plan rozwoju lokalnego plan rozwoju lokalnego

Transkrypt

PLAN ROZWOJU LOKALNEGO
GMINY WARTA BOLESŁAWIECKA
NA LATA 20072007-2013
Zleceniodawca: Wójt Gminy Warta Bolesławiecka
(umowa o dzieło z dnia 23 listopada 2005 roku)
ZESPÓŁ WYKONAWCÓW:
mgr Janina SZYMKIEWICZ
............................................
mgr Małgorzata KWIATKOWSKA
..............................................
Warta Bolesławiecka, dnia 30 marca 2006 roku
Warta Bolesławiecka, luty/marzec
Strona 1
2006
SPIS TREŚCI
strona
I.
WSTĘP .....................................................................................................................................
3
OBSZAR
4
I
CZAS
TRWANIA
PLANU
ROZWOJU
LOKALNEGO
..................................................
II.
AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA
OBSZARU OBJĘTEGO
WDRAŻANIEM
PLANU
.....................................................................................................................................
1.
2.
3.
4.
III.
INFORMACJE OGÓLNE: ..................................................................................................
1.1. położenie, powierzchnia, ludność ...........................................................
1.2. środowisko przyrodnicze ..........................................................................
1.3. kultura, sport, turystyka ...........................................................................
1.4. analiza SWOT ...........................................................................................
SFERA PRZESTRZENNA ................................................................................................
2.1. uwarunkowanie ochrony środowiska naturalnego, w tym na
terenach poprzemysłowych i powojskowych .........................................
2.2. własność gruntów i budynków ................................................................
2.3. infrastruktura techniczna ........................................................................
2.4. stan obiektów dziedzictwa kulturowego .................................................
SFERA GOSPODARCZA ..................................................................................................
3.1. struktura branż na terenie gminy ...........................................................
3.2. pracodawcy ..............................................................................................
3.3. zatrudnienie według branż ......................................................................
SFERA SPOŁECZNA .......................................................................................................
4.1. sytuacja demograficzna ..........................................................................
4.2. warunki i jakość życia i bezpieczeństwo mieszkańców ........................
4.3. grupy społeczne wymagające wsparcia .................................................
4.4. możliwości rynku pracy ...........................................................................
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W WYZNACZONYCH PRIORYTETACH I DZIAŁANIACH
STRATEGICZNYCH ................................................................................................................
1. Sfera przestrzenna ..................................................................................................
2. Sfera gospodarcza ..................................................................................................
3. Sfera społeczna ......................................................................................................
IV. CELE STRATEGICZNE I CELE OPERACYJNE ..........................................................................
1. Sfera przestrzenna...................................................................................................
2. Sfera gospodarcza ..................................................................................................
3. Sfera społeczna ......................................................................................................
V.
5
5
5
7
15
17
23
23
25
26
43
45
45
46
48
50
50
51
55
58
96
96
103
105
109
109
115
117
120
ZGODNOŚĆ
PRZYJĘTYCH
CELÓW
STRATEGICZNYCH
Z
DOKUMENTAMI
STRATEGICZNYMI WSPÓLNOTY, KRAJU, REGIONU, GMINY ...............................................
VI. MIERNIKI PRODUKTU I REZULTATU JAKO WYZNACZNIKI EFEKTÓW REALIZACJI
CELÓW OPERACYJNYCH I OSIĄGNIĘCIA CELÓW STRATEGICZNYCH PRZYJĘTYCH W
PLANIE
ROZWOJU
LOKALNEGO
.........................................................................................................
127
VII. REALIZACJA CELÓW OPERACYJNYCH/ZADAŃ W LATACH 2007-2013 ORAZ STOPIEŃ
ICH WAŻNOŚCI .......................................................................................................................
138
VIII. SYSTEM WDRAŻANIA PLANU, SPOSÓB MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI
SPOŁECZNEJ ..........................................................................................................................
1. System wdrażania Planu ........................................................................................
2. Sposób monitorowania Planu ................................................................................
3. Sposób oceny Planu ...............................................................................................
4. Komunikacja Społeczna – czyli public relations Planu ........................................
5. Inicjowanie
współpracy pomiędzy sektorem publicznym,
151
151
151
154
155
157
prywatnym i organizacjami pozarządowymi ................................
Strona 2
2006
WSTĘP
Plan Rozwoju Lokalnego (PRL) jest dokumentem planistycznym wyznaczającym
kierunek przyszłych zmian społeczno-gospodarczych gminy Warta Bolesławiecka i
wpływających na jej atrakcyjność.
Obowiązek opracowania planu wynika z zapisów Zintegrowanego Programu
Operacyjnego Rozwoju Regionalnego i dotyczy głównie tych zadań i inwestycji, których
wykonanie może być dofinansowane z Europejskiego Funduszy Rozwoju Regionalnego
oraz innych środków zewnętrznych. Zapisy Planu RL są między innymi spójne z
Narodowym Planem Rozwoju 2007-2013, ze Strategią Rozwoju Województwa
Dolnośląskiego do 2020 roku,
projektem Narodowych Strategicznych Ram
Odniesienia 2007-2013, założeniami Regionalnego Programu Operacyjnego i
Zintegrowanego Programu Wojewódzkiego 2007-2013 i z wielu innymi, wymienionymi
w treści podstawowej Planu.
Priorytetowe inwestycje i zadania dla gminy Warta Bolesławiecka przeznaczone do
realizacji na najbliższe lata wskazali zaproszeni na konsultacje radni Rady Gminy w
Warcie Bolesławieckiej, kierownicy i dyrektorzy gminnych jednostek organizacyjnych,
sołtysi oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na obszarze gminy.
Sporządzając Plan RL autorki opierały się na źródłach udostępnionych przez gminę
Warta Bolesławiecka z wykorzystaniem zapisów obowiązujących dokumentów, w tym
„Strategii Rozwoju Gminy do roku 2008”, „Programu Rozwoju Oświaty do 2007 roku”
„Programu Ochrony Środowiska”, „Planu Gospodarki Odpadami”, Gminnym
Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2006 rok i
innych dokumentów – w tym statystycznych.
Autorki dziękują wszystkim, którzy przyczynili się do powstania Planu Rozwoju
Lokalnego dla Gminy Warta Bolesławiecka, bez zaangażowania których stworzenie
niniejszego opracowania nie byłoby możliwe.
Strona 3
2006
I. OBSZAR I CZAS TRWANIA PLANU
Plan Rozwoju Lokalnego to dokument, który przedstawia informacje i zestawienie
aktualnych danych analizujących sytuację społeczno-gospodarczą gminy i wskaże –
w dalszym okresie czasowym czynniki sprzyjające jej rozwojowi gminy, a także te,
które rozwój mogą ograniczać.
Konstrukcja zasadniczej treści Planu sporządzanego na okres lat 2007-2013 oparta
jest o analizę porównawczą rozwoju gminy od wejścia w samorządność do roku 2005.
Przedstawione zostały też zadania i projekty, których realizacja nastąpi w 2006 roku.
Plan Rozwoju Lokalnego umożliwi więc dokładny wgląd w sytuację gospodarczą i
społeczną samorządu w chwili opracowywania dokumentu.
Planowane inwestycje okresu 2007-2013 tworzą spójny element rozwoju gminy z
dotychczasową jej działalnością inwestycyjną, zmierzającą do osiągnięcia założonych
wcześniej celów, ale przede wszystkim określą trendy
dalszego rozwoju
przestrzennego, gospodarczego i społecznego w zaplanowanym okresie czasowym.
Osią Planu Rozwoju Lokalnego jest jego misja – stanowi ona jeden z rezultatów
przeprowadzonego planowania strategicznego. Misja wyznacza, w sposób najbardziej
ogólny, kierunek dalszych, określonych w niniejszym Planie RL, działań.
M I S J A
Gmina jako najmniejsza jednostka administracyjnego podziału Państwa
przyszłą rzeczywistość tworzy na bazie swoich aktualnych zasobów
naturalnych, szacunku dla tradycji historycznych, spójnego i
zrównoważonego rozwoju gospodarczego jej wszystkich jednostek
pomocniczych, troski o przedsiębiorczość, dbałość o rozwój
i wiedzę potencjału ludzkiego, a szczególnie jej najmłodszego pokolenia,
starając się być przyjazną i atrakcyjną dla rodzimej społeczności,
przedsiębiorców i jej potencjalnych mieszkańców i inwestorów.
Misja jest wizją docelowego, oczekiwanego stanu i zakresu funkcji spełnianych przez
gminę wobec jej mieszkańców i otoczenia. stan opisywany w misji ma charakter
idealny, a jego osiągnięcie powinno być zasadniczym celem wszelkich działań
podejmowanych przez społeczność gminy i jej władze. Zgodnie z powyższym
postulatem wszystkie cele określone w ramach Planu odwołują się do zadeklarowanej
misji, a zaproponowane
w ramach podstawowych stref działania, programy
operacyjne i zadania prowadzić będą do postulowanego w misji stanu docelowego.
Strona 4
2006
II.
AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO GOSPODARCZA
OBSZARU OBJĘTEGO WDRAŻANIEM PLANU
1. INFORMACJE OGÓLNE
1.1. położenie, powierzchnia,
powierzchnia, ludność
Gmina wiejska Warta Bolesławiecka leży w północno-zachodniej części województwa
dolnośląskiego, a w południowo-zachodniej części dawnego województwa legnickiego.
Obecnie tworzy jedną z 6 gmin powiatu bolesławieckiego. Jej obszar jest wydłużony, o
długości ok. 15 km (południkowo) i szerokości 7 km (równoleżnikowo). Gmina
graniczy: od północy z gminą Gromadka, od wschodu z gminą Chojnów, od
południowego wschodu – z gminą Zagrodno, od południa z gminą Pielgrzymka, od
zachodu z gminami Lwówek Śląski i Bolesławiec.
Obszar gminy należy do makroregionu Niziny Śląsko-Łużyckiej oraz do makroregionu
Pogórza Zachodniosudeckiego. Północną część gminy obejmuje
mikroregion
Wysoczyzny Chojnowskiej, stanowiący część mezoregionu Równiny Chojnowskiej.
Południowa część należy do Pogórza Zachodniosudeckiego, a granicę między nimi
wyznacza droga wojewódzka nr 363 biegnąca z Bolesławca przez Wartę Bolesławiecką
w kierunku Iwin. Od przecięcia drogi przez rzekę Bobrzyca wyznaczona linia skręca na
północny wschód od Iwin. Południowa część gminy należy do mezoregionu Pogórze
Kaczawskie i mikroregionu Pogórze Bolesławieckie.
Teren gminy charakteryzuje się dość urozmaiconą rzeźbą. Przez środek gminy , w
kierunku południkowym, prowadzi wąska głęboko wcinająca się w podłoże dolina
rzeki Bobrzycy – prawobrzeżnego dopływu rzeki Bóbr. Środkowy i dolny obszar
dorzecza Bobrzycy stanowią głównie tereny równinne, w znacznym stopniu zalesione.
W górnym biegu rzeka ma charakter potoku górskiego, o dużym spadku i wąskim
korycie. Od Tomaszowa Bolesławieckiego prędkość przepływu Bobrzycy maleje, a jej
koryto poszerza się.
Centralną miejscowością gminy, w której mieszczą się władze gminy jest Warta
Bolesławiecka. Gminę tworzy 10 wsi i 11 sołectw, w tym jedna rada osiedla.
Powierzchnia ogólna gminy wynosi 11 016 ha.
