Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września
Transkrypt
Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września
Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. A Member of HVB Group Spis treści Wskaźniki Wstęp Akcja BA-CA Rozwój działalności Sprawozdania finansowe według MSR Dane uzupełniające Akcja Banku Austria Creditanstalt 4 Bank Austria Creditanstalt – główne wskaźniki 5 Kalendarium sukcesu 7 Przedmowa prezesa zarządu BA-CA 8 Rozwój akcji Banku Austria Creditanstalt 10 Warunki ekonomiczne i sytuacja rynkowa na jesieni roku 2003 12 Sytuacja Grupy BA-CA i rozwój jej działalności w pierwszych trzech kwartałach 2003 r. 15 Perspektywy 24 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe 26 Przypisy objaśniające (noty) do sprawozdania śródrocznego 30 Szczegółowe dane do rachunku zysków i strat 32 Szczegółowe dane dotyczące bilansu 33 Dodatkowe informacje według MSR 36 Informacje w myśl prawa austriackiego 39 Zestawienie informacji finansowych o naszych bankowych spółkach-córkach w Europie Środkowej i Wschodniej 40 Informacje dodatkowe 40 Oceny klasyfikacyjne, terminy dotyczące zarządzania finansami 41 Dział kontaktów z akcjonariuszami, stopka redakcyjna 42 Akcja Banku Austria Creditanstalt Wskaźniki akcji Kurs na dzień 30.9.03 r. 30,92 Najwyższy/najniższy kurs (9.7.03 – 30.9.03) 33,05 / 26,80 Przeciętny obrót dzienny na Wiedeńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (szt.) 408.748 Wynik wg. MSR na jedną akcję (w przeliczeniu rocznym, w euro) 2,83 Stosunek kursu do zysku 10,93 Całkowity wskaźnik zwrotu dla akcjonariuszy (na dzień 30.9.03 r., w stosunku do kursu emisyjnego, w %) 6,6 Kapitalizacja rynkowa na dzień 30.9.03 r. (w miliardach euro) 4,5 Informacje o akcji Ilość akcji puszczonych w obieg 147.031.740 Procent akcji w wolnym obrocie 22,47 % Kod ISIN AT0000995006 Miejsce notowania akcji giełda wiedeńska Trading Symbol Reuters RIC Bloomberg Ticker Code giełda warszawska (od 14.10.2003 r.) BACA BCA BACA.VI BACA.WA BACA AV BCA PW Obserwacja i ocena Citigroup, Deutsche Bank, Erste Bank, Goldman Sachs, ING, JP Morgan, Merrill Lynch, Raiffeisen Centro Bank EUR Rozwój kursu akcji grupy Bank Austria Creditanstalt Kursy końcowe na Giełdzie Wiedeńskiej 35 34 33 sztuk 32 6.444 1.993 1.767 1.600 31 1.400 30 1.200 29 1.000 28 800 600 BA-CA kurs końcowy w euro 400 DJ EuroStoxx/banki (na bazie 29 euro) 200 Obroty dzienne (tys. sztuk, lewa współrzędna) 0 8 10 14 16 18 22 24 28 30 1 5 7 11 13 15 19 21 25 27 29 2 4 8 10 12 16 18 22 24 26 30 2 6 8 10 14 16 20 22 24 lipiec sierpień wrzesień październik 4 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Bank Austria Creditanstalt – główne wskaźniki Pozycje z rachunku zysków i strat (w mln euro) Wynik z tytułu odsetek uwzględniający straty na kredytach i pożyczkach Wynik z tytułu opłat i prowizji Wynik z operacji finansowych Ogólne koszty administracyjne 1.1.– 30.9.2003 r. 1.1.– 30.9.2002 r. 1.254 1.299 – 3,5% 839 818 + 2,5% 217 102 – 1.838 – 1.892 Zmiana > 100% – 2,9% Zysk na działalności operacyjnej 482 312 + 54,5% Wynik finansowy przed opodatkowaniem 457 304 + 50,3% Wynik finansowy netto 312 199 + 56,5% Pozycje z bilansu (w mln euro) Suma bilansowa 30.9.2003 r. 143.766 31.12.2002 r. 147.968 Zmiana – 2,8% Kredyty i pożyczki dla klientów po uwzględnieniu rezerw 72.726 72.826 – 0,1% Fundusze podstawowe 77.827 83.009 – 6,2% 5.631 4.610 Kapitał własny Wskaźniki (w %) Zwrot z kapitału własnego po opodatkowaniu (ROE) Zwrot z aktywów (ROA) 30.9.2003 r. 31.12.2002 r. 8,5 6,5 0,22 0,20 Współczynnik koszt-dochód 68,7 69,3 Rezerwy na ryzyko kredytowe / aktywa ważone ryzykiem 0,53 0,77 Współczynnik ryzyko-zysk z odsetek 22,1 23,3 Wskaźnik kapitału całkowitego 12,9 11,2 7,7 6,8 Wskaźnik kapitału podstawowego Zatrudnienie Bank Austria Creditanstalt (odpowiednik pełnego etatu) Austria (BA-CA AG oraz jej austriackie jednostki zależne) Europa Środkowo-Wschodnia oraz pozostałe jednostki zależne +22,2 % 30.9.2003 r. 30.9.2002 r. Zmiana 31.112 31.290 – 0,6% 11.579 12.161 – 4,8% 2,1% 19.533 19.129 + 11.546 12.953 – 10,9% 30.9.2003 r. 30.9.2002 r. Zmiana 1.309 1.177 Austria 422 493 – Kraje Europy Środkowo-Wschodniej 887 684 + 203 526 573 – w tym: Polska Placówki Bank Austria Creditanstalt w tym: Polska Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. + 132 5 71 47 Bank Austria Creditanstalt Bank Przemyslowo-Handlowy PBK Bank Austria Creditanstalt Leasing HVB Bank Czech Republic CA IB Corporate Finance Beratungs GmbH HVB Bank Slovakia Asset Management GmbH HVB Bank Hungary Capital Invest Bank Austria Creditanstalt Ljubljana BANKPRIVAT HVB Bank Romania Schoellerbank CB Biochim, Bulgaria Splitska banka HVB-Banka Bosna i Hercegovina, Central Profit Banka HVB Bank Yugoslavia przedstawicielstwo w Skopje 6 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Kalendarium sukcesu 1 lipca Start nowego Splitska banka – zakończenie integracji Splitska banka z HVB Croatia 2 lipca Otwarcie nowej filii w Sevlievo, Bułgaria 3 lipca BA-CA finansuje jako „lead arranger and agent“ budowę elektrowni spółki VA TECH HYDRO w Grecji – inwestycję rzędu 185 mln Euro 11 sierpnia BA-CA ogłasza zamiar oferowania swych akcji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (podwójne notowanie). 18 sierpnia Otwarcie dwudziestej filii na Słowacji, gdzie do końca roku planuje się usytuowanie jeszcze pięciu placówek. 1 września Wystąpienie o koncesję dla funduszu nieruchomości „Real Invest Fonds“ zgodnie z nową ustawą o funduszach inwestycyjnych nieruchomości w Austrii 4 lipca Podpisanie umowy kupna spółki CAC Leasing w Czechach i na Słowacji 9 lipca Akcje Banku Austria Creditanstalt wchodzą do obrotu na Wiedeńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych 9 września Złożenie prospektu giełdowego przed polską Komisją Papierów Wartościowych i Giełd (SEC). 11 lipca Brytyjski magazyn finansowy „Euromoney“ po raz czwarty z kolei wyróżnił BA-CA tytułem najlepszego banku w Europie Środkowo-Wschodniej. Po raz jedenasty z rzędu BA-CA otrzymał tytuł najlepszego banku w Austrii. 10 września Brytyjski magazyn finansowy „The Banker“ przyznaje BA-CA tytuł „Bank of the Year in Central and Eastern Europe“. 10 września Nasza bułgarska spółka-córka, bank Biochim, zostaje wyróżniona tytułem „Bank of the Year in Bulgaria“. 30 września Polska Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (SEC) dopuszcza akcje Banku Austria Creditanstalt do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. 1 października Sprzedaż brytyjskiej spółki leasingowej BA-CA Asset Finance Ltd. firmie Fortis Lease 7 października Zakończenie przejęcia Central Profit Banka. Tym samym BA-CA stała się trzecim pod względem wielkości bankiem w BośniHercegowinie. 11 lipca 14 lipca 22 lipca Bank BPH PBK został wyróżniony przez „Euromoney“ jako najlepszy bank w Polsce. Dalsze wyróżnienia zdobyte przez nasze jednostki działające w Europie ŚrodkowoWschodniej: „Best Custody in CEE“, „Best M&A House in Poland“, „Best Debt House in Croatia“, „Best Debt House in Hungary“. BusinessNet, portal internetowy dla klientów korporacyjnych umożliwia dostęp do kont posiadanych w różnych bankach – rozszerzenie tej usługi na Europę ŚrodkowoWschodnią w przygotowaniu. Obligacja spółki Telekom Austria wartości 750 mln euro, o dziesięciokrotnej nadsubskrypcji była jedną z najintratniejszych tegorocznych emisji na rynku obligacji europejskich. 1 sierpnia Poszerzenie naszej sieci w Chorwacji o 32 filie od 1 stycznia 2004 r. 4 sierpnia BA-CA i Microsoft rozpoczynają akcję na rzecz bezpieczeństwa dla użytkowników Internetu i obsługi kont bankowych w sieci OnlineB@nking: http://sicherheit.ba-ca.com 4 sierpnia Fundusze inwestycyjne nieruchomości zostają włączone do nowo powstałego BA-CA Immotrust. 13 października BA-CA emituje pierwszy austriacki portfel zabezpieczonych papierów wartościowych 14 października Jako pierwsza spółka zagraniczna Bank Austria Creditanstalt notowany jest podwójnie: na giełdzie w Warszawie i w Wiedniu. 15 października Sprzedaż udziałów w spółkach ubezpieczeniowych UNION i CA-Versicherung AG spółce Wiener Städtische Versicherung przy zachowaniu 10 % udziałów strategicznych w obu przedsiębiorstwach. Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 7 Szanowni Państwo, Mnożą się oznaki, że nadzieja na poprawę koniunktury powoli przeradza się w uzasadnione oczekiwania. W konsekwencji zatem powinno dojść do polepszenia rzeczywistej sytuacji gospodarczej. W ciągu ostatnich dwóch lat gospodarka przeszła przez trudny okres restrukturyzacji i redukcji kosztów. Choć proces ten nie został jeszcze zakończony, sytuacja dzisiejsza zachęca do skierowania wzroku w przyszłość. Zasoby magazynowe i inwestycje sprowadzono poniżej minimalnego poziomu, koniecznego dla prowadzenia działalności gospodarczej. Dziś najważniejsze jest, aby nie przeoczyć zwyżkowania gospodarki i w porę zainwestować w przyszłe biznesy. Uwarunkowania te oddziaływują również na rozwój wyników Banku Austria Creditanstalt. W trzecim kwartale wzrosły wyniki z tytułu odsetek oraz z tytułu opłat i prowizji, czyli „trwałe“ czynniki składowe przychodów Grupy. W Polsce, będącej naszym drugim co do wielkości rynkiem, obserwujemy wyraźny wzrost wyników, który jednak ze względu na fluktuację kursów wymiany nie znalazł właściwego odbicia w wyniku końcowym wyrażonym w euro. Zarówno ryzyko kredytowe jak i ogólne koszty administracyjne udało się skutecznie utrzymać na założonym poziomie. W sumie w trzecim kwartale mogliśmy zwiększyć wynik finansowy po opodatkowaniu o 7 % w porównaniu z kwartałem ubiegłym. W trakcie pierwszych dziewięciu miesięcy roku bieżącego wielkość ta przewyższyła o 57 % analogiczny wynik w roku 2002. Nasze średniofalowe plany zakładają podwyższenie zwrotu z kapitału własnego (ROE po opodatkowaniu) z dotychczasowych 8,5 % do co najmniej 13 % w ciągu następnych trzech lat. Zamierzamy osiągnąć ten cel przez dalsze podwyższanie wydajności naszych placówek w Austrii, przez dynamiczny rozwój działalności w Europie Środkowo-Wschodniej oraz przez transgraniczne efekty synergii. Nasza zdecentralizowana organizacja sprzedaży zbliżyła nas do klienta, jak nigdy przedtem. Nasza działalność operacyjna będzie nadal racjonalizowana w całej sieci Grupy przy wykorzystaniu zalet poszczególnych lokalizacji. Świadomie korzystamy tu z doświadczeń korporacji przemysłowych. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej dążymy do przewyższenia krytycznej wielkości co najmniej 10 % udziału w rynku. W interesie naszych akcjonariuszy dokonujemy akwizycji tylko w wypadku, jeżeli w ciągu dwóch lat można się spodziewać wzrostu wskaźnika zwrotu kapitału własnego (ROE). 