Nowoczesne maszyny i technologie dzięki unijnemu
Transkrypt
Nowoczesne maszyny i technologie dzięki unijnemu
17 Temat z bliska: Drewniana stolarka budowlana REKLAMA Możliwości, jakie stwarza dzisiaj technika, wykorzystywane są w pełni w automatycznych liniach umożliwiających obróbkę elementów okiennych w jednym ciągu roboczym. Problemu nie stanowi także zmiana profili okien, a nowoczesne oprogramowanie usprawnia pracę. Ä s. 30-37 Nr 1 (204) styczeń 2014 ISSN 1732-4017 Nakład 20 000 egz. Giełda maszyn w każdym numerze. Ä s. 52-53 Z kraju Ze świata Ekonomia i rynek Temat z bliska Nowoczesne maszyny i technologie dzięki unijnemu dofinansowaniu Właściciel rodzinnej firmy nie narzeka, ale oczywiście wypatruje też ożywienia na rynku budowlanym, żeby potencjał wykonawczy w zakresie produkcji okien, drzwi i peletu był wykorzystywany nie tylko na jednej zmianie. Przez pierwszych 5 lat bracia Serhejowie tworzyli ze szwagrem udany tercet, systematycznie rozwijając od 1993 r. w Łomazach k. Białej Podlaskiej najpierw firmę typowo remontowo-budowlaną, która klientom oferowała jednocześnie wykonanie drewnianych okien, drzwi czy wyposażenia wewnętrznego. Później zaczęła ukierunkowywać się na stolarstwo otworowe, trochę za sprawą Zdzisława Serheja, z wykształcenia technologa drewna, który swego czasu pracował jako stolarz, potem kierownik zakładu w Białej Podlaskiej. – Przez 5 lat działaliśmy wspólnie – wspomina Zdzisław Serhej, obecnie właściciel Zakładu Stolarsko-Budowlanego Serhej w Łomazach – ale później każdy z nas inaczej widział swoje miejsce w spółce. Brat zajął się więc prowadzeniem tartaku, a ja, wykorzystując jego tarcicę, przetwarzam REKLAMA Produkty i komponenty Technika i technologia Rżnięcie to nie wszystkich zajęcie WALNE ZGROMADZENIE PIGPD | Izba w Zespole Polityki Przemysłowej Trzy czynniki powodujące niedostateczne wykorzystanie przez polski przemysł drzewny istniejących szans rozwoju to: brak rządowego programu wsparcia konkurencyjności przedsiębiorstw sektora leśno-drzewnego, jako elementu wsparcia rozwoju obszarów wiejskich, brak długofalowej stabilizacji warunków zaopatrzenia przemysłu drzewnego w surowiec drzewny, jako skutek braku ustawowych regulacji określających zasady sprzedaży drewna przez PGL Lasy Państwowe oraz niedostateczna podaż drewna z polskich lasów, mimo istniejących możliwości jego pozyskania, w połączeniu z brakiem programu promocji stosowania drewna jako odnawialnego i ekologicznego materiału, przy jednoczesnej presji środowisk ekologicznych na dalsze ograniczenie gospodarczej roli lasów. Ä s. 10 Zalety nordyckich zasad sortowania drewna PROMOWANIE SUROWCA | Lepsze warunki zbytu produktów jakościowo podobnych Linie produkcji peletu i brykietu są coraz lepiej wykorzystywane. ją na drewniane okna i drzwi, schody i galanterię drewnianą, zaś poprodukcyjne pozostałości wykorzystujemy do wytwarzania paliw ekologicznych, takich jak pelety i brykiety. Początkowo myśleliśmy też o skoncentrowaniu się na handlu produktami drzewnymi, bo mieliśmy niewielką hurtownię. Zdecydowaliśmy się jednak na produkcję okien i drzwi oraz usługi dla ludności. Impuls za unijne dotacje Po kolejnych 10 latach samodzielnej działalności tej rodzinnej firmy Zdzisław Serhej zdecydował się na znaczące unowocześnienie produkcji, przygotowując projekty, docenione przez lubelski zespół przyznający dotacje finan- sowe ze środków unijnych na rozwój regionów wschodniej Polski. – Dwukrotnie otrzymaliśmy dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, między innymi na linię peletu, ale też na zakup nowoczesnych maszyn – mówi właściciel. – To było duże wsparcie dla naszej firmy, które zasadniczo wpłynęło na unowocześnienie procesów technologicznych, ponieważ z naszych środków postawiliśmy okazałe hale, a za dotacje kupiliśmy nowoczesne maszyny. W tym okresie firma Le.Ko. postawiła suszarnię do drewna, a w nowej hali produkcyjnej stanęły centra obróbcze Rover A3.30 firmy Biesse i tejże firmy Rover C WMS do obróbki elementów krzywoliniowych. Ä s. 32 Ten sam surowiec powoduje, że powinno się go klasyfikować w podobny sposób. Może to być wspólne narzędzie porozumienia się tartaków w różnych krajach. Te zasady nie mają mocy prawnej, to nie są obowiązujące przepisy, ale jeżeli wszyscy będą się do nich stosować, to europejska branża tartaczna będzie w stanie osiągnąć pewną równowagę na rynku. Ä s. 28-29 Zero spoiny klejowej OKLEINOWANIE KRAWĘDZI | Technologia AirForce dostępna także dla rzemiosła Metoda AirForce System polega na zastosowaniu sprężonego i rozgrzanego do temperatury 400-500°C powietrza do aktywowania warstwy polipropylenu. Pod względem skomplikowania technicznego oraz kosztów jest ona zdecydowanie bardziej korzystna niż metoda laserowa. Odporność spoiny na wodę, wilgoć czy odrywanie jest porównywalna do wykonanej za pomocą agregatu laserowego. Ä s. 41 14 styczeń 2014 Z kraju Historyczna budowa z… historycznego drewna? INTERWENCJA | Rozbieżności między unijnym projektem a jego realizacją Czy wykonawca z Działdowa pomylił w Grudusku budowę historycznej zagrody z zastosowaniem „historycznego” drewna na ogrodzenie i palisadę? TEKST I FOT. Janusz Bekas Drewniane bale uwiecznione latem na zdjęciach mieszkańca wsi Grudusk (powiat ciechanowski), który chce pozostać anonimowy, nie są pierwszej świeżości. Na czołach, ale także na pobocznicach wyraźnie widoczne są oznaki zgnilizny drewna. Królują owocniki grzybów i ślady po nich lub wklęśnięcia kory. To drewno zwiózł na plac wykonawca budowy „Gród z podgrodziem Zielona Góra”, realizowanej z wykorzystaniem funduszy unijnych w ramach projektu „Poprawa oferty kulturalnej i wzrost dostępności do kultury poprzez renowację grodziska i jego najbliższej okolicy w miejscowości Grudusk, powiat ciechanowski”, aby wykonać drewniane ogrodzenie tworzonego skansenu archeologicznego. Całkowita wartość inwestycji opiewa na 2 271 542 zł, a dofinansowanie wynosi 1,5 mln zł. – Uczuliłem Jacka Oglęckiego, wójta naszej wsi – zapewnia mój rozmówca – na jakość tego surowca, ale zapewnił mnie, że „drewno będzie impregnowane”. Sęk w tym, że projektant w dokumentacji technicznej, dostępnej na stronie internetowej Urzędu Gminy Grudusk, wyraźnie napisał: „elementy drewniane mają być sezonowane i impregnowane w autoklawach środkiem REKLAMA grzybobójczym i owadobójczym oraz ogniochronnym”. Czyli na plac budowy powinny być dowiezione po impregnacji w autoklawach, a nie z korą i wyraźnymi śladami porażenia biologicznego. Okazale, tylko z oddali W zamieszkanej przez 4000 mieszkańców wsi gminnej Grudusk, położonej w połowie drogi z Mławy do Przasnysza, budowa grodu jest sporym wydarzeniem, budzącym też zainteresowanie przejeżdżających przez tę miejscowość. Albowiem z zewnątrz budowa wygląda bardzo okazale, w szczególności zaś palisada z ogrodzeniem zewnętrznym i bramą główną, pokrytą strzechą trzcinową. O pomyśle renowacji historycznego grodziska i przekształcenia go w skansen archeologiczny mówiono w tej gminnej wsi od kilku lat, więc kiedy na wzniesienie przy Strudze Gruduskiej zaczęto zwozić drewniane pale, nie było wątpliwości, że budowa wreszcie ruszy. Wznoszony skansen archeologiczny nawiązuje do wczesnośredniowiecznego grodziska w Grudusku, po raz pierwszy wzmiankowanego w tzw. „Falsyfikacie Mogileńskim”, pochodzącym najprawdopodobniej z 1065 r. Grodzisko posiadało trzy fazy zabudowy konstrukcji obronnych. W pierwszej fazie powstał niewielki gródek o powierzchni około 150 m2, z centralnym budynkiem w środku, otoczonym wałem kamienno-ziemnym z drewnianą palisadą. Potem wał z palisadą został znacznie rozbudowany. Do tej wersji opisu nawiązuje projekt obiektu stworzony przez Atelier ZETTA z Warszawy (główny projektant: mgr inż. arch. Zenon Zabagło). Zakłada on „odtworzenie zabudowy historycznej okresu wczes- Dookoła podgrodzia, do którego wchodzi się główną bramą wykonaną z drewnianych bali, zaprojektowano palisadę drewnianą z impregnowanych bali o przekroju 18 cm. nego średniowiecza wraz z dostosowaniem do aktualnych wymogów i przepisów”. Zaplanowano utworzenie przestrzeni do ekspozycji historycznych i wydobytych na tym terenie eksponatów archeologicznych. Projektant przewidział budowę grodu o formie zbliżonej do stożka z podgrodziem, a teren podgrodzia zdecydował się otoczyć „drewnianą, blankowaną palisadą o wysokości około 4 m, stanowiącą element architektury obronnej całego obiektu. Do wczesnośredniowiecznego grodziska wchodzi się poprzez główną bramę z punktem widokowym, wykonaną z drewnianych bali”. Palisada wokół grodziska Ogrodzenie i palisadę drewnianą zaprojektowano z pionowych bali o przekroju 18 cm. Projekt dopuszczał bale z drewna sosnowego lub świerkowego klasy K-27 (C30). W projekcie napisano: „Elementy drewniane sezonowane i impregnowane w autoklawach środkiem grzybobójczym i owadobójczym oraz ogniochronnym. Elementy drewniane poniżej poziomu terenu izolować lepikiem asfaltowym na gorąco. Palisadę osadzić na fundamencie żelbetowym, wykonanym w konstrukcji wylewanej z betonu klasy B 25, zbrojonym podłużnie stalą”. Inwestorem jest gmina Grudusk, a wykonawcą – ZPUH Budomontaż Zdzisław Hasiak z Działdowa. Kierownikiem budowy jest inż. Jan Leżuchowski, rzeczoznawca budowlany z Działdowa. Ze strony internetowej firmy Budomontaż nie wynika, żeby specjalizowała się w budownictwie drewnianym. Realizuje typowe budownictwo mieszkaniowe, więc pracownicy mają do czynienia z drewnem zapewne jedynie na etapie montażu więźby dachowej, jeśli ją w ogóle wykonują. Na niektórych słupach widoczna jest zaawansowana zgnilizna. zakończone ociosaniem, za którymi jest natomiast, jak i czy w ogóle dokonano pokrycia palisady środkiem ogniochronnym. drugi rząd bali. Widoczne odstępstwa od projektu 19 listopada trwały prace wykończeniowe przy stojącej palisadzie. Kilku pracowników układało kamienie polne na… piasku, choć projektant przewidział „żwir o frakcji 20-50 mm”, który winien – jak wynika z rysunków w dokumentacji – przylegać do palisady, a dopiero w pewnej odległości powinien być tworzony „krawężnik z kamienia polnego łupanego na wylewce betonowej”. Tymczasem wyraźnie widać, że nie tylko piasek przylega