w numerze
Transkrypt
w numerze
NR 9 (282) 11.07 – 7.08 ROK 2013 (XXV) N A J S TA R S Z A G A Z E TA W O P O L U I O K O L I C Y Premier Tusk proponuje W obecnoÊci premiera Donalda Tuska 27 czerwca w Brzeziu Joanna Strzelec-¸obodziƒska (prezes Kompanii W´glowej) oraz Krzysztof Kilian (prezes PGE – Polskiej Grupy Energetycznej) podpisali list intencyjny, majàcy umo˝liwiç budow´ dwóch nowych bloków Elektrowni Opole. Oficjalny komunikat, przekazany naszej redakcji przez PGE, jest na klepce 4, a tu spróbuj´ ludzkim j´zykiem napisaç o co chodzi. JeÊli dobrze rozumiem sytuacj´, to PGE wyliczy∏a, ˝e w warunkach narzucanych Polsce przez Bruksel´, nowe bloki Elektrowni Opole sà nieop∏acalne. PGE straci na nich (choç Polska zyska∏aby). Decydujàc o budowie nowych bloków, mimo ˝e przyniosà strat´, w∏adze PGE pope∏ni∏yby przest´pstwo dzia∏ania na szkod´ spó∏ki. Idzie si´ za to do wi´zienia. Aby PGE nie straci∏a na nowych blokach, paƒstwo, widzàce w nich zysk, musia∏oby dop∏aciç do budowy. Ale na to Bruksela nie pozwala, nazywajàc to „niedozwolonà pomocà publicznà”. Z woli Brukseli, jako paƒstwo, mamy wi´c dzia∏aç na w∏asnà szkod´. Premier Tusk proponuje jednak, by minister skarbu i zarzàd PGE zrobili jakàÊ sztuczk´ z ukrytà pomocà publicznà, dzi´ki której nowe bloki by∏yby jednak op∏acalne, a przynajmniej nie przynios∏yby straty PGE. Premier wskazuje, ˝e „nie chodzi o biznes dla spó∏ki, tylko o wielki narodowy biznes dla wszystkich Polaków”. Ale czy Bruksela „oÊlepnie” na t´ sztuczk´? (Wi´cej na klepce 2) Piotr Badura Babciu, sprzedaj z∏oto! Od d∏u˝szego czasu co roku, w poczàtku czerwca sp´dzam tydzieƒ w powiecie Schaumburg (Landkreis Schamburg) w Dolnej Saksonii. Staram si´ oglàdaç tamtà okolic´ z siode∏ka rowerowego. Dok∏adne oglàdanie jakiejÊ okolicy, systematycznie raz w roku, pozwala uchwyciç zmiany, które czasem trudno dostrzec sta∏emu mieszkaƒcowi. To jak z cz∏owiekiem. Widzàc go raz w roku, dostrze˝emy zmiany, niezauwa˝ane przez przebywajàcych z nim na sta∏e. WÊród tegorocznych moich obserwacji z powiatu Schaumburg by∏a i taka, ˝e niemal w ka˝dej wiosce wisia∏ gdzieÊ na p∏ocie baner, zach´cajàcy do sprzeda˝y z∏otej bi˝uterii. W poprzednich latach nie widywa∏em takich banerów. Uzna∏em to jednak za ma∏o wa˝ne. PomyÊla∏em, ˝e mo- ˝e jakiÊ z∏otnik osiedli∏ si´ w okolicy. WàtpliwoÊci nabra∏em w Opolu, gdy na skrzy˝owaniu ulic Plebiscytowej i 1 Maja dostrzeg∏em wielki billboard, którego fragment pokazuje zdj´cie poni˝ej. Zach´ca∏ on babcie, by sprzedawa∏y swà z∏otà bi˝uteri´ i za uzyskane pieniàdze zabiera∏y wnuczków na wakacje. Jest coÊ smutnego w propozycji, by dzieci jeêdzi∏y na wakacje za pieniàdze z wyprzedawanej przez ich babcie bi˝uterii, ale nie o tym chc´ dziÊ pisaç. Troch´ podejrzane wyda∏o mi si´, ˝e w tym samym czasie w Opolu i odleg∏ym o setki kilometrów powiecie Schaumburg zacz´to apelowaç do starszych ludzi, by wyprzedawali si´ ze z∏otej bi˝uterii. Wi´cej o tym na klepce 6. (Pb) Cena 2z∏ (5% VAT) OSP ¸ubniany ma 170 lat?! „Najstarszy znany dokument, mówiàcy o jednostce stra˝y po˝arnej w ¸ubnianach, pochodzi z 18 listopada 1897 roku, ale wspomina on wydarzenie z 15 listopada; jednostka wówczas ju˝ funkcjonowa∏a” – mo˝emy przeczytaç w Wikipedii. Naszym zdaniem nie jest to Êcis∏a informacja, bo trafiliÊmy na publikacj´ z 1843 roku, w której pisze si´ o „Feuerspritze des Lugnianer Verbandes”, czyli o sikawce stra˝ackiej ∏ubniaƒskiego zwiàzku. Publikacja ta dowodzi, ˝e ju˝ 170 lat temu w ¸ubnianach dzia∏a∏a stra˝ po˝arna. Dzia∏a∏a nawet jeszcze wczeÊniej. Wi´cej o tym na klepce 16. Uwaga!!! Nast´pna „Beczka” 8 sierpnia! W NUMERZE: ● Ryszard Rudnik te˝ wykiwany ● Murowska huta szk∏a i... piwo ● Kolej w Opolu za pole w Brynicy KLEPKA 1 FA K T Y* ● Od 1990 prawo amerykaƒskie gwarantuje po trzech latach prawo do zielonej karty zagranicznym biznesmenom, którzy zainwestowali w USA przynajmniej milion dolarów i utworzyli 10 lub wi´cej nowych etatów. Ponad 40 proc. korzystajàcych z tej mo˝liwoÊci stanowili chiƒscy biznesmeni. Teraz próg inwestycji ma byç obni˝ony do pó∏ milina dolarów. Eksperci przewidujà, ˝e zwi´kszy to wyraênie nap∏yw chiƒskich biznesmenów. Ma to t´ zalet´, ˝e dla podj´cia pracy u Chiƒczyka Amerykanie nie b´dà musieli emigrowaç do Chin. Znajdà prac´ u Chiƒczyka w swej ojczyênie. ● JeÊli Êredni PKB na g∏ow´ w Unii Europejskiej (UE-27) przyjàç za 100, to dla Polski wynosi on 66 i tyle samo dla W´gier. Mniej majà tylko ¸otwa (62), Rumunia (49) i Bu∏garia (47) – informuje Eurostat. Nieco inaczej wyglàda sprawa z konsumpcjà na g∏ow´. JeÊli dla UE-27 przyjàç jà za 100, to dla Polski wyniesie ona 71. Mniejszà konsumpcj´ majà wed∏ug Eurostatu: Czechy (69), W´gry (61), ¸otwa (61), Estonia (59), Bu∏garia (49) i Rumunia (48). Wi´kszà od nas przewag´ konsumpcji nad produkcjà majà w UE-27 tylko Grecy i Brytyjczycy. ● FAO zajmuje si´ w ONZ sprawami wy˝ywienia i rolnictwa, m.in. bada ceny ˝ywnoÊci w Êwiecie. Z wyliczeƒ FAO wynika, ˝e w pierwszym pó∏roczu 2013 Êrednie ceny ˝ywnoÊci by∏y realnie wy˝sze o 37 proc. ni˝ w 1990. W podziale na grupy wyglàda∏o to tak: mi´so realnie stania∏o o 3 proc., artyku∏y mleczarskie zdro˝a∏y o 108 proc., artyku∏y zbo˝owe zdro˝a∏y o 68 proc., oleje zdro˝a∏y o 85 proc. a cukier stania∏ realnie o 3 proc. ● Narodowy Bank Polski poinformowa∏, ˝e polskie zad∏u˝enie wobec zagranicy w dniu 31 marca 2013 przekracza∏o ju˝ 1163 mld z∏. To Êrednio po oko∏o 30,5 tys. z∏ na ka˝dego obywatela (122 tys. z∏ na statystycznà czteroosobowà rodzin´). W dniu 1 stycznia 2013 polskie zad∏u˝enie zagraniczne wynosi∏o 1131 mld z∏. W ciàgu kwarta∏u uros∏o wi´c o 32 mld z∏. * Wersja faktów obowiàzujàca w dniu zamkni´cia Czy Bruksela „oÊlepnie”? Kilka lat temu Polska próbowa∏a dogadaç si´ z Chinami w sprawie budowy u nas autostrad. Chiƒczycy mieli je budowaç taniej i lepiej ni˝ dotychczasowi wykonawcy. W 2009 pozwoliliÊmy Chiƒczykom startowaç w przetargu na dwa skromne odcinki autostrady A2. Wygrali przetarg, bo byli zdecydowanie lepsi od pozosta∏ych (unijnych) oferentów. Bardzo si´ to nie podoba∏o Brukseli. Gdy delikatne uwagi nie da∏y rezultatu, to w listopadzie 2010 komisarz europejski Karl De Gucht postawi∏ spraw´ jasno, mówiàc: „Ludzie nie sàdzà, ˝e to jest do zaakceptowania, i s∏usznie”. OczywiÊcie zwyk∏ym zbiegiem okolicznoÊci by∏o to, ˝e po wypowiedzi Karla De Guchta Chiƒczycy nagle zacz´li mieç k∏opoty z budowà A2 i w koƒcu musieli odejÊç. Z nowymi blokami Elektrowni Opole jest jak z Chiƒczykami budujàcymi A2. JeÊli Bruksela b´dzie przeciw, to obsztorcuje nasz rzàd i ka˝e mu si´ wycofaç. Nasi „dziennikarze”, finansowani przez Bruksel´, zacznà nagle pisaç o strasznej katastro- fie, jakà by∏yby te bloki (wesprà ich finansowani przez Bruksel´ „ekolodzy”). Polska nie jest jakàÊ Bia∏orusià czy Turcjà, ˝eby nasz rzàd decydowa∏. Decyduje Bruksela. Nie do koƒca jednak jest tak, ˝e Bruksela nie musi si´ liczyç z niczym. Musi si´ liczyç z ewentualnym gniewem spo∏ecznym. Doskonale rozumiejà to np. Grecy. Greckimi politykami Bruksela mo˝e kr´ciç jak chce, ale zostaje jeszcze grecka ulica z rozz∏oszczonym greckim spo∏eczeƒstwem. Bruksela si´ go boi. Zwracam na to uwag´, bo spotyka si´ u nas poglàdy, ˝e zbieranie podpisów czy demonstracje sà wprawdzie szlachetne, ale premier Tusk nie podejmuje decyzji pod naporem tych podpisów i demonstracji. Tymczasem mo˝na widzieç spraw´ tak, ˝e podpisy i demonstracje to wsparcie dla premiera Tuska wzgl´dem Brukseli. Gniew spo∏eczny mo˝e sk∏oniç Bruksel´ do „oÊlepni´cia” i bloki mog∏yby powstaç. Gaszenie spo∏ecznych protestów mo˝e wi´c byç dzia∏aniem przeciw nowym blokom. Piotr Badura Z INNEJ BECZKI ■ Ostatnie zawirowania polityczne nie przeszkodzi∏y w rozwoju tureckiej gospodarki. Od stycznia do maja tego roku zu˝yto w niej 12 mln ton wyrobów gotowych ze stali. To a˝ o 4,1 proc. wi´cej ni˝ w analogicznym okresie 2012 roku. Turcja to dziÊ jeden z najszybciej rozwijajàcych si´ rynków hutniczych na Êwiecie. Zapotrzebowanie na stal roÊnie tam dynamicznie. Zwi´ksza si´ równie˝ jej produkcja. Przez pierwszych pi´ç miesi´cy tego roku nad Bosforem powsta∏o 14,6 mln ton wyrobów gotowych ze stali, czyli o 1,9 proc. wi´cej, liczàc rok do roku – informuje, cytowane przez portal Steel Orbis, Tureckie Stowarzyszenie Producentów ˚elaza i Stali. (…) Turecka bran˝a hutnicza ma gigantyczne ambicje – pod wzgl´dem wielkoÊci produkcji zamierza doÊcignàç sektor niemiecki i w 2020 wytwarzaç 85 mln ton stali rocznie. Tym samym stanie si´ jednym z najwi´kszych jej producentów na Êwiecie. tego wydania „Beczki”. puds.pl – 8 lipca ■ Huta Cz´stochowa prze˝ywa najtrudniejsze lata w swojej historii – najpierw praca stalowni zosta∏a mocno ograniczona, teraz rozwa˝a si´ przeniesienie jej za granic´, a wielkoÊç za∏ogi ma si´ zmniejszyç o po∏ow´. To i tak lepszy z dwóch scenariuszy. Ten gorszy przewiduje ca∏kowità likwidacj´ huty. wnp.pl – 3 lipca ■ Mimo licznych protestów hutników, zawierciaƒska Huta CMC przystàpi∏a do zwolnieƒ grupowych. Wypowiedzenia otrzyma∏o tam ponad 200 osób. DziÊ na miejsce przed hut´ przyjecha∏ europose∏ Zbigniew Ziobro z Solidarnej Polski, by porozmawiaç o tej trudnej sytuacji. Apel z proÊbà o pomoc wystosowa∏ do niego prezydent miasta Ryszard Mach, który podkreÊla, ˝e problemami hutników z Zawiercia próbuje zainteresowaç wszystkich. (…) Zbigniew Ziobro zamierza problemami zawierciaƒskich hutników zainteresowaç Komisj´ Europejskà. radio.katowice.pl – 10 czerwca REKLAMA W „BECZCE” tel. 606 977 733 – wysoka skutecznoÊç – niskie ceny e-mail: [email protected] Krzysztof Kasperek Krzanowice k/Opola ul. Stara Droga 18 Obwodnica Opola tel. 609-133-623 czynne pn-pt 8-16 KLEPKA 2 – klimatyzacja – rozruszniki, alternatory – autoalarmy – centralne zamki (sterowane pilotem) – wymiana oleju (GRATIS!) W „nto” z 28 czerwca ukaza∏ si´ felieton Ryszarda Rudnika, zatytu∏owany „Bieda na staroÊç”. Autor stwierdzi∏ w nim m.in.: „Widaç wyraênie, ˝e komuna lepiej zabezpiecza∏a na staroÊç i to jest najgorsza recenzja, jakiej III RP si´ dorobi∏a na swoje çwierçwiecze”. Gorzka prawda przebija si´ powoli do ÊwiadomoÊci. Ryszard Rudnik te˝ wykiwany Zanim skomentuj´ felieton Ryszarda Rudnika, musz´ zwróciç uwag´, ˝e cz´sta krytyka w „Beczce” tekstów „nto” nie wynika z faktu, i˝ uwa˝am jej dziennikarzy za jakichÊ g∏upków. Wprost przeciwnie, uwa˝am ich za ludzi inteligentnych du˝o ponad Êrednià. Ryszarda Rudnika uwa˝am przy tym za jednego z najinteligentniejszych w „nto”. Tym bardziej jednak musz´ skomentowaç jego felieton o emeryturach, bo skoro przy ca∏ej swej wysokiej inteligencji da∏ si´ jednak wykiwaç w sprawach emerytur, to jakie szanse mieli zwykli ludzie? Nie mieli ˝adnych szans. OszuÊci