Bioenergy - 7.11.2008

Transkrypt

Bioenergy - 7.11.2008
Przedsięwzięcie:
„Zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego
związanego z prowadzeniem działalności w zakresie
odzysku odpadów innych niż niebezpieczne”
Inwestor: Bioenergy A.J. Burtny Spółka Jawna
z siedzibą w Opolu.
Zleceniodawca: Bioenergy A.J. Burtny Spółka Jawna
z siedzibą w Opolu.
Stadium dokumentacji: RAPORT O ODDZIAŁYWANIU
PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO
Autor raportu: dr inż. Robert Junga
Opole, październik 2008 r.
1
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
SPIS TREŚCI
1. PODSTAWY PRAWNE I CEL OPRACOWANIA................................................................4
2. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA ............................................7
2.1. Położenie gminy Gogolin ........................................................................................................7
2.2. Klimat .....................................................................................................................................9
2.2.1. Termika i opady..............................................................................................................9
2.2.2. Wilgotność .....................................................................................................................9
2.2.3. Wiatry ............................................................................................................................9
2.3. Rzeźba terenu i warunki glebowe ............................................................................................9
2.3.1. Rzeźba terenu .................................................................................................................9
2.3.2. Warunki glebowe..........................................................................................................10
2.4. Warunki geologiczne.............................................................................................................11
2.5. Wody powierzchniowe i gruntowe ........................................................................................11
2.6. Fauna i flora ..........................................................................................................................12
2.7. Obszary Natura 2000.............................................................................................................13
2.8. Zabytki w Gminie Gogolin ....................................................................................................17
3. CHARAKTERYSTYKA PLANOWANEJ INWESTYCJI ..................................................20
3.1. Stan istniejący .......................................................................................................................20
3.2. Stan projektowany.................................................................................................................21
3.3. Charakterystyka odpadów – surowców do produkcji peletu...................................................21
3.3.1. Odpady pochodzenia rolno-spożywczego .....................................................................21
3.3.2. Paliwa do produkcji energii cieplnej .............................................................................23
3.4. Technologia ..........................................................................................................................23
3.5. Przewidywany poziom zużycia surowców, paliw i energii.....................................................24
3.6. Czas pracy instalacji, zatrudnienie.........................................................................................25
3.6.1. Przewidywane zużycie wody na cele socjalno-bytowe ..................................................25
4. PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ WPROWADZANYCH
DO POWIETRZA WYNIKAJĄCYCH Z FUNKCJONOWANIA PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA..........................................................................................................25
4.1. Metodyka obliczeń ................................................................................................................25
4.2. Charakterystyka źródeł emisji, emitorów oraz czasu ich pracy...............................................26
4.3. Emisja zanieczyszczeń z poszczególnych procesów ..............................................................26
4.4. Piec z podajnikiem typu Stoker .............................................................................................27
4.5. Cyklony – emitory E2 i E3 ....................................................................................................27
2
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
4.6. Wyniki obliczeń stężeń zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym ..................................28
5. PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ODPADÓW POWSTAJĄCYCH W FAZIE
REALIZACJI I EKSPLOATACJI PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA ..............28
5.1. Rodzaje wytwarzanych odpadów...........................................................................................28
5.1.1. Odpady powstające w trakcie eksploatacji przedsięwzięcia...........................................28
5.1.2. Odpady powstające w trakcie realizacji przedsięwzięcia ...............................................30
5.2. Miejsca magazynowania wytwarzanych odpadów oraz ich kategorie.....................................30
5.3. Sposoby postępowania z wytworzonymi odpadami ...............................................................32
5.4. Wnioski.................................................................................................................................33
6. EMISJA HAŁASU DO ŚRODOWISKA Z PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA.....34
6.1. Wartości dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku dla obszarów oddziaływania
planowanego przedsięwzięcia ......................................................................................................34
6.2. Charakterystyka źródeł hałasu oraz określenie ich oddziaływania..........................................35
6.3. Obliczenia .............................................................................................................................36
6.4. Wnioski.................................................................................................................................37
7. ZAGROŻENIA PROMIENIOWANIEM ELEKTROMAGNETYCZNYM
NIEJONIZUJĄCYM WYNIKAJĄCA Z FUNKCJONOWANIA PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA..........................................................................................................37
8. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW W TYM WARIANTU POLEGAJĄCEGO
NA NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA, WARIANTU
NAJKORZYSTNIEJSZEGO DLA ŚRODOWISKA .........................................................38
9. OKREŚLENIE PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
ANALIZOWANYCH WARIANTÓW W TYM RÓWNIEŻ W PRZYPADKU
WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ A TAKŻE MOŻLIWEGO
TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ..............................39
10. UZASADNIENIE WYBRANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU ORAZ
OCENA ODDZIAŁYWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA NA DOBRA MATERIALNE,
ZABYTKI I KRAJOBRAZ KULTUROWY ......................................................................40
11. PORÓWNANIE PROPONOWANYCH ROZWIĄZAŃ TECHNOLOGICZNYCH Z
WARUNKAMI OKREŚLONYMI W ART. 143 P.O.Ś. ....................................................40
12. WSKAZANIE KONIECZNOŚCI USTANOWIENIA OBSZARU OGRANICZONEGO
UŻYTKOWANIA ................................................................................................................44
13. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH........................................45
14. PRZEDSTAWIENIE PROPOZYCJI MONITORINGU ODDZIAŁYWANIA
PRZEDSIĘWZIĘCIA NA ŚRODOWISKO NA ETAPIE JEGO BUDOWY I
EKSPLOATACJI.................................................................................................................45
3
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
15. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI
LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO
OPRACOWUJĄC RAPORT...............................................................................................46
16. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ...........................................47
18. ŹRÓDŁA INFORMACJI STANOWIĄCE PODSTAWĘ DO OPRACOWANIA
RAPORTU............................................................................................................................48
4
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
1. PODSTAWY PRAWNE I CEL OPRACOWANIA
Przedmiotem opracowania jest ocena wpływu na środowisko przedsięwzięcia polegającego
na „Zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego związanego z prowadzeniem działalności
w zakresie odzysku odpadów innych niż niebezpieczne” w Gogolinie, ul. Podleśna 1, powiat
Krapkowicki, województwo opolskie.
Inwestorem przedsięwzięcia jest Bioenergy A.J. Burtny Spółka Jawna z siedzibą w Opolu.
Niniejszy raport jest składowym elementem wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach na realizację inwestycji.
Inwestor posiada prawo własności do działek:
– nr 298 z mapy 4 obręb Gogolin,
– nr 295/2, 295/10, 295/11 z mapy 4 obręb Gogolin,
– nr 295/15 z mapy 4 obręb Gogolin 1,
– nr 1998/1 z mapy 4 obręb Dąbrówka Dolna.
Przedmiotowa Instalacja znajduje się na działce nr 1998/1 z mapy 4 obręb Dąbrówka Dolna.
Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego działka nr 1998/1 posiada
oznaczenie 3P, tj. teren przeznaczony pod lokalizację obiektów produkcyjnych, składów
i magazynów.
Zgodnie z treścią § 2 ust. 1 pkt 40 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada
2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na
środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do
sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. nr 257 poz. 2573 ze zmianami)
instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne przy zastosowaniu
procesów termicznych, należą do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko,
dla których raport o oddziaływaniu na środowisko jest wymagany.
W przedmiotowym zakresie inwestycji przewiduje się wykorzystanie biomasy pochodzącej
z przemysłu rolno-spożywczego oraz drzewnego do produkcji peletu jako paliwa energetycznego.
Zgodnie z art. 46a ust. 7 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo Ochrony Środowiska
(Dz.U. nr 62, poz. 627 z późn. zm.) organem właściwym do wydania decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia jest Burmistrz Gogolina.
W piśmie nr WG.VI-7610-14/2008 z dnia 29 sierpnia 2008r., w przedmiotowej sprawie
Burmistrz Gminy Gogolin orzekł o potrzebie sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko
dla przedsięwzięcia polegającego na „Zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego
związanego z prowadzeniem działalności w zakresie odzysku odpadów innych niż niebezpieczne”
w Gogolinie, ul. Podleśna 1.
Niniejsze opracowanie wykonane na etapie uzyskania decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach zgody na realizację planowanego przedsięwzięcia zostało przygotowane zgodnie
z wymaganym zakresem raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Zgodnie z art. 52
Ustawy prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. z 2008 nr 25, poz. 150 ze
zmianami). Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko powinien zawierać:
5
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
1) opis planowanego przedsięwzięcia, a w szczególności:
a) charakterystykę całego przedsięwzięcia i warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji
i eksploatacji,
b)
główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych,
c) przewidywane wielkości
przedsięwzięcia,
emisji,
wynikające
2) opis elementów przyrodniczych środowiska,
oddziaływania planowanego przedsięwzięcia,
z
funkcjonowania
objętych
zakresem
planowanego
przewidywanego
2a) opis istniejących w sąsiedztwie lub w bezpośrednim zasięgu oddziaływania planowanego
przedsięwzięcia zabytków chronionych na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece
nad zabytkami,
3) opis analizowanych wariantów, w tym wariantu:
a) polegającego na niepodejmowaniu przedsięwzięcia,
b) najkorzystniejszego dla środowiska,
wraz z uzasadnieniem ich wyboru,
4) określenie przewidywanego oddziaływania na środowisko analizowanych wariantów, w tym
również w wypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, a także możliwego
transgranicznego oddziaływania na środowisko,
4a) analizę i ocenę możliwych zagrożeń i szkód dla zabytków chronionych na podstawie przepisów
o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w szczególności zabytków archeologicznych,
w obrębie terenu, na którym ma być realizowane przedsięwzięcie,
5) uzasadnienie wybranego przez wnioskodawcę wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania
na środowisko, w szczególności na:
a) ludzi, zwierzęta, rośliny, wodę i powietrze,
b) powierzchnię ziemi, z uwzględnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz,
c) dobra materialne,
d) zabytki i krajobraz kulturowy, objęte istniejącą dokumentacją, w szczególności rejestrem
lub ewidencją zabytków,
e) wzajemne oddziaływanie między elementami, o których mowa w lit. a)-d),
6) opis przewidywanych znaczących oddziaływań planowanego przedsięwzięcia na środowisko,
obejmujący
bezpośrednie,
pośrednie,
wtórne,
skumulowane,
krótko-,
średnioi długoterminowe, stałe i chwilowe oddziaływania na środowisko, wynikające z:
a) istnienia przedsięwzięcia,
b) wykorzystywania zasobów środowiska,
c) emisji,
6
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
oraz opis metod prognozowania, zastosowanych przez wnioskodawcę,
7) opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację
przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko,
8) jeżeli planowane przedsięwzięcie jest związane z użyciem instalacji, porównanie,
z zastrzeżeniem ust. 2, proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania,
o których mowa w art. 143,
9) wskazanie, czy dla planowanego przedsięwzięcia konieczne jest ustanowienie obszaru
ograniczonego użytkowania oraz określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie
przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów
korzystania z nich,
10) przedstawienie zagadnień w formie graficznej,
11) analizę możliwych konfliktów społecznych związanych z planowanym przedsięwzięciem,
12) przedstawienie propozycji monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na etapie
jego budowy i eksploatacji,
13) wskazanie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy,
jakie napotkano, opracowując raport,
14) streszczenie w języku niespecjalistycznym informacji zawartych w raporcie,
15) nazwisko osoby lub osób sporządzających raport,
16) źródła informacji stanowiące podstawę do sporządzenia raportu.
Niniejszy raport jest załącznikiem do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach przez Burmistrza Gminy Gogolin, a także będzie podstawowym dokumentem
do przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.
Przedmiotowy raport o oddziaływaniu na środowisko opisanego powyżej przedsięwzięcia
zrealizowano na podstawie:
– materiałów oraz informacji dostarczonych przez Zleceniodawcę,
– własnych prac projektowych,
– pomiarów i badań autora opracowania,
– programu do rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń powietrza EK100W,
– aktualnie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności:
1. Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. 2008 nr 25 poz. 150,
ze zmianami),
2. Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. 2007 nr 39 poz. 251),
3. Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. 2006 nr 156 poz. 1118, ze zmianami),
4. Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2003
nr 80, poz. 717, ze zmianami),
5. Ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz.U. 2005 nr 239 poz. 2019, ze zmianą),
7
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
6. Ustawy z dnia 13 września 1996r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. 2005
nr 236 poz. 2008, ze zmianą),
7. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych
uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o
oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. 2004 nr 257 poz. 2573, ze zmianami),
8. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie
prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz. U. 2004 nr 283 poz. 2842),
9. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji
mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych
albo środowiska jako całości (Dz. U. 2002 nr 122 poz. 1055),
10. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia
dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2003 nr 1 poz. 12),
11. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych
substancji w powietrzu (Dz. U. 2008 nr 47 poz. 281),
12. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów
(Dz. U. 2001 nr 112 poz. 1206),
13. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych
poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 nr 120 poz. 826),
14. Instrukcji ITB nr 338/96 „Metoda określania emisji i imisji hałasu przemysłowego
w środowisku oraz program komputerowy”, Warszawa 2003 r.,
15. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie rodzajów wyników
pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzeń, przekazywanych
właściwym organom ochrony środowiska oraz terminu i sposobów ich prezentacji (Dz. U. nr 59
poz. 529),
16. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów
emisyjnych z instalacji (Dz. U. 2005 nr 260 poz. 2181, ze zmianą),
17. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie rodzajów instalacji,
których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. nr 2004 283 poz. 2839),
18. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie przypadków,
w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia
(Dz. U. 2004 nr 283 poz. 2840),
19. Stanu Środowiska w Województwie Opolskim w Roku 2005 i 2006; Inspekcja Ochrony
Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu; Biblioteka Monitoringu
Środowiska Opole, maj 2007.
2. OPIS ELEMENTÓW PRZYRODNICZYCH ŚRODOWISKA
2.1. Położenie gminy Gogolin
Gmina Gogolin położona jest na krawędzi Wyżyny Śląskiej, w Powiecie Krapkowickim,
w środkowej części województwa opolskiego w odległości ok. 15 km na południe od Opola.
Od zachodu graniczy z gminą Krapkowice, od północy z gminą Tarnów Opolski. Na wschodzie
8
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
graniczy z gminą Strzelce Opolskie, a od południa z gminą Zdzieszowice. W części zachodniej
i południowej odcinkami granicę gminy stanowi rzeka Odra.
Od 1973 roku Gogolin jest siedzibą władz jednostki administracyjnej obejmującej miasto
Gogolin wraz z dwiema dzielnicami: Karłubiec i Strzebinów oraz 9 sołectw: Chorula, Dąbrówka,
Górażdże, Kamień Śląski, Kamionek, Malnia, Obrowiec, Odrowąż i Zakrzów. Łączna powierzchnia
gminy wynosi 10051 ha, co stanowi 1,2% powierzchni województwa. Na tym obszarze
zamieszkuje 13535 osób, z tego w samym Gogolinie 6780.
W pobliżu Gogolina przebiega autostrada A-4 Wrocław-Kraków, a na terenie gminy
znajduje się bezpośredni zjazd. Ponadto przez obszar gminy przebiegają drogi: wojewódzka nr 409
relacji Strzelce Opolskie-Prudnik, stanowiąca połączenie z polsko-czeskim przejściem granicznym
w Głuchołazach i wojewódzka 423 relacji Opole-Kędzierzyn-Koźle. Oprócz sieci dróg, gmina
Gogolin usytuowana jest przy dwóch ważnych liniach kolejowych Gliwice-Wrocław przez
Kędzierzyn-Koźle i Gliwice-Wrocław przez Strzelce Opolskie oraz przy szosie z Krapkowic
do Strzelec Opolskich.
9
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Autobusem z Gogolina można dojechać m.in. do Opola, Kędzierzyna-Koźla, Strzelec
Opolskich oraz na Górę Św. Anny.
2.2. Klimat
2.2.1. Termika i opady
Gmina Gogolin połażona jest na obszarze nizin w regionie śląskim. Zima ma tu łagodny
przebieg ze średnią temperaturą nie przekraczającą -2 0C, lato ciepłe +18 0C, najcieplejszym
miesiącem jest lipiec – średnia temperatura 18,3 0C. Średnia roczna temperatura wynosi 8,5 0C.
Prawie na całym terenie województwa opolskiego roczne temperatury powietrza przekraczają 8 0C.