bezpośrednio do drewnianych bali, ale i układane na nim kamienie. Nie dostrzegam „wylewki betonowej”, natomiast widać, że miejscami leDrewna nie żałowano Jak wielkie jest na tej budowie wykorzysta- pik na palisadzie znacząco wystaje nad pianie drewna, świadczą zapisy kosztorysu sek, a miejscami jest zupełnie niewidoczny. ofertowego. Tylko na słupy z drewna okrą- Można być pewnym, że prędko ujawnią się głego i płatwie poprzeczne o średnicy 180 pierwsze oznaki zgnilizny drewna w balach mm zaplanowano 150 m3 drewna sosnowe- niedokładnie pokrytych lepikiem! Nie trzeba być zbyt dociekliwym, żeby go lub świerkowego. Niemałe ilości drewna pochłonął podest z desek struganych na dostrzec oznaki czyszczenia słupów z zaramie drewnianej z okrąglaka o średnicy 9 rodników grzybów ostrymi narzędziami, ślady chodników owadzich, odarć kory, cm, wzmocnionej krzyżowo. Ogrodzenie drewniane okalające gród zaciosów i innych uszkodzeń mechaniczma długość około 300 m.b. i wykonane jest nych. Na niektórych słupach widoczna jest w trzech typach. Między pojedynczym zaawansowana zgnilizna. Pewnie potraktorzędem słupków o średnicy 18 cm i wyso- wano owe słupy jakimś środkiem impregnukości 223 cm nad wylewką betonową mają jącym, ale nie ma wątpliwości, że nie była to znajdować się bale o wysokości 3,62 cm, impregnacja w autoklawach. Nie wiadomo Projektant nabrał wody w usta Poinformowaliśmy mgr. inż. arch. Zenona Zabagłę z Atelier ZETTA w Warszawie, głównego projektanta „Grodu z podgrodziem Zielona Góra” w Grudusku, że posiadany materiał fotograficzny wykazuje rażące różnice w stosunku do rysunków zawartych w jego projekcie i zasadne wydają się obawy lokalnego środowiska, iż realizacja znacząco odbiega do projektu. Zapytaliśmy, czy zdaniem projektanta wszystko jest realizowane zgodnie z jego projektem budowlanym wykonawczym-zamiennym i czy wnosił jakieś zastrzeżenia do części PALISADA I OGRODZENIE lub godził się na wprowadzenie zmian w stosunku do projektu, dostępnego na stronie internetowej Urzędu Gminy w Grudusku. W odpowiedzi uzyskaliśmy enigmatyczną odpowiedź, że „na podstawie przesłanych zdjęć trudno określić zgodność wykonania dokumentacji. Nad inwestycją sprawowany był także nadzór konserwatorski, który weryfikował wykonywane rozwiązania. Na budynku odbyłem kilka wizyt w ramach nadzoru autorskiego i swoje uwagi przedstawiłem inwestorowi. Ich treść proszę uzyskać od inwestora”. Wójt bardziej „otwarty” Jacek Oglęcki, wójt gminy Grudusk, twier- styczeń 2014 Według dokumentacji dopiero w pewnej odległości od palisady miał być tworzony „krawężnik z kamienia polnego na wylewce betonowej”. Widać ślady czyszczenia słupów z zarodników grzybów ostrymi narzędziami, ślady chodników owadzich, odarć kory, zaciosów i innych uszkodzeń mechanicznych. nymi”. Nie pisze jednak, jaką metodą były impregnowane. Ale chyba nie przez przypadek nie zapewnił, że były impregnowane w autoklawach, jak zakładał projekt! Więcej szczegółów ujawnia Tomasz Krawczyk, inspektor nadzoru inwestorskiego. Pisze on: „elementy przeznaczone do wykonywania ogrodzenia i pomostów poddawane są dwuetapowej obróbce technologicznej i zabiegom związanym z impregnacją, zabezpieczeniem drewna przed wpływem zawilgocenia i ewentualną destrukcją. Pierwszy etap polegał na obróbce w zakładzie produkcji pomocniczej, bez ostatecznego okorowania i zabezpieczenia środkami grzybobójczymi i przeciwogniowymi. Po zamontowaniu i wykonaniu ogrodzenia wraz z pomostami rozpoczęty został etap drugi, polegający na ostatecznym ostruganiu elementów z resztek kory i ewentualnych zabrudzeń oraz nadaniu ostatecznie estetycznego wyglądu. Po tych zabiegach usuwane są ewentualne występujące wady drewna. Odsłonięte zostały lokalnie występujące powierzchniowe sinizny i przebarwienia. Elementy drewniane (słupki) występujące z odsłoniętymi siniznami są wymieniane i poddawane ostatecznej obróbce oraz zostaną zabezpieczone środkami konserwującymi drewno”. Opis zastosowanej „technologii” impregnacji drewna na ogrodzenie nie budzi już żadnej wątpliwości, że bale nie były przez wykonawcę „sezonowane i impregnowane w autoklawach środkiem grzybobójczym i owadobójczym oraz ogniochronnym”. To są wrogie opinie Miejscami lepik na palisadzie znacząco wystaje nad piasek, a miejscami jest zupełnie niewidoczny. dzi w rozmowie telefonicznej, że nie ma nic do ukrycia, albowiem sam też spotyka się z różnymi uwagami dotyczącymi ogrodzenia grodu, które przekazuje wykonawcy i inspektorowi nadzoru oraz parokrotnie prosił głównego projektanta o przyjazd do Gruduska, żeby ustosunkował się do stawianych zarzutów. – W notatce ze spotkania odbytego 9 października 2013 r. – poinformował nas wójt – uwagi projektanta dotyczące palisady i ogrodzenia są następujące: - przy układaniu bali palisady zachować surowy wygląd, odległość na docisk między balami i zachować pion bali, - bramka wejściowa przy mostku na boisko niezgodna z projektem, zachować symetrię między osią mostka i blankami ogrodzenia a bramką, - pomost przy palisadzie podgrodzia – zachować równy poziom podłogi, a także poziom belek tak jak podłużny bal palisady, - z bali usunąć znamiona wykonywania elementów przez urządzenia współczesne, np. piła tarczowa. Po miesiącu mam możliwość przekonania się, że nie zdołano „z bali usunąć znamion wykonywania elementów przez urządzenia współczesne”. Okazuje się, że 3 grudnia odbyło się spotkanie głównego projektanta z wójtem gminy Grudusk. – W protokole z tego spotkania – poinformował nas Jacek Oglęcki – uwagi dotyczące palisady i ogrodzenia są następujące: - brak podbudowy palisady – jako garb z kamienia polnego pod słupkami i podestem, - usunąć pozostałości świadczą- ce o współczesnej obróbce drewna, jak uszkodzenia po pile, po chwytakach i odstające wióry po niedokończonym heblowaniu. Nadać drewnu surowy, ale estetyczny wygląd. Moim zdaniem inwestycja w zakresie palisady i ogrodzenia realizowana jest zgodnie z projektem budowlanym, a uwagi projektanta oraz ewentualne korekty nieistotne dla projektu są na bieżąco usuwane. Każda uwaga ze strony autora projektu, zainteresowanych projektem mieszkańców gminy kierowana była zarówno do wykonawcy, jak i inspektora nadzoru przez inwestora. Przez przypadek (?) dzień przed wizytą reportera „GPD” w Grudusku pisemne stanowisko, w nawiązaniu do rozmowy z wójtem z 14 listopada 2013 r., przedstawia Zdzisław Hasiak, właściciel firmy Budomontaż. Jak twierdzi w piśmie do wójta: „Rozmowa dotyczyła protestów oraz wrogich opinii co do jakości wykonywanych prac oraz stosowanych materiałów. Nie obawiając się o jakość wykonywanych przez nas usług, proponujemy wydłużenie gwarancji na wykonywane prace o kolejne 12 miesięcy”. Oznacza to, że Budomontaż gwarantuje odpowiedzialność za m.in. drewniane ogrodzenie przez okres 4, a nie 3 lat. Nasuwa się spostrzeżenie – wiele nie ryzykuje, bo przez 4 lata tak grube bale, nawet nieimpregnowane, mają szansę przetrwać! Nadzieja w komisji odbioru Na pewno nie były impregnowane w autoklawach Na potwierdzenie tych zapewnień wójt udostępnia nam pisemne wyjaśnienia otrzymane od właściciela firmy Budomontaż, kierownika budowy, inspektora nadzoru inwestorskiego oraz… Tartaku Płośnica. Jego właściciel Gerard Kościński oświadczył w piśmie z 15 listopada 2013 r., że „zakupione drewno w ilości 300 m3 (…) jest świeże, wielkowymiarowe, kłodowane i pełnowartościowe”. Na proste pytanie, czy dostarczał także bale sosnowe o grubości 18 cm – nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Ze strony internetowej tego tartaku wynika, że oferuje jedynie… tarcicę i więźbę dachową, i impregnuje materiały zanurzeniowo. Jan Leżuchowski, kierownik budowy, w oświadczeniu przekazanym 12 listopada 2013 r. Urzędowi Gminy Grudusk napisał, że „do budowy palisady (…) stosowane są bale z drewna sosnowego klasy K-27 (C30), impregnowane środkami grzybobójczymi i owadobójczymi oraz ochron- Obiekt budowlany będzie musiał być sprawdzony przed wydaniem decyzji o rozpoczęciu użytkowania. Miejmy nadzieję, że komisja odbioru dokona kontrolnych odkrywek i sprawdzi, czy rzeczywiście drewniane bale są ustawione na fundamencie żelbetowym z betonu z dodatkami mrozoodpornymi i wodoszczelnymi, czy kamienie tworzące krawężnik położono na wylewce betonowej, no i czy dokonano impregnacji słupów w autoklawach, jakimi impregnatami i jakie są tego rezultaty. Dzisiaj nawet laik stwierdzi, że wykonawca mógł roboty budowlane związane z drewnianą palisadą i bramami wykonać staranniej. Moi rozmówcy z Gruduska wyrażali przekonanie, że firma z Działdowa pomyliła budowę historycznej zagrody z zastosowaniem „historycznego” drewna. Trudno bowiem przypuszczać, że zapłacono dostawcy za materiał zgodny z wymaganiami dokumentacji technicznej, a zaakceptowano daleki od oczekiwań projektanta. L REKLAMA 15 26 styczeń 2014 Ekonomia i rynek Pozostaje aktualna groźba naliczania rzekomego kosztu egzekucji! WYMIANA OPINII | PIGPD kontestuje stanowisko DGLP Oczekiwane jest odstąpienie od zapisu w umowach sprzedaży drewna obowiązku naliczania wyjątkowo kosztownej rekompensaty za… wysłanie do banku przez jednostkę LP żądania zapłaty. Jerzy Piątkowski Do wniosku Polskiej Izby Gospodarczej Przemysłu Drzewnego z 5 listopada o niestosowanie w umowach z odbiorcami drewna zapisu (znajdującego się obecnie w § 6 ust. 6 opublikowanego przez LP wzoru takiej umowy) mówiącego o należnej jednostkom Lasów Państwowych, jako wierzycielom, równowartości kwoty 40 euro tytułem zryczałtowanego zwrotu kosztów odzyskiwania spóźnionych należności, naliczanej w oparciu o art. 10 ust. 1 Ustawy z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (pisaliśmy o tej sprawie w poprzednim wydaniu „GPD”), odniosła się 28 listopada podczas konferencji Koopdrew w Poznaniu Maria Jolanta Kicka-Pilewska z Wydziału Marketingu i Handlu Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych. Ta niespodziewana wypowiedź, w ramach „czatu z dyrektorem generalnym LP”, nie spowodowała natychmiastowej repliki przedstawicieli PIGPD, ale w grudniu odniósł się do niej Sławomir Wrochna, prezydent PIGPD w kolejnym liście do dyrektora Adama Wasiaka. Prawo, ale nie obowiązek! – Nie możemy zgodzić się