Liczba ludności według stanu na dzień 31 grudnia 2005 roku wynosiła 7 730
mieszkańców.
Strona 5
2006
Rysunek 1/mapa gminy Warta Bolesławiecka
Strona 6
2006
TABELA I.
Analiza liczby mieszkańców na przestrzeni lat 19971997-2005 i szacunkowo na koniec
2006 roku
Lp.
Wyszczególnienie
1997
1.
2.
3.
4.
5.
Ludność ogółem
w tym:
7 518
Ludność w latach
2002
2005
7 430
7 730
2006
7 785
mężczyźni
3 756
3725
3856
3886
kobiety
3 762
3705
3874
3899
liczba kobiet na 100 mężczyzn
100,2
99,5
100,5
100,3
Przyrost naturalny w %o
3,2
0,12
0,27
Saldo migracji
- 53
+118
+154
Struktura wieku ludności w %:
100,0
100,0
100,0
wiek przedprodukcyjny
29,2
26,5
27,1
wiek produkcyjny
57,8
60,7
60,3
wiek poprodukcyjny
13,0
12,8
12,6
Liczba bezrobotnych ogółem:
725
870
756
755
w tym kobiety
402
383
388
385
Liczba ludności w gminie systematycznie rośnie i jest to związane głównie z
zasiedlaniem osiedla powojskowego w Szczytnicy, lecz również napływem ludności,
która na terenie naszej gminy nabyła działki budowlane. W roku 2005 w porównaniu z
rokiem 2004 liczba mieszkańców wzrosła o 85 osób.
W strukturze wiekowej ludności notujemy niewielkie zmiany – nieznacznie maleje
liczba osób w wieku produkcyjnym i liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym (dla
kobiet – pow. 60 lat i mężczyzn – pow. 65 lat). Równocześnie nastąpił niewielki wzrost
w grupie ludności w wieku przedprodukcyjnym, co łącznie może oznaczać, że
społeczeństwo naszej gminy odmładza się, w przeciwieństwie do ogólnej tendencji –
starzenia się - społeczeństwa naszego kraju.
Spadła (w porównaniu z 2002 rokiem) liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych,
jednak nie spadła znacznie liczba zarejestrowanych kobiet, co oznacza że nie ma dla
nich wystarczającej liczby ofert zatrudnienia.
Stopa bezrobocia w gminie w grudniu 2005 roku wyniosła 20,5%. Dla porównania w
tym samym czasie stopa bezrobocia wynosiła:
w powiecie – 22,9%
województwie dolnośląskim –20,5%
w kraju – 17,6%
środowisko przyrodnicze
Pod względem budowy geologicznej
geologicznej obszar gminy Warta Bolesławiecka należy do
Niecki Północnosudeckiej. Stanowi ona rozległą formę synklinarną zorientowaną w
kierunku NW-SE, zbudowaną w części centralnej ze skał osadowych, a na skrzydłach i
w głębokim jej podłożu z serii skał metamorficznych. Jest ona pocięta licznymi
Strona 7
2006
uskokami, a jej formacje skalne były przemieszczane blokowo w okresie
trzeciorzędowym (orogeneza alpejska).
W części południowej tego obszaru przeważają formy typu horstów i skały synkliny występują blisko powierzchni terenu lub miejscami odsłaniają się w formie wychodni.
Północne skrzydło synkliny północnosudeckiej budują różnowiekowe skały
metamorficzne, datowane od ordoniku po dolny karbon. Są to łupki krzemionkowe,
łupki kwarcowe serycytowe, łupki ilaste oraz piaskowce szarogłazowe. Występują one
blisko powierzchni lub nawet w formie wychodni w zachodniej części gminy. Składają
się one z ordowickich łupków serycytowych i kwarcowo-serycytowych oraz sylurskich
łupków krzemionkowych, krzemionkowo-ilastych i ilastych.
Najstarszymi
skałami
osadowymi
synklinorium
północnosudeckiego
są
dolnokarbońskie piaskowce szarogłazowe (odsłaniają się na powierzchnie na NE od
Bolesławca). Bardziej rozpowszechnione są formacje skał permskich. Z piętra dolnego
permu – czerwony spągowiec – występują piaskowce i zlepieńce kwarcowe, a z
cechsztynu wapienie, dolomity, margle, iłowce, anhydryty, mułowce i piaskowce.
Występują tu również cechsztyńskie brunatne łupki bitumiczne, posiadające dużą
zawartość miedzi. Do niedawna były one eksploatowane w Zakładach Górniczych
„Konrad” i w Iwinach. Z cechsztynem związane są też płytko leżące gipsy i anhydryty
występujące w okolicach Lubkowa wydobywane do dziś przez Kopalnię Gipsu i
Anhydrytu „Nowy Ląd” w Niwnicach Kopalnia „Lubichów” w Lubkowie.
Skały triasu to piaskowce , zlepieńcem mułowce, iłowce, margle i dolomity piętra
piaskowiec pstry oraz wapienie, margle i dolomity wapienia muszlowego. Skały krety
górnej zalegają na podłożu permo-triasowym i w S oraz W części gminy zajmują
największy obszar.
Składają się one z piaskowców gruboziarnistych i
drobnoziarnistych, zlepieńców, piaskowców ciosowych, margli, piaskowców z
wkładkami iłów, mułowców.
Osady trzeciorzędowe cechują się zmienną miąższością. Najczęściej spotykanymi
osadami są żwiry kwarcowe z materiałem miejscowym. Są one niekiedy podesłane
iłami z węglem brunatnym. Rozbudowany profil trzeciorzędu składa się głównie z
utworów miocenu środkowego i górnego. Zbudowane są one z serii piasków i żwirów
oraz mułów z wkładkami węgla brunatnego. Przewarstwiają się one wzajemnie, a
poszczególne poziomy często zmieniając grubość łączą się ze sobą lub wyklinowują.
Osady plejstocenu na terenie gminy pochodzą z dwóch zlodowaceń –
południowopolskiego i środkowopolskiego oraz z okresów pośrednich. składają się one
z piasków i żwirów wodnolodowcowych, glin zwałowych, rezyduów glin, piasków i
żwirów rzecznych (w dolinach Bobrzycy, Osiki i Brenny), piasków i mułów. Ze schyłku
plejstocenu pochodzą – w N1 części obszaru – piaski eoliczne, a w S – lokalnie
pokrywy glinek pylastych lessowych. Przy powierzchni, zwłaszcza w N części
omawianego obszaru, przeważają osady czwartorzędowe o charakterze piaszczystym
lub piaszczysto-żwirowym.
Omawiany obszar leży na pograniczu Sudetów i ich przedpola. Skały starszego podłoża
leżą tam pod cienką (do 100m) pokrywą luźnych osadów trzecio- i czwartorzędowych.
Są to w przewadze piaskowce kredowe, a w rejonie Iwiny-Raciborowice Górne –
triasowe dolomity, margle i piaskowce. Między Bolesławcem a Tomaszowem
Bolesławieckim oraz w rejonie Szczytnicy leżą piaski i iły trzeciorzędowe. Większą
część powierzchni pokrywają piaski i żwiry wodnolodowcowe – szczególnie na NE od
1
kierunki świata, gdzie: N – oznacza północ; E – wschód; S – południe; W – zachód; NE – północny wschód; SE –
południowy wschód; SW – południowy zachód; NW – północny zachód.
Strona 8
2006
doliny Bobrzycy. Na odcinku od Raciborowic Górnych do Wilczego Lasu ciągnie się
zachodnie zbocze wielkiego kemu żwirowo-piaszczystego tzw. Wału Okmiańskiego. Na
północ od Tomaszowa Bolesławieckiego leżą żwiry i piaski plejstoceńskich stożków
napływowych (utwory rzeczne). Na S od Bolesławca do Warty Bolesławieckiej leżą iły
warwowe.
Budowa wgłębna terenu gminy jest niezwykle skomplikowana: południową i środkową
część zajmuje Niecka Grodziecka, długa na 20 km, szeroka na 6 km i biegnąca
generalnie w kierunku NW-SE.
TABELA II.
UOGÓLNIONY PROFIL GEOLOGICZNY GMINY
CZWARTORZĘD
TRZECIORZĘD
GÓRNA KREDA
WAPIEŃ MUSZLOWY
PSTRY PIASKOWIEC
CECHSZTYN GÓRNY
CECHSZTYN
ŚRODKOWY
CECHSZTYN DOLNY
CZERWONY
SPĄGOWIEC
iły, piaski, żwiry, namuły, glina morenowa
piaski, żwiry, bazalty, margiel brunatny
piaskowce, margle piaszczyste
wapienie, margle, łupki
piaskowce drobnoziarniste
Iły, dolomity, piaskowce czerwone
margle przeławicone szarym wapieniem
okruszcowanym mieszankami ołowiu,
margle czarne, margle wapniste z miedzią,
margle szare
wapienie, piaskowce, zlepieńce
tufy, porfiry, zlepieńce
ŚREDNIA
MIĄŻSZOŚĆ
30 m
5-20 m
110-380 m
0-200 m
400-900 m
50-90 m
W obszarach górniczych „Grodziec” i „Lubichów” warstwa miedzionośna zalega na
głębokości od 30 do 1000 m.
W trzeciorzędzie został wypiętrzony Blok Sudecki. Miała wówczas miejsce ożywiona
działalność wulkaniczna, z której pochodzi stożek wulkaniczny Grodźca, leżący w
pobliżu Jurkowa.
Ukształtowanie terenu gminy, będące rezultatem lodowców, wód lodowcowych i
rzecznych oraz wiatru w zasadniczy sposób rzutuje na rozmieszczenie sieci rzecznej na
obszarze gminy.
Obszar gminy należy do dorzeczy Bobru oraz Kaczawy (lewe dopływy Odry). W ramach
dorzecza Kaczawy część terenu jest odwadniana przez dopływy Czarnej Wody (lewy
dopływ Kaczawy). Wododział oddzielający dorzecza tych rzek biegnie od wschodu w
kierunku NW przez Szczytnicę do autostrady na S od Różyńca (w gminie Gromadka).
Obszar E i NE od tego wododziału należy do dorzecza Czarnej Wody, a reszta terenu –
do dorzecza Bobru. Najważniejszym ciekiem w dorzeczu Bobru jest Bobrzyca (dorzecze
174,9 km2), przepływająca przez Raciborowice, Iwiny, Lubków, Tomaszów Bol. na
długości 17,2 km. Bobrzyca ma swoje źródła na Pogórzu Kaczawskim na wysokości ok.
350 m npm. Jej zlewnia całkowita przy ujściu wynosi 170 km2, natomiast na granicy
Strona 9
2006
dawnego województwa legnickiego i gminy – 115 km2. Na całej długości na obszarze
gminy rzeka jest uregulowana. W dolnym odcinku – do Iwin - regulacja została
przeprowadzona w 1975 roku, natomiast odcinek górny został uregulowanych w latach
1979-1984.
Potok Osika – lewobrzeżny dopływ Bobrzycy (wpada do niej na wysokości 13.750 km),
przepływa przez Wartowice, Wartę Bolesławiecką i Tomaszów Bolesławiecki na
odcinku 5.2 km. W latach 1980-1983 potok został uregulowany na całej długości, w
wyłączeniem odcinków utrzymujących się w dobrym stanie.