byli zbyt cwani. JeÊli ktoÊ pracujàcy uwa˝a, ˝e ze sk∏adek emerytalnych p∏aconych do ZUS gromadzi sobie kapita∏ na swà przysz∏à emerytur´, to pad∏ ofiarà oszustwa. A tak w∏aÊnie uwa˝a przyt∏aczajàca wi´kszoÊç Polaków, w tym chyba Ryszard Rudnik. Tymczasem jest to absolutna nieprawda. Zwykli ludzie nie czytajà ustaw. To normalne. Gorzej, ˝e nie czytajà ich te˝ dziennikarze. Gdyby ktoÊ zajrza∏ do „Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeƒ Spo∏ecznych”, to spostrzeg∏by, ˝e s∏owo „gromadzenie” jest stosowane wy∏àcznie do tej cz´Êci sk∏adek emerytalnych, która trafia do OFE. W odniesieniu do pozosta∏ej cz´Êci sk∏adek u˝ywane jest konsekwentnie s∏owo „ewidencjonowanie”. ZUS nie gromadzi ˝adnych sk∏adek. On je tylko ewidencjonuje. Sk∏adki emerytalne, które pracujàcy p∏acà do ZUS, sà przeznaczone na emerytury poprzedniego pokolenia. Nikt nie p∏aci do ZUS na w∏asnà emerytur´. P∏aci na emerytury pokolenia swych rodziców i dziadków, tak jak oni w swoim czasie p∏acili na emerytury jeszcze starszego pokolenia. Pracujàcy w PRL nie odk∏adali w ZUS ˝adnych pieni´dzy na w∏asne emerytury (a tak chyba uwa˝a Ryszard Rudnik). Oni p∏acili do ZUS, a ÊciÊlej p∏aci∏y ich zak∏ady pracy, na emerytury poprzednich pokoleƒ. Teraz na emerytury pracujàcych w PRL ∏o˝à dzisiejsi pracownicy, tymi w∏aÊnie sk∏adkami emerytalnymi, które p∏acà obecnie do ZUS. Emerytury dzisiejszych pracowników b´dà wyp∏acane ze sk∏adek emerytalnych kierowanych do ZUS przez przysz∏ych pracowników. Ryszard Rudnik p∏aci wi´c dziÊ sk∏adki emerytalne do ZUS na emerytury tych, którzy pracowali w PRL. Nie odzyska od nich tych sk∏adek, bo niby jak? Ma w przysz∏oÊci wydrzeç je tym emerytom z ich grobów? Na emerytur´ Ryszarda Rudnika b´dà ∏o˝yç przyszli pracownicy, sk∏adkami wnoszonymi do ZUS, jeÊli oczywiÊcie b´dà ci przyszli pracownicy. Mo˝na wi´c powiedzieç, ˝e pracownik p∏aci dwa rodzaje sk∏adek emerytalnych. Jedne kieruje do ZUS i sà one na emerytury poprzedniego pokolenia, gdy˝ ka˝de pokolenie ma obowiàzek zapewniç godziwà staroÊç poprzednikom. Drugi rodzaj sk∏adki emerytalnej to pieniàdze, które ∏o˝ymy na dzieci, na przysz∏e pokolenia. To sà w∏aÊnie sk∏adki na nasze emerytury, bo gdy te dzieci dorosnà, to b´dà ∏o˝yç sk∏adkami na nasze emerytury. Inne rozwiàzanie nie jest w ogóle mo˝liwe. Dlaczego wi´c w III RP tumani si´ obywateli, sugerujàc im, ˝e sk∏adki kierowane przez nich do ZUS sà na ich przysz∏e emerytury? Moim zdaniem robi si´ tak po to, by ludzie nie widzieli, gdzie i kiedy sà okradani ze sk∏adek. Zaraz na poczàtku III RP Leszek Balcerowicz wywindowa∏ bezrobocie rejestrowane do poziomu ponad 2 mln ludzi i przez ca∏e lata III RP utrzymuje ten wysoki poziom (obecnie 2,1 mln). Pozwala to wcià˝ wypychaç kolejnych Polaków do bogatszych paƒstw, by ich sk∏adki emerytalne zasili∏y tamtejsze systemy. W Polsce bud˝et paƒstwa musi za to ∏ataç pot´˝nà dziur´, powsta∏à wskutek bezrobocia i emigracji, ogromnymi dotacjami dla ZUS. Mo˝na wi´c powiedzieç, ˝e III RP wspar∏a swymi sk∏adkami emerytalnymi bogatsze od niej paƒstwa. Tymczasem obowiàzkiem paƒstwa jest zapewniç takie warunki w kraju, by ludzie nie emigrowali masowo z przyczyn ekonomicznych. III RP NOWOÂå! ul. Namys∏owska 112 46-081 Dobrzeƒ Wielki • firany • zas∏ony • karnisze • szycie i monta˝ tel. 77 544 37 05 tel. 77 433 03 97 nigdy nie wywiàzywa∏a si´ z tego podstawowego obowiàzku. Jeszcze wi´ksza kradzie˝ sk∏adek ma miejsce w przypadku dzieci. Obowiàzkiem paƒstwa jest zapewniç takie warunki, by rodzi∏o si´ odpowiednio du˝o dzieci, które sà gwarancjà przysz∏ych emerytur. Tymczasem III RP ca∏kowicie zlekcewa˝y∏a ten podstawowy obowiàzek „oszcz´dzajàc” na dzieciach setki miliardów z∏otych. Gdzie sà te „zaoszcz´dzone” pieniàdze? Moim zdaniem wytransferowano je do bogatszych paƒstw. Tego wszystkiego nie powinien jednak widzieç zwyk∏y obywatel, któremu wpiera si´, ˝e emigracja i brak urodzeƒ nie majà zwiàzku z jego emeryturà, bo przecie˝ on sobie odk∏ada w ZUS. Ryszard Rudnik chce, by rzàd przygotowa∏ w sprawie emerytur jakiÊ program edukacyjny, który poprawi Polakom nastrój. OsobiÊcie wola∏bym, aby rzàd ujawni∏ wreszcie Polakom ca∏à gorzkà prawd´, bo bez tego nie zawrócimy ze z∏ej drogi. Ta gorzka prawda to np. wypowiedê by∏ego wicepremiera Pawlaka, ˝e „nie wierzy w emerytury z ZUS”. To tak˝e materia∏ FOR (FOR zwiàzane jest z by∏ym wicepremierem Balcerowiczem), zgodnie z którym nale˝y znacznie przyspieszyç podnoszenie wieku emerytalnego i to co najmniej do 70-72 lat, albo te˝ niedawna wypowiedê by∏ego premiera Jana Krzysztofa Bieleckiego, który w debacie emerytalnej stwierdzi∏, ˝e problemy mo˝na rozwiàzaç jednym ruchem, „podnoszàc wiek emerytalny do 90 lat”. To pokazuje, dokàd obecnie zmierzamy. Czy musimy zmierzaç w tym fatalnym kierunku? Nie musimy. Przyk∏adem jest sàsiednia Bia∏oruÊ, w której wiek emerytalny to 55 lat dla kobiet i 60 lat dla m´˝czyzn i ani mowy tam nie ma o podnoszeniu tego wieku. Ich ZUS nie potrzebuje grosza dotacji z bud˝etu, bo na wyp∏aty emerytur wystarcza mu sk∏adek. Na dodatek bia∏oruskim emerytom wiedzie si´ coraz lepiej i dziÊ ju˝ chyba nawet lepiej ni˝ polskim. Ka˝demu wolno wyemigrowaç z Bia∏orusi, ale nie ma masowej emigracji zarobkowej, bo nie ma tam bezrobocia. Na zak∏amanie tego wszystkiego nie pomogà grube miliony, które III RP ∏o˝y co roku na antybia∏oruskà propagand´. Prawda w koƒcu i tak si´ przebije. Piotr Badura Oprawiamy prace: tel. 77-46-96-777 www.kuznia.dobrzen.pl - dyplomowe - magisterskie - in˝ynierskie Dobrzeƒ Wielki, ul. KoÊcielna (przy koÊciele Êw. Katarzyny) KLEPKA 3 Podpisanie listu intencyjnego W dniu 27 czerwca br. PGE Polska Grupa Energetyczna Spó∏ka Akcyjna wraz z Kompanià W´glowà, majàc na uwadze rozwa˝anà mo˝liwoÊç ponownego uruchomienia projektu inwestycyjnego budowy dwóch bloków energetycznych o mo- cy 900 MW ka˝dy w Elektrowni Opole, popisa∏y list intencyjny, na podstawie którego spó∏ki zobowiàza∏y si´ do podj´cia dzia∏ania, majàcego na celu przeanalizowanie ekonomicznych i prawnych mo˝liwoÊci zawarcia umowy d∏ugoterminowej, której przedmiotem by∏yby dostawy w´gla kamiennego, wydobywanego przez Kompani´ W´glowà, do Elektrowni Opole, w tym w szczególnoÊci do bloków obj´tych projektem (po ich wybudowaniu) oraz ewentualnego zaanga˝owania Kompanii w realizacj´ Projektu Opole, w szczególnoÊci zaanga˝owania kapita∏owego. Kuênia w Dàbrówce ¸ubniaƒskiej Na terenie posesji przy ul. Oleskiej 14 stoi zamkni´ta ju˝ od wielu lat na g∏ucho kuênia, której w∏aÊcicielem jest dziÊ rodzina Bukarz. Pani Gertruda Bukarz z domu Giza opowiedzia∏a histori´ rodzinnej kuêni, którà wybudowa∏ przodek pani Gertrudy, mistrz kowalski Rochus Poliwoda. Postawi∏ jà przy samej drodze. Jego córka Weronika wysz∏a za mà˝ za mistrza kowalskiego Miko∏aja Giz´, który pracowa∏ w kuêni razem z teÊciem. W 1936 Miko∏aj otrzyma∏ nakaz rozbiórki warsztatu, bo sta∏ on zbyt blisko drogi. W pracy kuêni to nie przeszkadza∏o, ale w zwiàzku z planowanà budowà nowej drogi, rozbiórka by∏a konieczna. Nowà kuêni´ 33-letni Miko∏aj Giza wybudowa∏ wi´c w g∏´bi posesji, gdzie stoi ona do dziÊ. Choç budyneczek kuêni robi wra˝enie bardzo ma∏ego, to w Êrodku widaç, ˝e móg∏by z powodzeniem pe∏niç rol´ budynku mieszkalnego, tym bardziej, ˝e posiada dodatkowo doÊç wysoki strych, na którym Miko∏aj przechowywa∏ materia∏y i narz´dzia. Wewnàtrz stojà jeszcze maszyny, stanowiàce wyposa˝enie tak popularnego niegdyÊ warsztatu kowalskiego. Sà te˝ drobne narz´dzia, a nawet podkowy. Podczas wojny a˝ do 1947, gdy Miko∏aj wróci∏ z rosyjskiej niewoli, kuênia by∏a zamkni´ta. – Ojciec pracowa∏ w kuêni prawie do koƒca ˝ycia. Zmar∏ 28 lute- KLEPKA 4 go 1980 roku. W czwartek jeszcze by∏ w kuêni, a we wtorek nast´pnego tygodnia ju˝ nie ˝y∏ – wspomina pani Gertruda Bukarz – No∏s by∏o troje dzieci: ja, Rudolf i Heinrich. Jak ojciec robi∏ obr´cze do wozów – do ryfio∏kow – to wo∏a∏ mie i mama, ˝ebychmy mu pomog∏y, bo som by nie poradzio∏. Ale nikt nie przejà∏ kuêni po ojcu. Rudolf o˝eni∏ si´ z Annà Czech i dosta∏ gospodark´, mój mà˝ Ludwik by∏ murarzem, a brat Heinrich wyjecha∏ do Niemiec. Mój brat Rudolf przychodzi∏ do warsztatu i robi∏ sobie ró˝ne rzeczy potrzebne w gospodarstwie, ale co, Rudolf ju˝ nie ˝yje, a Heinrich mieszka w Niemczech. Kowad∏o wzià∏ sobie zi´ç, bo by∏o mu potrzebne” – pani Gertruda zamkn´∏a drzwi rodzinnej kuêni, przekr´ci∏a klucz i schowa∏a go do kieszeni. Na zdj´ciach wn´trze warsztatu i jego wyglàd od strony ulicy. Rozwita Pierzyna Babciu, sprzedaj z∏oto! 5 sierpnia 2011 gram czystego z∏ota kosztowa∏ rekordowe 61 dolarów, 2 stycznia 2013 tylko 54 dolary a 5 lipca zaledwie 39 dolarów. Analitycy sugerujà, ˝e z∏oto b´dzie nadal tanieç. JeÊli wi´c ktoÊ trzyma od 5 sierpnia 2011 z∏oto jako zabezpieczenie, to do dziÊ straci∏ ju˝ 36 proc. poczàtkowej wartoÊci i podobno ma dalej traciç. Nietrudno wyobraziç sobie niepokój ró˝nych babç, które majà gdzieÊ ukryte troch´ z∏ota na „czarnà godzin´”. Chyba w∏aÊnie do tych babç zwraca si´ firma Money.Now, b´dàca cz´Êcià Dollar Financial Corporation za∏o˝onej w USA. Dzia∏a ona nie tylko w Polsce i USA, ale te˝ w Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji, Finlandii, Hiszpanii i Czechach. Poniewa˝ Money.Now nie wymienia Niemiec jako obszaru swego dzia∏ania, wi´c tam babciami zajmuje si´ chyba inna, podobna firma. Na swej polskiej stronie internetowej Money.Now zwraca si´ nie tylko do babç. Dla wnuczek te˝ ma propozycj´. JeÊli np. wnuczka ma po babci z∏ote kolczyki, to Money.Now ch´tnie wymieni je na papierki, bo babcine kolczyki bywajà niemodne, a papierkami mo˝na op∏aciç np. modny kurs hiszpaƒskiego. Oferta Money.Now wydaje si´ jednak najbardziej atrakcyjna dla babç. Zamiast z∏ota, gwa∏townie tracàcego wartoÊç, babcie mog∏yby mieç zakopany w ogródku na czarnà godzin´ s∏oik solidnych i pewnych papierków, a jak uczy historia, z∏oto jest lokatà niepewnà a papierki najpewniejszà pod s∏oƒcem. Gdy wi´c ju˝ babcie zamienià z∏oto na papierki, to b´dà mog∏y odetchnàç z ulgà i w b∏ogim spokoju czekaç na czarnà godzin´. Wszystko to by∏oby pi´kne, gdyby nie moja wieczna podejrzliwoÊç. Od pewnego czasu zwracam czytelnikom uwag´, ˝e coraz wi´cej paƒstw Êwiata chce, by ich z∏oto wróci∏o do kraju (zwykle jest ono na przechowaniu w USA i Anglii). Ostatnio w Polsce zawiàza∏ si´ ruch, domagajàcy si´ powrotu polskiego z∏ota do kraju. Polska te˝ ma z∏oto g∏ównie w Anglii i USA. Ruch „Oddajcie Nasze Z∏oto” ma nawet stron´ internetowà (ramka z prawej). Nie wiem o co chodzi wspomnianemu ruchowi. Niemcy chcà zwrotu z∏ota, bo majà go 3391 ton i jest to a˝ 72 proc. ich rezerw z∏oto-walutowych. Naszego z∏ota jest nieca∏e 103 tony i stanowi ono tylko 5 proc. naszych