z przedstawionymi argumentami, wskazującymi, iż naliczanie przedmiotowej opłaty przez jednostki LP jest obowiązkowe i konieczne – napisał Sławomir Wrochna. – Z treści o zwrot kosztu, a nie o stworzenie mechanizmu generującego jakikolwiek dochód. Już tylko ten błąd interpretacyjny stanowi podstawę, aby od naliczania omawianego kosztu odstąpić. LP boją się konsekwencji! ustawy nie wynika obowiązek naliczania zryczałtowanych kosztów odzyskiwania przeterminowanych należności. Ustawa daje do tego prawo, lecz tego nie wymusza. Jednostki Lasów Państwowych mają więc prawo jej nie pobierać, o co wnioskowaliśmy i nadal wnioskujemy. Ponadto, zgodnie z treścią ustawy, kwota 40 euro stanowi zwrot kosztów odzyskiwania należności. Ustawodawca zakładał, iż koszty takie będą ponoszone przez wierzyciela. Tak istotnie jest w wypadku normalnych, niczym niezabezpieczonych transakcji, bo odzyskanie takich należności wiąże się z reguły z podjęciem wielu czynności prawnych i zaangażowaniem wielu ludzi. Jednak w wypadku jednostek Lasów Państwowych koszt taki nie występuje. Rozwiązanie wprowadzone Decyzją nr 80 z 27.9.2013 r. tworzy bowiem obowiązek zabezpieczania przez każdego odbiorcę, na własny koszt, swojego zobowiązania wobec LP w postaci najczęściej gwarancji bankowej. Koszt odzyskiwania takiej należności ogranicza się więc po stronie LP do skierowania do banku pisemnego wniosku o uruchomienie tej gwarancji. – Poza tym – napisano w liście – nie możemy zgodzić się z przedstawianym argumentem, iż niepobranie przedmiotowej kwoty przez LP oznaczałoby umniejszenie dochodów Skarbu Państwa. Ustawodawca bowiem wyraźnie zaznaczył, iż chodzi tu – Gwarancja bankowa ani inne zabezpieczenia płatności nie uruchamiają się same – dowodziła Maria Jolanta Kicka-Pilewska. – Zapłata z zabezpieczenia następuje po podjęciu przez LP dodatkowych działań, np. w przypadku gwarancji bankowej – po wystosowaniu do banku przez jednostkę LP odpowiedniego żądania zapłaty. LP powołują się na Ustawę o terminach zapłaty będącą implementacją do polskiego prawodawstwa Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z 16 lutego 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. I przekonują, że umowy sprzedaży drewna należy zakwalifikować jako „transakcje handlowe”. Ponadto PGL LP są objęte zakresem zapisu Ustawy o terminach zapłaty, ponieważ posiadają status zamawiającego zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych, jako inna niż jednostki sektora finansów publicznych państwowa jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Z tego powodu posiada status „podmiotu publicznego”. – W razie opóźnienia się dłużnika z płatnością PGL LP przysługują odsetki, a oprócz nich – bez wezwania – rekompensata za koszty odzyskania należności w wysokości równowartości kwoty 40 euro, przeliczonych na złote według średniego kursu euro – argumentowała Maria Jolanta Kicka-Pilewska. – Rekompen- sata staje się więc należna wierzycielowi „bez wezwania” z mocy prawa, czyli automatycznie, bez konieczności odrębnego jej naliczania i wzywania do zapłaty. Taka wykładnia znajduje potwierdzenie w art. 6 ust. 2 Dyrektywy, jako „rekompensata za koszty odzyskiwania należności poniesione przez wierzyciela”. – Z rezygnacją z pobierania rekompensaty wiąże się ryzyko prawne – argumentują służby prawne LP. – Rezygnacja w konkretnych przypadkach może narażać PGL LP na zarzut niegospodarności w zarządzaniu mieniem Skarbu Państwa ze strony organów kontroli i nadzoru, ponieważ prowadzi to do pozbawienia PGL LP, a w konsekwencji Skarbu Państwa, potencjalnego przychodu, który mógłby zostać osiągnięty, gdyby rekompensata została wyegzekwowana od dłużnika. Z wypowiedzi przedstawicielki DGLP wynika, że PGL LP czując – ze strony UOKiK – nad głową zarzut bycia podmiotem posiadającym pozycję dominującą na rynku, mogą spodziewać się ze strony UOKiK kolejnego zarzutu – nadużywania pozycji dominującej przez nierówne traktowanie części kontrahentów w przypadku rezygnacji z dochodzenia od nich rekompensaty, bo to może stwarzać zróżnicowane warunki konkurencji. Podnoszą też argument, że istnieje, choć niewielkie, to jednak ryzyko uznania, że ogólna lub incydentalna rezygnacja z dochodzenia rekompensaty może stanowić teoretycznie pomoc publiczną. Te zastrzeżenia mają upoważniać, w przypadku uzyskania uprawnienia do odsetek za przeterminowany termin za- płaty, do AUTOMATYCZNEGO roszczenia o zapłatę rekompensaty. Roszczenia od jakich umów? Ponieważ Ustawa o terminach zapłaty zaczęła obowiązywać od 28 kwietnia 2013 r., a umowy na zakup drewna w 2013 r. podpisywano w grudniu 2012 r., to powstała wątpliwość, kiedy można mówić o zawarciu umowy w przypadku procedur sprzedaży drewna. Wykoncypowano, że skoro do zawarcia umowy sprzedaży drewna nie jest wymagana forma pisemna, to dopuszczalne jest zawarcie tej umowy w przetargu elektronicznym albo aukcji elektronicznej. Spisanie umowy jest jedynie czynnością formalną! Zatem, jeżeli umowy sprzedaży drewna na 2013 r. zostały zawarte w 2012 r., przed 28 kwietnia 2013 r., to LP nie mają prawa do roszczeń z tytułu tych umów. Groźba roszczeń pozostaje aktualna O ile wypowiedź Marii Jolanty Kickiej-Pilewskiej rozwiała pewne wątpliwości, choćby taką, że nie mogą być pobierane rekompensaty związane z umowami sprzedaży drewna zawartymi przed 28 kwietnia 2013 r., to groźba naliczania rzekomego kosztu egzekucji pozostaje aktualna. Słusznie więc prezydent PIGPD przekonuje, że naliczanie odbiorcom nieponoszonego kosztu egzekucji, dotyczącego niczym niezagrożonych należności, szczególnie gdy opóźnienie zapłaty jest znikome, stanowi ewidentne naruszenie dobrych zwyczajów handlowych i poprawnych relacji z odbiorcami. I jest przejawem wykorzystywania dominującej pozycji rynkowej. L Znaczący wzrost zużycia peletu drzewnego BIOMASA | Oszczędne ogrzewanie budynków użyteczności publicznej Po podjęciu decyzji o wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, jednym z częściej wybieranych rozwiązań są kotły na pelet drzewny, które łączą wydajne parametry energetyczne, ekonomię i wysoką proekologiczność. – Ogrzewanie budynków użyteczności publicznej peletem jest o wiele bardziej wydajne, co wiąże się z jego kalorycznością – mówi Przemysław Bieńkowski, wiceprezes spółki Stelmet. – Znacznie zmniejszają się również koszty, bo cena certyfikowanego peletu drzewnego jest niższa nawet o 50 proc. w stosunku do oleju opałowego oraz o 13 proc. Urszula Fechner z odzysku lub z chemicznymi dodatkami. Stelmet w stosunku do gazu ziemnego. Priorytetem w ogrzewaniu budynków użyteczZ raportu „Bioenergy International” wynika, że jest liderem krajowej produkcji wysokiej jakozużycie peletu w Polsce, które wynosiło w 2004 r. ści peletu drzewnego, który reprezentują dwie ności publicznej jest utrzymywanie stałej tempe6 000 t, wzrosło w 2012 r. do 380 000 t. Sprzyja temu marki – Olimp i Lava. Obie wyróżnia specjalnie ratury. Piece na pelet drzewny wykorzystują możz pewnością szeroka oferta producentów kotłów, wyselekcjonowany surowiec, pochodzący wy- liwości energetyczne sprasowanych trocin, które łącznie z drzew iglastych – sosny i świerku. Ten rozprzestrzeniają ciepło za pomocą promieniowajednak wybór paliwa jest kwestią równie istotną. Sprawdzeni producenci peletów, tacy choćby jeden z największych w Europie producentów nia. Ogromną zaletą urządzeń peletowych jest możjak Stelmet z Zielonej Góry, oferują produkt, który małej architektury ogrodowej pozyskuje bio- liwość ich szybkiego uruchomienia, co sprawdza się jest zgodny z europejską normą EN 14961-2, okre- masę z obróbki drewna we własnych zakładach zwłaszcza w sytuacji nagłej zmiany temperatury. Dzięki wykorzystywaniu pieca na pelet możliwe ślającą podstawowe parametry, takie jak długość produkcyjnych. jest także ogrzewanie wody w budynkach. i średnica, minimalną gęstość, zawartość popiołu czy wartość opałową. Na swój produkt posiadają Ekonomiczny aspekt certyfikat ENPlus A1 lub DINPlus poświadczają- Podczas ogrzewania dużych powierzchni sprawdza Paliwo uniwersalne cy, że pelet nie został wyprodukowany z drewna się pelet drzewny spalany w kotłach dużej mocy. Pelet drzewny ma szerokie zastosowanie, bo do- ceniane jest zachowanie większej czystości w kotłowniach. Został również doceniony w budynkach, w których kotły pracują całą dobę, a więc w piekarniach, szpitalach, żłobkach czy spółdzielniach mieszkaniowych. – Koszt ogrzewania kompleksu szkolnego olejem opałowym wynosił około 300 000 zł rocznie, a po rocznym stosowaniu peletu, uwzględniając długą zimę, gmina zaoszczędziła około 50 proc. tej kwoty – mówi Tadeusz Jóźwik, wójt gminy Lubochnia w woj. łódzkim. – Wysokie koszty ogrzewania budynków użyteczności publicznej to problem spędzający sen z powiek samorządowi, który musi co roku planować budżet na ten cel. Alternatywne do oleju opałowego i gazu ziemnego paliwa są szansą na ograniczenie wydatków, przy zachowaniu dbałości o środowisko naturalne. A to też ważne, bowiem dyrektywy unijne nakładają na niektóre budynki użyteczności publicznej wymóg ograniczenia emisji dwutlenku węgla oraz innych szkodliwych substancji, choćby przez ciepłownie miejskie i gminne. L styczeń 2014 27 Jak skracać czas realizacji zamówień? ORGANIZACJA PRODUKCJI | Metoda QRM to zupełna nowość w Polsce QRM to szybsza realizacja zamówień produkcyjnych i możliwość uzyskania strategicznej przewagi konkurencyjnej! witą zmianą systemu myślenia i działania, która dotyczy wszystkich szczebli w organizacji, poczynając od dyrektora zarządzającego, przez szefa finansów, po pracowników linii produkcyjnych – mówił profesor Rajan Suri, związany przez lata z Uniwersytetem Wisconsin-Madison, który od 20 lat doskonali QRM Piotr Dalkowski i wdraża tę metodę w przedsiębiorstwach Metoda zarządzania Quick Response w Stanach Zjednoczonych i Europie ZaManufacturing (QRM) dedykowana jest chodniej. – Współczesne przedsiębiorprzedsiębiorstwom produkcyjnym. Jej stwa produkcyjne tkwią w pewnego rotwórca, Rajan Suri, od 20 lat propagu- dzaju pułapce. Polega ona na całkowitej jący ją na całym świecie, a także autor koncentracji na optymalizacji kosztów książki „Zyskaj na czasie”, wskazywał