Rozdział 1 Networking, kariera i twoja osobista sieć kontaktów

Rozdział 1
Networking,
kariera i twoja
osobista sieć
kontaktów
Z tego rozdziału dowiesz się:
czym networking jest, a czym nie jest;
dlaczego sieci kontaktów są tak ważne;
jakie mity narosły wokół networkingu;
jak zbudować osobistą sieć kontaktów;
które osoby z sieci będą miały największy
wpływ na twoją karierę.
Networking w karierze
Czym jest networking?
Ci, którzy opanowali już umiejętności związane z networkingiem,
dobrze wiedzą, że nie oznacza on tylko i wyłącznie kontaktów z właściwymi osobami. To w istocie utrzymywanie relacji, obecność w życiu innych i wysoki stopień wiarygodności, by wizytówki, adresy
i uściski dłoni były przede wszystkim oznaką prawdziwych relacji.
Im więcej czasu poświęcałam networkingowi i z im większą liczbą ludzi rozmawiałam na ten temat, tym mocniej utwierdzałam się
w przekonaniu, że nie funkcjonuje jego jedna i jednoznaczna definicja – że temu zjawisku różni ludzie nadają różne znaczenia.
Oto kilka z nich:
„Networking to świadomy proces wymiany informacji, zasobów,
wzajemnego poparcia i możliwości, prowadzony za pomocą
wzajemnie korzystnych kontaktów”. (Grzegorz Turniak, Roman
Wendt)
„Networking to taktyka nawiązywania i prowadzenia kontaktów
biznesowych w celu rozwijania biznesu i kariery”. (dyrektor zarządzająca firmy usługowej, klient Architektów Kariery)
„Networking jest czymś więcej niż sposobem na znalezienie pracy – to sposób na utrzymanie się w pracy i metoda na świetną
karierę”. (Mark Kramer)
„Networking to najlepsze źródło w temacie wakatów w mojej
branży”. (dyrektor marketingu w dużej firmie deweloperskiej,
klient Architektów Kariery)
„Networking to danie szansy przypadkowi”. (Grzegorz Turniak)
Sieć kontaktów działa podobnie jak sieć internetowa – podłączenie
do niej pozwala na wymianę informacji. Jeden kontakt prowadzi
14 www.samosedno.com.pl
Rozdział 1. Networking, kariera i twoja osobista sieć kontaktów
do następnego, a ten do kolejnego – tak właśnie powstaje network,
a jego budowanie to umiejętność, którą powinniśmy rozwijać stale,
nie tylko wtedy, gdy kryzys zajrzy nam w oczy lub kiedy nasza kariera wypadnie z torów.
Z networkingiem jest jak z inwestycją – najpierw trzeba coś włożyć, zainwestować, zasiać, żeby później czerpać z tego korzyści. Dag
Hammarskjöld, sekretarz generalny ONZ, powiedział podczas jednego ze swoich wystąpień, że „ktoś, kto chce ładnie utrzymać swój
ogród, nie przeznacza ani kawałka ziemi na chwasty”. Dla mnie networking jest jak uprawianie ogrodu – należy pielęgnować relacje
i dbać o nie, bo tylko wtedy rozkwitną i wydadzą owoce. Pośród
kontaktów osobistych, towarzyskich, profesjonalnych i biznesowych buduje się społeczność, w której każdy może liczyć na pewne
korzyści.
Co ciekawe, networking jest stosowany od lat, ba – od wieków,
i wielu z nas go uprawia, niekoniecznie tak go nazywając. Jesteśmy
istotami towarzyskimi, a dla tych, którzy lubią ludzi, networking
to bardzo pozytywne doświadczenie. Jeśli kiedykolwiek organizowałeś spotkanie z klientami, wydarzenie branżowe lub towarzyskie,
to oznacza, że korzystałeś z własnej sieci kontaktów. Aktywność
na Facebooku lub LinkedIn oraz kontaktowanie się ze znajomymi
przez Skype’a czy portal Nasza Klasa to nic innego jak aktywność
wewnątrz swojej sieci kontaktów, czyli w swoim osobistym networku.
Budowanie, pielęgnowanie i umiejętne rozwijanie sieci może mieć
duże znaczenie – zarówno osobiste, jak i zawodowe, umożliwiające
rozwój kariery, dokonywanie w niej korzystnych zmian czy poszukiwanie nowego miejsca pracy.
15
Networking w karierze
Na podstawie rozmów z tymi, którzy są bardzo skuteczni w networkowaniu, wybrałam cztery podstawowe powody, dla których
ludzie się tym zajmują:
zwiększenie możliwości znalezienia nowej pracy lub nowych
klientów;
dostęp do informacji i narzędzi;
budowanie osobistej marki poprzez przynależność do określonych grup, stowarzyszeń i klubów;
bycie w społeczności o podobnych cechach, wartościach, upodobaniach.
