docZakażenia układu moczowego
download 
Reklamacja Transkrypt
Zakażenia układu moczowego
Zakażenia układu moczowego www.swiatzdrowia.pl Zakażenia układu moczowego SPIS TREŚCI 1 CO TO JEST UKŁAD MOCZOWY? 5 JAK SIĘ USTRZEC ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO? 2 NA CZYM POLEGA ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO? 6 JAKIE BADANIA SĄ WYKONYWANE W PRZYPADKU ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO? 3 JAKIE SĄ OBJAWY ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO? 7 JAKIE LEKI STOSUJE SIĘ W LECZENIU ZAKAŻEŃ UKŁADU MOCZOWEGO? 4 CO SPRZYJA ZAKAŻENIOM? 8 CO JEST NAJWAŻNIEJSZE W MOIM PRZYPADKU? POWRÓT CO TO JEST UKŁAD MOCZOWY? •Układ moczowy człowieka składa się z dwóch nerek, moczowodów, które są przewodami łączącymi nerki z pęcherzem moczowym, z pęcherza moczowego oraz z cewki moczowej, przez którą mocz wydostaje się na zewnątrz. nerka •Nerki filtrują krew usuwając z niej szkodliwe substancje (na przykład mocznik). Substancje te są wydalane wraz z moczem. Powstawanie moczu jest bardzo złożonym procesem. Oprócz produkcji moczu nerki spełniają wiele innych ważnych funkcji. Biorą udział w regulacji ciśnienia tętniczego krwi, w procesach budowy kości oraz tworzenia krwi. Są narządem bardzo ważnym, a choroby nerek mogą być bardzo groźne. moczowód pęcherz moczowy cewka moczowa zobacz więcej www.swiatzdrowia.pl POWRÓT NA CZYM POLEGA ZAKAŻENIE UKŁADU MOCZOWEGO? •Zakażenie układu moczowego to inaczej obecność w moczu zarazków, które mogą wywołać objawy chorobowe. W zdrowym układzie moczowym nie ma bakterii. Ich niewielkie ilości przedostają się czasem przez cewkę moczową, są jednak wydalane z moczem zanim zdążą się namnożyć i wywołać chorobę. Do zakażenia układu moczowego dochodzi wtedy, gdy przedostające się przez cewkę moczową bakterie zdołają osiedlić się w pęcherzu moczowym i organizmowi nie udaje się ich zwalczyć naturalnymi metodami obronnymi. pałeczka okrężnicy zakażony pęcheż moczowy •Zakażenia układu moczowego wywołuje najczęściej bakteria zwana pałeczką okrężnicy, znana bardziej pod łacińską nazwą Escherichia coli. Bakteria ta bytuje w jelicie grubym u zdrowych ludzi. Z racji bliskości ujścia zewnętrznego cewki moczowej i odbytu bakterie mogą łatwo przedostać się z odbytu do cewki, a stamtąd do pęcherza moczowego. Tutaj rozmnażają się. Do zakażenia dochodzi szczególnie łatwo, jeżeli mocz w pęcherzu zalega długo i bakterie mają czas na rozmnażanie. Wiadomo bowiem, że mocz ze względu na dużą zawartość różnych składników jest dobrą pożywką dla namnażania bakterii. Sytuację, w której bakterie rozmnażają się w pęcherzu i proces zapalny ogranicza się do pęcherza określamy jako zapalenie pęcherza moczowego, jeśli bakterie przedostaną się przez moczowody wyżej do nerek, wówczas może rozwinąć się „odmiedniczkowe zapalenie nerek”. www.swiatzdrowia.pl POWRÓT JAKIE SĄ OBJAWY ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO? Bakterie rozmnażające się w układzie moczowym mogą wywołać szereg nieprzyjemnych objawów. Pierwsza grupa objawów dotyczy dolegliwości związanych z oddawaniem moczu. Najczęstsze to: Ból przy oddawaniu moczu. Częste oddawanie moczu. Ból okolicy pęcherza moczowego, ból pleców w okolicy lędźwiowej – gdzie znajdują się nerki. Bóle cewki moczowej, zmiana zapachu i koloru moczu. Mocz może stać się mętny, czasami zawiera krew. Objawom tym towarzyszą na ogół tak zwane objawy ogólne: częste są stany podgorączkowe lub gorączka, czasami zdarzają się nudności i wymioty. W wielu przypadkach bakterie rozmnażają się w układzie moczowym, nie dając objawów zapalenia. Mówimy wtedy o bezobjawowym zakażeniu układu moczowego. Stan taki może trwać latami. Niekiedy bezobjawowe zakażenie może prowadzić do ciężkich powikłań, kończących się np. niewydolnością nerek. www.swiatzdrowia.pl POWRÓT CO SPRZYJA ZAKAŻENIOM? pierwsze wszystko to, co sprzyja przedostaniu się bakterii 1 Po do układu moczowego. •Szczególną rolę odgrywają wady wrodzone