Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia składam

Transkrypt

Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia składam
numer 2 (2) 2015 r.
W numerze:
Ach, co to był
za jubileusz
Orkiestra Helikon obchodziła
30-lecie istnienia
str. 4-5
Rozmowa z panią Aliną
Łuczak, radną gminy
Goszczanów
str. 3
„Jest w moim kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny
Przy wzejściu pierwszej gwiazdki wieczornej na niebie
Ludzie gniazda wspólnego łamią chleb biblijny
Najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie”
Cyprian Kamil Norwid
Kalendarz na 2016 rok
str. 6-7
O parafii w Goszczanowie prawie wszystko
str. 8
Boże Narodzenie na
polskiej wsi
Przypuszcza się, że
zwyczaj wieczerzy wigilijnej w Polsce sięga
nawet początku XVII
wieku.
str. 9
Przedszkole marzeń
Doposażono place
zabaw obok budynków
szkół, zmodernizowano
toalety dla dzieci i perstr. 12
sonelu,
Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia
składam najserdeczniejsze życzenia spokoju, zdrowia oraz
radości z przyjścia na świat Bożej Dzieciny
i ze światła Gwiazdy Betlejemskiej,
która otwiera drzwi do dobra, prawdy i miłości.
W ten błogosławiony czas Bożego Narodzenia,
niech symbolika tego Święta i chleba biblijnego napełni
nasze serca siłą i miłością, a Boża Dziecina błogosławi
w życiu rodzinnym i zawodowym,
dając dobrą nadzieję na nadchodzącą przyszłość.
Niech Opłatek i staropolska Kolęda połączy nasze myśli,
a nadchodzący Nowy Rok będzie źródłem
prawdziwej radości i szczęścia dla Ojczyzny
i naszych rodzin.
Łukasz Siewior
Wójt Gminy Goszczanów
Ochotnicze Straże Pożarne
z terenu gminy Goszczanów
1. Ochotnicza Straż Pożarna w Chlewie
- prezes Marek Krzemiński
2. Ochotnicza Straż Pożarna w Goszczanowie
- prezes Jerzy Skonieczny
3. Ochotnicza Straż Pożarna w Gawłowicach
- prezes Lech Telega
4. Ochotnicza Straż Pożarna w Kaszewie
- prezes Tomasz Gil
5. Ochotnicza Straż Pożarna w Lipiczu Wsi
- prezes Andrzej Sadowski
6. Ochotnicza Straż Pożarna w Poniatowie
- prezes Józef Rzeźniczak
7. Ochotnicza Straż Pożarna w Sokołowie
- prezes Krzysztof Kaczmarek
8. Ochotnicza Straż Pożarna w Wacławowie
- prezes Jan Marciniak
9. Ochotnicza Straż Pożarna w Waliszewicach
- prezes Tomasz Ukleja
10. Ochotnicza Straż Pożarna w Wilczkowie
- prezes Mirosław Człapa
11. Ochotnicza Straż Pożarna w Woli Tłomakowej
- prezes Wiesław Leoniak
12. Ochotnicza Straż Pożarna w Ziemięcinie
- prezes Krzysztof Piorunowski
Niższe ceny gruntów
Średnia cena gruntów rolnych sprzedanych przez ANR
w III kwartale 2015 r. wyniosła 28 574 zł za 1 ha i była
niższa o 1412 zł, czyli o 4,7%
od uzyskanej w II kwartale
2015 r.
Cenę za III kwartał określono
na podstawie prawie 2,6 tys. zawartych umów sprzedaży i
sprzedanych ponad 17,5 tys. ha.
Najwyższe średnie ceny za 1
ha, w III kwartale 2015 r., uzyskano w województwach: kujawsko-pomorskim, wielkopolskim i
mazowieckim, a najniższe w woj.
lubelskim, podkarpackim i podlaskim. Szczególnie wysokie ceny
są tam, gdzie widoczny jest tzw.
głód ziemi, m.in. w dwóch województwach: kujawsko-pomor-
skim i wielkopolskim – cena za
1 ha wyniosła ponad 41 tys. zł.
Najwyższe średnie ceny uzyskiwano w grupie obszarowej dla
nieruchomości o powierzchni 100–300 ha – 32,5 tys.
zł/ha, a najniższe w grupie obszarowej 1–10 ha – 23,2 tys.
zł/1ha. Natomiast najwięcej
transakcji zawarto na grunty do
1 ha – prawie 1200, najmniej dla
powierzchni powyżej 300 ha – 6.
W dziesięciu województwach –
lubelskim, łódzkim, małopolskim,
mazowieckim, podkarpackim,
podlaskim, pomorskim, śląskim,
świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim nie było żadnych transakcji na powierzchnię powyżej
100 ha.
Źródło: ANR
Kapela parafialna
w Goszczanowie
Moim kochanym Goszczanowiakom,
świętującym jubileusz orkiestry parafialnej,
przekazuję tekst notatki zamieszczonej na
łamach „Gazety Świątecznej” w roku 1913.
Choć wspomniana przez S.S. (Stanisława
Strojwąsa) orkiestra poszła w rozsypkę,
a instrumenty rozkradziono, to wydaje się,
że warto byłoby nawiązać do liczącej
ponad 100 lat inicjatywy ludzi zaangażowanych w rozwój kulturalny naszej prastarej miejscowości.
Pozdrowienia dla trąb, fujar, cymbałów
i innych instrumentów, by pod batutą odpowiedniego dyrygenta, pogrywały w zgodzie i harmonii przez długie lata.
Jan Czarnek.
Kalisz, dn. 10. 11. 2015 r.
