Doradztwo Zawodowe - Gimnazjum im. Polskich Laureatów

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego
w Publicznym Gimnazjum
im. Polskich Laureatów Nagrody Nobla w Obornikach Śląskich
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego w gimnazjum obejmuje ogół
działań podejmowanych przez szkołę w celu prawidłowego przygotowania uczniów do
wyboru zawodu i kierunku kształcenia ponadgimnazjalnego. System określa rolę, zadania
i metody oraz formy pracy zawodoznawczej nauczycieli w ramach rocznego planu
działania i jest włączony do statutu szkoły.
Przygotowanie młodzieży do trafnego wyboru zawodu i drogi dalszego kształcenia
ponadgimnazjalnego jest jednym z najważniejszych celów wychowawczych gimnazjum.
Aktualny rynek pracy stawia coraz wyższe wymagania młodzieży w zatrudnieniu. I dlatego
realizacja Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego (WSDZ) w gimnazjum jest
tak istotna we właściwym przygotowaniu uczniów do racjonalnych decyzji edukacyjnozawodowych. To właśnie tutaj, absolwent dokonuje najważniejszych wyborów w zakresie
dalszego kształcenia ponadgimnazjalnego (czy będzie to liceum ogólnokształcące czy
technikum, a może szkoła zawodowa lub inna droga kształcenia).
W związku z powyższym, nad prawidłową realizacją Wewnątrzszkolnego Systemu
Doradztwa Zawodowego w gimnazjum czuwa doradca zawodowy. Kieruje on całością
działań z zakresu orientacji i doradztwa zawodowego w szkole. Organizuje i udziela pomocy
uczniom w zakresie poznawania różnych zawodów; samopoznania własnych predyspozycji
zawodowych - zainteresowań, uzdolnień, temperamentu; samooceny własnych działań i silnych
cech osobowości; poznania przeciwwskazań zdrowotnych do wyboru zawodu i szkoły itp. oraz ścieżek kształcenia ponadgimnazjalnego i rynku pracy. Zarówno uczeń jak i rodzic mogą
zawsze skorzystać z profesjonalnej pomocy doradczej na terenie placówki.
Duże możliwości w realizacji orientacji zawodowej w ramach wewnątrzszkolnego systemu
doradztwa zawodowego odnajdujemy w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla
szkół gimnazjalnych, które zobowiązują szkołę do realizacji treści programowych z zakresu
orientacji i doradztwa zawodowego, szczególnie w takich przedmiotach, jak.: wiedza o
społeczeństwie (WOS), technika i informatyka
Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego zakłada, że:




wybór zawodu jest procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji
podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia,
na wybór zawodu wpływają głównie wartości, czynniki intelektualne, emocjonalne i
zdrowotne, rodzaj i poziom wykształcenia rodziny oraz wpływ środowiska,
preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się w toku
życia człowieka,
prowadzona jest indywidualna i grupowa praca z uczniami, rodzicami i nauczycielami
(radą pedagogiczną),


działania zawodoznawcze są planowane i systematycznie realizowane wg
harmonogramu pracy szkoły,
uczniowie wraz z nauczycielami informatyki są włączani do tworzenia bazy
informacyjnej w szkole.
Program WSDZ obejmuje następujące obszary działania - pracę z:



nauczycielami,
uczniami (klasą),
rodzicami.
