Przykład. Sporządzanie budŜetu wiodącego W przedsiębiorstwie

Przykład. Sporządzanie budŜetu wiodącego
W przedsiębiorstwie produkcyjnym DARMET sporządzany jest budŜet wiodący na I kwartał 2010 roku. Proces
tworzenia budŜetu rozpoczęty został w listopadzie 2009 roku. Opracowane zostały załoŜenia dotyczące sprzedaŜy
w grudniu i w pierwszych miesiącach kolejnego roku oraz sporządzono projekcję bilansu na 31.12.2009 roku.
AKTYWA
PASYWA
A. Aktywa trwałe
Grunty
Pozostałe środki trwałe
Dotychczasowe umorzenie
Inwestycje długoterminowe
B. Aktywa obrotowe
Surowce
Wyroby gotowe
NaleŜności od odbiorców
Środki pienięŜne
RMC – polisa ubezpieczeniowa
OGÓŁEM AKTYWA
607 400
207 400
500 000
200 000
100 000
143 600
18 000
25 000
65 000
32 000
3 600
751 000
Kapitał własny
694 500
Kapitał podstawowy
Kapitał zapasowy
Wynik finansowy netto
427 000
247 500
20 000
Zobowiązania
56 500
Kredyty bankowe
30 000
Zobowiązania z tyt. dostaw
15 500
Zobowiązania z tyt. pod. doch.
5 000
Zobowiązania wobec akcjonariuszy 6 000
OGÓŁEM PASYWA
751 000
1. Dane dotyczące sprzedaŜy
Przedsiębiorstwo produkuje i sprzedaje jeden rodzaj wyrobów. Przewiduje Ŝe spredaŜ będzie się kształtowała
następująco:
Styczeń
30 000 szt.
Luty
40 000 szt.
Marzec
40 000 szt.
Kwiecień
50 000 szt.
Dotychczasowa cena sprzedaŜy wynosiła 6,50 zł/szt. Od stycznia zaplanowano wzrost ceny do 7 zł/szt. Spółka
realizuje 60% sprzedaŜy za gotówkę. Pozostała sprzedaŜ dokonywana jest na warunkach płatności w ciągu 30 dni
od daty sprzedaŜy. NaleŜności w bilansie na 31.12.2003 roku prezentują sprzedaŜ kredytową grudnia (sprzedaŜ w
grudniu 25 000 szt).
2. Produkcja
Przedsiębiorstwo dla zapewnienia ciągłości sprzedaŜy stosuje politykę utrzymywania zapasów na koniec kaŜdego
miesiąca. Zapas końcowy wyrobów gotowych powinien wynosić 10% przewidywanej wielkości sprzedaŜy
następnego miesiąca.
W grudniu 31.12.2003 r. w magazynie znajdowało się 4 500 szt. wyrobów. Do wyceny rozchodu wyrobów
gotowych przedsiębiorstwo stosuje metodę FIFO („pierwsze weszło, pierwsze wyszło”).
3. Koszty produkcji
Spółka stosuje tradycyjny rachunek kosztów pełnych i kalkulację podziałową prostą. Do budŜetowania
przyjmowany jest przeciętny kwartalny koszt wytworzenia.
a) Materiały bezpośrednie
Normatywne zuŜycie surowca do produkcji wynosi 3 kg na jednostkę produktu. Dla zapewnienia ciągłości
produkcji utrzymywany jest stały zapas surowca, który na koniec miesiąca powinien wynosić 20%
zapotrzebowania na surowiec do produkcji w następnym miesiącu. Na koniec grudnia zapas materiałów
bezpośrednich wynosił 18 000 kg. Surowiec nabywany jest po cenie 1 zł/kg. Warunki płatności dostawcom za
materiały są następujące: 80% zaliczka gotówkowa w momencie wysyłki dostawy, 20% płatne w ciągu 30 dni od
daty zakupu.
b) Robocizna bezpośrednia
Do wyprodukowania 1 szt. produktu potrzeba wg normy 0,15 roboczogodziny (rh) pracy pracowników
bezpośrednio produkcyjnych. Aktualna stawka wynagrodzeń pracowników bezpośrednio produkcyjnych wynosi 10
zł/godz. Wydatki z tytułu wynagrodzeń mają miejsce w danym miesiącu.
c) Pośrednie koszty produkcji
W wyniku przeprowadzonej analizy okazało się ze zuŜycie materiałów technicznych wykorzystywanych do obsługi
procesu produkcyjnego uzaleŜnione jest od czasu pracy maszyn, który jest równy normatywnej liczbie
roboczogodzin podobnie jak zuŜycie energii. Do celów budŜetowania oszacowano stawki zmiennych kosztów
pośrednich produkcji na 1 rh na poziomie:
• dla materiałów technicznych – 1,40 zł,
• dla energii technologicznej – 1,60 zł.