Jedynie północna część gminy zbiera wody do dopływów Czarnej Wody (Skora Brenna,
Świnie Błoto). Potok Brenna, przepływający przez Szczytnicę i Wilczy Las na długości
5,2 km – to prawobrzeżny dopływ Czarnej Wody o powierzchni dorzecza wynoszącej
71,4 km2. Na terenie naszej gminy znajduje się jego odcinek źródłowy. Odbudowę
cieku wykonano w latach 1983-1985. Ciek spełnia głównie funkcję rowu
melioracyjnego.
Rzeki i potok biegnące przez teren gminy są uregulowane i w zasadzie nie stwarzają
zagrożenia powodziowego. Nie bez znaczenia jest dofinansowywanie z budżetu gminy
okresowego czyszczenia rzek.
Na terenie gminy brak jest większych naturalnych zbiorników wodnych. W przeszłości
znajdowało się kilkadziesiąt małych stawów, jednak znaczna ich część uległa
spłyceniu, zanikowi lub zasypaniu.
Istniejące na naszym terenie dwa duże zbiorniki osadowo-ściekowe , które powstały w
wyniku działalności Zakładów Górniczych „KONRAD” w Iwinach powodują stałe,
powolne zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych na coraz większej
powierzchni gminy.
Warunki wodne tworzą na obszarze naszej gminy wody podziemne, które generalnie –
w zależności od głębokości występowania – dzielą się na wody przypowierzchniowe i
głębinowe. Wody przypowierzchniowe występują w naszej gminie w trzech strefach
zalegania obejmując poziomy od 0-2 metrów głębokości, poprzez 2-5 m głębokości, aż
do 5-10 m głębokości. Wody te lokalizują się głównie w sąsiedztwie cieków wodnych,
płynących w głęboko wyciętych dolinach.
Teren gminy leży w dwóch regionach hydrogeologicznych: przedsudeckim - na północy
(podregion legnicki) i sudeckim – w części południowej (podregion lwówecki), a ich
granica biegnie przez Kruszyn (w gm. Bolesławiec), Tomaszów Bol. i koło Lubkowa.
Większość podregionu lwóweckiego zajmuje główny zbiornik wód podziemnych
(oznaczony jako GZWP 317) wykształcony w utworach kredy górnej i częściowo
czwartorzędu na głębokości 100-200 m. Zbiornik ten został zaliczony do obszarów
najwyższej oraz wysokiej ochrony.
Zbiorniki wód wgłębnych w utworach trzeciorzędowych występują w środkowej i S
części obszaru gminy. Miejscami zalegają bardzo płytko. Wszystkie są naporowe.
Cechują się w przewadze znacznymi ciśnieniami, najczęściej jednak subartezyjskimi.
Przeciętne wydajności uzyskuje się w nich otworami od kilku do kilkunastu m3/h.
Zawierają wody słodkie, niekiedy nawet o niskiej mineralizacji – dość często z
podwyższoną zawartością Fe, rzadziej Fe i Mn.
Strona 10
2006
Głębsze, permskie zbiorniki wgłębne w seriach skał osadowych permu zostały nacięte
systemami chodników i szybów zlikwidowanej kopalni miedzi w Iwinach. Sięgają one
do około 830 m pod poziom terenu po cechsztyńską serię margli miedzionośnych i
ołowionośnych. Były to wody słodkie o bardzo dobrej jakości. Zostały one jeszcze w
trakcie eksploatacji kopalń ujęte na poziomach o głębokościach 830 i 350 m i
odrębnie wprowadzane na powierzchnię do wykorzystywania dla celów komunalnych
oraz produkcji wód butelkowanych.
Działalność kopalni doprowadziła na obszarze gminy do znaczącej zmiany stosunków
wodnych, która doprowadziła do powstania rozległego leja depresyjnego, zaniku wody
w studniach i konieczności budowy systemu wodociągowego dla części m.in. gminy
Warta Bolesławiecka.
Wody kopalniane w ilości około 12,5 m3/min. wykorzystywane były w procesie
wzbogacania rudy, w ilości 5,0 m3/min. ujmowane na poziomie 650 zasilały wodociąg
grupowy Niecki Grodzieckiej, a pozostałe ilości tj. około 19,2 m3/min. poprzez
osadnik Nr 2 lub bezpośrednio z kopalni „Lubichów” były odprowadzane do rzeki
Bobrzyca.
Sytuacja uległa zmianie w trakcie procesu likwidacji kopalni poprzez zatapianie jej
wyrobisk, której celem zasadniczym było wejście w fazę końcową zanikania leja
depresji. W wyniku tych działań zaprzestano zrzutu wód kopalnianych, a sama woda
utraciła parametry wody pitnej.
Ujęcia wody „Okmiany” posiadają zatwierdzone zasoby eksploatacyjne w kategorii B w
ilości 133,0 m3/h przy depresji otworowej 5,7 – 19,0 m.
Należy zwrócić uwagę, iż w niedalekiej przeszłości, a dokładnie w latach 60-tych XX
wieku większość gospodarstw rolnych na terenie naszej gminy czerpała wodę pitną z
własnych studni. Jeszcze w 1995 roku na obszarze naszej gminy inwentaryzacja studni
kopanych wykazała, że jest ich 220. W roku 2001 liczba ta spadła do 1602.
Obecnie jednak, na skutek zanieczyszczenia wód powierzchniowych i nadal
występujących szkód górniczych głównym źródłem zaopatrzenia mieszkańców w wodę
pitną są zasoby wód podziemnych. Mieszkańcy Gminy korzystają z ujęć wody
podawanej z terenu Bolesławca, ujęcia w Okmianach oraz własnych ujęć wody w
Warcie Bolesławieckiej i Tomaszowie Bolesławieckim.
Te dwa z ostatnich ujęć zostały uruchomione po awarii na terenie ZG „KONRAD” w
Iwinach. W trakcie poszukiwań wykonane zostały dwa odwierty zabudowane kręgami
o średnicy 1,2 m i głębokości 3,0 m. Oba otwory tj. Nr 1 i Nr 1a zlokalizowane są na
południe od Warty Bolesławieckiej. Odwierty wykonane zostały w listopadzie 2002
roku. W chwili obecnej mieszkańcom podawana jest woda z odwiertu 1a, którego
wydajność wynosi 12 m3/h, co w pełni zabezpiecza potrzeby kręgu odbiorców.
W rejonie Tomaszowa Bolesławieckiego eksploatowane są ujęcia wody z otworów
studziennych Nr 1 i Nr 2 przejętych przez Urząd Gminy od Agencji Własności Rolnej
Skarbu Państwa i przekazanych do administracji Gminnemu Zakładowi Gospodarki
Komunalnej w Warcie Bol. z/s w Lubkowie. Otwory zlokalizowane są na północ od
2
Wstępna koncepcja zamykania i rekultywacji składowisk odpadów flotacyjnych Nr 1, Nr 2 i Nr 3 oraz składowiska
skały płonnej K-1 wykonana przez Centrum Badawczo-Projektowe Miedzi „CUPRUM” sp. z o.o. Wrocław
Strona 11
2006
granicy boiska i w kierunku zachodnim od drogi biegnącej wzdłuż zaplecza Osiedla
Młodych.
Studnie dostarczają przemiennie wodę na potrzeby mieszkańców
Tomaszowa Bolesławieckiego i Szczytnicy. W roku 2005 mieszkańcom podano 74 700
m3 wody. Wydajność każdej studni wynosi 21 m3/h.
Działania gminy będą skierowane nadal na poszukiwanie własnych ujęć wody pitnej, w
celu uniezależnienia się od KGHM S.A. „Polska Miedź” w Lubinie, które dąży do
likwidacji na obszarze gminy leja depresji a w konsekwencji – radykalnego
podwyższenia opłat za sprzedaż wody.
Gleby stanowią jeden z podstawowych zasobów środowiska przyrodniczego,
wpływającego bezpośrednio na kształtowanie się szaty roślinnej i sposoby
przyrodniczego użytkowania powierzchni ziemi. Zróżnicowanie rzeźby terenu, budowy
geologicznej i stosunków wodnych, wpłynęło decydująco na wykształcenie się różnych
typów gleb – patrz tabela Nr 2.
Na terenie gminy Warta Bolesławiecka występuje kompleks gleb bielicowych
wytworzonych z piasków, glin i iłów, lessów i utworów lessowych (60%) oraz gleb
brunatnych wytworzonych z lessów (34%), a także mady (4%) i czarne ziemie (2%).
Generalnie północną część gminy zajmują gleby bielicowe gliniaste wytworzone z
piasków, część środkową i południową pokrywają gleby bielicowe wytworzone z
utworów lessopodobnych lub utworów pyłowych pochodzenia wodnego. Gleby
bielicowe cechują się silnym
zakwaszeniem powierzchniowym, rozpadem
glinokrzemianów i ługowaniem wgłąb wszystkich składników poza krzemionką. Gleby
brunatne zaś charakteryzują się profilem niezróżnicowanym, bez poziomu wymywania.
Gleby te są zaliczanie do II (na niewielkim – bo zajmującym łącznie 10,21 ha
obszarze), III , IV i V klasy bonitacyjnej (bardzo dobre, dobre i średnie). Pod względem
przydatności rolniczej w części północnej dominują kompleksy gleb pszennych słabych
oraz żytnich słabych i dobrych, a tylko w rejonie Tomaszowa Bolesławieckiego
kompleks żytni bardzo dobry. W części południowej od Nowych Jaroszowic (w gminie
Bolesławiec) w kierunku wschodnim aż do rzeki Bobrzyca ciągnie się zwarty pas
kompleksu pszennego bardzo dobrego. Wskutek tego na terenie gminy Warta
Bolesławiecka w uprawie zbóż dominuje uprawa pszenicy i jęczmienia. Generalnie w
strukturze zasiewów przeważają rośliny intensywne wymagające gleb o odpowiedniej
jakości.
TABELA III.
STRUKTURA UŻYTKOWANIA GRUNTÓW NA TERENIE GMINY
Lp.
Wyszczególnienie
1
2
1
GRUNTY ROLNE
2
grunty orne
sady
łąki, pastwiska trwałe
LASY I ZADRZEWIENIA
3
Powierzchnia (ha)3
ogółem
w tym:
3
4
5
7 315
65,96
6 314
18
983
2 404
ŹRÓDŁO INFORMACJI: Wydział Geodezji Starostwa Powiatowego w Bolesławcu wg stanu na dzień 31.12.2005
Strona 12
%
2006
21,68
3
4
5
WODY OTWARTE
UŻYTKI KOPALNE
TERENY KOMUNIKACJI
75
13
394
0,68
0,12
3,55
drogi
koleje
1
6
7
9
351
43
2
3
TERENY MIESZKANIOWE
zabudowa zagrodowa
tereny mieszkaniowe inne
TERENY PRZEMYSŁOWE
ZIELEŃ
TERENY INNE ORAZ NIEUŻYTKI
4
5
282
2,54
240
42
386
12
209
razem
11 090
3,48
0,11
1,89
100,00
Na ogólną powierzchnię 11 090 ha gruntów na użytki rolne przypada 7 315 ha, co
stanowi prawie 66% powierzchni całej gminy. Grunty orne zajmują 86% wszystkich
użytków rolnych, natomiast użytki zielone zajmują prawie 14%. Udział użytków rolnych
w ogólnej powierzchni gruntów jest bardzo zróżnicowany w poszczególnych obrębach
gminy. Najniższy udział użytków rolnych w ogólnej powierzchni gruntów danego obrębu
występuje w Jurkowie i wynosi 29,2%, natomiast najwyższy w Szczytnicy i wynosi
82,1%.
