej, do czasu jego realizacji dopuszcza się systemy grzewcze:
- oparte o stosowaniu paliw ekologicznych o efektywności energetycznej co najmniej 80% oraz
technologii gwarantujących dotrzymanie dopuszczalnych stężeń w powietrzu;
- zasilane energią elektryczną oraz odnawialnymi źródłami energii za wyjątkiem energii wiatru i biomasy.
Do poprawy lokalnych warunków aerosanitarnych przyczyni się również nakaz zachowania
istniejących skupisk zieleni wysokiej nie kolidującej z planowanym sposobem zagospodarowania terenów
Ochrona środowiska gruntowo – wodnego.
Dla ochrony środowiska gruntowo – wodnego na terenie miasta Bytom w „Programie ochrony
środowiska...” zostały określone kierunki działań dążące do poprawy jakości wód powierzchniowych
i ograniczenie zanieczyszczeń wód podziemnych. Dodatkowo dla ochrony powierzchni ziemi przyjęto
50
założenia mające na celu eliminowanie gruntów zdewastowanych i utrzymanie wysokiego udziału
powierzchni biologicznie czynnych. Do priorytetowych kierunków działań (mających na celu realizacje
w/w założeń) należą między innymi poprawa gospodarki wodno - ściekowej na terenie gminy Bytom,
a także ograniczenie zagrożeń i uciążliwości ze strony zalewisk pogórniczych. Celem ekologicznym do
2025
roku
jest
zapewnienie
ekologicznego
stanu
wód
powierzchniowych
miasta
zgodnego
z wymaganiami Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz eliminacja źródeł skażenia wód podziemnych.
Priorytetowym kierunkiem działań w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu w „Programie ochrony
środowiska” jest kształtowanie systemu obszarów chronionych miasta Bytomia w ciągłości z terenami
otaczającymi, w sposób umożliwiający skuteczną ochronę powiązań przyrodniczych w skali aglomeracji,
optymalne kształtowanie i zapewnianie ciągłości terenów zieleni na obszarze miasta, działania
prośrodowiskowe
na
obiektach
dziedzictwa
kulturowego,
minimalizacja
negatywnych
skutków
eksploatacji górniczej i rozwoju infrastruktury transportowe na lasy oraz podejmowanie działań (na rzecz
pogodzenia funkcji przyrodniczej i rekreacyjnej lasów w granicach miasta). Celem ekologicznym do 2025
roku jest trwałe funkcjonowanie ciągłego systemu terenów chronionych o wysokim stopniu
bioróżnorodności oraz zieleni urządzonej w zrównoważonym krajobrazie miasta.
Zapisy planu realizują ustalenia w zakresie ochrony środowiska gruntowo - wodnego poprzez
ustalenie następujących zasad:

Wprowadzenie zabezpieczenia inwestycji mogących prowadzić do zanieczyszczenia wód
podziemnych
przed
przenikaniem
zanieczyszczeń,
stosownie
do
lokalnych
warunków
hydrogeologicznych;

Wprowadzenie zakazu stosowania rozwiązań technicznych w zakresie gospodarki wodno-
ściekowej, które mogłyby powodować dostawanie się ścieków nieoczyszczonych do gruntu, w tym zakaz
odprowadzania nieoczyszczonych ścieków do gruntu;

Wprowadzenie zakazu realizacji ogrodzeń w odległości mniejszej niż 1,5 m od koryta cieku
wodnego,

Odprowadzania ścieków sanitarnych i deszczowych do kanalizacji miejskiej,

Wprowadzenie nakazu stosowania urządzeń podczyszczających wody opadowe i roztopowe
odprowadzane z terenów parkingów terenowych o powierzchni powyżej 1 ha,

