Patofizjologia Kod modułu LK.3.B.006 Wydział

SYLABUS
Część A - Opis przedmiotu kształcenia.
Nazwa
modułu/przedmiotu :
Patofizjologia
Wydział:
II Wydział Lekarski z Oddziałem Anglojęzycznym
Kierunek studiów:
Lekarski
Kod modułu
LK.3.B.006
Specjalności:
Poziom studiów:
I (licencjackie)
Rodzaj studiów:
stacjonarne x
Rok studiów:
I
Typ modułu/
przedmiotu:
Rodzaj modułu/
przedmiotu:
Język wykładowy:
II x III
x
IV
V
Semestr
studiów:
VI
x 4x
obowiązkowy x
polski x
Forma kształcenia
Godziny
Wykład
15
Seminarium
Ćwiczenia
60
Laboratorium
E-learning
Zajęcia praktyczne
Praktyki zawodowe
inne
RAZEM 75
Cele kształcenia:
Celem kształcenia jest poznanie zależności pomiędzy działeniem czynnika patogennego wywołującego zaburzenie
homeostazy a rozwojem choroby i jej objawów klinicznych, jak również zrozumienie czynności ustroju w warunkach
choroby. Celem nauczania przedmiotu jest ponadto poznanie etiopatogenezy najważniejszych chorób. Założeniem
nauczania patofizjologii jest także integracja podstawowych dyscyplin lekarskich i powiązanie ich z kształceniem
klinicznym.
Macierz efektów kształcenia dla modułu /przedmiotu w odniesieniu do metod weryfikacji zamierzonych
efektów kształcenia oraz formy realizacji zajęć.
Numer
efektu
kształcenia
Student, który zaliczy moduł ( przedmiot) wie/umie/potrafi:
Metody weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych
efektów kształceni:
Forma zajęć
dydaktycznych
* wpisz symbol
W01
opisuje gospodarkę wodno-elektrolitową w układach
biologicznych
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
Ć
1
W02
W03
W04
W05
W06
W07
W08
opisuje równowagę kwasowo-zasadową, i mechanizm
działania buforów i ich znaczenie w homeostazie ustrojowej
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna i rozumie pojęcia: rozpuszczalność, ciśnienie osmotyczne,
izotonia, roztwory koloidalne i równowaga Gibbsa-Donnana
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna pojęcia: potencjał oksydacyjny organizmu i stres
oksydacyjny
Ć
Ć
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna enzymy biorące udział w trawieniu, mechanizm
wytwarzania kwasu solnego w żołądku, rolę żółci, przebieg
wchłaniania produktów trawienia oraz zaburzenia z nimi
związane
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna konsekwencje niewłaściwego odżywiania, w tym
długotrwałego głodowania, przyjmowania zbyt obfitych
posiłków oraz stosowania niezbilansowanej diety
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna konsekwencje niedoboru witamin lub minerałów oraz ich
nadmiaru w organizmie
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna sposoby komunikacji między komórkami, a także między
komórką a macierzą zewnątrzkomórkową; oraz szlaki
przekazywania sygnałów w komórce i przykłady zaburzeń w
tych procesach prowadzące do rozwoju nowotworów i innych
chorób
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
Ć
Ć
Ć
Ć, W
Ć
2
W09
W10
W11
W12
W13
W14
W15
zna mechanizm działania hormonów, oraz konsekwencje
zaburzeń regulacji hormonalnej
zna przebieg i regulację funkcji rozrodczych u kobiet i
mężczyzn
zna mechanizmy starzenia się organizmu
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
Ć
Ć, W
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna podstawowe ilościowe parametry opisujące wydolność
poszczególnych układów i narządów, w tym: zakres normy i
czynniki demograficzne wpływające na wartość tych
parametrów
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna związek między czynnikami zaburzającymi stan
równowagi procesów biologicznych a zmianami
fizjologicznymi i patofizjologicznymi
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna zasady prowadzenia badań naukowych, obserwacyjnych i