Gazeta Świąteczna 1913 nr 1717
Z parafji Goszczanowskiej pod Wartą,
w guberńji kaliskiej, piszą do nas: Bogu
dzięki, dwa nasze gorące pragnienia
po wielu latach zjiściły się nareszcie.
Przed rokiem utworzyliśmy w parafji straż
ogniową ochotniczą, a teraz dnia 15 listopada zawiązała się u nas kapela parafjalna. Straż ogniowa ma nadto oddział
w Poniatowie. Założycielom jej należy się
od wszystkich parafjan serdeczne „Bóg
zapłać!” W zarządzie straży są: przewodniczący S. Strójwąs, naczelnik Paterski,
pomocnik jego J. Ignaczak, i oddziałowi:
J. Rutecki i J. Wypyszyński. Sikawkę kupiliśmy w Warszawie u Trębickiego, kaski
u Rzewuskiego, paski i bluzy — w Koźminku. — W niedzielę 15-go listopada
ksiądz Jabłoński ogłosił w kościele, aby
wszyscy, kto tylko ma chęć do muzyki, zeszli się po nieszporach na wikarjat. Jakoż
znalazło się chętnych niemało i zgórą 40
zpośród nich zapisało się na członków zawiązującej się kapeli. Przyjechał na to zebranie kapelmistrz P. Buda z sąsiedniej
parafji Jezierska, wypróbował, kto ma
dobry słuch do muzyki, i postanowiono
od niedzieli składać pieniądze na narzędzia muzyczne. Niektórzy z nas marzyli
o tem od lat trzydziestu, ale niepodobna
było nikogo zjednać i przekonać, że i my
tu, w Goszczanowie, możemy mieć
własną kapelę. Dopiero dziś oczy wszystkim się otworzyły; nie udało się nam wyprzedzić w tem innych, choć można było;
ale to dobrze, że, choć późno, mamy i my
nareszcie kapelę. S. S.
Warto znaleźć czas dla ludzi
Rozmowa z Aliną Łuczak, radną
gminy Goszczanów
Co wpłynęło na Pani decyzje
o kandydowaniu do rady gminy
Goszczanów ?
Celem mojego kandydowania
do rady gminy było to, że chciałam
mieć wpływ na otaczającą nas rzeczywistość, czyli podejmować ważne
decyzje dotyczące życia codziennego mieszkańców gminy.
Jak udaje się Pani łączyć pracę
we własnym gospodarstwie rolnym z działalnością społeczną?
Łączenie działalności społecznej
z obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa nie jest
łatwe. Będąc radnym gminy można
ograniczyć się do uczestnictwa w posiedzeniach komisji, której jest się
członkiem i w sesjach rady gminy.
Jeśli jednak radny chce reagować
na bieżące problemy mieszkańców
to trzeba dużo więcej czasu poświecić na pracę samorządową.
Może powie Pani kilka słów o
sobie i swojej rodzinie ?
Rodzina jest dla mnie najważniejsza. Z mężem Krzysztofem mam trzy
córki i syna. Prowadzę gospodarstwo rolne oraz działalność gospodarczą. W latach 2011-2015 pełniłam
funkcję Prezesa Stowarzyszenia, którego głównym celem było prowadzenie punktu przedszkolnego
„SŁONECZKO” w Chlewie. Od 2015
roku jestem sołtysem wsi Waliszewice. „Pałeczkę” przejęłam po te-
ściowej, która sprawowała tę funkcję
ponad 40 lat.
życia. Nie bojąca się administracji,
która idzie w parze z biurokracją.
Z jakimi największymi problemami borykają się obecnie mieszkańcy gminy
Gmina Goszczanów jest nadal najbiedniejszą gminą w województwie
łódzkim. Między innymi dzieje się tak
gdyż brakuje w niej dużych przedsiębiorstw, które zasilałyby budżet
Gminy i otworzyłyby nowe miejsca
pracy. Aby pozyskać nowych inwestorów dla naszej gminy trzeba nadrobić stracony czas. Wzbogacić
infrastrukturę, która usprawni komunikację Inwestorów zewnętrznych.
Brak drogi o standardzie wojewódzkim, która przebiegałaby przez Goszczanów i łączyła drogę S8 z A2
(Złoczew – Błaszki – Goszczanów Kawęczyn – Turek) to znaczący deficyt. Kolejnym problemem jest brak
terenów uzbrojonych pod inwestycje.
Goszczanów jest gminą rolniczą
i ważne jest by powstały tu zakłady,
które przetworzą produkty rolne.
Czy warto działać społecznie?
Oczywiście, że warto. Działalność
społeczna jest źródłem osobistej satysfakcji jaką daje bezinteresowna
pomoc potrzebującym, a przez to
można uczestniczyć w budowaniu
społeczeństwa obywatelskiego.
W jaki sposób stara się Pani im
pomagać ?
Przede wszystkim należy rozmawiać z ludźmi o ich problemach, znaleźć dla nich czas i szukać
jak najlepszych rozwiązań.
Co zmieniłaby Pani w swojej
gminie i wsi ?
Według mnie w naszej gminie brakuje współpracy między urzędem
gminy a mieszkańcami. Pobudzenie
inicjatyw społecznych i dialogu zbiorowego doprowadziłoby do realizacji
małych projektów służących stabilnemu rozwojowi gminy. Przykładowy
projekt polegałby na realizacji danego pomysłu w określonej lokalizacji (wsi). Na przykład 50 % środków
pochodziłoby od mieszkańców a pozostała część z budżetu gminy.
Jaka jest obecnie rola kobiety
na wsi ?