Użytkowanie gruntów może ulec zmianie po realizacji przyjętych w opracowanym dla
gminy Warta Bolesławiecka Planie Zagospodarowania Przestrzennego, w którym
zachowano założenia ujęte w Studium dotyczące przejęcia 430 ha terenów gminy w
chwili obecnej użytkowanych rolniczo pod inwestycje przemysłu przetwórczego
(cementownia w Raciborowicach Dolnych) i wydobywczego (kamieniołom margli i
wapieni pod potrzeby cementowni).
Na drugim miejscu pod względem użytkowania gruntów znajdują się lasy i
zadrzewienia, które stanowią ponad 21% powierzchni gminy. Plan przewiduje przejęcie
380 ha użytków rolnych pod lasy, w tym głównie dotyczyć to ma terenów o najniższych
klasach bonitacyjnych, większych spadkach i nieużytków. Kierunek leśny jest również
przewidziany dla rekultywacji stawu osadowego Nr 3 w Wartowicach o pow. 232 ha.
Łącznie przewiduje się zalesienie 715 ha gruntów, co pozwoliłoby zwiększyć lesistość
naszej gminy do 27%.
Niewielkie powierzchnie są zajęte pod działalność przemysłową – ok. 4%, tereny
komunikacji – ok. 3,7%, tereny mieszkaniowe – nieco ponad 2,5% oraz inne tereny i
nieużytki – 1,6%.
Obszar Gminy Warta Bolesławiecka jest położony w sudeckiej krainie klimatycznej z
silnymi wpływami atlantyckimi oraz Pogórzy Sudeckich, które kształtują miejscowe
cechy klimatu na tym obszarze. Średnia temperatura roczna mieści się w przedziale 78oC, a okres wegetacyjny trwa 210-220 dni. Początek robót polowych przypada w
gminie przeciętnie na ostatnią dekadę marca i pierwszą dekadę kwietnia. Dni
gorących z temperaturą powyżej 25oC rejestruje się w gminie średnio około 30, a z
temperaturą oscylującą przy OoC – około 140 dni. Średnia roczna suma opadów
atmosferycznych wynosi 640-670 mm, a maksymalna suma opadów przypada na
lipiec lub sierpień.
Strona 13
2006
Średnia maksymalna grubość pokrywy śnieżnej na całym obszarze gminy wynosi 1015 cm, a jej zanik przypada najczęściej na termin 20-25 marca.
Najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnią temperaturą około 18oC,
najzimniejszymi są najczęściej styczeń i luty.
Średnie roczne sumy opadów dla gminy są raczej niskie o wynoszą około 491 mm.
Zdecydowanie przeważają opady w półroczu ciepłym obejmującym okres od kwietnia
do września. Największa suma opadów przypada na czerwiec (71,5 mm) i sierpień
(71,4 mm), zaś najmniejsza na luty (18,4 mm).
Z punktu widzenia przyrodniczego warunki klimatyczne gminy należy ocenić jako
przeciętne, zaś niedobór opadów w ciągu roku w zasadniczy sposób wpływa na
przebieg wegetacji roślinności.
Środowisko przyrodnicze gminy jest bardzo zróżnicowane – sprzyjają temu warunki
klimatyczne oraz położenie geograficzne. W gminie krzyżują się zasięgi roślin i zwierząt
subatlantyckich, subkontynentalnych, śródziemnomorskich i borealnych. Najbardziej
naturalną z przyrodniczego punktu widzenia formację stanowią użytki leśne i
zadrzewienia, na które w większości składają się w większości drzewostany iglaste z
sosną zwyczajną, sosną czarną, jodłą, daglezją, modrzewiem i świerkiem, a w
mniejszości drzewostany liściaste z dębem, bukiem, brzozą, grabem, klonem, lipą,
jesionem i olchą.
W krajobrazie gminy dominują użytki rolne i leśne. Tereny nie zajęte pod uprawę
zajmuje roślinność łąkowa. Użytki zielone to okresowo wilgotne łąki, na których rosną
trzęsica modra, śmiałek darniowy, dwa gatunki sitów, cztery gatunki ostrożeni,
wiązówka błotna, firletka poszarpana i inne.
Polom uprawnym oraz terenom zabudowanym towarzyszy typowo antropogeniczna
roślinność, Zbiorowiska chwastów polnych są różne w zależności od położenia terenu.
W części północnej dominują miotła zbożowa, chaber bławatek, rumianek pospolity,
ostrożeń polny, a w części południowej dominują poziewnik szorstki, łoczyga
pospolita, gwiazdnica, przytulia czepna, ostrożeń polny, komosa biała i rdest
powojowy.
Niewielkie powierzchnie w obrębie borów sosnowych zajmują krzewinkowo-torfowcowe
zbiorowiska torfowisk wysokich, wykształcające się na siedliskach kwaśnych, oligo- i
dystroficznych. Charakteryzuje je bogata flora torfowców oraz udział modrzewicy
zwyczajnej. Na torfowiskach przejściowo może rosnąć rosiczka pośrednia (objęta
całkowitą ochroną gatunkową) oraz przegiełka biała.
Brzegi rzek porośnięte są
towarzyszy szuwar trzcinowy.
najczęściej zaroślami wierzbowymi, którym z kolei
Ogólnie należy stwierdzić, że brak kompleksowego opracowania w postaci
inwentaryzacji przyrodniczej dla gminy Warta Bolesławiecka powoduje, iż stan
zbadania flory i roślinności w gminie jest niewystarczający.
Również fauna gminy nie została rozpoznana w zadowalającym stopniu. Brak dla
gminy opracowań naukowych i publikacji w tej dziedzinie. Tereny gminy zamieszkują
bardzo licznie m.in. lisy, susły, różne gatunki nornic, jelenie, dziki, łasice łaski, kuny
leśne, wiewiórki, myszy, różne gatunki nietoperzy, borsuki, popielice i koszatki.
Obszary leśne i pola uprawne oraz parki, cmentarze i zadrzewienia są miejscem
występowania licznych gatunków ptaków: sowy, dzięcioła, sójki, derkacza, gawrona,
jastrzębia, szpaka, drozda, sroki, wróbla, orzechówki, pliszki i świergotki nadobnej. Na
Strona 14
2006
polach można również spotkać kuropatwy, turkawki, skowronki, bociany i żurawie.
Ponadto teren gminy jest szczególnie bogaty w ślimaki winniczki oraz ślimaki nagie. W
obrębie stawów żerują dzikie kaczki, mewy i łabędzie nieme. Z płazów na terenie
gminy Warta Bolesławiecka stwierdzono salamandrę plamistą , ropuchę, a z gadów –
jaszczurkę zwinną. Na terenach leśnych gminy występują liczne mrowiska. Mrówki z
grupy Fornica rufa budują pojedyncze lub grupowe kopce z igliwia i drobnych gałązek.
Z innych chronionych gatunków owadów na obszarze gminy można wymienić trzmiela i
pazia żeglarza.
Walory przyrodnicze Gminy Warta Bolesławiecka zasługują na szczególną uwagę, a
ochronie powinny podlegać w pierwszej kolejności:
istniejące oraz projektowane pomniki przyrody,
istniejące, lecz aktualnie w większości zdewastowane parki zabytkowe ze
szczególnie cennym drzewostanem,
zadrzewienia w dolinach rzek i potoków,
zadrzewienia śródpolne,
gniazda bociana białego położone w obszarach zabudowanych.
W gminie występują różne formy ochrony przyrody:
obszar chronionego krajobrazu tzn. terenu o wyróżniających się cechach
krajobrazowych i przyrodniczych, o stosunkowo łagodnych ograniczeniach,
zapewniający stan względnej równowagi ekologicznej systemów przyrodniczych
tj. Obszar Chronionego Krajobrazu „Grodziec” obejmujący część gminy w
okolicach Jurkowa o powierzchni około 600 ha,
indywidualne formy ochrony przyrody, które obejmują pomniki przyrody i
zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, odznaczające się szczególnymi wartościami
naukowymi, kulturowymi, historyczno-pamiątkowymi i krajobrazowymi.
ochrona gatunkowa roślin i zwierząt.
1.3. kultura, sport, turystyka
Wszystkie miejscowości istniejące na obszarze gminy posiadają długi rodowód
sięgający czasów średniowiecza. Obiekty zabytkowe, z wyjątkiem obiektów
archeologicznych, znajdują się w obrębie istniejącej zabudowy dziesięciu miejscowości
na terenie gminy, która jest bardzo bogata w obiekty dziedzictwa kulturowego. Rejestr
obiektów zabytkowych zawiera 35 pozycji, a 457 obiektów znajduje się na liście
obiektów o wartościach kulturowych. Większość z nich wymaga remontów i
konserwacji, a w najlepszym stanie są obiekty o charakterze sakralnym.
W rejestrach Służby Ochrony Zabytków figuruje kilkadziesiąt obiektów
archeologicznych różnego charakteru, wieku, wielkości i znaczenia. Występują one z
różnym zagęszczeniem, również poza obecnymi obszarami zabudowań, co będzie
wymagało – w razie uruchomienia na terenie ich występowania zamierzeń
inwestycyjnych - podjęcia określonych przepisami działań.
Najważniejszymi problemami w zakresie ochrony dziedzictwa kultury są:
niezadawalający, a w wielu przypadkach zły stan obiektów,
brak właścicieli niektórych obiektów,
brak dostatecznych środków na utrzymanie obiektów.
Strona 15
2006
Warto dodać, że pierwsze wzmianka o:
Warcie Bolesławieckiej – pochodzi z 1217 roku
Wartowicach – pochodzi z 1346 roku
Tomaszowie Bolesławieckim – pochodzi z 20.02.1259 roku,
Szczytnicy – pochodzi z 1233 roku,
Wilczym Lesie – pochodzi z 1396 roku,
Iwinach - pochodzi z 1346 roku,
Lubkowie – pochodzi z 1388 roku,
Raciborowicach – pochodzi z 1268 roku.
Brak takich danych o Jurkowie, o którym wiemy tylko, że jest młodszy od Raciborowic.
Gmina posiada w chwili obecnej bogatą bazę dla prowadzenia działalności kulturalnej i
sportowej. W pierwszych latach samorządności obiektami, które można byłoby
wykorzystywać na cele kultury były głównie obiekty będące własnością:
Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” – „kluby rolnika” usytuowane w
Warcie Bolesławieckiej, Lubkowie, Wartowicach, Szczytnicy.
cementowni „Podgrodzie” w Raciborowicach Górnych – świetlica wraz z
boiskiem sportowym i zapleczem,
Zakładów Górniczych „Konrad” w Iwinach – świetlica i kino.
Gmina podjęła więc działania dla pozyskania własnej bazy obiektów, które mogłyby
pozwolić na organizowanie działalności kulturalnej i innego typu dla - i przez
społeczność lokalną w każdej wsi.
Z taką inicjatywą wystąpili najwcześniej mieszkańcy Tomaszowa Bolesławieckiego,
którzy rozpoczęli budowę świetlicy wiejskiej w czynie społecznym. Obiekt budowany z
udziałem środków budżetu gminnego został oddany w 1992 roku. W kolejnych latach
gmina zaczęła przejmować obiekty upadającej Gminnej Spółdzielni w Warcie
Bolesławieckiej, jednak zostały one przeznaczone do sprzedaży, gdyż remont na cele
prowadzenia w nich działalności kulturalnej był zbyt kosztowny, a w owym czasie –
1994-1998 - gmina prowadziła inne ważne inwestycje infrastrukturalne.