8 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Od połowy października jako pierwsza spółka zagraniczna jesteśmy notowani nie tylko na giełdzie w Wiedniu, lecz i na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Już od pierwszych dni akcja BA-CA cieszyła się wielkim zainteresowaniem polskich inwestorów. Najwyższy kurs osiągnięty do tej pory przewyższał o 20 % kurs emisyjny. Wprowadzeniem naszych akcji do obiegu na obu giełdach podkreśliliśmy dwubiegunowy międzynarodowy charakter naszego banku. Nasza działalność w Europie ŚrodkowoWschodniej nie jest dla nas formą lokaty kapitału czy też tworzenia zagranicznych filii – bank BA-CA zakorzenił się już i zadomowił w tym regionie Europy. Szczególną uwagę przywiązujemy do tworzenia coraz silniejszego powiązania w sieci skonsolidowanych jednostek jak i placówek całej Grupy. W ten sposób demonstrujemy naszą istotną przewagę nad konkurencją: dysponujemy gęstą dwubiegunową siecią placówek tworzącą stabilną podstawę dla działań w rozszerzonej Europie. Karl Samstag Prezes Zarządu Bank Austria Creditanstalt Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 9 Rozwój akcji Banku Austria Creditanstalt akcji zakup banku Central Profit Banka (Bośnia-Hercegowina) Droga na giełdę Wprowadzeniem Banku Austria Creditanstalt oraz spółek leasingowych CAC Leasing a. s. w Cze- 27 marca do obrotu na giełdzie wie- chach i CAC Leasing Slovakia a. s. 20 czerwca 23 czerwca 8 lipca 9 lipca 8 sierpnia 20 sierpnia 9 września ogłoszenie zamierzeń, faza marketingu wstępnego, opracowanie prospektu giełdowego deńskiej, a wkrótce potem Pierwsze dni i tygodnie po wprowadzeniu akcji do również na Giełdzie Papierów obrotu stały wprawdzie pod znakiem typowych czynni- Wartościowych w Warszawie ków towarzyszących nowej emisji, lecz obrót giełdowy Grupa mocniej zaznaczyła akcjami BA-CA, rozpoczęty w dość optymistycznym swoją obecność na rynkach okresie, w jego późniejszym przebiegu dostarczał pod- kapitałowych. Po intensywnych staw do sceptycyzmu, zwłaszcza w porównaniu przygotowaniach (patrz tabe- z wszystkimi akcjami bankowymi. Spadek nastrojów la obok) dnia 8 lipca 2003 r. stał się też przyczyną rezygnacji z tzw. opcji greenshoe, ustalono cenę emisyjną akcji pozwalającej na uplasowanie na giełdzie wiedeńskiej rezygnacja z tzw. opcji greenshoe na 29 euro. Obrót akcjami na kolejnego pakietu akcji. koniec okresu „research blackout“ – pierwsze analizy pierwotnym rynku Wiedeńskiej uchwała dorocznego walnego zgromadzenia BA-CA początek procesu budowania zamówień na akcję w cenie między 27 a 31 euro ustalenie ceny emisyjnej na poziomie 29 euro za akcję pierwszy dzień sprzedaży akcji na giełdzie w Wiedniu przedłożenie prospektu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie 14 października notowanie BA-CA jako pierwszej spółki zagranicznej na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie Giełdy Papierów Wartościowych rozpoczął się dnia 9 lipca 2003 r. o godzinie 11:00. BA-CA, co oznacza, że włączono je do grupy akcji stale obserwowanych i ocenianych, w odniesieniu do kosztów emisji (opłaty, koszty których wydaje się rekomendacje. Obecnie zachowanie porad prawnych i banków się akcji BA-CA badane jest na bieżąco przez 8 działów stalt. Wpływy z emisji zostaną użyte przede wszystkim do sfinansowania rozszerzenia działalności w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Rozszerzenie to nastąpi bądź poprzez wzrost organiczny, bądź też drogą planowego przejmowania istniejuż jednostek. Kosztem 439 mln euro BA-CA przejmie 18,95 % udziałów w polskiej jednostce zależnej BPH PBK, znajdujących się jeszcze w posiadaniu HVB. Po zakończeniu tej transakcji w posiadaniu BA-CA znajdzie się 71,03 % udziałów w BPH PBK. Część wpływów z emisji w wysokości 60 mln euro przeznaczono na 10 instytucji finansowych rozpoczęły obserwację akcji 958 mln euro. Po odjęciu na koncie kapitału własnego Banku Austria Creditan- jących czących zachowania się nowych akcji, działy badawcze Wpływy z emisji wyniosły inwestycyjnych) wpływy te zostały w całości zapisane Przeznaczenie wpływów z emisji na dalszy rozwój działalności w Europie Środkowo-Wschodniej Po upływie okresu zwanego „research-blackout“ – w którym nie publikuje się zwykle żadnych analiz doty- Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. analitycznych różnych banków. Od początku września wartość akcji kształtuje się wyraźnie powyżej 29 euro. Dotychczasowy najwyższy poziom zanotowany 16 października wynosił 35,50 euro. Przyczyną zwyżki kursu była niewątpliwie zapowiedź, że akcje zostaną wprowadzone do obrotu również na giełdę w Warszawie. Ponieważ polityka inwestycyjna polskich inwestorów instytucjonalnych poza granicami kraju podlega ograniczeniom, a banki w Polsce mają wysokie notowania, w oczekiwaniu wzrostu popytu rynek kapitałowy nabył znaczną ilość akcji. Po zatwierdzeniu naszego prospektu giełdowego przez polską Komisję Papierów Wartościowych i Giełd, (Securities and Exchange Comission) i zakończeniu giełdowych procedur wprowadzenia do obrotu, od dnia 14 października akcje BA-CA notowane są na giełdach i w Wiedniu i w Warszawie. Przyjęcie naszej akcji w Warszawie było bardzo pozytywne, dąży się do włączenia akcji w skład indeksu WIG-20. Grupa BA-CA szczyci się faktem, że jest pierwszą zagraniczną spółką notowaną na warszawskiej giełdzie. Krokiem tym pragniemy podkreślić nasze przywiązanie do idei wspólnej Europy w przeddzień rozszerzenia UE. Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 11 Warunki ekonomiczne i sytuacja rynkowa na jesieni roku 2003 Podstawowe dane ekonomiczne Realny PKB (%) Stany Zjednoczone Japonia obszar euro 8 krajów Europy ŚrodkowoWschodniej wchodzących do UE w 2004 r. Europa PołudniowoWschodnia Austria W trzecim etapie, około połowy września, w kontekście pory, żeby oczekiwania rynków szczytu G-7 i konferencji MFW w Dubai, w związku 2002 2003 2004 finansowych wobec światowej z funkcją napędzania koniunktury pełnioną przez gos- 2,4 0,2 0,8 2,5 2,6 0,5 3,5 1,7 1,4 koniunktury gospodarczej tak podarkę amerykańską, na pierwszy plan wysunęło się często popadały z jednej skraj- ryzyko związane z brakiem równowagi w gospodarce ności w drugą, jak to miało światowej (światowy bilans płatniczy, niewystarczająca miejsce latem tego roku. Te elastyczność kursów wymiany). Na rynkach papierów prawie neurotyczne wahania wartościowych w dalszym ciągu panowała niepewność, nastrojów przebiegały w trzech odsetki pozostawały mimo wahań na wysokim pozio- etapach: mie (około 4 1/4% w wypadku długoterminowych 2,5 3,4 3,9 5,0 4,4 4,4 2002 2003 2004 1,4 1,0 2,1 Wzrost PKB Konsumpcja gospodarstw domowych Inwestycje w urządzenia Inwestycje w budownictwo Eksport, ogólnie Import, ogólnie 0,8 – 4,7 – 0,6 3,8 1,3 1,4 2,6 1,2 0,2 0,8 1,7 4,8 1,6 5,8 6,0 Kraje Europy Środkowo-Wschodniej 2002 2003 1,4 2,0 3,3 4,4 3,2 4,8 5,2 4,9 3,5 2,8 3,0 3,7 2,4 4,3 4,5 4,4 Polska Czechy Węgry Słowacja Słowenia Bułgaria Chorwacja Rumunia Rzadko zdarzało się do tej Wydział ekonomiczno-analityczny Grupy BA-CA Do połowy czerwca wzras- papierów wartościowych). Amerykańskiej dyplomacji tający pesymizm przerodził gospodarczej udało się jednak doprowadzić do dowar- się w istną histerię deflacyjną. tościowania walut azjatyckich, w szczególności jena. Europejski Bank Centralny Zaskakujący wydaje się fakt, że pomimo wahań (EBC) i Bank Centralny USA nastrojów opisanych powyżej, na giełdach światowych 2004 (Fed) obniżyły podstawowe od początku marca zapanowała tendencja wzrostowa. 4,2 3,1 3,0 3,9 3,5 4,7 3,5 4,8 stopy procentowe, a długo- Indeks akcji światowych stał pod koniec okresu spra- terminowe wzorcowe zyski wozdawczego o jedną czwartą wyżej, niż na początku z kapitału spadały do 13 czerw- roku. Rynki akcji doceniły widocznie wytrwałe zabiegi ca 2003 r. na rekordowo przedsiębiorstw odnośnie ich strategii, kosztów i sanacji niski poziom (Euro-Benchmark struktury finansowej, co znajduje również swój wyraz Bond: 3,45 %). Jednocześnie w poważnym spadku narzutów na odsetki od pożyczek silnie wzrósł kurs euro w sto- rozpisywanych przez przedsiębiorstwa. sunku do dolara i jena. Kiedy jednak że i w trzecim kwartale nie skorzystała z impulsów genero- amerykańska polityka gospodarcza ignorując zadłużenie wanych przez gospodarkę amerykańską. Co prawda już znacznie wcześniej wzięła kurs na ekspansywność oczekiwania przemysłu wzrosły, mimo że sytuacja gos- (obniżka podatków, wydatki na podarcza nie uległa polepszeniu, lecz nastroje wśród wojskowość i zbrojenia), doszło do konsumentów były nadal bardzo pesymistyczne. Ogólny wyprzedaży akcji na rynku papierów klimat zbyt ucierpiał na reformie państwa opiekuńcze- wartościowych, go, z jego kosztownymi systemami ubezpieczeń zdro- Skrajne wahania oczekiwań rynków finansowych powszechnie przekonano Koniunktura gospodarcza w Europie również się, szczególnie akcji w euro, a nawet pojawiły się prognozy przewidujące wotnych i emerytalnych. podwyżkę stóp procentowych. Ponieważ wzrost gospo- W oparciu o wstępne wskaźniki można powiedzieć, darczy w USA był wyższy niż po naszej stronie Atlantyku, że w Austrii w trzecim kwartale doszło do niewielkiego kurs dolara amerykańskiego wzrastał. przyspieszenia wzrostu gospodarczego, który prawdopodobnie wyniesie około 1 %. Z sondaży wynika, że 12 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. pod koniec kwartału wyraźnie wzrosła produkcja prze- stu gospodarczego, która jest prawie dwukrotnie mysłowa. Można się spodziewać, że wzrost gospodar- wyższa niż w obszarze euro. Najważniejszym czynni- czy rozpocznie się wcześniej niż oczekiwano, choć jego kiem rozwoju koniunktury był stabilny popyt wewnętrz- utrzymanie się stoi pod znakiem zapytania. Tendencje ny, choć jego dynamikę ograniczała zwyżkowe znajdują też oparcie w stosunkowo dużej średnioterminowa elastyczności budżetów państwowych (automatyczne sanacji budżetu. Na przyspieszenie stabilizatory), nie wymagających stosowania doraźnych koniunktury wpłynął też eksport cięć związanych z cyklem koniunktury. Koniunktura na (zarówno do krajów UE, jak i do rynku budowlanym jest w Austrii nieco korzystniejsza krajów Europy Środkowo-Wschod- niż w Niemczech, a działalność inwestycyjna znowu niej); przyczyniając się do sprawnej rośnie, m. in. dzięki ulgom podatkowym (premia inwes- rozbudowy powiązań gospodarczych, zwłaszcza między tycyjna). aglomeracjami przemysłowymi. Kraje Europy Południo- W trzecim kwartale 2003 r. wzrost gospodarczy konieczność Na naszych rynkach podstawowych koniunktura ma wprawdzie ten sam profil przebiegu, lecz jest stabilniejsza niż w strefie euro wo-Wschodniej, realizujące proces rozbudowy, rozwijały (przeciętnie, się powyżej przeciętnej. Przeprowadzone w trzecim w 8 krajach akcesyjnych) wzrósł do poziomu 3,5 % kwartale w różnych krajach referenda dotyczące w porównaniu z kwartałem poprzednim, do czego wstąpienia do UE przyniosły wynik pozytywny. Poparcie w decydujący sposób przyczynił się dynamiczny wzrost wahało się między 67 % (Estonia, Łotwa) a ponad 90 % gospodarczy w Polsce, który w dotychczasowym prze- (Słowenia, Słowacja). biegu rocznym zwiększył się z 2 % do prawie 4 % (por. Konsekwencje dla naszej działalności: Stale zmienia- poniższy wykres). Wzrost gospodarczy zbliżył się tym jące się warunki na rynkach finansowych z ich licznymi samym znowu do średniookresowej linii trendów wzro- załamaniami trendów stawiały przed całym szeregiem w Europie Środkowo-Wschodniej Wzrost gospodarczy na naszych podstawowych rynkach Realny PKB w porównaniu z poprzednim kwartałem 5 4 Europa Środkowo-Wschodnia-11 w tym Polska 3 Austria dla porównania: obszar euro Szacunek: kw 2 2003, kw 3 2003 prognoza od kw 4 2003 Wydział ekonomiczno-analityczny Grupy BA-CA 2 1 0 kw 1 kw 2 kw 3 kw 4 kw 1 kw 2 kw 3 kw 4 kw 1 kw 2 kw 3 kw 4 2002 2003 2004 prognozy Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 13 wyzwań nie tylko nasz treasury (dział obrotu pieniężnego i dewizowego). Również nasi klienci w coraz większym stopniu zmieniali wysokie kredyty w walutach obcych na kredyty we własnej walucie. Wprawdzie krzywa struktury odsetek w ostatnich tygodniach i miesiącach poszła znowu w górę, lecz obciążyło to stojący po stronie aktywów segment klientów korporacyjnych, charakteryzujący się długofalowością, nie przynosząc jeszcze pozytywnych efektów w znajdującym się po stronie pasywów segmencie klientów indywidualnych. Spadek krótkoterminowych odsetek w stosunku do poziomu zeszłorocznego, jaki miał miejsce pod koniec okresu sprawozdawczego, uwidaczniający się w szczególności w przeciętnej rocznej, był szczególnie w sektorze depozytów połączony ze spadkiem marży odsetkowych. Warunki makroekonomiczne wpłynęły na słaby rozwój ilościowy naszej działalności w Austrii. Jedynie restrukturyzacja przedsiębiorstw dostarczała gospodarce pewnych impulsów. Również rozmiary transakcji, zarówno w segmencie klientów korporacyjnych jak i w obrocie papierami wartościowymi w segmencie klientów indywidualnych wykazywały tendencje stagnacyjne. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej postępował proces konwergencji monetarnej. Zgodnie z panującym trendem wysokość marż odsetkowych coraz bardziej zbliżała się do poziomu w UE. Zaniżająco oddziaływała na wynik finansowy dewaluacja walut związanych z kursem dolara, a przede wszystkim złotego (– 11,5 % w porównaniu z ubiegłym rokiem). 14 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Sytuacja Grupy BA-CA i rozwój jej działalności w pierwszych trzech kwartałach 2003 r. Przegląd finansowy Mimo to w trakcie pierwszych trzech kwartałów W trzecim kwartale Bank Austria Creditanstalt postępowała stabilizacja wyników Grupy BA-CA. Wyniki poprawił swoje wyniki finansowe w stosunku do pierw- z tytułu odsetek oraz z tytułu opłat i prowizji, które szych dwóch kwartałów, przewyższając w ciągu pierw- będąc „trwałymi“ czynnikami przychodów ope- szych dziewięciu miesięcy bieżącego racyjnych nie podlegają tak niere- roku o ponad połowę wyniki od- gularnym wahaniom, w III kwartale powiedniego okresu roku ubiegłego. wzrastały nadal, przewyższając nis- Skonsolidowany wynik finansowy kie wartości I kwartału, ostatnio netto w trzecim kwartale osiągnął o 7 %. Ich wartość łączna jest jed- 110 mln euro (+ 8 % w stosunku do nak o 5 % niższa niż w ubiegłym roku. Z drugiej strony ubiegłego kwartału), a łączny wynik bieżącego roku wynik z operacji finansowych w opisanych warunkach wyniósł 312 mln euro, czyli o 57 % więcej niż przed rynkowych nie zdołał wprawdzie przewyższyć znako- rokiem. Stopa zwrotu z kapitału po opodatkowaniu mitych wyników ubiegłych kwartałów, choć osiągając (ROE) zmalała z 8,8 % w drugim kwartale do 8,5 % 217 mln euro w trakcie pierwszych dziewięciu mięsięcy w trzecim kwartale, co jest jednak wynikiem efektu był więcej niż dwa razy wyższy niż przed rokiem. Straty rozwodnienia spowodowanego wzrostem kapitału – na kredytach i pożyczkach oraz ogólne koszty admini- przeciętny kapitał własny wzrósł w III kwartale o 12 % stracyjne pozostały w zasadzie na poziomie ubiegłych osiągając kwotę 5.156 mln euro. Wzrost na kapitale po kwartałów, podlegając stałej kontroli. Mimo różnorod- opodatkowaniu przewyższa zatem wyraźnie odpo- ności tendencji kształtowania się poszczególnych czyn- wiednią wielkość zeszłoroczną (5,5 %), choć jest jeszcze ników utrzymywał się trend umiarkowanego wzrostu bardzo oddalony od średnioterminowych założeń doce- zysku na działalności operacyjnej, wyniku finansowego lowych (13 % do 2006 r.). przed opodatkowaniem i skonsolidowanego wyniku Wzrost wyniku + 8 % w ciągu kwartału, + 57 % w porównaniu z rokiem ubiegłym Tendencja wzrostowa „trwałych“ czynników przychodu finansowego netto (por. Zestawienie wyników kwar- Rozwój działalności w trakcie talnych na str. 27). trzeciego kwartału Zarówno w trakcie III kwartału, jak i w zestawieniu Podobnie jak w I półroczu, również i w trzecim rocznym za trzy kwartały roku 2003 pozycje rachunku kwartale nie nastąpiły żadne istotne zmiany warunków zysków i strat uległy zaniżeniu wskutek przeliczenia ekonomicznych, a zatem nie zmienił się również popyt wyników zrealizowanych w krajach Europy Środkowo- na produkty bankowe. Wprost przeciwnie – zmienne Wschodniej z walut lokalnych na euro. Ze względu na prognozy odnośnie wzrostu koniunktury, skrajne znaczenie naszej największej bankowej jednostki wahania kursów wymiany i zmienność w rozwoju zależnej, szczególnie negatywne oddziaływanie miała długoterminowych liczne dewaluacja złotówki (PLN), która ze względu na skład wahania kursów papierów wartościowych (por. rozdział swojego koszyka walutowego była uzależniona od „Warunki ekonomiczne i sytuacja rynkowa na jesieni fluktuacji kursu dolara (patrz ilustr.). W końcu września roku 2003“). kurs złotówki w stosunku do euro był niższy o 3,1 % odsetek spowodowały Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 15 od kursu dewiz z czerwca 2003 r., a o 11,5 % od racyjnych (+ 24 mln euro), tym samym zwiększając swo- wartości z września 2002 r. Choć właściwie wahania je przychody operacyjne (+ 8 mln euro). W połączeniu kursów wymiany są wyrównywane poprzez zabezpie- ze spadającymi ogólnymi kosztami administracyjnymi czenie kursów (hedging), tendencja do wzrostu przy- (oszczędność + 55 mln euro) i znacznie zmniejszonymi chodów całej Grupy byłaby wyraźniejsza w warunkach stratami na kredytach i pożyczkach (odciążenie stabilności kursów wymiany. Wpływ samej tylko dewa- + 106 mln euro) doszło do wzrostu zysków na luacji złotówki na przychody operacyjne Grupy BA-CA działalności operacyjnej o 170 mln euro czyli 55 % do wyniósł w pierwszych dziewięciu miesiącach około 2 % wielkości 482 mln euro. lub 50 mln euro. Wynik z tytułu odsetek wyniósł mimo pewnych oznak wzrostowych zaznaczających się w ostatnich mie- Szczegółowe dane do pozycji siącach 1610 mln euro, a więc o 152 mln euro lub 9 % w rachunku zysków i strat Rozpatrując mniej od wartości dla okresu styczeń-wrzesień 2002 r. pierwsze Obniżenie tego wyniku spowodowały zarówno czynni- dziewięć miesięcy 2003 r. (jak to ki monetarne jak i techniczne: największe znaczenie uczyniono w poniższych komenta- miał spadek wyniku z tytułu odsetek w naszych banko- rzach) można stwierdzić, że Grupa wych jednostkach zależnych w Europie Środkowo- BA-CA skompensowała spadek wyni- Wschodniej (– 85 mln euro), przede wszystkim w Polsce ków z tytułu odsetek (– 152 mln (– 106 mln euro), co nastąpiło wskutek obniżenia marży euro) wzrostem przychodów z tytułu odsetkowej w wyniku procesu konwergencji. Około opłat i prowizji (+ 21 mln euro), 30 % obniżki spowodowała dewaluacja złotówki jako znakomitym wynikiem z operacji czynnik techniczny (przeliczenie). W austriackim seg- finansowych (+ 115 mln euro) i dodatnim wynikiem mencie klientów indywidualnych wynik z tytułu odsetek z tytułu pozostałych przychodów i kosztów ope- obniżył się mimo wzrostu udziału transakcji kredyto- Zmniejszenie wyników z tytułu odsetek zostało skompensowane z naddatkiem innymi przychodami, zmniejszeniem strat na kredytach i pożyczkach oraz redukcją kosztów łącznie wych wyłącznie w zapisie dotyczącym marży odsetkowej. Spadek w stosunku do roku poprzedniego został w większej części wyrównany poprzez polepszenie się Rewaloryzacja/dewaluacja walut Europy Środkowo-Wschodniej w stosunku do euro segmentu klientów korporacyjnych (mimo równie słabej koniec września 2003 r. w stosunku do roku poprzedniego strony pasywów). Kolejny czynnik techniczny obciąża wynik z tytułu odsetek – coraz większa część obrotów w% papierami o stałym przychodzie odbywa się poprzez 5 instrumenty pochodne, w wyniku czego dochodzi do 1,6 przeniesienia wyników z tytułu odsetek na tych instru- 0 – 0,1 –5 – 4,4 – 3,1 mentach do wyników z operacji finansowych (zmiana – 2,5 rzędu 20 mln euro). – 4,9 Straty na kredytach i pożyczkach wynoszące –10 356 mln euro były w trzech pierwszych kwartałach –11,5 2003 r. o 106 mln euro czyli 23 % niższe niż przed –15 – 15,1 –15,4 rokiem. Odciążenie rachunku zysków i strat spowodoRumunia Bułgaria Chorwacja Słowenia Słowacja Czechy Węgry Polska USD –20 wane zostało prawie w dwóch trzecich działalnością na terenie Austrii, mimo że w trzecim kwartale przyjęto wyższe zabezpieczenia ryzyka udzielania kredytów dla klientów korporacyjnych. W Polsce udało się zniżyć straty na kredytach i pożyczkach o około 45 mln euro. 16 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Współczynnik „ryzyko – zysk z odsetek“ (stosunek strat od udzielanych kredytów były nieco wyższe niż przed na kredytach i pożyczkach do wyniku z tytułu odsetek) rokiem, do czego przyczyniła się denominacja kredytów obniżył się z 26,3 % w roku ubiegłym w walutach obcych na kredyty w euro. Również prowiz- do 22,1 % w pierwszych dziewięciu je z obrotu papierami wartościowymi i prowizje miesiącach 2003 r. Założony cel śred- z tytułu depozytów przewyższyły w nieznacznym stop- nioterminowy wynosi najwyżej 20 %. niu wartość ubiegłoroczną, przede wszystkim dzięki Mimo odciążenia poprzez zmniejsze- wzroście zainteresowania obrotem papierami wartościo- nie strat na kredytach i pożyczkach, wymi ze strony klientów korporacyjnych. Mimo tych wynik z tytułu odsetek uwzględniający straty na kre- pozytywnych oznak w dalszym ciągu trudno jest mówić dytach i pożyczkach wynoszący 1.254 mln euro, był o normalizacji prowizji depozytowych i obrotowych o 45 mln euro czyli 3,5 % niższy niż w roku ubiegłym. w obrocie papierami wartościowymi w segmencie klien- Straty na kredytach i pożyczkach zmniejszyły się w stosunku do 2002 roku o prawie jedną czwartą W stosunku do poprzedniego kwartału znacznemu tów indywidualnych. Wynik z tytułu opłat i prowizji zwiększeniu uległ w III kwartale wynik z tytułu opłat wytworzony przez pozostałą działalność usługową i prowizji (+ 8 %), osiągając za trzy kwartały 839 mln i doradczą był niższy niż w roku ubiegłym, przede euro, a więc o 21 mln euro czyli 2,5 % więcej niż wszystkim ze względu na dokonane w tym okresie w porównywalnym okresie roku ubiegłego. Do niewiel- wyłączenie z konsolidacji banków inwestycyjnych CA IB. kiego polepszenia w 2003 r. (nie osiągającego jednak Choć zmienne tendencje panujące na rynkach finan- prognozowanych wartości) przyczyniła się przede sowych zmniejszyły się szczególnie w czerwcu i wrześniu, wszystkim działalność na rynkach zagranicznych, która a więc w miesiącach najwyższej niepewności, wynik z nadwyżką wyrównała straty w obrocie płatniczym z operacji finansowych, jego wartość łączna za trzy (powstałe m. in. wskutek realizacji dyrektywy UE pierwsze kwartały wynosząca 217 mln euro była ponad w sprawie płatności transgranicznych w euro). Prowizje dwukrotnie wyższa niż przed rokiem (+ 113 % czyli Wynik Grupy Bank Austria Creditanstalt styczeń-wrzesień 2003 r. w porównaniu z rokiem poprzednim Absolutne zmiany styczeń-wrzesień 2003 r. w stosunku do stycznia-września 2002 r. Skutek wyniku +/- mln euro wzgl. zmiana w % Wynik z tytułu odsetek – 9% – 23% Straty na kredytach i pożyczkach +3% Wynik z tytułu opłat i prowizji +113% Wynik z operacji finansowych –3% Ogólne koszty administracyjne +55% Zysk na działalności operacyjnej Wynika na działalności inwestycyjnej – 39% +50% Wynik finansowy przed opodatkowaniem +57% Skonsolidowany wynik finansowy netto –180 –150 –120 – 90 – 60 –30 – Obciążenie wyniku 0 30 60 90 120 150 180 + Polepszenie wyniku Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 17 115 mln euro). Również wyniki z operacji finansowych dów i kosztów (amortyzacja wartości spółki i saldo jednostek zależnych w Europie Środkowo-Wschodniej innych przychodów i kosztów) kształtowały się na pla- wzrosły ponad dwukrotnie, do czego szczególnie przy- nowanym poziomie, zbliżonym do ubiegłego roku. Tym czyniły się Polska i Węgry, jak również Chorwacja. samym wynik finansowy przed opodatkowaniem za Łączne przychody operacyjne – przychody z działal- okres od stycznia do września 2003 r. wyniósł 457 mln ności pomniejszone o straty na kredytach i pożyczkach euro, a więc o 153 mln euro czyli o 50 % więcej niż (2.310 mln euro) przewyższyły wynik za pierwszych w ubiegłym roku. Po uwzględnieniu podatku dochodo- dziewięć miesięcy roku ubiegłego o 91 mln euro czyli wego w wysokości 102 mln euro oraz udziału akcjona- 4 %. riuszy mniejszościowych (43 mln euro) skonsolido- Ogólne koszty administracyjne (– 1.838 mln euro) były niższe o 55 Mio Euro czyli 2,9 %) od kosztów zeszłorocznych, uwzględniając nawet pozytywne oddziaływanie korekty spowodowanej kursem wymiany wany wynik netto koncernu za pierwszych dziewięć miesięcy 2003 r. wyniósł 312 mln euro. Oznacza