produkcji. QRM przenosi punkt koncenpodczas niedawnego spotkania w War- tracji z kosztu na czas, w jakim realizoszawie, jak dzięki niej przedsiębiorstwa wane są poszczególne działania. Zdaniem twórcy metody QRM, ponad mogą spektakularnie skracać czas realizacji zamówień, a tym samym obniżać 100 lat tradycji charakteryzującej się prekoszty produkcji i uzyskiwać przewagę sją na optymalizację kosztów produkcji i poprawę wydajności spowodowało, że konkurencyjną. Quick Response Manufacturing obecnie firmom produkcyjnym niezwykle (QRM), czyli koncepcja szybszej realizacji trudno jest zmienić filozofię działania. zamówień produkcyjnych oznacza me- Tymczasem dotychczasowe wdrożenia todę zarządzania całą organizacją. Jest QRM przynoszą niezwykle spektakularne to kompleksowa strategia redukowania rezultaty, obalając tym samym utrwalaczasów realizacji skierowana głównie do ne przez lata stereotypy. Okazuje się, że firm produkcyjnych zajmujących się krót- firmom zarządzanym tą metodą na przykoseryjną produkcją i oferujących zróżni- kład opłaca się przenieść produkcję lub zakupy z Chin do kraju macierzystego. cowany asortyment. – Wdrażanie QRM wiąże się z całko- Albo że chwilowy przestój maszyny jest REKLAMA bardziej opłacalny w porównaniu z jej ciągłą pracą. Pojawia się zatem kluczowe pytanie: dlaczego tak się dzieje? Odpowiedź jest prosta – metoda QRM w istotny sposób pozwala skrócić czas realizacji procesów produkcyjnych od momentu opracowywania koncepcji produktu, po jego dostarczenie do klienta. Metoda ta w zasadniczy sposób zmienia filozofię funkcjonowania organizacji. – W firmie zarządzanej według metody QRM pracownicy nie tyle odpowiadają na pytanie: ile nas będzie kosztowało wyprodukowanie i dostarczenie określonego produktu, ale ile czasu potrzeba, by ten produkt wyprodukować i dostarczyć klientowi – powiedział Rajan Suri. Jednym z podstawowych założeń QRM jest zmiana struktury organizacyjnej w firmie, prowadząca do oddania odpowiedzialności za produkcję zespołom QRM. W większości przypadków firm, które zdecydowały się na implementację koncepcji, kilkakrotnie skrócony został czas realizacji zamówień. Jednocześnie następuje redukcja kosztów operacyjnych. Standardowo na poziomie 20-30 proc. Dzięki oszczędnościom przedsiębiorstwa stają się bardziej konkurencyjne i mogą zwiększyć marżę lub nawet obniżyć cenę sprzedaży. W konsekwencji zaczynają efektywniej sprzedawać i uzyskiwać większe przychody. – QRM jest dla firm różnicujących produkcję – przekonywał Rajan Suri. – W produkcji masowej rządzą statystyki oraz presja na redukcję kosztów, a więc takie metody jak Lean Management czy Six Sigma. W ciągu ostatnich lat udowodniliśmy, że QRM może funkcjonować w organizacjach wspólnie z wdrożonymi wcześniej metodami zarządzania i nie stanowi dla nich alternatywy, która miałaby je zastąpić. Konferencja z udziałem Rajana Suriego była połączona z premierą polskiego wydania książki jego autorstwa pod tytułem „Zyskaj na czasie”. Przybliża ona metodę QRM, a jednocześnie inicjuje jej wprowadzenie do naszego kraju. Polska należy do grona sześciu krajów europejskich, gdzie realizowane są już wdrożenia QRM. – Rzeczywiście możemy potwierdzić, że QRM daje spektakularne rezultaty niezależnie od szerokości geograficznej – powiedział Ireneusz Biliński, wiceprezes spółki 4 Results, która adaptuje QRM w Polsce i ma już na swoim koncie pierwsze doświadczenia we wdrożeniu metody w rodzimych przedsiębiorstwach produkcyjnych. – W jednej z firm, która zdecydowała się na tę metodę, udało się ponaddwukrotnie skrócić czas realizacji zamówień i kilkakrotnie czas rozpatrywania reklamacji. Już w pierwszym roku stosowania QRM zanotowała ona rekordowe obroty. Podczas spotkania podkreślano, że bez pewnego rodzaju przekonania o sensie metody i bez pewnego rodzaju menedżerskiej odwagi trudno zapoczątkować zmiany i podjąć działania w kierunku QRM. Jednak doświadczenia kilkuset firm, które na taki krok już się zdecydowały, pokazują, że można zdobyć strategiczną przewagę konkurencyjną poprzez skoncentrowanie całej organizacji przedsiębiorstwa wokół czynnika czasu. – Polska, będąc rosnącą europejską potęgą w produkcji wyrobów na indywidualne zamówienia klientów w wielu branżach, ma niepowtarzalną szansę jeszcze lepszego wykorzystania swojej pozycji i uzyskania trwałej przewagi konkurencyjnej na wymagającym rynku europejskim – uważa Ireneusz Biliński. – A jak pokazują pierwsze wdrożenia QRM w Polsce, efekty biznesowe mogą być naprawdę imponujące. Także w branży drzewnej i meblarskiej. Można jednocześnie zdobywać nowe rynki i podnosić zyskowność. L 30 styczeń 2014 Temat z bliska Elastyczne i zintegrowane centrum produkcyjne Ä s. 33 | Proste przezbrajanie narzędzi Ä s. 35 | Więcej okien sprzedanych za granicę Ä s. 36 | Najważniejsza jest balustrada Ä s. 37 Centrum do szerokiej gamy okien o różnych kształtach WSZECHSTRONNA OBRÓBKA | Rozwiązanie Weiniga do produkcji stolarki drewnianej W tym centrum położenie zacisków jest zoptymalizowane, a element jest zawsze poprawnie umocowany podczas obróbki, niezależnie od tego, jak jest wąski. TEKST I FOT. Jerzy Piątkowski Wszystkie możliwości, jakie dzisiaj stwarza technika CNC, są wykorzystane w centrum obróbczym Multirex 590 firmy Weinig, przeznaczonym do obróbki elementów konstrukcyjnych drewnianych okien i drzwi. Dodatkowym walorem tej maszyny jest obróbka płyt, formowanie drzwi wewnętrznych, wycinanie i profilowanie płycin. Chociaż premiera tej linii maszyn odbyła się na poprzednich targach Ligna, to prezentacja modelu Multirex 590 na ubiegłorocznych targach w Hanowerze miała charakter nowości, ze względu na kilka całkowicie nowych rozwiązań. Tę linię technologiczną Weinig systematycznie rozwija, oferując teraz maszynę o długości obróbki do 6125 mm, szerokości 1595 mm i wysokości obróbki od 35 do 115 mm. – Linia jest odpowiednio przygotowana i skonfigurowana do potrzeb konkretnego odbiorcy przez naszych specjalistów, którzy mają ogromne doświadczenie związane z techniką produkcji stolarki otworowej – mówi Tomasz Garus, przedstawiciel handlowy Weinig Polska. – Klient praktycznie otrzymuje od nas gotowy system, który po paru dniach od dostarczenia może rozpocząć produkcję. Multirex 590 to jedna z nowości Weiniga. siły strugania, co wpływa na wysoką dokładność obróbki. Pozycjonowanie kantówek czy płyt przez ssawki jest tak mocne, że nawet przy dużej prędkości uzyskuje się oczekiwaną dokładność obróbki. Praktycznie ta jakość nie spada wraz z wzrastającą prędkością. Wysokiej jakości napędy zapewniają niezawodną, ale i cichą pracę narzędzi obróbczych. sprawdza się szczególnie przy obróbce elementów krzywoliniowych, choćby okrągłych ram okiennych. Dobrze spisują się wówczas specjalne zaciski do produkcji okien, mocowanie próżniowe lub zaciski pneumatyczne. Kontur wyświetlany na obrabianym materiale przez wskaźnik laserowy odwzorowuje linię obróbki. Jest to szczególPodstawą jest solidna nie ważne przy obróbce skomplikowanych konstrukcja kształtów, choćby na płycinach. Multirex 590 wyznacza nowe standar- Różne sposoby mocowania Procesy obróbcze są zautomatyzowady produkcji stolarki otworowej, za- Zwraca uwagę pole obróbcze i możliwopewniając bardzo dokładne wykonanie ści poruszania się głowicy narzędziowej. ne, co zapewnia wysoką niezawodność. konstrukcji okien i drzwi, przy dużej Wynosi ono w osi X do 6800 mm, w osi Operator musi jedynie podawać elementy prędkości wykonywania poszczególnych Y – 1595 mm i w osi Z – 598 mm. Nieza- do obróbki, uruchamiać proces wykonyoperacji technologicznych. leżne napędy głowicy w kierunkach X i Y wania operacji i rozpoczynać edycję. Kompaktowy Multirex ma solidną, gwarantują najwyższą precyzję, wysokie stabilną konstrukcję, albowiem został za- przyspieszenia i prędkości. Zewnętrzny magazyn projektowany do wymagających i skomPrzy obróbce płaskich detali zalecane narzędziowy plikowanych operacji cięcia, wiercenia jest korzystanie z ssawek podciśnienio- Multirex posiada zewnętrzny magazyn i frezowania, a jednocześnie jest przysto- wych, z systemem informacji o położeniu narzędziowy o długości do 6,5 m. Odstępy Elementy albo płyciny Maszyna jest przystosowana do dwóch sowany do ekstremalnych i dynamicznych elementu obrabianego w wyniku auto- między mocowaniem narzędzi są zmientrybów produkcji – może wytwarzać ele- przyspieszeń pracy narzędzi. Hartowane, matycznego pozycjonowania. Ponieważ ne i mogą zostać indywidualnie dopasomenty drewniane na ramiaki okienne lub pryzmatyczne prowadnice zapewniają różne procesy technologiczne wymagają wane do średnicy narzędzia. W zależnodrzwiowe, albo obrabia elementy płytowe precyzyjną pracę elementów ruchomych, dla wysokiej jakości obróbki dokładne- ści od typu maszyny do dyspozycji jest drzwi. Posiada opatentowane rozwiąza- a jednocześnie minimalne zużycie i dłu- go oraz bezpiecznego pozycjonowania od 40 do 60 gniazd narzędziowych. Spenie – chwytaki elementów ramiakowych gą eksploatację. Centralne smarowanie przedmiotów obrabianych, producent cjalnym rozwiązaniem w zewnętrznym okien, które mają możliwość wysunięcia zapewnia łatwe i niezawodne utrzymanie oferuje Multirexa wyposażonego w au- magazynie narzędziowym jest własna tomatyczny stół. Szybkie, automatyczne oś, przez co przekazywanie narzędzi do obrabianego ramiaka na odpowiednią głę- systemu w czystości i sprawności. Stół obróbczy elastycznie przenosi pozycjonowanie poszczególnych konsol nadjeżdżającego magazynka talerzowego bokość. Ramiak, w zależności od tego, czy jest wąski czy szeroki, jest w optymalny sposób dociśnięty przez ten chwytak. To istotne, bo gdy tej możliwości regulacji chwytaka nie ma, to niektóre wąskie elementy są w sposób nieprecyzyjny dociśnięte do bazy i w trakcie obróbki mają tendencję do wibracji. Maszynę opuszczają elementy wyfrezowane, nawiercone itp. odbywa się bez straty czasu, niezależnie od pozycji wrzeciona głównego. Nowa generacja centrów obróbczych Multirex potrafi automatycznie sterować urządzeniami peryferyjnymi. W ten sposób mogą być wymieniane listy cięć lub przekazywane dane do następnego urządzenia, na przykład do automatu do wstrzeliwania kołków łączeniowych