Początek tworzenia własnej bazy kulturalnej dała świetlica wraz z remizą strażacką,
która została wybudowana w Jurkowie w 1999 roku. Kolejna świetlica powstała – w
2001 roku w Lubkowie, w 2002 roku gmina oddała mieszkańcom obiekt w Warcie
Bolesławieckiej (z remizą strażacką) i rozpoczęła budowę świetlicy w Wilczym Lesie. W
roku 2003 zakończony został remont przejętego od syndyka masy upadłości
cementowni w Raciborowicach obiektu sportowo-kulturalnego i rozpoczęta budowa
nowej świetlicy w parku w Iwinach. W 2004 roku mieszkańcom Wilczego Lasu i Iwin
przekazane zostały dwa nowe obiekty.
W międzyczasie prowadzone były również prace remontowe we własnych lub
przejętych świetlicach w Wartowicach, Iwinach - osiedle, Szczytnicy.
W chwili obecnej mieszkańcy w każdej wsi mają do swojej dyspozycji własny obiekt z
zapleczem kuchennym, dającym możliwość organizacji uroczystości rodzinnych,
młodzież korzysta z zakupionych do świetlic urządzeń: bilardów, stołów
pingpongowych, „piłkarzyków”, sprzętu audio-video ect.
W 2006 roku w świetlicach prowadzone będą bieżące remonty, które poprawią ich
standard i usuną dokonane w trakcie użytkowania zniszczenia.
Strona 16
2006
Gmina we wszystkich miejscowościach zbudowała lub utrzymuje boiska sportowe,
place zabaw dla dzieci. Mieszkańcy mogą również korzystać ze szkolnych sal
gimnastycznych do organizacji zajęć sportowych.
Atrakcyjność turystyczna gminy należy do przeciętnych i wiąże się głównie z lesistością
jej wschodniej części oraz zabytkami architektury zlokalizowanymi głównie w Warcie
Bolesławieckiej, Raciborowicach i Lubkowie.
Gmina nie posiada obiektów
stacjonarnych służących turystyce i rekreacji.
Zwiedzanie gminy i poznawanie jej walorów przyrodniczo-dydaktycznych umożliwia
pięć zaprojektowanych szlaków turystycznych pieszych:
czerwony – szlak II Armii Wojska Polskiego biegnący przez Wilczy
Las. Tomaszów Bolesławiecki (wariant południowy trasy biegnie od
Bolesławca do Wilczkowa),
czarny – biegnący przez Lubków, Iwiny, Jurków (trasa rozpoczyna się
w Okmianach i kończy na Grodźcu),
żółty – biegnie przez Wartę Bolesławiecką i Tomaszów Bolesławiecki
rozpoczynając i kończąc bieg w Bolesławcu,
niebieski – biegnie przez Wartowice i Raciborowice Górne (zaczyna
się w Bolesławcu i kończy w Lwówku Śląskim o łącznej długości 39
km),
zielony – „szlak leśny” przebiega przez Szczytnicę i kolonię Tomaszów
Bolesławiecki (trasa biegnie od Bolesławca do Lubina i ma długość
71 km)
Plan zagospodarowania przestrzennego gminy zakłada lokalizację ścieżek pieszo –
rowerowych, jednak bez dokładnego ich rozmieszczenia. Należy uznać, że powstanie
takich ścieżek jest uzasadnione, choćby dla zachowania ciągłości ich przebiegu z
planowanymi do realizacji ścieżkami w powiecie bolesławieckim i ich połączenia z
istniejącymi już trasami w powiecie lwóweckim.
Powstania innych – większych obiektów turystycznych na obszarze gminy Warta
Bolesławiecka nie przewiduje się.
1.4.
Analiza SWOT – czyli mocne i słabe strony gminy
SWOT - to jedna z podstawowych technik analitycznych, stosowana najczęściej do
analizy wewnętrznego i zewnętrznego środowiska danego przedsiębiorstwa czy też
gminy, której wynik jest bazą planowania strategicznego.
Składa się ona z analizy czterech obszarów:
Strengths – silne strony,
Weaknesses – słabe strony,
Opportunities – szanse i możliwości,
Threats – zagrożenia.
Strona 17
2006
Analiza SWOT dla gminy Warta Bolesławiecka wykonana jest w sposób uwzględniający
podstawy struktury Planu Rozwoju Lokalnego, a więc obejmujący następujące
dziedziny:
przestrzenną,
gospodarczą,
społeczną.
ANALIZA SWOT – DZIEDZINA PRZESTRZENNA
PRZESTRZENNA
Mocne strony
Słabe strony
1.
Dobra, wysoka klasa bonitacyjna gruntów
ornych.
2.
Pełne stelefonizowanie terenu gminy z ok.
350 wolnymi numerami; anteny kilku
operatorów sieci komórkowej (ERA, PLUS
GSM, ORANGE) pozwalają na swobodne
korzystanie z łączności.
3.
Zakończony proces kanalizowania gminy z
dwoma oczyszczalniami odbierającymi ścieki
komunalne.
4.
Sprawny system odbioru i wywozu odpadów
stałych (przygotowanie do segregacji
odpadów)
5.
Działające wysypisko odpadów i dwa punkty
gromadzenia odpadów.
6.
Zgazyfikowanie ponad 69% terenu gminy.
7.
Dobrze rozbudowany system elektryfikacji
gminy oraz oświetlenia ulicznego.
8.
Brak przemysłu silnie zanieczyszczającego
środowisko.
9.
Nadal wolne tereny pod nieuciążliwą
działalność gospodarczą.
10.
Dobra jakość techniczna sieci wodociągowej.
1.
Intensywny ruch przy drodze krajowej nr 4
powodujący zanieczyszczenie i hałas oraz
wpływający na stan zdrowia mieszkańców wsi,
przez teren których droga biegnie.
2.
Brak systemu segregacji zbieranych odpadów
komunalnych.
3.
Brak własnych ujęć wody w południowej części
gminy.
4.
Degradacja terenów i głębinowych ujęć wody
na skutek wieloletniej działalności
wydobywczej, powodująca m.in. zmianę
stosunków wodnych na terenie gminy.
5.
Nadal niewielka liczba chodników we wsiach
gminnych.
6.
Niski standard dróg powiatowych i
wojewódzkich.
7.
Niska wiedza ekologiczna dorosłej grupy
społeczeństwa gminy.
8.
Zdewastowanie części nieruchomości
pozostałych po zlikwidowanych pgr-ach.
9.
Postępujący upadek zaplecza technicznego i
usługowego dla rolnictwa.
10.
Brak wolnych, tanich mieszkań i
zorganizowanych form budownictwa
mieszkaniowego.
11.
Znaczne wykorzystanie materiałów
budowlanych zawierających azbest w
Strona 18
2006
budownictwie mieszkaniowym i obiektach
gospodarczych.
SZANSE
ZAGROŻENIA
1.
Stały wzrost ruchu pojazdów kołowych, w tym
związanego z działalnością wydobywczą z
kopalni „Podgrodzie II” w Raciborowicach
Górnych.
2.
Niewielkie wykorzystanie istniejącej sieci
gazowej do celów grzewczych.
3.
Rosnące koszty utrzymania zbudowanej
infrastruktury technicznej.
4.
Spadek
dochodów
własnych na skutek
4.
rekultywacji
terenów
pozostałych po
Likwidacja istniejących jeszcze dzikich
działalności górniczej.
wysypisk odpadów.
5.
5.
Rosnący zakres zadań własnych
Budowa przydomowych oczyszczalni ścieków
przekazywanych gminie bez zabezpieczenia
dla posesji znacznie oddalonych od centrum
środków na ich realizację.
wsi.
6.
6.
ograniczone
prawnie
możliwości finansowe,
Dalsze działania na rzecz poprawy nawierzchni
techniczne
i
organizacyjne
ludności gminy dla
oraz dobre oznakowanie dróg gminnych,
sprawnego
usunięcia
i
utylizacji
wyrobów
powiatowych i krajowych przebiegających
zawierających azbest
przez gminę.
7.
Lokalizacja kolejnych inwestycji
gospodarczych w gminie.
8.
Zalesienie nieużytków i terenów położonych
na stokach, niewykorzystywanych rolniczo.
9.
Budowa własnych ujęć wody pitnej w
Raciborowicach i tym samym uniezależnienie
się od dostawcy (KGHM „Polska Miedź” S.A.)
10.
Ustalenie jasnych sposobów finansowania
zadań związanych z usuwaniem wyrobów
zawierających azbest, w tym również przy
udziale gminy
1.
Budowa ścieżek rowerowych i dla ruchu
pieszego.
2.
Wzrost świadomości ekologicznej poprzez
działania edukacyjne i akcje promujące
ochronę środowiska i dbałość o własne
posesje.
3.
Pozyskiwanie środków zewnętrznych źródeł
finansowania inwestycji proekologicznych.
ANALIZA SWOT – DZIEDZINA GOSPODARCZA
Mocne strony
Słabe strony
1.
1.
Bogactwo złóż surowców mineralnych: margli i
Brak zakładów przetwórstwa rolnowapieni, gipsu i anhydrytu, piaskowca
spożywczego zaspokajającego potrzeby gminy.
2.
ciosowego, piasków i żwirów, rudy miedzi.
Strona 19
2006
2.
Ograniczone możliwości zbytu płodów rolnych
Atrakcyjne położenie gospodarcze, blisko
3.
granicy z Zachodem i dużego ważnego miasta
Bardzo słabo rozwinięta turystyka,
dla regionu (Wrocławia).
ograniczająca się do przebiegających przez
3.
teren gminy szlaków turystycznych.
Dobre położenie komunikacyjne, w tym
4.
lokalizacja przy autostradzie A4, przez teren
Niski udział kapitału zagranicznego w
gminy biegnie droga krajowa nr 4 będąca
działalności gospodarczej.
tranzytem na zachód oraz linia kolejowa o
5.
znaczeniu międzynarodowym.
Szczupłość wykwalifikowanej kadry
4.
menedżerskiej w gminie.
Korzystne warunki naturalne do produkcji
6.
rolniczej, z wysoką bonitacją gleb.
Słaba infrastruktura przedsiębiorczości (brak
5.
firm szkoleniowych, doradczych, ustalonych
Dostępność do oczekiwanej przez
form finansowania działalności).
potencjalnych inwestorów infrastruktury
Słabe perspektywy rynkowe w przemyśle
technicznej w tym kanalizacji, gazyfikacji,
budowlanych i gumowym.
telefonizacji.
7.
6.
Nadal znaczne zacofanie technologiczne w
Bardzo dobrze przygotowana sieć dróg
rolnictwie i spadek opłacalności w produkcji
gminnych.
roślinnej i zwierzęcej.
7.
8.
Różnorodność zasobów i walorów naturalnych,
Niski poziom usług gastronomicznych.
na które składają się głównie zasoby skalne i
metaliczne.
8.
Tania siła robocza.
9.
Równomierny rozwój wszystkich sołectw w
gminie.
10.
Dobrze rozwijające się podmioty działalności
gospodarczej.
SZANSE
ZAGROŻENIA
1.
1.
Pełne uzbrojenie terenów budowlanych w
Niestabilna polityka podatkowa i finansowa
infrastrukturę techniczną.
państwa.
2.
2.
Poprawa jakości nawierzchni autostrady, dróg
Brak wysoko wykwalifikowanych kadr.
krajowych, wojewódzkich i powiatowych.
3.
3.