WSDZ w ramach pracy z nauczycielami (radą pedagogiczną) obejmuje:









utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa
zgodnie ze statutem szkoły,
określenie priorytetów dotyczących orientacji i poradnictwa zawodowego w ramach
programu wychowawczego szkoły na każdy rok nauki,
określenie priorytetów w zakresie tworzenia szkolnej bazy środków informacyjnodydaktycznych z zakresu orientacji i poradnictwa zawodowego,
realizację działań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej i roli
przyszłego pracownika,
prowadzenie zróżnicowanych metod aktywnego poznawania zawodów, osobowości i
kierunków kształcenia oraz rynku pracy,
integrację społeczną młodzieży wiejskiej z miejską oraz kształtowanie właściwych
stosunków interpersonalnych w środowisku szkolnym,
zapoznawanie się z zawodami przyszłości na rynku krajowym i unijnym,
usytuowanie blisko ucznia profesjonalnej pomocy doradczej zgodnie ze standardami
Unii Europejskiej,
włączanie placówek, instytucji i zakładów pracy w proces orientacji zawodowej m.in.:
poradni psychologiczno-pedagogicznych (PPP), urzędów pracy (UP),
WSDZ w ramach pracy z uczniami obejmuje:









poznawanie różnych zawodów,
poznawanie osobowości,
autodiagnozę preferencji i zainteresowań zawodowych w odniesieniu do specyfiki
wybieranych zawodów,
konfrontowanie własnej samooceny z wymaganiami szkół i zawodów,
poznawanie struktury i warunków przyjęć do szkół ponadgimnazjalnych (oraz
logowanie internetowe),
pomoc w planowaniu Kariery Edukacyjno-Zawodowej (oraz Indywidualnego Planu
Działania - IPD),
analizę potrzeb rynku pracy i możliwości zatrudnienia na lokalnym, krajowym i
unijnym rynku pracy,
przygotowywanie się do procesów reorientacji, mobilności oraz radzenia sobie w
sytuacjach trudnych: poszukiwanie pierwszej pracy, bezrobocie, ograniczenia
zdrowotne itp.,
indywidualną pracę z osobami niezdecydowanymi, posiadającymi przeciwwskazania
zdrowotne w podejmowaniu decyzji edukacyjno-zawodowych oraz mającymi
problemy osobiste,




grupowe zajęcia aktywizujące prawidłowy wybór zawodu i szkoły (np. warsztaty,
treningi),
pomoc w wyborze odpowiedniej praktyki zawodowej w zakładach pracy,
wskazywanie możliwości uzyskania kwalifikacji zawodowych w systemie
pozaoświatowym,
kształtowanie umiejętności świadomego i realistycznego wyboru i poszukiwania pracy.
WSDZ w ramach pracy z rodzicami obejmuje:






prezentację założeń pracy informacyjno-doradczej szkoły na rzecz uczniów,
włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów, do działań
zawodoznawczych szkoły,
przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej szkolnictwa ponadgimnazjalnego
(oraz wyższego w miarę potrzeb),
indywidualną pracę z rodzicami uczniów, którzy mają problemy: zdrowotne,
emocjonalne, decyzyjne, intelektualne, rodzinne itp.,
gromadzenie, aktualizowanie i udostępnianie informacji edukacyjno-zawodowych w
regionie,
przedstawienie możliwości zatrudnienia na lokalnym (krajowym i unijnym) rynku
pracy.
Cele programu WSDZ:
1. Aktywizowanie i podnoszenie kompetencji nauczycieli do prowadzenia orientacji i
doradztwa zawodowego w gimnazjum.
2. Rozwijanie aktywności poznawczej uczniów w kierunku właściwej samooceny swoich
możliwości psychofizycznych.
3. Poznawanie przez młodzież własnej osobowości w określaniu przydatności zawodowej.
4. Przygotowanie uczniów do konstruowania realistycznych planów Kariery EdukacyjnoZawodowej (oraz IPD).
5. Kształtowanie świadomych decyzji w wyborze zawodu i szkoły.
6. Aktywizowanie uczniów do poznawania różnych grup zawodowych.
7. Inspirowanie młodzieży do poznawania kierunków kształcenia i wymagań
edukacyjnych w szkołach ponadgimnazjalnych.
8. Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, przełamywanie barier środowiskowych
(miasto - wieś) oraz kształtowanie właściwych relacji społecznych.
9. Poznawanie rynku pracy oraz zjawisk reorientacji, mobilności zawodowej i bezrobocia.
10. Poznawanie zawodów przyszłości w kraju i w Unii Europejskiej.
11. Zapoznawanie rodziców z problematyką rozwoju zawodowego dziecka.
12. Aktywizowanie rodziców w proces wychowawczy dziecka dotyczący wyboru zawodu
i właściwej szkoły ponadgimnazjalnej.