w ramach okna. Wiercenie, piłowanie, frezowanie, toczenie rowków to czynności wykonywane przez wielofunkcyjną głowicę główną. Multirex posiada w pełni interpolowaną oś C, która podczas procesu obróbki może się obracać we wszystkich kierunkach. Wrzeciono główne posadowione na łożyskach ceramicznych, napędzane silnikiem o mocy 16 kW i chłodzone cieczą, może się obracać z prędkością od 1 000 do 24 000 obr./min. Posiada bardzo wysoki moment obrotowy. Głowica wielowrzecionowa wiertarki posiada 18 wymiennych wrzecion usytuowanych w kształcie litery L i wykonuje operacje z szybkością 1 000-5 710 obr./ min. W zestawie wiertarskim znajdują się dwa wrzeciona do pracy w osi X i obrotowe w kierunku Y. Dodatkowe wrzeciona w osi X są dostępne w opcji. System mocowania HSK 63F pozwala na instalowanie agregatów do cięcia pod kątem, wiercenia czy frezowania w zakresie 0-100°, które mogą obracać się wokół osi. Nadzwyczaj skuteczny jest system usuwania wiórów, które odciągane są spod narzędzia obrabiającego. Najważniejsze jednak, że centrum przystosowane jest do produkcji szerokiej gamy okien o różnych kształtach. Transfer danych do maszyny odbywa się z komputera biurowego. Wykonywana jest obróbka kształtowa i powierzchniowa pojedynczych modeli okien różnych systemów, z zadowalającą wydajnością, co czyni maszynę efektywnym rozwiązaniem także w zakładach o mniejszym wykonawstwie okien zaprojektowanych do pojedynczych obiektów. Towarzyszy temu rozwinięte oprogramowanie, ale dosyć proste w użytkowaniu, bo system operacyjny oparty jest na systemie Windows. L Za centrum można ustawić urządzenie do automatycznego wbijania kołków UNIPIN 5100, gdzie podawanie kołków, klejenie czy pokrywanie gniazda klejem odbywa się w sposób automatyczny. Maszyna kontroluje długość kołka, zna głębokość gniazda i wbija kołek na określoną długość. styczeń 2014 Kolejność obróbki zgodna z systemem montażu PRODUKCJA OKIEN | W pełni automatyczny proces z Win-profi Rilesa Win-profi to maszyna dostosowywana do potrzeb procesu technologicznego. Pozwala na wykonanie wszystkich operacji koniecznych do osadzenia zamków, zawiasów, uchwytów i szprosów. Tomasz Bogacki Duńska firma Rilesa jest producentem przelotowych maszyn realizujących operacje związane z wierceniem, frezowaniem, cięciem i osadzaniem kołków w drewnie litym i materiałach drewnopochodnych. Na szczególną uwagę zasługuje jedna z nowszych konstrukcji funkcjonująca pod nazwą Win-profi. Jest to w pełni automatyczna linia przeznaczona do obróbki elementów okiennych w jednym ciągu roboczym. Dwa warianty sterowania Pełen zakres możliwości obróbczych Win-profi obejmuje wykonywanie różnych operacji z każdej strony elementu. Mowa tu o frezowaniu otworów wentylacyjnych i podłużnych gniazd na zamki, a także okrągłych otworów na zamki, uchwyty i zawiasy. W grę wchodzą także wszelkiego typu frezowania nietypowe. System sterowania przewiduje możliwość użycia jednego z dwóch wariantów zarządzania obrabiarką. Pierwszy dotyczy sytuacji, gdy maszyna jest programowana i sterowana z pozycji pulpitu sterującego. Operator może zapisać w pamięci komputera wszystkie informacje na temat każdego podzespołu, z uwzględnieniem pozycji frezowania i wiercenia. W trakcie pracy wybiera on z menu program obróbczy interesującego go elementu, podaje ramiaki do maszyny i uruchamia proces. Drugi wariant zakłada włączenie Win-profi do ogólnozakładowego systemu zamówień. Plik zamówienia wraz z programami obróbczymi jest automatycznie ładowany do komputera obrabiarki. Dzięki temu będzie ona wiedziała, jak obrobić poszczególne, różne podze- Gwarantują one szybki i łatwy dostęp umożliwiający wymianę narzędzi i podgląd przebiegu procesu. Automatyczne pozycjonowanie zacisków społy wchodzące w skład danego zamówienia. Będą one opuszczały linię, okno za oknem, w kolejności wymaganej do prawidłowego montażu. Dwa serwomotory napędzają transporter główny Maszyna składa się z trzech zasadniczych części: stołów podawczego i odbiorczego oraz sekcji obróbczej. W związku z możliwością dwojakiego sterowania Win-profi przystosowana jest do pracy zarówno jako maszyna wolno stojąca, jak i w linii. Drugi wariant jest oczywiście bardziej korzystny pod względem wydajnościowym i dotyczy dużych zakładów z produkcją seryjną. Obrabiarki realizujące wcześniejsze etapy procesu technologicznego, jak czopiarka dwustronna i strugarka czterostronna połączone są z Rilesą za pomocą wąskich transporterów taśmowych. W strefie przekazywania elementów na stół podawczy wiertarko-frezarki zamontowane są popychacze pneumatyczne. Stół ten zbudowany jest w oparciu o dwa szerokotaśmowe transportery i umiejscowiony z lewej strony linii. Stanowi on również bufor gwarantujący ciągłość pracy. Podzespoły bazowane są do zamontowanej z prawej strony przykładnicy i przekazywane na dwuczęściowy transporter główny. Na nim przemieszczają się wzdłuż wszystkich stacji obróbczych rozmieszczonych wzdłuż czterech płaszczyzn obrabianego elementu. Każda sekcja transportera wyposażona jest w indywidualny napęd, który zapewniają dwa serwomotory. Agregaty umieszczone są w dźwiękochłonnej kabinie z przeszklonymi, pionowymi drzwiami. Wszystkie jednostki obróbcze zamontowane są na stabilnym korpusie wykonanym ze spawanych profili zamkniętych. Niektóre z nich zamocowane są na stałe, bez możliwości przesuwu, inne umieszczone są na specjalnych suportach przemieszczających się po prowadnicach liniowych. Za przesuw suportów odpowiadają serwonapędy, a cały proces kontrolowany jest przez system sterujący. W trakcie wykonywania danej operacji element jest unieruchamiany za pomocą poziomych i pionowych docisków pneumatycznych. Pozycjonowanie zacisków, zależnie od szerokości i grubości podzespołów, odbywa się automatycznie. Operacje wykonywane są z dokładnością ±0,2 mm. Standardowo maszyna wyposażona jest w jeden poziomy agregat frezarski do wykonywania podłużnych gniazd na zamki, dwa poziome agregaty dłutujące otwory prostokątne na szprosy, jeden trzywrzecionowy, pionowy, dolny agregat wiertarski do uchwytów i jeden poziomy, dwuwrzecionowy agregat wiertarski do zawiasów. Konstrukcyjnie przystosowane są do pracy z prędkością obrotową wynoszącą 4500 obr./min i mogą być wyposażone w różne systemy mocowania narzędzia. Wszystkie jednostki są wysuwane do pozycji pracy za pomocą układów pneumatycznych. Odpowiadają one także za głębokość wiercenia. Natomiast regulacja odległości otworu od krawędzi ramiaka odbywa się ręcznie za pomocą mechanizmu śrubowego. Wartości nastawy widoczne są na wskaźnikach cyfrowych. Opcjonalnie Win-profi może zostać także wyposażona w jednostki z funkcją obróbki pod kątem. Przedstawicielem oraz serwisantem firmy Rilesa w Polsce jest MM Maszyny do Drewna z Więcborka. L 0,2 Win-profi składa się z trzech zasadniczych części. ± Ä mm wynosi dokładność, z jaką wykonywane są operacje fot. Rilesa 4500 Ä obr./min to prędkość obrotowa pracy, do jakiej przystosowane są maszyny REKLAMA 31 38 styczeń 2014 Produkty i komponenty Zwiększony asortyment innowacyjnych materiałów lakierniczych Ä s. 38 | Najniższa cena za najwyższą jakość klejenia | Na wierzchu dąb, na spodzie topola | Bardziej uniwersalny od innych egzotyków Ä s. 39 Biurowy pawilon o kształcie ogrodowej rzeźby Imponujące wrażenie robi pawilon ogrodowy zaaranżowany na niewielkie biuro na tyłach domku szeregowego w północno-zachodniej części Londynu. Inwestor zdecydował się na stworzenie funkcjonalnej przestrzeni biurowej w formie falistej „rzeźby”, która w naturalny sposób miałaby wtapiać się w ogród. We frontowej części obiektu niewielki drewniany taras miękko opada na trawnik. Biały dąb amerykański posłużył także do wykończenia wnętrza biura, w którym znajduje się biurko do pracy oraz funkcjonalna wnęka z półkami do przechowywania dokumentów. Dopływ światła dziennego do miejsca pracy umożliwiają dwa okna dachowe. Architekci z Platform 5 Architects wpadli na pomysł stworzenia falistej bryły na kształt trocin z drewna. Zewnętrzna część przypominająca muszlę została wykonana ze sprężonych struktur drewnianych, dzięki którym bryła jest stosunkowo lekka. Umożliwiło to wykonanie lżejszych fundamentów oraz zmontowanie jej na miejscu z wyprodukowanych w warsztacie części. Do wykonania zewnętrznej powłoki bryły zastosowano cienkie płyty z drewna giętego po obróbce hydrotermicznej. Dzięki temu możliwe było zaakcentowanie spiralnej formy krawędzi budynku. – W projekcie wykorzystano biały dąb amerykań- fot. AHEC Przeszklone biuro zajmuje wnętrze bryły z białego dębu amerykańskiego, która kształtem przypomina muszlę. fot. AHEC DESIGN | Obiekt odznacza się dobrą izolacją cieplną i jest energooszczędny Przestrzeń biurowa w formie falistej „rzeźby”. ski ze względu na jego ciepłą barwę, gładką strukturę oraz dużą wytrzymałość – powiedział Patrick Michell, partner w Platform 5 Architects. – Płyty wykonane z białego dębu amerykańskiego idealnie sprawdziły się w tak różnych zastosowaniach, więc można było wykonać z nich dach, ściany oraz taras pawilonu. Celowo nie pokryliśmy środkiem zabezpieczającym drewnianej okładziny na zewnątrz pawilonu, aby w przyszłości drewno mogło w naturalny sposób zmienić barwę z jasnobrązowej w srebrnoszarą. Natomiast deski z białego dębu amerykańskiego wykorzystane wewnątrz pawilonu poddano olejowaniu, dzięki czemu udało się wydobyć głęboki kolor drewna. Wraz z upływem czasu Dopływ światła dziennego do miejsca pracy umożliwiają dwa okna dachowe. kontrast wizualny pomiędzy wnętrzem a elementami zewnętrznymi pawilonu będzie stawał się coraz bardziej wyraźny. We wnętrzu biura umieszczono wąskie biurko wykonane ze sklejki w laminacie z białego dębu amerykańskiego, które zamontowano na wspornikach. Dzięki temu zabiegowi odnosi się wrażenie, że biurko wysuwa się ze ściany. Wykończenie pawilonu wiązało się zresztą z koniecznością sprostania kilku wyzwaniom. Dostęp do wnętrza Shoffice możliwy był tylko przez niewielki otwór przewidziany na drzwi biura. Realizacja tego zadania, dzięki współpracy biura architektonicznego Platform 5, inżynierów z firmy Morph Structures oraz projektantów z Millimetre udowodniła, że biały dąb amerykański ma jednolitą