Model kobiety zajmującej się tylko
dziećmi i domem zanika w środowisku wiejskim, ze względów ekonomicznych. Współczesna kobieta na
wsi to na pewno osobowość wszechstronna i samodzielna. Kobieta, która
odnajduje się na każdej płaszczyźnie
Jakie są mankamenty i zalety
życia na wsi ?
Zaletą życia na wsi jest cisza, spokój, czyste powietrze oraz fakt, że ludzie się tu dobrze znają, są życzliwi
i nigdy nie odmawiają pomocy potrzebującym.
Największym mankamentem życia na
wsi jest odległość od miast, gdzie znajdują się główne urzędy powiatowe czy
wojewódzkie, przychodnie specjalistyczne oraz szkoły ponadgimnazjalne.
W dzisiejszych czasach na wsi pojawia
się problem związany z brakiem poczucia bezpieczeństwa finansowego.
Rolnicy pracują bardzo ciężko w swoich gospodarstwach, a mimo to
w wielu przypadkach nie wystarcza
środków na utrzymanie rodziny. Zmuszeni są więc podejmować prace dodatkowe niekoniecznie związane
z rolnictwem.
Czego życzyłaby Pani mieszkańcom gminy Goszczanów w
zbliżającym się 2016 troku ?
Drodzy Mieszkańcy gminy Goszczanów !
Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia życzę świąt prawdziwie świątecznych, ciepłych w
sercu, zimowych na zewnątrz, jaśniejących pierwszą gwiazdką, co daje
nadzieję na następny rok.
Niech Nowy Rok 2016 będzie czasem spokoju oraz realizacji osobistych i zawodowych planów.
Co Pani zdaniem należałoby
zrobić w pierwszej kolejności
żeby mieszkańcom gminy żyło się
lepiej?
Priorytetem jest pozyskanie środków z UE przeznaczonych na lata
2014-2020. Dzięki temu możemy
zrealizować wiele ciekawych projektów, mających na celu poprawę warunków życia mieszkańców gminy.
Ach, co to był za jubileusz 30-lecie istnienia
obchodziła orkiestra
dęta w Goszczanowie.
30 lat minęło od czasu kiedy to ks.
Zdzisław Król, proboszcz
parafii Goszczanów, zorganizował
zbiórkę pieniędzy wśród mieszkańców parafii na zakup instrumentów,
a następnie ogłosił nabór na członków zespołu orkiestralnego.
Wiosną 1985r. rozpoczęły się pierwsze próby.11 listopada 1985r. orkiestra po raz pierwszy uświetniła
podczas Mszy Św. uroczystość odpustową w kościele pw.Św. Marcina.
11 listopada przyjęto jako datę powstania Orkiestry Dętej HELIKON. Pierwszy skład zespołu spisany
został w roku 1986, liczył 22
członków. Orkiestra początkowo
uświetniała uroczystości religijne,
z roku na rok wzbogacała repertuar. W miarę upływu czasu zmieniali się kapelmistrzowie: p. Jerzy
Wierzbicki, p. Henryk Knyspel,
p. Stanisław Knychalski, p.Krzysztof Urbaniak, p.Andrzej Nowakowski, a obecnie p. Marcin Nowotny. W 1994r. doszło do porozumienia
pomiędzy parafią i powstałym
Gminnym Ośrodkiem Kultury o
wspólnym patronowaniu orkiestrze. Stała się ona Gminno – Parafialną Orkiestrą Dętą HELIKON. Od
tamtej pory orkiestra uświetnia
uroczystości parafialne, gminne,
powiatowe, uczestniczy w przeglądach orkiestr dętych, spotkaniach
kulturalnych.
Król – założyciel orkiestry, ks. Kanonik proboszcz Kazimierz Pyrzyk,
ks. wikariusz Przemysław
Patkowski. 30 lat to dużo wspomnień i podsumowań co daje okazję do uroczystości jubileuszowej, która odbyła się w
niedzielę 8 listopada 2015r. Dalsza część uroczystości miała
miejsce w sali OSP Goszczanów. Powitania muzyków oraz zaproszonych
gości dokonała dyrektor Gminnego
Ośrodka Kultury w Goszczanowie
p. Renata Pawlak, następnie
uczczono minutą ciszy zmarłych
członków orkiestry, obejrzano prezentację multimedialną przedstawiającą historię orkiestry. W dalszej
części wójt Gminy Goszczanów
p. Łukasz Siewior wręczył dyplomy
uznania najstarszym stażem członkom orkiestry: p.Józefowi Rzeźniczakowi, p. Januszowi Urbaniakowi,
p. Wiesławowi Krzyczkowskiemu,
p. Krzysztofowi Krzyczkowskiemu.
Do Jubilatów skierowano wiele
życzeń oraz wiele słów uznania, orkiestra otrzymała w prezencie od
Rady Gminy Goszczanów, Kierownika Gminnej Biblioteki Publicznej
oraz Dyrektora GOK-u i zespołu
„Znad Swędrni”, instrument muzyczny (puzon wentylowy), którego
dźwięki zagoszczą w orkiestrze, będzie on służył rozwojowi muzycznemu. Uroczystość rozpoczęła się od przemarszu orkiestry do kościoła parafialnego w Goszczanowie. Następnie
została odprawiona uroczysta Msza
Święta, w której uczestniczyli członkowie Orkiestry Dętej HELIKON, oraz
zaproszeni goście i parafianie. Liturgię sprawowali ks. Kanonik Zdzisław
Nie mogło zabraknąć podziękowań
dla założyciela orkiestry ks. Kanonika
Zdzisława Króla, a także dla osób
które finansują, współpracują, oraz
wspierają orkiestrę obecnie i w mi-
30-lecie Helikonu
nionych latach: dla kapelmistrza
orkiestry p. Marcina Nowotnego
oraz dla Honorowego Prezesa
orkiestry p. Józefa Rzeźniczaka
za 27 letni trud włożony w rozwój orkiestry, za wieloletnią
owocną pracę. W dalszej części
uroczystości członkowie orkiestry wraz z kapelą i zespołem
„Znad Swędrni”, wprowadzili
publiczność w listopadowy nastrój przypominający o Święcie
Odzyskania Niepodległości.