Pozostałe koszty produkcji są kosztami stałymi. W grudniu 2003 poniesiono następujące koszty stałe:
Energia ogólnoprodukcyjna
1 000
Amortyzacja
3 000
Robocizna pośrednio produkcyjna
5 000
Remonty
700
Koszty bhp
300
W planie remontów przewiduje się Ŝe koszty w I kwartale będą na takim samym poziomie jak w grudniu. Płatności
związane z kosztami pośrednimi produkcji mają miejsce w momencie powstawania kosztów (z wyjątkiem
amortyzacji).
4. Koszty sprzedaŜy
W firmie DARMET handlowcy wynagradzania są prowizja 1,5% od wartości obrotu. Transport wyrobów do
odbiorców odbywa się za pośrednictwem firmy transportowej, która pobiera opłatę w wysokości 0,5% wartości
fakturowej sprzedanych wyrobów. Wysokość innych kosztów nie zaleŜy od poziomu przychodów ze sprzedaŜy:
Styczeń
Luty
Marzec
Amortyzacja
600
600
600
Koszty reklamy
2 600
3 600
3 600
Ogółem stałe koszty sprzedaŜy
3 200
4 200
4 200
Wydatki związane z kosztami sprzedaŜy są ponoszone w miesiącu powstania kosztów (oprócz kosztów
amortyzacji).
5. Koszty ogólnego zarządu
Koszty ogólnego zarządu obejmują koszty związane z funkcjonowaniem administracji i zarządu przedsiębiorstwa.
W grudniu kształtowały się na poziomie 11 200 zł, z czego:
ZuŜycie materiałów i energii
1 500
Amortyzacja
800
Wynagrodzenia
8 000
Ubezpieczenia
Koszty reprezentacji
900
Spółka przewiduje zatrudnienie w marcu 1 pracownika do działu controllingu (miesięczne wynagrodzenia 2 000zł).
W grudniu została zakupiona i opłacona polisa ubezpieczeniowa na następne półrocze poczynając od stycznia
2010r (RMC – w bilansie).
Pozostałe koszty będą na poziomie grudnia. Wydatki gotówkowe związane z kosztami mają miejsce w miesiącu
powstania kosztu (oprócz amortyzacji i ubezpieczenia).
6. Środki pienięŜne
Minimalne saldo środków dostępnych na Ŝądanie na bieŜącym rachunku spółki powinno na koniec kaŜdego
miesiąca wynosić 30 000zł.
Przedsiębiorstwo ma otwartą linię kredytową w banku do wysokości 60 000zł. NadwyŜka środków pienięŜnych
moŜe być przeznaczana na lokaty oprocentowane 16% w skali roku. Na początku grudnia został zaciągnięty kredyt
bankowy w wysokości 30 000zł. Oprocentowanie kredytu wynosi 20% w skali roku. Do końca grudnia nie
rozpoczęto spłacania kredytu. Do celów budŜetowania załoŜono, Ŝe kredyt będzie zaciągany na początku miesiąca
a spłacany na koniec miesiąca. Odsetki od kredytu będą naliczane i płacone na koniec kaŜdego miesiąca od kwoty
kredytu pozostającego do spłacenia. Takie same zasady dotyczą lokat. Środki na rachunku bieŜącym nie są
oprocentowane, a saldo na koniec miesiąca jest równe w przybliŜeniu średniomiesięcznemu.
7. Działalność inwestycyjna
W planie inwestycyjnym na marzec uwzględniono zakup nowego komputera za 15 000zł. W momencie zakupu
nastąpi wydatek środków pienięŜnych (100% wartości środka trwałego). Firma dokona sprzedaŜy w styczniu
zamortyzowanego w pełni komputera za 1 000zł (zapłata gotówką).
8. Zobowiązanie podatkowe
Zaliczka na podatek dochodowy jest odprowadzana do 20-go następnego miesiąca. Stawka podatku dochodowego
wynosi 30%.
Zgromadzenie akcjonariuszy podjęło decyzję o wypłacie dywidendy z zysku w wysokości
6 000zł. Dywidenda zostanie wypłacona akcjonariuszom 15 stycznia.