Dni przymrozkowych notuje się tutaj 98, dni mroźnych 34 i bardzo mroźnych 24
(-10 C). Czas trwania zimy około to 60-80 dni, lata 100 dni, opad roczny jest w granicach
650-700 mm i powyżej 700 mm. Maksimum opadów przypada w miesiącach letnich z ekstremum
w lipcu – 100 mm, minimum na okres luty-kwiecień. Pod względem zachmurzenia w całym
województwie panują warunki podobne. Na ogół zachmurzenie jest duże, największe w ostatnich
miesiącach roku, najmniejsze na wiosnę i na początku jesieni. Maksymalne zachmurzenie
występuje w grudniu, minimalne w sierpniu lub we wrześniu.
0
2.2.2. Wilgotność
Amplitudy wilgotności w ciągu roku dochodzą do 15 %, maksima notuje się w miesiącach
późnojesiennych (listopad i grudzień – 88 %), minima zaś w miesiącach wiosenno-letnich (maj –
75 %, czerwiec – 73 %).
2.2.3. Wiatry
Kierunek oraz prędkość wiatru w znacznym stopniu wpływają na rozprzestrzenianie się
zanieczyszczeń powietrza, a także decydują o rozkładzie ich koncentracji.
Na terenie gminy Gogolin dominują wiatry z zachodniego sektora horyzontu przy
dominancie kierunku zachodniego – 21 %, południowego – 19 % i północno – zachodniego –
13,5 %. Wiatry z wyżej wymienionych kierunków stanowią 55 % sumy rocznej. Najrzadsze są
wiatry z kierunku wschodniego, północno-wschodniego i północnego, stanowiące zaledwie 12 %
notowań. Niewielkie wartości cisz (7,7 %) świadczą o dużym stopniu nawietrzenia.
Liczba dni z wiatrem silnym (powyżej 10 m/s) notowana jest 35 razy w roku.
2.3. Rzeźba terenu i warunki glebowe
2.3.1. Rzeźba terenu
Gmina Gogolin tworzy sztucznie wydzielony i geograficznie niespójny obszar, okalający
miasto Gogolin od północy, zachodu i południa. W jej skład wchodzą peryferyjne fragmenty kilku
10
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
jednostek fizyczno-geograficznych na styku Niziny Śląskiej i Wyżyny Śląskiej. Do Niziny Śląskiej
należą:
– dolina Odry z przełomową Bramą Krapkowicką (północno-zachodnia część gminy:
Odrowąż, Malnia, Chorula),
– Kotlina Raciborska (południowo-wschodnia część gminy: Obrowiec, Buchtów).
Do Wyżyny Śląskiej zaliczają się północne i zachodnie skłony Garbu Chełmu, tworzące
środkową i wschodnią część gminy: Zakrzów, Dąbrówka, Kamień Śląski, Kamionek. Wysokości
bezwzględne wahają się od 158 m n.p.m. do 256 m n.p.m. Zróżnicowanie wysokościowe wynosi,
więc prawie 100 m. Najniżej położone są tarasy zalewowe Odry w zachodniej, a zwłaszcza
północno-zachodniej części gminy. Inne nisko położone tereny znajdują się w starej dolinie Odry
między Gogolinem a Krapkowicami, która ciągnie się od Obrowca do Malni, a od współczesnej
doliny oddziela ją ciąg wzniesień zajętych przez miejscowości Odrowąż, Otmęt i Obrowiec.
Większość obszaru gminy Gogolin ma charakter falistej wysoczyzny i leży
na wysokościach 175-210 m n.p.m. Wyżej wznoszą się zbocza Chełmu we wschodniej części
gminy z lokalną kulminacją – górą Szpica (256,3 m n.p.m.).
2.3.2. Warunki glebowe
Użytki rolne zajmują zaledwie 48,1 % powierzchni gminy, w tym 41 % stanowią grunty
orne a 7,1 % użytki zielone. W gminie Gogolin przeważają gleby brunatne i brunatno wyługowane
wytworzone z piasków słabogliniastych i gliniastych.
Na podłożu wapieni triasowych wykształciły się rędziny węglanowe brunatne. W dolinie
Odry dominują mady gliniaste i pylaste, a w dolinach mniejszych cieków i ich obszarach
źródłowych – gleby organiczne: mułowo-torfowe i czarne ziemie zdegradowane.
Gleby brunatne i rędziny na wysoczyźnie przydolinnej cechuje okresowy lub stały niedobór
wilgoci. W dolinach występuje odwrotne zjawisko – nadmiar stały lub okresowy wilgoci. Gleb
o właściwych stosunkach powietrzno-wodnych jest niewiele.
Gmina posiada długoletnie tradycje rolnicze. Użytki rolne zajmują obszar 4656 ha. Grunty
orne stanowią 34,25 % lasy 32,5 %, a pozostałość to łąki, sady oraz nieużytki. W rolnictwie
dominują rodzinne – indywidualne gospodarstwa. Ze względu na niską bonitację gleb – głównie V
i VI klasa – przeważa kierunek uprawy zbóż. Jedynie na terenach położonych bliżej rzeki Odry
(mady) uprawia się rzepak i buraki cukrowe.
Prace polowe rozpoczynają się od drugiej połowy marca, koniec robót polowych przypada
na ok. drugą dekadę listopada. Okres wegetacji zaczyna się ok. trzeciej dekady marca, natomiast
koniec ok. I dekady listopada. Warunki agroklimatyczne są dość sprzyjające. Pierwsze przymrozki
jesienne przypadają na trzecią dekadę października, ostatnie – wiosenne na drugą dekadę. Układ
warunków termicznych jest bardzo korzystny dla wegetacji roślin. Długość okresu wegetacyjnego
wynosi około 225 dni.
11
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
2.4. Warunki geologiczne
Na obszarze gminy Gogolin pod względem geologicznym odsłaniają się utwory monokliny
śląsko-krakowskiej, głównie: wapieni, margli i dolomitów. Są to skały triasowe tzw. górny pstry
piaskowiec (ret) i dolny oraz środkowy wapień muszlowy. W samym Gogolinie wydobywano
wapienie retu i przede wszystkim w najniższej części dolnego wapienia muszlowego, która nosi
nazwę tzw. warstw gogolińskich. W XIX wieku z warstw gogolińskich w Gogolinie opisano szereg
całych szkieletów liliowców i gadów morskich, głównie z grupy notozaurów, w tym kilka nowych
gatunków. W środkowej i północnej części gminy (Górażdże, Kamień Śląski, Kamionek) także
występują wapienie dolnego i częściowo środkowego wapienia muszlowego wchodzącego
w skład utworów węglanowych obszaru Śląsko-Krakowskiego.
W rejonie Choruli trias wynurza się spod grubej pokrywy deluwialnej. W okolicach
Górażdży i Choruli charakteryzuje się miąższością 100-150 m. Warstwy karchowickie widoczne
w okolicach Kamienia Śląskiego wykształcone są jako gruboławicowe wapienie o zabarwieniu
żółtawo-pomarańczowym i jasnoszarym, występują również terebratulowe, reprezentowane przez
szare, twarde cienkopłytkowe wapienie margliste. Wapienie warstw górażdżańskich wykształcone
są jako gruboławicowe zwięzłe wapienie szare o miąższości 20-25 m. Na południe od Gogolina
występują utwory triasu dolnego (retu), należą tu margle, dolomity, wapienie z ewaporatami.
Na obszarze gminy utwory triasowe są przykryte utworami czwartorzędu, zlodowacenia
środkowopolskiego, o różnej miąższości. W części północnej i północno-wschodniej utwory
czwartorzędu nie występują lub posiadają miąższość w przedziale od 2-3 m. W południowej części
gminy miąższość pokrywy czwartorzędowej wynosi około 10-15 m (okolice Obrowca). Wśród
utworów czwartorzędu występują: piaski, żwiry, kemy pochodzenia lodowcowego
i wodnolodowcowego. Cała zachodnia część gminy (Dolina Odry) zbudowana jest z osadów
rzecznych holocenu.
2.5. Wody powierzchniowe i gruntowe
Gmina Gogolin położona jest w dorzeczu rzeki Odry, która stanowi granicę
na południowym zachodzie długości ok. 4200 m i na zachodzie długości ok. 5200 m. Łączna
długość Odry w granicach gminy wynosi 9400 m. Jest ona rzeką uregulowaną i żeglowną, po obu
stronach koryta są pasy ciągłych wałów przeciwpowodziowych. Jednak przy wysokich stanach wód
zalewane są sąsiadujące pola. Zastoiska wody spotyka się w starym korycie Odry.
Pod względem wód powierzchniowych obszar gminy możemy podzielić na dwie części:
południową z dużą ilością cieków naturalnych, rowów melioracyjnych, stawów, wód stojących
tworzących mokradła i częściowo zachodnią, ale już z mniejszą ilością cieków uchodzących
do Odry, środkowo- północno- wschodnią, w której w ogóle brak cieków stałych i wód stojących.
Taki stan wód ma ścisły związek z budową geologiczną, z dużą przepuszczalnością utworów
triasowych i brakiem warstw izolujących od powierzchni, wody opadowe infiltrują bezpośrednio
w głąb.
Poziom wody gruntowej na obszarze gminy jest bardzo zróżnicowany. Pozostaje to
w ścisłym związku z budową geologiczną i gęstością sieci hydrograficznej tego obszaru. Można
12
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
stwierdzić, że stosunki wodne w gminie nie są najlepsze, co odbija się na rolnictwie jak również
na zaopatrzeniu ludności w wodę.
Wszystkie ścieki z terenu gminy odprowadzane są do nowoczesnej oczyszczalni ścieków
wybudowanej przez Górażdże Cement S.A.
2.6. Fauna i flora
Główne kompleksy leśne znajdują się w części północnej i środkowej gminy, natomiast
użytki zielone w części południowej i zachodniej. Obszar gminy w podziale geobotanicznym Polski
znajduje się na pograniczu dwóch krain: Kotliny Śląskiej i Wyżyny Śląskiej.
Wyróżniamy tu następujące typy siedliskowe lasów:
– bór mieszany świeży,
– las mieszany,
– las świeży,
– las wilgotny,
– las olszowy,
– las łęgowy.
Bór mieszany świeży – drzewostan tworzy głównie sosna, w domieszce drzewa iglaste,
świerk i modrzew oraz drzewa liściaste dąb, brzoza, osika, lipa. Bory te są stosunkowo widne.
Warstwa krzewów rozwija się dość obficie, tworzą ją m.in. jarzębina, leszczyna, kruszyna, oraz
podrosty młodych drzew liściastych, głogi i kalina. W runie spotykamy Konwalię majową,
Konwalijkę dwulistną, Groszek wiosenny, Przylaszczkę pospolitą, Borówkę czarną i Przetacznik
leśny.
Las mieszany – drzewostan tworzy głównie dąb i sosna, w domieszce świerk, modrzew,
brzoza, jawor, lipa, sporadycznie olsza. Podszycie tworzy jaśmin, kruszyna, tarnina, bez, liguster.
Runo: zawilec, jeżyny, maliny, trzcina, pokrzywa, szczawik. Występuje w okolicy wsi Zakrzów
i przysiółka Dalnie oraz w okolicy Górażdży.
Las świeży – zaznacza się wyraźna piętrowość lasu z bogatym podszyciem i runem.
W piętrze pierwszym dominuje dąb, buk, sporadycznie lipa, sosna. W piętrze drugim wiąz, grab,
brzoza, sporadycznie jesion, olsza. Podszycie tworzą młode podrosty drzew, leszczyna, czeremcha,
kruszyna, tarnina, głóg, bez. W runie spotykamy jeżynę, szczawik, zawilec, narecznicę. Występuje
głównie w okolicy Obrowca i Zakrzowa.
Las wilgotny – zajmuje obszary południowe i południowo-wschodnie gminy, często
występuje z fragmentami lasu świeżego. Drzewostan tworzy głównie: dom, świerk, jesion, olsza
czarna, wiąz, w mniejszych ilościach występuje osika, grab, sosna, brzoza. Podszycie i runo tworzą
rośliny takie jak w lesie świeżym tylko z tą różnicą, że runo jest tu zadarnione, występuje trzęślica,
róża, trawy.
Lasy olszowe – czyli olsy są reprezentowane głównie przez podmokłe lasy olszy czarnej.
Przedstawiają typ lasu wysokopiennego, złożonego głównie z olchy czarnej, jesiony, brzozy
o dużym, zwartym i bogatym runem, w którym rosną gatunki bagienne przede wszystkim turzyce,
trzcina pospolita, ponadto narecznica, sitowie, trzęślica. Wśród krzewów: wierzba, kruszyna,
13
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
jarzębina, leszczyna. Występują na podmokłych i okresowo zalewanych gruntach w okolicy
Obrowca i Zakrzowa.
Las łęgowy – jest to las wierzbowo-topolowy z domieszką lipy, dębu, brzozy, grabu. Runo
wysokie i gęste, tworzą je byliny, pokrzywa, jeżyna, malina, trawy łąk, typowe są również pnącza,
bluszcz i chmiel. Podszycie stanowi głóg, tarnina, bez i czeremcha. Występuje w okolicy Choruli
w dolinie Odry.
W okolicznych lasach Kamienia Śląskiego utworzono rezerwat przyrody Kamień Śląski.
Należy on do najcenniejszych rezerwatów Opolszczyzny. Utworzono go dla ochrony Jarząbu
brekini. Oprócz Jarząbu brekini występują tu liczne inne gatunki drzew jak np.: grab zwyczajny,
buk zwyczajny, świerk pospolity, sosna zwyczajna, jawor, klon, jesion, jarząb pospolity, dęby.
Z krzewów na uwagę zasługuje Ligustr pospolity, porzeczka, Dziki bez czarny, malina oraz Śliwa
tarnina. Z runa do najciekawszych należy: Marzanka wonna, Konwalia majowa, Czyściec leśny,
Groszek wiosenny, Przylaszczka pospolita, zawilec.
Na wilgotnych łąkach okolicy Gogolina można spotkać storczyka szerokolistnego. Jest
on pod ochroną.
W lasach na obszarze gminy Gogolin spotkać można sarny, które chodzą stadami, a także
lisy, kuny leśne, tchórze, dziki i zające. Wśród ptaków spotykamy: kosa, słowika, sikorkę modrą,
wilgę, kurowate, np. kuropatwy i ozdobę pól - bażanty. Z ptaków przylatujących swoje gniazda
mają bociany.
2.7. Obszary Natura 2000
Sieć obszarów Natura 2000 została wprowadzona w Polsce, w związku z przystąpieniem
naszego kraju do Unii Europejskiej w 2004 r., i jest konsekwencją postanowień dyrektywy Rady
92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny
i flory, zwanej dalej dyrektywą „siedliskową". Zgodnie z jej postanowieniami tworzona jest
europejska sieć ekologiczna pod nazwą Natura 2000, która obejmować ma zarówno specjalne
obszary ochrony siedlisk (w skrócie nazywane obszarami „siedliskowymi”), jak i obszary specjalnej
ochrony ptaków (tzw. obszary „ptasie” tworzone w państwach Unii Europejskiej
na podstawie dyrektywy Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich
ptaków, zwanej dalej dyrektywą „ptasią").
Sieć Natura 2000 składa się z dwóch typów obszarów:
– specjalne obszary ochrony siedlisk (SOOS), tworzone na podstawie Dyrektywy Siedliskowej dla
ochrony:
– typów siedlisk przyrodniczych,
– siedlisk gatunków roślin i zwierząt,
– obszary specjalnej ochrony ptaków (OSOP), tworzone na podstawie Dyrektywy Ptasiej dla
ochrony siedlisk ptaków.
14
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Teren, na którym przewidziano inwestycję położony jest w odległości ok. 6 km
od obszarów o szczególnych walorach krajobrazowo-przyrodniczych – Parku Krajobrazowego
Góra św. Anny (PL H160002) o pow. 5 174,6 ha – Obszar Natura 2000.
Obszar ważny w skali regionalnej dla zachowania bioróżnorodności, a zwłaszcza dla
priorytetowych muraw kserotermicznych (zajmujących w obszarze znaczące powierzchnie).
Występuje tu 11 rodzajów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej, z czego największą
powierzchniowo reprezentację osiągają kwaśne oraz żyzne buczyny. Dobrze reprezentowane są też
ekstensywnie użytkowane niżowe i górskie łąki, ciepłolubne buczyny storczykowe, a także
podmokłe łąki kalcyfilne i eutroficzne. Stwierdzono występowanie 2 gatunków ssaków
i 2 gatunków roślin z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej. Na terenie ostoi występuje ponadto
około 40 gatunków roślin chronionych w Polsce oraz około 40 gatunków uznawanych za rzadkie
lokalnie.