układu moczowego, które powodują zakażenie moczu lub odpływy wsteczne (refluks). Dziecko z wadą wrodzoną układu moczowego jest szczególnie narażone na zakażenia. Mogą one przebiegać bezobjawowo, lub dawać inne niż u dorosłych objawy – stany gorączkowe, brak przyrostów masy ciała, brak apetytu. Zakażenie układu moczowego u dzieci może grozić bardzo poważnymi powikłaniami i musi być zawsze leczone. Leczenie farmakologiczne może iść wtedy w parze z chirurgicznym leczeniem wady układu moczowego. drugie już po wniknięciu do układu moczowego bakterie 2 Po potrzebują czasu na rozmnożenie. trzecie istnieje wiele stanów, chorób i zaburzeń które 3 Po ułatwiają powstanie zakażenia. •Kolejnym stanem chorobowym jest wspomniany już wyżej przerost prostaty u mężczyzn. Prostata (zwana także gruczołem krokowym lub sterczem) z wiekiem ulega powiększeniu. Przez gruczoł ten przebiega cewka moczowa. Powiększający się miąższ gruczołu uciska na cewkę i utrudnia oddawanie moczu. Może to powodować szereg komplikacji. Jedną z nich jest powstawanie zakażeń układu moczowego. Leczenie zakażeń układu moczowego jest istotnym elementem leczenia przerostu prostaty. kliknij na ramkę by zamknąć www.swiatzdrowia.pl POWRÓT JAK SIĘ USTRZEC ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO? Zakażenia układu moczowego są w większości przypadków problemem nawracającym. U 90% kobiet, u których wystąpił zakażenie możemy spodziewać się jego nawrotu. Jak więc zapobiec wystąpieniu kolejnego zakażenia układu moczowego? Podstawowym sposobem zapobiegania jest zapewnienie wypłukiwania bakterii z układu moczowego. Jak to osiągnąć? Należy stosować się do dwóch podstawowych zaleceń: Wypijać dużo płynów, aby zapewnić maksymalną ilość moczu w ciągu doby. Przeciętnie dorosły człowiek powinien wypijać około dwóch litrów wody i innych płynów w ciągu dnia. Doświadczenie mówi, że większość z nas wypija mniej płynów niż wskazuje na to nasze zapotrzebowanie. Szczególnie starsi ludzie odczuwają z wiekiem coraz mniejsze pragnienie. W przypadku zakażeń układu moczowego szczególnie ważne jest wypijanie dużej ilości płynów. Najlepiej, jeżeli ilość ta przekracza dwa litry na dobę. Picie takiej ilości płynów powoduje, że nerki produkują duże ilości moczu, który wypłukuje bakterie z układu moczowego. Często oddawać mocz, aby zapobiec namnażaniu bakterii w pęcherzu moczowym. Nie należy zwlekać z oddaniem moczu do momentu uczucia wyraźnego parcia, lecz dbać o oddanie moczu tak często, jak to tylko możliwe. Dobrze jest na przykład oddawać mocz co godzinę. Technikę taką nazywamy czasem żartobliwie „siusianiem na zegarek”. Z doświadczenia wiadomo, że bardzo często czynnikiem wywołującym zakażenie jest sytu acja przedłużającego powstrzymywania się od oddania moczu (na przykład podróż). Należy więc dążyć do tego, aby w każdej sytuacji móc odpowiednio często oddawać mocz. www.swiatzdrowia.pl POWRÓT JAK SIĘ USTRZEC ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO? Dwa powyższe zalecenia obowiązują w zasadzie wszystkich z nawrotowymi zakażeniami układu moczowego. Pozostałe zalecenia dotyczą w różnej mierze różnych pacjentów – w zależności od płci, przypadku, sytuacji, towarzyszących chorób. Należy więc: •Zachowywać odpowiednią technikę higieny intymnej: podmywać się ruchem „od przodu do tyłu”. Unikać stosowania drażniących mydeł. Najlepiej jest stosować do podmywania dostępnych w aptekach specjalnych płynów do higienyintymnej, które nie podrażniają błon śluzowych pochwy i cewki moczowej. •Odpowiednio często zmieniać podpaski w czasie miesiączki. •Unikać urazów okolicy zewnętrznego ujścia cewki moczowej – nie należy także nosić obcisłych spodni •Unikać długich kąpieli w wannie, a także stosowania do kąpieli pieniących płynów. •Chemiczne podrażnienie może taże powstać w przypadku stosowania środków plemnikobójczych jako metody antykoncepcji – takich jak pianki i prezerwatywy pokryte takim środkiem. Gdyby to miało okazać się przyczyną zakażenia, należałoby