doświadczalnych oraz badań in vitro służących rozwojowi
medycyny
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna podstawy rozwoju oraz mechanizmy działania układu
odpornościowego, w tym swoiste i nieswoiste mechanizmy
odporności humoralnej i komórkowej
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
W
Ć
Ć
Ć
Ć
3
opisuje główny układ zgodności tkankowej
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna podstawowe mechanizmy uszkodzenia komórek i tkanek
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
W16
W17
W18
W19
W20
W21
W22
określa przebieg kliniczny zapaleń swoistych i nieswoistych
oraz opisuje procesy regeneracji tkanek i narządów
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna definicję i patofizjologię wstrząsu, ze szczególnym
uwzględnieniem różnicowania przyczyn wstrząsu, oraz
niewydolności wielonarządowej
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
zna etiologię zaburzeń hemodynamicznych, zmian wstecznych
i zmian postępowych
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
wymienia czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne,
modyfikowalne i niemodyfikowalne
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
wymienia postacie kliniczne najczęstszych chorób
poszczególnych układów i narządów, chorób metabolicznych
oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowozasadowej
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
Ć
Ć
Ć, W
Ć
Ć
Ć
Ć, W
4
W23
zna uwarunkowania środowiskowe i epidemiologiczne
najczęstszych chorób
zna i rozumie przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i
postępowania terapeutycznego w odniesieniu do najczęstszych
chorób wewnętrznych występujących u osób dorosłych, oraz
ich powikłań:
W24
chorób układu krążenia, w tym: choroby niedokrwiennej
serca, wad serca, chorób wsierdzia, mięśnia serca, osierdzia,
niewydolności serca (ostrej i przewlekłej), chorób naczyń
tętniczych i żylnych, nadciśnienia tętniczego: pierwotnego i
wtórnego, nadciśnienia płucnego
U01
U02
U03
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
Ć
Testy wyboru
TAK/NIE, testy
jednokrotnego i
wielokrotnego
wyboru,
odpowiedzi ustne.
Ć
wykorzystuje znajomość praw fizyki do wyjaśnienia wpływu
czynników zewnętrznych, takich jak temperatura,
przyspieszenie, ciśnienie, pole elektromagnetyczne oraz
promieniowanie jonizujące, na organizm i jego elementy
Ć
opisuje zmiany w funkcjonowaniu organizmu w sytuacji
zaburzenia homeostazy, w szczególności określa jego
zintegrowaną odpowiedź na wysiłek fizyczny, ekspozycję na
wysoką i niską temperaturę, utratę krwi lub wody, nagłą
pionizację, przejście od snu do stanu czuwania
Ć
wykonuje proste testy czynnościowe oceniające organizm
człowieka jako układ regulacji stabilnej (testy obciążeniowe,
wysiłkowe); interpretuje dane liczbowe dotyczące
podstawowych zmiennych fizjologicznych
Ć
U04
planuje i wykonuje proste badanie naukowe oraz interpretuje
jego wyniki i wyciąga wnioski
Ć
U05
analizuje zjawiska odczynowe, obronne i przystosowawcze
oraz zaburzenia regulacji wywoływane przez czynnik
etiologiczny
Ć
5
analizuje proste przypadki kliniczne, planuje badania
dodatkowe, interpretuje wyniki laboratoryjne
K01
Ć
* W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; L- laboratorium; EL- e-learning; ZP- zajęcia praktyczne;
PZ- praktyka zawodowa;
Proszę oznaczyć krzyżykami w skali 1-3 jak powyższe efekty lokują państwa zajęcia w działach: przekaz wiedzy,
umiejętności czy kształtowanie postaw np.:
Wiedza
+ + +
Umiejętności
++
Postawy
+
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS)
Forma nakładu pracy studenta
Obciążenie studenta (h)
(udział w zajęciach, aktywność, przygotowanie sprawdzenie, itp.)