barwę i cechuje go łatwość obróbki. Jego drewno jest twarde i ciężkie, a także odporne na zgniatanie. Stanowi także bardzo dobry materiał do gięcia po obróbce hydrotermicznej. No i może być stosowane na zewnątrz budynków bez konieczności jego zabezpieczania. Wszak część bielasta jest koloru kremowo-brązowego, a twardziel ma barwę od jasno- do ciemnobrązowej. Ma najczęściej prosty układ włókien, o dość gładkiej strukturze. W porównaniu z czerwonym dębem, biały dąb amerykański ma dłuższe promienie rdzeniowe, dzięki czemu rysunek jego włókien jest bardzo oryginalny i atrakcyjny. L uf Zwiększony asortyment innowacyjnych materiałów lakierniczych POWŁOKI ZEWNĘTRZNE | Efektywne rozwiązania do zastosowań wewnętrznych Do pokrywania paneli, podłóg, drzwi wewnętrznych, mebli i listew Teknos ma teraz poszerzoną gamę materiałów lakierniczych i systemów. pomocą zaledwie czterech warstw, od surowej płyty wiórowej do warstwy nawierzchniowej – mówi Steffen Hawkins, kierownik Działu Rozwoju i Innowacji w segmencie materiałów do zastosowań wewnętrznych. – Nasz dział blisko Urszula Fechner dorozcieńczalnymi systemami powło- współpracuje z doświadczonym zespołem Produkty lakiernicze do stolarki we- kowymi do drewna. Ścisła współpraca specjalistów z zakresu aplikacji produkwnętrznej stanowią ważną, dynamicz- obu zespołów oraz budowanie relacji tów, a Centrum Kompetencji Technicznie rozwijającą się grupę wyrobów do- międzynarodowych w ramach Grupy nych w Vamdrup jest jednym z najwiękstarczanych na europejski rynek przez zapewniają skuteczny dostęp do pełne- szych tego rodzaju w Europie. Dysponuje wyposażeniem przydatnym do przeproGrupę Teknos. Również dlatego, że go zasobu wiedzy technicznej. dobiegające końca przejęcie w zeszłym roku szwedzkiej firmy Wedevåg Färg AB Nie ma innego znacząco wzmocniło pozycję tego pro- tak innowacyjnego systemu ducenta na rynku dostawców materia- Fabryka w Vamdrup może pochwalić się łów lakierniczych do stolarki wewnętrz- wieloletnią tradycją w opracowywaniu nej. Teknos jest w stanie wspierać pełen farb do drewna. W minionych latach proces produkcyjny – od opracowywa- jej działalność koncentrowała się na Ä Centra Kompetencji Technicznych nia produktów po udzielanie doradztwa produkcji farb utwardzanych promiepracują nad nowymi produktami technicznego. niami UV. To tam opracowano wodoTeknos rozcieńczalną farbę nawierzchniową Dwa centra rozwoju technologii UV Teknolux Aqua 1728, która jest doAby w jak największym stopniu wyko- skonałym rozwiązaniem dla produrzystać w firmie posiadany know-how, centów przechodzących na stosowanie wadzania wszystkich najważniejszych Teknos prowadzi dwa Centra Kompe- nowoczesnych systemów powłokowych przemysłowych procesów pokrywania tencji Technicznych pracujące nad no- o niskiej zawartości lotnych związków powierzchni, łącznie z trójwymiarowym wymi rozwiązaniami w zakresie stolar- organicznych oraz o krótkim czasie pro- utwardzaniem promieniami UV oraz najki wewnętrznej. W ośrodku położonym dukcji. Kolejną innowacją jest system nowocześniejszą technologią polegającą w Vamdrup w Danii prowadzone są pra- w 100 proc. utwardzany promieniami na wykorzystaniu lamp LED. ce w zakresie rozwoju produktów i me- UV z matową emalią Uvilux 1745. – Na rynku nie ma żadnego inne- Szwedzkie doświadczenia tod aplikacji technologii UV. Natomiast fabryka w Wedevåg na południu Szwecji go systemu, który pozwala uzyskać po- Fabryka w Wedevåg w Szwecji również pracuje nad kwasoutwardzalnymi i wo- wierzchnie o tak wysokim połysku za posiada wieloletnie doświadczenie 2 w opracowywaniu przemysłowych farb do stolarki wewnętrznej. – Naszą najsilniejszą stroną są produkty wykorzystywane do szybkiej produkcji na dużą skalę takich wyrobów, jak listwy czy panele sufitowe – mówi Daniel Sundquist, kierownik Działu Rozwoju i Innowacji w segmencie materiałów do zastosowań wewnętrznych w Wedevåg. – Dobrym przykładem jest Kristall Topp VP – wodorozcieńczalna, szybkoschnąca jednoskładnikowa farba nawierzchniowa, odznaczająca się znakomitymi właściwościami wypełniającymi i wyrównującymi. Centrum Kompetencji Technicznych w Wedevåg zatrudnia doświadczony zespół specjalistów z zakresu aplikacji produktów, więc testowane są w nim niestandardowe i zoptymalizowane systemy w szerokiej gamie procesów aplikacji. mencie materiałów do zastosowań wewnętrznych. – Pozostałe produkty będą nadal dostępne, ale chcemy wykorzystać te z naszej oferty podstawowej, żeby w optymalny sposób zaspokoić większość zapotrzebowań klientów na materiały do zastosowań wewnętrznych. Oferta podstawowa obejmuje skuteczne systemy, które sprawdziły się w praktyce. W zależności od potrzeb, produkty podstawowe obejmują systemy kwasoutwardzalne, wodorozcieńczalne, jednoskładnikowe i UV, a także produkty w 100 proc. utwardzane promieniami UV. Wszystkie dostępne są jako kompletne systemy pokrywające z wypełniaczami, podkładami i warstwami nawierzchniowymi. W ofercie podstawowej są także dostępne różne procesy aplikacji i stopnie połysku. Podkłady i warstwy nawierzchniowe mogą być barwione w systemie ex works lub przy użyciu systemu mieszania kolorów Ujednolicona oferta podstawowa Teknocolor. Oferowane przez Teknos rozwiązania Aby jak najlepiej wykorzystać dużą liczbę systemów farb znajdujących się obejmują sprawdzony kwasoutwardzalny w połączonej gamie produktów Teknos system Wedett do szybkiego lakierowania i Wedevåg, fińska Grupa trochę zmieni- dużej liczby listew i paneli, wodorozcieńła strukturę oferowanego asortymentu. czalny lakier jednoskładnikowy Tekno– Wybraliśmy to, co najlepsze z ofer- coat Aqua 1330 spełniający wymagania ty Teknos i Wedevåg, i opracowaliśmy IKEA zgodnie ze specyfikacją IOS-MATpodstawową ofertę do zastosowań we- -0066 klasy R2 oraz system w 100 proc. wnętrznych – mówi Carsten Lauth, utwardzony promieniami UV z warstwą dyrektor ds. strategii biznesowej w seg- nawierzchniową Uvilux 1745. L styczeń 2014 39 Najniższa cena za najwyższą jakość klejenia Kleje aminowe to wciąż jedne z najlepszych klejów do drewna. Trudno znaleźć inne, dostępne na rynku rozwiązanie klejowe, które spełniałoby tyle różnych norm i standardów. fot. Akzo KLEJE MOCZNIKOWE | Najlepsze do drewna od ponad 100 lat! użycie tego typu kleju wymaga spełnienia określonych warunków technicznych i/lub technologicznych, takich jak np. określona wilgotność klejonych materiałów, ich temperatura, temperatura klejenia, ciśnienie, czas klejenia itp. Duża tu rola dostawcy kleju, który może zaproponować najlepszy w danych warunkach system klejowy, z drugiej zaś strony – optymalizować parametry procesu klejenia dla wybranego systemu klejowego. Oczywiście zawsze podstawą wyboru systemu oraz optymalizacji procesu klejenia są określone i ściśle sprecyzowane wymagania producenta wyrobów z drewna. Jakość spoiny klejowej, jej wytrzymałość mechaniczna, odporność na wilgoć, wodę, temperaturę, czynniki chemiczne, a także stosunkowo niski koszt wytworzenia w porównaniu z innymi rozwiązaniami do klejenia drewna powodują, że kleje mocznikowe, a przede wszystkim żywice (kleje) aminowe, to wciąż jedne z najlepszych klejów do drewna. W przypadku tego produktu płaci się najniższą możliwą cenę za najwyższą oferowaną jakość klejenia drewna, jaka jest obecnie dostępna. Formaldehyd poniżej limitu normy Aminowe, melaminowe i fenolowe Kleje mocznikowe są stosowane m.in. w produkcji podłóg. Do każdego układu klejenia Trudno znaleźć inne, dostępne na rynku rozwiązanie klejowe, które spełniałoby tyle różnych norm i standardów, co żywice aminowe. Nie ma takiego układu klejenia drewna lub materiałów drewnopochodnych, gdzie nie można ich zastosować. Oczywiście w każdym z przypadków Na wierzchu dąb, na spodzie topola rzą trzy warstwy litego drewna. Wierzchnia z nich wykonana jest z drewna dębowego i osiąga grubości od 3,5 do 4 mm. Warstwa ta, w zależności od stylistyki kolekcji, pokryta może być aż siedmioma warstwami lakieru lub dwoma warstwami oleju, z których każda utwardzona jest promieniami UV. Powierzchnie użytkowe podłogi są więc bardzo odporne na zużycie i zadrapania. Bezpośrednio pod warstwą dekoracyjną znajduje się warstwa nośna o grubości 9 mm. Dzięki poprzecznemu ułożeniu listew zapewnia ona elastyczność i stabilność podłogi. Ostatnim elementem składowym okładziny podłogowej Parquet marki Wicanders jest warstwa wykonana z drzewa topoli o grubości 2 mm. Jej funkcją jest stabilizacja i usztywnienie całej konstrukcji deski. Specjalnie wyselekcjonowane i bej- PODŁOGA | Wykończenie dostosowane do stylistyki kolekcji Strukturę podłogi marki Wicanders tworzą trzy warstwy litego drewna. możliwości kreowania wnętrza. Kolekcja bazuje na stonowanych barwach utrzymanych w palecie szarości, ziemistych brązów i naturalnych kolorów dębowych desek. Strukturę podłogi marki Wicanders two- Bardziej uniwersalny od innych egzotyków fot. DLH Poland Głębokie, nasycone barwy, efektowna faktura oraz precyzja wykonania każdej deski to cechy podłogi drewnianej Parquet marki Wicanders, portugalskiej firmy Amorim Revestimentos, stwarzającej nieograniczone NOWY SUROWIEC | Podłoga z drewna kasai matao Ciepła barwa i delikatne usłojenie, a przede wszystkim wysokie parametry techniczne powinny przysporzyć zwolenników azjatyckiemu gatunkowi kasai matao. Podłogę z tego właśnie drewna zdecydowała się wprowadzić do swojej oferty firma DLH Poland. Ten azjatycki gatunek wyglądem przypomina doussie, lecz usłojeniem zbliżony jest do popularnego merbau. Różni się od nich jaśniejszym i cieplejszym kolorem oraz zdecydowanie delikatniejszym wzorem usłojenia, co sprawia, że kasai matao jest bardziej uniwersalne. Dobrze prezentuje się również na mniejszych powierzchniach. Zbyt ciemna barwa i wyraźny rysunek drewna sprawią, że pomieszczenie optycznie się pomniejszy. Dobrze prezentuje się także w różnorodnych połączeniach kolorystycznych z innymi gatunkami drewna. Stanowi doskonałą bazę do tworzenia kompozycji w dowolnie wybranym stylu. Jasny kolor można zestawiać Jasna barwa i delikatny rysunek to cechy charakterystyczne kasai matao. zarówno z pastelami, jak i zdecydowanymi barwami ścian oraz dodatków. Podobnie jak inne gatunki