Na koniec nie mogło zabraknąć
tortu i lampki szampana dla
wszystkich uczestników uroczystości. Zarząd oraz członkowie orkiestry, składają wszystkim przybyłym gościom serdeczne
podziękowania. Iwona Małolepsza Obecny skład orkiestry
Helikon
w kolejności rozpoczęcia przygody muzycznej
Józef Rzeźniczak- Honorowy Prezes,
Janusz Urbaniak,
Wiesław Krzyczkowski- skarbnik,
Krzysztof Krzyczkowski- członek zarządu,
Tomasz Kucharski - prezes,
Iwona Małolepsza – wiceprezes,
Bogumił Adamiak- członek zarządu,
Marcin Rosiak,
Paulina Wierucka,
Justyna Krzyczkowska,
Arkadiusz Malasz,
Kamila Frankiewicz - sekretarz,
Błażej Frątczak,
Dawid Ptak,
Damian Krzyczkowski,
Bartosz Czarnek,
Kinga Skonieczna,
Mateusz Chudzik,
Szymon Świerczyński,
Remigiusz Tomczyk,
Marcin Chojnacki,
Filip Niewiecki,
Michał Zdobych,
Jakub Zdobych,
Antoni Świeczyński,
Mateusz Gil. Nowa stawka zwrotu podatku akcyzowego
Rada Ministrów zdecydowała
o zwiększeniu stawki zwrotu w
2016 r. producentom rolnym podatku akcyzowego zawartego w
cenie oleju napędowego z 0,95
zł/l do 1,00 zł/l.
Podwyższenie stawki umożliwi
zwrot w 2016 roku producentom rolnym 86,00 zł na każdy hektar użytków rolnych.
Nie ulegają zmianie terminy składania wniosków:
od 1 lutego 2016 r. do 2 marca 2016
r. producenci rolni powinni złożyć odpowiedni wniosek do wójta, burmistrza
lub prezydenta miasta, w zależności
od miejsca położenia gruntów rolnych
wraz z fakturami VAT (lub ich kopiami)
stanowiącymi dowód zakupu oleju napędowego w okresie od 1 sierpnia
2015 r. do 31 stycznia 2016 r.,
od 1 sierpnia 2016 r. do 31 sierpnia
2016 r. producenci rolni powinni złożyć wniosek wraz z fakturami VAT
(lub ich kopiami) stanowiącymi
dowód zakupu oleju napędowego w
okresie od 1 lutego 2016 r. do 31
lipca 2016 r. w ramach limitu zwrotu
podatku określonego na 2016 r.
Limit zwrotu podatku akcyzowego
w 2016 r. wynosi:
86,00 zł* ilość ha użytków rolnych
Dotacje wypłacane będą w 2016 r.
w terminach:
1 - 30 kwietnia 2016 r. w przypadku
złożenia wniosku w pierwszym terminie,
1 - 31 października 2016 r. w przypadku złożenia wniosku w drugim
terminie
gotówką w kasie urzędu gminy lub
miasta, albo przelewem na rachunek
bankowy podany we wniosku.
Źródło: MR i RW
1 stycznia - Nowy Rok
6 stycznia - Trzech Króli
14 lutego - Dzień Zakochanych
25 marca - Wielki Piątek
27 marca - Wielkanoc
28 marca - Poniedziałek Wielkanocny
1 maja - Święto Pracy
3 maja - Święto Konstytucji 3 Maja
15 maja - Zielone Świątki
26 maja - Boże Ciało
26 maja - Dzień Matki
15 sierpnia - Wniebowzięcie
Najświętszej Maryi Panny
1 listopada - Wszystkich Świętych
11 listopada - Narodowe Święto
Niepodległości
24 grudnia - Wigilia Bożego Narodzenia
25 grudnia - Boże Narodzenie
26 grudnia - Boże Narodzenie
31 grudnia - Sylwester
2016
Parafia świętego Marcina
i świętego Stanisława BpM w Goszczanowie
Parafia Goszczanów powstała
w XII wieku o czym mówi bulla Papieża Innocentego II. Pierwotny Kościół pod wezwaniem Św. Marcina
został spalony wraz z wsią przez
oddziały krzyżackie. Na jego
miejsce wybudowano kościół drewniany-jednonawowy, który przetrwał
do 1646 i prawdopodobnie spłonął
od uderzenia pioruna. Potem wybudowano kościół murowany z cegły obecny pod wezwaniem Św. Marcina i Św. Stanisława.
Fundatorem a zarazem kolatorem
był Adam Poniatowski - dziedzic Poniatowa, Goszczanowa i okolicznych
wsi. Kościół został postawiony jako
wotum-prośba o powrót syna Stanisława
z niewoli tureckiej. Jest to kościół
jednonawowy,orientowany,barokowy
w kształcie krzyża z półkolistą absydą. Na przełomie XVIII i XIX w.
w fasadzie zachodniej została dobudowana wieża w której umieszczono
duży dzwon, zrabowany przez Niemców w czasie II wojny światowej.