1. Godziny kontaktowe
75
2. Czas pracy własnej studenta
75
Sumaryczne obciążenie pracy studenta
150
Punkty ECTS za moduł/przedmiotu
5
Uwagi
Treść zajęć: ( proszę wpisać hasłowo tematykę poszczególnych zajęć, pamiętając, aby przekładała się ona na
zamierzone efekty kształcenia)
1.
Zapalenie: przyczyny, etapy reakcji zapalnej. Objawy miejscowe i ogólnoustrojowe zapalenia.
Hemodynamika tworzenia wysięku. Różnicowanie wysięku zapalnego i przesięku. Etapy migracji
leukocytów. Fagocytoza. Mechanizmy bakteriobójcze fagocytów. Układy generujące reaktywne
formy tlenu (RFT). Układy antyoksydacyjne ustroju: enzymatyczne i nieenzymatyczne. Mediatory
zapalenia: aminy biogenne, mediatory lipidowe, cytokiny, układ Objawy laboratoryjne zapalenia
Kryteria podziału zapaleń. Zejście zapalenia.
2.
Gorączka patogeneza, fazy, klasyfikacja. Pirogeny. Hipertermia: omdlenie cieplne, wyczerpanie
cieplne, udar cieplny, porażenie słoneczne. Hipotermia – fazy, zmiany czynnościowe ustroju
w hipotermii.
3.
Immunologia: prawidłowa odpowiedź immunologiczna, mechanizmy komórkowe i humoralne.
Główny układ zgodności tkankowej. Prezentacja antygenu z udziałem antygenów zgodności
tkankowej (MHC) klasy I i II. Tolerancja immunologiczna. Przyczyny przełamania tolerancji
immunologicznej. Mechanizmy efektorowe autoagresji. Immunologia przeszczepu.
4.
Alergia: Nadwrażliwość typu I, II, III i IV. Znaczenie układu dopełniacza, cytotoksyczności zależnej
od przeciwciał (ADCC). Czynniki warunkujące przetrwanie kompleksów immunologicznych.
6
Mechanizmy efektorowe w reakcjach kompleksów immunologicznych. Czynniki ryzyka rozwoju
chorób atopowych. Rola IgE . Wstrząs anafilaktyczny.
5.
Patologia oddychania. Mechanika oddychania. Transport gazów oddechowych we krwi. Krzywa
dysocjacji hemoglobiny. Gazometria krwi tętniczej (ABG). Hipoksja oddechowa, krążeniowa,
krwiopochodna, cytotoksyczna. Mechanizmy adaptacyjne do hipoksji na poziomie narządowym i
komórkowym. Sinica. Duszność. Podstawowe parametry spirometryczne i ich interpretacja
(restrykcja, obturacja, obturacja odwracalna). Niewydolność oddechowa. Zaburzenia wentylacji,
dyfuzji i perfuzji - przyczyny. Zespół ostrej niewydolności oddechowej (ARDS). Obrzęk płuc, odma
opłucnowa, nadciśnienie płucne. Bezdech senny: (1) centralny (CBS) i (2) obwodowy (OBS) –
patogeneza, powikłania sercowo-naczyniowe.
6.
Choroby obturacyjne płuc: astma oskrzelowa – bturacja ostra i przewlekła, rola procesu
zapalnego. Nadreaktywność oskrzeli. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) –zmiany w
drogach oddechowych prowadzące do obturacji. Rola komórek zapalnych w patogenezie POChP.
7.
Równowaga kwasowo-zasadowa: Układy buforowe organizmu. Równanie HendersonaHasselbalcha. Rola nerek i układu oddechowego w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej.
Kwasica i zasadowica – definicja, przyczyny metaboliczne i oddechowe. Zmiany niewyrównane,
częściowo wyrównane oraz całkowicie wyrównane- w świetle interpretacji analizy ABG.
8.
Gospodarka wodno-elektrolitowa. Mechanizmy neurohormonalne regulacji gospodarki wodnoelektrolitowej. Bilans wodny ustroju. Odwodnienie i przewodnienie izo-, hipo- i hipertoniczne.