rezerw. My trzymamy rezerwy w solidnych papierkach a nie w niepewnym z∏ocie, jak niemàdrzy Niemcy. Po co Êciàgaç te Êmieszne 103 tony niepewnego z∏ota? Lepiej wziàç za nie solidne papierki i b´dziemy mieç rezerwy w stu procentach papierkowe. Ró˝ni k∏amcy rozpowiadajà, ˝e to z∏oto, co dano na przechowanie USA (i nie tylko), jest ju˝ dawno przehulane, i gdy teraz ró˝ne paƒstwa chcà jego zwrotu, to Amerykanie majà k∏opot. Rozwiàzaniem by∏by „z∏oty odkurzacz” – taka maszyna, która wyssie z ca∏ego Êwiata z∏oty kurz, te wszystkie babcine pierÊcionki, bransoletki, krzy˝yki, ∏aƒcuszki, kolczyki etc. Gdyby jeszcze spekulanci pomogli zbiç cen´ z∏ota do niskiego poziomu, to nie trzeba by nawet tyle papierków dodrukowywaç. Ale ja w ten „z∏oty odkurzacz” nie wierz´ nic a nic. Inna sprawa to Bia∏orusini, którym wierz´. Ze strony ich banku centralnego (NBRB) wiem, ˝e 5 lipca skupowali czyste z∏oto po 40 dolarów za gram (przypominam, ˝e gie∏dowa cena ustalana w Londynie wynosi∏a wtedy 39 dolarów). Gdybym jednak chcia∏ od NBRB kupiç z∏oto, to ju˝ po 58 dolarów za gram. Rozumiem z tego, US¸UGI PROTETYCZNE lic. tech. dent. Lidia Panek ◆ wykonywanie uzupe∏nieƒ protetycznych ◆ ekspresowa naprawa protez tel. 77 44-18-488, ca∏odobowy 501-363-342 Opole, ul. 1 Maja 15 – oficyna, wejÊcie bramà naprzeciw przystanku MZK przy dworcu PKS Czynne codziennie 11:00 – 17:00 rabaty – raty – rachunki – kosztorysy KLEPKA 6 ˝e oni ch´tnie kupià a niech´tnie sprzedadzà. Pewnie wiedzà, co robià. Tak na marginesie, to Money.Now proponuje za gram czystego z∏ota 108 z∏, czyli tylko 32 dolary i jeszcze jest przy tym gwiazdka. Gdy sprawdzi∏em, co oznacza, to okaza∏o si´, ˝e te 108 z∏ to maksymalna cena, a rzeczywistà ustali ze mnà ich negocjator. Z negocjatorami jest tak, ˝e ja jestem twardy zawodnik, ale ostatnio mi∏a pani negocjator przez telefon wcisn´∏a mi ubezpieczenie na wypadek Êmierci w katastrofie lotniczej. Roztoczy∏a przede mnà wizj´ szlochajàcych dzieci, wnuków i wdowy, ˝e oto dziadek roztrzaska∏ si´ w samolocie, a oni nic z tego nie majà. Gdy oczyma duszy widzia∏em ten zbiorowy szloch, to si´ ubezpieczy∏em. Po tygodniu dotar∏o do mnie, ˝e przecie˝ ja nie latam samolotami. Cofnà∏em zgod´ na ubezpieczenie, ale sk∏adka za pierwszy miesiàc ju˝ przepad∏a. Na koniec jeszcze drobiazg. W lutym jedna z bia∏oruskich gazet informowa∏a, ˝e banknoty dolarowe wytwarza si´ tak, i˝ êle przechowywane (np. wilgoç) mogà byç zaatakowane bakteriami, które spowodujà ich zniszczenie, ale np. banknoty euro sà trwa∏e. U nas zaraz to wyÊmiano (ramka u góry po lewej), ˝e podobno w∏adzom Bia∏orusi chodzi o to, by ludzie odnieÊli dolary do banku. Nie sàdz´, by tak by∏o, bo przecie˝ zapewniono, ˝e euro sà bezpieczne. Bia∏orusini mogli wi´c zamieniç w kantorach dolary na euro. Pr´dzej podejrzewa∏bym, ˝e by∏ to sygna∏ „nawet o tym nie myÊlcie” puszczony w zupe∏nie innà stron´. USA nadrukowa∏y dolarów do ob∏´du. Gdyby je coÊ ze˝ar∏o, to Amerykanom by ul˝y∏o. Jaka pewnoÊç, ˝e ktoÊ nie kombinuje z samoniszczàcymi si´ dolarami? Babcia zakopie w ogródku s∏oik dolarów a potomkowie odkopià s∏oik bezwartoÊciowego proszku. Piotr Badura Ostatnio w przedszkolu W czerwcu, wiadomo – koniec roku szkolnego, promocje, po˝egnania i posmak nowych poczàtków. Tak˝e w Êwierklaƒskich oddzia∏ach Publicznego Przedszkola w Czarnowàsach ˝egnano 26 czerwca szeÊciolatków, uroczyÊcie, w obecnoÊci rodziców, wychowawców, dyrekcji i pozosta∏ych przedszkolaków z oddzia∏u starszaków (Kotki). Nikola, Wiktoria, Aneta, Laura i Marcel „na akademicko” w stosownych ubrankach z biretem, gala, wyst´py, Êwi´towanie, upominki, mi∏o i wzruszajàco w stron´ pasowania na ucznia. Na koniec wspólne zdj´cie. Radowali si´ rodzice, cieszyli wychowawcy i pracujàcy z dzieçmi: Justyna Szwarcbach, Sylwia Kohsyk, Anna Duraj, Aldona Pyrarz, dyrekcja – Katarzyna Radlak i Danuta Serafin-Âliwa. Âwierklaƒskie przedszkole to dwa oddzia∏y. W czerwcu by∏o 25 starszaków i 17 maluchów. Po rekrutacji obydwa oddzia∏y ob∏o˝one. W czerwcu mia∏a te˝ miejsce wielka impreza ca∏ego Publicznego Przedszkola w Czarnowàsach – Festyn Przedszkolny, zorganizowany w Êwierklaƒskiej placówce pod has∏em „Grunt to rodzinka”, w du˝ej mierze promujàcy rodzin´, jako ˝e z za∏o˝enia mia∏ byç familijny. Wszystkie oddzia∏y, od najm∏odszych poczàwszy, zaprezentowa∏y si´ artystycznie przed widownià, czyli rówieÊnikami, ale przede wszystkim rodzicami i goÊçmi. Wystàpi∏y równie˝ najm∏odsze ma˝oretki z GOK Dobrzeƒ Wielki, wÊród których te˝ by∏y milusiƒskie z czarnowàskiego przedszkola. Muzyka, ruch, taƒce, ho∏ubce, brawa, brawa, brawa. Póêniej biesiada i zabawa, od grochówki, kie∏basek i popcornu do biegów, skoków, indiaƒskich konkurencji dla dzieci i doros∏ych, razem i samodzielnie. Dj zabaw przygotowa∏ bez liku, Êwietnie je te˝ prowadzi∏, by∏o w czym uczestniczyç. Cieszy∏y si´ dzieci, cieszyli rodzice i goÊcie: Ewa Drop – dyr. Zespo∏u Szkó∏ w Czarnowàsach i jej z-ca Halina Wosch, Êwierklaƒski radny Jó- zef Moczko i, nie da si´ ukryç, dyrektor przedszkola Katarzyna Radlak – pryncypa∏ i prowadzàca festyn, która podzi´kowa∏a wszystkim oddzia∏om, przygotowujàcym je do wyst´pów wychowawcom, rodzicom za ich nieocenionà pomoc, wszystkim obecnym, a przede wszystkim dobrodziejom, którzy imprez´ wsparli (sponsorami byli: Fabio, sklep „Wszystko dla zwierzàt” – Czarnowàsy, „Estetica” – Salon Fryzjersko-Kosmetyczny w Czarnowàsach, For You – Studio Fryzur i Urody – Czarnowàsy, Agencja PZU – Dariusz Kokot – Czarnowàsy, Przedsi´biorstwo Przemys∏owo-Handlowe – Janusz Zielony, Reha – Medix – Opole – Wróblin, Instytut Urody – Karolina Kus-Banasik – Czarnowàsy, Sklep „Weda” – Robert Orleaƒski – Czarnowàsy, Bukieciarnia – Kwiaty i Upominki Na Ka˝dà Okazj´ – Anna Wieszo∏ek, „Verbum” Centrum J´zykowe Andrzej Mróz, Sklep „Zdrowa ˝ywnoÊç” – Czarnowàsy, „Kredka” – art. papiernicze, zabawki Dariusz Zu˝ewicz Opole, Komax oraz Unimi´s z Chrzanowa). Józef Moczko – Êwierklanin (foto: Moczko i Macioszek) PrzejechaliÊmy ju˝ rowerami nowà drogà z Czarnowàs do Elektrowni Opole wzd∏u˝ Êciany lasu Podlesia Lewego. Na zdj´ciu widok na nowà drog´ od strony ul. WolnoÊci w Czarnowàsach. Przystaƒ w Czarnowàsach Pojawi∏a si´ ju˝ przystaƒ kajakowa na Ma∏ej Panwi w Czarnowàsach (obok mostu drogowego). Na razie s∏u˝y w´dkarzom. Majà tam ∏atwiejsze dojÊcie do rzeki i usiàÊç wygodniej. Mo˝e si´ to jednak wkrótce zmieniç, bo pojawi∏a si´ ju˝ tablica informacyjna czarnowàskiej wypo˝yczalni kajaków „Wikinadia”. Ze strony internetowej „Wikinadii” dowiedzieliÊmy si´, ˝e organizuje ona te˝ sp∏ywy kajakowe (familijne i firmowe) na trasach: Kolanowice – Czarnowàsy, Kolanowice – Dobrzeƒ Ma∏y (Raj) i Czarnowàsy – Dobrzeƒ Ma∏y (Raj). KLEPKA 7 INFORMACJE LOK ALNE Z GMINY DOBRZE¡ WIELKI Zmar∏a Klara Jendryca W∏aÊnie mia∏em do niej zajechaç z kolejnà sprawà, a tu ktoÊ mnie pyta: „ty, wiys ze Klara Jendrycka umar∏a?”. OczywiÊcie, ˝e nie wiedzia∏em i jakoÊ nie potrafi∏em zrazu tego faktu przyjàç do siebie. Przecie˝ mieliÊmy tyle zacz´tych tematów, tyle do rozpoznania, „rozszyfrowania”, choçby grupowe zdj´cie z „czarnowanskiej” fabryki cygar – Cigarrenfabrik – Gabriel, które akurat mia∏em jej pokazaç, powi´kszone, by lepiej by∏o widaç. Za ka˝dym razem, gdy siadaliÊmy do takich analiz, niezwykle si´ anga˝owa∏a, pe∏na wigoru komentowa∏a obrazy z fotografii, z czasów jej dzieciƒstwa, m∏odoÊci i póêniejszych. Nazwiska, szczegó∏y, sytuacje, a˝ dziw, ˝e tyle pami´ta∏a, na bie˝àco sobie przypomina∏a. Nieraz by∏a to fantastyczna podró˝ w przesz∏oÊç. Najwi´cej z tego dotyczy∏o oczywiÊcie Czarnowàs, gdzie si´ 28 sierpnia 1919 urodzi∏a i ca∏e ˝ycie mieszka∏a, ale te˝ innych miejscowoÊci, w których przebywa∏a, np. Âwierkli czy Opola, w którym przed wojnà wiele lat przepracowa∏a. Niektóre z moich artyku∏ów oparte by∏y na jej relacjach w du˝ym stopniu, inne w mniejszym, w sumie wiele wnios∏a do tych opracowaƒ o by∏ych gescheftach (Gonsiora, Gonski, Jendra, Fautschów, Stajschów, Krawczyka, Slottów, Niedworoka – Walka i innych), o Chórze Êw. Cecylii, o incydencie w koÊciele (Kirchenstreik 1931-1932). W przygotowaniach zaawansowane by∏y (sà) kolejne tematy, o fabryce cygar – Gabriela, o gescheftach (Sowada/Gandyra, Niemczyk – Fleischer, Czok – Fleischer, Wener/Moczko – piekarz, Waldyra – piekarz), o czarnowàskim areszcie (Herest – ma∏a chatka, nieistniejàca ju˝, na placu w rogu obecnych ulic WolnoÊci i Krzy˝e) itd., itd. Strata dla lokalnej historii spora, ale przede wszystkim bolesna dla rodziny, bo Klara, od wielu lat wdowa, by∏a matkà i babcià. Bardzo bogobojna, dzieƒ mia∏a pouk∏adany, by∏ czas na drzemk´, mo- Krótko z GOK ✜ Weekendowe przecieranie Szlaku Êw. Jakuba (Cz´stochowa – Dobrzeƒ Wielki) zaplanowano na niedziel´ 28 lipca. W planie jest liczàcy oko∏o 12 km odcinek Bodzanowice – Krzepice. Zainteresowani mogà si´ zg∏aszaç telefonicznie do pana Helmuta Starosty (507-456-729), najpóêniej do 27 lipca. Autobus zabierajàcy uczestników pojedzie trasà Skorogoszcz – Dobrzeƒ Wielki – Opole – ¸ubniany do Bodzanowic, gdzie o godz. 8:00 nastàpi wyjÊcie na szlak. O godz. 12:00 w Krzepicach msza Êw. odpustowa ku czci Êw. Jakuba i udzia∏ w Jarmarku Jakubowym a potem powrót autokarem z Krzepic. ✜ Od 1 lipca do 31 sierpnia w dniach poniedzia∏ek-piàtek, w godzinach 9:00- dlitw´ i dla odwiedzajàcej rodziny. Nie bardzo lubi∏a, gdy ktoÊ ten porzàdek zak∏óca∏. Uczyni∏a to Êmierç. Zmar∏a 20 czerwca 2013. Mia∏a sentyment do Âwierkli, bo mà˝ Jerzy stamtàd pochodzi∏, od „Âtulpów” (w ˝adnej mierze w tym przydomku nie ma czegoÊ niestosownego), czyli Jendryców Êwierklaƒskich. Wszyscy Jendrycowie: ze Âwierkli, Czarnowàs, Masowa, Biadacza, ¸ubnian, Osowca, itd. majà jednego przodka przyby∏ego na poczàtku XIX wieku w te strony – muzyka orkiestry opery – teatru na dworze von Wirttembergów w Pokoju, ale to ju˝ ca∏kiem inna historia. Józef Moczko – Êwierklanin 14:00, w Êwietlicach wiejskich (ChróÊcice, Krzanowice, Âwierkle, Borki – boisko sportowe i Dobrzeƒ Wielki – GOK) oraz Êwietlicach szkolnych (Czarnowàsy, Dobrzeƒ Ma∏y i Kup) prowadzone b´dà dla dzieci zaj´cia rekreacyjne i edukacyjno-kulturalne w ramach akcji letniej 2013. W programie sà gry i zabawy Êwietlicowe a tak˝e na Êwie˝ym powietrzu (zale˝nie od pogody). B´dzie te˝ spektakl teatralny, wyjazd na basen i inne atrakcje. Informacji udziela GOK – tel. 77-46-95-461. ✜ Przez ca∏e wakacje trwaç b´dzie konkurs plastyczny dla Êwietlic i przedszkoli, zatytu∏owany „Patrz´ przez ró˝owe okulary”. Wystawa prac konkursowych nastàpi w dniach 2-6 wrzeÊnia w sali GOK. Na jej zakoƒczenie 6 wrzeÊnia o godz. 11:00 nastàpi wr´czenie nagród. Szczegó∏owych informacji udziela GOK – tel. 77-46-95-461. KLEPKA 8 