13. Włączanie placówek, instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa
zawodowego w szkole.
14. Prowadzenie indywidualnego i grupowego doradztwa zawodowego na terenie
gimnazjum.
15. Prowadzenie diagnozy środowiska szkół ponadgimnazjalnych i dostosowanie ofert
edukacyjnych do potrzeb uczniów oraz do zmian na rynku pracy.
Zadania wynikające z celów programu
1. Harmonogram pracy gimnazjum.
2. Czynniki prawidłowego wyboru zawodu.
o MODUŁ I - klasa I - „Uczeń poznaje siebie”.
o MODUŁ II - klasa II - "Uczeń poznaje różne zawody”.
o MODUŁ III - klasa III - „Kim będę? - Uczeń poznaje ścieżki kształcenia
ponadgimnazjalnego i rynek pracy”.
3. Przewidywane efekty podejmowanych działań.
Ad.1. Harmonogram pracy gimnazjum
Harmonogram działań edukacyjno- zawodowych w roku szkolnym 2015/2016
L.p.
Zadania i formy realizacji
Osoby
odpowiedzialne
Doradca
zawodowy
Termin
realizacji
wrzesień
w ciągu
roku
1.
Opracowanie planu działań
zawodoznawczych na nowy rok
szkolny.
2.
Realizacja tematyki
zawodoznawczej
w poszczególnych klasach ( w
oparciu
o treści WSDZ).
Doradca
zawodowy
Prezentacja filmów edukacyjno –
zawodoznawczych ze strony
np.KOWEZiU na lekcjach
wychowawczych.
Realizacja tematyki
zawodoznawczej na lekcjach
przedmiotowych m. in. wos, język
polski, informatyka .
Udział uczniów klas III – ich w
Targach Edukacyjnych .
Wychowawcy
3.
5.
6.
7.
Zapoznanie uczniów klas III z
ofertą szkół ponadgimnazjalnych,
organizowanie spotkań
z przedstawicielami szkół, udział
w dniach otwartych.
Wychowawcy
Doradca
zawodowy
Nauczyciele
przedmiotów
Doradca
zawodowy
Wychowawcy
Doradca
zawodowy
Pedagog
Wychowawcy
w ciągu
roku
Wg
programów
nauczania
marzec
w ciągu
roku
8.
9.
10.
11.
Indywidualna praca z uczniami i
rodzicami, którzy mogą mieć
problemy z wyborem szkoły
i zawodu..
Gromadzenie i udostępnianie
nauczycielom scenariuszy lekcji,
ankiet, artykułów, kart pracy z
zakresu zawodoznawstwa
Przygotowanie prezentacji
multimedialnych „Mój wymarzony
zawód” przez uczniów klas II.
Prowadzenie tablicy informacyjnej
o szkołach ponadgimnazjalnych.
Doradca
zawodowy
W ciągu
roku
Doradca
zawodowy
w ciągu
roku
N-le informatyki
Nauczyciel
bibliotekarz
N-le informatyki
II semestr
Doradca
zawodowy
Doradca
zawodowy
w ciągu
roku
Pedagog
12.
Badanie losów absolwentów.
Nauczyciel
bibliotekarz
Wychowawcy
wrzesień
następnego
roku
Ad.2 Wdrożenie zadań z doradztwa edukacyjno-zawodowego (kariery)w gimnazjum
kl.1
1.
2.
3.
4.
5.
- moje mocne i słabe strony - wychowawcy- wrzesień- październik
- skuteczne porozumiewanie się - wychowawcy, n-l wdż- wrzesień- październik
- techniki efektywnego uczenia się - nauczyciele, wychowawcy- cały rok
- zdrowie a planowanie dalszej kariery - nauczyciele wf - /tydzień kultury zdrowotnej/?