Opis obszaru
Obszar wyniesienia Garbu Chełmu z wychodniami wapieni i dolomitów środkowego triasu.
Od południa opadający stromo zdenudowanym uskokiem tektonicznym, od północy łagodnie
zanurzający się pod utworami polodowcowymi. Garb jest najdalej na zachód wysuniętą częścią
środkowotriasowego progu strukturalnego (kuesty). Z trzech stron otoczony terenami nizinnymi
stanowi wyraźną kulminację w krajobrazie. Rzeźba Chełmu należy do form krawędziowych,
ukształtowanych w trzeciorzędzie i zmodyfikowanych przez morfologię czwartorzędową,
a zwłaszcza dwukrotne nasunięcie się i regresję lodowca oraz procesy eolicznej akumulacji lessów
i ich erozji. Garb jest rozczłonkowany na szereg wyniesień oddzielonych suchymi dolinkami
i obszarami zrównań. W wierzchołkowej jego części, w obrębie wychodni skał węglanowych
rzeźba krasowa, z lejami, misami i studniami krasowymi, wywierzyskami, wychodniami skalnymi,
niewielkimi wnękami i grotami. Kulminację garbu stanowi nek wulkaniczny na Górze Św. Anny –
404 m n.p.m. Wśród obszarów o najwyższych walorach przyrodniczych dominującymi formami
pokrycia terenu są lasy, w większości reprezentujące 3 fitosocjologiczne odmiany buczyn.
Znaczący udział osiągają murawy kserotermiczne, zarośla okrajkowe oraz ekstensywnie
użytkowane łąki, w tym eutroficzne. Uzupełnieniem są wychodnie skał węglanowych oraz
źródliska wraz ze specyficzną dla nich roślinnością zielną i wysoką. Spośród form
intensywniejszego zagospodarowania przestrzeni dominują grunty orne, tworzące z ekosystemami
o dużej naturalności, mozaikę krajobrazową.
Obszar w większości położony na terenie Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny (5780 ha;
1988) z rezerwatami przyrody: Ligota Dolna (4,90 ha; 1959), Lesisko (46,95 ha; 1997), Boże Oko
(57,31 ha; 1997), Grafik (27,66 ha; 1997), Góra Św. Anny (2,69 ha; 1971), Biesiec (24,46 ha;
2001).
Zagrożenia
Działalność gospodarcza człowieka - eksploatacja odkrywkowa wapieni, brak czynnej
ochrony muraw kserotermicznych prowadzący do ich powolnego zarastania szczególnie
w granicach parku krajobrazowego "Góra Św. Anny" i rezerwatów przyrody.
15
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Położony na północ od planowanego przedsięwzięcia obszar rezerwatu „Kamień Śląski”
(PLH160003), został zaproponowany do włączenia w krajowy system ostoi przyrody Natura 2000
dla ochrony jedynej w Polsce populacji susła moręgowanego Spermophilus citellus.
Ponadto obszar ten jest bardzo cenny pod względem różnorodności flory i fauny. Mimo
stosunkowo niewielkiej powierzchni występuje tu nagromadzenie zagrożonych w skali regionu
a nawet Polski gatunków, w tym jedyne obecnie istniejące w województwie stanowisko goryczki
krzyżowej Gentiana cruciata i jedno z dwóch stanowisk kurzyśladu błękitnego Anagalis foemina
i czyśćca kosmatego Stachys germanica.
W granicach obszaru Natura 2000 „Kamień Śląski” wykazano dotychczas występowanie
37 gatunków zwierząt chronionych: 1 gatunek pająka, 1 gatunek motyla, 3 gatunki płazów,
3 gatunki gadów, 24 gatunki ptaków i 5 gatunków ssaków. Stanowiska lęgowe ma 8 gatunków
z Załącznika 1 Dyrektywy Ptasiej, a 4 dalsze wykorzystują ten teren jako żerowisko. Drugim
Załącznikiem Dyrektywy Siedliskowej objętych są 2 gatunki (suseł moręgowany i czerwończyk
nieparek), a w bezpośrednim sąsiedztwie (we wsi Kamień Śląski) znajduje się kolonia kolejnego
gatunku: nocka dużego.
Zagrożenia
Potencjalne zagrożenia wiążą się ze zmianami formy użytkowania gruntów. Obecnie
zagrożeniem dla zachowania głównego waloru rezerwatu (susła moręgowanego) jest naturalna
sukcesja ma murawach, na których zaprzestano koszenia. Pewne zagrożenia mogą się także wiązać
z presją drapieżców np. lisów.
Bezpośrednim czynnikiem zagrożenia ostoi może być również intensywna penetracja ludzka
- np. stanowisk roślin rzadkich i chronionych.
Ponadto dla obszaru opolszczyzny Projekt systemu Natura 2000 obejmuje następujące obszary:
– 8 siedlisk naturalnych oraz gatunków flory i fauny z wyłączeniem ptaków (OSO i SOO):
1. Bory Niemodlińskie oraz rezerwaty przyrody (RP) Dębina, Kokorycz, Prądy, Złote Bagna,
Staw Nowokuźnicki,
2. Dolina Małej Panwi,
3. Opolska Dolina Odry,
4. Lasy Barucickie RP Leśna Woda, Rogalice, Lubsza,
5. Dolina Stobrawy Stobrawski PK,
6. Forty Nyskie,
7. Góra św. Anny RP Biesiec, Ligota Dln., Grafik, Boże Oko, Góra św. Anny, Lesisko,
8. Góry Opawskie RP Cicha Dolina, Nad Białką, Las Bukowy, PK Góry Opawskie,
– 5 ostoi dla ochrony awifauny (OSOP):
1. Dolina Stobrawy Stobrawski PK,
2. Grądy Odrzańskie Stobrawski PK,
16
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
3. Jezioro Nyskie,
4. Jezioro Otmuchowskie,
5. Jezioro Turawskie.
Z uwagi na wymienione wyżej obszary chronione Natura 2000 wykonano analizy oraz
obliczenia rozprzestrzeniania się substancji w powietrzu jak również emisji hałasu do środowiska.
Uzyskane wyniki przedstawione również w postaci graficznej pokazują, że przedsięwzięcie będące
przedmiotem raportu nie oddziaływuje w znaczący sposób na chronione obszary siedlisk fauny
i flory oraz chronionych siedlisk ptaków. Ocenia się również, że dla oddalonego o około 4 km
obszaru chronionego „Kamień Śląski”, eksploatacja przedmiotowej instalacji nie będzie wpływała
negatywnie na funkcjonowanie tego obszaru. Lokalne oddziaływanie przedsięwzięcia również nie
będzie stanowiło uciążliwości dla położonego w kierunku południowo-wschodnim Parku
Krajobrazowego Góra Św. Anny.
Krajowe regulacje prawne:
–
Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz. U. nr 92 poz. 880 z późniejszymi
zmianami) – Ustawa reguluje sprawy związane z powoływaniem obszarów Natura 2000
i z przygotowywaniem planów ochrony tych obszarów, a także zasady gospodarowania na tych
obszarach, zasady wykonywania ochrony (w tym monitoringu), sprawy dotyczące nadzoru nad
obszarami oraz karania za naruszanie zakazów obowiązujących w obrębie obszarów Natura
2000. Do Natury 2000 odnoszą się artykuły: 6, 25-39 oraz 103, 107, 112, 127 i 135.
–
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005r. w sprawie typów siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia
obszarów Natura 2000 (Dz. U. nr 94 poz. 795) – Rozporządzenie określa typy siedlisk
przyrodniczych oraz gatunki roślin i zwierząt, ze wskazaniem typów siedlisk przyrodniczych
i gatunków o znaczeniu priorytetowym, wymagające ochrony w formie wyznaczenia obszarów
Natura 2000, a także kryteria i sposoby wyboru reprezentatywnej liczby i powierzchni siedlisk
przyrodniczych oraz siedlisk roślin i siedlisk zwierząt do ochrony w formie obszarów Natura
2000, co stanowi transpozycję załączników I i II z Dyrektywy „Siedliskowej” i załącznika I
z Dyrektywy „Ptasiej”.
–
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej
ochrony ptaków Natura 2000 (Dz. U. nr 229 poz. 2313 ze zmianą) – Rozporządzenie określa
nazwę, położenie administracyjne w określonych gminach i powierzchnię obszarów specjalnej
ochrony ptaków, cel i przedmiot ich ochrony oraz sprawujących nadzór nad tymi obszarami.
W załącznikach do rozporządzenia zamieszczono mapy wyznaczonych obszarów obrazujące ich
granice oraz wykazy gatunków ptaków będących przedmiotem ochrony na obszarach specjalnej
ochrony ptaków.
–
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie trybu i zakresu
opracowania projektu planu ochrony dla obszaru Natura 2000 (Dz. U. nr 61, poz. 549) – Na
mocy tego rozporządzenia ustalony został tryb sporządzania planów ochrony obszarów Natura
2000 oraz zakres treści tych planów, a także przedstawione zostało, na czym polegają sposoby
17
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, dla których wyznacza się
obszary Natura 2000.
Dyrektywy UE:
–
Dyrektywa Rady z dnia 21 maja 1992r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej
fauny i flory (92/43/EWG) – Dyrektywa „siedliskowa” wprowadza system wspólnej ochrony
określonych walorów przyrodniczych na terenie UE, zawiera postanowienia dotyczące ochrony
siedlisk i postanowienia dotyczące ochrony gatunkowej. Ważnym uzupełnieniem przepisów
dyrektywy są jej załączniki, w których zamieszczono różne wykazy: siedlisk, których ochrona
wymaga tworzenia specjalnych obszarów ochrony (zał. I), gatunków roślin i zwierząt, których
ochrona wymaga tworzenia specjalnych obszarów ochrony (zał. II), kryteriów wyboru obiektów
kwalifikujących się jako specjalne obszary ochrony (zał. III), gatunków roślin i zwierząt, które
wymagają ścisłej ochrony (zał. IV), gatunków roślin i zwierząt, które wymagają ochrony, lecz
można je na określonych zasadach pozyskiwać (zał. V).
–
Dyrektywa Rady z dnia 2 kwietnia 1979r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (79/409/EWG) –
Postanowienia Dyrektywy „ptasiej” dotyczą wszystkich gatunków ptaków naturalnie
występujących w stanie dzikim na europejskich terytoriach państw członkowskich Unii, za
wyjątkiem Grenlandii. Ochrona, którą mają być one objęte realizowana ma być poprzez
ochronę ptaków, ich jaj, gniazd oraz siedlisk, gdzie najczęściej przebywają. Dla skutecznej
ochrony ptaków, Dyrektywa wprowadza szereg zakazów w stosunku do działań nakierowanych
na ptaki i nakazuje ochronę siedlisk ptaków poprzez tworzenie obszarów specjalnej ochrony
ptaków. W załącznikach do dyrektywy zamieszczono następujące wykazy: gatunków ptaków,
które powinny zostać objęte szczególnymi środkami ochronnymi, obejmującymi także ochronę
ich siedlisk (zał. I), gatunków, na które można polować na terenie państw Wspólnoty (zał. II-1),
gatunków ptaków, na które można polować tylko w określonych w niniejszym załączniku
państwach członkowskich Wspólnoty, na mocy odrębnie określonych przepisów prawa
krajowego (zał. II-2), gatunków ptaków, które mogą być sprzedawane, transportowane,
przetrzymywane w celach handlowych, o ile zostały legalnie pozyskane w krajach
członkowskich (zał. III-1), gatunków ptaków, które mogą być przedmiotem handlu
w danym kraju, o ile zostały pozyskane zgodnie z prawem (zał. III-2).
2.8. Zabytki w Gminie Gogolin
W rejestrze zabytków nieruchomych prowadzonym przez Krajowy Ośrodek Badań
i Dokumentacji Zabytków dla miasta i gminy Gogolin wpisane są następujące obiekty (stan na
31.07.2008 r.):
Chorula
– cmentarz par., XVIII/XIX, nr rej.: 1983/73 z 15.01.1973 oraz 249/90 z 4.05.1990,
– ogrodzenie z bramkami, nr rej.: j.w.,
– kapliczka-dzwonnica, nr rej.: j.w.,
– grób Konstantego Joska powstańca śląskiego, 1921, nr rej.: 167/88 z 25.02.1988,
18
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
– park pałacowy, po 1850, nr rej.: 122/85 z 2.01.1985.
Dąbrówka
– mogiła zbiorowa mieszkańców Gogolina, zamordowanych w 1921, przy drodze do Zakrzowa,
nr rej.: 197/88 z 10.10.1988.
Gogolin
– cmentarz żydowski, ul. Wyzwolenia, k. XIX, nr rej.: 229/89 z 4.12.1989,
– zbiorowa mogiła powstańców śląskich (na cmentarzu katolickim), nr rej.: 160/87 z 14.09.1987.
Górażdże
– 2 piece szybowe do wypału wapna, 1823, nr rej.: A-2149/87 z 9.02.1987.
Kamień Śląski
– kościół par. p.w. sw. Jacka, 1 poł. XVII, nr rej.: 127/54 z 13.09.1954 (wypis z księgi rejestru),
– zbiorowa mogiła powstańców śląskich (na cmentarzu katolickim), ul. Armii Czerwonej,
nr rej.: 159/87 z 10.09.1987,
– zespół pałacowy i folwarczny, XVII/XVIII, XIX:
– pałac, nr rej.: 838/64 z 7.05.1964,
– park, nr rej.: j.w. oraz 135/86 z 3.04.1986,
– dom, nr rej.: 2236 z 10.07.1990,
– wozownia, nr rej.: 2233 z 8.08.1990,
– stajnia, nr rej.: 2234 z 8.08.1990,
– stodoła, nr rej.: 2235 z 10.08.1990.
Malnia
– kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. par. p.w. sw. Franciszka, drewn., 1801-1804 (przeniesiony
z Kostowa 1976), nr rej.: 62/54 z 11.03.1954 (wypis z księgi rejestru; dec. Kostów).
Obrowiec
– zbiorowa mogiła powstańców śląskich (na cmentarzu katolickim), ul. Cmentarna, nr rej.: 161/87
z 16.09.1987,
– park, nr rej.: 120/84 z 21.12.1984.
Zakrzów
– ruina zamku, XVIII, nr rej.: 730/64 z 14.03.1964 - park, nr rej.: j.w. oraz 135/86 z 3.04.1986.
Ponadto na uwagę zasługuje obiekt budynku dworcowego, wybudowanego z czerwonej
cegły w 1845 roku, który ma - podobnie jak dworzec w Zdzieszowicach - wartość historyczną.
Od tego czasu funkcjonuje bowiem linia kolejowa Opole-Kędzierzyn, stanowiąca integralny
odcinek najstarszej na Śląsku linii kolejowej Wrocław-Mysłowice.
19
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Przy placu dworcowym znajduje się jedyny w Polsce, a może i w Europie pomnik Karolinki
i Karlika – bohaterów śląskiej pieśni ludowej pt. Poszła Karolinka do Gogolina, odsłonięty 28 maja
1967 roku, kiedy to Gogolin uzyskał prawa miejskie. Jego twórcą był opolski artysta rzeźbiarz
Tadeusz Wencel. Monument posiada wymiar symboliczny, dlatego stanowi jeden z elementów
herbu tego miasta.
Warto również zwrócić uwagę na trzy stare, nieczynne już kręgowe piece wapiennicze,
tzw. wopienniki, w których wypalano w XIX wieku kamień wapienny.
Jak podają historyczne źródła w 1845 roku ich liczba wzrosła do 46. Jednak z biegiem
czasu – w miarę unowocześniania procesu technologicznego – ich ilość gwałtownie zmalała. Tego
typu relikty możemy spotkać także na ulicach: Krótkiej, Ligonia, Powstańców Śląskich i Podleśnej.
Ich budowniczymi byli w większości Niemcy wyznania ewangelickiego. Z myślą o nich
w latach 1908-1909 wybudowano, naprzeciwko starej szkoły przy ul. Strzeleckiej w sąsiedztwie
pieców, mały kościół protestancki z białego kamienia wapiennego. Aby dostrzec piękno i wartość
architektoniczną kościółka trzeba obejrzeć go z bliska ze wszystkich stron i zajrzeć do środka.