Gie∏da staroci „Gie∏da staroci i nie tylko” zaprasza wszystkich zainteresowanych w sobot´ 13 lipca na plac obok OSP w Dobrzeniu Ma∏ym. Wielbiciele i kolekcjonerzy starych, zabytkowych przedmiotów a tak˝e zainteresowani osobliwoÊciami, b´dà mieli okazj´ do wzbogaciç swe zbiory bàdê dokonaç korzystnych zamian. Gdyby komuÊ termin 13 lipca nie odpowiada∏, to nast´pna gie∏da b´dzie w tym samym miejscu w sobot´ 10 sierpnia. Najlepiej jednak byç i 13 lipca, i 10 sierpnia. Szczegó∏owe informacje o gie∏dach i fotorelacje z wielu poprzednich mo˝na znaleêç na stronie: www.dobrzenmaly.pl Ponadto telefonicznie i na mejla informacji udziela so∏tys Dobrzenia Ma∏ego, pan Jan Ko∏odziej: tel. – 77-46-96-587 e-mail – [email protected] INFORMACJE LOKALNE Z GMINY POPIELÓW Stare Sio∏kowice jeszcze wy∏adniejà Kar∏owice to Pi´kna WieÊ! Kar∏owice to Pi´kna WieÊ – zapewniajà na stronie internetowej Kar∏owic: www.karlowice.maszt.pl i z pewnoÊcià majà racj´. Okazjà do takiego stwierdzenia by∏a wizyta w Kar∏owicach komisji konkursu „Pi´kna WieÊ Opolska”, organizowanego ju˝ po raz szesnasty przez Zarzàd Województwa Opolskiego. Relacj´ z wizyty komisji wraz ze zdj´ciami (jedno u góry) opublikowano na stronie Kar∏owic i tam odsy∏amy zaintersowanych a tu tylko skrót relacji. Kar∏owice startujà w tym roku w g∏ównej konkurencji, czyli starajà si´ o tytu∏ „Najpi´kniejsza wieÊ”. W walce o ten tytu∏ rywalizujà z Kar∏owicami: Centawa (gmina Jemielnica), ChróÊcina (gm. Lewin Brzeski), Grodzisko (gm. Strzelce Opolskie), Kamionek (gm. Gogolin), Krzy˝owice (gm. Olszanka), ¸àcznik (gm. Bia∏a), Walce (gm. Walce), Z´bowice (gm. Z´bowice), Zimna Wódka (gm. Ujazd) oraz ˚ytniów (gm. Rudniki). Komisja odwiedzi∏a Kar∏owice we wtorek 2. lipca i – jak informuje strona Kar∏owic – na jej „oczarowanie” by∏o tylko 150 minut. G∏ówna cz´Êç prezentacji mia∏a miejsce w Domu Kultury, gdzie panie Krystyna Uhryn i Jolanta Bernacka oraz panowie Fabian Rudyk i Stanis∏aw Szynkowski, omawiali inicjatywy, dzia∏ania i inwestycje jakie ostatnio realizowano w Kar∏owicach. Przedstawiono te˝ sukcesy lokalnej spo∏ecznoÊci. Swe poparcie i uznanie wyrazi∏ wójt Dionizy Duszyƒski. Poza przedstawionym w Domu Kultury multimedialnym pokazem dokonaƒ kar∏owiczan, cz∏onkowie komisji mogli podziwiaç prace i trofea zebrane na wystawie oraz obejrzeç krótkie wyst´py zespo∏ów Lira i Alle-Babki. Jurorzy odwiedzili te˝: 1) przedszkole, które mo˝e pochwaliç si´ odnowionà kolorowà elewacjà i wyremontowanym placem zabaw; 2) „dom Dzier˝ona”; 3) remiz´ stra˝ackà, gdzie najm∏odsi adepci wraz z bardziej doÊwiadczonymi druhami prezentowali wyposa˝enie stra˝nicy i sprz´t przeciwpo˝arowy; 4) Centrum Spotkaƒ z placem zabaw (spacer po nim umila∏ plenerowy wyst´p zespo∏u Lira); 5) szko∏´ podstawowà – gdzie hymnem szko∏y powita∏y goÊci dzieci uczestniczàce w pó∏koloniach, 6) kompleks sportowy przy szkole. Zakoƒczenie wizytacji mia∏o miejsce w Kar∏owiczkach przy „Oazie pod lasem”. Gmina og∏osi∏a 5 lipca przetarg na „Zagospodarowanie terenu w Starych Sio∏kowicach poprzez budow´ ma∏ej architektury turystycznej”. W ramach tego zadania na niezabudowanych i nieu˝ytkowanych nieruchomoÊciach przy ul. Micha∏a (dzia∏ki 1438 i 1439) ma byç rozebrane ogrodzenie betonowe, oczyszczone majà byç rowy i dna stawów a brzegi majà byç wzmocnione faszynà i otoczakami. Majà te˝ powstaç drewniane schody, mostek nad rowem, pomost nad stawem i podesty spacerowe. Powstanà te˝ nowe drewniane ogrodzenia i wykonane zostanà nasadzenia drzew liÊciastych, krzewów ozdobnych i bylin. Ponadto na powierzchni oko∏o 200 mkw. wykonana zostanie nawierzchnia ˝wirowa. Wszystkie wymienione prace mia∏yby byç wykonane do 17 wrzeÊnia. Na razie gmina czeka na oferty zainteresowanych firm, które majà czas na ich z∏o˝enie do 22 lipca godz. 9:45. Pora na rozstanie Zakoƒczy∏ si´ rok szkolny w szko∏ach. Dla wielu dzieci zakoƒczy∏ si´ on tak˝e w przedszkolach. Nie inaczej by∏o w Przedszkolu Publicznym w Popielowie. Jak napisa∏a na gminnej stronie internetowej dyrektor popielowskiego przedszkola, mgr Krystyna Rychlik, tradycjà w nim jest, ˝e wychowanków ˝egna si´ przedszkolnym biwakowaniem. Biwakowanie to mnóstwo zabawy i radoÊci, mecz pi∏ki no˝nej oraz dyskoteka. Nie mo˝e oczywiÊcie zabraknàç ogniska, pieczonych kie∏basek i wspólnego Êpiewu. A na koniec „smaczne spanko” (zdj´cie powy˝ej). Przychodzi jednak czas na powa˝ne po˝egnanie, na rozstanie – pisze pani dyrektor. Dzieci z grupy „Biedronek” na powa˝nie po˝egna∏y si´ z przedszkolem 28 czerwca. By∏y wyst´py, podzi´kowania, wr´czenie dyplomów i wspólne zdj´cia. W niejednym oku zakr´ci∏a si´ ∏ezka. Na internetowej stronie gminy obejrzeç mo˝na galeri´ zdj´ç z po˝egnalnego przedszkolnego biwakowania. OKR¢GOWA STACJA KONTROLI POJAZDÓW Popielów, ul. Szenwalda 39 A, tel. 77 427-56-90 do 92 – przeglàdy techniczne (rejestracja) wszystkich typów pojazdów – komputerowa diagnostyka silnika – remonty pojazdów – wymiana opon i szyb samochodowych Godziny otwarcia: 7.30 – 17.00 i w ka˝dà sobot´ od 8.00 do 13.00 KLEPKA 9 INFORMACJE Z Zagwiêdzia LOKALNE Z GMINY MURÓW Êliç, ˝e wszyscy uczestnicy byli ubrani w kamizelki odblaskowe. � So∏ectwo Zagwiêdzie bierze udzia∏ w konkursie „Pi´kna WieÊ Opolska 2013” w kategorii „WieÊ dziedzictwa kulturowego”. W zwiàzku z tym w piàtek 21 czerwca na terenie Zagwiêdzia przebywa∏a komisja konkursowa w sk∏adzie: Wojewoda Opolski, pracownicy Departamentu Rozwoju Wsi i Wojewódzkiego Urz´du Ochrony Zabytków oraz zespó∏ ekspertów z dziedziny architektury i krajobrazu wsi. U góry po lewej zdj´cie z wizytacji. Wi´cej zdj´ç na stronie: www.zagwizdzie.pl � W sobot´ 22 czerwca odby∏ si´ sp∏yw kajakowy Budkowiczankà (zdj´cie po prawej). Start nastàpi∏ obok drewnianego mostu przy Zabytkach. Tego samego dnia wieczorem przy Zabytkach odby∏a si´ VI Noc Âwi´tojaƒska, z grami i zabawami dla dzieci, pokazami stra˝y po˝arnej, konkurencjami dla doros∏ych, zabawà tanecznà i oczywiÊcie ogniskiem oraz tradycyjnym sp∏ywem wianków. Kilka zdj´ç do obejrzenia na stronie Zagwiêdzia. � W sobot´ 6 lipca odby∏a si´ w Zagwiêdziu pierwsza tegoroczna wycieczka rowerowa dla dzieci i m∏odzie˝y pod nazwà „Szlakiem kapliczek”. Warto podkre- Krótko z gminy wej Bogacicy Jubilatowi z∏o˝one zosta∏y ˝yczenia – poinformowano na gminnej stronie. Gratulujemy! ✜ Dzieci z Grabczoka pojecha∏y w poniedzia∏ek 1 lipca do parku linowego Kanyon w Opolu (przy ul. Korfantego z wejÊciem od strony M∏ynówki). Obszerny opis wyprawy wraz z bogatà fotorelacjà pani so∏tys Klaudia Gustawa zamieÊci∏a na gminnej stronie internetowej. ✜ Wycieczk´ w Góry Âwi´tokrzyskie zaplanowa∏o na sobot´ 24 sierpnia so∏ectwo Bukowo. W programie jest Âwi´ty Krzy˝ (Klasztor Benedyktynów), Bodzentyn, Wàchocki i Nowa S∏upia (Muzeum Staro˝ytnego Hutnictwa Âwi´tokrzyskiego). ✜ Tegoroczny odpust Âw. Antoniego (16 czerwca) po∏àczony by∏ w Bukowie z jubileuszem 25-lecia kap∏aƒstwa ks. Andrzeja Mittmana. Uroczystà sum´ odpustowà koncelebrowali ksi´˝a Andrzej Mittman, Joachim Wietrzniok i Waldemar Klose. Po mszy w imieniu mieszkaƒców Bukowa i No- ✜ Stowarzyszenie Budkowice i Rada So∏ecka D´biƒca organizujà wspólne oglàdanie filmów w plenerze, na które serdecznie zapraszajà. „Kino pod chmurkà” dzia∏aç b´dzie si´ w sobot´ 13 lipca od 21:00 na boisku w D´biƒcu. Warto zabraç koc, coÊ do picia i mo˝e coÊ przeciw komarom. Planowany jest ciekawy repertuar, ale organizatorzy uprzedzajà, ˝e w razie niepogody seans odwo∏ajà. M∏odzie˝owa Orkiestra D´ta „Camerata” ze Starych Budkowic zaj´∏a w swej kategorii II miejsce w XXI Przeglàdzie Orkiestr MniejszoÊci Niemieckiej – poinformowa∏o Âlàskie Stowarzyszenie Samorzàdowe z LeÊnicy, które organizuje przeglàd. W ubieg∏orocznym przeglàdzie „Camerata” mia∏a III miejsce, czyli jej pozycja roÊnie. Gratulujemy! Na YouTube odnaleêliÊmy film z tegorocznego wyst´pu „Cameraty”. Ma on bardzo d∏ugi tytu∏, ale wystarczy wpisaç do wyszukiwarki „Camerata Budkowice 2013”, a wyÊwietli si´ on na pierwszym miejscu listy. Film trwa 18 minut. Kto cierpliwie poszuka, znajdzie inne filmy z Cameratà ze Starych Budkowic. Warto na koniec dodaç, ˝e „Camerata” to nie tylko orkiestra mniejszoÊci, ale te˝ np. orkiestra parafii. Na stronie Parafii Âw. Rocha w Starych Budkowicach jest informacja i zdj´cie „Cameraty”. Magazyn W´glowy Stare Budkowice, ul. Targowa 40 Oferuje: W´giel: Kostka, gruby, orzech, EKO groszek, mia∏, koks Tel. 77 4210011 kom. 511 391 514 KLEPKA 10 Atrakcyjne ceny! Atrakcyjne ceny! ✜ So∏ectwo Murów wita∏o lato festynem w niedziel´ 7 lipca a zaraz nast´pnego dnia grupa dzieci pojecha∏a w zorganizowanej przez so∏tysa wycieczce rowerowej do wioski indiaƒskiej „Hocioka”. By∏y tam indiaƒskie namioty kipi, sami Indianie, atmosfera dzikiego zachodu i ognisko z kie∏baskami, nie jedyne w tym dniu, bo kolejne czeka∏o wieczorem na murowskim placu rekreacyjno-sportowym, gdzie rozegrano mecz siatkówki pla˝owej. � W niedziel´ 14 lipca od godz. 16:00 na stawie w Zagwiêdziu trwaç b´dzie „Festyn rodzinny z w´dkà”. Wst´p wolny. W programie przewidziano konkursy (wiedzy o rybactwie, sprawnoÊciowy dla kibiców, w´dkarstwa rzutowego), pokazy i dru˝ynowe zawody w´dkarskie (m∏ody zawodnik z doros∏ym opiekunem). Zaplanowana jest te˝ gratisowa degustacja karpia z grilla. Przy braku pogody festyn odb´dzie si´ „na sucho” w sali sportowej obok stawu. OPOLE I OKOLICE – DAWNIEJ I DZI Z historii opolskiego piwowarstwa (44) Browary powiatu opolskiego(7) Huta szk∏a w Murowie ko∏o Opola DziÊ odbiegn´ troch´ od tematu, bo przecie˝ huta szk∏a nie produkuje piwa. Pozwalam sobie mimo to napisaç o niej kilka s∏ów, poniewa˝ do koƒca XIX wieku mia∏a bezpoÊrednie powiàzania z piwowarstwem. Huty szk∏a w Murowie ju˝ nie ma. Do jej tradycji nawiàzuje Vitroterm – Murów SA, jeden z najwi´kszych w Polsce producentów szyb zespolonych. KiedyÊ jednak murowska huta wytwarza∏a nie tylko szk∏o okienne, ale te˝ butelki. Hut´ za∏o˝ono w siedemdziesiàtych lub osiemdziesiàtych latach XVIII wieku. Za∏o˝ycielem by∏ klasztor w Czarnowàsach, stàd nazwa „Czarnowanzer Glashütte”. W 1788 za produkcj´ odpowiedzialny by∏ „Glashüttenmeister” Johann Feigel, w 1791 Anton Graf. W 1810 huta przesz∏a na w∏asnoÊç paƒstwa pruskiego, co zwiàzane by∏o z sekularyzacjà dóbr klasztornych. W 1834 za cen´ 10.000 talarów sta∏a si´ ona w∏asnoÊcià rodziny Ebstein. Ebsteinowie byli mi´dzy innymi w∏aÊcicielami browaru w niedalekim Kup (Kupp), mo˝na wi´c przypuszczaç, ˝e u˝ywane przez ich browar butelki by∏y produkowane w∏aÊnie w Murowie. Zarówno hut´ szk∏a, jak i browar sprzedali oni w 1895 roku. Na ilustracji u góry po lewej butelka z poczàtku XIX wieku z sygnaturà huty szk∏a w Murowie. Obok dwie sygnatury w powi´kszeniu. Na