egzotyczne, kasai matao posiada wysokie parametry techniczne, dzięki którym jest odporne na działanie czynników zewnętrznych, jest również trwalsze od rodzimych odmian. Niewątpliwą zaletą kasai matao jest atrakcyjna cena w porównaniu z innymi podłogami z egzotycznych odmian drewna. L sm opr. sm fot. Amorim Revestimentos Żywice aminowe mają wiele zastosowań. Najbardziej popularne, a zarazem najtańsze w tej grupie kleje mocznikowe są szeroko stosowane w przemyśle meblarskim, w produkcji podłóg oraz drzwi, ale także w produkcji płyt wiórowych, sklejek oraz wszelkich innych elementów z drewna z przeznaczeniem głównie do użytku wewnętrznego. Nieco droższe są systemy melaminowe lub melaminowo-mocznikowe, które obok wyżej wymienionych aplikacji, mogą być używane do klejenia elementów z drewna lub materiałów drewnopochodnych, w tym elementów konstrukcyjnych, również tych z przeznaczeniem do użytku zewnętrznego i narażonych na działanie zewnętrznych czynników atmosferycznych. W grupie żywic aminowych znajdują się również żywice fenolowe stosowane do produkcji sklejek wodoodpornych oraz kleje rezorcynowe i rezorcynowo-fenolowe przydatne do produkcji elementów konstrukcyjnych z drewna, w tym nośnych elementów konstrukcyjnych narażonych na działanie zewnętrznych czynników atmosferycznych. Istotnym składnikiem żywic aminowych, co wynika z ich konstrukcji chemicznej, jest formaldehyd. Jednak na przestrzeni ostatnich lat w kwestii poziomu zawartości wolnego formaldehydu, a co za tym idzie i jego poziomu emisji, nastąpił ogromny postęp w technologii produkcji tych żywic. Obecnie dostępne są nawet produkty klejowe, w których zawartość formaldehydu jest śladowa, poniżej limitu normy europejskiej. A zatem w przypadku tego typu żywic formaldehyd nie jest wymieniony w składzie kleju, który w dalszym ciągu pozostaje z definicji klejem mocznikowo-formaldehydowym, czyli produktem polikondensacji mocznika i formaldehydu. Nowoczesne kleje mocznikowe mogą obecnie z powodzeniem konkurować z wszelkimi innego typu klejami, również pod kątem emisji formaldehydu lub szerzej pod kątem emisji lotnych związków organicznych (VOC). Co więcej, w niektórych przypadkach mogą nawet tę konkurencję wygrywać. Dowodem na to jest spełnianie przez nowe układy aminowe coraz to bardziej rygorystycznych limitów emisji formaldehydu, jak dla przykładu limit A+ opracowany ostatnio we Francji poniżej 0,01 mg/m3, który jest jednocześnie poziomem minimum dla normy europejskiej EN 717-1, opisującej badanie emisji formaldehydu metodą komorową. L Deski dostępne są w dużych formatach o ponadstandardowej szerokości i długości. cowane deski dostępne są w dużych for- system montażu. Podłogi drewniane jomatach o ponadstandardowej szerokości nizują powietrze, nie elektryzują się i nie i długości. Atutem podłóg drewnianych przyciągają kurzu. L marki Wicanders jest również bezklejowy uf REKLAMA 40 styczeń 2014 Technika i technologia Idealna prostopadłość układu piła – stół Ä s. 43 | Asymetryczny system dociskowy podwyższa dokładność cięcia Ä s. 44 | Natrysk efektywniejszy z systemem odzysku lakierów Ä s. 45 | Osiągi nawet trzykrotnie lepsze Ä s. 49 Portal podparty w dwóch punktach Minimalizująca drgania konstrukcja wpływa na jakość obróbki, natomiast bogate wyposażenie czyni maszyny z nowej serii wszechstronnymi i elastycznymi. Dlatego są one odpowiednim „partnerem” dla dużych, średnich i małych firm produkcyjnych. fot. IMA CENTRA CNC | Kompaktowa BIMA Gx50/60 Tomasz Bogacki Oferta firmy IMA Klessmann została wzbogacona o nową serię kompaktowych centrów CNC oznaczoną symbolem BIMA Gx50/60. Możliwość zastosowania różnorodnych jednostek obróbczych sprawia, że pod względem przeznaczenia jest to maszyna niezwykle elastyczna i wszechstronna. Sprawdza się doskonale zarówno w produkcji seryjnej, jak i jednostkowej. Podstawowy wariant BIMA Gx50/60 wyposażony jest w agregaty umożliwiające wykonywanie operacji frezowania i wiercenia. Model Gx50/60 E posiada dodatkowo funkcję okleinowania wąskich płaszczyzn, natomiast Gx50/60 R to maszyna pięcioosiowa. Wektorowy system kontroli napędu Nową serię kompaktowych centrów CNC oznaczono symbolem BIMA Gx50/60. Dwa sposoby pozycjonowania stołu Opcjonalnie na portalu można zamontować dwa elektrowrzeciona główne. Jest to bardzo istotna właściwość pozwalająca na jeszcze większe skrócenie czasu wymiany narzędzi. Drugie wrzeciono zostaje uzbrojone w agregat, który przewidziany jest w procesie obróbki w następnej kolejności podczas trwania operacji wcześniejszej, wykonywanej przez wrzeciono numer jeden. Karuzelowy magazynek narzędzi liczący maksymalnie 12 pozycji przemieszcza się razem z elektrowrzecionem wzdłuż osi X. Takie rozwiązanie pozwala na maksymalne skrócenie czasu przezbrojenia, co w efekcie końcowym rzutuje na wydajność maszyny. Oprócz magazynka ruchomego, w strefie roboczej zainstalować można także magazynki stałe różnej konstrukcji, pozwalające między innymi na przechowywanie agregatów o większych rozmiarach. Ich całkowita pojemność wynosi nawet do 90 pozycji. Z kolei agregat wiertarski może być skonfigurowany na kilka sposobów. Jest to jednostka typu PPU (Power Processing Unit), która może posiadać 14, 21 lub 25 wierteł pionowych oraz maksymalnie 12 poziomych. Maszyna wyposażona została w stół konsolowy, którego belki wsparte są na masywnym łożu. W jego środku zamontowano transporter taśmowy służący do usuwania powstających w trakcie obróbki wiórów. Belki i podciśnieniowe elementy mocujące – ssawki mogą być pozycjonowane na dwa sposoby. Pierwsze rozwiązanie jest typowo manualne. Dla przyspieszenia całego procesu ustawiania, belki wyposażone są w system świecących diod – LED, które pozwalają na skrócenie czasu regula- 16 kW 25 fot. IMA Cechą charakterystyczną maszyn z tej serii jest podparty w dwóch punktach portal. Rozwiązanie to wpływa bardzo korzystnie na stabilność konstrukcji i minimalizuje drgania powstające nawet w trakcie obróbki realizowanej w ekstremalnych warunkach. Portal wyposażony jest w podwójny, zsynchronizowany napęd. Oznacza to, że każda jego strona, podpora posiada swój indywidualny serwomotor i przesuwa się po prowadnicach liniowych wzdłuż osi X. Na belce górnej portalu, po jej obydwóch stronach zamontowane są suporty z agregatami obróbczymi. Z lewej strony trawersu, patrząc z pozycji operatora, umieszczono elektrowrzeciono frezarskie wraz z magazynkiem narzędzi oraz agregat wiertarski. Po przeciwnej stronie może pracować jednostka okleinowania wąskich płaszczyzn. Suporty z agregatami przesuwają się wzdłuż osi Y na dwóch równoległych prowadnicach liniowych. Każdy z nich posiada niezależny serwonapęd przekazywany poprzez listwę zębatą. Z kolei ruch wzdłuż osi Y realizowany jest za pomocą tocznej śruby pociągowej. Moc elektrowrzeciona głównego dobierana jest indywidualnie w zależności od zakresu obróbki. Maksymalnie może ona wynosić 16 kW i właśnie taka jest zalecana w przypadku stosowania głowic pięcioosiowych. Wektorowy system kontroli napędu gwarantuje przyłożenie właściwej siły nawet przy małej prędkości obrotowej wrzeciona. Pod kontrolą systemu jest także położenie osłony narzędzia będącej również częścią systemu odciągu wiórów, dzięki czemu jest ono całkowicie osłonięte w każdej pozycji. Elektrowrzeciona mogą pracować z maksymalną prędkością wynoszącą 24 000 obr./min. Ä to maksymalna moc elektrowrzeciona głównego Ä to maksymalna liczba wierteł pionowych w agregacie typu PPU Z lewej strony trawersu, patrząc z pozycji operatora, umieszczono elektrowrzeciono frezarskie wraz z magazynkiem narzędzi oraz agregat wiertarski. cji nawet o 70 proc. Dla wymagających użytkowników, dla których minimalizacja czasów międzyoperacyjnych ma bardzo duże znaczenie, IMA proponuje stół NC typu Dyna Point. Do realizacji wszystkich czynności nastawczych wykorzystano w nim serwomotory kontrolowane przez inwertery. Zarówno w pierwszym, jak i w drugim typie stołu belki i ssawki przesuwają się po precyzyjnych, pyłoszczelnych prowadnicach liniowych. Ich standardowym wyposażeniem są także unoszone pneumatycznie ślizgacze zamontowane wzdłuż bocznej płaszczyzny każdej belki stołu. Ułatwiają one załadunek i rozładunek dużych elementów płytowych. nym rozwiązaniu wykorzystującym w procesie okleinowania klej topliwy. Pozwala on na obróbkę krawędzi prostych oraz krzywoliniowych. Centrum posiada także, opatentowany przez IMA, system antykolizyjny. Zabezpiecza on maszynę i elementy przed uszkodzeniem, które może być wynikiem na przykład błędów popełnionych w trakcie tworzenia programu obróbczego. Sposób czyszczenia tego agregatu jest niezwykle prosty i bezproblemowy. Opcjonalnie VT 100 może być przystosowany do okleinowania krawędzi skośnych o kącie do 45 stopni. Podobnie wygląda sytuacja w przypadku rogów wewnętrznych o kącie do 90 stopni. Klasyczny agregat VT 100 można bez żadnego problemu zastąpić Opatentowany system technologią laserową. W tym również optyczny BIMA Gx50/60 może być uzbrojona opatentowanym rozwiązaniu zastosow klasyczny agregat okleinujący typu wano unikalny optyczny system steVT 100. Bazuje on na konwencjonal- rowania wiązką światła. System ten powoduje równomierne aktywowanie powierzchni przyklejanego obrzeża, co w efekcie końcowym daje rewelacyjne wyniki jakościowe, zarówno estetyczne, jak i wytrzymałościowe. Agregat laserowy, ze względów bezpieczeństwa, jest szczelnie obudowany. Maszyna przystosowana jest do aplikacji obrzeża podawanego z rolki lub w odcinkach o określonej długości. Dlatego też wyposażona została w wielomiejscowy magazynek zarówno dla jednego, jak i drugiego typu przyklejanego materiału. Wśród narzędzi współpracujących z agregatami okleinującymi na szczególną uwagę zasługuje unikalnej konstrukcji jednostka służąca do obróbki przyklejonego już obrzeża. Jego wyjątkowość wynika z tego, że wykonuje on pracę, którą w tradycyjnej okleiniarce przelotowej realizują aż trzy odrębne agregaty. L styczeń 2014 41 Zero spoiny klejowej OKLEINOWANIE KRAWĘDZI | Technologia AirForce dostępna także dla rzemiosła Porównanie metod okleinowania wykorzystujących sprężone i gorące powietrze oraz laser, zdecydowanie przemawia za tą