Po wojnie zostały dokupione 3 nowe
dzwony i obecne organy. Kościół
został wpisany do Rejestru Zabytków
w 1953 r. w Poznaniu i posiada
Księgę Wieczystą Nr 18579 w Sieradzu na działce geodezyjnej Nr
804.Jego położenie na wzgórzu
sprawia, że jest ciągle narażony na
szkodliwe działanie warunków atmosferycznych, zwłaszcza silnych
wiatrów. W ciągu wieków kilkakrotnie
remontowany.W roku 1971 dokonano
odnowienia malowania wnętrza kościoła i 4 ołtarzy wraz z figurami i obrazami ale bez konserwacji. Wobec
powyższego szafy ołtarzowe, figury
uległy poważnemu zniszczeniu. Potwierdziła to firma wykonawcza
w czasie prac konserwatorsko-renowacyjnych. Zauważył to Ks.Bp. Stanisław Napierała w czasie wizytacji
pasterskiej w 1993r i zasugerował odnowienie wnętrza kościoła. Zanim jednak przystąpiono do gruntownego
malowania wnętrza-należało najpierw
założyć nową dachówkę, otynkować
zewnętrzną elewację, oraz zrobić podjazd i chodnik wokół kościoła dla ułatwienia dowozu materiałów.
Ponadto wprawiono witraże w 13
oknach, 9 postaci polskich Świętych.
Poświęcenia tych prac dokonał biskup
w 1998r. Następnie, po wybudowaniu
kaplicy cmentarnej w Roku Jubileuszowym - 2000 i poświęceniu w Uroczystość Wszystkich Świętych
przystąpiono do załatwienia formalności urzędowych do odnowienia wnętrza świątyni. Po otrzymaniu decyzji
przystąpiono do prac. Dzięki solidnej
pracy firmy, prace posuwały się
w szybkim tempie.
Msze Święte
Msze św. w niedziele:
Koronka do Miłosierdzia Bożego
w piątki po Mszy świętej wieczornej
07:30, 09:00,10:30 (Lipicze), 12:00
Nabożeństwo Pierwszopiątkowe I piątek miesiąca po Mszy świętej
wieczornej
Msze św. w dni powszednie:
Poniedziałek - godz. 18:00
Wtorek - godz. 18:00
Środa - godz. 18:00 Czwartek - godz. 18:00
Piątek - godz. 18:00 Sobota: 18:00 (Msza św. niedzielna)
Nabożeństwa:
Nowenna do Matki Bożej Nieustającej Pomocy w środy po Mszy świętej wieczornej
Różaniec Fatimski - 13 każdego
miesiąca (oprócz okresu zimowego)
Parafia p.w. św. Marcina
i św. Stanisława BpM
ul. Turecka 10
98-215 Goszczanów
Telefon: (43) 829-70-03
E-mail: parafi[email protected]
www: parafiagoszczanow.pl
Boże Narodzenie na polskiej wsi
Boże Narodzenie, zwane przed laty
także Godami, Godnymi Świętami,
Świętymi Wieczorami czy też Koladką to najbardziej radosne, rodzinne święta w Polsce. Stanowią
doskonała okazję do spotkania się w
rodzinnym gronie, obdarowania prezentami, wybaczenia wszystkich
żalów oraz wspólnego biesiadowania
czy też śpiewania znanych od dzieciństwa kolęd.
Święto to zwykle kojarzone jest z
zieloną, kolorowo przybraną pachnącą lasem choinką. Jednak
drzewko choinkowe od niedawna jest
symbolem tych radosnych świat
Zwyczaj ubierania choinki przywędrował do Polski dopiero na przełomie
XVIII i XIX wieku. Wcześniej ozdabiano zarówno wiejskie chałupy jak
i też szlacheckie dwory zielonymi gałązkami, które zawieszano ozdobione
jabłkami, orzechami i kolorowymi
opłatkami u powały pod sufitem. Ponadto w kątach izby, gdzie biesiadowano na szczęście i urodzaj
i dobrobyt ustawiano zazwyczaj
cztery snopy zboża z owsa, żyta,
pszenicy i jęczmienia, , a na podłodze rozpościerano garść słomy. Ze
snopów tych gospodarze po wieczerzy wigilijnej kręcili powrósła, którymi okręcano drzewa w sadzie
w celu zapewnienia urodzaju owoców. Natomiast pod świąteczny
obrus podkładano siano i czerwone
opłatki dla zwierząt, a na nakryty stół
sypano ziarno zbóż.
W polskiej tradycji rodzinnej wyjątkowe znaczenie ma spożywanie posiłku w wieczór wigilijny. Wieczerza
ta zwana także obiadem wigilijnym
postnikiem, kutią , wilią wyglądała
przed laty różnie w różnych regionach Polski. Wspólna jest tylko pora
rozpoczęcia kolacji, która gromadziła
przy stole całą rodzinę(kiedy pojawi
się na niebie pierwsza gwiazda) , pozostawienie wolnych miejsc dla nieobecnych oraz dzielenie się
opłatkiem. Przypuszcza się, że zwyczaj wieczerzy wigilijnej w Polsce
sięga nawet początku XVII wieku.
Zwykle rodzice przygotowywali posiłki, a dzieci stroiły choinkę i przygotowywały mała szopkę. Natomiast
pod biały obrusem symbolizującym
czystość duszy i intencji kładziono
odrobinę siana jako znak stajenki
betlejemskiej. Wieczerza rozpoczynała się po ukazaniu pierwszej
gwiazdy na niebie. Wówczas to po
odczytaniu przez gospodarza fragmentu Pisma Świętego o narodzeniu
Chrystusa jej uczestnicy dzielą się
opłatkiem, składają sobie życzenia
i wybaczają dawne urazy.