W odróżnieniu od katolickich świątyń uderzy nas ogromna prostota i skromność jasnego wnętrza:
10 rzędów ławek po lewej i prawej stronie, trochę podwyższona ambona, mała apsyda, czyli
pomieszczenie z ołtarzem, które oświetla światło dzienne wpadające do kościółka przez 3 większe
i 3 mniejsze kolorowe okna. Ta protestancka świątynia to prawdziwa perła architektoniczna
Gogolina.
Warto również zajrzeć na kirkut, czyli cmentarz żydowski założony obok cmentarza
chrześcijańskiego pod koniec XIX wieku – symbol wielokulturowości tej ziemi. Znajduje się tu
ok. 50 macew, tj. nagrobków i ok. 100 mogił. Inskrypcje są napisane w języku hebrajskim
i niemieckim. Najstarszy pomnik nagrobny pochodzi z 1852 roku, a ostatni pochówek odbył się
w 1932 roku.
Warto odwiedzić także ul. Kamienną i podjechać do kaplicy-dzwonnicy z końca XIX wieku,
która – jak każda dzwonnica – pełniła doniosłą rolę w czasach, kiedy Karłubiec był wsią i nie było
w nim kościoła (patrz: kapliczka-dzwonnica w Januszkowicach-Wielmierzowicach lub w Krępnej).
W pobliżu Gogolina jest jeszcze jedno urokliwe miejsce warte obejrzenia. Na podmokłych
łąkach za Wygodą, tj, między Gogolinem a Otmętem wznosi się w szczerym polu, w sąsiedztwie
pobliskiego lasu sosnowego, cudowna kaplica Matki Bożej z bijącym w jej wnętrzu źródełkiem.
20
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Można do niej dojechać z Gogolina ul. Bagienną lub zboczyć w prawo w połowie drogi powiatowej
Gogolin-Obrowiec. Ten dwustuletni zabytek jest doskonale widoczny z prawej strony drogi
wojewódzkiej Kędzierzyn-Krapkowice, w pobliżu rozwidlenia dróg – do Krapkowic-Otmętu
i zjazdu na autostradę A-4.
Tę cudami słynącą kapliczkę wzniosła rodzina von Gaschin w 1801 roku. Wówczas,
w latach 1634-1852 Gogolin wraz ze Strzebniowem należał do hrabiowskiego rodu von Gaschin
z Żyrowej. W tym czasie, na początku XIX wieku Gaschinowie założyli kolonię Wygoda i folwark
Leopoldowie, które istnieją do dziś.
W bliskim sąsiedztwie przewidywanego przedsięwzięcia, w zakresie jego bezpośredniego
oddziaływania nie występują obszary lub obiekty podlegające ochronie z mocy przepisów ustawy
o ochronie przyrody, ustawy o lasach, ustawy o lecznictwie uzdrowiskowym, ustawy prawo wodne,
ustawy o ochronie dóbr kultury.
Jak wykazały analizy rozprzestrzeniania zanieczyszczeń w powietrzu przedsięwzięcie nie
będzie wpływało w znaczący sposób na zabytki pobliskiego miasta ze względu na niewielki zasięg
ich oddziaływania.
3. CHARAKTERYSTYKA PLANOWANEJ INWESTYCJI
Planowane przedsięwzięcie dotyczy zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych
w obrębie, których przewidziano pracę instalacji służącej do przeróbki biomasy pochodzącej
z odpadów przemysłu rolno-spożywczego i drzewnego na pelety – paliwo energetyczne.
3.1. Stan istniejący
Instalacja znajduje się na działce nr 1998/1 z mapy 4 obręb Dąbrówka Dolna zlokalizowanej
przy ul. Podleśnej 1 w Gogolinie.
W bezpośrednim otoczeniu zakładu od strony północnej znajdują się lasy i pola uprawne,
od południowej w odległości ok. 1 km miasto Gogolin, od zachodniej wysypisko odpadów
komunalnych miasta Gogolin. Od strony południowo-wschodniej ok. 600 m od zakładu znajdują się
ogródki działkowe. Najbliższa zabudowa mieszkaniowa znajduje się w odległości ok. 300 m
od granicy zakładu i jest to pojedynczy budynek dwukondygnacyjny położony przy ul. Podleśnej 2.
Teren zakładu ogrodzony jest ze wszystkich stron siatką z drutu. Na terenie lokalizacji
przedsięwzięcia znajdują się:
– hala nr 1 o powierzchni około 680 m2, w której eksploatowana będzie Instalacja,
– hala nr 2 o powierzchni około 450 m2 do przechowywania odpadów pochodzenia rolniczego –
surowca do produkcji peletu,
– plac o powierzchni około 165 m2 do składowania surowca obok Instalacji.
Na terenie, do którego firma Bioenergy posiada prawo własności znajdują się także inne
obiekty budowlane:
– hala o powierzchni około 375 m2,
21
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
– hala o powierzchni około 985 m2,
– budynek, w którym mieści się biuro zakładu.
Na mapie w załączniku nr 6 przedstawiono opisane powyżej obiekty budowlane.
Na teren planowanego przedsięwzięcia doprowadzone są następujące media:
– woda z istniejącej sieci wodociągu miejskiego Gogolin,
– linia telekomunikacyjna - Netia S.A.,
– przyłącze elektryczne doprowadzone ze stacji transformatorowej znajdującej się poza terenem
zakładu
na
działce
nr
295/14
i
stanowiącej
własność
ENERGIAPRO
KONCERN
ENERGETYCZNY S.A.
Woda będzie wykorzystywana na potrzeby socjalne.
Ścieki socjalno-bytowe powstające w związku z funkcjonowaniem pracowników
w zakładzie odprowadzane są lokalną kanalizacją do szczelnego zbiornika o pojemności około
20m3. Ścieki odbierane są przez Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Gogolinie przy
ul. Ligonia, zgodnie z umową nr 1446/2006 z dnia 26.07.2006 r. i wywożone na oczyszczalnię
ścieków BIOKRAP w Krapkowicach.
Planowane przedsięwzięcie nie jest źródłem powstawania ścieków technologicznych.
Pomieszczenia biurowe ogrzewane są za pomocą energii elektrycznej.
3.2. Stan projektowany
W związku z realizacją przedsięwzięcia nie przewiduje się budowy nowych obiektów
budowlanych lub rozbudowy istniejących. Linia do produkcji peletu, nazywana w opracowaniu
Instalacją, jest zamontowana w hali nr 1.
Surowiec do produkcji peletu w postaci odpadów pochodzenia rolno-spożywczego będzie
dowożony do zakładu transportem samochodowym, drogą lokalną wiodącą od drogi nr 409 wzdłuż
lasu od strony północno-wschodniej. Przewiduje się częstotliwość transportu surowca w ilości
ok. 7 ciężarówek na dobę. Opisany wyżej transport drogą lokalną nie będzie wprowadzał
dodatkowych uciążliwości dla mieszkańców miasta Gogolina, wynikających z eksploatacji
instalacji.
3.3. Charakterystyka odpadów – surowców do produkcji peletu
3.3.1. Odpady pochodzenia rolno-spożywczego
Surowcem przetwarzanym w zakładzie będą odpady pochodzenia rolno-spożywczego inne
niż niebezpieczne:
-
młóto browarniane,
-
zielonka kukurydzy i otręby zbożowe,
22
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
-
słoma,
-
trociny.
Młóto browarniane (słodziny) jest produktem ubocznym po warzeniu piwa, w postaci osadu
oddzielonego podczas filtrowania brzeczki. Zawiera części, które nie zostały rozpuszczone podczas
hydrolizy enzymatycznej, łuski słodu oraz wodę. Młóto zawiera (w odniesieniu do suchej masy)
ok. 51,1 % węgla, 6,87 % wodoru, 4,66 % azotu, 0,44 % siarki, 0,01 % chloru i 4,40 % popiołu,
wartość opałowa ok. 20,5 MJ/kg. Młóto jest wartościowym surowcem paszowym,
wykorzystywanym w żywieniu zwierząt gospodarskich.
Zielonka kukurydzy to resztki pożniwne kukurydzy, obejmujące łodygi z liśćmi, rdzenie
kolbowe (osadki), liście okrywowe kolb oraz odpady powstałe w czasie suszenia ziarna (łuski,
części ziarna, itp.). Kukurydza zawiera (w odniesieniu do suchej masy) ok. 44,6 % węgla, 5,37 %
wodoru, 0,41 % azotu, 0,05 % siarki, 1,48 % chloru i 8,50 % popiołu, wartość opałowa
ok. 16,5 MJ/kg. Ziarno kukurydzy nie zawiera substancji antyodżywczych i jest chętnie
wykorzystywane w żywieniu.
Otręby zbożowe to produkty uboczne przemysłu rolno-spożywczego, otrzymywane przy
przemiale zbóż na mąkę i kaszę. Otręby jęczmienne/pszeniczne/żytnie zawierają (w odniesieniu do
suchej masy) ok. 43/45,8/47,57 % węgla, 5,5/5,05/5,89 % wodoru, 0,6/0,34/0,42 % azotu,
0,25/0,06/0,09 % siarki, 0,35/0,43/0,23 % chloru i 4,95/7,27/3,4 % popiołu, wartość opałowa
ok. 17,0/17,0/15,9 MJ/kg. Otręby wykorzystywane są w żywieniu zwierząt gospodarskich.
Słoma to łodygi i liście dojrzałych roślin uprawnych otrzymane po omłocie. Podstawowymi
pierwiastkami wchodzącymi w skład słomy są: węgiel (43 %), tlen (38 %), wodór (5,2 %), azot
(0,41 %), siarka (0,13 %), woda (15 %) i popiół (3 %). Świeża żółta słoma zawiera w swoim
składzie także metale alkaliczne i związki chloru (0,20 %). Słoma, która ma być wykorzystana na
cele energetyczne powinna być poddana procesowi więdnięcia na polu po ścięciu. Dzięki temu
następuje częściowe wymywanie szkodliwych związków przez opady atmosferyczne.
Trociny to drobny odpad powstający prawie na każdym etapie obróbki drewna, począwszy
od ścinania drzew w lesie, a kończąc na wysoko zaawansowanej technologii obróbki drewna.
Podstawowymi pierwiastkami wchodzącymi w ich skład są: węgiel (49,5%), tlen (43,8%), wodór
(6,0%), azot (0,2%) i inne. Główne związki tworzące drewno to: celuloza, hemicelulozy i lignina.
Ponadto w drewnie występują: cukier, białko, skrobia, garbniki, olejki eteryczne, guma oraz
substancje mineralne.
Wszystkie w/w surowce (odpady rolno-spożywcze) nie stanowią zagrożenia dla środowiska.
W procesie produkcyjnym dodatkowo stosowane będą:
-
mąka jako dodatek (lepiszcze) do młóta browarnianego,
-
woda do zraszania półproduktu przed granulacją.
23
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
3.3.2. Paliwa do produkcji energii cieplnej
Piec w Instalacji zasilany jest trocinami i zrębkami drzewnymi, o wilgotności ok. 50%,
wartości opałowej max 8,5 MJ/kg.
3.4. Technologia
Surowce, paliwo i produkty są ważone na terenie zakładu na wadze samochodowej
o nośności 0,4 ÷ 50 Mg i działce odczytowej e = 20 kg.
Odpady w postaci młóta browarnianego, zielonki kukurydzy, otrębów zbożowych, słomy
i trocin dowożone są transportem samochodowym dostawców na teren zakładu i rozładowywane
w hali magazynowej nr 2, skąd przed rozpoczęciem procesu peletyzowania są przewożone
na utwardzony plac magazynowy obok hali nr 1. Dostawy szacuje się na poziomie 7 ciężarówek na
dobę. Z placu odpady przewożone są nośnikiem teleskopowym JCB 53170 do hali produkcyjnej
i ładowane na podajnik taśmowy zasilany silnikiem 2,2 kW. Następnie surowiec kierowany jest
przez układ: podajnik ukośny – podajnik ślimakowy (zasilane odpowiednio silnikami 4 kW
i 1,5 kW) do bębna obrotowej suszarni, napędzanej silnikiem o mocy 5,15 kW. Średnica
wewnętrzna suszarni to 2500 mm, długość komory z izolacją wynosi 8500 mm.
W Instalacji stosowany jest piec opalany trocinami i zrębkami drzewnymi, składowanymi na
placu magazynowym obok hali nr 1. Paliwo transportowane jest nośnikiem teleskopowym
do zasobnika, skąd dozowane jest podajnikiem typu Stoker do pieca. Ślimacznica podajnika
napędzana jest silnikiem o mocy 3 kW. Stosowany jest piec ze stałym paleniskiem rusztowym,
wyłożony cegłą szamotową. Powietrze do spalania wdmuchiwane jest przez wentylator
promieniowy (napędzany silnikiem 2,2 kW) z zewnątrz hali produkcyjnej kanałem o wymiarach
350 x 200 mm i rozprowadzane pod ruszt. Wymiary charakterystyczne pieca: średnica wewnętrzna
1700mm, długość 2200 mm. Dobowe zużycie paliwa w Instalacji szacuje się na 30 mp, co daje
około 6,67 Mg/dobę.
Część spalin uchodzi do atmosfery emitorem o wysokości 9000 mm i średnicy 350 mm
znajdującym się za piecem, pozostała część ich energii cieplnej jest wykorzystana w procesie
suszenia surowca. Wielkość wsadu (surowca wilgotnego) do suszarni szacowana jest na 80 mp,
natomiast otrzymanego półproduktu (o wilgotności około 8-13 %) zależy od rodzaju surowca.
W przypadku młóta browarnianego przyjmuje się 3-krotny ubytek masy surowca (wysoka
wilgotność), zielonki kukurydzy i trocin 2-krotny, zaś słomy 1,5-krotny, co daje ok. 64 Mg peletu
na dobę z Instalacji (otręby zbożowe nie wymagają suszenia).
W zależności od rodzaju półproduktu jest on kierowany z suszarni do jednego z dwóch
cyklonów, w których następuje rozdział faz: gazowej i stałej. W przypadku młóta browarnianego
wykorzystywany jest cyklon nr 1 połączony z wentylatorem (napędzanym silnikiem o mocy
55 kW) zainstalowanym na zewnątrz hali produkcyjnej i odprowadzającym gaz suszarniany
do atmosfery emitorem o wysokości 8500 mm i średnicy 900 mm. Jeżeli w instalacji przetwarzane
są kukurydza, słoma lub trociny wykorzystywany jest cyklon nr 2, za którym zainstalowany jest
młyn (silnik 55 kW), dodatkowo rozdrabniający półprodukt. Gaz suszarniany z cyklonu nr 2 jest
odprowadzany do atmosfery emitorem o wysokości 13000 mm i średnicy 350 mm.
24
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Odseparowany w cyklonach półprodukt kierowany jest podajnikiem ślimakowym
(napędzanym silnikiem o mocy 2,2 kW) do mieszalnika, skąd po zroszeniu wodą (optymalne
nawilżenie półproduktu na wejściu do granulatora to 13 %), układem kolejnych dwóch podajników
ślimakowych (o łącznej mocy 4,7 kW), dozowany jest do jednego z dwóch granulatorów
(tzw. peleciarek): firmy Testmer (silnik 55 kW, wydajność 4,5 Mg/h) lub firmy Kahl (110 kW).
W granulatorach wytwarzany jest gotowy pelet metodą formowania na zimno. W przypadku
produkcji peletu z młóta browarnianego stosowane jest lepiszcze w postaci mąki. W pozostałych
przypadkach nie używa się w procesie granulacji jakichkolwiek dodatków. Uzyskane paliwo
transportowane jest układem 2 podajników taśmowych (pracują w zależności od miejsca
magazynowania) na tył hali produkcyjnej, skąd jest przewożone nośnikiem teleskopowym JCB na
pojazdy odbiorców.
Schemat instalacji zamieszczono w załączniku nr 10.
3.5. Przewidywany poziom zużycia surowców, paliw i energii
Zużycie surowca wyliczono na poziomie 50 000 Mg/rok uwzględniając wydajność i czas
pracy instalacji.
Tabela 3.1. Zużycie surowców
Ilość
Rodzaj surowca
[Mg/rok]
28500
10000
7500
4000
Młóto browarniane
Kukurydza i otręby zbożowe
Słoma
Trociny
[%]
57
20
15
8
W procesie produkcji dodatkowo wykorzystuje się:
-
wodę w ilości 125 m3 /rok (zraszanie półproduktu),
-
mąkę w ilości 142,5 Mg/rok (lepiszcze dodawane do młóta).
