Znaczenie fosforu dla roślin

Nawożenie dolistne
fosforem – nowe
trendy
Jan Narkiewicz-Jodko
Ossa, 8 listopada 2012
Znaczenie fosforu dla roślin.
Niezbędny do funkcjonowania każdej komórki
• Wchodzi w skład kwasów nukleinowych. Kwasy nukleinowe
przechowują informację genetyczną organizmu oraz
pośredniczą w produkcji białek zgodnie z zasadami kodu
genetycznego. Mogą też pełnić funkcję enzymów.
• Wchodzi w skład ATP (Adenozyno-5'-trifosforan) – związku
odpowiedzialnego za przekazywanie energii na poziomie
molekularnym. Stanowi nośnik energii chemicznej używanej
w metabolizmie komórki
Znaczenie fosforu dla roślin
Niezbędny do prawidłowego przebiegu fotosyntezy oraz syntezy
białek i substancji zapasowych
Stymuluje wzrost korzeni – lepsze pobieranie składników
pokarmowych z gleby
Przyspiesza rozwój i tworzenie organów generatywnych
Objawy niedoboru fosforu
Fioletowe przebarwienia na łodygach, ogonkach liściowych i
liściach.
Fosfor w glebie
Fosfor aktywny
• Występuje w roztworze glebowym i jest bezpośrednio
dostępny dla roślin. Niewielkie ilości – 1-3 kg/ha. Zbyt
mało do zaspokojenia potrzeb roślin.
Fosfor ruchomy (przyswajalny)
• Związki rozpuszczane w słabych kwasach i związki
organiczne. Najlepiej przyswajalne w środowisku lekko
kwaśnym. W pH<5 ulegają uwstecznieniu
Fosfor zapasowy
• Dostępny np. z apatytów lub fosforytów
Fosfor – pobieranie przez rośliny
Bardzo ważne jest dostarczenie we wczesnych stadiach
rozwojowych
• Dokarmianie dolistne najszybszą metodą
W późniejszych stadiach rozwojowych rośliny dobrze pobierają
fosfor z gleby
• warunek pH 5,5-7
• Efekt próchniczno-fosforowy
Substancje próchniczne zwiększają przyswajalność fosforu
dla roślin
Dokarmianie dolistne - cele
Szybkie dostarczenie fosforu.
• Wczesne stadia rozwojowe
• Stymulacja rozwoju systemu korzeniowego
• Rozwój organów generatywnych
• Szybkie uzupełnienie niedoborów
Związki organiczne do dokarmiania dolistnego.
Fosfoetanoloamina
• Najszybciej pobierana forma fosforu
 Stymulacja zawiązywania bulw ziemniaka
 Zapobieganie nadmiernemu opadaniu zawiązków
(śliwa)
 Zapobieganie zahamowaniu wzrostu kukurydzy w
warunkach chłodnej wiosny
 Stymulacja tworzenia kwiatów i zawiązywania owoców
Związki fosforynowe (fosfoniowe)
Klasyfikacja
• Nawozy
• Fungicydy
• Biostymulatory
Fosforyny jako nawozy
Źródło głównie potasu i azotu (fosforyn potasu, fosforyn
amonu)
Fosfor z fosforynów jest bardzo łatwo wchłaniany przez roślinę
jednak dostępność fosforu jest ograniczona
Fosfor dostępny w większych ilościach po przejściu formy
fosforynowej do fosforanowej.
Fosforyny jako fungistatyki
Działanie fungicydowe (na oomycetes)
• Bezpośrednie działanie fungistatyczne
 Ograniczenie wzrostu komórek grzyba
 Ograniczenie wytwarzania przez grzyb zarodników
Najbardziej popularny - fosforyn glinu.
• Zwalczanie fytoftoroz
• Mączniaków rzekomych
Dodatek do ditiokarbaminianów
Karencja
Fosforyny jako biostymulatory
Indukcja odporności na czynniki stresowe.
• Produkcja fitoaleksyn.
 Naturalny czynnik odpornościowy roślin
 Produkcja antyoksydantów
• Wzmocnienie ściany komórkowej
 Bariera mechaniczna
• Reakcja nadwrażliwości (apoptoza komórek)
 Zapobieganie rozprzestrzeniania się choroby.
Zalety fosforynów
Zwiększa ilość i jakość plonów
Szybkie dostarczenie fosforu
Usprawnia rozwój systemu korzeniowego (lepsze pobieranie
składników pokarmowych z podłoża)
Poprawia zdrowotność roślin
• Indukcja systemów odpornościowych
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