W wigilię Bożego Narodzenia wieczerza na polskiej wsi była zawsze
obfita, ponieważ zgodnie z tradycją
obejmowała zawsze 5, 7 lub 9,
a w bogatych domach nawet 12 potraw. Składała się - jak to bywało na
przykład w łęczyckim - głównie z klusek, racuchów, kaszy, grochu, kapusty, grzybów, śledzi i kompotu. Kluski
były podawane w formie pierogów,
zacierek lub rwanek. Pierogi nadziewano farszem z kapusty i cebuli, a
rwanki robiono z długich wałeczków
zwanych ,,kłoskami’’ albo ,,paluszkami’’ lub z cienko rozwałkowanych
placuszków zwanych ,,szkaplerzykami’’. Podawano także kaszę gotowaną na sypko, kapustę z grochem
lub grzybami, smażone ryby oraz kukiełki z kupnej bułki i tartego maku.
Potrawy te miały magiczne znaczenie, ponieważ niosły wróżbę urodzaju
i dobrobytu. Gospodarze starali się
w ten wieczór również pamiętać
o zwierzętach. Dzielili się z nimi
opłatkiem i resztkami wigilijnych potraw, które miały chronić je od chorób i uroków.
Natomiast w pierwszy dzień Bożego Narodzenia nie wolno było gotować potraw. Dlatego też podawano
tzw. ,,odgrzewanki’’. Na śniadanie
najczęściej chleb z barszczem, a na
obiad kapustę z grochem lub rosół
z kluskami, grochem czy kaszą,
na kolację zaś chleb albo racuchy
z herbatą lub kompotem.
W drugi dzień Bożego Narodzenia
śniadanie składało się chleba z kawą
lub barszczu z ziemniakami.
Na obiad obowiązkowo podawano
mięso oraz kapuśniak lub kluski,
a na kolację placek z kawą zabielaną. Po posiłkach przychodził zaś
czas na wspólne śpiewanie kolęd
i słuchanie opowieści starszych ludzi
o niezwykłych wydarzeniach dotyczących najczęściej nocy wigilijnej.
Wierzono bowiem, że w wigilijną noc
woda w źródłach i potokach zamienia się na krótki czas w wino, miód,
a nawet złoto. Doświadczyć tego
cudu mogły jednak jedynie tylko
osoby niewinne i szczęśliwe. Uważano też, że tej nocy kamienie wychodzą z ziemi i poruszają się oraz
że w leśnej kniei zakwita nie tylko
cudowny kwiat paproci, ale też i inne
rośliny. Niektórzy do dziś uważają,
że w tą niezwykłą noc zarówno zwierzęta leśne, jak i domowe, przemawiają ludzkim głosem.
Trudny dostęp do lekarza specjalisty na wsi
Opublikowany ostatnio przez
Fundację Europejski Fundusz
Rozwoju Wsi Polskiej raport
o stanie zdrowia mieszkańców
wsi pokazuje, że mieszkańcy
obszarów wiejskich rzadziej
chorowaliby, gdyby zapewniono im lepszą profilaktykę
i szerszy wachlarz usług medycznych. Obecnie dostęp do
placówek ochrony zdrowia na
wsi znacząco odbiega od tego,
jaki mają zapewniony osoby
z dużych miast.
Wyniki raportu „Stan zdrowia ludności wiejskiej” wskazują na znaczącą zależność pomiędzy kondycją
zdrowotną Polaków, a ich miejscem
zamieszkania. Na przestrzeni ostatnich lat stan zdrowia mieszkańców
wsi ulega systematycznej poprawie.
Widoczne jest to na wielu płaszczyznach, m.in. w sposobie odżywiania,
podejmowaniu aktywności fizycznych, średniej długości życia czy
śmiertelności niemowląt.
Nie zmienia to faktu, że w innych
ważnych aspektach widać jednak
wyraźne dysproporcje – zwłaszcza w
dostępności opieki zdrowotnej, punktów medycznych czy w podejmowaniu działań prewencyjnych.
Ograniczony dostęp do placówek służby zdrowia
Z treści raportu jednoznacznie wynika, że liczba placówek medycznych na terenach wiejskich jest
ponad dwukrotnie mniejsza – 3 przychodnie na 10 tys. mieszkańców, niż
w miastach – prawie 6,5 przychodni.
Najmniej tych obiektów w przeliczeniu na mieszkańców terenów wiejskich znajduje się w woj. pomorskim,
zachodniopomorskim, wielkopolskim
i kujawsko-pomorskim – mniej niż
2,5 przychodni.
Mniejsza liczba placówek służby
zdrowia przekłada się znacząco na
liczbę i dostępność porad lekarskich
(średnio dwukrotnie mniej), liczbę
szczepień wśród dzieci i młodzieży
(o ok. 10% mniej) oraz szczepień i
badań profilaktycznych dorosłych
(o ok. 10% mniej), a w konsekwencji
– na wykrywalność chorób, w tym
zwłaszcza tzw. cywilizacyjnych, jak
cukrzyca, nowotwory czy choroby
układu krążenia. Tę niekorzystną statystykę należy jeszcze uzupełnić o
dwukrotnie niższą na wsi, niż
w miastach, dostępność aptek i
punktów aptecznych – średnio 2
obiekty na 10 tys. mieszkańców na
wsi wobec 4,5 takich samych placówek w miastach.