- autoprezentacja - doradca zawodowy -marzec
Ocena efektów w kl. I
Przygotowanie prezentacji każdej klasy uwzględniającej wymienione wyżej elementy
kl.2
1. - moje hobby, które może być zawodem/ np. projekt edukacyjny/ - wszyscy nauczyciele listopad, styczeń
2.- co wybieram wybierając zawód - wychowawcy, doradca zawodowy - cały rok
3.- zawody naszych rodziców - wychowawcy - cały rok
4.- zawody przyszłości - B. Magnowska, Doradcy z UP - marzec - maj
Ocena efektów
- 1 prezentacja z każdej klasy np, " Mój wymarzony zawód"
kl.3
1.- szkoły ponadgimnazjalne w regionie - wychowawcy, n-l wos-u ,doradca zawodowy,
pedagog szkolny
2.- kim będę za kilka lat - wychowawcy, n-l wos-u
3.- udział w targach szkół ponadgimnazjalnych - doradca zawodowy, pedagog szkolny,
wychowawcy
Ocena efektów:
Indywidualny plan kariery- każdy uczeń - doradca zawodowy
Ad.3 Przewidywane efekty podejmowanych działań.
* Uczeń potrafi sprecyzować własne życzenia zawodowe.
* Uczeń potrafi wybrać zgodnie ze swoimi możliwościami i zainteresowaniami.
* Uczeń i rodzice znają strukturę szkolnictwa ponadgimnazjalnego.
* Uczeń i rodzice znają procedury przeprowadzenia egzaminów ponadgimnazjalnych.
* Uczeń zna różne środowiska pracy.
* Uczeń zna sytuację na rynku pracy. Wie, jakie zawody mogą mieć przyszłość w
kraju.
* Uczeń potrafi przygotować dokumentację wymaganą przez szkoły
ponadgimnazjalne.
* Uczeń, rodzice i nauczyciele znają instytucje wspierają młodzież w podejmowaniu
decyzji zawodowych.
* Nauczyciele podejmują działania w obrębie swojego przedmiotu z zakresu
doradztwa zawodowego
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego
Publicznego Gimnazjum w
Obornikach Śląskich na rok szkolny 2015/2016 został pozytywnie zaopiniowany przez
Radę Rodziców z dnia ... września 2015r.
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Publicznego Gimnazjum w
Obornikach Śląskich na rok szkolny 2015/2016 został uchwalony przez Radę
Pedagogiczną z dnia .... września 2015r.
Orientacja zawodowa na lekcjach przedmiotowych
Lekcja
przedmiotowa
Język polski
Klasa I
Klasa II
Klasa III
wraz z możliwością
wykorzystania
poruszanych
zagadnień w ramach
WSDZ
wraz z możliwością
wykorzystania
poruszanych zagadnień
w ramach WSDZ
wraz z możliwością
wykorzystania
poruszanych zagadnień
w ramach WSDZ
- „sztuka wygłaszania
przemówieńkształtowanie
umiejętności
krasomówczych
- „Dom źródłem
postaw”- kształtowanie
postaw pracowniczych,
omawianie zagadnień
związanych
z bezrobociem,
motywacją do pracy;
- „Życiorys”redagowanie
dokumentów
aplikacyjnych
- „Człowiek wobec
zagrożeń”- np. jak
radzić sobie z
manipulacją;
- „Kodeks zdrowego
stylu życia”promowanie zawodów
związanych z
omawianym
zagadnieniem;
Język obcy np.
angielski
- „Hobbes and
interests”- określenie
własnego hobby;
-„About myself”mówienie o sobie,
swoim wyglądzie i
zainteresowaniach;
- „Personality”poznawanie słownictwa
odnoszącego się do
cech osobowości;
- „Jobs”- poznawanie
słownictwa
dotyczącego różnych
zawodów;
- „Formal Letter”pisanie formalnej
korespondencji;
- Interview (Job
Interview) - sztuka
autoprezentacji;
- „Shopping”- poznanie
np. zawodów
związanych z handlem,
słownictwa
pozwalającego dokonać
zakupów za granicą;
Biologia
- „Higiena umysłu i
ciała”- dbanie
o własny dobrostan
fizyczny i psychiczny;
- „Prawidłowe
żywienie człowieka”
zaprezentowanie
zawodów związanych
z omawianym
zagadnieniem;
Chemia
- „Nasza szkolna
pracownia
chemiczna”- np.