pierwszej oprócz napisu Czarnowanzer Glashütte znajduje si´ oznaczenie pojemnoÊci 1/2 Q. PR., co odpowiada jednej drugiej pruskiej kwarty, czy- Patrzek AUTO ELEKTRYKA Józef Brynica M E C H A N I K A D i a g n o s t y k a k o m p u t e r e m ¸ubniaƒska 31a KLIMATYZACJA – serwis + naprawa tel./fax: NAPRAWA: rozruszników, alternatorów, 77 421-52-48 elektroniki, ABS i sterowników, AIRBAG itp. tel. kom. REGENERACJA TURBOSR¢˚AREK 609 381-213 PE¸NA GAMA AKUMULATORÓW Naprawa i monta˝ zamków centralnych – z pilotem – alarmów, monta˝ sprz´tu audio, naprawa ogrzewania webasto przeglàdy okresowe, elektryka ciàgników i maszyn rolniczych. KLEPKA 11 li po∏owie z 1,145 litra. Czy przedstawiona na ilustracji butelka naprawd´ ma pojemnoÊç 0,5725 litra nale˝a∏oby sprawdziç. Na drugiej sygnaturze pod napisem Czarnowanzer Glashütte widoczne jest nazwisko Ebstein. Zdj´cia unikalnych eksponatów mog∏em wykonaç dzi´ki uprzejmoÊci w∏aÊciciela restauracji „Kuchnia Âlàska” w Dobrzeniu Wielkim, za co w tym miejscu serdecznie dzi´kuj´. Huta szk∏a w Murowie jako jedna z kilkunastu zak∏adów na terenie ówczesnych Niemiec produkowa∏a w ostatnich latach XIX wieku butelki do piwa z zamkni´ciem piecz´ciowym, opatentowane przez firm´ z Hamburga. U góry po prawej reklama hamburskiej firmy. Zamkni´cie piecz´ciowe by∏o przez krótki czas bardzo popularne, poniewa˝ by∏o szczelniejsze ni˝ zamkni´cie na korek naturalny i dawa∏o si´ ∏atwiej otwieraç. Z czasem zosta∏o jednak wyparte przez zamkni´cie z porcelanowà g∏ówkà. Andrzej Urbanek OPOLE I OKOLICE – DAWNIEJ I DZI W DFK Opole Gos∏awice Ko∏o DFK Opole Gos∏awice co roku Êwi´tuje „Dzieƒ Matki”. W tym roku spotkanie z tej okazji zorganizowano 18 maja. Zebranych przywita∏ przewodniczàcy ko∏a, ˝yczàc wszystkim matkom du˝o zdrowia i pogody ducha. W dalszej cz´Êci spotkania dzieci z zespo∏u „Opolskie Wróble” („Oppelner Spatzen”) zaprezentowa∏y program artystyczny, za co zebra∏y goràce brawa. Potem przy akompaniamencie muzyków z zespo∏u Êpiewaczego „Heimatklang” Êpiewano niemieckie pieÊni i deklamowano okolicznoÊciowe wiersze. Do weso∏ego nastroju przyczynia∏y si´ te˝ opowiadane kawa∏y. Na sto∏ach pojawi∏a si´ kawa i ró˝nego rodzaju ciasta. Spotkanie up∏yn´∏o w mi∏ej atmosferze. Ernst Mittmann Od redakcji: Dodajemy jeszcze, ˝e w najnowszych planach ko∏a DFK Opole Gos∏awice by∏a jeszcze wycieczka do ¸ubowic, aby odwiedziç tamtejsze GórnoÊlàskie Centrum Kultury i zapoznaç si´ z miejscem urodzenia jednego z najwi´kszych wieszczy romantyzmu, Josepha von Eichendorff. W programie wycieczki by∏a te˝ wizyta na tamtejszym starym cmentarzu (spoczywajà na nim cz∏onkowie rodu Eichendorff. Zaplanowano te˝ zwiedzenie ruin zamku i wizyt´ w „Farskiej Stodole” w Biedrzychowicach. Do czasu zamkni´cia tego wydania „Beczki” nie otrzymaliÊmy potwierdzenia, ˝e wycieczka odby∏a si´ zgodnie z planem, ale z tego, co wiemy, w DFK Opole Gos∏awice zasadà jest, ˝e wszystko odbywa si´ zgodnie z planem. Nowa WieÊ Królewska – IV Festyn Rodzinny W sobot´ 29 czerwca Rada Dzielnicy Nowa WieÊ Królewska zorganizowa∏a Festyn Rodzinny. By∏ to ju˝ czwarty taki festyn – informuje pani Karina Piechota, która przewodniczy radzie dzielnicy. Specjalne atrakcje czeka∏y na najm∏odszych mieszkaƒców dzielnicy. Dzieci mog∏y obejrzeç tresur´ psów i poznaç tajniki obcowania z czworonogami. Mog∏y te˝ wziàç udzia∏ w warsztatach garncarstwa i filcowania zorganizowanych przez Akademi´ Szkraba a tak˝e samodzielnie przygotowaç zdrowe soki ze Êwie˝ych owoców. Panie fryzjerki z dzielnicy malowa∏y maluchom twarze i w∏osy w fantazyjne kolory. Dzieci na pewno nie nudzi∏y si´ tego sobotniego popo∏udnia a ich rodzice mogli mi∏o sp´dziç czas przy kawie, Êlàskim ko∏aczu, grillu i muzyce. Fotorelacj´ z Festynu Rodzinnego mo˝na obejrzeç na internetowej stronie dzielnicy (której adres w tytule tekstu obok). Dwa z szesnastu zamieszczonych tam zdj´ç pokazujemy tutaj (u góry i u do∏u). www.rada-nwk.opole.pl Nowa WieÊ Królewska ma kolejnà stron´ internetowà, której adres podaliÊmy w tytule. Jest to strona Rady Dzielnicy NWK. Informuje ona o pracach rady i organizowanych przez nià imprezach. Obok zamieÊciliÊmy informacj´ o jednej z takich imprez – Festynie Rodzinnym. Zainteresowani znajdà te˝ na stronie rady relacj´ z Turnieju Futbolowego Dzielnic Opola. Zwyci´˝y∏ w nim Zakrzów. Kolejne by∏y: Groszowice, Nowa WieÊ Królewska, Grotowice, Szczepanowice i Gos∏awice. Ostatnie dwa miejsca to Bierkowice i Grudzice. GABINET DENTYSTYCZNY Czynne 6 dni w tygodniu w godzinach 9.00 – 21.00 45-531 Opole ul. G. Morcinka 43 tel. 77 423-44-85 tel. kom. 508 519 192 e-mail:[email protected] www.prestige.opole.pl KLEPKA 12 INFORMACJE Arnstein. Czytaniem fragmentów ksià˝ki „Spalony poeta” rozpoczà∏ hamburski pisarz i ˝urnalista Jürgen Serke spotkanie w starej synagodze, upami´tniajàce 80 rocznic´ palenia ksià˝ek w dniu 10 maja 1933 roku z rozkazu Adolfa Hitlera. Mia∏o to miejsce równie˝ w Arnstein. T´ rocznic´ uczcili te˝ dwaj inni artyÊci, mianowicie aktor Horst Taupp-Meisner, któremu towarzyszy∏ na saksofonie Rainer Schwander, oraz gitarzysta Bernhard von der Goltz. Wieczór pami´ci prowadzi∏ Roland Metz, który podzi´kowa∏ artystom za to, ˝e przypomnieli twórczoÊç przedstawicieli nie˝yjàcej generacji. Büchold. 1225 lat istnienia obchodzi∏a miejscowoÊç Büchold. Do tego wielkiego jubileuszu mieszkaƒcy przygotowywali si´ od wielu miesi´cy, tote˝ ka˝da ulica, ka˝dy skwerek by∏y przygotowane do obchodów na medal. 51 wystaw nawiàzywa∏o do pi´knej historii wsi. Na ulicach mo˝na by∏o zobaczyç mieszkaƒców w strojach z kolejnych epok, a na zamku miejscowy teatr amatorski zaprezentowa∏ historyczny spektakl. Swoje rzemios∏o i gotowe wyroby prezentowali myÊliwi, pszczelarze, koszykarze, miotlarze, wyrabiacze sit, szewcy, itd. Nie mo˝na nie wspomnieç o przysmakach miejscowej kuchni frankoƒskiej, muzyce, itd., itd. Nie mo˝e wi´c nikogo dziwiç, ˝e Büchold odwiedzi∏y z tej okazji tysiàce goÊci. Portret mówiony 20 czerwca Biblioteka w Je∏owej zorganizowa∏a spotkanie z cyklu „Portret mówiony”. Bohaterami byli nie˝yjàcy ju˝ nauczyciele je∏owskiej szko∏y. GoÊcie, wÊród których byli dawni uczniowie i obecni nauczyciele, wspominali zmar∏ych, którzy byli autorytetami dla swych uczniów. Przywo∏ywano ró˝ne historie, czasami Êmieszne zdarzenia. Szkoda, ˝e tych osób ju˝ nie ma wÊród nas. Anna Kulik LOKALNE Z GMINY I LeÊny Bieg Wakacyjny 21 czerwca w Je∏owej, z udzia∏em 49 zawodników, odby∏ si´ „I LeÊny Bieg Wakacyjny”. Jego organizatorem by∏ Mi´dzyszkolny Uczniowski Klub Sportowy Je∏owa. Prócz gospodarzy w zawodach uczestniczyli uczniowie z Luboszyc i ¸ubnian. Biegano w szeÊciu kategoriach. Na zm´czonych zawodników czeka∏a na mecie orzeêwiajàca woda, a najszybsi stan´li na podium i udekorowano ich medalami. Wyniki koƒcowe: Dziewcz´ta z roczników 2004-2005 (dystans 200 metrów) – 1. Natalia Grala PSP ¸ubniany, 2. Roksana Mucha PSP Je∏owa i 3. Sara Raczek PSP Je∏owa. Ch∏opcy z roczników 2004-2005 (200m) – 1. Marcel Âwierc PSP Luboszyce, 2. ¸ukasz Segieth PSP Je∏owa, 3. Gabriel Ficek PSP Je∏owa. ¸UBNIANY Dziewcz´ta z roczników 2002-2003 (400m) – 1. Natalia Pawelec, 2. Sylwia Pawelec, 3. Mariola Warmons – wszystkie z PSP Je∏owa. Ch∏opcy z roczników 2002-2003 (400m) – 1. Oliwer Leckner PSP ¸ubniany, 2. Daniel Karwat PSP Je∏owa, 3. Krzysztof Pietrasz PSP Je∏owa. Dziewcz´ta z roczników 2000-2001 (600m) – 1. Sara Leckner, 2. Anita Rossa, 3. Dominika Stawecka – wszystkie z PSP ¸ubniany. Ch∏opcy z roczników 2000-2001 (600m) – 1. Hubert Felix PSP ¸ubniany, 2. Dawid Faltim PSP ¸ubniany, 3. Sebastian Segieth PSP Je∏owa. Po „I Biegu Miko∏ajowym” by∏y to drugie zawody zorganizowane przez niedawno zawiàzany klub sportowy. Miejmy nadziej´, ˝e w przysz∏oÊci klub jeszcze si´ rozwinie i b´dzie pr´˝nie dzia∏a∏ dla spo∏ecznoJacek Wieczorek Êci naszej gminy. Dawni starostowie weselni 7 czerwca Biblioteka w Luboszycach zorganizowa∏a spotkanie „Starostowie weselni”. Najodpowiedniejszym na to miejscem by∏a Izba Regionalna w Szkole Podstawowej w Luboszycach, pi´knie prowadzona przez nauczycielk´ Zofi´ Wilczek. Stare eksponaty stanowi∏y doskona∏e t∏o. M∏odzie˝ w strojach ludowych z ciekawoÊcià, a mo˝e i odrobinà wzruszenia s∏ucha∏a opowieÊci o dawnych starostach weselnych, zapraszanych do domów, aby wyprosiç potrzebne ∏aski dla m∏odych, którzy za chwil´ podà˝à do koÊcio∏a, zawrzeç Êlub. Przemówienia starostów by∏y bardzo wymowne. Wielu ociera∏o ∏zy z oczu, s∏uchajàc tych oracji. W gminie ¸ubniany starostami bywali na ogó∏ m´˝czyêni, ale nie zawsze. Przemówienia starostów pami´tano przez wiele lat. Na Êlad nazwisk starostów natrafi∏am w pracy Czes∏awa Kurka – „Tradycja i wspó∏czesnoÊç opolskich starostów weselnych”. Wymienieni sà tam: z Je∏owej – Franciszek Kampa, Eryka Przyby∏a, E. Sporin i Wiktor Pietrasz; z Dàbrówki ¸ubniaƒskiej – Maria Grzesik i Anna Ka∏u˝a; z ¸ubnian – Wincenty Kozio∏; z Luboszyc – Leon Bok i Augustyn Ciernia; z Kolanowic – Stanis∏aw Kozio∏; z K´py – Józef Zawada. Ciekawostkà jest, ˝e a˝ do XVI wieku starostów nazywano „dziewos∏´bami”. W spotkaniu uczestniczy∏a pani Krystyna Nawrat, córka starosty Leona Boka z Luboszyc. ZaÊpiewa∏a pi´kne, stare pieÊni weselne i oczarowa∏a tym publicznoÊç. Z kolei pan Krystian Czech opowiada∏ o „wypro∏saniu” na weselach. Nie˝yjàcy ju˝ starosta Stanis∏aw Kozio∏ z Kolanowic powiedzia∏ kiedyÊ o tej pi´knej, ale zanikajàcej funkcji tak: „Starosta na weselu znaczy wi´cej ni˝ urz´dnik, a mo˝e nawet ni˝ ksiàdz, je˝eli na wesele przyje˝d˝a, wszyscy muszà go s∏uchaç.” Zakoƒczenie spotkania by∏o bardzo apetyczne. Ko∏aczem dro˝d˝owym delektowali si´ wszyscy jego uczestnicy. Anna Kulik MEBLE NA WYMIAR www.giesa.pl kuchnie, sypialnie, ∏azienki, garderoby, szafy i inne Aran˝acja, pomiar i projekt w cenie mebli W ofercie Popielów, ul. Klasztorna 3 tak˝e Sklep – Dobrzeƒ Wielki ul. Namys∏owska 22 sprz´t AGD tel. 77 46-95-279, kom. 604-995-183 KLEPKA 13 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY Zawada Cup 2013, czyli 27 lipca wszyscy kopiemy pi∏k´! Festyn Pi∏karski „Zawada Cup” organizowany przez M∏odzie˝owà Rad´ Gminy Turawa (MRGT) we wspó∏pracy z Grupà „SBRT” to wakacyjna propozycja dla ma∏ych i du˝ych. Dzi´ki wspó∏pracy z lokalnymi organizacjami (LZS Zawada, OSP Zawada) oraz w∏adzami Zawady (Rada So∏ecka), obok cz´Êci g∏ównej, jakà jest turniej „Zawada Cup”, odb´dzie si´ równie˝ festyn sportowy, bogaty w konkurencje sprawnoÊciowe a zakoƒczony wspólnà zabawà tanecznà dla m∏odzie˝y i doros∏ych. Festyn sk∏ada si´ z dwóch cz´Êci. Popo∏udniowa to turniej pi∏ki no˝nej amatorskich dru˝yn niezrzeszonych, do którego zapraszamy okoliczne spontanicznie zorganizowane dru˝yny sk∏adajàce si´ z