pierwszą. Głównie są to aspekty ekonomiczne i związane ze zdrowiem pracowników oraz ochroną środowiska. Tomasz Bogacki Wysoka jakość połączenia obrzeże – płyta jest decydującym argumentem na rynku, gdzie estetyka wykonania i cena wyrobu decydują o sukcesie. Kontynuacja, ciągłość koloru pomiędzy szeroką płaszczyzną i krawędzią stwarza wrażenie, że element wygląda jak lakierowany, a nie jak z doklejonym plastikowym obrzeżem. Ten rodzaj wykończenia, nazywany „zerospoiny-klejowej”, stawiany jest obecnie jako cel zarówno dla producentów z branży drzewnej, jak i maszynowej. Nawet w niewielkich maszynach żalne zalety. Może on być montowany nawet w niewielkich maszynach stosowanych w zakładach rzemieślniczych. Dzięki temu nowe standardy jakościowe stały się teraz dostępne dla każdego bez względu na wielkość produkcji i budżet inwestycyjny. Nie szkodzi pracownikom AirForce ma niewielki wpływ na powszechnie stosowane w okleiniarkach rozwiązania mechaniczne. Bez problemu może on koegzystować z systemami klejowymi typu EVA i PUR. Dzięki temu każda okleiniarka Biesse wyposażona w nowy system ma oprócz tego możliwość okleinowania z zastosowaniem każdego rodzaju kleju. Dlatego też producent rozważa możliwość montowania we wszystkich nowych maszynach obydwóch systemów – klejowego i AirForce. Innym, bardzo ważnym czynnikiem przemawiającym za nową technologią jest fakt, że produkcja obrzeża w niej stosowanego staje się coraz prostsza i tańsza. Warstwa aktywnego polipropylenu w metodzie laserowej wymaga stosowania specjalnych absorberów światła spolaryzowanego, które reagują na specyficzną długość fali – przeważnie jest to 980 nm. Technika laserowa jest także bardzo wrażliwa z punktu widzenia koloru obrzeża. Kolory bardzo ciemne oraz biały reagują na światło laserowe zupełnie inaczej niż pozostałe. Dlatego też aby wyeliminować ryzyko niedoklejeń lub zbyt mocnego podgrzania i przypalenia obrzeża, cały system musi być bardzo precyzyjnie wyregulowany. Dodatkowo w przypadku stosowania obrzeża z warstwą zewnętrzną wykonaną z PVC nieprawidłowa regulacja agregatu laserowego może mieć szkodliwy wpływ na zdrowie pracowników oraz środowisko. Niewidoczna spoina klejowa jest możliwa do uzyskania tylko wtedy, gdy zastosuje się specjalne obrzeże powstałe w wyniku sprasowania dwóch różnych polimerów. Pasek powstały w ten sposób posiada aktywną warstwę o grubości 0,2 mm wykonaną z polipropylenu (PP) i może być „przyklejany” do płyty z zastosowaniem różnych metod. Polipropylen może być sprasowywany, łączony z wieloma materiałami, jak: PVC, ABS, akryl czy również polipropylen. Generalnie połączenie następuje w wyniku penetracji aktywowanego polipropylenu w porowatą strukturę płyty. Włoska firma Biesse opracowała taką technologię, którą nazwała AirForce System. Polega ona na zastosowaniu sprężonego i rozgrzanego do temperatury 400-500°C powietrza do aktywowania warstwy polipropylenu. Maksymalna prędkość posuwu w przypadku tego rozwiązania wynosi 25 m/min. Pod względem skomplikowania technicznego oraz kosztów jest ona zdecydowanie bardziej korzystna niż metoda laserowa. Natomiast jakość uzyskanego połączenia jest nieco lepsza niż w przypadku innych systemów tego typu. Odporność spoiny na wodę, wilgoć czy odrywanie jest porównywalna do wykonanej za Główna nagroda na AWFS pomocą agregatu laserowego. System Opracowana przez Biesse technologia AirForce ma również inne, niepodwa- pozbawiona jest tych wszystkich wad. Agregaty typu AirForce mogą być montowane nawet w niewielkich maszynach stosowanych w zakładach rzemieślniczych. fot. Biesse W praktyce dostępna jest w dwóch wersjach funkcjonujących pod nazwami STEP1 i STEP2. Pierwsza z nich przeznaczona jest dla średniej wielkości okleiniarek, jak na przykład Akron 400. Pracuje ona z maksymalną prędkością posuwu wynoszącą 15 m/min, a całkowita zainstalowana moc to 5 kW. W tym konkretnym przypadku koszt pracy takiej obrabiarki z uwzględnieniem sprężonego powietrza i energii elektrycznej wynosi około 11 zł/h. Z kolei STEP2 znajduje zastosowanie w maszynach REKLAMA fot. Biesse Kontynuacja, ciągłość koloru pomiędzy szeroką płaszczyzną i krawędzią stwarza wrażenie, że element wygląda jak lakierowany. większych, jak chociażby modele Roxyl lub Stream. Posiadają one możliwość pracy z prędkością wynoszącą maksymalnie 25 m/min. Zainstalowana w nich moc jest większa – maksymalnie 9,5 kW. Dla takiego wariantu koszt godziny pracy oscyluje w granicach 13 zł. Wszystkie wymienione wyżej zalety nowego systemu przyczyniły się do tego, że zdobył on główną nagrodę „Visionary Award” na targach AWFS (Association of Woodworking & Furnishings Suppliers) w USA w 2013 r. L styczeń 2014 Ä SPRĘŻARKI 53 Ä STRUGARKI Ä SYSTEMY OGRZEWANIA C.O. Ä WYCIĄGI WIÓRÓW Ä TRANSPORT DREWNA Ä INNE Ä URZĄDZENIA TRANSPORTOWE I SORTOWNICZE Ä SZLIFIERKI Ä WIERTARKI Ä TRAKI styczeń 2014 54 Ä NIERUCHOMOŚCI Sprzedaż Ä TRANSPORT Sprzedaż Ä Ukraina. Zakłady produkcyjne, przetwórnie biomasy. Peleciarnie, brykieciarnie, tartaki. Sprzedaż, wynajem. Czernihowski obw. Drewno 15 zł/m 3 . +38 05 05 806 241 (pol.) [email protected] Skype: IgorKijow Ä Sprzedam ładowarkę Ł-200 z łyżką i chwytakiem do drewna. Idealna do tartaku. Stan bardzo dobry. 516 793 985. Ä Ä Hds Meiller MK 106RSL-9,5/2, z rotatorem, rok prod. 1994, udźwig 1050 kg na 9,5 m. Cena do uzgodnienia. 691 936 753. [email protected] Sprzedam działający zakład produkcyjny wiązarów dachowych Mitek: hala, plac, oprogramowanie, pełne wyposażenie. Dolny Śląsk. 512 307 937. Ä Sprzedam 50% udziałów w dobrze prosperującej sp.j. NIP 576 00 04 785, KRS 0000185343. 609 514 285. [email protected] Ä Oferujemy modułowe domy z drewna warstwowo klejonego. To domy niskoenergetyczne, ekskluzywne, ekologiczne, o innowacyjnej konstrukcji i nowoczesnej architekturze na miarę XXI wieku. +48 666 835 046, +48 666 835 074. [email protected] www.vita-dom.pl Ä Wózek widłowy 4t, prod. bułg., 7900 zł. 606 118 161, 606 253 603. Ä Sprzedam z powodów zdrowotnych dobrze prosperujący zakład stolarski produkujący stoły, krzesła, komody. Okolice Konina. 608 822 089. Ä Sprzedam zakład produkcji drzewnej przystosowany do wyrobu deski paletowej. Nowe maszyny. 603 944 295. Ä Sprzedam działający zakład produkcyjny wiązarów dachowych Mitek: hala, plac, oprogramowanie, pełne wyposażenie. Dolny Śląsk. 512 307 937. Ä Posiadamy w sprzedaży od ręki drewno konstrukcyjne lite, C24 o wymiarach: 45 x 95/145/170/220. Dł. od 3 do 5,40 m. Rodzaj drewna: świerk. Cena 1550 zł brutto/m 3 . Możliwość negocjacji cen przy hurcie. 71 725 50 29. [email protected] Sprzedaż Ä Tarcica oraz fryzy dąb, dąb czerwony, suche i mokre. Czereśnia gr. 5 cm, dł. 125 cm. 691 936 753, 604 057 646. [email protected] +38 05 05 806 241 (pol.) [email protected] Skype: IgorKijow Ä Tarcica dębowa sucha, gr. 50. 502 722 226, 512 231 198. [email protected] Ä Ukraina. Sprzedaż drewna opałowego kalorycznych gatunków 15 zł/m 3 , zrzyny tartaczne 4 zł/m 3 + wszystko z branży drzewnej. Tanio. Czernihowski obw. Nowgorod-Siewierski LesHoz. +38 05 05 806 241 (pol.) [email protected] Skype: IgorKijow topolowa, 50 mm, sucha lub mokra. 606 118 161, 606 253 603. Ä Bezpośredni importer sklejki o różnych wymiarach. 601 348 652. Ä Czereśnia sucha 50,27, kl. I, III. 506 148 365. Ä Parkiet orzechowy 22 x 70 x 350, nowy, 180 m 2, pierwsza klasa sprzedam. 505 413 930. Ä MATERIAŁY DRZEWNE Ä Produkcja podbitki i boazerii o szer. 10 cm i 15 mm gr. oraz imitacja płazów, sztachet i gontów na pokrycie dachu, strugane kantówki. Poszukuję stałych odbiorców. 503 550 147. [email protected] Ä Promocyjnie obłogi, buk 1,2 mm po 5 zł/m 2. Ekstraobłogi dąb/jesion/buk/olcha 1/1,5/2/2,5/3 mm. Okleiny. 600 356 666. Ä Tarcica: dąb, buk, jesion. Sucha, powietrznosucha, gr. 26-50 mm. Dostawy całosamochodowe, stała współpraca. 508 342 756. Ä Tarcica sucha gr. 25 i 50 mm: dąb, buk, jesion, sosna oraz drewno konstrukcyjne z certyfikatem, suszone, heblowane, fazowane, impregnowane. Okolice Wrocławia. 604 968 207, 62 785 01 42. Ä Sprzedam duże ilości tarcicy bukowej sezonowanej 25 x 3200 mm. 604 968 207. Ä Sprzedam kantówkę klejoną 72 x 86 x 600 mm - I kl., duże ilości oraz elementy klejone na wymiar. Stała współpraca. Okolice Wrocławia. 604 968 207. [email protected] Ä Kantówka okienna: 72 x 86 x 600 mm w I kl., 72 x 115 x 600 mm, łaty teatralne. Duże ilości oraz inne wymiary wg zamówienia. Stała współpraca. 604 968 207, 62 785 01 42. Ä Sklejka, MDF, HDF, PWZ, pilśnia. 608 292 869 Ä 2,74 ha, hala 650, trafo 400, wyciągi do trocin 3 szt., pochylnie do kłód, tory. 608 013 967. Ä Zakład produkcji oklein naturalnych wyposażony w maszyny włoskie i niemieckie wraz z halą produkcyjną o pow. 2400 m 2 w Lubartowie. Sprzedam, przyjmę wspólnika lub wynajmę. 693 328 000. Ä Sprzedaż sklejek o nietypowych grubościach. Usługi CNC. 601 93 28 29. Ä Skład Drzewny Samir oferuje więźby dachowe, kantówki, deski calówki, łaty, kontrłaty, drewno kominkowe, drewno opałowe. Nawiążemy współpracę w sprawie regularnych dostaw surowca. 602 797 035. Ä Bezpośredni importer sklejki rosyjskiej brzozowej o wymiarach 1525 x 1525, 1250 x 2500. Importer pilśni gr. 2-5 mm, HDF, OSB. 501 521 065, 509 844 770. Ä Sklejki, sklejki elastyczne, okleiny naturalne, okleiny modyfikowane, fornirowanie płyt. 606 121 214, 25 757 77 21. Ä Tarcica wiąz, olcha, kl. I, gr. 28/32/50 mm. Wołomin. 600 627 699. Ä MATERIAŁY DRZEWNE Kupno Ä MDF kl. III - opakowaniowa. 608 292 869. Ä Tarcica - dębowa, olchowa, jesion, buk, sosna, świerk, czereśnia; sucha lub mokra; drewno opałowe-kominkowe. 77 439 40 68, 606 118 161. Ä Ukraina. Oferujemy trociny drzewne - sosna, jodła, olcha, osika, topola, dąb EXW 4 zł/m 3 . Hala produkcyjno-magazynowa na sprzedaż, wynajem. Czernihowski obw. Ä Solidna firma (pewny płatnik) poszukuje całorocznych i wieloletnich dostawców (z VAT) tarcicy oraz fryzy doklejkowej sosnowej. 609 443 325. Ä Firma kupi tarcicę buk, brzoza, olcha - sucha/mokra. 67 268 42 27. Ä Drewno tartaczne - dłużyca sosna, świerk, akacja, modrzew + liściaste opałowe sprzedam. Woj. lubuskie, wielkopolskie. 606 361 942. Ä Tarcica dębowa, jesionowa, olchowa, buk, czereśnia, sosnowa, świerkowa,