Tabela 3.2. Zużycie paliw w Instalacji
Rodzaj paliwa
Trociny i zrębki drzewne
Ilość
Zużycie na
jednostkę surowca
Zużycie energii cieplnej
na jednostkę surowca
Mg/rok
Mg/Mg
MJ/Mg
2029
0,04
345
Zużycie trocin i zrębków w procesie spalania szacuje się na 30 mp/dobę z instalacji,
co daje około 6,67 Mg/dobę i w skali roku 2029 Mg.
Przewidywana wielkość rocznej produkcji peletu z masy bioorganicznej wyniesie około 25000 Mg.
Tabela 3.3. Zużycie energii elektrycznej
Zużycie energii elektrycznej
kWh
MWh/r
kWh/Mg surowca
100
483
9,7
25
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Przewidywane zużycie energii elektrycznej obliczono na podstawie danych z inwentaryzacji
urządzeń elektrycznych Instalacji.
3.6. Czas pracy instalacji, zatrudnienie
W planowanym przedsięwzięciu przewiduje się pracę instalacji przez 6 dni w tygodniu,
od poniedziałku do soboty, 16h/d.
Zakład zatrudnia 20 pracowników, w tym 8 na stanowiskach umysłowych.
3.6.1. Przewidywane zużycie wody na cele socjalno-bytowe
Przy w/w poziomie zatrudnienia zapotrzebowanie na wodę wyniesie:
Qśr = 12 × 60 l/d + 8 × 30 l/d = 0,96 m3/dobę, a w skali roku 290 m3.
4. PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ZANIECZYSZCZEŃ WPROWADZANYCH
DO
POWIETRZA
WYNIKAJĄCYCH
Z
FUNKCJONOWANIA
PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA
4.1. Metodyka obliczeń
Oceny stanu zanieczyszczenia powietrza dokonano zgodnie z metodyką określoną
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia
niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. nr 1 poz. 12 / 2003).
W obliczeniach stanu zanieczyszczenia powietrza wykorzystano określone w ww.
rozporządzeniu wartości odniesienia.
Wartości tła dla wybranych substancji przyjęto na podstawie informacji o aktualnym stanie
zanieczyszczenia powietrza w miejscowości Gogolin, ul. Podleśna, wydanych przez Wojewódzki
Inspektorat Ochrony Środowiska w Opolu (załącznik nr 11)
Tabela 4.1. Wartości odniesienia substancji emitowanych do powietrza
Oznaczenie Wartości odniesienia w
Lp. w
numeryczne (µg/m3) uśrednione dla
Lp.
Nazwa substancji
rozporządzeniu
substancji
okresu
CAS
1 godziny
roku
Ditlenek azotu
1
70
10102-44-0
200
40
(dwutlenek azotu)
Ditlenek siarki
2
72
7446-09-5
350
20
(dwutlenek siarki)
3
137
Pył zawieszony PM10
-
280
40
4
150
Tlenek węgla
630-08-0
30000
-
Zgodnie z treścią ww. rozporządzenia w sprawie wartości odniesienia przyjęto
współczynnik aerodynamicznej szorstkości terenu, dla roku równy z0 = 0,4.
26
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Obliczenia
rozprzestrzeniania
zanieczyszczeń
w
powietrzu
atmosferycznym
przeprowadzono wykorzystując program EK100W firmy Atmoterm S.A. w wersji 4.5 opracowanej
według cytowanego rozporządzenia.
4.2. Charakterystyka źródeł emisji, emitorów oraz czasu ich pracy
Eksploatowana Instalacja posiada 3 emitory, których parametry: średnicę, wysokość,
temperaturę oraz czas pracy zestawiono w Tabeli 4.2.
Tabela 4.2. Charakterystyka i czas pracy emitorów
Źródło
-
Charakterystyka emitora
nr
Średnica
wysokość
-
[m]
[m]
Temp
Urządzenie
redukujące
[K]
-
Czas pracy
[h/rok]
Piec
E1
0,35
9,0
683
brak
2416
Cyklon nr 1
E2
0,90
8,5
378
-
2754
Cyklon nr 2
E3
0,35
13,0
383
-
2078
Uwagi
Emisja tylko przy
wyłączonym E2
lub E3
Emisja podczas
suszenia młóta, dwa
warianty pracy
Emisja podczas
suszenia kukurydzy,
słomy, trocin, dwa
warianty pracy
4.3. Emisja zanieczyszczeń z poszczególnych procesów
Przewiduje się, że planowane przedsięwzięcie będzie stanowiło źródło emisji w zakresie:
– zanieczyszczeń pyłowo-gazowych, powstających w procesie spalania trocin w piecu
z podajnikami typu Stoker,
– zanieczyszczeń pyłowych, w postaci dyspersyjnych ziaren, będących produktem separacji
w zainstalowanych cyklonach.
Instalacja do peletowania biomasy jest również źródłem emisji niezorganizowanej
zanieczyszczeń pyłowych, związanej z magazynowaniem biomasy organicznej. Jest to jednak
emisja o znikomym znaczeniu biorąc pod uwagę fakt, iż naturalna wilgotność dostarczanej biomasy
ogranicza proces wywiewania ziaren drobnych, a gromadzenie w zamkniętej hali jest dodatkowym
zabezpieczeniem. Dlatego podczas opracowywania niniejszego raportu nie analizowano tego
rodzaju emisji w dalszej części opracowania uznając, że stanowi uciążliwość jedynie w miejscu
pracy podczas obsługi instalacji.
Analiza poszczególnych węzłów technologicznych pozwala na wydzielenie następujących
źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza:
– piec z podajnikiem typu Stoker,
– 2 cyklony do separacji surowca do produkcji peletu.
27
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
4.4. Piec z podajnikiem typu Stoker
Wskaźniki emisji dla zanieczyszczeń przyjęto na podstawie:
– pomiarów orientacyjnych wykonanych na Instalacji w firmie Bioenergy,
–
opracowania: Wskaźniki dla wojewódzkich inwentaryzacji emisji na potrzeby ocen bieżących
i programów ochrony powietrza, przygotowanego przez Krajowe Centrum Inwentaryzacji
Emisji w Instytucie Ochrony Środowiska ATMOTERM S.A.
W obliczeniach uwzględniono, że w przypadku, gdy wentylator za cyklonem jest wyłączony
ok. 80 % spalin jest kierowane do atmosfery przez emitor E1 znajdujący się między kotłem i
suszarnią, natomiast reszta spalin przechodzi do układu suszarnia-cyklon skąd jest emitowana do
powietrza.
Tabela 4.3. Wskaźniki oraz wielkość emisji zanieczyszczeń z pieca typu Stoker
Wskaźniki
Emisja
Substancja
[kg/Mg]
[kg/h]
[g/s]
[Mg/rok]
NO2
SO2
Pył PM10*
0,425
0,68
6,8**
0,143
0,229
0,068
0,040
0,064
0,019
0,346
0,553
0,165
CO
19,0
6,384
1,773
15,424
* pyłPM10 = 50% pyłu ogółem (wg. wskaźników SNAP z ww. opracowania),
A = 3 % (max. zawartość popiołu w paliwie w korze drewna),
K = 5 % (zawartość części palnych w pyle)
** kg/Mg%,
4.5. Cyklony – emitory E2 i E3
Wskaźniki emisji dla zanieczyszczeń przyjęto na podstawie:
- pomiarów orientacyjnych wykonanych na Instalacji w firmie Bioenergy,
- opracowania: Wskaźniki dla wojewódzkich inwentaryzacji emisji na potrzeby ocen bieżących i
programów ochrony powietrza, przygotowanego przez Krajowe Centrum Inwentaryzacji Emisji w
Instytucie Ochrony Środowiska ATMOTERM S.A.
W obliczeniach uwzględniono również periodyczną pracę cyklonów tj. wentylatory wyciągu
spalin z cyklonu są załączane cykliczne – około 5 razy/h (po 6 min), wówczas cały strumień spalin
z ciągu technologicznego kocioł-suszarnia jest kierowany przez cyklony 1 lub 2 (i odpowiednio
emitory E2 lub E3) do atmosfery. Dodatkowo przyjęto, że w strumieniu tym znajdują się cząstki
pyłu zawieszonego pochodzące z surowca suszonego w suszarni bębnowej w ilości około 0,01%
surowca (w przeliczeniu na suchą masę).
28
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Tabela 4.4. Skumulowana wielkość emisji rocznej zanieczyszczeń z emitorów E2 i E3
Emisja
Substancja
[Mg/rok]
NO2
1,038
SO2
Pył PM10
1,658
0,572
CO
4,894
4.7. Wyniki obliczeń stężeń zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym
Wyniki obliczeń rozprzestrzeniania zanieczyszczeń powietrza wskazują, że emisja z
Instalacji nie będzie powodowała przekroczeń dopuszczalnych poziomów substancji chwilowych
(wartości średnie jednogodzinne) i średniorocznych.
Tabela 4.6. Wyniki obliczeń stężeń substancji w powietrzu oraz wartości odniesienia (Dz. U. 2003
nr 1 poz. 12, Dz. U. 2008 nr 47 poz. 281)
Smm
D1
Sa
Da
Substancja
3
3
3
µg/m
µg/m
µg/m
µg/m3
Ditlenek azotu
139,43
200
4,26
40
(dwutlenek azotu)
Ditlenek siarki
222,78
350
6,80
20
(dwutlenek siarki)
Pył zawieszony PM10
220,05
280
4,25
40
Tlenek węgla
5422,14
30000
147,30
-
W załączeniu wydruki z programu do obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń
EK100W firmy Atmoterm S.A. przedstawiające graficznie rozkład stężeń analizowanych substancji
w powietrzu.
Poza granicami zakładu stężenia maksymalne (jednogodzinne) oraz średnioroczne spełniają
wymagane odpowiednimi rozporządzeniami (Dz. U. Nr 1, poz.12, Dz. U. 2008 nr 47 poz. 281)
kryteria dopuszczalnych wartości odniesienia.
5. PRZEWIDYWANE RODZAJE I ILOŚCI ODPADÓW POWSTAJĄCYCH W FAZIE
REALIZACJI I EKSPLOATACJI PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
5.1. Rodzaje wytwarzanych odpadów
5.1.1. Odpady powstające w trakcie eksploatacji przedsięwzięcia
W tabeli 5.1 przedstawiono rodzaje i ilości odpadów powstających po realizacji
przedsięwzięcia.
29
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Tabela 5.1. Rodzaje wytwarzanych odpadów w trakcie eksploatacji
Miejsce
Kod
Lp.
Rodzaj odpadu
powstawania
klasyfikacyjny
odpadów
Ilość
odpadu
Mg/rok
Odpady niebezpieczne
1
Mineralne oleje hydrauliczne
niezwierające związków
chlorowcoorganicznych
2
Mineralne oleje silnikowe,
przekładniowe i smarowe
niezawierające związków
chlorowcoorganicznych
3
Inne oleje silnikowe,
przekładniowe i smarowe
4
5
6
7
Opakowania zawierające
pozostałości substancji
niebezpiecznych lub nimi
zanieczyszczone
Sorbenty, materiały filtracyjne,
tkaniny do wycierania i ubrania
zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi
Zużyte urządzenia zawierające
niebezpieczne elementy inne niż
w 160209 do 160212 – zużyte
świetlówki – lampy
fluorescencyjne i inne odpady
zawierające rtęć
Zużyte urządzenia zawierające
niebezpieczne elementy inne niż
w 160209 do 160212 – zużyty
sprzęt elektryczny i elektroniczny
Środki transportu,
urządzenia
techniczne i
technologiczne
Środki transportu,
urządzenia
techniczne i
technologiczne
Środki transportu,
urządzenia
techniczne i
technologiczne
13 01 10*
0,050
13 02 05*
0,050
13 02 08*
0,020
Hale produkcyjne
15 01 10*
0,010
Hale produkcyjne
15 02 02*
0,010
Pomieszczenia na
terenie zakładu
16 02 13*
0,005
Pomieszczenia na
terenie zakładu
16 02 13*
0,010
08 03 18
0,001
15 01 01
0,050
15 01 02
0,030
15 01 04
0,050
15 02 03
0,050
Odpady inne niż niebezpieczne
1
Wkłady do drukarek i tonery
kserokopiarek
2
Opakowania z papieru i tektury
3
Opakowania z tworzyw
sztucznych
4
Opakowania z metali
5
Sorbenty, materiały filtracyjne,
tkaniny do wycierania, ubrania
ochronne inne niż wymienione w
15 02 02
Pomieszczenia
biurowe
Pomieszczenia na
terenie zakładu
Pomieszczenia na
terenie zakładu
Pomieszczenia na
terenie zakładu
Cały teren zakładu
30
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
6
Metale żelazne
Cały teren zakładu
16 01 17
0,250
7
Metale nieżelazne
Cały teren zakładu
16 01 18
0,010
8
Tworzywa sztuczne
Cały teren zakładu
16 01 19
0,010
9
Zużyty sprzęt elektroniczny i
elektrotechniczny
16 02 14
0,005
10
Baterie alkaliczne
16 06 04
0,002
11
Odpady szkła
Pomieszczenia na
terenie zakładu
Pomieszczenia na
terenie zakładu
Pomieszczenia na
terenie zakładu
17 02 02
0,010
12
Gruz z rozbiórek i remontów
Cały teren zakładu
17 09 04
0,500
Piece
19 01 12
30,000
Żużle i popioły paleniskowe inne
niż wymienione w 19 01 11
* oznacza odpady niebezpieczne
13
5.1.2. Odpady powstające w trakcie realizacji przedsięwzięcia
Przedsięwzięcie będzie realizowana na terenie przekształconym, na którym zlokalizowane
są: hala produkcyjna (z przygotowaną do eksploatacji instalacją) i magazynowa, dlatego nie
przewiduje się powstawania odpadów w tej fazie.
5.2. Miejsca magazynowania wytwarzanych odpadów oraz ich kategorie
W poniższej tabeli przedstawiono sposób magazynowania poszczególnych odpadów.
Tabela 5.3. Miejsca magazynowania wytwarzanych odpadów
Lp.
1
2
Rodzaj odpadu
Kod
klasyfikacyjny
Sposób magazynowania
Odpady niebezpieczne
selektywnie, w pojemniku plastikowym
Mineralne oleje hydrauliczne
lub metalowym, w zamkniętym przed
niezwierające związków
13 01 10*
dostępem osób postronnych
chlorowcoorganicznych
pomieszczeniu do przechowywania
odpadów niebezpiecznych
Mineralne oleje silnikowe,
przekładniowe i smarowe
13 02 05*
j. w.
niezawierające związków
chlorowcoorganicznych
3
Inne oleje silnikowe,
przekładniowe i smarowe
4
Opakowania zawierające
pozostałości substancji
niebezpiecznych lub nimi
zanieczyszczone
13 02 08*
j. w.
15 01 10*
selektywnie, w zamkniętym przed
dostępem osób postronnych
pomieszczeniu do przechowywania
odpadów niebezpiecznych
31
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
5
Sorbenty, materiały filtracyjne,
tkaniny do wycierania i ubrania
zanieczyszczone substancjami
niebezpiecznymi
15 02 02*
6
Zużyte urządzenia zawierające
niebezpieczne elementy inne niż
w 160209 do 160212 – zużyte
świetlówki – lampy
fluorescencyjne i inne odpady
zawierające rtęć
16 02 13*
7
Zużyte urządzenia zawierające
niebezpieczne elementy inne niż
w 160209 do 160212 – zużyty
sprzęt elektryczny i elektroniczny
16 02 13*
selektywnie, w pojemniku lub w
plastikowych workach, w zamkniętym
przed dostępem osób postronnych
pomieszczeniu do przechowywania
odpadów niebezpiecznych
selektywnie, w opakowaniach
jednostkowych, w specjalnym
pojemniku, w zamkniętym przed
dostępem osób postronnych
pomieszczeniu do przechowywania
odpadów niebezpiecznych
selektywnie, w pojemnikach
plastikowych lub kartonach, w
zamkniętym przed dostępem osób
postronnych pomieszczeniu do
przechowywania odpadów
niebezpiecznych
Odpady inne niż niebezpieczne
selektywnie w opakowaniu kartonowym,
w pomieszczeniu biurowym lub
bezpośrednio odbierany przez firmę
serwisową
selektywnie, w wydzielonym miejscu w
pomieszczeniu na odpady niebezpieczne
selektywnie, w wydzielonym miejscu w
pomieszczeniu na odpady niebezpieczne
selektywnie, w wydzielonym miejscu w
pomieszczeniu na odpady niebezpieczne
w worku foliowym w wyznaczonym
pomieszczeniu lub bezpośrednio
oddawane pracownikom do użytku
własnego
selektywnie, w wydzielonym miejscu w
pomieszczeniu na odpady niebezpieczne
selektywnie, w wydzielonym miejscu w
pomieszczeniu na odpady niebezpieczne
selektywnie, w wydzielonym miejscu w
pomieszczeniu na odpady niebezpieczne
selektywnie, w pomieszczeniu do
przechowywania odpadów
niebezpiecznych
1
Wkłady do drukarek i tonery
kserokopiarek
08 03 18
2
Opakowania z papieru i tektury
15 01 01
3
Opakowania z tworzyw
sztucznych
15 01 02
4
Opakowania z metali
15 01 04
5
Sorbenty, materiały filtracyjne,
tkaniny do wycierania, ubrania
ochronne inne niż wymienione w
15 02 02
15 02 03
6
Metale żelazne
16 01 17
7
Metale nieżelazne
16 01 18
8
Tworzywa sztuczne
16 01 19
9
Zużyty sprzęt elektroniczny i
elektrotechniczny
16 02 14
10
Baterie alkaliczne
16 06 04
selektywnie w zamkniętym pojemniku,
w pomieszczeniu biurowym
11
Odpady szkła
17 02 02
selektywnie, w wydzielonym miejscu w
pomieszczeniu na odpady niebezpieczne
12
Gruz z rozbiórek i remontów
17 09 04
gospodarczo wykorzystany na terenie
zakładu do utwardzania dróg i placów,
32
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
ewentualnie bezpośrednio wywożony na
składowisko odpadów
w kontenerze na odpady inne niż
niebezpieczne
Żużle i popioły paleniskowe inne
19 01 12
niż wymienione w 19 01 11
* odpady niebezpieczne
Mapa z oznaczonymi miejscami magazynowania odpadów: niebezpiecznych, innych niż
niebezpieczne (kontener) oraz usytuowanie kontenera na odpady komunalne w załączeniu.