to wzrost o 113 mln euro, a więc o 57 % w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. złotówki (35 mln euro). Wyraźnie W przeliczeniu na 147 milionów akcji (wszystkie zmalały koszty osobowe (o 37 mln akcje wyemitowane do końca września) zysk na jedną euro czyli 3,4 %). Obniżenie kosztów akcję wyniósł 2,12 euro (w roku ubiegłym 114 mln osiągnięto dzięki oszczędnościom po akcji o zysku jednostkowym 1,75 euro). Stopa zwrotu implementacji w ubiegłym roku z kapitału po opodatkowaniu (ROE) wzrosła w pierw- nowych systemów komputerowych szych dziewięciu miesiącach 2003 r. do 8,5 % (w roku w austriackich jednostkach zależnych ubiegłym wyniosła ona 5,6 %), przy przeciętnym kapi- wspierających działalność bankową oraz dzięki efektom tale własnym wysokości 4.866 mln euro (w porównaniu synergii wynikającym z fuzji jednostek w Polsce. z 4.795 mln euro w roku ubiegłym). Trwałe oddziaływania synergii w Austrii i w Polsce przyczyniają się do obniżenia ogólnych kosztów administracyjnych Współczynnik koszt-dochód obniżył się w trzecim kwar- 18 tale do 67,1 % z 70 % wykazanych jeszcze w kwartale Szczegółowe dane dotyczące bilansu ubiegłym; przeciętnie współczynnik ten wynosił w ciągu Skonsolidowana suma bilansowa Banku Austria pierwszych dziewięciu miesięcy 68,7 %, podczas gdy Creditanstalt zmniejszyła się w okresie od końca roku w ubiegłym roku 71,0 %. Wynik z tytułu pozostałych ubiegłego do 30 września 2003 r. o 4,2 miliardy euro przychodów i kosztów operacyjnych skoczył z minus czyli o 2,8 %, spadając do poziomu 143,8 miliarda euro. 15 mln euro w roku ubiegłym na plus 9 mln euro Spadek sumy bilansowej wynika z jednej strony w pierwszych trzech kwartałach roku 2003, do czego z sytuacji gospodarczej, a z drugiej jest efektem dalsze- przyczyniła się m. in. sprzedaż spółki BA-CA Asset go rozprzestrzeniania się produktów rynku finansowe- Finance Ltd., Glasgow, leasingowej jednostki zależnej, go w działalności bankowej. Do czynników związanych która działała poza naszymi głównymi rynkami. Z szero- z koniunkturą należą po stronie aktywów zmniejszenie ko pojętych przychodów operacyinych, po odjęciu popytu na kredyty dla przedsiębiorstw, a od strony ogólnych kosztów administracyjnych, wynika zysk na pasywów ogólnie słaba tendencja do oszczędzania. Do działalności operacyjnej za pierwszych dziewięć mie- celowych działań kształtujących bilans podejmowanych sięcy 2003 r. w wysokości 482 mln euro, co oznacza przez Grupę należą dążenia zarządzających portfelem wzrost o 170 mln euro, a więc 55 %, w stosunku do kredytowym do zmniejszania aktywów obarczonych analogicznego okresu roku ubiegłego. ryzykiem kredytowym, przez przekazywanie ich na ry- Wynik na działalności inwestycyjnej w wysokości nek wtórny. Jeszcze większy wpływ na kształtowanie 26 mln euro był o 17 mln niższy niż wartość osiągnięta struktury bilansu miała polityka Grupy BA-CA polegają- w roku ubiegłym, zawierająca zysk ze sprzedaży wielu ca na prowadzeniu handlu własnego i zarządzania udziałów kapitałowych. Pozostałe elementy przycho- aktywami/pasywami przede wszystkim poprzez wyko- Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. rzystanie instrumentów pochodnych, a w mniejszym Po stronie pasywów w dotychczasowym przebiegu stopniu przez operacje na rynku międzybankowym, aby roku zobowiązania wobec banków wzrosły o 3 % do w ten sposób zniżyć związanie środków własnych i kosz- kwoty 42,3 miliardów euro. Chodzi tu o wahanie kwar- ty utrzymywania płynności. Działania te wpłynęły na talne, co było wyraźnie widoczne również przed rokiem, aktywa i zobowiązania finansowe przeznaczone do gdy pozycja ta była wyższa o 4 miliardy euro. Odpo- obrotu (ale również i na inne aktywa i pasywa), które wiednio do rozwoju po stronie aktywów, zobowiązania w ostatnich kwartałach istotnie się zwiększyły, kosztem przeznaczone do obrotu, składające się głównie z war- spadku operacji na rynku międzybankowym. W trakcie tości ujemnej wyceny rynkowej pochodnych instru- kwartałów wartość tych pozycji ulegała wahaniom mentów finansowych, zmniejszyły się o około 3 % do w zależności od przeprowadzanych transakcji handlo- kwoty 10,2 miliarda euro. wych i zmian na rynku. Między czerwcem a wrześniem 2003 r. lekko wzrosły Zgodnie z tymi tendencjami połowa wartości o którą zobowiązania wobec klientów (54,5 miliarda euro), lecz zmniejszyła się suma bilansowa, przypadała po stronie wyniosły one o 4 %, a więc 2,1 miliarda euro mniej niż aktywów na kredyty i pożyczki udzielone innym ban- w końcu 2002 r. Depozyty oszczędnościowe zmniejszyły kom, które zmniejszyły się o 2,6 miliardów euro czyli się tylko nieznacznie (o 0,2 miliarda euro czyli – 1 %) 9 %. Wskutek redukcji pozycji i zmian na rynku aktywa osiągając poziom 17,4 miliarda euro – na to finansowe przeznaczone do obrotu (18,1 miliardów ważne źródło finansowania przypada prawie jedna euro) były o 5 % niższe niż pod koniec roku ubiegłego. trzecia pieniędzy zdeponowanych przez klientów. Kredyty i pożyczki udzielone klientom Wartość lokat terminowych spadła w wysokości 76,2 miliardów euro, sta- (– 2,3 miliarda euro lub – 1 %). nowiące ponad połowę aktywów Wraz ze zobowiązaniami z tytułu (53 %), pozostały natomiast stabilne emisji własnych papierów wartościo- (– 137 mln euro czyli – 0,2 %). Tenden- wych (17,8 miliarda euro), które cję zniżkową wykazywały inwestycje w wyniku wykupu zmniejszyły się kapitałowe (– 17 %) i pozostałe kredy- o 11 % oraz łącznie z funduszami ty (– 34 %), pod którymi należy rozumieć transakcje na podporządkowanymi (– 14 % do rynku pieniężnym z klientami instytucjonalnymi (trans- 5,6 miliarda euro) „środki pierwot- akcje odkupu, lokaty „overnight“ i terminowe), wzrosły ne“ tworzą kwotę 77,9 miliarda euro stanowiąc 54 % natomiast pożyczki udzielane klientom (+ 4 %), kredyty sumy bilansowej. Rezerwy prawie nie uległy zmianie. na rachunku bieżącym (+ 1 %), finansowanie nierucho- Pozostałe pasywa spadły wskutek zmniejszenia się war- mości (+ 8 %) oraz należności z tytułu leasingu (+ 27 %). tości ujemnej wyceny rynkowej pochpochodnych instru- Również i w tym wypadku oddziaływanie kursów mentów zabezpieczających o 0,8 miliarda euro czyli wymiany jednostek 17 % do poziomu 3,9 miliarda euro. W wyniku przej- działających w krajach Europy Środkowo-Wschodniej mowania dalszych udziałów w jednostkach zależnych zaniżyło rzeczywisty poziom wyników. w krajach Europy Środkowo-Wschodniej przez Hypo Po stronie aktywów: zmniejszenie się wartości lokat międzybankowych i stabilny poziom kredytów i pożyczek udzielonych klientom przy przeliczaniu wyników Po stronie pasywów: stabilny poziom depozytów oszczędnościowych, wycofywanie wkładów terminowych spowodowane warunkami oprocentowania i wykup zobowiązań z tytułu emisji własnych papierów Rezerwa na ryzyko (przedstawiona jako wartość Vereinsbank udziały mniejszościowe zmniejszyły się ujemna) utrzymywała się do końca września 2003 r. na o 179 mln euro czyli 28 % do poziomu 471 milionów poziomie prawie niezmienionym w stosunku do bilansu euro. zamknięcia z 2002 r. (– 1 % czyli 3,6 miliarda euro). W porównaniu z końcem 2002 r. kapitał własny W końcu września inwestycje kapitałowe Grupy wy- Grupy zwiększył się o 1 miliard euro do 5,6 miliarda niosły 17,3 miliarda euro, zmniejszając się o 4 % w sto- euro (3,9 % sumy bilansowej), czego najważniejszym sunku do danych z dnia 31.12.2002, co odzwierciedla źródłem było podwyższenie kapitału przez emisję zamknięcie pozycji „aktywa dostępne do sprzedaży“. nowych akcji, które po odliczeniu kosztów emisji Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 19 (43 mln euro) przyniosły 915 mln euro. Z tej kwoty zwiększyły się o 13,7 % do 8,5 miliarda euro. Zwiększe- 240 milionów euro dołączono do kapitału podstawo- niu wego, a 675 milionów euro zaksięgowano jako rezerwę kapitału w wysokości 915 mln euro towarzyszyły kapitałową. Zaksięgowaniu skonsolidowanego wyniku efekty zmniejszające w konsolidacji finansowego netto (312 mln euro) do rezerw utworzo- kapitału w pełni skonsolidowanych nych z zysku towarzyszyły wypłacone dywidendy jednostek zależnych w wysokości (116 mln euro), odpisy na rezerwy walutowe (166 mln 502 euro) oraz dodatnia zmiana rezerw wymaganych zale- w połowie wynikły z wahań kursów ceniami MSR 39 ujętych bezpośrednio w kapitałach wymiany i z nabycia dalszych w wysokości 57 mln euro. udziałów środków mln własnych euro, w które banku BPH wskutek prawie PBK. podwyższenia Podwyższenie kapitału, wpływ wahań kursów wymiany i przejmowanie dalszych udziałów w jednostkach zależnych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej W wyniku oddziaływania tych czyn- Źródła finansowania ników w okresie od 31 grudnia 2002 r. do 30 września W końcu września 2003 r. podstawa kalkulacji 2003 r. wskaźnik kapitału podstawowego wzrósł zgodna z wymogami austriackiego prawa bankowego z 6,81 % do 7,65 %, a wskaźnik kapitału całkowitego (księga główna banku) wynosząca 66,4 miliarda euro z 11,18 % do 12,85 %. była częściowo ze względu na słaby rozwój sprzedaży po stronie aktywów, częściowo wskutek wahań kursów Rozwój segmentów działalności walut (przede wszystkim kursu euro w odniesieniu do Austriaccy klienci indywidualni dolara i złotówki) nieco niższa niż w końcu ubiegłego W segmencie austriackich klientów indywidu- roku (– 1,1 %), co odpowiednio kształtowało poziom alnych w roku 2003 uwidoczniły się negatywne wpływy wymogów kapitałowych. Źródła finansowania netto wynikające ze spadku koniunktury i marż odsetkowych. W roku bieżącym podjęto kroki zaradcze, prowadzące do uniezależnienia tego segmentu od cyklicznego wpływu sytuacji gospodarczej. Kroki te zaczęły przynosić sukcesy – w trzecim kwartale przychody operacyjne Krzywa struktury odsetek zwiększyły się o 28 mln euro czyli 9 %, w porównaniu z kwartałem poprzednim. % rocznie W trakcie pierwszych dziewięciu miesięcy wynik 4,50 finansowy koniec września przed opodatkowaniem wynoszący 85 milionów euro był o 23 % niższy 4,00 niż analogiczna wartość z ubiegłego koniec 2002 r. roku*), co wynikało przede wszyst3,50 kim ze zmniejszenia się wyniku Presja na depozytowe marże odsetkowe, sukcesy w transakcjach kredytowych z tytułu odsetek (– 29 mln euro najniższe oprocentowanie w połowie czerwca 3,00 czyli – 5 %). Spadek przychodów spowodowany był wyłącznie zmniejszeniem się depozytów, w szczególności zaś wynikającym z ograniczonego pola manewru 2,50 odnośnie zmiany oferty depozytowej. Spadek odsetek 2,00 Rynek pieniężny i pozostałe okresy spłaty Austriackie obligacje 20 9 10 lat 8 7 6 5 4 3 2 1 3 mies. 1,50 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. krótkoterminowych i średnioterminowych, do jakiego *) W sprawozdawczości dotyczącej segmentów działalności przedstawiono dla porównania z wynikami ubiegłego roku odpowiednie wartości procentowe, gdyż po zmianie sposobu przyporządkowania kosztów resztkowych nie dokonano wstecznego obliczenia wielkości kwartalnych (por. nota 28, str. 37). doszło w ciągu ostatnich dwóch i pół lat, nie mógł być pierwszych trzech kwartałów straty na kredytach w pełni przekazany na rynek, co spowodowało, że i pożyczkach były o 24 mln euro wyższe niż w odpo- marże odsetkowe depozytów płatnych na żądanie, wiednim okresie ubiegłego roku. Dzięki oddziaływaniu wkładów oszczędnościowych i depozytów terminowych synergii w pionie sprzedaży ogólne koszty administracyjne do połowy roku uległy drastycznemu pogorszeniu. (766 mln euro) spadły o 24 miliony euro, a więc o 3 %. Dwukrotne dopasowanie oprocentowania depozytów Z wyniku finansowego przed opodatkowaniem w wyso- indywidualnych klientów w trzecim kwartale mogło kości 85 mln euro wynika stopa zwrotu z kapitału (ROE) w tym stanie rzeczy niewiele zmienić. przed opodatkowaniem wysokości 15,5 %. Natomiast sprzedaż po stronie aktywów, zarówno Jesienią Grupa BA-CA rozpoczęła szeroko zakrojoną pod względem jej rozmiarów jak i przychodów kampanię propagującą sprzedaż produktów bankowych rozwinęła się niezwykle zadawalająco, również dzięki i poradnictwo, którą poprzedziła promocja pocztowa skutecznej kampanii marketingowej. Do dobrego wyni- przeprowadzona w oparciu o analizę bazy danych ku przyczyniły się przede wszystkim kredyt konsumencki klientów (narzędzie data mining), i „rezerwa na zakupy“ (rodzaj kredytu na przekroczenie skierowana do 450.000 osób. Ofer- konta) oraz finansowanie działalności budowlanej i gos- ta odpowiada na różnorodne pot- podarki mieszkaniowej. Wynik z tytułu rzeby klientów, zarówno odnośnie opłat i prowizji (377 mln euro) był finansowania krótkoterminowego, wyższy od analogicznej wartości roku jak i produktów zorientowanych na 2002 o 5 %, mimo, że przychody ze zabezpieczenie przyszłości i lokowanie kapitału, przy złożonych depozytów i obrotów czym szczególny nacisk położono na zastępowanie depozytowych pozostawały w dal- wygasających lokat papierów wartościowych odpo- szym ciągu na bardzo niskim poziomie. Zainteresowanie wiednimi produktami funduszy kapitałowych. Nieza- lokatami i papierami wartościowymi ze strony klientów, leżnie od tych kroków BA-CA podjęła kampanię na które wzrosło w pierwszych miesiącach tego roku, rzecz zabezpieczania przyszłości, gromadzenia funduszy zostało budowlanych i leasingu pojazdów mechanicznych. Sceptycyzm prywatnych inwestorów nadal hamuje obrót papierami wartościowymi zahamowane sceptycznym nastawieniem Ofensywna kampania na rzecz sprzedaży prowadzona przy pomocy nowoczesnych instrumentów do trwałości ożywienia na giełdzie. Jest to również widoczne w przypływie środków netto do produktów Austriaccy klienci korporacyjni funduszy inwestycyjnych Capital Invest i AMG. Wartość W trzecim kwartale, podobnie jak i w ubiegłym, zarządzanych aktywów wynosiła w końcu września wyniki w segmencie austriackich klientów korpora- około 22,2 miliarda euro (z czego 4 miliardy euro cyjnych wzrosły, przychody operacyjne podwyższyły się w BANKPRIVAT). Mimo zmniejszenia się wpływów w tym okresie o 15 % czyli 39 mln euro, do czego przy- z obrotu płatniczego działalność usługowa doprowa- czynił się zarówno wzrost marż po stronie finansowania dziła do wzrostu przychodów. Przyczyniło się do tego jak i od dawna wyczekiwane ożywienie rynku papierów przejście z kredytów budowlanych i kredytów na cele wartościowych. mieszkaniowe w walutach obcych na kredyty w euro Po pierwszych dziewięciu miesiącach 2003 r. wynik oraz popyt na odpowiednie produkty zabezpieczające, finansowy przed opodatkowaniem wynoszący 188 mln które redukują niekorzystne zmiany oprocentowania euro przewyższał o 51 mln euro, i kursów walut. a więc 37 %, trzy czwarte wyniku Ryzyko kredytowe (– 97 mln euro) podniesiono pro- zeszłorocznego. Wynik z tytułu filaktycznie zgodnie ze statystykami niewypłacalności odsetek (563 mln euro) wzrósł w segmencie klientów korporacyjnych, co wynika rów- o 27 mln euro czyli 5 %. Najważniej- nież ze zmiany sposobu oceny zaangażowania kredy- szą przyczyną tych przyrostów jest towego tej grupy klientów z oceny ryczałtowej na indy- finansowanie inwestycji mimo sta- widualną, poddając ją odpowiedniej korekcie. W ciągu gnacji w sprzedaży kredytów. Zwiększenie rentowności i zmniejszenie ryzyka w transakcjach kredytowych/ Przełom w rozwoju przychodów w obrocie papierami wartościowymi Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 21 Istotny wkład w podwyższenie wyników w stosunku Częściowo z tej przyczyny, lecz przede wszystkim do roku ubiegłego wniosła redukcja strat na kredytach wskutek podwyższenia wyniku stopa zwrotu z kapitału i pożyczkach o 59 mln euro czyli 25 %, do wysokości przed opodatkowaniem zwiększyła się też do 12,4 % 180 mln euro. w porównaniu z 8,3 % (za trzy czwarte wielkości Wynik z tytułu opłat i prowizji za trzy kwartały ubiegłorocznej). bieżącego roku w wysokości 198 mln euro był o 5 % Przy rozpatrywaniu sytuacji w poszczególnych sekto- wyższy niż odpowiednia wielkość roku ubiegłego. rach zwraca uwagę korzystny rozwój sektora finanso- W trzecim kwartale zaznaczył się jego wzrost, gdyż wania nieruchomości i klientów rynku nieruchomości, ożywienie obrotu papierami wartościowymi skompen- prowadzący działania na rzecz profesjonalnych klientów sowało obciążenia działalności usługowej, w tym spa- rynku nieruchomości na dużą skalę. W sektorze tym dek opłat w wyniku wejścia w życie unijnego rozpo- niezwykle wzrósł zarówno wynik z tytułu odsetek jak rządzenia w sprawie płatności transgranicznych w euro. i zakres usług doradczych świadczonych przez Immo- Niezależnie od aktywnej obsługi klientów, racjonal- bilien-Consulting. Ze swoim funduszem „Real Invest ne zarządzanie portfelem zmniejszyło aktywa ważone Fonds“ Grupa BA-CA zalicza się do pierwszych ofe- ryzykiem (a zatem i wymagania kapitałowe) o 2,7 miliarda rentów euro czyli 8 %. dopuszczonych w Austrii od 1 września 2003 r. inwestycyjnych funduszy nieruchomości, Oferta dla międzynarodowych korporacji zyskuje coraz silniejszą pozycję na głównych rynkach, dzięki połączeniu efektów współpracy z lokalnymi klientami z doświadczeniem zdobytym na arenie międzynarodowej, m. in. poprzez finansowanie akwizycji klienckich w Austrii i krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Wskutek tej działalności wzrosła wartość międzynaro- Segmenty działalności: udział w kapitale własnym i udział w wyniku (od stycznia do września 2003 r.) dowych kredytów konsorcjalnych, przede wszystkim udzielanych w Europie Środkowo-Wschodniej. Ożywienie nastąpiło też w sektorze finansowania Udział w % całego koncernu eksportu, ostatnio również w krajach Europy Środkowo- 50 Wschodniej, przede wszystkim jednak w Azji, co umocniło zarazem pozycję BA-CA jako lidera na rynkach 40 w Austrii i Europie Środkowo-Wschodniej. 30 Rynki zagraniczne 20 Mimo trudnej sytuacji rynkowej w trzecim kwartale segment rynków zagranicznych w okresie od stycz- 10 nia do września 2003 r. kontynuował znakomite wyniki 0 15%* 12%* 41%* Krajowi Krajowi Rynki klienci klienci zagraniczne indywidualni korporacyjni 19%* Europa ŚrodkowoWschodnia ubiegłoroczne. Wprawdzie pod koniec trzeciego kwartału wyniki z tytułu wymiany walut zostały obciążone wyraźnym osłabieniem kursu dolara amerykańskiego w stosunku do jena, lecz z drugiej strony działy rynku Udział w wyniku przed opodatkowaniem pieniężnego oraz zarządzania lokatami i pasywami mogły wykorzystać ponowną zniżkę krótkoterminowych Udział w alokowanym kapitale (średnio) *) Rentowność kapitału własnego przed opodatkowaniem 22 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. stóp procentowych (ponieważ segment ten rozliczany jest na zasadzie całkowitego zwrotu, korzyści te tylko częściowo znalazły wyraz w udokumentowanym wyni- finansowania. W tym kontekście udział segmentu ku, a ich pozostała część odzwierciedla się w pozytyw- „Europa Środkowo-Wschodnia“ w łącznym wyniku nej zmianie wartości rynkowej). Rów- wyniósł 27 %. Pozytywny wpływ na wynik miał przede nież działy inwestycji na rynkach wszystkim wzrost wyników z tytułu opłat i prowizji oraz wschodzących, relative value trading z operacji finansowych oraz redukcja ogólnych kosztów i inżynierii finansowej przyczyniły się administracyjnych i rezerw na ryzyko kredytowe. Mimo zmiennych tendencji na rynku dewizowym w 2003 r. segment „Rynki zagraniczne“ jest jednym z najważniejszych źródeł przychodu do osiągnięcia pozytywnego wyniku. Zależne skonsolidowane jednostki bankowe wyge- Dział inżynierii finansowej wykorzys- nerowały wynik przed opodatkowaniem w wysokości tał swój know-how w opracowaniu 230 mln euro, wykazujący poważny wzrost (+ 18,3 %) produktów związanych z zarządzaniem ryzykiem odsetkowym, co przyczynia się do rozwoju segmentu klientów korporacyjnych. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. Nasza największa bankowa jednostka zależna, polski bank BPH PBK, osiągnęła wynik przed opodatkowa- Przychody operacyjne za pierwszych dziewięć mie- niem wynoszący 95,5 mln euro (441 mln PLN) – sięcy wynoszące 180 mln euro, różnią się o 20 mln euro wartość ta przewyższa o 32 % (w PLN o 49 %) analo- czyli o 10 % od wyniku analogicznego okresu roku giczny ubiegłego. Należy przy tym uwzględnić, że w pro- w odpowiednim okresie 2002 r. porcjonalnie wyliczonych wartościach porównawczych Różnica stóp wzrostu między wiel- dla ubiegłego roku uwzględniono szczególnie korzystny kościami IV kwartał 2002 r., co niezwykle podwyższyło poziom i w PLN wyraźnie odzwierciedla wyniku. Ze znakomitego wyniku z operacji finansowych wpływ, jaki wywiera słaba obecnie Grupy (217 mln euro), do którego zasadniczo przyczy- złotówka. W samym tylko wrześniu kurs wymiany PLN nił się segment „Rynki zagraniczne“, zaksięgowano spadł o 5,7 % – a w porównaniu z końcem września 95 mln euro (– 4 %) w tym segmencie. Wynik z tytułu 2002 r. nawet o 11,5 %. odsetek uwzględniający straty na kredytach i pożyczkach wyniósł 76 mln euro, pozostając o 15 mln euro czyli o 16 % w tyle za wynikiem zeszłorocznym, gdyż im intensywniej realizuje się transakcje przez instrumenty pochodne, tym mniej sukces finansowy odzwierciedla się w wyniku z tytułu odsetek i tym wyraźniej można go odczytać z wyniku z operacji finansowych. Wynik z tytułu opłat i prowizji wzrósł o 60 % do 10 mln euro. wynik wygenerowany wyrażonymi w euro Polska: lekki wzrost wyników, niskie ryzyko kredytowe i redukcja kosztów dzięki synergii Do znakomitego rezultatu przyczyniły się po stronie przychodów zarówno podwyższony wynik z tytułu opłat i prowizji (+ PLN 120 mln czyli + 21 %), jak i wynik z operacji finansowych (+ PLN 39 mln czyli + 95 %), który w porównaniu z wynikiem odpowiedniego okresu roku ubiegłego prawie się podwoił. Również wyraźne zmniejszenie się strat na kredytach i pożyczkach w trakcie pierwszych trzech kwartałów (– PLN 173 mln czyli Ogólne koszty administracyjne udało się zredukować – 45 %) w porównaniu z analogicznym okresem roku do 116 mln euro, a więc o 6 %. Wynik finansowy przed ubiegłego) miało pozytywny wpływ na wynik. Korzyści opodatkowaniem (64 mln euro) przewyższył analogicz- wynikające z połączenia jednostek w Polsce oraz ze ną wartość zeszłoroczną o 16 mln euro czyli o 34 %. sprawnego zarządzania kosztami znalazły odzwierciedlenie w obniżeniu się ogólnych kosztów admini- Europa Środkowo-Wschodnia Segment „Europa Środkowo-Wschodnia“ w pierwszych trzech kwartałach wygenerował imponujący stracyjnych (– PLN 111 mln czyli – 8 %). W sumie udało się z naddatkiem skompensować zmniejszenie wyniku z tytułu odsetek w stosunku do ubiegłego roku. wynik przed opodatkowaniem w wysokości 123 mln euro (+ 11,8 mln euro czyli + 10,6 %). W wyniku tym zawarte są już koszty kierowania bankowymi jednostkami zależnymi, amortyzacja wartości firmy i koszty Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 23 Węgierska zależna jednostka bankowa znacznie mity wynik z operacji finansowych. Wprowadzanie rozbudowała swoją działalność, przede wszystkim po nowych produktów, zwłaszcza w sektorze inwesty- stronie aktywów. Podwyższenie poziomu stóp procen- cyjnym, powinno doprowadzić do dalszego korzystne- towych doprowadziło do wyraźnego wzrostu marży go rozwoju działalności tego banku. odsetkowej. Również wynik z tytułu opłat i prowizji we wrześniu wyraźnie wzrósł dzięki wysokim przychodom z obrotu płatniczego. Tym samym wynik przed opodatkowaniem wyrażony w walucie lokalnej wzrósł o ponad 20 % (wyrażony w euro o 15 %) w stosunku do odpo- Bank Biochim zdołał rozbudować swój udział rynkowy w sektorze kredytów konsumpcyjnych z 3,6 % do prawie 10 %. Wynik finansowy przed opodatkowaniem za pierwsze