Odchodzenie wykształconej młodzieży z terenu
Powiększanie i unowocześnianie istniejących gminy w poszukiwaniu szansy na zatrudnienie.
wielkoobszarowych gospodarstw rolnych.
4.
4.
Kontynuowanie polityki ustalania niskich
Spadek opłacalności produkcji w rolnictwie.
stawek podatków przez gminę; poszerzanie
5.
Ogólny, niski stan gospodarki kraju.
katalogu ulg i zwolnień z płatności dla
podmiotów gospodarczych.
6.
5.
Planowana likwidacja zjazdu na autostradę z
Profesjonalna i stała promocja gminy.
terenu gminy.
6.
7.
Pozyskiwanie inwestorów spoza terenu gminy, Niszczejąca częściowo infrastruktura po byłych
w tym zagranicznych.
pgr-ach.
Strona 20
2006
7.
Rozwój przetwórstwa rolno-spożywczego.
ANALIZA SWOT – DZIEDZINA SPOŁECZNA
Mocne strony
Słabe strony
1.
1.
Dobrze działająca sieć szkół i przedszkoli
Nadal bardzo wysoki wskaźnik bezrobocia.
gminnych.
2.
2.
Niewielkie zasoby finansowe ludności.
Dobrze zorganizowanych system dowozu
3.
dzieci do szkół.
Słabo rozwinięte specjalistyczne usługi
3.
medyczne.
Sprawnie realizująca zadania pomoc
4.
społeczna.
Stała konieczność zabezpieczania znacznych
4.
kwot z budżetu gminy na utrzymanie oświaty
Zadowalający stan bezpieczeństwa w gminie,
gminnej i pomocy społecznej.
wzmocniony system dyżurów w terenie dzięki
5.
dotacjom z budżetu gminy.
Brak na terenie gminy szkolnictwa
5.
ponadpodstawowego.
Bardzo dobrze rozwinięta baza kultury i sportu
przygotowana do organizacji czasu wolnego
6.
dzieci i młodzieży (czynne świetlice wiejskie,
Zlikwidowana, poza jedną placówką, sieć
kafejki internetowe z bezpłatnym dostępem)
przedszkoli.
6.
Wielość imprez i innych form dla
7.
społeczeństwa proponowanych przez Gminne
Nadal wymagająca działań oferta dla
Centrum Kultury
młodzieży na spędzenie czasu wolnego.
7.
8.
Dobra baza podstawowej opieki zdrowotnej i
Stale rosnąca liczba środowisk zagrożonych
system opieki medycznej.
patologiami społecznymi.
8.
9.
Dobre warunki dla działalności jednostek
Brak tanich mieszkań komunalnych.
ochotniczych straży pożarnych.
10.
9.
Stale obniżający się poziom wykształcenia w
Wysoki procent uczniów podejmujących naukę mniej zamożnej grupie mieszkańców gminy.
w szkolnictwie ponadpodstawowym poza
11.
obszarem gminy.
Napływowa ludność nabywająca mieszkania
10.
pozostałe na terenie powojskowym w
Aktywna działalność gminnych klubów
Szczytnicy, wywodząca się w znacznej części z
sportowych korzystających z bogatej bazy
obszarów biedy, pozostająca obecnie na
sportowej, wykorzystującej również szkolne
utrzymaniu pomocy społecznej.
sale gimnastyczne.
11.
12.
Dobrze rozwinięta na bazie prywatnych
Słabo rozwinięty system programów i zajęć
przewoźników komunikacja.
profilaktycznych dla dzieci i młodzieży.
12.
13.
Najwyższa (w 2005 r.) liczba utworzonych
Niewielki dostęp do szybkich sieci
stałych miejsc pracy w powiecie
teleinformatycznych w gminie.
bolesławieckim.
13.
Wysoka liczba nauczycieli posiadających
Strona 21
2006
wykształcenie wyższe oraz stopień
przygotowania zawodowego, w tym
specjalizacji przedmiotowych.
14.
Dobre doświadczenia w organizacji
wypoczynku letniego dzieci i młodzieży
gminnej.
SZANSE
ZAGROŻENIA
1.
Wzrost dochodów gminy poprzez zwiększoną
działalność gospodarczą na terenie gminy
2.
Wzrost wykształcenia mieszkańców gminy.
1.
Postępujące zubożenie społeczeństwa i rozwój
różnych postaci patologii.
2.
Rosnące koszty edukacji.
3.
Kultywowanie zwyczajów i tradycji przodków
przybyłych na teren gminy w okresie
powojennym (głównie z d.Jugosławii, Litwy,
Ukrainy)
4.
Poprawa sprawności fizycznej dzieci i
młodzieży gminnej.
3.
Zwiększanie się obszarów biedoty i patologii
społecznej w tym na terenach powojskowych
w Szczytnicy.
4.
Problemy z pozyskaniem wysoko
wykwalifikowanej kadry nauczycieli do
nauczania języków obcych w szkołach
podstawowych i gimnazjum.
5.
Budowa basenu krytego.
6.
Wydanie w formie książkowej monografii
gminy.
7.
Prowadzenie działalności komercyjnej
skierowanej do mieszkańców gminy z
wykorzystaniem obiektów sportoworekreacyjnych oświaty.
8.
Tworzenie warunków dla rozwoju budownictwa
jednorodzinnego i taniego budownictwa
komunalnego.
Strona 22
2006
2. SFERA PRZESTRZENNA
2.1.
Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego,
w tym na terenach poprzemysłowych i powojskowych.
Niemal całe środowisko naturalne w gminie Warta Bolesławiecka zostało
przekształcone na skutek działalności człowieka. Warunki najbardziej zbliżone do
naturalnych zachowały się w niektórych partiach lasów oraz na łąkach i terenach
podmokłych.
Stosunkowo skromne działania na rzecz ochrony przyrody ograniczają się do
obejmowania ochroną, jako pomników przyrody,
wyjątkowych okazów drzew,
rosnących najczęściej w prawnie chronionych parkach oraz nieingerencji w obszar
chronionego krajobrazu.
Rozwój gminy Warta Bolesławiecka przez wiele lat był zdominowany przez działalność
dużych zakładów przemysłowych: Zakładów Górniczych „Konrad” w Iwinach i
Cementowni „Podgrodzie” w Raciborowicach Górnych. W ciągu prowadzonej przez
kilkadziesiąt lat wgłębnej i odkrywkowej eksploatacji górniczej i związanej z tym
flotacji znaczne obszary gminy uległy degradacji. Zaniechanie eksploatacji w kopalni
„Konrad” powstrzymał ten proces, jednak pozostają do wykonania prace
rekultywacyjne na składowiskach odpadów z flotacji rud miedzi Nr 1, 2 i 3 i
składowiska skały płonnej K-1. Koncepcja zamykania i rekultywacji składowisk Nr 1 i
34 przyjmuje jako preferencyjne (w znacznym uproszczeniu) – wprowadzanie
roślinności zielnej i zadarnianie powierzchni oraz modyfikację składu gatunkowego
drzewostanu. Dla składowiska Nr 2 przyjmuje się – ze względu na jego specyfikę i
położenie – zalesienie całej powierzchni. Rozwiązaniem optymalnym dla zamykania
składowiska skały płonnej K-1 byłaby jego likwidacja poprzez eksploatację dla
wykorzystania skały płonnej w budownictwie drogowym, a w przypadku braku popytu
na materiał – uformowanie masywu składowiska i obsianie mieszankami traw i roślin
motylkowych. Etap realizacji projektów zamykania i rekultywacji składowisk
obejmowałby lata 2006-2015.
4 Wstępna koncepcja zamykania i rekultywacji składowisk odpadów flotacyjnych Nr 1, Nr 2 i Nr 3 oraz składowiska
skały płonnej K-1 wykonana przez Centrum Badawczo-Projektowe Miedzi „CUPRUM” sp. z o.o. Wrocław
Strona 23
2006
Nadal eksploatowane są złoża gipsu i anhydrytu przez Kopalnię Gipsu i Ahnydrytu
„Nowy Ląd” w Niwnicach Kopalnia „Lubichów” w Lubkowie, kooperującą z firmą
„ATLAS” – odbiorcą przetworzonego surowca.
Nie są (czasowo) realizowane zamierzenia dotyczące budowy nowej cementowni w
Raciborowicach Górnych. Obecny właściciel Firma HEIDELBERGCEMENT AG utrzymała
w mocy wszystkie ustalenia dotyczące zamierzeń, jakie zostały opracowane i
wprowadzone do Planu Zagospodarowania Przestrzennego przez poprzedniego
właściciela – Firmę KLÖSTERS. Firma prowadzi obecnie działalność w cementowni
Górażdże (woj. opolskie) i dysponuje koncesją na prowadzenie wydobycia w kopalni
„Podgrodzie”.
W 2006 roku firma zamierza wydobyć nie mniej niż 30 tys. ton surowca, który zostanie
sprzedany firmie „ATLAS”
Należy przyjąć, że tereny w Raciborowicach są obecnie przede wszystkim zapleczem,
które zapewni Firmie surowiec do produkcji w czasie, gdy zwiększy się światowe
zapotrzebowanie na cement. Złoża zostały zinwentaryzowane i dają gwarancję
prowadzenia działalności wydobywczej na około 25-40 lat przy założeniu produkcji w
wielkości 0,5 - 1 mln. ton cementu rocznie.
W rejonie Wartowic od początków 1990 roku ponowiona została eksploatacja metodą odkrywkową - złóż piaskowca ciosowego, a w rejonie Jurkowa i Wilczego Lasu
(kopalnia Okmiany)– złoża kruszywa naturalnego.
Obecnie w gminie około 4% powierzchni zajęta jest pod działalność przemysłową, a
tereny wyznaczone pod tę działalność w planie zagospodarowania przestrzennego
gminy dokładniej przedstawione zostały w poniższej tabeli.
TABELA IV.
TERENY WYZNACZONE POD DZIAŁALNOŚĆ
DZIAŁALNOŚĆ PRZEMYSŁOWĄ/według aktualnego planu
zagospodarowania przestrzennego gminy
Oznaczenie
w planie
Miejscowość
Powierzchnia
Przeznaczenie
1
2
3
4
AG 1-5
P/1(1-2)
P/2 (1-2)
1P, S, U
SZCZYTNICA
66,1 ha
TOMASZÓW
BOLESŁAWIECKI
10,68 ha
AG/1
2,74 ha
AG/1
WILCZY LAS
2,72 ha
P1
WARTA
BOLESŁAWIECKA
6,65ha
Strona 24
2006
teren powojskowy
przeznaczony pod lokalizację
przemysłu, składów, usług
teren powojskowy użytkowany
przez firmę „CETUS” pod
działalność związaną z
zagospodarowaniem
ogumienia
teren aktywności gospodarczej
– dawna baza PGR
teren aktywności
gospodarczej
teren pod usługi i nieuciążliwą
produkcję – wykorzystanie
istniejącej bazy
P/1; P/2
IWINY
28,8 ha
PG/1
P/1-2
1 PE; 2 PE
LUBKÓW
9,74 ha
1,94
290 ha
PG/1
1/99 PE
WARTOWICE
11,8 ha
PG/1
IWINY
12,11 ha
RACIBOROWICE DOLNE,
GÓRNE
teren byłej kopalni „Konrad”
obecnie częściowo
wykorzystywany, przeznaczony
pod działalność przemysłową
istniejąca kopalnia anhydrytu
teren działalności produkcyjnej
teren przejęty na prowadzenie
działalności wydobywczej i
przetwórczej cementowni
zespół kamieniołomów
piaskowca ciosowego
eksploatowanego obecnie
przez trzy firmy
nieczynna żwirownia
Wszystkie działania wydobywcze, a szczególnie prowadzone metodą odkrywkową
powodują znaczną degradację środowiska. Jej sprawcy muszą liczyć się z kosztami
przywrócenia zdegradowanych terenów do stanu pierwotnego poprzez wykonanie
kosztownej rekultywacji.