13
5.3. Sposoby postępowania z wytworzonymi odpadami
W poniższej tabeli przedstawiono odbiorców poszczególnych odpadów.
Tabela 5.4. Sposoby postępowania z wytworzonymi odpadami – odbiorcy
Lp.
1
2
3
4
5
6
7
Kod
Rodzaj odpadu
klasyfikacyjny
Odbiorcy
Odpady niebezpieczne
Mineralne oleje hydrauliczne
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
niezwierające związków
13 01 10*
38 Krapkowice – odzysk lub
chlorowcoorganicznych
unieszkodliwianie
Mineralne oleje silnikowe,
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
przekładniowe i smarowe
13 02 05*
38 Krapkowice – odzysk lub
niezawierające związków
unieszkodliwianie
chlorowcoorganicznych
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
Inne oleje silnikowe,
13 02 08*
38 Krapkowice – odzysk lub
przekładniowe i smarowe
unieszkodliwianie
Opakowania zawierające
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
pozostałości substancji
15 01 10*
38 Krapkowice – odzysk lub
niebezpiecznych lub nimi
unieszkodliwianie
zanieczyszczone
Sorbenty, materiały filtracyjne,
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
tkaniny do wycierania i ubrania
15 02 02*
38 Krapkowice – odzysk lub
zanieczyszczone substancjami
unieszkodliwianie
niebezpiecznymi
Zużyte urządzenia zawierające
niebezpieczne elementy inne niż
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
w 160209 do 160212 – zużyte
16 02 13*
38 Krapkowice – odzysk lub
świetlówki – lampy
unieszkodliwianie
fluorescencyjne i inne odpady
zawierające rtęć
Zużyte urządzenia zawierające
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
niebezpieczne elementy inne niż
16 02 13*
38 Krapkowice – odzysk lub
w 160209 do 160212 – zużyty
unieszkodliwianie
sprzęt elektryczny i elektroniczny
Odpady inne niż niebezpieczne
1
Wkłady do drukarek i tonery
kserokopiarek
08 03 18
serwisant sprzętu
33
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
2
Opakowania z papieru i tektury
15 01 01
3
Opakowania z tworzyw
sztucznych
15 01 02
4
Opakowania z metali
15 01 04
5
Sorbenty, materiały filtracyjne,
tkaniny do wycierania, ubrania
ochronne inne niż wymienione w
15 02 02
15 02 03
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
Pracownicy lub SULO Polska Sp. z o.o.,
ul. Piastowska 38 Krapkowice – odzysk
lub unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – odzysk lub
unieszkodliwianie
6
Metale żelazne
16 01 17
7
Metale nieżelazne
16 01 18
8
Tworzywa sztuczne
16 01 19
9
Zużyty sprzęt elektroniczny i
elektrotechniczny
16 02 14
10
Baterie alkaliczne
16 06 04
11
Odpady szkła
17 02 02
12
Gruz z rozbiórek i remontów
17 09 04
Potrzeby własne lub wysypisko odpadów
13
Żużle i popioły paleniskowe inne
niż wymienione w 19 01 11
19 01 12
SULO Polska Sp. z o.o., ul. Piastowska
38 Krapkowice – unieszkodliwianie
Umowy na odbiór: odpadów niebezpiecznych oraz innych niż niebezpieczne i odpadów
komunalnych w załączeniu.
5.4. Wnioski
Firma Bioenergy A. J. Sp. J. jest wytwórcą odpadów:
- niebezpiecznych powyżej 0,1 Mg rocznie,
- odpadów innych niż niebezpieczne w ilości poniżej 5 000 Mg rocznie
i posiada decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi i innymi niż
niebezpieczne (w załączeniu).
Decyzja została wydana dla działalności polegającej na produkcji wyrobów tartacznych. We
wniosku o wydanie decyzji nie uwzględniono docelowego profilu działalności firmy, czyli
34
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
produkcji peletu z młóta browarnianego, kukurydzy, otrębów zbożowych, słomy i trocin,
dostarczanych do zakładu w postaci odpadów. Zatem firma oprócz statusu wytwórcy odpadów
prowadzi działalność związaną z odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów innych niż
niebezpieczne. Biorąc pod uwagę powyższy stan oraz aktualny poziom wytwarzanych odpadów
dokonano w raporcie korekty ilości odpadów względem ilości podanych w programie gospodarki
odpadami. Ilość wytwarzanych odpadów niebezpiecznych zmniejszy się o 0,38 Mg (w związku
z niższym niż zakładano zużyciem olejów), natomiast ilość odpadów innych niż niebezpieczne
zmniejszy się o 972,35 Mg/r – trociny oraz kora będą przetwarzane na pelet lub spalane, pojawi się
nowy rodzaj odpadu – popioły paleniskowe.
Dlatego zgodnie z zapisem art. 31 ust.1 – firma Bioenergy A.J. Burtny Sp. J. – będąc
wytwórcą odpadów, który prowadzi działalność w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów
jest zwolniona z obowiązku uzyskania zezwolenia, gdyż posiada decyzję zatwierdzającą program
gospodarki odpadami pod warunkiem, że (zgodnie z zapisem art. 31 ust. 2) uzupełni wniosek
o zatwierdzenie ww. programu, o wymagania przewidziane dla wniosku o wydanie decyzji na
prowadzenie działalności w zakresie odzysku i unieszkodliwiania odpadów. Zgodnie z zapisami
art. 27 prawa o odpadach program gospodarki odpadami powinien być uzupełniony o dodatkowe
informacje:
-
wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do odzysku lub unieszkodliwiania,
-
określenie ilości odpadów poszczególnych
unieszkodliwianiu w okresie roku,
-
oznaczenie miejsca prowadzenia działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów,
-
wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów,
-
szczegółowy opis stosowanych metod odzysku lub unieszkodliwiania odpadów,
-
przedstawienie możliwości technicznych zakresie organizacyjnych pozwalających należycie
wykonywać działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, ze szczególnym
uwzględnieniem kwalifikacji zawodowych lub przeszkolenia pracowników oraz liczby i jakości
posiadanych instalacji i urządzeń odpowiadających wymogom ochrony środowiska,
-
przewidziany okres wykonywania działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania
odpadów.
rodzajów
poddawanych
odzyskowi
lub
Podsumowując w zakresie gospodarki odpadami obiekt nie będzie ujemnie wpływał na stan
środowiska pod warunkiem odpowiedniego ich magazynowania i zgodnego z prawem usuwania.
6. EMISJA HAŁASU DO ŚRODOWISKA Z PLANOWANEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA
6.1. Wartości dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku dla obszarów oddziaływania
planowanego przedsięwzięcia
Instalacja będzie eksploatowana na terenie oznaczonym symbolem 3P w części obejmującej
miejscowość Dąbrówka – tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów, na którym
35
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego zatwierdzony Uchwałą nr
XVII/145/2008 Rady Miejskiej w Gogolinie. W pozostałych częściach otoczenia przedmiotowego
obiektu znajdują się tereny pól uprawnych, lasów oraz terenów z przeznaczeniem na obiekty
produkcyjne.
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007r w sprawie
dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. nr 120 poz. 826) tereny te nie są
normowane.
Dla najbliżej położonej zabudowy mieszkaniowej, przy ul. Podleśnej w kierunku
południowo-zachodnim w odległości ok. 300 m od granicy zakładu dopuszczalne poziomy hałasu
dla terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wynoszą:
LAeqD (600 - 2200)
50 dB(A)
LAeqN (2200 - 600)
40 dB(A)
Budynek mieszkalny położony przy ul. Podleśnej 2 jest położony najbliżej zakładu
Bioenergy, następne domy oddalone są ok. 800 m od granicy zakładu.
6.2. Charakterystyka źródeł hałasu oraz określenie ich oddziaływania
Na terenie zakładu zlokalizowane są następujące źródła hałasu:
-
Instalacja do produkcji peletu,
-
nośnik teleskopowy JCB 53170 Agri,
-
rębak.
Tabela 6.1. Źródła hałasu, moc akustyczna
Lp.
Nazwa
Moc akustyczna
LwA [dB]
1
Instalacja do produkcji peletu
85
2
Nośnik teleskopowy JCB 53170 Agri
94
3
Rębak
106
Do obliczeń poziomu emitowanego hałasu z terenu zakładu do środowiska przyjęto warianty
pracy wszystkich urządzeń. Wobec powyższego w obliczeniach uwzględniono sumaryczne
oddziaływanie wszystkich źródeł hałasotwórczych.
Obliczenia przeprowadzono na podstawie danych charakteryzujących właściwości
akustyczne każdego ze źródeł znajdujących się na terenie planowanego przedsięwzięcia.
Ekwiwalentny poziom mocy akustycznej punktowych źródeł hałasu pozwolił na
uwzględnienie w obliczeniach przewidywanego pola akustycznego w odniesieniu do czasu pracy
poszczególnych urządzeń.
36
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Równoważny poziom mocy akustycznej został określony, na podstawie danych uzyskanych
od producentów oraz na podstawie obliczeń, zgodnie ze wzorem:
LAWeq
1 N

= 10 log  ∑ t n100.1LAWn 
 T n=1

LAweq – równoważny poziom mocy akustycznej punktowego źródła hałasu [dB(A)],
LAwn – poziom mocy akustycznej punktowego źródła hałasu dla i-tego cyklu pracy [dB(A)],
tn – czas trwania n-tego cyklu pracy urządzenia [s],
T – czas odniesienia wynoszący 8 najbardziej niekorzystnych godzin dla pory dnia i jedną
najbardziej niekorzystną godzinę dla pory nocy [s].
Wszystkie urządzenia znajdujące się na terenie zakładu, będące źródłem emisji hałasu, będą
pracowały w porze dziennej. Dla instalacji przyjęto czas pracy: 16 h/dobę, dla nośnika
teleskopowego Agri: 6 h/dobę, dla rębaka: 1 h/dobę.
6.3. Obliczenia
Obliczenia przeprowadzono zgodnie z instrukcją ITB 338/96 „Metoda określania emisji i
imisji hałasu przemysłowego w środowisku oraz program komputerowy HPZ_95_ITB”.
Nazwa zakładu : Bioenergy A.J. Burtny Sp. J.
ul. Wojtkiewicza 12, 45-532 Opole.
W obliczeniach poziomu dźwięku A w miejscu imisji uwzględniono m.in.:
- poprawki pochłaniania dźwięku przez powietrze dla wartości temperatury 10
wilgotności 70 %,
0
C i
- poprawki położenia źródeł dźwięku względem elementów odbijających K0,
- poprawkę odległości źródła od punktu obserwacji (imisji),
- pozostałe poprawki zgodnie z instrukcją ITB 338.
Tabela nr 6.2. Źródła hałasu zlokalizowane na terenie zakładu
Współrzędne
Poprawka K0
Lp.
Opis źródła hałasu
X (m) Y(m)
[dB]
1
Czas pracy
h/dobę
266
248
3
16
2 Nośnik teleskopowy JCB 53170 Agri
264
244
3
6
3
284
242
3
1
Instalacja do produkcji peletu
Rębak
Siatkę punktów obserwacji (imisji) wyznaczono w kierunku południowo-zachodnim tj. w
stronę najbliższej zabudowy mieszkaniowej (ul. Podleśna 2). Ze względu na usytuowanie źródeł
37
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
hałasu i położenie budynków na terenie zakładu w kierunku sprzyjającym propagacji fali, obszar
ten jest w największym stopniu narażony na oddziaływanie.
W związku z powyższym obliczenia poziomu dźwięku wykonano dla punktów imisji
położonych na tym obszarze.
Tabela 6.3. Równoważny poziom dźwięku [dB]A w wybranych punktach obserwacji
wyznaczonych dla obszaru w kierunku najbliższej zabudowy mieszkaniowej (Gogolin,
ul. Podleśna 2)
Lp.
Opis punktu
x [m]
y [m]
LA[dB]
1
ok. 34 m od granicy zakładu w kierunku pd.-zach.
229,0
200,0
62,6
2
ok. 68 m od granicy zakładu w kierunku pd.-zach.
207,0
178,0
59,0
3
ok. 110 m od granicy zakładu w kierunku pd.-zach. 172,0
152,0
55,0
4
ok. 132 m od granicy zakładu w kierunku pd.-zach. 164,0
130,0
53,7
5
ok. 204 m od granicy zakładu w kierunku pd.-zach.
89,0
101,0
50,3
6
ok. 270 m od granicy zakładu w kierunku pd.-zach.
43,0
52,0
48,0
6.4. Wnisoki
Analiza przeprowadzonych obliczeń rozprzestrzeniania hałasu ze źródeł planowanego
przedsięwzięcia pokazała, że oddziaływanie zakładu ze szczególnym uwzględnieniem terenu
chronionego nie powoduje przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku.
Do obliczeń dołączono graficzne przedstawienie w formie izolinii rozkładu poziomu
dźwięku (dBA), emitowanego z terenu zakładu do środowiska dla pory dziennej (załącznik nr 18).
Dla najbliższej zabudowy mieszkaniowej działalność planowanego przedsięwzięcia w zakresie
emitowanego hałasu nie będzie uciążliwa, a dopuszczalne standardy poziomu hałasu w środowisku
będą zachowane i nie przekraczają wartości 50 dBA dla pory dnia.
7.
ZAGROŻENIA
NIEJONIZUJĄCYM
PROMIENIOWANIEM
WYNIKAJĄCE
Z
ELEKTROMAGNETYCZNYM
FUNKCJONOWANIA
PLANOWANEGO
PRZEDSIĘWZIĘCIA
Zasilanie obiektu w energię elektryczną realizowane będzie z istniejącej stacji
transformatorowej typu WN RE-5 S-568 (maks. 630 kVA), która znajduje się na działce nr 295/14,
stanowiącej własność ENERGIAPRO KONCERN ENERGETYCZNY S.A.
W związku z planowanym przedsięwzięciem nie przewiduje się istnienia pola
elektromagnetycznego o natężeniu przekraczającym wartości dopuszczalne zawarte
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych
38
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku Dz.U. 2003 nr 192 poz. 1883. W ww.
rozporządzeniu wartości normatywne dla natężenia pola składowej elektrycznej i magnetycznej
są wyrażone dla:
a) terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową,
b) miejsc dostępnych dla ludności.
Ze względu na przeznaczenie terenu zakładu oraz terenów bezpośrednio przyległych
zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego w myśl ww. rozporządzenia obszar ten nie jest
narażony na oddziaływanie pola elektromagnetycznego o natężeniu zagrażającym człowiekowi.