trzy kwartały 2003 r. sięga prawie 9 mln euro. wiedniego okresu roku ubiegłego. Dnia 7 października zakończono akwizycję Central W Czechach wynik z tytułu odsetek zniżany jest przez Profit Banka. Bank Austria stał się tym samym trzecim presję na marże po stronie pasywów. Wynik z tytułu co do wielkości bankiem w Bośni i Hercegowinie. Nasza odsetek wyrażony w lokalnej walucie zmniejszył się bankowa jednostka zależna w Serbii i Czarnogórze w ciągu roku o 14 %, co częściowo zostało skompen- w swoim drugim pełnym roku gospodarczym wyge- sowane przez zmniejszenie rezerw na ryzyko kredytowe nerowała do tej pory wynik finansowy przed opodatko- i redukcję ogólnych kosztów administracyjnych. waniem wynoszący 1,5 mln euro. Nasza bankowa jednostka zależna na Słowacji tylko Perspektywy częściowo zdołała wyrównać spadek wyniku z tytułu Na przełomie roku poprawią się makroekonomiczne odsetek poprzez zwiększenie wyników z tytułu opłat uwarunkowania działalności banków. W Austrii oczeki- i prowizji oraz z operacji finansowych, jak również wane ożywienie koniunktury powinno stać się odczu- lekkie zmniejszenie rezerw na ryzyko kredytowe. walne już w najbliższych miesiącach, W Słowenii na wynik złożyły się przede wszystkim: a więc wcześniej niż się tego spodzie- zwiększony wynik z odsetek (+ 25 %) oraz wynik wano. Wzrost gospodarczy przebiegać z tytułu opłat i prowizji (+ 23 %). Wynik przed opodat- będzie jednak wolniej niż we wszyst- kowaniem wyrażony w walucie lokalnej lekko się kich dotychczasowych fazach ożywie- polepszył, wzrastając o 1 %. nia ekonomicznego, a ryzyko zmian Oczekiwanie umiarkowanego ożywienia w zimowej połowie roku przy jednoczesnym wzroście ryzyka na rynkach finansowych światowej koniunktury narzuca scepWażnym wydarzeniem dla BA-CA w Chorwacji było tycyzm co do trwałości tendencji wzrostowych. Wskaź- połączenie banku HVB Croatia ze Splitska banka, niki nastrojów wskazują, że konsumpcja gospodarstw zakończone na początku lipca. Mimo odpowiedniego domowych nadal wykazywać będzie spowolnione tem- dostosowania rezerw na kredyty wynik przed opodat- po wzrostu. kowaniem wyrażony w euro wzrósł o 10 % w stosunku do zeszłego roku. 24 W Europie Środkowo-Wschodniej stopy wzrostu zbliżają się do średniookresowej linii trendów wzrostu Rumuńska bankowa jednostka zależna w trzecim gospodarczego, w szczególności dzięki zmianie sytuacji kwartale znacznie zwiększyła swoje dochody. Jeżeli w Polsce. Ale również i tu w IV kwartale 2003 r. zjawis- w połowie 2003 r. wynik przed opodatkowaniem ka towarzyszące sanacji budżetu państwa będą w pierw- wyrażony w walucie lokalnej był jeszcze o 4 % niższy szym okresie oddziaływać hamująco na koniunkturę. niż analogiczny wynik z roku poprzedniego, to Przebieg krzywej struktury odsetek nie powinien się porównanie wyniku za pierwsze trzy kwartały lat 2003 zatem zmienić w znaczący sposób w ciągu najbliższych i 2002 wykazuje wzrost o 64 %. Na wynik ten złożyły miesięcy. Wobec niepewności i braku równowagi się: wynik z tytułu opłat i prowizji jaki doszedł do skutku w gospodarce światowej rynki dewizowe wykazywać dzięki wysokim transakcjom kredytowym oraz znako- będą nadal nieregularne wahania. Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Uwarunkowania te pozwalają oczekiwać ożywienia gospodarczego w zimowej połowie roku, choć z drugiej strony sugerują ostrożność wobec wzrostu ryzyka na rynkach finansowych. Ogólnie rzecz Niewielka poprawa warunków na naszych rynkach podstawowych biorąc spodziewamy się w segmentach austriackich klientów powolnego wzrostu przychodów. Nasze bankowe jednostki zależne w Europie Środkowo-Wschodniej będą w najbliższych miesiącach profitować z prognozowanego ożywienia popytu na kredyty, z wzrastających transakcji międzynarodowych i bezpośrednich inwestycji oraz z naddatkiem skompensują topniejące marże odsetkowe dzięki wykorzystaniu efektów synergii do redukcji kosztów. Dla całości roku 2003 oczekujemy nadal wzrostu dochodów na dolnym poziomie dwucyfrowym. Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 25 Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Rachunek zysków i strat grupy Banku Austria Creditanstalt za pierwsze trzy kwartały 2003 r. (numer przypisu objaśniającego) Przychody z tytułu odsetek Koszty z tytułu odsetek 1.1.– 30.9.2003 mln euro 1.1.– 30.9.2003 mln euro mln euro zmiana w% 3.628 2.018 4.533 2.771 – 905 – 753 – 20,0 – 27,2 Wynik z tytułu odsetek (5) 1.610 1.762 –152 – 8,6 Straty na kredytach i pożyczkach (6) – 356 – 463 106 – 23,0 1.254 1.299 – 45 – 3,5 1.046 207 1.025 207 21 0 2,0 0 Wynik z tytułu odsetek uwzględniający straty na kredytach i pożyczkach Przychody z tytułu opłat i prowizji Koszty z tytułu opłat i prowizji Wynik z tytułu opłat i prowizji (7) 839 818 21 2,5 Wynik z operacji finansowych (8) 217 102 115 113,2 Ogólne koszty administracyjne (9) –1.838 –1.892 55 – 2,9 Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych (10) 9 –15 24 –164,9 482 312 170 54,5 26 42 –17 – 39,2 – 48 – 47 –1 1,5 –2 –3 1 – 24,0 457 304 153 50,3 –102 – 59 – 43 73,6 355 245 110 44,8 Zysk na działalności operacyjnej Wynik na działalności inwestycyjnej Amortyzacja wartości firmy Wynik z tytułu innych przychodów i kosztów Zysk z działalności gospodarczej / Wynik finansowy przed opodatkowaniem Podatek dochodowy Wynik finansowy netto Udziały mniejszościowe Skonsolidowany wynik finansowy netto 43 46 –3 – 6,2 312 199 113 56,5 Wskaźniki 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 Zysk przypadający na jedną akcję 2,12 1,75 Zysk z kapitału własnego po opodatkowaniu (%) 8,5 5,6 Współczynnik koszt-dochód (%) 68,7 71,0 Współczynnik ryzyko-zysk z odsetek (%) 22,1 26,3 Uwaga: Przy sumowaniu zaokrąglonych kwot i obliczaniu stopy zmian mogą wystąpić niewielkie odchylenia w stosunku do wielkości wyliczanych z niezaokrąglonych obliczeniowych wielkości podstawowych. 26 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Zestawienie wyników kwartalnych grupy BA-CA mln euro Wynik z tytułu odsetek Straty na kredytach i pożyczkach III kwartał 2003 r. II kwartał 2003 r. I kwartał 2003 r. IV kwartał 2002 r. III kwartał 2002 r. 551 539 520 545 579 –127 –101 –128 – 74 –142 Wynik z tytułu odsetek uwzględniający straty na kredytach i pożyczkach 424 438 392 471 436 Wynik z tytułu opłat i prowizji 296 273 270 258 263 Wynik z operacji finansowych 31 78 109 129 47 Ogólne koszty adminstracyjne – 598 – 622 – 619 – 611 – 617 14 –1 –3 13 –9 166 166 149 260 119 6 0 20 –14 2 –16 –16 –15 – 40 –16 –1 –1 –1 –6 –1 Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych Zysk na działalności operacyjnej Wynik na działalności inwestycyjnej Amortyzacja wartości firmy Wynik z tytułu innych przychodów i kosztów Zysk z działalności gospodarczej / Wynik finansowy przed opodatkowaniem 156 148 153 200 103 Podatek dochodowy – 36 – 33 – 33 – 52 – 24 Wynik finansowy netto 120 115 120 148 79 Udziały mniejszościowe 10 14 19 38 17 110 101 101 110 62 Skonsolidowany wynik finansowy netto Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 27 Bilans grupy BA-CA na dzień 30 września 2003 r. w porównaniu do bilansu na dzień 31 grudnia 2002 r. Aktywa (numer przypisu objaśniającego) 30.9.2003 mln euro 31.12.2002 mln euro zmiana mln euro w% Kasa, środki w banku centralnym (11) 2.229 1.824 405 22,2 Aktywa finansowe przeznaczone do obrotu (12) 18.077 18.954 – 877 – 4,6 Kredyty i pożyczki udzielone innym bankom oraz lokaty w innych bankach (13) 26.955 29.558 – 2.602 – 8,8 Kredyty i pożyczki udzielone klientom (14) 76.217 76.354 –137 – 0,2 Kredyty i pożyczki udzielone klientom – rezerwy na kredyty (15) – 3.578 – 3.622 44 –1,2 Inwestycje (16) 17.271 17.976 – 705 – 3,9 Rzeczowy majątek trwały (17) 1.072 1.177 –105 – 8,9 Wartości niematerialne i prawne (18) 1.245 1.162 83 7,2 Inne aktywa RAZEM AKTYWA 4.277 4.586 – 309 – 6,7 143.766 147.968 – 4.202 – 2,8 30.9.2003 mln euro 31.12.2002 mln euro mln euro Pasywa (numer przypisu objaśniającego) zmiana w% Zobowiązania wobec banków (19) 42.264 41.033 1.231 Zobowiązania wobec klientów (20) 54.452 56.562 – 2.110 – 3,7 Zobowiązania potwierdzone certyfikatami (21) 17.814 19.992 – 2.178 –10,9 Zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu (22) 10.228 10.504 – 276 – 2,6 Rezerwy (23) 3.455 3.490 – 35 –1,0 Inne pasywa (24) 3.890 4.673 – 783 –16,8 Fundusze podporządkowane (25) 5.561 6.455 – 894 –13,8 Udziały mniejszościowe Kapitały własne RAZEM PASYWA 28 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 3,0 471 650 –179 – 27,6 5.631 4.610 1.022 22,2 143.766 147.968 – 4.202 – 2,8 Zestawienie zmian w kapitale własnym Grupy BA-CA mln euro Stan na dzień 1 stycznia 2002 r. Kapitał podstawowy Kapitał rezerwowy Niepodzielony wynik finansowy Rezerwy wg MSR 39 Kapitał własny 829 2.177 2.148 – 279 4.875 Skonsolidowany wynik finansowy netto 199 199 Dywidendy wypłacone – 116 – 116 Różnice kursowe oraz inne zmiany – 192 – 192 Zyski i straty ujęte bezpośrednio w kapitałach zgodnie z MSR 39 Pozostałe zmiany Stan na dzień 30 września 2002 r. 18 18 – 41 – 41 829 2.177 1.998 – 261 4.743 Kapitał podstawowy Kapitał rezerwowy Niepodzielony wynik finansowy Rezerwy wg MSR 39 1) Kapitał własny Stan na dzień 1 stycznia 2003 r. 829 2.016 2.031 – 266 4.610 Podniesienie kapitału 240 675 mln euro Skonsolidowany wynik finansowy netto 915 312 312 Dywidendy wypłacone – 116 – 116 Różnice kursowe oraz inne zmiany – 166 – 166 Zyski i straty ujęte bezpośrednio w kapitałach zgodnie z MSR 39 57 Udziały w przedsiębiorstwach dominujących Pozostałe zmiany Stan na dzień 30 września 2003 r. 1) Rezerwy według MSR 39 Zabezpieczenia przepływów środków pieniężnych Aktywa dostępne do sprzedaży Razem 57 8 8 12 1.069 2.699 31.12.2002 30.9.2003 – 263 – 235 –3 25 – 266 – 210 12 2.073 – 209 5.631 Sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych mln euro 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 ŚRODKI PIENIĘŻNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIIĘŻNYCH NA KONIEC POPRZEDNIEGO OKRESU 1.824 3.428 Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej 1.009 655 Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej – 403 – 581 Środki pieniężne netto z działalności finansowej – 199 – 688 –2 – 41 2.229 2.773 Skutki zmian kursów walut obcych ŚRODKI PIENIĘŻNE I EKWIWALENTY ŚRODKÓW PIENIIĘŻNYCH NA KONIEC OKRESU Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 29 Przypisy objaśniające do śródrocznego sprawozdania finansowego Grupy Bank Austria Creditanstalt (noty) (1) Podstawowe zasady rachunkowości Śródroczne sprawozdanie finansowe Grupy Banku Austria Creditanstalt zostało sporządzone zgodnie ze standardami IFRS, co wymagało zastosowania MSR 34 (Śródroczna sprawozdawczość finansowa). Sprawozdanie to dotyczy pierwszych trzech kwartałów 2003 r. (od 1 stycznia 2003 r. do 30 września 2003 r.), zawiera ono również rachunek zysków i stratna III kwartał 2003 r. (od 1 lipca 2003 r. do 30 września 2003 r.). (2) Zmiany zasad rachunkowości w 2003 roku Poza zmianami w raporcie dotyczącym segmentów działalności (patrz nota 28), które również tamże opisano oraz poza wyjątkami wyliczonymi poniżej w rachunkowości zastosowano te same zasady i metody, co w sprawozdaniu rocznym za rok 2002. Począwszy od 2003 roku korektę wartości zobowiązań potwierdzonych certyfikatami w wysokości 19 mln euro przeniesiono do pozycji bilansowej „inwestycje“. Część ceny zakupu nieskonsolidowanej jednostki zależnej (EURO 8 mln) spowodowała wzrost wartości skonsolidowanej jednostki zależnej, gdyż wartość ta w ekonomicznym sensie przypisywana jest tej jednostce. Należność wysokości 6 mln euro została zaliczona do finansowego majątku trwałego. (3) Zysk na jedną akcję Jako że nie występują instrumenty finansowe, które mogłyby mieć wpływ na rozwodnienie akcji Banku, podstawowy zysk na jedną akcję był taki sam, jak rozwodniony zysk na jedną akcję. W pierwszych trzech kwartałach 2003 roku zysk na jedną akcję w przeliczeniu na ilość akcji powiększoną wskutek podwyższenia kapitału o 33.031.740 do ilości 147.031.740, wyniósł 2,12 euro. Zysk przypadający na jedną akcję w pierwszym półroczu wyniósł 1,78 euro w przeliczeniu na ilość akcji sprzed podwyższenia kapitału, odpowiednia wielkość porównawcza z roku poprzedniego (od stycznia do września 2002) wynosiła 1,75 euro (z czego w pierwszym półroczu 1,21 euro). ( 4 ) Z m i a n y w k o n c e r n i e d o k o n a n e w ro k u 2 0 0 3 Bułgarski Bank CB Biochim AD (łącznie z HVB Bułgaria), nabyty w ubiegłym roku, został włączony do skonsolidowanego sprawozdania finansowego z dniem 1.1.2003 r. Wpływ włączenia tego banku na wynik pierwszego półrocza 2003 r. przedstawiono w poniższej tabeli. 