Nie jest dokładnie określony stan zanieczyszczenia gleb na dawnych terenach
powojskowych w rejonie Szczytnicy. W granicach gminy teren ten był do 1992 roku
wykorzystywany głównie w celach mieszkaniowych, więc należy sądzić że degradacja
tego terenu – w tym zakresie - jest nieznaczna. W chwili obecnej teren przeznaczony
jest nadal na cele mieszkaniowe, a jego niewielki obszar zajmujący powierzchnię 66,1
ha ma przypisaną funkcję terenów przeznaczonych pod nieuciążliwą działalność
gospodarczą.
Aktualny stan prawny pozwolił gminie na dokonanie częściowej oceny zagrożenia,
jakie wiąże się z wykorzystaniem w budownictwie mieszkaniowym i pozostałym,
materiałów budowlanych zawierających azbest.
Na apel gminy mieszkańcy złożyli 108 informacji o obiektach (głównie dachach), do
których budowy użyto eternitu. Według tych danych na terenie gminy zbudowano
20.434 m2 dachów z eternitu. Nie są to dane kompletne, jednak w tym przypadku
trudno jest rzetelnie oszacować dane rzeczywiste potwierdzające wykorzystanie do
budowy materiałów zawierających azbest.
Przypuszczać należy, że w miarę zbliżania się do ostatecznego terminu utylizacji
azbestu, co nie nastąpi w okresie realizacji niniejszego Planu, gmina będzie
dysponowała szczegółowymi danymi.
2.2. własność gruntów i budynków
Strona 25
2006
Własność gruntów i budynków jest w obecnych czasach wielkością względną, płynną i
stale zmienną. Powodują to przekształcenia ustrojowe obecnych czasów, skierowane
na prywatyzację tych zasobów mienia, których administrowaniem zajmował się
wcześniej Skarb Państwa reprezentowany przez różne podmioty.
TABELA V.
STRUKTURA WŁASNOŚCI GRUNTÓW NA OBSZARZE GMINY W 2005 ROKU)
ROKU)5
Powierzchnia w ha
Lp.
Forma własności
ogółem
w tym
1
1
2
3
2
4
38,24
2197
1361
606
77
376
230 3,39
1.68
187
2
3
PRYWATNE
W tym:
4
5
6 255
56,40
spółki prawa handlowego
rolnicze
nierolnicze
5
5
4 241
lasy państwowe
Agencja Nieruchomości Rolnych
Oddane w wieczyste użytkowanie
drogi
GMINNE
w tym: drogi
SPÓŁDZIELCZE
1
4
3
SKARB PAŃSTWA
w tym:
%
353
5 559
343
POZOSTAŁE (powiat, województwo)
31
RAZEM
11 090
100,0
TABELA VI.
BUDYNKI I ZNAJDUJĄCE SIĘ W NICH MIESZKANIA WEDŁUG LUDNOŚCI W
MIESZKANIACH I RODZAJU BUDYNKÓW I FORMY WŁASNOŚCI)6
Wyszczególnienie
Budynki
OGÓŁEM
1138
Budynki mieszkalne
1006
stanowiące własność:
Osób fizycznych
Spółdzielni mieszkaniowych
Gminy
Skarbu Państwa
Zakładów pracy
Pozostałych podmiotów
Wspólną
5
6
Mieszkania
Ludność
w
w tym
mieszkaniach
ogółem
zamieszkane
stale
2261
2108
826
5
5
0
65
3
102
2066
1915
1027
86
12
6
250
3
724
7410
6819
995
84
12
4
241
3
576
źródło informacji – Wydział Geodezji Starostwa Powiatowego w Bolesławcu. dane wg stanu na dzień 31.12.2005
źródło informacji – Narodowy Spis Powszechny 2002
Strona 26
2006
3881
282
32
10
751
4
1859
Budynki mieszkalno-inwentarskie i
mieszkalno-gospodarskie
Budynki pozostałe i o nie ustalonej
formie własności
125
7
145
8
144
7
564
27
Analiza danych w rocznikach statystycznych za kolejne lata ujawnia znaczący wzrost
liczby mieszkań. Z danych statystycznych z 2004 roku wynika, że gmina posiada
2346 mieszkań, co oznacza - w porównaniu z danymi NSP - ich wzrost o 85, przy
równoczesnym wzroście ogólnej powierzchni mieszkań do wielkości 186 491 m2 (w
2002 – 176 879m2).
W latach 2003-2004 na terenie gminy oddano do użytku łącznie 36 budynków
mieszkalnych jednorodzinnych, a w roku 2005 – kolejnych 9.
Poprzez adaptację budynku gospodarczego wybudowane zostały również 3 mieszkania
socjalne o łącznej powierzchni 132 m2 ze środków budżetu gminy.
Taka informacja świadczy dość pozytywnie o skali ruchu budowlanym na terenie
gminy.
2.3.
Infrastruktura techniczna
Gdy w 1990 roku gmina otrzymała dzięki zmianie przepisów ważne dla jej
funkcjonowania atrybuty władzy tj.
samodzielność, samorządność i
samofinansowanie, stanęła przed bardzo trudnym do rozwiązania zadaniem.
W rok 1990 gmina weszła z infrastrukturą, na którą składały się:
sieć kanalizacyjna o długości 2,1 km,
sieć gazowa o długości 1,9 km,
sieć wodociągowa o długości 60,4 km.
149 abonentów telekomunikacji, w tym 10 abonentów prywatnych,
24,5 km dróg o nawierzchni utwardzonej, z czego 0,15 km stanowiły
drogi gminne.
Nienajgorsza, poza Wartą Bolesławiecką,
jednak wymagająca wielu prac
remontowych, była baza oświatowa. Najlepszy gminie był stan sieci wodociągowej.
Tylko dwie wsie w gminie nie były zwodociągowane i to one stały się miejscem
pierwszych większych z naszych zadań inwestycyjnych. Już w 1992 roku gmina
wybudowała w Szczytnicy i Wartowicach
wodociągi, stając się pierwszą w
województwie legnickim w pełni zwodociągowaną gminą. Z tego sukcesu mieszkańcy
korzystali nieprzerwanie do 2002 roku, kiedy na skutek katastrofy geologicznej której
Strona 27
2006
przyczyną był ruch górotworu, na terenie kopalni w Iwinach doszło do zanieczyszczenia
ujęcia wody pitnej. Od tego momentu podawana woda straciła parametry wody pitnej.
Jednym z jej licznych mankamentów były uciążliwości natury technicznej oraz
smakowej: mętność i barwa o zabarwieniu miedzianym.
Z tych głównie względów wymiana sieci wodociągowej stała się koniecznością.
Wielokrotne czyszczenie wodociągów nie poprawiło czystości wody podawanej starym
wodociągiem. Po wynegocjowaniu środków na wymianę starych żeliwnych rur Gminny
Zakład Gospodarki Komunalnej w Lubkowie systematycznie wymienia rury na PCV i
dokonuje równoczesnego opomiarowania wsi. W chwili obecnej gmina posiada 104,6
km sieci wodociągowej z przyłączami. Do roku 2006 roku gmina zdołała wymienić 85
km istniejących wodociągów wraz z przyłączami co stanowi ponad 80% ogólnej
długości sieci i przyłączy wodociągowych
TABELA VII.
STAN SIECI WODOCIĄGOWEJ NA TERENIE GMINY
istniejący wodociąg sieciowy
ilość
Długość
Długość
przyłączy
bez
przyłączy
przyłączy
(w km)
(w km)
125
11,0
4,9
58
6,3
0,7
151
12,9
3,6
108
10,9
3,3
lp.
nazwa wsi
1.
2.
3.
4.
Warta Bolesławiecka
Wartowice
Tomaszów Bolesławiecki
Szczytnica
1
2
3
4
5
5.
6.
7.
8.
9.
10
Wilczy Las
Lubków
Iwiny
Raciborowice Dolne
Raciborowice Górne
Jurków
RAZEM
25
68
144
115
169
60
1 023
0,6
5,3
4,7
8,1
15,0
2,8
77,6
1,2
2,0
2,3
1,4
6,9
0,9
27,2
Decyzja w sprawie stelefonizowania gminy zapadła w 1992 roku. Realizacja
zamierzenia odbyła się poprzez Społeczny Komitet Telefonizacji Gminy. Do końca
1993 roku gmina wykonała aktualizację podkładów geodezyjnych i dokumentację
techniczną oraz uzyskała pozwolenia na budowę. W latach 1994-1995 wybudowana
została sieć dla 600 nowych numerów telefonicznych, jednak gdy inwestycja była na
ukończeniu, powstała nowa grupa chętnych na telefony. Kolejny Społeczny Komitet
Telefonizacji zainicjował ponowienie inwestycji w 1997 roku. Te działania przyczyniły
się do uzyskania kolejnych nowych 800 numerów telefonicznych. Obecnie Gmina
wykorzystuje około 1670 numerów telefonicznych. W realizacji zadania pomógł udział
gminy w pilotażowym programie zwalczania bezrobocia strukturalnego.
Strona 28
2006
TABELA
TABELA VIII.
STAN TELEFONIZACJI GMINY
lp.
lokalizacja istniejącej centrali
telefonicznej
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10
Warta
Bolesławiecka
wsie podłączone do centrali
telefonicznej
(wymienić nazwy wsi)
istniejąca liczba
numerów
telefonicznych)7
Wartowice
Szczytnica
Wilczy Las
Lubków
Iwiny
Raciborowice Dolne
Raciborowice Górne
Jurków
207
59
399
83
27
82
313
454
46
W przededniu wejścia Polski do Unii Europejskiej gmina zakończyła kanalizowanie
swoich wszystkich miejscowości – tym samym zakończyła najtrudniejszą i
najkosztowniejszą inwestycję w dziedzinie ochrony środowiska. Kanalizacją nie został
objęty tylko tzw. przysiółek z dwoma budynkami mieszkalnymi oraz Gospodarstwo
Rolne w Lubkowie, dla których - z powodu odległości od wsi o około 1,5 km. – koszt
podłączenia do sieci wykonywanej dla wsi Lubków był zbyt wysoki. Wykonanie
przyłącza do tych posesji nie miało więc uzasadnienia ekonomicznego.
Wszystkie inne gospodarstwa domowe w gminie mają sieć kanalizacyjną i są
podłączone do dwóch oczyszczalni ścieków.
Koncepcja skanalizowania Gminy powstała w 1992 roku. Jako najwłaściwszy
przyjęto kierunek rozpoczęcia inwestycji w górnych biegach rzek przebiegających przez
gminę.
Ustalone zostały 4 etapy realizacji zadania:
I.
II.
III.
IV.
Kanalizowanie wsi Raciborowice wraz z oczyszczalnią ścieków w Iwinach;
Kanalizowanie wsi Tomaszów Bolesławiecki wraz z oczyszczalnią ścieków w
Tomaszowie Bol.;
Kanalizowanie wsi Warta Bol., Lubków i Iwiny;
Kanalizowanie pozostałych miejscowości tj. Szczytnica – Wilczy Las –
Jurków – Wartowice.