8. OPIS ANALIZOWANYCH WARIANTÓW W TYM WARIANTU POLEGAJĄCEGO NA
NIEPODEJMOWANIU PRZEDSIĘWZIĘCIA, WARIANTU NAJKORZYSTNIEJSZEGO
DLA ŚRODOWISKA
Inwestor wybrał opisany w niniejszym raporcie teren biorąc pod uwagę jego przeznaczenie
w planie zagospodarowania przestrzennego. Planowane przedsięwzięcie realizowane będzie
na terenie już przekształconym, oddalonym od zabudowy mieszkalnej miasta Gogolin.
W
przypadku
opisanego
przedsięwzięcia,
rozważając
wariant
polegający
na niepodejmowaniu inwestycji, należy uwzględnić efekt ekologiczny, polegający w tym przypadku
na poszanowaniu paliw kopalnych jako surowców do produkcji energii cieplnej lub energii
elektrycznej.
Istotne znaczenie ma również przekształcanie odpadów z przemysłu rolno-spożywczego
i ich efektywne przetwarzanie. W niniejszym opracowaniu opisano bilans wykorzystanych
surowców, paliw i energii, jednocześnie odnosząc uzyskane wskaźniki do najlepszych dostępnych
technik. Z satysfakcją należy stwierdzić, iż planowana inwestycja efektywnie spełnia te wymagania.
Należy podkreślić wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, tj. w procesie suszenia wykorzystuje
się wióry lub zrębki drzewne, a surowcem do produkcji peletu jest odpad bioorganiczny.
W opisywanym wariancie należy również ocenić negatywne oddziaływanie na środowisko
i człowieka. Przedstawione ilości substancji i energii wprowadzane do środowiska podczas
eksploatacji instalacji nie powodują przekroczeń wartości dopuszczalnych, a także ze względu
na usytuowanie nie są uciążliwe dla mieszkańców miasta.
Realizacja przedsięwzięcia nie będzie wpływała znacząco na środowisko przyrodnicze
analizowane w niniejszym raporcie.
39
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
9.
OKREŚLENIE
ANALIZOWANYCH
PRZEWIDYWANEGO
WARIANTÓW
W
ODDZIAŁYWANIA
TYM
RÓWNIEŻ
NA
W
ŚRODOWISKO
PRZYPADKU
WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII PRZEMYSŁOWEJ A TAKŻE MOŻLIWEGO
TRANSGRANICZNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO
Opisany proces produkcji peletu z odpadów pochodzenia rolno-spożywczego będzie
oddziaływał lokalnie na środowisko szczególnie w zakresie:
-
emisji substancji do powietrza z procesów suszenia surowca,
-
emisji hałasu pochodzącego z urządzeń wykorzystywanych w procesie produkcji.
Przeprowadzona analiza emisji substancji do powietrza oraz wykorzystanie programu
do obliczeń rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń EK100W firmy Atmoterm S.A. dowiodła, że:
-
eksploatacja instalacji nawet w najniekorzystniejszych wariantach nie powoduje przekroczeń
stężeń substancji w powietrzu,
-
rozkład wartości zanieczyszczeń średniorocznych przedstawiony w formie graficznej wyraźnie
wskazuje na małą uciążliwość zakładu w tym zakresie i występuje w obrębie granic
prowadzonej inwestycji.
Również w przypadku emisji hałasu pochodzącego z maszyn i urządzeń wykonano analizę
jego propagacji w środowisku. Uwzględniając moc akustyczną źródeł hałasu, czas ich pracy oraz
usytuowanie na danym obszarze obliczono oddziaływanie w środowisku ze szczególnym
uwzględnieniem obszarów zabudowy mieszkaniowej. Ze względu na czas pracy zakładu tj. od
godziny 6:00 do 22:00 rozpatrzono wariant pracy w odniesieniu do dopuszczalnych wartości hałasu
dla pory dnia. W analizowanej sytuacji wartości te nie były przekroczone dla obszaru najbliższej
zabudowy mieszkaniowej z uwzględnieniem kierunków propagacji hałasu.
Analizy poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego dokonano
we wcześniejszym opisie. Na podstawie przeprowadzonych obliczeń rozprzestrzeniania się
substancji w powietrzu oraz propagacji hałasu eksploatacja instalacji nie będzie oddziaływała na
stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których utworzono
specjalne obszary ochrony w ramach funkcjonowania sieci Natura 2000 w Polsce.
Z wykonanych wcześniej obliczeń wprowadzanych do środowiska substancji i energii
podczas działalności zakładu, nie przewiduje się znaczących uciążliwości i zmian w środowisku
przyrodniczym.
Charakter prowadzenia instalacji, a także rodzaj stosowanych paliw, surowców oraz innych
substancji nie stwarza potencjalnego zagrożenia poważną awarią przemysłową. W odniesieniu
do rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości
substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu
go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii
przemysłowej (Dz. U. nr 58 poz. 535 ze zmianą) opisane w niniejszym raporcie przedsięwzięcie
nie kwalifikuje zakładu do żadnej z wymienionych grup.
40
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Ze względu na typowo lokalny charakter oddziaływania przedsięwzięcia nie przewiduje się
transgranicznego oddziaływania.
10. UZASADNIENIE WYBRANEGO PRZEZ WNIOSKODAWCĘ WARIANTU ORAZ
OCENA
ODDZIAŁYWANIA
PRZEDSIĘWZIĘCIA
NA
DOBRA
MATERIALNE,
ZABYTKI I KRAJOBRAZ KULTUROWY
Wybrany przez wnioskodawcę wariant dla planowanego przedsięwzięcia nie powoduje
znaczących uciążliwości zarówno dla środowiska przyrodniczego jak ludzi. Na podstawie
przedstawionych analiz, emitowane do środowiska ilości zanieczyszczeń powietrza jak i hałasu
nie powodują istotnych zmian w środowisku, a oddziaływanie przedsięwzięcia ogranicza się do
granic terenu, na którym jest prowadzone.
W planowanym przedsięwzięciu, jak wykazano w analizie rozprzestrzeniania się
zanieczyszczeń powietrza z uwzględnieniem emisji substancji z przedmiotowej instalacji
oddziaływanie na zabytki, jaki i ogółem krajobraz kulturowy Gogolina jest znikome ze względu
na położenie zakładu z dala od miasta oraz lokalny zakres oddziaływania, głównie na obszarze już
przekształconym, na którym będzie prowadzona działalność.
11.
PORÓWNANIE
PROPONOWANYCH
ROZWIĄZAŃ
TECHNOLOGICZNYCH
Z WARUNKAMI OKREŚLONYMI W ART. 143 P.O.Ś.
Ponieważ planowane przedsięwzięcie jest związane z użyciem instalacji, przeprowadzono
porównanie proponowanej technologii z technologią spełniającą wymagania dla nowo
uruchamianych lub zmienianych w istotny sposób instalacji biorąc pod uwagę:
1) stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń,
2) efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii,
3) zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw,
4) stosowanie technologii bezodpadowych i małoodpadowych oraz możliwość odzysku
powstających odpadów,
5) rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji,
6) wykorzystywanie porównywalnych procesów i metod, które zostały skutecznie zastosowane
w skali przemysłowej,
7) postęp naukowo-techniczny.
Jako dokument referencyjny, zawierający szczegółowe wymagania dla instalacji produkcji
paliw z odpadów przyjęto opracowany przez europejskie biuro IPPC w Sevilli Reference Document
on Best Available Techniques (tzw. BAT) for the Waste Treatment Industries z sierpnia 2006 r.
41
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Należy podkreślić trudności w tego typu porównaniach, pojawiające się różnice między
wartościami wynikają m.in. z: lokalizacji zakładów, różnych surowców i czasów eksploatacji
instalacji.
Ad. 1. W Rozdziale 2, dotyczącym stosowanych technik, emisji i zużycia mediów w sektorze
gospodarki odpadami, podrozdział 2.5 opisuje metody przetwarzania, których głównym celem jest
wytwarzanie materiałów mających zastosowanie jako paliwo lub poprawa odzysku z nich energii.
W podrozdziale tym znajdują się punkt 2.5.1 dotyczący przygotowania paliw z odpadów stałych,
a w nim 2.5.1.1 – przygotowanie paliwa z odpadów przez przetwarzanie mechaniczne odpadów
innych niż niebezpieczne. W części tej podkreśla się skalę trudności, gdy w instalacji przetwarzane
są komunalne odpady niesegregowane. W przypadku firmy Bioenergy przetwarzane będą
pojedyncze strumienie odpadów (tzw. mono–strumienie), odpowiednio: młóta browarnianego,
kukurydzy, otrębów zbożowych lub trocin.
Zgodnie z klasyfikacją przyjętą w Rozdziale 3 ww. dokumentu BAT „Emisje i zużycie mediów
w sektorze gospodarki odpadami” i dalej podrozdziale 3.5 dotyczącym emisji i zużycia mediów
podczas przetwarzania odpadów w paliwo alternatywne, stosowane w Bioenergy rodzaje odpadów
należą do odpadów innych niż niebezpieczne i nie są postrzegane jako substancje stanowiące
potencjalne zagrożenie dla środowiska.
Ad. 2. W Rozdziale 3 ww. dokumentu, w Tabeli 3.128 podano również przykłady wielkości
zużycia energii w instalacjach do wytwarzania paliw alternatywnych z odpadów innych niż
niebezpieczne. W Tabeli 11.1 zestawiono te wielkości z parametrami wyznaczonymi łącznie dla
instalacji I i II firmy Bioenergy.
Duże różnice w konsumpcji energii w odniesieniu do ilości surowca wynikają z rodzaju
stosowanej technologii i typu przetwarzanego surowca, np. eksploatacji suszarni lub przetwarzania
surowca o różnych wymiarach i kształtach.
Tabela 11.1. Porównanie zużycia energii elektrycznej w instalacjach do produkcji peletu
Zużycie
Wydajność
Zużycie energii
Jednostkowe
Źródło
energii
instalacji
cieplnej (paliwa)
zużycie energii
/instalacja
elektrycznej
[Mg/r]
[GJ/r]
[MWh/r]
[kWh/Mg]
65 000
38 475
3575
55
86 000
-
5831
68
100 000
-
1050
10,5
50 000
17 246,5
483
9,7
Dokument
referencyjny
Bioenergy
W Bioenergy max. jednostkowe zużycie energii elektrycznej wynosi 9,7 kWh/Mg surowca i
jest porównywalne z wartościami podanych w dokumencie referencyjnym.
Dodatkowo obliczono zużycie energii na proces separacji, które wynosić będzie w instalacji
firmy Bioenergy max. 0,37 kWh/Mg i jest niższe niż 8 do 15 kWh/Mg surowca, które podano
w dokumencie referencyjnym.
42
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Ad. 3. W Rozdziale 3.5.3 dokumentu referencyjnego znajduje się zestawienie zużycia wody
w instalacjach do produkcji paliw z odpadów innych niż niebezpieczne. Podane wartości
zestawiono i porównano ze zużyciem wody w instalacji firmy Bioenergy.
Tabela 11.2. Porównanie zużycia wody w instalacjach do produkcji peletu wg BAT i Bioenergy
Instalacja
Wydajność
Zużycie wody
-
[Mg/r]
[m3/r]
A
65 000
16 965
B
86 000
30 100
C
160 000
8 000
Bioenergy
50 000
125
Niewielkie względem podanych dla pozostałych instalacji wartości zużycia wody w firmie
Bioenergy wynika z przyjętej technologii produkcji, w której woda jest wykorzystywana wyłącznie
do zraszania peletu przed procesem granulacji. Porównanie utrudnia brak dokładnego opisu
instalacji w dokumencie referencyjnym.
Analizując instalacje przemysłowe do produkcji paliw z odpadów innych niż niebezpieczne,
wybrano instalacje do produkcji peletu i zestawiono z parametrami dla instalacji Bioenergy
w Tabeli 11.3. Warto zwrócić uwagę na wysoki stopień konwersji odpadów w biopaliwo na terenie
firmy Bioenergy, który jest porównywalny z innymi tego typu instalacjami.
Tabela 11.3. Efektywność produkcji w instalacjach do produkcji peletu wg BAT i Bioenergy
Produkt
Wydajność
Ilość produktu
Produkt/surowiec
-
[Mg/r]
[Mg/r]
%
Twardy /miękki
pelet
40 000
15 300
38,25
Miękki pelet,
Pył
65 000
31 700
48,8
Miękki pelet,
Pył
100 000
27 000
27
Bioenergy
50 000
25 000
50
W dokumencie referencyjnym podkreśla się, że w procesie produkcji paliw alternatywnych
w postaci stałej, zastosowanie paliwa jest uzasadnione tylko w procesie suszenia. Poza tym
przypadkiem, paliwa powinny być stosowane wyłącznie jako źródła napędzające pojazdy na terenie
zakładu. Założenie powyższe jest również realizowane na terenie opisywanej działalności.
Ad. 4. Na terenie firmy Bioenergy stosowane są technologie małoodpadowe w porównaniu
z instalacjami cytowanymi w dokumencie referencyjnym. Jedynym odpadem powstającym
43
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
w znacznych ilościach (ok. 30 Mg/r) będą żużle i popioły paleniskowe, unieszkodliwiane
na składowisku odpadów.
Tabela 11.4. Stosunek produkt/odpad w instalacjach do produkcji peletu wg BAT i Bioenergy
Produkt
Wydajność
%produkt /odpad
-
[Mg/r]
-
Twardy /miękki pelet
40 000
69.5
Miękki pelet, pył
65 000
99,1
Miękki pelet, pył
100 000
90,0
Bioenergy
50 000
99,7
Ad. 5. Porównano także rodzaj, zasięg i wielkość emisji wybranych zanieczyszczeń do powietrza
z planowanego przedsięwzięcia z wartościami podanymi w dokumencie referencyjnym dla
instalacji do produkcji paliw z odpadów innych niż niebezpieczne (w dokumencie nie podano typu
instalacji). Dużą różnicę widać w przypadku emisji CO, wynika to z charakterystyki spalania
w kotłach z podajnikami typu Stoker. Emisję tlenku węgla można obniżyć poprzez odpowiednią
gospodarkę powietrzem kierowanym do spalania, co będzie w przyszłości przedmiotem badań
w instalacji firmy Bioenergy.
Tabela 11.5. Emisja substancji do powietrza w instalacjach do produkcji peletu wg BAT
i Bioenergy
Instalacja
Wydajność
PM
SOx
NOx
CO
A
B
[Mg/r]
65 000
86 000
[kg/r]
16965
30100
[kg/r]
1820
7332
[kg/r]
4699,5
18527
[kg/r]
4699,5
3311,28
Bioenergy
50 000
737 (PM10)
2210
1384
20377
Poziom emisji akustycznej z instalacji Bioenergy nie stwarza również uciążliwości dla otoczenia.
Tabela 11.6. Emisja hałasu w instalacjach do produkcji peletu wg BAT i Bioenergy
Odległość hałasu od źródła imisji (m).
Produkt
Wydajność
Poziom emisji akustycznej dzień/noc
-
Twardy
/miękki pelet
Miękki pelet,
Pył
Miękki pelet,
Pył
Bioenergy
[Mg/r]
[m]
[dB(A)]
40 000
<40/<40
65 000
100 000
50 000
10
<70/<70
1000
<50/<35
300
<50/-
44
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Ad. 6. Dokument referencyjny nie zawiera porównywalnych procesów i metod, które zostały
skutecznie zastosowane w skali przemysłowej, prezentuje natomiast elementy instalacji
do produkcji paliw z odpadów, akcentując ich wady i zalety.
Na terenie zakładu stosowany jest proces suszenia konwekcyjnego odpadów w osiowej
suszarni bębnowej, w której następuje bezpośredni kontakt między gazem suszącym i surowcem.
Zaletą tego procesu jest zwiększenie wartości opałowej przetwarzanego surowca. W dokumencie
referencyjnym nie zaleca się stosowania suszarni radialnych w przypadku suszenia odpadów
stałych, za wyjątkiem mułów i szlamów. W przypadku odpadów innych niż niebezpieczne bardziej
właściwe jest stosowanie suszenia biologicznego.
W odniesieniu do procesu peletyzacji – zaletą jest zwiększenie gęstości produktu, wadą
zużycie energii.
Cyklony są efektywnymi urządzeniami do usuwania ziaren (cząstek) powyżej 10 µm.
Poniżej wartości 10 µm znacznie efektywniejsze są odpylacze tkaninowe, dlatego zaleca się ich
stosowanie w kombinacji z cyklonami. Zalety stosowania cyklonów to wysoka efektywność
w szerokim zakresie stężeń gazu odpylanego (co w przypadku instalacji Bioenergy jest bardzo
istotne ze względu na surowiec o różnej granulacji) oraz możliwość zawracania pyłu do procesu.