takie środki zastąpić innym rodzajem antykoncepcji. www.swiatzdrowia.pl POWRÓT JAKIE BADANIA SĄ WYKONYWANE W PRZYPADKU ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO? Wybór badań wykonywanych w przypadku zakażenia układu moczowego należy do lekarza. Może się zdarzyć, że w przypadkach jasnych lekarz podejmie decyzję o leczeniu tylko na podstawie wywiadu i po zbadaniu pacjenta – bez wykonywania badań dodatkowych. Badania najczęściej wykonywane w przypadku zakażeń układu moczowego to: 1 Badanie ogólne moczu 2 Posiew moczu Poza wyżej wymienionymi badaniami w przypadkach bardziej złożonych, szczególnie przy nawrotach zakażeń lekarz może zalecić wykonanie szeregu innych badań. Najważniejsze z nich to badanie ginekologiczne u kobiet, badanie prostaty u mężczyzn – pozwalają one wykluczyć nieprawidłowości mogące mieć decydujące znaczenie dla powstawania zakażeń. Czasami wykonuje się badania rentgenowskie – prześwietlenie jamy brzusznej – jest badaniem uzupełniającym pomagającym wykryć kamicę układu moczowego, urografia, cystografia, tomografia komputerowa – to specjalistyczne badania rentgenowskie układu moczowego. 3 Badania krwi 4 USG układu moczowego kliknij na ramkę by zamknąć www.swiatzdrowia.pl POWRÓT JAKIE LEKI STOSUJE SIĘ W LECZENIU ZAKAŻEŃ UKŁADU MOCZOWEGO? Wybór sposobu leczenia zależy od lekarza. Leki stosowane w zakażeniach układu moczowego podzielić można na kilka grup: Leki przeciwbakteryjne – służące do zwalczenia zakażenia. Są to antybiotyki i chemioterapeutyki. Stosuje się je w ostrej fazie zakażenia. Czas ich stosowania zależy od jego rodzaju i ciężkości choroby oraz od samego leku. W niektórych lekkich formach zakażeń stosuje się je bardzo krótko. Leki objawowe – zwalczają ból i inne objawy towarzyszące zakażeniom. Stosuje się różne rodzaje leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych, przeciwgorączkowych i rozkurczających. Leki stosowane w zapobieganiu nawrotów – często stosuje się tu także leki przeciwbakteryjne – na ogół inne niż w przypadku zwalczania ostrych zakażeń. Do tej grupy zalicza się także środki zakwaszające mocz. www.swiatzdrowia.pl POWRÓT CO JEST NAJWAŻNIEJSZE W MOIM PRZYPADKU? Wybór sposobu leczenia zależy od lekarza. Leki stosowane w zakażeniach układu moczowego podzielić można na kilka grup: Jeżeli cierpisz na cukrzycę, to każde zakażenie układu moczowego powinno być intensywnie leczone, okresowo należy też badać mocz. Decydujące dla profilaktyki nawrotów będzie w Twoim przypadku utrzymywanie właściwych poziomów cukru we krwi. Jeżeli jesteś mężczyzną i zachorowałeś na zakażenie układu moczowego, to konieczna jest ocena prostaty. Jeżeli stwierdzono u Ciebie przerost tego gruczołu, to zakażenia układu moczowego wymagają intensywnego leczenia i okresowej kontroli. Jeżeli jesteś kobietą w okresie przekwitania, to ważniejsze od leczenia samych zakażeń może się okazać leczenie ginekologiczne lub hormonalne. Po właściwym leczeniu ginekologicznym problem zakażeń może zniknąć. Jeżeli jesteś w ciąży Twój lekarz zleci Ci wykonanie posiewu moczu. Każde zakażenie – nawet nie dające objawów będzie wymagało leczenia i okresowej (najczęściej co miesięcznej) kontroli do rozwiązania. Jeżeli Twoje nawroty zakażeń wiążą się ze stosunkami seksualnymi, może to oznaczać konieczność szczególnej profilaktyki – na przykład przyjmowania przed każdym stosunkiem leku odkażającego układ moczowy. Zdarza się także, że trzeba w tych przypadkach zmienić metodę antykoncepcji. Zapytaj o to swojego lekarza. Jeżeli oprócz nawracających zakażeń układu moczowego na nic nie chorujesz przejrzyj dokładnie rozdziały czwarty i piąty. Być może znajdziesz w nich przyczynę swoich problemów. Jeżeli nie – stosuj się do dwóch głównych zaleceń – wypijania dużej ilości płynów i częstego oddawania moczu. UWAGA! W przypadku każdego kolejnego nawrotu zakażenia nie zwlekaj z udaniem się do lekarza. Wczesne leczenie zakażenia pozwoli Ci uniknąć powikłań. www.swiatzdrowia.pl