Ogólne mechanizmy powstawania obrzęków. Patofizjologia obrzęków towarzyszących
niewydolności serca oraz chorobom wątroby i nerek. Zespół nerczycowy i nefrytyczny. Przyczyny i
objawy hiper- i hiponatriemii. Przyczyny i objawy hiper- i hipopotasemii. Wpływ zaburzeń
elektrolitowych na funkcję układu krążenia.
9.
Patofizjologia nerek: Hemodynamika kłębuszków nerkowych, odruch cewkowo-kłębuszkowy.
Patogeneza ostrego uszkodzenia nerek (AKI)- przyczyny przednerkowe, nerkowe i pozanerkowe.
Przewlekłe choroby nerek-etiopatogeneza, czynniki przyśpieszające progresję chorób nerek.
Objawy kliniczne i biochemiczne chorób nerek. Toksyny mocznicowe. Białkomocz - przyczyny,
rodzaje. Pierwotne kłębuszkowe zapalenie nerek - immunopatologia.
10.
Patofizjologia układu pokarmowego: Choroba refluksowa. Choroba wrzodowa żołądka i
dwunastnicy - rola czynników protekcyjnych i agresyjnych (NLPZ, Helicobacter pylori). Dyspepsja
czynnościowa. Nieswoiste choroby zapalne jelit - patogeneza, charakterystyka, różnicowanie.
Patogeneza biegunek. Zespół złego wchłaniania. Ostre i przewlekłe zapalenie trzustki
etiopatogeneza, objawy.
11.
Patofizjologia wątroby: Objawy kliniczne i laboratoryjne chorób wątroby. Żółtaczka - metabolizm
barwników żółciowych, przyczyny żółtaczki i różnicowanie. WZW – zakażenie HBV i HCV, rola
diagnostyczna markerów immunologicznych. Marskość wątroby. Patogeneza i konsekwencje
nadciśnienia wrotnego. Stłuszczenie wątroby. Niealkoholowa choroba stłuszczeniowa wątroby.
(NAFLD). Alkoholowa choroba wątroby. Autoimmunologiczne choroby wątroby. Wrodzone
choroby.
12.
Nowotwory. Patofizjologiczne podłoże rozwoju nowotworów. Czynniki karcynogenne. Etapy
7
karcynogenezy. Nowotwory dziedziczne.
13.
Zaburzenia hemostazy. Układ krzepnięcia i fibrynolizy. Patogeneza zakrzepów naczyniowych
(Triada Virchowa). Zakrzepica żył głębokich - czynniki ryzyka i powikłania. Przyczyny i powikłania
zatorów. Zespół rozsianego wykrzepiania śródnaczyniowego - diagnostyka laboratoryjna,
powikłania wielonarządowe. Skazy krwotoczne osoczowe, płytkowe, naczyniowe i mieszane.
14.
Patologia układu czerwonokrwinkowego. Niedokrwistość aplastyczna, syderoblastyczna,
megaloblastyczna, hemolityczna. Niedokrwistość z niedoboru żelaza. Metabolizm żelaza w ustroju.
Objawy niedoboru żelaza. Niedokrwistości objawowe w przebiegu przewlekłych chorób,
niewydolności nerek, choroby alkoholowej, zaburzeń endokrynologicznych. Nadkrwistości
(policytemie): czerwienica prawdziwa i czerwienice wtórne.
15.
Nadciśnienie tętnicze. Neuroendokrynna regulacja ciśnienia tętniczego. Definicja i klasyfikacja
nadciśnienia tętniczego. Patogeneza nadciśnienia pierwotnego. Nadciśnienie wtórne towarzyszące
chorobom endokrynnym, nerek, zaburzeniom oddychania w czasie snu (OBS). Nadciśnienie
monogeniczne. Ostre i przewlekłe powikłania nadciśnienia tętniczego.
16.
Dyslipidemia. Metabolizm lipoprotein osocza. Hiperlipoproteinemie pierwotne i wtórne.
Przeciwaterogenne działanie lipoprotein o wysokiej gęstości (HDL). Czynniki modyfikujące funkcję
lipoprotein.