Nakaz realizacji miejsc do zbierania odpadów komunalnych przy zastosowaniu osłon oraz
zabezpieczeń przed infiltracją wód opadowych.
Zapis o przeciwdziałaniu nieuzasadnionemu wzrostowi powierzchni szczelnych jest realizowany
w planie między innymi poprzez wprowadzenie dla terenów zainwestowanych minimalnego procentu
terenów biologicznie czynnych, który w zależności od jednostki waha się od 30 do 70%.
51
Ochrona przed nadmiernym hałasem i promieniowaniem niejonizującym
Dla ochrony przed nadmiernym hałasem i promieniowaniem niejonizującym na terenie miasta
Bytom w „Programie ochrony środowiska...” zostały określone kierunki działań dążące do poprawy
klimatu akustycznego oraz eliminacji źródeł potencjalnego negatywnego oddziaływania promieniowania
elektromagnetycznego.
Do priorytetowych kierunków działań (mających na celu realizacje w/w założeń) należą między
innymi wprowadzenie monitoringu akustycznego na terenie miasta, stworzenie i realizacja programu
ograniczania hałasu komunikacyjnego, eliminacja problemu emisji hałasu do środowiska z przemysłu,
a także ochrona przed innymi źródłami hałasu.
Celem ekologicznym do 2025r. jest zmniejszenie uciążliwości akustycznych występujących na
obszarze miasta do poziomu społecznie akceptowalnego i nieprzekraczającego wartości normatywnych.
Zapisy planu realizują ustalenia w zakresie ochrony klimatu akustycznego poprzez zaliczenie
terenów w granicach przedmiotowego obszaru pod względem dopuszczalnego poziomu hałasu do
terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej, zabudowy
mieszkaniowo-usługowej
oraz
terenów
rekreacyjno-wypoczynkowych
zgodnie
z
obowiązującym
ustawodawstwem. Wprowadzono także nakaz realizacji pasa zieleni wysokiej o szerokości co najmniej
5m oddzielającego teren oznaczony w planie jako 4MW od drogi publicznej 1KDZ.
Wprowadzono
również
nakaz
stosowania
skutecznych
zabezpieczeń
akustycznych
od
ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego od istniejących ciągów komunikacyjnych przy realizacji
nowej
i
przebudowie
istniejącej
zabudowy
wymagającej
ochrony
przed
hałasem
zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
Celem długoterminowym w „programie ochrony środowiska” w zakresie ochrony przed
oddziaływaniem
elektromagnetycznym
jest
Utrzymanie
natężenia
pól
elektromagnetycznych
w przestrzeni miasta poniżej poziomów dopuszczalnych.
Ograniczeniu oddziaływania promieniowania niejonizującego będą ujęte w projekcie planu zapisy
zgodnie
z
którymi
poziom
pól
elektromagnetycznych
w
środowisku
nie
może
przekraczać
dopuszczalnych wartości określonych zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony
środowiska, przy czym:
1)
dla terenów oznaczonych na rysunku planu symbolami: 1-5MW, 1MN obowiązują
dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych jak dla terenów przeznaczonych pod
zabudowę mieszkaniową,
2)
dla wszystkich pozostałych terenów w obszarze objętym planem obowiązują dopuszczalne
poziomy pól elektromagnetycznych jak dla miejsc dostępnych dla ludności.
.
52
13. Propozycje rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w miejscowym
planie zagospodarowania przestrzennego
Teren objęty opracowaniem, jak już wielokrotnie wspominano, jest w dużym stopniu
zagospodarowany, a środowisko naturalne uległo tu znacznemu przekształceniu i pozostaje pod
wpływem presji antropogenicznej wynikającej z istniejących tu zainwestowań. Przedstawiony do oceny
projekt planu wprowadza przeznaczenia, które w znacznym stopniu nawiązują bezpośrednio do