zaprezentowanie
zawodów związanych
z chemią;
Fizyka
Zagadnienia z zakresu
robotyki
i automatyki prezentowanie
zawodów z tego
obszaru;
- „Pierwsza pomoc krwotoki i omdlenia”zaprezentowanie
zawodów związanych
z ratownictwem
medycznym;
- elementy genetyki
człowieka- wskazanie
zawodów związanych z
biotechnologią,
genetyką;
- bogactwa naturalne
skorupy ziemskiej,
metale, niemetale,
składniki rud, źródła
energii itp.prezentowanie
obszarów
tematycznych;
- elementy astronomii,
elektryczność,
magnetyzm przywołanie
przykładowych
zawodów;
- „Maszyny proste dźwiganie”- np.
omówienie zawodów
budowlanych;
- akustyka zaprezentowanie
zawodów związanych z
nadawaniem i
odbiorem dźwięków,
muzyką, przekazanie
wiedzy z zakresu
przeciwwskazań
zdrowotnych przy
wykonywaniu prac o
dużym natężeniu
hałasu;
„Powszechna
Deklaracja Praw
Człowieka”poznawanie postaw
humanitaryzmu;
WOS
- „Wolontariat”zaangażowanie
uczniów
w działania społeczne;
- „Trudna sztuka
porozumiewania się”umiejętności
nawiązywania
kontaktów
społecznych;
- „Człowiek i jego
potrzeby”- np. dlaczego
ludzie pracują, co jest
dla mnie ważne,
motywacja do uczenia
się, podejmowania
pracy;
- „Prawa i obowiązki
obywatela”
(kształtowanie roli
pracownika);
- „Jak szukać pracy” kształtowanie
umiejętności
poruszania się po rynku
pracy;
- „Sztuka
autoprezentacji”- jak
kreować swój
wizerunek?
Religia, etyka
- „Kim jestem, dokąd
idę”- określenie
własnych celów
życiowych;
- „Na czym polega
szczęście”- praca
zawodowa jako źródło
satysfakcji;
- „Jak Ty wychowujesz
siebie?”o konieczności
rozwijania siebie (także
zawodowego);
- „Być sobąkształtowanie poczucia
własnej wartości,
- „Przypowieść biblijna
o talentach”wykorzystywanie
własnego potencjału
zawodowego;
- „Kim chcę być w
przyszłości” planowanie swojej
kariery edukacyjnozawodowej;
- „Czy eksperymenty
medyczne są
dozwolone”omówienie
przykładowych
zawodów związanych z
tematem (np. lekarze,
biotechnolodzy);
Wychowanie do
życia
w rodzinie
- „Galeria
charakterów - czyli
jacy jesteśmy”poznawanie własnego
charakteru,
temperamentu;
-„Dojrzewanie” wzmianka
o różnych aspektach
dojrzewania
i wchodzenia w różne
role (także zawodowe);
- „Przyjaźń i
koleżeństwo”kształtowanie
pozytywnych relacji
interpersonalnych;
- „Kształtowanie się
osobowości człowieka
- poznawanie własnej
osobowości;
Geografia
- Podstawy geografii ,
- ruchy Ziemi,
- atmosfera i
hydrosfera
- zapoznanie z
zawodami
związanymi z
geografią (marynarz,
nawigator, lotnik,
kartograf, geodeta,
meteorolog,
klimatolog, hydrolog.
- Przegląd regionów
geograficznych świata
– zaprezentowanie
takich zawodów jak
przewodnik
turystyczny, pilot,
hotelarz, rezydent,
przedstawiciel
handlowy.
- Polska – przegląd
regionów
geograficznych i
gospodarka
- zapoznanie z
zawodami związanymi
z pracą statystyka,
ekonoma, demografa