17.
Miażdżyca tętnic: Czynniki ryzyka miażdżycy, postacie kliniczne miażdżycy, powikłania. Blaszka
miazdżycowa: budowa, etapy tworzenia, lokalizacja, rodzaje. Dysfunkcja śródbłonka.
18.
Choroba niedokrwienna serca: Patogeneza niedokrwienia mięśnia sercowego. Postacie kliniczne
choroby niedokrwiennej serca. Czynniki ryzyka wystąpienia ostrych zespołów wieńcowych (OZW).
Zawał mięśnia serca. Markery martwicy kardiomiocytów. Lokalizacja i ewolucja zawału w zapisie
EKG. Ostre i przewlekłe powikłania zawału mięśnia sercowego.
19.
Zaburzenia rytmu i przewodzenia. Zdolność bodźcotwórcza i przewodząca serca. Tachyarytmie.
Zjawisko pobudzenia nawrotnego (re-entry). Bradyarytmie. Bloki przewodzenia. Zespoły
preekscytacji.
20.
Niewydolność serca. Czynniki determinujące objętość minutową serca. Patogeneza niewydolności
skurczowej i rozkurczowej. Mechanizmy kompensacyjne i przystosowawcze mięśnia serca do
zmian. Lewokomorowa i prawokomorowa niewydolność serca – przyczyny i objawy kliniczne.
21.
Wstrząs: istota i rodzaje - wstrząs oligowolemiczny, dystrybucyjny, kardiogenny. Fazy wstrząsu.
Mechanizmy neuroendokrynne odpowiedzialne za zmiany hemo-dynamiczne we wstrząsie.
Zjawisko centralizacji krążenia i „autotransfuzji". Zmiany metaboliczne i elektrolitowe we wstrząsie.
Powikłania wielonarządowe we wstrząsie. Teorie nieodwracalności późnej fazy wstrząsu. Wstrząs
septyczny, anafilaktyczny, neurogenny.
22.
Patologia układu endokrynnego: Regulacja czynności układu dokrewnego. Receptory hormonalne:
podział, budowa, system wtórnych przekaźników. Istota ujemnego i dodatniego sprzężenia
zwrotnego. Oś podwzgórze – przysadka mózgowa – gruczoły docelowe. Pierwszo-, drugo- i
trzeciorzędowa niedoczynność oraz nadczynność gruczołów dokrewnych. Ekotopowe wydzielanie
hormonów.
8
23.
Podwzgórze I przysadka mózgowa. Moczówka prosta. SIADH. Karłowatość przysadkowa, oporność
receptorów na hormon wzrostu, gigantyzm, akromegalia. Zespół Sheehana, zespół GlińskiegoSimmondsa. Hipogonadyzm. Przedwczesne i opóźnione dojrzewanie. Pierwotny i wtórny brak
miesiączki. Menopauza. Andropauza.
24.
Patologia tarczycy. Synteza i działanie metaboliczne hormonów tarczycy. Wpływ hormonów
tarczycy na układ krążenia. Nadczynność i niedoczynność tarczycy: etiopatogeneza, objawy. Rola
procesu autoimmunologicznego. Przełom hiper- i hipometaboliczny. Diagnostyka laboratoryjna
chorób tarczycy.
25.
Patologia nadnerczy. Synteza i działanie hormonów kory nadnerczy. Nadczynność i niedoczynność
kory
nadnerczy.
Zespoły
nadnerczowo-płciowe.
Hiperaldosteronizm
pierwotny.
Hiperaldosteronizm wtórny. Aminy katecholowe – synteza, działanie. Guz chromochłonny.
26.
Stres: Teoria stresu Selyego. Osie neuroendokrynne reakcji stresowej. Reakcja Cannona. Ogólny
zespół adaptacyjny (GAS). Hamowanie impulsacji bólowej w reakcji stresowej (rola endorfin i
wazopresyny).
