Język polski naszym dobrem narodowym

Konspekt godziny wychowawczej
Temat: Język polski naszym dobrem narodowym.
Cele
-uświadomienie uczniom konieczności dbania o właściwy i poprawny sposób
wypowiadania się
-uwrażliwienie na problemy kultury języka
-uświadomienie siły języka, jakim się posługujemy
-zaszczepienie troski o język i kulturę narodową
-budowanie poczucia wyższości języka literackiego nad zapożyczeniami i slangiem
-wpajanie odpowiedzialności za sposób posługiwania się językiem
Tok lekcji
1. Po przypięciu do tablicy dwóch wyciętych z papieru sylwetek ludzkich
(najlepiej, żeby zawierały też opis), jeden z uczniów na prośbę nauczyciela
odczytuje z postaci tekst.
Pan A- wysławia się grzecznie i kulturalnie
- mówi płynnie ładnym językiem
Pan B - jest gburowaty, niegrzeczny, używa wulgaryzmów
- posługuje się ubogim niepoprawnym językiem
• Uczniowie wypisują mazakiem pod sylwetkami, jakie wnioski o panach A i B
można wyciągnąć na podstawie ich sposobu wypowiadania się: jeden jest
wykształcony, dobrze wychowany, drugi nie budzi zaufania itd.( Można
zróżnicować kolor pisaka – czarny i czerwony, aby wyraźniej zaakcentować
pozytywne i negatywne opinie).
• Wniosek- język , jakim się posługujemy, świadczy o nas dobrze lub źle. Inni
ludzie często oceniają nas na podstawie naszego sposobu wypowiadania się.
Warto dbać o bogactwo i poprawność języka, bo on znacząco wpływa na nasze
relacje z innymi.
2. Nauczyciel dzieli klasę na cztery grupy, następnie wszystkim dzieciom
rozdaje kartki z fragmentami tekstu ustawy Senatu Rzeczpospolitej
Polskiej. Uczniowie głośno je odczytują.
1 grupa
Polszczyzna łączyła w przeszłości i łączy dziś wszystkich Polaków, bez względu na miejsce zamieszkania, wiek,
poglądy polityczne i wszelkie inne różnice czy odrębności. Nie ma innego dobra tak powszechnego i tak ważnego dla
nas wszystkich jak język ojczysty. Po polsku rozmawiamy, przekazujemy swoje uczucia, uczymy mówić nasze dzieci,
wyznajemy wiarę, piszemy wiersze.
2 grupa
Możemy mieć różne poglądy, zajmować różne stanowiska w wielu kwestiach, możemy się spierać, dyskutować, ale
zawsze będziemy to robić po polsku i nie jest obojętne, czy będzie to język różnorodny i bogaty, piękny i poprawny,
etyczny i estetyczny, czy też ubogi i prymitywny, pełen sloganów i nieporadnych sformułowań, niepotrzebnych
zapożyczeń i wulgaryzmów. Język jest podstawowym składnikiem tożsamości Polaków i dobrem kultury narodowej.
3 grupa
Zdaniem Senatu - w telewizji, w radiu, na łamach prasowych należy upowszechniać wiedzę o języku, propagować
dobrą polszczyznę oraz kulturę języka. To, jaka będzie polszczyzna, zależy przede wszystkim od nas samych, od
naszej postawy wobec języka ojczystego; gospodarzami języka są bowiem wszyscy nim się posługujący.
4 grupa
W opinii Senatu ochrona i rozwijanie języka polskiego pozwoli zachować tożsamość kulturową i świadomość
odrębności we wspólnej, ale przecież różnorodnej Europie. Wejście do Unii Europejskiej spowodowało, że troska o
polszczyznę nabrała nowego wymiaru: nasz język stał się piątym (pod względem liczby użytkowników) językiem Unii
Europejskiej i istnieje duża szansa na to, by stał się także jednym z najważniejszych języków europejskich.
Powinniśmy więc nie tylko dbać o polszczyznę w kraju, lecz także upowszechniać ją poza granicami Polski.
3. Dzieci samodzielnie wybierają i podkreślają na swoich kartach jedno
zdanie – takie, które uznały za ważne. Czytają je głośno i uzasadniają
wybór.
4. Nauczyciel dzieli uczniów na 4-5 osobowe zespoły. Otrzymują zadanie - na
kartonach wypisać rady dla osób, które chcą posługiwać się piękną polszczyzną.
Powinni szukać odpowiedzi na pytania: W jaki sposób i gdzie można doskonalić
język ? Jak zwracać się do innych ? Na co zwracać uwagę podczas wypowiadania
się? Jakich słów używać często, a jakich unikać?
5.Odczytanie uczniowskich prac i zawieszenie kartonów na tablicy jest
punktem wyjścia do klasowej dyskusji. Powinna ona skłonić uczniów do
zastanowienia się nad ważnymi zagadnieniami i uwrażliwić na kwestie poprawności
językowej.
Sponsor programu
„Szkoła dobrze wychowana”