m∏odzie˝y i doros∏ych (zarówno ch∏opcy, jak i dziewcz´ta) oraz konkurencje sprawnoÊciowe dla ch´tnych. Cz´Êç wieczorna to uhonorowanie zwyci´zców i zabawa taneczna. Tegoroczna edycja „Zawada Cup” odb´dzie si´ 27 lipca (sobota) na boisku LZS Zawada. W ubieg∏ym roku (2012) w turnieju wzi´∏o udzia∏ 14 amatorskich dru˝yn Krótko z gminy ✜ 15 czerwca odby∏a si´ wycieczka do Warszawy, zorganizowana przez Stowarzyszenie „Nasz Osowiec”. WczeÊniej, 8 czerwca, ministranci wraz z ksi´dzem proboszczem byli w Górach Sto∏owych i Wambierzycach a 1 czerwca m∏odzie˝ z parafii uczestniczy∏a w XVII Spotkaniu M∏odych Lednica 2000 pod has∏em „W imi´ Ojca”. Krótkie relacje z tych wyjazdów wraz ze zdj´ciami pana Artura Gallusa znajdà zainteresowani na stronie: www.osowiecslaski.pl ✜ W nagrod´ za systematyczny udzia∏ w treningach Gmina Turawa zorganizowa∏a dla m∏odych zawodników wyjazd do akwaparku – informuje Grzegorz Nowakowski. Pojechali zawodnicy z klubów: LZS Zawada, LKS Kotórz Ma∏y, LKS Bierdzany, LZS Ligota Turawska i LZS STAL Osowiec. Warto podkreÊliç, ˝e na 45 uczestników a˝ 20 by∏o ze STALI Osowiec, ale te˝ ten klub ma najwi´cej m∏odzie˝y „SCHODY – LUBDA” Henryk Lubda NOWE SIOŁKOWICE, ul. PIASKOWA 12 tel. 77 427-57-20 kom. 603-634-177 www.lubda.pl z gmin Turawa, Opole, ¸ubniany, Ozimek i Dobrzeƒ Wielki. Czekamy na kolejne! W obecnej formie festyn organizujemy od 2011 roku, kiedy to wznowiliÊmy organizacj´ turnieju po przerwie trwajàcej od roku 2005. Impreza ze spontanicznej rywalizacji pi∏karskiej obejmujàcej niegdyÊ poszczególne „dzielnice” Zawady przekszta∏ci∏a si´ w otwarty wakacyjny turniej pi∏ki no˝nej dru˝yn amatorskich, w którym ka˝dy mo˝e powalczyç o puchar „Zawada Cup”. Zg∏oszenia dru˝yn przyjmowane b´dà wed∏ug przedstawionych zasad do 23 lipca 2013. Szczegó∏y, regulaminy, formularze zg∏oszeniowe znajdujà si´ na stronie www.turawa.pl w zak∏adce M∏odzie˝owa Rada Gminy. Bie˝àce informacje mo˝na uzyskaç pod numerem 504-251-946 (Sebastian Klotka) – tam te˝ przyjmowane sà wst´pne zg∏oszenia do turnieju, potwierdzane potem dostarczeniem formularza zg∏oszeniowego. Wioletta Dorn (MRGT) Sebastian Klotka (SBRT) w swych szeregach. Obszerniejsza relacja z wyjazdu znajduje si´ na gminnej stronie internetowej. ✜ 5 czerwca w turawskim urz´dzie gminy odby∏ si´ turniej „Co wiem o swojej gminie”. Jego inicjatorem jest Towarzystwo Mi∏oÊników Ziemi Turawskiej. W turnieju uczestniczyli uczniowie ze szkó∏ podstawowych w Kad∏ubie Turawskim, Ligocie Turawskiej, W´grach i Osowcu (m∏odsza kategoria) oraz turawscy gimnazjaliÊci (starsza kategoria). Laureatami turnieju (gimnazjaliÊci) zostali: Daniel Jonczyk – zwyci´zca turnieju, Kamila Krawczyk – II miejsce, Krzysztof Woszko – III miejsce, Marcin Pielorz – IV miejsce oraz Emil Kornek – V miejsce. Na gminnej stronie internetowej pan Jerzy Farys informuje szczegó∏owo o przebiegu turnieju. Podana jest te˝ lista nagrodzonych i wyró˝nionych uczniów szkó∏ podstawowych. ✜ W dniach 22-23 czerwca na Jeziorze Du˝ym w Turawie odby∏y si´ regaty. Na gminnej stronie internetowej umieszczono kilka zdj´ç z tej imprezy, udost´pnionych przez Jacht Klub Opolski. TURAWA Sukcesy Orkiestry Ze strony internetowej So∏ectwa W´gry dowiedzieliÊmy si´, ˝e Orkiestra D´ta OSP W´gry zaj´∏a III miejsce w Przeglàdzie Orkiestr Stra˝ackich w Byczynie. Gratulujemy Orkiestrze! Warto tu dodaç, ˝e przed paroma tygodniami Orkiestra z W´grów zaj´∏a II miejsce w XXI Przeglàdzie Orkiestr MniejszoÊci Niemieckiej. Odbywa∏ si´ on 16 czerwca w Lichyni a przystàpi∏o do niego 15 orkiestr z ca∏ego województwa. Organizatorem tego przeglàdu jest Âlàskie Stowarzyszenie Samorzàdowe we wspó∏pracy z Burmistrzem LeÊnicy. Z naszej okolicy w Lichyni wystàpi∏y te˝ dwie orkiestry m∏odzie˝owe: M∏odzie˝owa Orkiestra D´ta Camerata ze Starych Budkowic, która w swojej kategorii zaj´∏a II miejsce, oraz M∏odzie˝owa Orkiestra D´ta Gminy Chrzàstowice, którà wyró˝niono. WegryWideo Od 20 grudnia 2012 So∏ectwo W´gry ma swojà „prawie telewizj´” na YouTube. Mo˝na tam obejrzeç 28 krótkich filmów. Aby do nich dotrzeç nale˝y do wyszukiwarki YouTube wpisaç tytu∏ tej notatki „WegryWideo”, ale tak jak jest, bez ˝adnych poprawek. GdybyÊmy bowiem napisali „W´gryWideo” lub choçby tylko „Wegry Wideo”, to utoniemy w oceanie filmików turystów, którzy wybrali si´ na W´gry i swój wyjazd uwiecznili na filmie. Dwa najnowsze filmy to niedawny wyst´p Orkiestry D´tej OSP w Lichyni (9:56) oraz „Golec uOrkiestra OSP W´gry 2013” (5:11). Jeszcze wczeÊniejszy to „Bo˝e Cia∏o 2013” (1:08), który nakr´cono akurat w Osowcu. Tylko trzy filmy trwajà ponad 10 minut. Sà to: „Wyplatanie korony do˝ynkowej 2011” (14:34), „Do˝ynki 2011 W´gry” (11:30) oraz „Âw. Marcin w W´grach 2011” (10:01). Najwi´kszà popularnoÊcià cieszy si´ jednak „Pasterka 2012” – 665 wyÊwietleƒ. UG kot za p∏ot Urzàd Gminy Turawa poszed∏ Êladami WegryWideo. Od 1 lipca na YouTube mo˝na oglàdaç pierwszy turawski film „urz´dowy”, poÊwi´cony segregacji odpadów w gminie Turawa wed∏ug nowych przepisów. Do wyszukiwarki YouTube nale˝y wpisaç „UGTurawa”. OPONY • WULKANIZACJA ❏ opony nowe i u˝ywane zachodnich firm do samochodów osobowych i dostawczych ❏ monta˝ i wywa˝anie tel. 77 403-26-10 ❏ us∏ugi wulkanizacyjne kom. 607 381 644 ❏ oleje Castrol + wymiana Wojciech Filipowicz Kup, ul. 1 Maja 1b czynne 9.00-17.00 w soboty 9.00-15.00 KLEPKA 14 INFORMACJE LOKALNE Z GMINY CHRZÑSTOWICE O Puchar Dzielnicowego II Turniej o Puchar Dzielnicowego rozegrano 26 czerwca w hali sportowej w Chrzàstowicach – informuje gminna strona internetowa. Organizatorem imprezy by∏ Rewir Dzielnicowych z Komisariatu Policji w Ozimku: st. asp. Miros∏aw Marciniak, asp. Sebastian Pawlak (g∏ówny organizator), m∏. asp. S∏awomir Fràk. W turnieju uczestniczy∏y szko∏y podstawowe z Chrzàstowic, Grodêca, Krasiejowa i SP nr 2 z Ozimka. Uczniowie rywalizowali w dwóch kategoriach wiekowych: klasy I-III oraz IV-VI. W sumie 80 uczestników rozegra∏o 12 meczy. W klasach I-III zwyci´˝y∏ Krasiejów przed Chrzàstowicami, Grodêcem i Ozimkiem. W klasach IV-VI najlepsze by∏y Chrzàstowice przed Grodêcem, Krasiejowem i Ozimkiem. Wszystkie dru˝yny otrzyma∏y pamiàtkowe puchary wraz z maskotkà „PolicuÊ”, a ka˝dy uczestnik upominek w formie Êwiate∏ka odblaskowego i zapi´cia, które poprawiajà bezpieczeƒstwo na drogach. Na zakoƒczenie by∏ wspólny grill. Remonty dróg Kuêni (165m x 3m), bocznà od Ozimskiej w Falmirowicach (55m x 3m) oraz ul. M∏yƒskà w D´biu (180m x 2,5m). ¸àcznie jest to 2081 mkw., na które ma byç po∏o˝ona warstwa asfaltu gruboÊci 4 cm. Oferty zainteresowanych firm b´dà przyjmowane do 24 lipca. Wybrana firma b´dzie mia∏a 60 dni na wykonanie prac. Gmina og∏osi∏a przetarg na remont dróg gminnych. Chodzi o ul. Wrzosowà w Chrzàstowicach (170m x 4m); ul. Wrzosowà – I przecznica w Suchym Borze (97m x 3m), drog´ na cmentarz w D´bskiej Okruszek historii Smutny krzy˝ z D´bskiej Kuêni Widoczny na zdj´ciu betonowy krzy˝ znajduje si´ na prywatnej posesji po∏o˝onej na rogu ulic Kolonia i Wiejskiej w D´bskiej Kuêni. Postawiono go w 1948 roku. Ten rok zapisany jest na krzy˝u. Próbowa∏em si´ czegoÊ dowiedzieç o nim. Chcia∏em wiedzieç, jaka intencja przyÊwieca∏a fundatorowi, który ustawi∏ ten krzy˝. Pan Mariusz Mateja opowiedzia∏ mi bardzo smutnà histori´ jego powstania. Pod koniec ostatniej wojny w domu po przeciwnej stronie drogi, a ÊciÊlej w zabudowaniach gospodarczych, ukrywa∏ si´ niemiecki ˝o∏nierz. Sowieci znaleêli go tam jednak i zamordowali. Tak˝e rodzina, do której nale˝a∏a ta posesja, zosta∏a bestialsko zamordowana. Wszystkich zamkni´to w budynku mieszkalnym, a nast´pnie dom wraz z nimi spalono. Kiedy dziadek pana Matei wróci∏ w 1948 roku z niewoli, to postawi∏ ten krzy˝ na pamiàtk´ tego wydarzenia. Obecnie krzy˝ znajduje si´ w remoncie. Pana Mariusza Matej´ zasta∏em w∏aÊnie w trakcie pracy podczas remontowania krzy˝a. Ernst Mittmann W archiwalnej prasie znaleêliÊmy og∏oszenie z 22 marca 1843 roku, które dotyczy terenu obecnej gminy Chrzàstowice. Zamieszczamy je poni˝ej. W og∏oszeniu informowano, ˝e odcinek drogi mi´dzy Chrzàstowicami i Ozimkiem, od ostatniej posesji a˝ do poczàtku lasu b´dzie przez osiem tygodni zamkni´ty z powodu „szosowania” (Chaussirung). DomyÊlamy si´, ˝e chodzi∏o o brukowanie drogi, która wczeÊniej by∏a zapewne drogà gruntowà. W zwiàzku z „szosowaniem” g∏ównej trasy woênicom nakazywano jeêdziç starà drogà przez Schodni´. Po „szosowaniu” droga stawa∏a si´ lepsza, bo na gruntowych, w okresach mo- MI¢DZYNARODOWY PRZEWÓZ OSÓB I TOWARÓW Marcin Nowok MARTI-TRANS, ul. Pokojska 3 46-083 Nowe Sio∏kowice kom. 603 193 155 tel. 77 46-92-008 KLEPKA 15 krych wozy bardzo grz´z∏y. RadoÊci z poprawy drogi towarzyszy∏ jednak smutek z powodu wprowadzenia op∏at. Domki poboru c∏a drogowego stawiano co 1 – 1,5 mili (mila mia∏a ok. 7,5 km wi´c c∏o pobierano co 7-10 km). Ze starych map wiemy, ˝e punkt poboru c∏a drogowego (Zollamt) na trasie z Opola do Chrzàstowic by∏ przy obecnej ul. Cz´stochowskiej w Opolu. By∏ to Zollamt Adam und Eva. Jego budynek istnieje do dziÊ. Nast´pny Zollamt by∏ w∏aÊnie w Chrzàstowicach. Woênicom wcale nie pali∏o si´ do p∏acenia c∏a drogowego. W punktach poboru nieraz dochodzi∏o do awantur. Niektórzy próbowali je obje˝d˝aç. Wszystko to by∏o oczywiÊcie karalne. Nowe telefony starostwa MARMURY– GRANITY Starostwo Powiatowe w Opolu poinformowa∏o naszà redakcj´, ˝e od 3 lipca zmieni∏y si´ wszystkie numery telefonów wydzia∏ów mieszczàcych si´ w g∏ównej siedzibie przy ul. 1 Maja 29 (róg ul. Reymonta) oraz jednostek urz´dujàcych w budynku przy ul. Ksià˝àt Opolskich 27 (w pobli˝u ronda). Lista nowych telefonów jest zbyt d∏uga, byÊmy jà tu zamieÊcili, wi´c podajemy tylko wybrane numery. Firma kamieniarska – Jerzy Iskierka 46-045 Kotórz Ma∏y • ul. Opolska 69 telefon/fax 77 421-22-05 telefon kom. 601 862-592 Starosta Henryk Lakwa, wicestarosta Leonarda P∏oszaj oraz cz∏onek zarzàdu powiatu Krzysztof Wysdak ∏àczeni sà przez sekretariat, w którym pracuje pani Dorota Radzioch. Dzwoniç nale˝y pod numery: 77-541-51-01 lub 77-541-51-02 Gdy ktoÊ nie wie, do kogo w starostwie powinien si´ zwróciç ze swà sprawà, lub wie do kogo, ale nie zna jego numeru, powinien zatelefonowaç w∏aÊnie do pani Doroty Radzioch, aby uzyskaç potrzebnà informacj´. W sprawach budowlanych mo˝na zwracaç si´ do naczelnika wydzia∏u budownictwa Kazimierza Krawczyka (77-541-50-20), albo bezpoÊrednio do pracowników zajmujàcych si´ sprawami budowlanymi konkretnych gmin: Dobrzeƒ Wielki i ¸ubniany – Anna ¸otarewicz (77-541-51-23); Turawa i Popielów – Jakub Kania (77-541-51-24); Murów i Tu∏owice – Roman Kubat (77-541-51-29); Chrzàstowice i Ozimek – Beata Przybylska (77-541-51-21). Wydzia∏em komunikacji