obecnych tu już form zagospodarowania. Oceniany plan uwzględnia przy tym również zapisy między
innymi z zakresu rozwiązań ograniczających oddziaływanie hałasu czy też gospodarki wodno-ściekowej.
W związku z powyższym trudno jest wskazać racjonalne rozwiązania alternatywne do ustaleń
zawartych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Z uwagi na możliwość ponadnormatywnego oddziaływania hałasu wzdłuż ciągów komunikacyjnych
takich jak ulica Strzelców Bytomskich można zaproponować, aby dążyć do lokalizacji w pierwszej linii
zabudowy głównie funkcji usługowej. Rozwiązanie to jednak na przeważającej części obszaru będzie
trudne bądź niemożliwe w realizacji z uwagi na istniejące już obecnie funkcje zabudowy (m.in.
mieszkaniowe) skupionej przy w/w ulicy.
W celu poprawienia lokalnych warunków aerosanitarnych należałoby dążyć do podłączenia
w miarę możliwości wszystkich obiektów na terenie opracowania do miejskiego systemu sieci
ciepłowniczej.
W odniesieniu do środowiska przyrodniczego można równie zasugerować, aby na terenie objętym
planem w miarę możliwości dążyć do utrzymania wysokiego odsetka powierzchni biologicznie czynnych
oraz aby zachować i uporządkować istniejącą na terenie opracowania zieleń wysoką, także poza
jednostkami zieleni urządzonej ZP, lasów ZL, zieleni izolacyjnej ZI czy terenów wód powierzchniowych
wraz z zielenią WS..
W przypadku konieczności wycinki zieleni wysokiej korzystne byłoby jej przeprowadzenie poza
okresem lęgowym ptaków tj. poza okresem od marca do 15 sierpnia lub po wizji terenowej
potwierdzające możliwość przeprowadzenia wycinki w dowolnym czasie bez zagrożenia dla lokalnej
awifauny.
Z
przyrodniczego
zlokalizowanych
w
punktu
widzenia
północno-zachodniej
korzystne
części
byłoby
terenu
zachowanie
opracowania
terenów
jednakże
podmokłych
wprowadzane
zagospodarowanie jest w zasadzie zgodne ze wskazaniami zawartymi w obowiązujących w gminie
dokumentach
planistycznych
dla
tego
terenu
(w
tym
Studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania przestrzennego). Dlatego w celu możliwie jak największego ograniczenia wpływu
realizacji zamierzeń planistycznych projektu planu korzystnym byłoby przed przystąpieniem do realizacji
zabudowy na potencjalnych siedliskach występowania płazów przeprowadzić wizję lokalną w celu
potwierdzenia ich występowania. W przypadku stwierdzenia obecności płazów, należy przenieść je na
bezpieczne siedliska.
Generalnie działalność gospodarcza i rozwój urbanistyczny gminy powinny uwzględniać
konieczność tworzenia systemu przyrodniczego, funkcjonalnie i przestrzennie spójnego wewnętrznie oraz
powiązanego z terenami ościennymi.
53
14. Streszczenie w języku niespecjalistycznym
Prognoza oddziaływania na środowisko została opracowana w celu określenia wpływu na
środowisko planowanego sposobu zagospodarowania terenu objętego projektem miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego tereny byłej KWK „Powstańców Śląskich” w Bytomiu.
W zakresie opisu stanu środowiska posłużono się metodami analitycznymi.
W zakresie prognozowania wielkości oddziaływania na środowisko na etapie realizacji zmian
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zastosowano prognozowanie przez analogie,
biorąc pod uwagę analizy i badania obszarów o podobnych zagospodarowaniu terenu, charakterze
i funkcjach.
w województwie śląskim, w północno-wschodniej części miasta Bytom, w dzielnicy Stroszek - Dąbrowa
Miejska.
Granicę terenu objętego opracowaniem wyznaczają:

od południowego - wschodu – tory kolejowe;

od wschodu – ulica Strzelców Bytomskich;

od północy i zachodu – lasy;

od południa – rejon autostraday A1.
Teren objęty opracowaniem jest aktualnie w północno - wschodniej i wschodniej część niemal
całkowicie zabudowany. Zabudowa zlokalizowana jest również w południowo-zachodniej części terenu
opracowania. Pozbawione zabudowy obszary biologicznie czynne zajmują skrajnie południowe,
południowo-wschodnie oraz północno-wschodnie fragmenty przedmiotowego obszaru.
Istniejąca na przedmiotowym terenie zabudowa charakteryzuje się zróżnicowaniem pod względem
struktury i funkcji. Zlokalizowane są tutaj zarówno obiekty mieszkaniowe jak i usługowe oraz produkcyjne.
Na obszarze zlokalizowanym w środkowej części przedmiotowego terenu dominuje zabudowa oraz
pozostałości infrastruktury przemysłowej byłej kopalni węgla kamiennego „Powstańców Śląskich” oraz
zasypane osadniki – które położone były w zach. części terenu.
Obszary biologicznie czynne rozproszone są m.in. pośród istniejącej zabudowy i mają głównie
charakter zieleni urządzonej, a w mniejszym stopniu także nieużytków.
Oceniany projekt planu przedstawiony do oceny wprowadza generalnie takie przeznaczenia terenów,
które odpowiadają w większości istniejącemu już zagospodarowaniu w granicach opracowania. Jedynie
w części północno-zachodniej wprowadzono jednostki 1-4 P, które obejmują nieużytki poprzemysłowe po
byłej kopalni węgla kamiennego „Powstańców Śląskich”. Dodatkowo plan wprowadza tereny zabudowy
usługowej (jednostka 6U) na fragment byłego zwałowiska odpadów pogórniczych i tereny zabudowy
usług produkcyjnych (jednostka 5UP) na tereny biologicznie czynne w postaci zadrzewień.
Plan nie narusza ustaleń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Bytom, przyjętego Uchwałą Nr XVI/204/11 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 24 sierpnia 2011 r.
Dla obszaru planu ustala się zasady ochrony środowiska naturalnego, przyrody i krajobrazu
kulturowego, dziedzictwa kulturowego i zabytków wskazane w ocenianym miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego zgodnie z zasadą racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody,
utrzymania równowagi przyrodniczej i ochrony walorów krajobrazowych.
54
Stan środowiska na przedmiotowym terenie kształtowany jest nie tylko przez czynniki miejscowe,
ale jest także wypadkową jej powiązań z otoczeniem.
Zgodnie z podziałem regionalnym kraju według Kondrackiego (2001) omawiany teren znajduje się
w obrębie prowincji Wyżyny Polskie, podprowincji Wyżyny Śląsko – Krakowskiej (341), makroregionu
Wyżyna Śląska (341.1), mezoregionu Wyżyna Katowicka (341.13).
Omawiany teren położony jest poza zasięgiem Głównych Zbiorników Wód Podziemnych.
Całość terenu opracowania położona jest w zasięgu udokumentowanego złoża węgla kamiennego
„Bytom I” oraz „Powstańców Śląskich”.
Pod względem hydrograficznym zdecydowanie większa część przedmiotowego terenu należy do
zlewni rzeki Szarlejki (zlewnia rzeki Wisły V-rzędu), przepływającej z zachodu na wschód w środkowej
części obszaru objętego opracowaniem. Zachodni fragment przedmiotowego terenu odwadniany jest
przez potok Segiet (lewobrzeżny dopływ Szarlejki), przepływający w zachodniej części terenu wzdłuż
granic opracowania.
Uzupełnieniem układu hydrograficznego jest zagłębienie terenu wypełnione wodą zlokalizowane w
północno-zachodniej części terenu otoczone szuwarem.
Środowisko na omawianym terenie na skutek wieloletniej działalności człowieka zostało
przekształcone do tego stopnia, że praktycznie niemożliwy jest jego powrót do stanu pierwotnego.