30 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Rachunek zysków i strat grupy Banku Austria Creditanstalt za pierwsze trzy kwartały 2003 r. (włącznie z udziałem Bank CB Biochim AD) mln euro Przychody z tytułu odsetek Koszty z tytułu odsetek 1.1.– 30.9.2003 w tym Biochim 3.628 2.018 21 4 Wynik z tytułu odsetek 1.610 17 Straty na kredytach i pożyczkach – 356 –3 Wynik z tytułu odsetek uwzględniający straty na kredytach i pożyczkach 1.254 14 1.046 207 9 0 Wynik z tytułu opłat i prowizji 839 8 Wynik z operacji finansowych 217 7 –1.838 – 23 9 1 482 8 26 1 – 48 0 –2 0 Przychody z tytułu opłat i prowizji Koszty z tytułu opłat i prowizji Ogólne koszty administracyjne Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych Zysk na działalności operacyjnej Wynik na działalności inwestycyjnej Amortyzacja wartości firmy Wynik z tytułu innych przychodów i kosztów Zysk z działalności gospodarczej / Wynik finansowy przed opodatkowaniem 457 8 –102 –2 Wynik finansowy netto 355 6 Udziały mniejszościowe 43 0 312 6 Podatek dochodowy Skonsolidowany wynik finansowy netto Central Profit Banka, Sarajewo, którego większościowe udziały nabyto, jeszcze w tym roku ma się połączyć z bankiem HVB Bosna i Hercegowina. Niniejsze śródroczne sprawozdanie finansowe nie zawiera wyników tego ostatniego, gdyż nie zostały spełnione konieczne ku temu wymogi. Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 31 Szczegółowe dane do rachunku zysków i strat mln euro 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 2.921 3.738 obligacji oraz innych papierów wartościowych o stałej stopie dochodu 415 535 udziałów oraz innych papierów wartościowych o zmiennej stopie dochodu 102 95 spółkach rozliczanych metodą praw własności 30 15 nieruchomości inwestycyjnych 17 21 Przychody z tytułu odsetek od: kredytów i pożyczek oraz transakcji rynku pieniężnego Koszty z tytułu odsetek od: depozytów 1.335 1.896 zobowiązań z tytułu certyfikatów depozytowych 401 600 funduszy podporządkowanych 203 211 64 65 1.610 1.762 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 Utworzone rezerwy na kredyty i pożyczki na zobowiązania warunkowe 695 678 17 743 713 29 Rozwiązania rezerw na kredyty i pożyczki na zobowiązania warunkowe – 300 – 246 – 54 – 256 – 230 – 25 Odzyskane kredyty i pożyczki poprzednio odpisane – 39 – 24 RÓŻNICA WARTOŚCI REZERW NA KREDYTY I POŻYCZKI 356 463 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 Papiery wartościowe oraz działalność powiernicza 180 176 Płatności zagraniczne 512 482 Działalność kredytowa 108 104 Wynik z tytułu transakcji leasingowych WYNIK Z TYTUŁU ODSETEK mln euro mln euro Inne usługi oraz usługi doradcze 39 56 839 818 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 71 –17 Transakcje na walutowych instrumentach finansowych i instrumentach finansowych na stopę procentową 146 118 WYNIK Z OPERACJI FINANSOWYCH 217 102 WYNIK Z TYTUŁU OPŁAT I PROWIZJI mln euro Transakcje na instrumentach finansowych przedstawiających prawo do kapitału 32 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. (5) Wynik z tytułu odsetek (6) Straty na kredytach i pożyczkach (7) Wynik z tytułu opłat i prowizji (8) Wynik z operacji finansowych (9) Ogólne koszty mln euro administracyjne Koszty osobowe wynagrodzenia składki na ubezpieczenie społeczne Koszty z tytułu świadczeń emerytalnych i innych świadczeń 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 1.039 716 156 167 1.076 741 171 163 Pozostałe koszty administracyjne 624 642 Umorzenie i amortyzacja rzeczowego majątku trwałego wartości niematerialnych i prawnych za wyjątkiem wartości firmy 175 103 72 175 129 46 1.838 1.892 OGÓLNE KOSZTY ADMINISTRACYJNE (10) Wynik z tytułu mln euro 1.1.– 30.9.2003 1.1.– 30.9.2002 pozostałych przychodów Pozostałe przychody operacyjne 75 85 i kosztów operacyjnych Pozostałe koszty operacyjne 66 100 9 –15 WYNIK Z TYTUŁU POZOSTAŁYCH PRZYCHODÓW I KOSZTÓW OPERACYJNYCH Szczegółowe dane dotyczące bilansu (11) Kasa, środki w banku mln euro centralnym Kasa i środki w banku centralnym Dłużne papiery wartościowe emitowane przez publicznych emitentów i papiery wartościowe uprawnione do redyskontowania w banku centralnym Bony skarbowe i nieoprocentowane skarbowe papiery wartościowe oraz podobne dłużne papiery wartościowe emitowane przez publicznych emitentów Weksle KASA, ŚRODKI W BANKU CENTRALNYM 30.9.2003 31.12.2002 2.115 1.630 113 194 104 10 179 15 2.229 1.824 30.9.2003 31.12.2002 (12) Aktywa finansowe mln euro przeznaczone do obrotu Obligacje i inne papiery wartościowe o stałej stopie dochodu Papiery rynku pieniężnego 7.035 1.058 6.894 850 Dłużne papiery wartościowe emitowane przez emitentów publicznych emitowane przez innych emitentów 5.662 2.350 3.313 5.579 1.505 4.074 Własne dłużne papiery wartościowe Grupy 316 465 Akcje i inne papiery wartościowe o zmiennej stopie dochodu Akcje Certyfikaty inwestycyjne Pozostałe 581 135 29 416 1.293 81 763 449 10.445 64 10.381 10.750 41 10.709 16 17 18.077 18.954 Dodatnia wycena pochodnych instrumentów finansowych Instrumenty pochodne od instrumentów kapitałowych Instrumenty pochodne na stopę procentową i walutowe Pozostałe aktywa finansowe przeznaczone do obrotu AKTYWA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 33 mln euro (13) Kredyty i pożyczki 30.9.2003 31.12.2002 8.420 9.615 Lokaty na rynku pieniężnym 18.535 19.943 KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELANE BANKOM I KLIENTOM – PODZIAŁ WEDŁUG PRODUKTÓW 26.955 29.558 30.9.2003 31.12.2002 4.370 4.561 udzielone klientom – podział 6.397 5.942 według produktów 6.245 5.765 Kredyty i pożyczki mln euro Pożyczki komunalne Finansowanie nieruchomości Pożyczki hipoteczne 152 177 Kredyty w rachunku bieżącym Pozostałe formy finansowania nieruchomości 26.143 25.826 Pożyczki 28.581 27.613 2.215 2.660 Lokaty na rynku pieniężnym Pozostałe kredyty 4.226 6.369 Należności z tytułu leasingu finansowego 4.285 3.382 76.217 76.354 KREDYTY I POŻYCZKI UDZIELONE KLIENTOM udzielane bankom i klientom – podział według produktów (14) Kredyty i pożyczki (15) Rezerwa na ryzyko niewywiązania się z należności mln euro Należności od banków 30.9.2003 30.9.2002 Stan na początku okresu sprawozdawczego 93 Przekazanie na rezerwy Rozwiązanie rezerw 73 Należności od klientów 30.9.2003 30.9.2002 3.528 3.302 Razem 30.9.2003 30.9.2002 3.622 3.375 0 0 678 700 678 700 –3 0 – 243 – 218 – 246 – 218 Wykorzystanie rezerw 0 0 – 248 –196 – 248 –196 Różnice wynikające z kursu walut i inne zmiany nie wpływające na wynik –4 –11 – 225 –142 – 229 –153 STAN NA KOŃCU OKRESU SPRAWOZDAWCZEGO 87 62 3.491 3.446 3.578 3.508 mln euro 30.9.2003 31.12.2002 Inwestycje utrzymywane do terminu zapadalności – dłużne papiery wartościowe 6.901 7.341 Inwestycje dostępne do sprzedaży Udziały w niekonsolidowanych spółkach zależnych 9.221 885 9.880 1.234 Udziały w pozostałych spółkach 566 2.378 Pozostałe papiery wartościowe o stałej stopie dochodu 3.777 3.132 Udziały i inne papiery wartościowe o zmiennej stopie dochodu Papiery wartościowe utrzymywane jako inwestycje krótkoterminowe Papiery wartościowe utrzymywane jako inwestycje długoterminowe 3.993 2.223 1.771 3.136 1.445 1.691 Inwestycje w spółki ujmowane metodą praw własności 729 325 Nieruchomości inwestycyjne 419 431 17.271 17.976 INWESTYCJE 34 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. (16) Inwestycje (17) Rzeczowy majątek trwały mln euro Grunty i budynki używane dla celów operacji bankowych Pozostałe grunty i budynki Pozostały rzeczowy majątek trwały RZECZOWY MAJĄTEK TRWAŁY (18) Wartości niematerialne mln euro i prawne Wartość firmy 30.9.2003 31.12.2002 717 742 17 18 338 418 1.072 1.177 30.9.2003 31.12.2002 989 872 Pozostałe wartości niematerialne i prawne 257 290 WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE 1.245 1.162 30.9.2003 31.12.2002 2.356 3.883 39.908 11.138 37.149 10.603 27.665 21.028 (19) Zobowiązania wobec mln euro banków – podział według płatne na żądanie produktów ze znaną datą zapadalności lub okresem wypowiedzenia Kredyty otrzymane Depozyty rynku pieniężnego Pozostałe zobowiązania wobec banków ZOBOWIĄZANIA WOBEC BANKÓW 1.105 5.519 42.264 41.033 (20) Zobowiązania wobec mln euro 30.9.2003 31.12.2002 klientów – podział według Depozyty 17.357 17.578 produktów Pozostałe zobowiązania wobec klientów 37.095 38.983 Płatne na żądanie 17.193 16.810 Ze znaną datą zapadalności lub okresem wypowiedzenia 19.902 22.174 54.452 56.562 30.9.2003 31.12.2002 14.228 14.926 2.429 2.559 11.799 12.367 3.586 5.066 17.814 19.992 30.9.2003 31.12.2002 ZOBOWIĄZANIA WOBEC KLIENTÓW (21) Zobowiązania mln euro potwierdzone certyfikatami – Wyemitowane dłużne papiery wartościowe podział według produktów Hipoteczne listy zastawne i obligacje komunalne Pozostałe wyemitowane dłużne papiery wartościowe Pozostałe zobowiązania potwierdzone certyfikatami ZOBOWIĄZANIA POTWIERDZONE CERTYFIKATAMI (22) Zobowiązania finansowe mln euro przeznaczone do obrotu Instrumenty pochodne od instrumentów kapitałowych Instrumenty pochodne na stopę procentową i walutowe Pozostałe zobowiązania finansowe przeznaczone do obrotu ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE PRZEZNACZONE DO OBROTU 38 34 10.003 10.301 187 169 10.228 10.504 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 35 mln euro 30.9.2003 31.12.2002 2.627 2.609 514 588 48 78 467 510 1 2 Rezerwa na zobowiązania warunkowe 152 100 Pozostałe rezerwy na przyszłe straty 161 191 3.455 3.490 Rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne zobowiązania Rezerwa na podatek dochodowy Podatek bieżący Podatek odroczony Rezerwa na koszty restrukturyzacji REZERWY mln euro 30.9.2003 31.12.2002 Ujemna wycena pochodnych instrumentów zabezpieczających 2.294 3.082 Pozostałe zobowiązania 1.466 1.478 130 112 3.890 4.673 30.9.2003 31.12.2002 Przychody przyszłych okresów INNE PASYWA mln euro Zobowiązania podporządkowane 4.298 5.207 Kapitały uzupełniające 1.263 1.247 FUNDUSZE PODPORZĄDKOWANE 5.561 6.455 (23) Rezerwy (24) Inne pasywa (25) Fundusze podporządkowane Dodatkowe informacje według MSR (odpowiednik pełnego etatu) 30.9.2003 30.9.2002 Grupa Banku Austria Creditanstalt 31.112 31.290 Bank Austria Creditanstalt AG oraz jego austriackie jednostki zależne, wspomagające podstawową działalność bankową1) 11.579 12.161 Państwa Europy Środkowej i Wschodniej oraz pozostałe jednostki zależne2) 19.533 19.129 11.546 12.953 w tym Polska 1) Łącznie z sześcioma jednostkami nie podlegającymi konsolidacji. 