Rezygnacja z porad lekarskich
Blisko 14% Polaków rezygnuje z
wizyt i porad lekarskich, co jest
jednym z najgorszych wskaźników
w Unii Europejskiej. O ile jednak
mieszkańcy miast rezygnują z wizyt
i porad lekarskich głównie z powodu długiego okresu oczekiwania, to dla mieszkańców wsi
najczęstszą przyczyną rezygnacji z
wizyty u specjalisty jest bariera finansowa. Obawa przed dalszym,
kosztownym leczeniem oraz konieczność dojazdu do placówki,
która najczęściej znajduje się w
znacznej odległości, stanowią decydujące czynniki odkładania wizyt
lekarskich – od 5% do 10% rezygnacji w stosunku do 3% rezygnacji
w miastach.
Ponadto mieszkańcy terenów wiejskich (zarówno kobiety, jak i mężczyźni) dużo rzadziej niż mieszkańcy
miast odwiedzają lekarza pierwszego
kontaktu i lekarzy specjalistów. Niepokojące jest również to, że prawie
co czwarty mężczyzna z terenów
wiejskich nigdy nie był u lekarza specjalisty.
Długość życia
Jeszcze w latach 90-tych ubiegłego wieku i na początku tego wieku
umieralność mieszkańców terenów
wiejskich była zdecydowanie wyższa
niż mieszkańców miast. Dopiero w
ostatnich kilku latach dysproporcje te
ulegają znacznemu zmniejszeniu. W
dalszym ciągu natomiast utrzymuje
się różnica w długości życia kobiet i
mężczyzn.
Kobiety, niezależnie od miejsca
zamieszkania żyją ok. 10 lat dłużej
od mężczyzn. Na terenach wiejskich najdłuższą długością życia
mogą cieszyć się mieszkanki z woj.
podkarpackiego, podlaskiego
i małopolskiego – średnio 82 lata,
a najkrótszą – z woj. zachodniopomorskiego i lubuskiego – średnio
79,5 lat. Wśród mężczyzn statystycznie najdłuższy wiek – 74 lata
– osiągają mieszkańcy Małopolski,
natomiast krócej będą żyć mężczyźni z woj. łódzkiego, warmińskomazurskiego i zachodniopomorskiego – średnio 71 lat. Województwa: warmińsko-mazurskie i
zachodniopomorskie są obszarami
z najmniejszą liczbą placówek
służby zdrowia na wsi i równocześnie gdzie udziela się najmniej porad
lekarskich.
Przyczyny zgonów
Głównymi przyczynami zgonów są
choroby układu krążenia i choroby
nowotworowe. Prawidłowość ta występuje w całym kraju, przy czym u
ludności zamieszkującej wsie wskaźnik ten jest wyraźnie wyższy. W przypadku chorób układu krążenia – są
przyczyną aż 49% zgonów, zaś nowotworów – 23%. W największych
aglomeracjach odpowiednio wynosi
to 44% i 27%.
– Wyraźnie widać zależność pomiędzy stanem zdrowia ludności
wiejskiej a dostępem do infrastruktury medycznej. Niższa wykrywalność chorób, która w efekcie
prowadzi do zgonów, skłania do
podjęcia natychmiastowych działań
– zlikwidowania barier w dostępie
do opieki zdrowotnej i położenia nacisku na rozwiązania systemowe,
które będą służyły poprawie stanu
zdrowia mieszkańców wsi – mówi
Marek Zagórski, prezes Fundacji
Europejski Fundusz Rozwoju Wsi
Polskiej.
Wieści Goszczanowskie
biuletyn informacyjny
Urzędu Gminy w Goszczanowie.
Redaguje zespół.
98-215 Goszczanów
ul. Kaliska 19
Ważne daty
dla rolników
Styczeń 2016
15 I – początek składania wniosków do ARR o przyznanie dopłaty
do materiału siewnego,
15-24 I – GRÜNE WOCHE – Międzynarodowe Targi Gospodarki
Żywnościowej, Rolnictwa i Ogrodnictwa, Berlin,
21-24 I – POLAGRA-PREMIERY –
Międzynarodowe Targi Mechanizacji
Rolnictwa, MTP Poznań
31 I – termin płatności składki
KRUS za I kwartał.
Luty 2016
01-28 II – termin składania wniosków do Urzędu Gminy o dopłaty do
paliwa rolniczego,
10 II – Popielec, początek Wielkiego Postu,
19-21 II – Ferma 2016, Nowa Hala
EXPO/MOSiR, Łódź,
25-27 II – GARDENIA – Targi
Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu, MTP Poznań.
Marzec 2016
13 III – Gala XV edycji Konkursu
Wielkopolski Rolnik Roku, MTP Poznań,
15 III – termin płatności I raty podatku rolnego,
15 III – rozpoczęcie naboru wniosków o płatności bezpośrednie,
18-20 III – AGROTECH – XXII
Międzynarodowe Targi Techniki Rolniczej, Kielce,
20 III – początek astronomicznej
wiosny,
27 III – zmiana czasu z zimowego
na letni.
Kwiecień 2016
02 IV – XXII Wielkopolskie Forum
Pszczelarskie, Sielinko,
03 IV – Wiosenne Targi RolnoOgrodnicze AGROMARSZ, Marszew,
30 IV – termin złożenia wniosku o
ubezpieczenie upraw rolnych przed
skutkami suszy (rośliny nie wymienione w terminie 31 V),
30 IV – termin złożenia zeznań podatkowych za 2015 rok,
30 IV – termin płatności składki
KRUS za II kwartał.
Mówimy: NIE
przemocy w rodzinie
Problem przemocy w rodzinie, niestety, występuje
także na terenie gminy
Goszczanów.
Szczególne znaczenie ma szybka
pomoc dla pokrzywdzonych małoletnich i osób starszych, czyli tych osób,
które nie potrafią się skutecznie bronić. Najczęściej przemocy towarzyszy
problem alkoholizmu, co powoduje
tzw. reakcję łańcuchową i jest katalizatorem agresywnych zachowań,
które niekiedy kierowane są także w
stosunku do pracowników socjalnych
z naszego Ośrodka.