Naturalna pokrywa glebowa jak i szata roślinna oraz fauna już tu nie występują. Fauna i flora są aktualnie
reprezentowane
głównie
przez
gatunki
zsynantropizowane
przystosowane
do
warunków
antropogenicznych. Omawiany teren nie prezentuje szczególnych wartości przyrodniczych.
Teren jest również zlokalizowany jest poza obszarowymi formami ochrony przyrody. Nie ma tu
również żadnych obiektów objętych ochroną pomnikową.
Aktualnie w obszarze planu dominuje stałe oddziaływanie istniejącego zagospodarowania na
środowisko
związane
między
innymi
z
emisją
zanieczyszczeń
atmosferycznych
(ze
źródeł
komunikacyjnych i tzw. „niska emisja”), emisją hałasu do otoczenia, powstawaniem odpadów i ścieków
oraz dokonanym, nieodwracalnym przekształceniem powierzchni terenu.
Przeprowadzona
analiza
planu
zagospodarowania
omawianego
terenu
wykazała,
że
wprowadzenie projektowanego przeznaczenia związane będzie z oddziaływaniem na poszczególne
elementy środowiska. Realizacja ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego będzie
związana głównie z utrzymaniem bądź pogłębieniem się oddziaływań już tu występujących.
Oddziaływanie krótkotrwałe polegać będzie między innymi emisji hałasu oraz zanieczyszczeń do
powietrza na etapie realizacji.
Oddziaływanie trwałe będzie potencjalnie polegało przede wszystkim na przekształceniu
powierzchni ziemi. Wprowadzanie pozaprzyrodniczych form zagospodarowania będzie związane
z zajęciem powierzchni biologicznie czynnych i usunięciem porastającej jej roślinności. Realizacja ustaleń
planu może być lokalnie związana z koniecznością wycinku zieleni wysokiej (drzew i krzewów). Wraz
zajęciem terenów biologicznie czynnych, potencjalnie zamieszkująca je fauna kręgowców zostanie
wyparta na tereny przyległe. Występują tu jednak przede wszystkim gatunki zsynantropizowane
przystosowane do lokalnych warunków.
55
W planie zostały wprowadzone zapisy ograniczające potencjalny wpływ na poszczególne elementy
środowiska. Część ograniczeń wynika również z przepisów odrębnych zawartych w obowiązującym
ustawodawstwie.
Plan przedłożony do oceny jest w większości zgodny z uwarunkowaniami określonymi
w opracowaniu ekofizjograficznym oraz „Programie ochrony środowiska dla miasta Bytom”.
Do głównych problemów, które już występują na przedmiotowym obszarze należy głównie
oddziaływanie akustyczne ciągów komunikacyjnych, w rejonie których dochodzi do przekroczeń
dopuszczalnych poziomów hałasu. Odpowiedzią na ten problem w projekcie miejscowego planu
zagospodarowania jest wprowadzenie nakazu stosowania skutecznych zabezpieczeń akustycznych od
ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego od istniejących ciągów komunikacyjnych przy realizacji
nowej
i
przebudowie
istniejącej
zabudowy
wymagającej
ochrony
przed
hałasem
zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie warunków technicznych
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Do czasu podłączenia obiektów na terenie opracowania do miejskiego systemu sieci ciepłowniczej
problemem może być również utrzymywanie się lub wzrost poziomu tzw. „niskiej emisji” i związanych
z nią zanieczyszczeń atmosferycznych. Przeciwdziałaniu temu zjawisku ma służyć dopuszczenie
w projekcie planu systemów grzewczych opartych na stosowaniu paliw ekologicznych o efektywności
energetycznej co najmniej 80% oraz technologii gwarantujących dotrzymanie dopuszczalnych stężeń
w powietrzu Rozwiązania tego typu choć sprzyjają ograniczeniu niskiej emisji, są zwykle bardziej
kosztowne, co może generować wśród mieszkańców problemy natury ekonomicznej.