Wady to duży spadek ciśnienia przepływającego gazu przez cyklon, co przekłada się na wyższe
zużycie energii na pokonanie oporów (w efekcie wyższa emisja) oraz wysokie zużycie powierzchni
wewnętrznej cyklonu, gdy odpylane są pyły o silnych właściwościach erozyjnych (w tym
przypadku problem nie występuje).
Ad. 7. Firma Bioenergy nawiązała współpracę z Katedrą Techniki Cieplnej i Aparatury
Przemysłowej na Wydziale Mechanicznym Politechniki Opolskiej w ramach, której będą
wykonywane okresowe pomiary obu instalacji. Celem badań będzie optymalizacja procesu spalania
pod kątem:
- uzyskania właściwego stopnia wysuszenia różnych rodzajów surowca,
- ograniczenia zużycia paliwa dostarczanego do spalania,
- redukcji poziomu emisji zanieczyszczeń z instalacji,
- zmniejszenia zużycia energii na wytworzenie produktu.
12. WSKAZANIE KONIECZNOŚCI USTANOWIENIA OBSZARU OGRANICZONEGO
UŻYTKOWANIA
Dla planowanego przedsięwzięcia przepisy prawne nie przewidują możliwości ustanawiania
obszaru ograniczonego użytkowania. Analizując wyniki przeprowadzonych obliczeń, szczególnie
rozprzestrzenianie substancji w powietrzu i propagację hałasu, uciążliwość przedmiotowej
działalności nie wpływa znacząco na poszczególne komponenty środowiska, a swoim zasięgiem
obejmuje głównie teren zakładu. W związku z powyższym ustanowienie obszaru ograniczonego
użytkowania dla planowanego przedsięwzięcia nie ma zastosowania.
45
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
13. ANALIZA MOŻLIWYCH KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH
Podczas sporządzania raportu analizowano uciążliwości, wynikające z eksploatacji
instalacji, dla mieszkańców pobliskiego Gogolina. We wcześniejszych opisach określono małą
uciążliwość dla społeczności miasta w zakresie emisji do powietrza oraz propagacji hałasu.
Ze względu na ilości emitowanych substancji do powietrza, hałas pochodzący od instalacji,
analizując zasięg ich oddziaływania oraz położenie zakładu eksploatacja instalacji nie powinna być
przyczyną konfliktów społecznych. Transportowanie surowca do zakładu drogą lokalną oddaloną
od najbliższej zabudowy mieszkalnej o 1,5 km, również nie będzie powodowało potencjalnych
konfliktów społecznych.
Teren zakładu, na którym planowane jest przedsięwzięcie jest położony w odległości
kilkuset metrów od miasta Gogolina, dlatego eksploatacja instalacji nie powinna być przyczyną
niezadowolenia społeczności lokalnej.
14.
PRZEDSTAWIENIE
PRZEDSIĘWZIĘCIA
NA
PROPOZYCJI
ŚRODOWISKO
MONITORINGU
NA
ETAPIE
ODDZIAŁYWANIA
JEGO
BUDOWY
I EKSPLOATACJI
Powietrze atmosferyczne
Zgodnie z zapisami załącznika do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22.12.2004 r.
(Dz. U. nr 283 poz. 2840) instalacje inne niż energetyczne o nominalnej mocy cieplnej do 1 MW,
opalane drewnem nie wymagają pozwolenia, o którym mowa w art. 180 POŚ, na wprowadzanie
gazów lub pyłów do powietrza. Moc cieplna przedmiotowej instalacji nie przekracza 1 MW.
W przypadku przedmiotowego przedsięwzięcia instalacja spalająca odpady pochodzące
z leśnictwa – zrębki lub trociny drzewne – zgodnie z § 3, z zastrzeżeniem § 4, Rozporządzenia
Ministra Środowiska z dnia 23.12.2004 r. (Dz. U. nr 283 poz. 2842) nie podlega obowiązkowi
wykonywania pomiarów emisji do powietrza.
W związku z eksploatacją instalacji zaleca się prowadzenie rejestru zużycia paliw
i surowców.
Prowadzący instalację ma obowiązek, zgodnie z art. 287 ustawy POŚ, prowadzenia
aktualizowanej, co pół roku ewidencji, zawierającej informacje o ilości i rodzajach gazów lub
pyłów wprowadzanych do powietrza oraz dane na podstawie, których określono te ilości.
W zakresie hałasu
Jak wykazano w obliczeniach propagacji hałasu pochodzącego od Instalacji, na terenie
chronionym, dla którego określono wartości dopuszczalne poziomu hałasu (Dz.U. nr 120 poz. 826
z dn. 14.06.2007 r.) nie ma przekroczeń.
Położenie planowanej inwestycji w odniesieniu do terenów przeznaczonych pod zabudowę
mieszkaniową nie powoduje przekroczenia wartości normatywnych poziomu hałasu.
46
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
W zakresie gospodarki odpadami
Prowadzący instalację ma obowiązek prowadzenia ewidencji ilościowej i jakościowej
odpadów zgodnie z zasadami określonymi w art. 36 i 37 ustawy o odpadach Dz. U. 2007 nr 39
poz. 251.
Ewidencję wytwarzanych odpadów należy prowadzić na bieżąco,
z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 lutego 2006 r (Dz.U. nr 30 poz. 213).
zgodnie
Do końca pierwszego kwartału za poprzedni rok kalendarzowy należy przedłożyć
Marszałkowi Województwa Opolskiego zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów
oraz o sposobach gospodarowania nimi. Informację należy sporządzać wg wzoru podanego
w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 25 maja 2007 r. (Dz.U. nr 101 poz. 686).
Nie przewiduje się prowadzenia monitoringu na etapie realizacji przedsięwzięcia.
15. WSKAZANIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB
LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY, JAKIE NAPOTKANO OPRACOWUJĄC RAPORT
Podczas analizy emisji substancji do powietrza, ze względu na stosowanie w instalacji
różnego rodzaju surowców do produkcji peletu, przyjęto łącznie 4 warianty pracy wszystkich
emitorów. W związku z powyższym stanowiło to dodatkowe utrudnienie, dołożono jednak
wszelkich starań i uwzględniono wszystkie możliwe sytuacje wynikające z jednoczesności pracy
poszczególnych emitorów, aby emisja i stężenia substancji w powietrzu odpowiadały wartościom
rzeczywistym.
Brak aktualnych wskaźników emisji z procesu technologicznego spowodował, że wykonano
dodatkowe pomiary orientacyjne emisji na Instalacji. Przy ustalaniu poziomów emisji korzystano
również z ogólnych wskaźników opublikowanych w opracowaniu z 2003 r. pt. Wskazówki dla
wojewódzkich inwentaryzacji emisji na potrzeby ocen bieżących i programów ochrony powietrza
przygotowanego przez firmę ATMOTERM S.A. dla Ministerstwa Środowiska. Otrzymane poziomy
emisji porównano z danymi zawartymi w naukowych publikacjach obcojęzycznych.
W przypadku rozdziału 11, dokument referencyjny, na który się powołano – Reference
Document on Best Available Techniques (tzw. BAT) for the Waste Treatment Industries z sierpnia
2006 r. – w kilku przypadkach zawiera dane dotyczące ogólnie instalacji do produkcji paliw
z odpadów innych niż niebezpieczne, bez wskazania na rodzaj prowadzonej działalności. W takiej
sytuacji starano się zweryfikować podane dane przez analizę dokumentu źródłowego, na który
powoływano się w BAT.
Ze względu na brak dokumentacji w zakresie schematów instalacji jak i poszczególnych
elementów składowych, opracowano je we własnym zakresie, w formie graficznej i opisowej
i załączono do niniejszego raportu.
47
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
16. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM
Przedmiotem niniejszego raportu jest ocena oddziaływania na środowisko przedsięwzięcia
polegającego na „Zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego związanego z prowadzeniem
działalności w zakresie odzysku odpadów innych niż niebezpieczne„ w Gogolinie, ul. Podleśna 1,
powiat Krapkowicki, województwo opolskie. Inwestorem przedsięwzięcia jest Bioenergy A.J.
Burtny Spółka Jawna z siedzibą w Opolu, posiadający tytuł prawny do planowanego
przedsięwzięcia.
Niniejszy raport będzie elementem składowym do wniosku o wydanie decyzji
o uwarunkowaniach środowiskowych przedmiotowej inwestycji.
Na terenie planowanego przedsięwzięcia znajduje się instalacja do produkcji peletów.
Instalacja będzie eksploatowana przez 16 h/dobę, sześć dni w tygodniu. Wydajność instalacji
przewiduje się na 25000 Mg/r peletu wytwarzanego z biomasy organicznej tj. młóta browarnianego,
kukurydzy, otrębów zbożowych, słomy i trocin.
Surowce do produkcji peletu będą dowożone do zakładu transportem samochodowym,
drogą lokalną wiodącą od drogi nr 409 wzdłuż lasu od strony północno-wschodniej zakładu,
w ilości ok. 7 ciężarówek na dobę.
W procesie produkcji opisywanego przedsięwzięcia stosowane paliwa, surowce oraz inne
substancje, w myśl obowiązującego prawa, nie kwalifikują go do przedsięwzięcia o zwiększonym
ryzyku albo o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii.
W pierwszym etapie produkcji surowce poddawane są procesowi suszenia w suszarni
obrotowej. Energia cieplna doprowadzona do suszarni pochodzi ze spalania zrębków lub trocin
drzewnych w piecu z rusztem stałym. Suszenie surowca trwa ok. 30 min., a następnie jest
on kierowany do cyklonu, w którym następuje rozdział fazy stałej i fazy gazowej.
Odseparowany w cyklonach półprodukt kierowany jest podajnikiem ślimakowym
do mieszalnika, skąd po zroszeniu wodą, dozowany jest do jednego z dwóch granulatorów
(tzw. peleciarek). W granulatorach wytwarzany jest gotowy pelet metodą formowania na zimno.
W przypadku produkcji peletu z młóta browarnianego stosowane jest dodatkowo lepiszcze
w postaci mąki.
W niniejszym raporcie przedstawiono bilans zużycia paliw, surowców i energii.
Porównano uzyskane wartości do wartości opisanych w najlepszych dostępnych technikach
i uzyskano dobre rezultaty. Zużycie energii cieplnej, wody jest znacznie niższe niż przedstawione
w dokumencie referencyjnym. Wydajność produkcji peletu w stosunku do użytego surowca
z przedmiotowych instalacji na poziomie 50% jest również lepsza niż w materiałach odniesienia.
Dla planowanej inwestycji obliczono ilość emitowanych substancji do powietrza, a także
rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń korzystając z programu EK100W firmy Atmoterm S.A.
Rozkład stężeń substancji w powietrzu wykazał, że instalacja nie powoduje przekroczeń wartości
dopuszczalnych poza granicami zakładu.
48
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
Eksploatacja instalacji powoduje emisję hałasu do środowiska. Głównymi źródłami hałasu
są: instalacja, rębak oraz nośnik teleskopowy Agri. Przeprowadzono obliczenia propagacji hałasu
zgodnie z instrukcją ITB 338, uwzględniając położenie najbliższej zabudowy mieszkaniowej.
Wyniki potwierdziły, że dla najbliższego obszaru objętego ochroną prawną, dopuszczalne standardy
poziomu hałasu w środowisku są zachowane i nie przekraczają wartości 50 dBA dla pory dnia, tj.
okresu pracy instalacji.
W raporcie opisano obszary Natura 2000, z których najbliżej położonymi są obszary
chronione „Kamień Śląski” oraz Park Krajobrazowy Góra Św. Anny. Należy jednak zwrócić
uwagę, że oddziaływanie instalacji w zakresie emisji substancji do powietrza i hałasu ma jedynie
zasięg lokalny i nie będzie oddziaływała na stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków
roślin i zwierząt.
Również w przypadku zabytków prawnie chronionych znajdujących się na obszarze gminy
Gogolin eksploatacja instalacji nie stanowi zagrożenia.
Podsumowując, w niniejszym opracowaniu, należy uwzględnić także efekt ekologiczny
przedsięwzięcia, polegający w tym przypadku na efektywnym przetworzeniu odpadu – surowca,
w produkt końcowy – stanowiący paliwo energetyczne.
17.
ŹRÓDŁA
INFORMACJI
STANOWIĄCE
PODSTAWĘ
DO
OPRACOWANIA
RAPORTU
Źródłami informacji wykorzystanymi w opracowaniu raportu, oprócz wymienionych w
Rozdziale 1 aktów prawa obejmujących Ustawy i Rozporządzenia Ministra Środowiska, są:
[1] Dias J., Costa M., Azevedo J.L.T. Test of a small domestic boiler using different pellets.
Biomass & Bioenergy 27 (2004) 531-539
[2] Ehrlich C., Noll G., Kalkoff W.-D., Baumbach G., Dreiseidler A. PM10, PM2.5 and PM1.0 –
emissions from industrial plants – results from measurements programmes in Germany.
Atmospheric Environment 41 (2007) 6236-6254
[3] Kjallstrand J., Olsson M. Chimney emissions from small-scale burning of pellets and fuelwood
– examples referring to different combustion appliances. Biomass & Bioenergy 27 (2004) 557561
[4] Lehtikangas P. Quality properties of pelletised sawdust logging residues and bark. Biomass &
Bioenergy 20 (2001) 351-360
[5] Olsson M., Kjallstrand J. Emissions from burning of softwood pellets. Biomass & Bioenergy 27
(2004) 607-611
[6] Pretz T., Khoury A., Uepping R., Glourius T., van Tubereng J. Solid Recovered Fuels
Contribution to BREF Waste Treatment. ERFO, IAR 2005.
[7] Reference Document on Best Available Techniques for the Waste Treatments Industries.
Integrated Pollution Prevention and Control. European Commission, August 2006.
[8] Stahl M., Granstrom K., Berghel J., Renstrom R. Industrial processes for biomass drying and
their effects on the quality properties of wood pellets. Biomass & Bioenergy 27 (2004) 621-628
49
Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
[9] Wskaźniki dla wojewódzkich inwentaryzacji emisji na potrzeby ocen bieżących i programów
ochrony powietrza. ATOMTERM S.A., Warszawa 2003
[10] www.vt.tuwien.ac.at – strona internetowa Institute of Chemical Engineering, Vienna
University of Technology
SPIS ZAŁĄCZNIKÓW:
1. Pismo Burmistrza Gogolina nr WG.VI-7610-14/2008 z dn. 29.08.2008 w sprawie wniosku o
wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia.
2. Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania, wypis z rejestru gruntów działek,
mapa ewidencyjna obejmująca teren przedsięwzięcia wraz z działkami sąsiednimi.
3. Odpis L. Dz. Odp 3319/2008 z Księgi Wieczystej nr 23813 z dn. 06.05.2008 r. Sąd
Rejonowy, V Wydział Ksiąg Wieczystych, Strzelce Opolskie.
4. Odpis L. Dz. Odp 3320/2008 z Księgi Wieczystej nr 32319 z dn. 06.05.2008 r. Sąd
Rejonowy, V Wydział Ksiąg Wieczystych, Strzelce Opolskie.
5. Mapa w skali 1:2000, obręb Gogolin1, Dąbrówka wydana przez Starostę Krapkowickiego,
Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej.
6. Mapa z naniesionymi obiektami.
7. Kopia umowy o dostarczanie wody.
8. Kopia umowy sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji.
9. Kopia umowy na wykonywanie usług wywozu ścieków komunalnych.
10. Schemat technologiczny Instalacji.
11. Wartości średniorocznych stężeń substancji w powietrzu w miejscowości Gogolin,
ul. Podleśna wydane przez Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska.
12. Wyniki obliczeń stężeń średniorocznych: NOx, SO2, CO i PM10 emitowanych z zakładu z
uwzględnieniem najbliższej zabudowy.
13. Wyniki obliczeń stężeń maksymalnych: NOx, SO2, CO i PM10 emitowanych z zakładu z
uwzględnieniem najbliższej zabudowy.
14. Mapa z oznaczonymi miejscami magazynowania odpadów niebezpiecznych, innych niż
niebezpieczne oraz usytuowania kontenera na odpady komunalne.
15. Kopia umowy na odbiór odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne.
16. Kopia umowy na odbiór odpadów komunalnych.
17. Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi i innymi niż
niebezpieczne.
18. Mapa oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w zakresie hałasu z uwzględnieniem
najbliższej zabudowy.

Podobne dokumenty