By przeciwdziałać takim zjawiskom
na terenie naszej Gminy, przy GOPS
w Goszczanowie funkcjonuje Gminny
Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
oraz Gminna Komisja Rozwiązywania
Problemów Alkoholo- wych. W ramach działalności GKRPA staramy się
pomóc osobom i rodzinom uzależnionych a także im samym. Można również skorzystać z porad psychoterapeuty ds. uzależnień, a także uzyskać
pomoc prawną, organizowane są również szkolenia oraz prowadzona jest
szeroko rozumiana profilaktyka uzależnień.
W roku bieżącym klasy gimnazjalne
z terenu gminy Goszczanów będą
uczestniczyć w spotkaniach profilaktycznych z zakresu uzależnień
w szczególności poruszony zostanie
temat dopalaczy.
Aby zapewnić jak największy pakiet
usług pomocowych dla mieszkańców
Gminy Goszczanów, a w szczególności dla klientów GOPS, Ośrodek Po-
Wioletta Gawron, dyrektor GOPS
mocy Społecznej w Goszczanowie
nawiązuje liczne kontakty i współpracę
z instytucjami, organizacjami społecznymi, Kościołem Katolickim, fundacjami, pracodawcami, stowarzyszeniami, które, podobnie jak nasz
ośrodek, działają w szerszym obszarze
polityki społecznej, świadcząc pracę
socjalną, rozumianą jako działalność
zawodową, skierowaną na pomoc
osobom i rodzinom we wzmocnieniu
lub odzyskaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie oraz tworzenie warunków sprzyjających temu
celowi.
Organizując zbiórki odzieży dla
klientów GOPS, czy też wspierając
zbiórki funduszy na leczenie chorych
i niepełnosprawnych osób, chcemy
tym samym uwrażliwiać lokalną społeczność na pojawiające się problemy, oraz być może w jakiś sposób
zachęcać ich do tworzenia nowych
inicjatyw pomocowych.
Wioletta Gawron
ARiMR już wypłaca pieniądze
Od 1 grudnia Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpoczęła wypłatę płatności
bezpośrednich za 2015 rok
Tak jak co roku Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, rozpoczęła od 1 grudnia wypłatę
płatności bezpośrednich. Wiosną
tego roku wnioski o przyznanie takich płatności złożyło do ARiMR 1,35
mln rolników. Koperta finansowa
przeznaczona na realizację płatności
bezpośrednich wynosi ponad 14,49
mld zł. Pieniądze te będą trafiały na
konta bankowe rolników najpóźniej
do 30 czerwca 2016 r.
Przedszkole Marzeń
Od 1 kwietnia 2015 r. do 31
października 2015 r. Gmina
Goszczanów realizowała projekt pod tytułem: „Przedszkole
Marzeń” w ramach Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki,
Priorytet IX. Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach, Działania 9.1.
Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej
jakości usług edukacyjnych
świadczonych w systemie
oświaty, Poddziałania 9.1.1.
Zmniejszenie nierówności w
stopniu upowszechniania edukacji przedszkolnej, współfinansowanego przez Unię
Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Projektem objęto trzy oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych
prowadzonych przez Gminę Goszczanów, tj. Szkołę Podstawową w Lipiczu, Szkołę Podstawową
w Kaszewie oraz Szkołę Podstawową przy Zespole Szkół w Chlewie.
W ramach „Przedszkola Marzeń”
zrealizowano trzy zadania:
zadanie 1 - Organizacja placów
zabaw,
zadanie 2 – Dostosowanie pomieszczeń,
zadanie 3 – Wyposażenie, wydatkując przy tym kwotę 195.759,96 zł.
Dzięki udziałowi w Projekcie w pla-
cówkach oświatowych dokonano
wielu udogodnień i modernizacji
z myślą o zapewnieniu jak najlepszych warunków nauki i rozwoju
dzieci uczęszczających do oddziałów
przedszkolnych.
Doposażono place zabaw obok budynków szkół, zmodernizowano toalety dla dzieci i personelu,
dostosowano szatnie do potrzeb
dzieci najmłodszych. W salach
przedszkolnych umieszczono nowe
meble. Ich nowoczesny wygląd
sprawił, że sale wyglądają weselej
i bardziej atrakcyjnie. Zakupiono
nowe zabawki, pomoce dydaktyczne i przybory plastyczne, dzięki
którym dzieci ćwiczą koordynację
ruchową, rozwijają wyobraźnię,
chętniej się uczą. Zakupiono również sprzęt ITC i audiowizualny, co
uatrakcyjniło zajęcia. Wyposażono oddziały przedszkolne
w nowy sprzęt AGD oraz naczynia
kuchenne. Na potrzeby przedszkoli
zakupiono m.in. pralkę, lodówkę, kuchenkę, zmywarkę oraz naczynia,
sztućce; pozwoli to na zapewnienie
dzieciom większego komfortu podczas spożywania posiłków i umożliwi
szybsze ich przygotowanie.
Zadbano również o wyposażenie placówki w niezbędny sprzęt przeciwpożarowy, zabezpieczenia na gniazdka
elektryczne, ostre krawędzie mebli
oraz apteczki pierwszej pomocy.
Projekt „Przedszkole Marzeń” znacznie polepszył warunki w zakresie higieny, bezpieczeństwa, ale również
dał możliwość uatrakcyjnienia zajęć
dla dzieci i umożliwił lepsze przygotowanie ich do nauki w szkole poprzez podniesienie jakości funkcjonowania oddziałów przedszkolnych.