Z uwagi na fakt, iż realizacja ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego będzie
miała charakter lokalny, nie będzie ona źródłem transgranicznego oddziaływania na środowisko.
W odniesieniu do ocenianego projektu planu związku trudno jest wskazać racjonalne rozwiązania
alternatywne.
Z uwagi na możliwość ponadnormatywnego oddziaływania hałasu wzdłuż ciągów komunikacyjnych
takich jak ulica Strzelców Bytomskich można zaproponować, aby dążyć do lokalizacji w pierwszej linii
zabudowy głównie funkcji usługowej. Rozwiązanie to jednak na przeważającej części obszaru będzie
trudne bądź niemożliwe w realizacji z uwagi na istniejące już obecnie funkcje zabudowy (m.in.
mieszkaniowe) skupionej przy w/w ulicach.
W celu poprawienia lokalnych warunków aerosanitarnych należałoby dążyć do podłączenia
w miarę możliwości wszystkich obiektów na terenie opracowania do miejskiego systemu sieci
ciepłowniczej.
W odniesieniu do środowiska przyrodniczego można równie zasugerować, aby na terenie objętym
planem w miarę możliwości dążyć do utrzymania wysokiego odsetka powierzchni biologicznie czynnych
oraz aby zachować i uporządkować istniejącą na terenie opracowania zieleń wysoką, także poza
wyznaczonymi jednostkami terenów biologicznie czynnych.
W przypadku konieczności wycinki zieleni wysokiej korzystne byłoby jej przeprowadzenie poza
okresem lęgowym ptaków tj. poza okresem od marca do 15 sierpnia lub po wizji terenowej
potwierdzające możliwość przeprowadzenia wycinki w dowolnym czasie bez zagrożenia dla lokalnej
awifauny.
56
Z
przyrodniczego
zlokalizowanych
w
punktu
widzenia
północno-zachodniej
korzystne
części
byłoby
terenu
zachowanie
opracowania
terenów
jednakże
podmokłych
wprowadzane
zagospodarowanie jest w zasadzie zgodne ze wskazaniami zawartymi w obowiązujących w gminie
dokumentach
planistycznych
dla
tego
terenu
(w
tym
Studium
uwarunkowań
i
kierunków
zagospodarowania przestrzennego). Dlatego w celu możliwie jak największego ograniczenia wpływu
realizacji zamierzeń planistycznych projektu planu korzystnym byłoby przed przystąpieniem do realizacji
zabudowy na potencjalnych siedliskach występowania płazów przeprowadzić wizję lokalną w celu
potwierdzenia ich występowania. W przypadku stwierdzenia obecności płazów, należy przenieść je na
bezpieczne siedliska.
Na rysunku planu zaznaczono poglądowe granice płytkiej eksploatacji rudnej i miejsca
występowania wyrobisk mających połączenie z powierzchnią (szyby, szybiki).
Wprowadzanie terenów zabudowy i nowych zainwestowań w rejonie dawnych szybów porudnych
należałoby poprzedzić przeprowadzeniem stosownych badań określających warunki posadowienia
Dodatkowo kierując się zasadą przezorności wobec przedmiotu ochrony obszaru Natura 2000
„Podziemia Tarnogórsko-Bytomskie” przed realizacją zabudowy w rejonie dawnych szybów mających
połączenie z powierzchnią zaleca się poprzedzić realizację zabudowy w tym obszarze ekspertyzą
hiropterologiczną, a następnie zastosowanie wskazań zalecanych przez specjalistę hiropterologa.
Generalnie można stwierdzić, iż realizacja miejscowego planu przy zachowaniu ograniczeń wpływu
na środowisko wynikających z jego ustaleń oraz przepisów odrębnych nie spowoduje poważnych
zagrożeń dla środowiska.
57

Zobacz prognozę oddziaływania na środowisko

Transkrypt

Podobne dokumenty

Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej realizuje w tym miejscu

GP.K4-Karta informacyjna-opracowanie i zmiany mpzp

Citroen Berlingo HDI

Strona 1 z 1 PLANOWANIE PRZESTRZENNE II (REGIONALNE

WNIOSEK o dokonanie zmian w obowiązującym planie