Zaburzenia odzywiania. Endogenna regulacja bilansu energetycznego. Otyłość. Endokrynna
27.
funkcja tkanki tłuszczowej. Zespół metaboliczny. Insulinooporność. Niedożywienie. Jadłowstręt
psychiczny. Bulimia.
28.
Cukrzyca: Mechanizmy regulujące wydzielanie insuliny. Efekt inkretynowy. Wpływ insuliny na
gospodarkę węglowodanową, lipidową i białkową. Zaburzenia metaboliczne w cukrzycy:
glukotoksyczność, nieenzymatyczna glikacja białek, nadprodukcja sorbitolu. Aaterogenny profil
lipidowy. Kryteria rozpoznania i klasyfikacja cukrzycy. Patogeneza cukrzycy typu 1. Patogeneza
cukrzycy typu 2.
Cukrzyca ciężarnych. Przewlekłe powikłania cukrzycy: mikroangiopatia i
makroangiopatia cukrzycowa, neuropatia cukrzycowa, zespół stopy cukrzycowej. Ostre powikłania
cukrzycy: śpiączka cukrzycowa ketonowa, hiperosmolarna i mleczanowa. Hipoglikemia.
29.
Gospodarka
wapniowo-fosforanowa:
Regulacja
gospodarki
wapniowo-fosforanowej
(parathormon, witamina D3, kalcytonina, estrogeny, glikokortykosteroidy). Przyczyny i objawy
hiper- i hipokalcemii oraz hiper- i hipofosfatemii. Patogeneza i objawy tężyczki. Nadczynność i
niedoczynność przytarczyc – przyczyny, klasyfikacja.
30.
Patologia układu kostnego: Osteoporoza, osteomalacja, osteodystrofia, osteopenia – definicje i
etiologia
31.
Witaminy – wpływ na organizm. Niedobór i nadmiar witamin.
32.
Starzenie się: rodzaje patologii w wieku starszym. Kosekwencje starzenia w obrebie wybranych
układów i narządów.
Literatura podstawowa i uzupełniająca, inne pomoce dydaktyczne:
Obowiązujące podręczniki:

Zahorska-Markiewicz B., Małecka -Tendera E. „Patofizjologia kliniczna” Elsevier Urban &Partner, Wrocław
2012
9

Maśliński S., Ryżewski J. „Patofizjologia”, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2012
Dodatkowe podręczniki:

Guzek J.W. „Patofizjologia człowieka w zarysie” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002

Szczeklik A., „Interna Szczeklika. Choroby wewnętrzne”, Medycyna Praktyczna, Kraków 2013

Gołąb J. , Jakóbisiak M., Lasek W., „Immunologia”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
Wymagania dotyczące pomocy dydaktycznych (np. laboratorium, rzutnik multimedialny, inne…)
Rzutnik multimedialny
Komputer
Rzutnik pisma
Tablica
Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu:
1. Egzamin w formie testowej obejmujący pytania jednokrotnego wyboru (75%) i wielokrotnego wyboru
(25%). Do zdania egzaminu wymagane jest uzyskanie ≥ 60% punktów. Pierwszy i drugi egzamin
poprawkowy również w formie testowej.
Nazwa i adres jednostki prowadzącej moduł/przedmiot, kontakt (tel./email) Katedra i Zakład
Patofizjologii UM w Lublinie, ul. Ceramiczna 1, tel. 81 718 73 65…………………………..
………………………………………………………………………………………………………………...
Nazwisko osoby prowadzącej/osób prowadzących zajęcia: Prof. Stanisław Czuczwar, Prof. Jarogniew
Łuszczki, Prof. Jerzy Bełtowski, Dr hab. Grażyna Wójcicka, Dr Andrzej Marciniak, Dr Jan Wróbel, Dr
Monika Dudra-Jastrzębska, Mgr Barbara Miziak
Podpis osoby sporządzającej sylabus
……………………………………..
Podpis Kierownik jednostki prowadzącej zajęcia
…………...…………………..
Podpis Dziekana
……………………………….
Data sporządzenia sylabusa………………………….
10