W Polsce networking jest jeszcze ciągle kojarzony ze spotkaniami
networkingowymi, stowarzyszeniami i „towarzystwem wzajemnej adoracji”, a czasami również z kolesiostwem i protekcją, którą dobrze pamiętamy z poprzedniego ustroju. Jednak jeśli dobrze
się zastanowić, większość z nas – czy to zawodowo, czy prywatnie
– przez cały czas networkuje, np.:
dzwoniąc do znajomych z pytaniem: „Co słychać?”;
pisząc blogi, komentarze na LinkedIn czy uczestnicząc w dyskusjach na forach;
poznając ludzi na konferencji, spotkaniu, przyjęciu;
logując się na Facebooku i czytając wpisy znajomych;
wychodząc z kolegami na lunch czy uczestnicząc w innym podobnym wydarzeniu;
rozmawiając o pracy, ludziach, relacjach, wyzwaniach;
wychodząc na piwo z zespołem po pracy.
Przykład
Mimo że networking zdecydowanie zwiększa szanse na znalezienie satysfakcjonującej pracy i rozwój kariery, to z przekonaniem się do niego różnie bywa. Podczas mojej prakty16 www.samosedno.com.pl
Rozdział 1. Networking, kariera i twoja osobista sieć kontaktów
ki coachingowej zauważyłam, że pozytywne lub negatywne
spojrzenie na ten proces ma czasami związek z pozycją zawodową i branżą.
Wśród moich klientów entuzjastami działań networkingowych są zazwyczaj osoby związane z obszarem sprzedaży
i marketingu. Zapewne z racji wykonywanego zawodu bliskie jest im twierdzenie, że reklama jest dźwignią handlu i im
lepsza promocja produktu, tym większy zysk. Dobrze znają
specyfikę działań sprzedażowych i marketingowych, dzięki
czemu łatwiej im wdrożyć to podejście w życie. Patrzą na siebie jak na produkt i wykorzystują wszystkie kanały promocji,
a więc także networking, by zbudować markę i osiągnąć zysk
w postaci pracy, awansu lub rozwoju. Nie mają oporu przed
wykorzystywaniem prywatnych i biznesowych kontaktów
jako cennego narzędzia budowania relacji z potencjalnymi
pracodawcami. Posługują się nim, bo uważają, że to skuteczny sposób poruszania się po rynku pracy, i nie postrzegają go
w negatywny sposób. Tym samym szybciej docierają do atrakcyjnych ofert pracy, zajmują wyższe stanowiska i szybciej się
rozwijają zawodowo.
Izabela Łyczko, Executive Career Coach, Architekci Kariery
Niestety networking bywa również kojarzony ze sposobem na tanie sprzedawanie, załatwienie czegoś lub wykorzystanie okazji.
Tymczasem tu wcale nie chodzi o sprzedaż, ale o budowanie
relacji, z której ma się określony pożytek. A jeżeli ktoś próbuje
uruchomić to narzędzie tylko i wyłącznie w celach uzyskania korzyści, zostaje brutalnie zdemaskowany, jego wiarygodność spada, a działania spełzają na niczym. Bo bez stworzenia więzi networking jest istotnie działaniem sprzedażowym, które, owszem,
17
Rozdział 1. Networking, kariera i twoja osobista sieć kontaktów
Wiele lat temu, jako project manager, rozwijałam jednocześnie
kompetencje trenerskie. Prowadziłam regularnie warsztaty i szkolenia, uczęszczałam do Szkoły Trenerów Biznesowych Grupy
TROP. Teraz, jako menedżer – dyrektor zarządzający, wciąż szkolę i prowadzę programy coachingowe. Kiedy będę chciała zmienić
pracę lub praca będzie chciała „zmienić” mnie, będę przygotowana, by pełnić funkcję konsultanta, coacha lub mentora.
Przepustka do sukcesu
Z moich obserwacji działań zawodowych kilkunastu tysięcy menedżerów w Polsce wynika, że skuteczna sieć kontaktów jest nieodzownym elementem sukcesu i to bez względu na to, jak bardzo
jesteśmy kompetentni. Ci, którzy odpowiednio wcześnie zadbali
o to, by zbudować silną sieć relacji, o wiele szybciej znajdują pracę,
awansują i rozwijają karierę. Dziś o naszym sukcesie decydują już
nie tylko talenty i umiejętności, lecz także to, na ile inni o nich
wiedzą i je doceniają, oraz to, jakie są nasze kompetencje w budowaniu właściwych relacji z różnymi grupami interesariuszy:
współpracownikami, zwierzchnikami, członkami zespołu, klientami, dostawcami.
Analizując kariery polskich menedżerów, można zauważyć,
że bez stosowania networkingu możliwości rozwoju i awansu stają się bardzo ograniczone, a kariera wpada w stagnację. I tyczy
się to praktycznie każdego, bez względu na to, czy mówimy o początkującym menedżerze marketingu czy prezesie zarządu dużej
firmy.
21
Rozdział 1. Networking, kariera i twoja osobista sieć kontaktów
tego nauczyć, a to kompetencja jak każda inna, którą można
wyćwiczyć poprzez praktykę i doskonalenie.