2) Łącznie z byłym bankiem HVB Bank Jugosławia nie ujętym w konsolidacji oraz skonsolidowanymi spółkami Schoellerbank AG, Bank Austria Creditanstalt Leasing GmbH, VISA-SERVICE Kreditkarten AG, Capital Invest KAG, Asset Management GmbH, BA/CA Asset Finance Ltd., BA Cayman Islands Ltd., Bank Austria Creditanstalt Treuhand GmbH, Bank Austria Creditanstalt Wohnbaubank AG. 36 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. (26) Zatrudnienie (27) Zdarzenia po dacie Dnia 7 października zawarto umowę dotyczącą kupna bośniackiego Central Profit Banka bilansowej d. d., Sarajewo (CPB). Po dacie zamknięcia oraz ofercie przejęcia akcji skierowanej do drobnych akcjonariuszy planuje się nabycie do 81 % udziałów; International Finance Corporation (IFC) zatrzyma bezpośrednie udziały w wysokości 19 %. Na podstawie zezwolenia udzielonego dnia 30 września przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd, Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie dopuściła do obrotu giełdowego akcje spółki akcyjnej Bank Austria Creditanstalt AG jako pierwszego zagranicznego przedsiębiorstwa. Od 14 października 2003 r. akcje spółki akcyjnej Bank Austria Creditanstalt AG notowane są na giełdzie zarówno w Wiedniu, jak i w Warszawie. Z zastrzeżeniem otrzymania zezwolenia urzędu kartelowego Bank Austria Creditanstalt AG zamierza zredukować do 10 % swoje udziały w spółkach akcyjnych Union VersicherungsAktiengesellschaft i CA Versicherung AG. (28) Raportowanie dotyczące segmentów działalności mln euro Austriaccy klienci indywidualni Austriaccy klienci korporacyjni Europa ŚrodkowoWschodnia Rynki zagraniczne Centrum korporacyjne Grupa BA-CA Wynik z tytułu odsetek 1– 9 2003 3/4 20021) 573 602 563 536 397 480 75 95 2 16 1.610 1.729 Straty na kredytach i pożyczkach 1– 9 2003 3/4 20021) – 97 – 73 –180 – 239 – 73 – 75 0 –5 –7 –10 – 356 – 402 Wynik z tytułu opłat i prowizji 1– 9 2003 3/4 20021) 377 360 198 209 258 246 10 6 –5 –14 839 807 Wynik z operacji finansowych 1– 9 2003 3/4 20021) 2 0 22 2 58 20 95 99 40 52 217 173 Ogólne koszty administracyjne 1– 9 2003 3/4 20021) – 766 – 790 – 431 – 396 – 502 – 539 –116 –124 – 22 – 29 –1.838 –1.877 Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych 1– 9 2003 3/4 20021) –2 14 11 7 –6 –4 –4 –2 10 –15 9 –1 1– 9 2003 3/4 20021) 88 113 183 119 133 128 60 69 18 –1 482 428 Wynik na działalności inwestycyjnej 1– 9 2003 3/4 20021) 0 4 7 21 22 17 9 –1 –14 – 20 26 21 Amortyzacja wartości firmy 1– 9 2003 3/4 20021) –3 –6 –1 –3 – 31 – 33 –5 – 20 –7 –4 – 48 – 66 Wynik z tytułu innych przychodów i kosztów 1– 9 2003 3/4 20021) 0 0 –1 –1 –1 –1 0 0 0 –4 –2 –6 Wynik finansowy przed opodatkowaniem 1– 9 2003 3/4 20021) 85 111 188 137 123 111 64 48 –3 – 29 457 378 Aktywa ważone ryzykiem (średnia) 1– 9 2003 2002 11.720 11.933 32.615 35.315 13.758 13.100 3.389 4.309 6.225 6.772 67.707 71.429 Alokowany kapitał (średnio) 1– 9 2003 2002 727 740 2.022 2.190 853 812 210 267 1.043 733 4.855 4.742 Zwrot z kapitału z uwzględnieniem przed opodatkowaniem w % 1– 9 2003 2002 15,5 20,0 12,4 8,3 19,2 18,3 40,8 23,8 12,5 10,6 Koszty/przychody w % 1– 9 2003 2002 80,6 80,9 54,3 52,5 70,9 72,6 66,1 62,5 68,7 69,3 Wynik na działalności operacyjnej 1) Wyniki za ubiegły rok wykazane są metodą proporcjonalną ( 3/4 roku 2002 skorygowane, jak wyjaśniono powyżej). Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 37 W przeszłości w segmencie „Pozostałe pozycje/Reklasyfikacje“ wykazywano znaczące Zmiany w raporcie dotyczącym wartości, których nie przyporządkowano innym segmentom. W 2002 roku Bank Austria segmentów działalności od 2003 r. Creditanstalt rozwinął swoje bazy danych i nowe procesy umożliwiające przyporządkowanie 1. Przyporządkowanie do segmentu prawie wszystkich kosztów do odpowiednich segmentów działalności (np. przyporządkowa- „Pozostałe pozycje / Reklasyfikacje“ nie kosztów podstawowych projektów informatycznych; wykazywanie efektów odsetkowych z tytułu planów emerytalnych w wyniku z tytułu odsetek zamiast w ogólnych kosztach administracynych). Ze względu na dostępność danych zmiany te mogły zostać wykazane tylko w odniesieniu do całego roku 2002, a nie do porównywalnego okresu sprawozdawczego. Z tego względu w raporcie dotyczącym segmentów działalności dane tegoroczne porównywano nie z danymi z odpowiedniego okresu roku ubiegłego, lecz z proporcjonalnie obliczonymi wartościami ubiegłego roku (tzn. dla pierwszych trzech kwartałów przyjęto 75 % wartości wykazanej za 2002 r.). Ze względu na nowy podział kompetencji zarządu, obowiązujący od dnia 1.4.2003 r., 2. Zmiany w przyporządkowaniu sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności dopasowano do nowego podziału do segmentu oraz kompetencji zarządu, co doprowadziło do zmniejszenia liczby segmentów (dotychczasowy w przyporządkowaniu niektórych segment „krajowe finansowanie nieruchomości i klienci rynku nieruchomości“ włączono do udziałów segmentu „Austriaccy klienci korporacyjni“, udział w Bank Austria Cayman Islands ltd., uprzednio wykazywany w segmencie „zarządzanie aktywami“ przyporządkowano segmentowi „centrum korporacyjne“ a pozostałe rodzaje działalności byłego segmentu „zarządzanie aktywami“ – segmentowi „Austriaccy klienci indywidualni“). Miało to również wpływ na zmiany w przyporządkowaniu niektórych udziałów. Zmiany te ujęto w poniższej tabeli: 2003 2002 CABET-Holding Austriaccy klienci korporacyjni Centrum korporacyjne Investkredit Bank AG Austriaccy klienci korporacyjni Centrum korporacyjne Oesterreichische Kontrollbank AG Austriaccy klienci korporacyjni Centrum korporacyjne BA-Treuhand GmbH Austriaccy klienci korporacyjni Centrum korporacyjne Immobilienholding GmbH1) Centrum korporacyjne Austriaccy klienci korporacyjni 1) czysto finansowe prawo do korzyści finansowych bez prawa głosu 38 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Informacje w myśl prawa austriackiego (29) Informacje zgodnie mln euro z Austriacką Ustawą bankową Kapitał opłacony 1.069 829 – Środki finansowe oraz Kapitał rezerwowy 2.164 1.489 wymagania kapitałowe Rezerwy zysków zatrzymanych instytucji kredytowych Rezerwy zgodnie z paragrafem 23(6) Austriackiego Prawa Bankowego Grupy BA-CA Rezerwy niepodlegające opodatkowaniu 30.9.2003 31.12.2002 408 416 2.070 2.070 161 163 Różnice z tytułu konsolidacji zgodnie z paragrafem 24(2) Austriackiego Prawa Bankowego – 256 246 Minus wartości niematerialne i prawne – 532 – 639 Kapitał podstawowy (Filar 1) 5.084 4.574 Kapitał uzupełniający 1.205 1.206 Rezerwa z aktualizacji wyceny 97 56 Kapitał podporządkowany 2.542 2.287 Pozycje uzupełniające (Filar 2) 3.844 3.549 Zmniejszenia – 391 – 614 Źródła finansowania netto Podstawa kalkulacji (portfel bankowy) Wskaźnik kapitału podstawowego określony Filarem 1 8.538 7.509 66.422 67.160 7,65 6,81 12,85 11,18 Dostępny Filar 3 542 1.548 Wymogi portfela handlowego oraz otwartej pozycji wymiany 336 434 Wskaźnik kapitału całkowitego Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 39 Zestawienie informacji finansowych o naszych bankowych spółkach-córkach w Europie Środkowej i Wschodniej (30) Rachunek zysków i strat mln euro Polska Węgry Republika Czeska 1– 9 2003 1– 9 2002 1– 9 2003 1– 9 2002 1– 9 2003 1– 9 2002 Wynik z tytułu odsetek 228,8 334,8 51,6 52,2 57,4 70,4 Straty na kredytach i pożyczkach – 45,7 – 93,8 – 5,3 – 4,3 – 4,4 – 8,2 Wynik z tytułu opłat i prowizji 149,4 139,5 28,6 26,2 39,5 41,4 Wynik z operacji finansowych 17,1 9,9 10,8 3,6 0,9 1,2 Ogólne koszty administracyjne – 267,5 – 329,2 – 48,5 – 44,7 – 54,0 – 59,5 Wynik z tytułu innych przychodów i kosztów – 0,2 8,3 0,5 0,2 –1,3 – 2,8 Zysk na działalności operacyjnej 81,9 69,5 37,7 33,1 38,2 42,5 Wynik z działalności inwestycyjnej 16,9 7,5 0,1 – 0,2 – 0,1 0 Amortyzacja wartości firmy – 2,6 – 3,9 0 0 0 0 Wynik z tytułu innych przychodów i kosztów – 0,7 – 0,7 0 0 0 0 Zysk z działalności gospodarczej / Wynik finansowy przed opodatkowaniem 95,5 72,5 37,8 32,9 38,1 42,5 Aktywa ważone ryzykiem (średnia) 4.937 5.360 1.732 1.412 2.389 2.249 Alokowany kapitał (średnio) 1.115 1.225 278 239 359 397 Koszty/przychody w % 67,7 66,8 53,0 54,4 55,9 54,0 Zwrot z kapitału z uwzględnieniem przed opodatkowaniem w %2 11,4 7,9 18,2 18,4 14,2 14,3 4,6227 4,0926 254,9600 243,8000 31,8440 30,2850 Kurs wymiany na końcu okresu sprawozdawczego (ilość jednostek walut lokalnych przypadająca na 1 euro) Rewaloryzacja/dewaluacja w stosunku do euro –11,5 % – 4,4 % – 4,9 % 1) Dane dotyczące wyników roku 2002 HVB Croatia + Splitska banka proporcjonalnie do czasookresów 2) W odniesieniu do rzeczwistego przeciętnego kapitału własnego. Informacje o finansach spółek-córek odpowiadają rachunkowym zamknięciom cząstkowym wyliczonym zgodnie z IFRS, przekazanym do sprawozdawczości finansowej koncernu Grupy BA-CA. Informacje dodatkowe (31) Zobowiązania warunkowe mln euro Poręczenia i gwarancje Zobowiązania wynikające z akceptacji i żyrowania przekazanych weksli ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE ŁĄCZNIE Zobowiązania z tytułu pożyczek pod zastaw papierów wartościowych 30.9.2003 31.12.2002 9.297 12.341 27 27 9.324 12.368 50 503 Pozostałe ryzyko kredytowe 7.206 8.206 RYZYKO KREDYTOWE ŁĄCZNIE 7.256 8.710 40 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. Słowacja Chorwacja1 Rumunia Bułgaria 1– 9 2003 1– 9 2002 1– 9 2003 1– 9 2002 1– 9 2003 1– 9 2002 Słowenia 1– 9 2003 1– 9 2002 1– 9 2003 1– 9 2002 Banki w Europie Środkowej i Wschodniej 1– 9 2003 1– 9 2002 21,2 24,0 18,7 15,4 48,5 31,3 11,1 11,7 17,7 – 455,0 539,8 – 2,6 – 2,6 –1,4 – 0,9 – 8,4 – 2,2 –1,9 –1,1 – 2,9 – – 72,7 –113,0 7,1 6,1 6,7 5,6 13,9 10,2 6,0 2,7 8,2 – 259,4 231,8 1,6 0,7 –1,1 1,1 8,0 2,6 2,8 0,9 7,0 – 47,1 20,1 –16,0 –14,2 –14,8 –13,0 – 40,9 – 21,8 – 9,3 – 7,7 – 22,6 – – 473,5 – 490,2 0 0 0 0 – 3,6 –1,8 – 0,6 – 0,4 0,6 – – 4,7 3,6 11,4 14,1 8,0 8,3 17,4 18,2 8,0 6,2 8,0 – 210,6 191,9 2,1 0 0 – 0,1 2,2 – 0,4 0,6 0 0,7 – 22,5 6,8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 – – 2,6 – 3,9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 – – 0,7 – 0,7 13,5 14,1 8,0 8,2 19,6 17,8 8,5 6,2 8,8 – 229,7 194,2 684 526 709 616 1.530 1.306 254 162 380 – 12.615 11.632 147 128 69 61 182 165 27 20 66 – 2.244 2.235 53,4 46,0 61,0 58,5 61,2 51,6 48,5 51,7 67,3 – 62,6 61,6 12,3 14,8 15,5 18,0 14,4 14,4 42,7 40,7 17,8 – 13,7 11,6 41,1650 41,8050 235,4950 228,3050 7,5400 7,3350 38.435 32.578 1,9489 1,9469 +1,6 % – 3,1 % – 2,7 % –15,2 % Oceny klasyfikacyjne Banku Austria Creditanstalt AG *) Outlook: stable (perspektywa stabilna) **) Outlook: negative (perspektywa niekorzystna) – 0,1 % Long-term – – – – Short-term Individual Financial Moody’s A2* P-1 B- Standard & Poor’s A-** A-2 - Terminy dotyczące tymczasowe sprawozdanie roczne 18.2.2004 zarządzania finansami sprawozdanie roczne za 2003 r. 18.3.2004 I kwartał 2004 r. 29.4.2004 walne zebranie akcjonariuszy 19.5.2004 I półrocze 2004 r. 3 pierwsze kwartały 2004 r. 5.8.2004 4.11.2004 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r. 41 Dział kontaktów z akcjonariuszami telefon (z terenu Austrii): 0800-05 05 05 telefon (spoza Austrii) +43 5 05 05-58853 e-mail: [email protected] Internet: http://ir.ba-ca.com Bank Austria Creditanstalt, A-1030 Wien, Vordere Zollamtsstraße 13 Wydawca i właściciel praw autorskich: Bank Austria Creditanstalt AG A-1010 Wien, Am Hof 2 A-1030 Wien, Vordere Zollamtsstraße 13 tel.: +43 (0)5 05 05-0 faks: +43 (0)5 05 05-56149 Internet: www.ba-ca.com e-mail: [email protected] telex: 115561 BACA A BIC: BKAUATWW Kod bankowy 12000 nr w austriackim rejestrze firm: 150714p nr DVR: 0030066 austriacki NIP (UID) ATU 51507409 Redakcja: Dział finansów i planowania strategicznego Fotografia: Kurt Keinrath, Wiedeń Druk: ueberreuter Print und Digimedi@ Opracowanie graficzne: Horvath, Leobendorf Zamawianie publikacji: Bank Austria Creditanstalt AG Group Public Relations Postfach 22.000 A-1011 Wien, Austria Tel.: +43 (0)5 05 05-56148 (automat) Faks: +43 (0)5 05 05-56945 e-mail: [email protected] Całodobowa infolinia Telefon (z terenu Austrii): 05 05 05-25 Telefon (spoza Austrii) +43 5 05 05-25 Prace redakcyjne zakończono dnia 24 paździer nika 2003 r. 42 Sprawozdanie śródroczne na dzień 30 września 2003 r.