kieruje naczelnik Wies∏awa Jaseniuk (77-541-51-50). Gdy chcemy zapisaç si´ na rejestracj´ pojazdu, powinniÊmy zadzwoniç na numer 77-541-51-60. Wydzia∏em spraw obywatelskich kieruje naczelnik Stanis∏aw Pakos, który pe∏ni te˝ funkcj´ rzecznika praw konsumenta dla mieszkaƒców powiatu opolskiego, Dzwonimy do niego pod numer 77-541-51-65. produkcja i monta˝ ✦ schody kamienne wewn´trzne samonoÊne ✦ schody zewn´trzne ✦ blaty kuchenne i ∏azienkowe ✦ parapety ✦ posadzki OSP ¸ubniany ma 170 lat?! „Najstarszy znany dokument, mówiàcy o jednostce stra˝y po˝arnej w ¸ubnianach, pochodzi z 18 listopada 1897 roku, ale wspomina on wydarzenie z 15 listopada; jednostka wówczas ju˝ funkcjonowa∏a” – mo˝emy przeczytaç w Wikipedii. Tymczasem w archiwalnej prasie trafiliÊmy na publikacj´ z 1843 roku, w której pisze si´ o „Feuerspritze des Lugnianer Verbandes”, czyli o sikawce stra˝ackiej ∏ubniaƒskiego zwiàzku. Publikacja ta dowodzi, ˝e ju˝ 170 lat temu w ¸ubnianach dzia∏a∏a stra˝ po˝arna. Zdj´cie wspomnianej notatki zamieÊciliÊmy u do∏u, ale ze wzgl´du na ma∏o ju˝ znany krój pisma i niepewnoÊç co do ostroÊci zdj´cia podajemy jej oryginalny tekst: „Die Feuerspritze des Lugnianer Verbandes ist unbrauchbar geworden und soll an den Meistbietenden verkauf werden. Zu diesem Behufe habe ich einen Termin auf den 6. November d.J., Nachmittags 1 Uhr, in meiner Amts-Kanzlei anberaumt und lade Kauflustige mit dem Bemerken ein, dass die Licitation um 3 Uhr geschlossen und der Zuschlag sofort erfolgen wird. Oppeln, den 13. Oktober 1843. Der Königliche Landrat. Graf v. Haugwitz” Przet∏umaczylibyÊmy go tak (znajàcym niemiecki b´dziemy wdzi´czni za ewentualnà korekt´ t∏umaczenia): „Sikawka ∏ubniaƒskiego zwiàzku sta∏a si´ nieu˝yteczna i b´dzie sprzedana temu, kto najwi´cej zap∏aci. W tym celu w terminie 6. listopada br. o godzinie pierwszej po po∏udniu zapraszam zainteresowanych jej kupnem do mojego biura w urz´- KLEPKA 16 dzie i nadmieniam, ˝e licytacja zostanie zamkni´ta o godzinie trzeciej a transakcja b´dzie zawarta natychmiast. Opole, 13. paêdziernika 1843. Królewski Starosta, Hrabia von Haugwitz” Fakt, ˝e w 1843 ∏ubniaƒscy stra˝acy mieli nieu˝ytecznà ju˝ sikawk´, wskazuje, ˝e stra˝ musia∏a ju˝ mieç wtedy swoje lata, skoro sikawka zdà˝y∏a staç si´ nieu˝ytecznà. Nie wiadomo jak rozumieç s∏owo „nieu˝yteczna”. Najardziej prawdopodobne wydaje si´, ˝e ∏ubniaƒscy stra˝acy uzyskali nowà, lepszà sikawk´, i stara by∏a ju˝ dla nich nieu˝yteczna, a innym mog∏a jeszcze s∏u˝yç. Mog∏o te˝ byç tak, ˝e by∏a nieu˝yteczna, bo zepsuta, a ∏ubniaƒscy stra˝acy woleli kupiç nowà ni˝ naprawiaç starà. W ka˝dym razie pewne wydaje si´, ˝e w 1843 w ¸ubnianach dzia∏a∏a ju˝ stra˝ po˝arna. Wichtorzine lata Ize nasi Wichtora swojy lata majo, kazdy dobrze wiy. I musa pejdziejç, ize niekiedy by mozno i lykarza potrzebowali, ale jak sie na to godzo, to z wielky gwo∏ty i lyki biero, jak juz jy tli. A co jescyk, to sie potyn s tego kans komedyje yno narobi. ¸ostatniyro∏z tak by∏o. Wichtora sie nasadziyli tomatow pod p∏oty przi krzipopie. Po∏ra lo∏t tymu, to by jy ta uros∏y tomaty jak kapusty, ale nie w ty roku. Hejdla jy co∏ki cas t∏omacy∏a, ize êle robio. – Wichtora, dejcie sie pejdziejç, ize pod p∏oty mo∏cie bardzo mokro, bo ta je nisko, a wiycie, ize anzagujo desce w maju, poso∏çcie tomaty pod budynky. – Ty mi nie bes go∏daç, dzie jo∏ mo tomaty sadziç. Jo∏ ci tes w ∏ogrodku nie ∏oskazuja – Wichtora sie trocha na moja kobiyta ∏obraziyli. – Pamiynto∏s, jakych ta mia∏a tomaty jedyn rok!? – MiejliÊcie, ale tera nie becie miejç. Dyç piyrse, co by∏o, jak sie Wichtora chciejli po flance wybraç, naro∏z ich isias chycio∏. To wyciongli mynto∏lzalba i mazali sie po∏ra razy na dziyƒ. Ize jy to zaro∏z nie pomog∏o, Hejdla kupiy∏ach jy sejÊç flancow. Ja, musia∏y byç malinowki. Dobrze. – Wiys Hejdlo – padali jej Wichtora, jak te flance jy zanios∏a – jo∏ sie jy sama posadza, mie je lepej, nie bes sie gorsyç? – Coz bych sie gorsy∏a, wase tomaty, to sie so∏dêcie i fertich – Hejdla wyjona flance, wsiad∏a na ko∏o i przijecha∏a do dom. Pod wiecor sie zrobiy∏a bardzo niespokojno∏, bo jakby Wichtora byli blank zdrowi, to by przinioÊli piniondze za flance, ale nie prziÊli. – Bana sie musia∏a do nich przejechaç. Ta nie je coÊ richtich. – Jak chces, mo sie z tobo przejechaç? Abo sie fajnie piechty przyƒdziymy, co?- przesta∏o padaç, to sie przeluftujymy. Pod wiecor ∏oblykli my buty gominowe i bierymy richtong Wichtora. Ja, ju˝ w pu drogi Hejdla spojstrzejg∏a, ize chtoÊ we krzipopie pod Wichtorziny p∏oty siejdzi. I cos myÊlicie? Ja, to byli Wichtora. Zrobiyli my ma∏y da∏erla∏f i juz my wiejdziejli wszystko: Wichtora siejdziejli na krzipopie ze Êtechowko na klinie, z mazelono mokro aze do kolon. – Wy wiycie, kiedy prziÊç... Chcia∏a zejch przekopaç pod p∏oty krzipopek, zeby mi woda z ∏ogrodka zes∏a, ale mie ta robota smog∏a – Wichtora ledwie ta Êtechowa dzierzejli. – Podejcie ranka – Hejdla podlejcia∏a nad krzipop, ∏odebra∏a Wichtorzi Êtechowka i da∏a mie, a potyn my w ∏obiuch Wichtora ze krzipopa wyciongali. – Jernika! – zawo∏ali naro∏z. – Mojy gomiÊtiwle we krzipopie ∏osta∏y! To bo∏ ∏obro∏zek: my trzimiymy Wichtora pod pazoma, ∏oni majo go∏e nogi, mazelona sie kleji aze pod jakla, boty we krzipopie! Dejciys pokoj! Zawlykli my ich do dom, jo∏ wzion ∏ogyƒ robiç, po drzewoch poso∏ do sopy, a Hejdla Wichtora seblykla, umy∏a jy nogi, i na siÊlong powaly∏a. Przinios∏a ze Êlafstuby ciep∏o∏ woldeka i zo∏g∏owek i ich przikry∏a. – Co sa tak trzasko∏? – spyto∏ch sie, jak zejch ze sopy wlo∏z. – Wichtorzine zamby, bo ich zima trzyƒsie – Hejdla wynios∏a pierzina i na ZAK¸AD MALARSKO-TAPICERSKI ta deka po∏ozy∏a. – A co zas to, desc pado∏? – Toç. Ledwiech ze sopy wylo∏z, zacono lo∏ç. Ca∏y siakiet mo mokry. Ale niedugo wszystko bymy miejç suche, bo we piecu aze hucy! –do∏ozo∏ch jescy trzi tak doÊç rube drewka. Hejdla juz robiy∏a tej Wichtorzi. – CamuÊcie sie we tako∏ robota dali? – pyto somsiadki. – Jak zejch dziury na tomaty robiy∏a, to mi w nich woda stanona. MyÊla∏ach sie, ize jak przekopia ze ∏ogrodka do krzipopa ma∏y krzipopek, to mi ta woda Êlejzie, alech sie ∏omyly∏a. – To widzicie, wcora zejÊcie sie mynto∏lzalbo mazali, a dzisiej we krzipopie we wodzie stojicie. Co s tego przidzie? – Hejdla jus tej cukrzy∏a. – Co, choroba – pado∏ch na to, a Wichtora ∏ocy zawarli i Êlus. I mio∏ch prawie: w nocy miejli 39 kryskow, to Hejdla u nich spa∏a, co∏ko noc do∏wa∏a pozor, a rano jo∏ so∏ kobiyta zlejzowaç. Za trzi dni Wichtora przisli do siebie. – Widziecie?! – zaskrzecejli, bo gorzdziel nie bo∏ prawie richtich. – I bez do∏chtora my sie dali rady. – Yno jo∏ swojy tabletki, co mie lykarz przepiso∏, wo do∏wa∏a, bestoÊcie si´ wylykowali – Hejdla jy wy∏ozy∏a sprawa na sto∏. – To juzaÊ mo∏s dobry ucynek, a jo∏ za ciebie zerzyko. Przeca ca∏ego pudo∏kach tych tabletkow ejch nie zjad∏a, pra? – Wichtora sie radowali, bo juzaÊ uÊporowali piniyndzy. Dzisiejch bo∏ te jejich tomaty ∏obejrzejç. Wszystky na nic przis∏y. Yno ∏od tego casu Wichtora majo klapsa i kucajo. Was Paul Opole, ul. Krakowska 28 (obok Delikatesów) tel. 77 453-15-95 w godz. 9.00 – 17.00 ❏ Malowanie ❏ Tapetowanie ❏ Docieplenia budynków ❏ Monta˝: Przyjm´ uczniów na praktycznà nauk´ zawodu Uwaga kolekcjonerzy i hobbyÊci! – Tylko u nas naprawisz to, czego nikt nie naprawia (odnawianie starych zegarów, dorabianie cz´Êci). – p∏yt gipsowych – okien i drzwi – paneli Êciennych i pod∏ogowych – sufitów podwieszanych – deska barlinecka ❏ Kafelkowanie Zainteresowanych prosz´ o kontakt osobisty lub telefoniczny ❖ Oprócz typowych czasomierzy naprawiamy równie˝ zegary wiszàce, kominkowe, pod∏ogowe, kuku∏ki, radio-budziki, zegary go∏´biarskie, sterujàce, satelitarne (funk-uhr), wie˝owe. ❏ Roboty murarskie, dachy „gonty" ❏ Cyklinowanie, uk∏adanie ❏ Renowacje antyków ❏ Tynki ozdobne, tradycyjne ❏ Hydraulika, elektryka Telefon: 77 4696 502 Tel. kom: 603 284 681 Dobrzeƒ Wielki ul. Opolska 15 K. Mittmann KLEPKA 17 ❖ Prowadzimy tak˝e serwis zegarków szwajcarskich, japoƒskich i innych producentów. Kolej w Opolu za pole w Brynicy W poprzedniej „Beczce” pisaliÊmy o poczàtkach kolei w Opolu. W 1843 pociàgi od Wroc∏awia nie doje˝d˝a∏y jeszcze do samego Opola, ale koƒczy∏y bieg w Szczepanowicach. DziÊ Szczepanowice sà dzielnicà Opola, ale w 1843 by∏y jeszcze daleko od miasta. Pociàgi koƒczy∏y tam bieg zapewne dlatego, ˝e nie by∏o jeszcze mostów kolejowych przez ca∏à szerokà dolin´ Odry. Gdy do dworca w Szczepanowicach dojecha∏ pierwszy w dziejach pociàg, to podró˝nych wita∏ tam pan Irmler, prowadziàcy dworcowà restauracj´. Âwiadczy o tym dolne z dwóch opublikowanych obok og∏oszeƒ. Przez przypadek trafiliÊmy jednak na inne og∏oszenie pana Irmlera (u góry), które zamieÊci∏ on w opolskiej prasie 25 paêdziernika 1841. Og∏asza∏ wówczas, ˝e sprzedaje swe nieruchomoÊci we wsi Brynica. JeÊli dobrze zrozumieliÊmy tekst og∏oszenia, to pan Irmler sprzedawa∏ dziedzicznà dzier˝aw´ dzia∏u nr 38 oraz dwa dzia∏y wolnych ch∏opów o numerach 11 i 36 z prawem prowadzenia karczmy i solidnym budynkiem mieszkalnym. Ca∏oÊç obejmowa∏a 140 mórg pól (ponad 35 ha) oraz 40 mórg ∏àk (ponad 10 ha). By∏a to wi´c spora nieruchomoÊç. W obu og∏oszeniach chodzi raczej o tego samego Irmlera, bo gdyby by∏o dwóch, to u˝ywaliby imion dla odró˝nienia. JeÊli mieszkajàcy w Opolu przy ul. Odrzaƒskiej pan Irmler sprzedawa∏ 25 paêdziernika 1841 du˝à nieruchomoÊç w Brynicy, a w maju 1843 prowadzi∏ ju˝ restauracj´ na dworcu w Szczepanowicach, to mo˝na zaryzykowaç przypuszczenie, ˝e pan Irmler by∏ udzia∏owcem Kolei GórnoÊlàskiej (Oberschlesische Eisenbahn), bo by∏a to przecie˝ wtedy prywatna spó∏ka. Pieniàdze na udzia∏ mia∏by ze sprzeda˝y nieruchomoÊci w Brynicy a jako udzia∏owiec byç mo˝e „zaklepa∏ sobie” prawo do prowadzenia restauracji na opolskim dworcu. KLEPKA 18 Manowce W „nto” z 22-23 czerwca wystàpi∏ duet „W∏adzio & KrzyÊ”. W∏adzio (Frasyniuk) ju˝ tytu∏em swego felietonu (przys∏anego zapewne z centralnego rozdzielnika) zdiagnozowa∏ kondycj´ polskiego spo∏eczeƒstwa, piszàc: „Poziom wkur... si´ga zenitu”. Zdaniem W∏adzia przyczyny frustracji polskiego spo∏eczeƒstwa to m.in.: brak realnego przywództwa paƒstwa; ∏atanie bud˝etowych dziur darciem pieni´dzy skàd si´ da, g∏ównie z najubo˝szych; powszechne zdzierstwo (np. ostatnio przez ustaw´ Êmieciowà); bezrobocie m∏odych; tzw. Êmieciowe umowy pracujàcych etc. W∏adzio uspokaja jednak, ˝e rewolucji nie b´dzie, bo Polacy nie majà natury rewolucjonistów. B´dà tylko t∏umy na demonstracjach „SolidarnoÊci”, które wykrzyczà rzàdowi swe niezadowolenie, co ma t´ dobrà stron´, ˝e otrzeêwi Tuska i jego ekip´. Opinia W∏adzia, ˝e Polacy nie majà natury rewolucjonistów, nie jest wiele