Twoja sieć kontaktów
Każdy może zbudować i rozwijać osobistą sieć kontaktów. Bez
względu na to, z jakiego miejsca zaczynasz, czy twoja sieć jest duża,
czy mała, warto przeanalizować następujące grupy kontaktów.
Osobiste
To grupa bliskich osób – krewni, znajomi, przyjaciele – wśród
których elementem oczywistym jest zaufanie. Oni wszyscy będą
skłonni bardzo wiele zrobić w twoim interesie, a trzeba pamiętać,
że też mają swoje sieci kontaktów. Spotykamy się z nimi na wydarzeniach rodzinnych i z racji tego, że często wykonujemy różne
zawody lub mamy różne doświadczenia, nie poruszamy tematów
związanych z pracą. Czasem nie chcemy się chwalić sukcesami,
czasem wspominać o porażkach, a czasem nie wierzymy, że to
krąg osób, które mogą mieć wzajemny realny wpływ na swoje życie zawodowe.
Przykład
Pracowałam kiedyś nad strategią zmiany pracy z menedżerem jednej z dużych firm. Chciał mieć bardziej marketingowy profil i jednym z celów, jakie określiliśmy, było dotarcie do
headhunterów, którzy specjalizują się w tym obszarze.
Na początku klient nie wiedział, jak tego dokonać, więc na zasadzie burzy mózgów tworzyliśmy rozwiązania, które miały
29
Networking w karierze
go doprowadzić do rekruterów. W pewnym momencie zauważył: „Pani Beato, do mnie nie dzwoni tylu headhunterów
co do mojej żony… Ona jest brand managerem w renomowanej korporacji i dostaje miesięcznie kilka zapytań z ofertami
pracy”. „Dlaczego więc nie wykorzysta pan kontaktów swojej
żony, skoro są na wyciągnięcie ręki?” – zapytałam. „Sam się
dziwię” – odparł po chwili namysłu.
Czasem duma lub przekonanie, że rodziny lepiej nie prosić
o pomoc, albo zwyczajne przeoczenie sprawiają, że nie zauważamy w najbliższym kręgu zasobów, z których możemy
korzystać, a przede wszystkim wsparcia, bo najbliższe osoby
życzą nam przecież jak najlepiej i często chętnie się zaangażują, żeby nam pomóc lub wesprzeć nas w rozwoju i różnych
przedsięwzięciach.
Towarzyskie
Mając różne zainteresowania, często dołączamy do grup, stowarzyszeń i wspólnot, uzupełniając w ten sposób sieć kontaktów towarzyskich. Taka grupa ma ogromny potencjał. To tu buduje się
trwałe więzi, a czasem zawiera przyjaźnie, obecne na płaszczyźnie
innej niż zawodowa. Doświadczenie pokazuje, że właśnie w tym
gronie tworzy się najwięcej relacji, które pozytywnie wpływają
na nasze kariery i biznesy. Warto zostać członkiem takiej grupy!
Środowiska, które zasilą twoje kontakty towarzyskie, to m.in.:
organizacje studenckie;
kluby zainteresowań, kluby sportowe;
wspólnoty religijne;
lokalne grupy polityczne;
30 www.samosedno.com.pl
Rozdział 1. Networking, kariera i twoja osobista sieć kontaktów
kursy pozazawodowe;
stowarzyszenia, fundacje, organizacje pozarządowe.
Przykład
Byłam bardzo zaangażowana w pracę Międzynarodowego
Stowarzyszenia Studentów Nauk Ekonomicznych i Handlowych AIESEC. Pracowałam na rzecz tej organizacji przez pięć
lat na gruncie lokalnym, ogólnopolskim i międzynarodowym,
uczestnicząc w różnych projektach i zespołach. Dziś oprócz
wielu umiejętności, które tam zdobyłam, mam pokaźne grono kontaktów. Dzięki nim dostałam pierwszą pracę, wygrałam pierwszy kontrakt – wszystko dlatego, że wcześniej dałam
się poznać w środowisku pracy i współpracy.
Inwestorami w Architektach Kariery są byli członkowie AIESEC; tam również poznałam moją obecną wspólniczkę. Fakt,
że jestem na listach AIESEC Alumni sprawia, że mam dostęp
do informacji, kontaktów i potencjalnych partnerów i klientów. To grono bardzo się wspiera i korzysta ze wzajemnej
współpracy. Byli członkowie AIESEC to dzisiaj nie tylko prezesi zarządów, dyrektorzy firm, menedżerowie, przedsiębiorcy, lokalni działacze, lecz także moi partnerzy, klienci i dobrzy znajomi.
Biznesowe i zawodowe
Kontakty biznesowe zdobywa się głównie dzięki pracy i zainteresowaniom zawodowym. To relacje, które rozwijamy z klientami,
dostawcami czy partnerami, z przedstawicielami instytucji, konfederacjami (np. Konfederacja Pracodawców Polskich), izbami
31