warta, skoro W∏adzio nie wskaza∏, które narody sà rewolucyjne. Pocieszny jest natomiast poglàd W∏adzia, ˝e dobry premier Tusk i jego zacna ekipa nie wiedzà jaka jest sytuacja w paƒstwie, a gdy im tylko sfrustrowani obywatele wykrzyczà prawd´, to premier Tusk i jego rzàd natychmiast wezmà si´ do pracy nad poprawà sytuacji. Niskich lotów jest ostatnio propaganda na ∏amach „nto”. Felieton W∏adzia uzupe∏ni∏ osobiÊcie naczelny „nto”, KrzyÊ Zyzik, swym tekstem zatytu∏owanym „Pokora wychodzi taniej”. KrzyÊ wskazuje politykom, ˝e wydawanie przez nich ogromnych pieni´dzy na budowanie swego korzystnego wize- runku w op∏acanych przez nich mediach nie daje po˝àdanego efektu. KrzyÊ ma dla nich propozycj´ taƒszà i skuteczniejszà. Politycy, zamiast p∏aciç swym mediom za pisanie jacy to oni sà wspaniali, powinni zdaniem Krzysia wybraç dok∏adnie odwrotnà strategi´. Mogà np. w „nto” biç si´ w piersi i przepraszaç, ˝e to czy tamto im si´ nie uda∏o, ˝e tu i tam zachowali si´ niegodnie. KrzyÊ, podobnie jak W∏adzio, okazuje si´ byç „ekspertem” od duszy Polaków. WyjaÊnia wi´c politykom, ˝e „wyborcy te˝ majà s∏aboÊci. Szybciej zaakceptujà polityka o ludzkim wymiarze ni˝ pomnik wzniesiony Êrodkami PR”. Wyglàda na to, ˝e gdy w „Beczce” nr 6(279) pisa∏em, ˝e nowa taktyka „nto”, polegajàca na „atakowaniu” w∏adzy, to jakaÊ Êciema, mia∏em racj´. KrzyÊ proponuje chyba w∏adzy taki interes: „JeÊli chcecie wygraç kolejne wybory, to my was b´dziemy krytykowaç, a wy b´dziecie wtedy na naszych ∏amach posypywaç sobie g∏owy popio∏em, przepraszaç i p∏akaç. Ciemny lud to kupi i naszà gazet´ przy okazji te˝.” JeÊli na tym polega nowa taktyka „nto”, to nie jest ona zbyt màdra, bo ci, którzy dajà si´ nabieraç na tak prostackie numery, zwykle nie kupujà ˝adnych gazet. ✦ ✦ ✦ „Przyjecha∏y ∏ó˝ka z Bautzen” – zatytu∏owa∏ KrzyÊ Ogiolda swà notatk´. Powinno by∏o byç „Przyjecha∏y ∏ó˝ka z Budziszyna”. Bautzen nazywa si´ po polsku Budziszyn. Gdyby ∏ó˝ka przyjecha∏y z Rzymu, to nie pisalibyÊmy, ˝e przyjecha∏y z Roma. Nazwy u˝ywa si´ w takim j´zyku, w jakim jest tekst. Piszàc po niemiecku mamy obowiàzek napisaç Breslau a w polskim tekÊcie trzeba u˝yç nazwy Wroc∏aw. Gdy ktoÊ chce byç szczególnie mi∏y, to w polskim tekÊcie napisze „Przyjecha∏y ∏ó˝ka z Budziszyna (Bautzen)”. Nie mam zwyczaju czepiaç si´ takich b∏´dów, bo to g∏upstwa niewarte uwagi. Poniewa˝ jednak Krzysia lubi´, to nie chcia∏bym, aby pope∏nia∏ akurat takie b∏´dy, bo z∏oÊliwcy mogliby sugerowaç, ˝e to wcale nie sà b∏´dy, tylko efekt uboczny faktu, ˝e KrzyÊ zarabia na redagowaniu „Tygodnika Niemców na Âlàsku Opolskim”. ✦ ✦ ✦ Do ciekawej sprawy sàdowej mo˝e dojÊç na Opolszczyênie. A zacz´∏o si´ tak: Katarzyna Szawdylas, naczelniczka w opolskiej policji prowadzi∏a prywatnà rozmow´ w cztery oczy z komendantem tej˝e opolskiej policji, Leszkiem Marcem. Podczas rozmowy Szawdylas opowiada∏a o rzekomych nieciekawych upodobaniach seksualnych szefa strzeleckiej policji, Dariusza Wierzbickiego. Nagranie tej rozmowy ktoÊ przekaza∏ mediom, a one opublikowa∏y jej zapis. Teraz w „nto” z 2 lipca Dariusz Wierzbicki informuje, ˝e pozwa∏ Szawdylas do sàdu i sprawà zajmie si´ Wydzia∏ Karny Sàdu Rejonowego w Opolu. Wedle mojej wiedzy pozew wszczyna spraw´ cywilnà, a karnà wszczyna akt oskar˝enia, ale to g∏upstwo. Wa˝niejsze jest, czy mo˝na byç pociàgni´tym do odpowiedzialnoÊci za wypowiedê, nawet nieprawdziwà, ale wyg∏oszonà w cztery oczy w prywatnej rozmowie przyjació∏. JeÊli gdzieÊ w barze przy piwie b´d´ sobie dyrdymali∏ trzy po trzy na czyjÊ temat, a oka˝e si´, ˝e w wazoniku z kwiatkami by∏ mikrofon, ktoÊ nagra∏ moje dyrdymalenie i opublikowa∏ je w gazecie, to czy obgadany przeze mnie mo˝e mnie potem skar˝yç do sàdu? Straszne by∏oby paƒstwo, rzàdzàce si´ takimi zasadami. Dyl Sowizdrza∏ (vel Till Eulenspiegel) Dobrzeƒ Wielki, ul. Strzelców Bytomskich 1 www.kuchniaslaska.opole.pl Regionalna restauracja Wesela • DEKORACJA SALI – serwetki, Êwieczniki, kwiaty • NAPOJE BEZ OGRANICZE¡: soki, cola, fanta, sprite, woda mineralna • OWOCE – pomaraƒcze, jab∏ka, mandarynki, winogrona, owoce sezonowe • POCZ¢STUNEK – szampan dla wszystkich goÊci • OBIAD – rosó∏, kluski Êlàskie, ziemniaki, kluski ciemne na ˝yczenie, pi´ç gatunków mi´sa (rolada, schabowy z pieczarkami, filet z piersi kurczaka z serem, pieczeƒ, klopsiki), kapusty (czerwona i bia∏a, kiszona, sa∏atka pekiƒska i inne) • KAWA, HERBATA • LODY z bità Êmietanà, galaretkà, owocami • CIASTO I TORT WESELNY: osiem gatunków Êlàskiego ciasta domowego, trzypi´trowy tort z owocami i bità Êmietanà • ZIMNA P¸YTA: w´dliny, ser, Êledê w oleju, galareta z kury, tel. 77 469-50-80 ogórki, pieczarki, pomidor, chleb, mas∏o • I KOLACJA – trzy gatunki mi´sa (szasz∏yk z kurczaka, udko kurczaka, de Volaille), ziemniaki puree, sa∏atka ze Êwie˝ych warzyw, sa∏atka ziemniaczana lub makaronowa, lub ry˝owa • II KOLACJA – barszcz z krokietem, bigos, chleb. Poprawiny • OBIAD – rosó∏, kluski Êlàskie, ziemniaki, kluski ciemne na ˝yczenie, pi´ç gatunków mi´sa (rolada, schabowy z pieczarkami, filet z kury, pieczeƒ, udko kurczaka), kapusty (czerwona i bia∏a kapusta na ciep∏o, kapusta kiszona, sa∏atka pekiƒska i inne) • KAWA, HERBATA • CIASTO • ZIMNA P¸YTA: w´dliny, ser, Êledê w oleju, galareta z kury, ogórki, pieczarki, pomidor, chleb. NAJWI¢KSZE PARKIETY • NAJNI˚SZE CENY!!! • NAJWY˚SZA JAKOÂå Trzy sale w trzech stylach: Êlàska – 200 miejsc • pa∏acowa – 130 miejsc • wiejska (pizzeria) – 60 miejsc KLEPKA 19 PARTNER ADAC CENTRUM 24 h 665-333-777 Bernard CZOK 46-022 K¢PA, k. Opola ul. Wróbliƒska 17b Tel./fax 77 456-86-58 ❍ ❍ ❍ ❍ Blacharstwo, lakiernictwo Mechanika pojazdowa Wynajem samochodów Parking strze˝ony 24 h tel.kom. 602 369 462 (alarmowy – 24 h) CA¸ODOBOWA POMOC DROGOWA (osobowe, dostawcze, ci´˝arowe i autobusy) - dla klientów ASISSTANCE holowanie gratis - holujemy te˝ ciàgniki rolnicze, wózki wid∏owe itp. Wynajem samochodów osobowych i busów dla osób pracujàcych za granicà i firm. Maria S∏abik Ogrodzenia z ChróÊcic 46-081 Dobrzeƒ Wielki, ul. ks. Fiecka 12 (nad Odrà) tel. 77 469-55-33 BRAMY * OGRODZENIA * BALUSTRADY * STAL NIERDZEWNA KOMPLEKSOWO – MUROWANIE, MONTA˚ oferujemy bogaty wybór artyku∏ów metalowych, budowlanych i sanitarnych Gwarantujemy: – fachowà i kompetentnà obs∏ug´ – konkurencyjne ceny – dowóz w∏asnym transportem Firmom oferujemy rzetelnà wspó∏prac´ i upusty cenowe 46-080 ChróÊcice, ul. J. Cebuli 14 tel./fax +48/77 46-96-368 e-mail: [email protected] kom. +48/ 606 935 243 www.metal-mr.pl Przedsi´biorstwo In˝ynierii Komunalnej „ECOKOM” Sp. z o.o. P O L E C A M Y: ✽ projektowanie i wykonawstwo sieci wodno-kanalizacyjnych ✽ roboty melioracyjne (rowy, przepusty, drena˝e) ✽ roboty ogólnobudowlane ✽ roboty ziemne sprz´tem ma∏ogabarytowym ✽ doradztwo i nadzór 46-022 Luboszyce, ul. Opolska 21 tel./fax 77 421-57-08, 602-360-980 KLEPKA 20 Zapraszamy w godz. 7.30 – 17.30 a w soboty w godz. 8.30 – 13.30 Czy wiesz, ˝e... Popularny u nas arbuz zwyczajny, zwany te˝ kawonem, pochodzi z Afryki, ale uprawia si´ go nawet w Polsce. Szczególnymi mi∏oÊnikami uprawy arbuzów sà Japoƒczycy. Kulisty kszta∏t arbuza jest niewygodny, wi´c niektórzy japoƒscy plantatorzy nadali im kszta∏t kostki. Gdy sà ma∏e umieszczajà pod nimi odpowiednio du˝y szeÊcienny pojemnik z mocnego, przezroczystego plastiku. Rosnàcy arbuz wype∏nia szczelnie pojemnik, przyjmujàc jego kszta∏t. Ceny arbuzów – kostek dochodzà nawet do 400 z∏ za sztuk´. Ostatnio takie arbuzy hodujà te˝ Tajlandczycy i u nich sà dwa razy taƒsze. Japoƒczycy zaj´li si´ z kolei uprawà arbuzów w kszta∏cie piramidy albo serca. Równie wysokie ceny osiàgajà w Japonii arbuzy odmiany Densuke, uprawiane tylko w okolicy miasta Toma na wyspie Hokkaido. Majà one niemal czarnà ∏upin´ i podobno wyjàtkowy smak. Bardzo du˝e arbuzy tej odmiany trafiajà na licytacj´ i osiàgajà zawrotne ceny. W czerwcu br. arbuz tej odmiany (7 kg) sprzedano na licytacji za ok. 10 tys. z∏. Wydaje si´ jednak, ˝e jest to tylko zabawa zamo˝nych Japoƒczyków. Nasz adres: Redakcja „BECZKI” Brynica, ul. Powstaƒców Âl. 47 46-024 ¸ubniany tel. 606 977 733 e-mail: [email protected] KRZY˚ÓWKA klubowa 1 2 3 4 PIONOWO: krogulec, balsam, kurara, absurd, skalpel, skàpiec, podkowa, banda, bryza, junta, hiena, rausz, winyl, kwaterka, kurdesz, tornado, schemat, ratusz, pochód, ingres. 5 6 9 10 11 12 13 14 15 18 19 16 17 20 21 22 23 24 26 27 25 28 Nak∏ad: 2100 egz. 29 Dzia∏ kolporta˝u: 602 689 112 Przygotowanie do druku: www.color.media.pl Uwaga: Kopiowanie i wykorzystywanie w ka˝dy inny sposób materia∏ów w∏asnych „Beczki” jest dozwolone, a nawet zalecane. Kopiujàcy i wykorzystujàcy w inny sposób materia∏y z „Beczki” nie muszà informowaç skàd one pochodzà, ale zaznaczenie tego b´dzie mile widziane. Pismo Zwiàzku Âlàzaków 30 32 Druk: Drukarnia ART DRUK, Mechnice. Redakcja nie odpowiada za treÊç reklam i og∏oszeƒ. 7 8 Redaktor naczelny – PIOTR BADURA (telefon kom. 606 977 733) Informatory gminne (miejskie): ¸ubniany – ROZWITA PIERZYNA Murów – BOGUS¸AWA DOMINO-PAWELEC (telefon kom. 696 736 688) Popielów, Turawa, Chrzàstowice, Dobrzeƒ Wielki – zespó∏ POZIOMO: kubik, Atos, kakao, reszka, gàska, lepik, rzep, lombard, ablucja, chandra, wykwint, tetanus, karniak, katusze, replika, hala, Dante, cugle, maluch, sadza, tusz, dusza. PIONOWO: 1.lek gotowy, 2.jeÊli ma∏y, to Napoleon, 3.biblijny n´dzarz, 4.z gwiazdà na piersi, 5.z wàtkiem i osnowà, 6.opiekun muzealnych zbiorów, 7.wzywa na lekcj´, 14.za∏oga kajaka, 16.mieszkanie kangurzàtka, 17.kamienna, bràzu, ˝elaza, 19.lepsza od ryby, 20.ryba, a w g∏owie pstro, 22.przeczyta go wtajemniczony, 25.mleko bez sera, 26.na nim p∏aszcz, 27.bunt, 28.mi´kki i g∏adki, 29.gore na z∏odzieju, 30.po˝àdany bez dziur, 31.gdy z praskiem, to po wszystkim. Wydawca: PIOTR BADURA SK¸AD REDAKCJI: Rozwiàzanie poprzedniej krzy˝ówki: POZIOMO: 1.ptak na ∏owy, 4.ani brat, ani on, to obcy, 8.nauka dla pot´gi, 9.Ognista przy CieÊninie Magellana, 10.filia bardziej polska, 11.bez tary, 12.cz∏owiek Êniegu, 13.np. Arystoteles, Kartezjusz, Nietzsche, 15.ranny wczeÊnie wstaje, 18.jeÊli ∏adne, to nie∏adnie, 21.karton, 23.kawa∏ek, np. bomby, 24.rzadkoÊç, osobliwoÊç, 26.te˝ na szachownicy, 29.wynaj´cie samolotu, 32.warowny obóz kozacki, 33.niezb´dna w teatrze, 34.strzelajàce po∏àczenie, 35.Fiki-Miki, 36.dowód nieobecnoÊci w miejscu przest´pstwa, 37.kolejna grupa lub etap, 38.op∏ata wg cennika. 33 34 35 36 37 ISSN 1426-8329 KLEPKA 21 38 31
Podobne dokumenty
Orlik w ¸ubnianach ju˝ otwarty
W miejscach gdzie ja gra∏em z ch∏opakami w pi∏k´, wszystkie owoce le˝à na ziemi. Ja te owoce zjada∏em. Wtedy by∏y g∏odne dzieci. Jest to gruba przesada z tymi 800 tys. g∏odnych dzieci. tvn24.pl – 5...
Bardziej szczegółowo