Zadanie kanalizowania Raciborowic Dolnych i Górnych rozpoczęte zostało w 1993, a
zakończone w 1994 roku. Połączenie budowy kanalizacji z budową oczyszczalni, która
została rozpoczęta w dniu 9 listopada 1994 roku spowodowało przesunięcie się
terminu zakończenia budowy sieci kanalizacji w czasie. Oba zadania zostały
zakończone 30 listopada 1995 roku.
7
dane szacunkowe ustalone na podstawie rzeczywistych liczb z 1999 roku.
Strona 29
2006
Ważnym elementem dla przebiegu obu inwestycji, byli wykonawcy zadań, a więc Firma
„BUDEX” z Legnicy – wykonawca sieci kanalizacji ściekowej i „ENERGOPOL 7” z
Poznania – wykonawca oczyszczalni ścieków, którzy z dużą starannością i szybko
zrealizowali te bardzo trudne zadania. Wykonane zostało 24,1 km sieci kanalizacyjnej
od Ø 90 do Ø 300 za kwotę 2.350.917,- złotych, na którą to kwotę składały się
pozyskane z WFOŚiGW w Legnicy środki w kwocie 1.000.000,- złotych i 142.200,złotych z budżetu Wojewody Legnickiego. Średni koszt wykonania 1 km sieci w tym
etapie wyniósł 97,5 tys. zł.
Drugi etap kanalizacji rozpoczął się od budowy sieci kanalizacyjnej w Tomaszowie Bol.
i wykonania 26,3 km sieci od Ø 90 do Ø 300 i 13 przepompowni ścieków na kwotę
5.345.178,- złotych w tym: 3.000.000,- zł. z WFOŚ i 613.789.- zł. z budżetu
wojewódzkiego .
Zadanie etapu II realizowane było od 1998 do 2000 roku, a koszt wykonania 1 km
kanalizacji zamknął się kwotą 171 tys. złotych. Podobnie jak w Raciborowicach, na rok
przed zakończeniem budowy sieci kanalizacyjnej, „HYDROBUDOWA”
Wrocław
3
rozpoczęła budowę oczyszczalni ścieków o przepustowości 1050 m /dobę za kwotę
4.429.993,- złotych – zadanie zakończone zostało dopiero 31 maja 2001 roku
Trzeci etap kanalizowania Gminy rozpoczęła w 1999 roku Firma „INSTALBUD” z
Legnicy, która wykonała w Warcie Bolesławieckiej około 19 km sieci od Ø 90 do Ø 300
wraz z sześcioma przepompowniami ścieków za kwotę 4.771.953,- złotych, w tym
2.080 tys. zł. pozyskane z WFOŚ. W tym etapie koszt 1 km sieci wyniósł 230 tys. zł.
Również w ramach III etapu w okresie od 30.11.2001 do 30.11.2002 r. realizowana
była sieć kanalizacyjną w Lubkowie i Iwinach, której wykonawca - Firma „INS-BUD” z
Lubina niemal pod koniec realizacji zadania ogłosiła upadłość. Do momentu
ogłoszenia upadłości Firma wykonała 17.092 km sieci i 4 przepompownie. Zadanie
zakończyła już Firma „INSTALBUD” z Legnicy wykonując 12,5km sieci na osiedlach w
Iwinach i kończąc prace we wsi Iwiny. Koszt całego zadania to kwota 5.386.787,złotych z czego gmina pozyskała 2.851.320,- złotych, co stanowiło 54% kosztów
zadania. Wykonanie 1 km sieci w tym etapie wyniosło 169 tys. zł.
Ostatni etap kanalizowania rozpoczęty został jeszcze w trzeciej kadencji samorządu i
praktycznie zaledwie w ciągu 1,5 roku zakończony oddaniem ostatnich odcinków sieci
kanalizacji ściekowej w gminie Warta Bolesławiecka.
Od sierpnia 2002 roku do czerwca 2003 roku Firma „EKOMEL” z Jeleniej Góry za kwotę
1.754.928,- złotych wybudowała około 17,5 km sieci kanalizacyjnej oraz 6
przepompowni we wsiach Wilczy Las i Szczytnica. Na to zadanie gmina pozyskała
dodatkowe środki w kwocie 758 tys. zł., a koszt wykonania 1 km sieci od Ø 90 do Ø
250 był najniższy z dotychczasowych i wyniósł 81 tys. zł.
W ciągu 3,5 miesiąca zrealizowane zostało zadanie w Jurkowie. Konsorcjum
„MELIOBUD-WODBUD” z Nowogrodźca wykonało około 8 km sieci i 1 przepompownię
za kwotę 770 tys. zł. Na realizację zadania pozyskane zostały dodatkowe środki z
WFOŚiGW w kwocie 374 tys. zł., a koszt wykonania 1 km sieci wyniósł 99 tys. zł.
Ostatnią kanalizowaną miejscowością w Gminie Warta Bolesławiecka były Wartowice,
w których prace zostały zakończone w dniu 30 marca 2004 roku. We wsi zbudowanych
zostało 9 km sieci kanalizacji ściekowej oraz 2 przepompownie za kwotę 1.035.990,-
Strona 30
2006
złotych, a wykonawcą była Firma „INSTALBUD” z Legnicy. Realizację zadania
wspomogły środki z WFOŚiGW z Legnicy w kwocie 446 tys. zł.
TABELA IX.
STAN ISTNIEJĄCEJ SIECI KANALZIACJI ŚCIEKOWEJ Z PRZYŁĄCZAMI
lp.
nazwa wsi
1.
Warta
Bolesławiecka
Wartowice
Tomaszów
Bolesławiecki
Szczytnica
Wilczy Las
Lubków
Iwiny-wieś i osiedla
I i II
Raciborowice
Dolne
Raciborowice
Górne
Jurków
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10
RAZEM:
istniejąca sieć kanalizacyjna
w 2005 roku
ilość
Długość w km (bez
Długość
Planowana budowa
przyłączy
przyłączy)
przyłączy w km.
w 2006
183
18,8
4,4
73
249
8,0
22,6
1,8
4,5
3,2
159
30
78
113
15,1
4,6
11,9
17,6
0,8
0,2
0,4
0,9
-
109
8,9
2,0
-
164
10,0
3,5
-
69
6,8
1,0
-
1 227
124,3
19,5
3,2
Przez 10 lat prowadzenia inwestycji na budowę sieci z kanalizacji ściekowej gmina
przeznaczyła łącznie 26.898.237,- złotych, na którą składały się środki w wysokości
12.298.000,- złotych pozyskane z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej w Legnicy i w wysokości 1.503.362,- złotych z budżetu wojewodów
(legnickiego, a potem dolnośląskiego). Te środki pozwoliły na wykonanie 143,8 km
sieci kanalizacyjnej, 32 przepompowni i dwóch oczyszczalni ścieków.
W 2006 roku planowana jest budowa sieci równoległej (wspomagającej istniejącą sieć
kanalizacyjną ) w Tomaszowie Bol. o długości 3,2 km.
Obecnie 69,8% mieszkańców naszej gminy ma możliwość podłączenia się do sieci
gazowej – na co pozwala 497 przyłączy do gazu ziemnego w Iwinach i Raciborowicach
Dolnych i Górnych i Tomaszowie Bolesławieckim. W roku 2001 oddaliśmy do użytku
sieć gazową dla mieszkańców Tomaszowa Bolesławieckiego o długości ponad 20,6
km. i liczbie 207 przyłączy.
TABELA X.
SIEĆ GAZOWA W GMINIE Z LICZBĄ PRZYŁĄCZY
lp.
nazwa wsi
istniejąca sieć
gazowa
brak sieci
gazowej
planowana
budowa sieci
gazowej do
2006 roku
Strona 31
2006
ilość
przyłączy
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Iwiny
Raciborowice Dolne
Raciborowice Górne
207
145
145
Wartowice, Lubków, Jurków, Szczytnica, Wilczy Las
długość
(km)
20,6
16,7
19,3
-
ilość
przyłączy
180
-
-
brak sieci
-
długość
(km)
16,5
-
Nie będzie realizowana planowana wcześniej sieć gazowa dla Warty Bolesławieckiej.
Niestety – pomimo deklaracji mieszkańców wsi, w których wykonana została
inwestycja, odbiór gazu na cele grzewcze jest zbyt niski.
TABELA XI.
Oczyszczalnie ścieków w gminie Warta Bolesławiecka
lp.
1.
2.
Lokalizacja
oczyszczalni
ścieków
wsie obecnie podłączone do oczyszczalni
moc przerobowa
wsie podłączone
wykorzyst rezerwa
a
(m3/%)
na (m3)
Raciborowice Dolne Raciborowice Górne,
Raciborowice Dolne,
Sędzimirów gm.Pielgrzymka
Jurków
Tomaszów Bol.
Tomaszów Bol. wieś i osiedle
LSSE „KRZYWA” – osiedla i tereny przemysłowe
Szczytnica
Wilczy Las
Wartowice
Iwiny – wieś
Iwiny osiedle I i II,
541
704
180/
75%
347/
67%
Na terenie gminy działają dwie oczyszczalnie ścieków:
mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Raciborowicach Dolnych o
przepustowości 721 m3/d.
mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków w Tomaszowie Bolesławieckim
o przepustowości 1051 m3/d.
Wszystkie ścieki wymagające oczyszczenia (ogółem 236,1 tys. m3 z czego 195,0 tys.
m3 pochodzi z gospodarstw domowych) z terenu gminy, zostały w 100% oczyszczone w
obu oczyszczalniach. Należy podkreślić, iż niewiele gmin wiejskich w Polsce , może
pochwalić się takimi osiągnięciami w dziedzinie gospodarki ściekowej.
W powiecie bolesławieckim oczyszczalnie ścieków obsługują 66,1% ludności, a w
województwie – 73,1% ludności.
TABELA XII.
Oczyszczanie ścieków w powiecie bolesławieckim i woj. dolnośląskim w 2004 r.)8
8
Dane z Gminnego Planu Gospodarki Odpadami
Strona 32
2006
Oczyszczane
REGION
Wymagające
oczyszcza-nia
Razem
Z
podwyższo
nym
Mechaniczn
Chemicznie Biologicznie
ie
usuwanie
m
biogenów
Nieoczyszczane
w dam3
Województwo
Dolnośląskie
180514 173408
27316
29814
63015
53263
7106
Powiat
Bolesławiecki
7229
7055
3962
-
660
2433
174
Gmina Warta
Bolesławiecka
2004 r.
236,1
236,1
236,1
-
236,1
-
-
Sytuacja w oczyszczaniu ścieków na terenie województwa dolnośląskiego jest ogólnie
dobra, a do rzek trafia 2,4% w powiecie i 3,9% w województwie nieoczyszczonych
ścieków z istniejących oczyszczalni.
Najważniejszymi źródłami powstawania odpadów komunalnych w gminie są przede
wszystkim gospodarstwa domowe generujące odpady komunalne oraz obiekty
infrastruktury takie jak: handel, usługi i rzemiosło, szkolnictwo. Odpady podobne do
komunalnych generują także zakłady produkcyjne podczas swojej działalności. Odpady
przemysłowe niebezpieczne i inne niż niebezpieczne wytwarzają zakłady przemysłowe,
ale także tego rodzaju odpady występują w strumieniu odpadów komunalnych. W
obrębie tych dwóch największych grup wyróżniono następujące strumienie odpadów:
odpady organiczne (domowe odpady organiczne pochodzenia roślinnego
i pochodzenia zwierzęcego ulegające biodegradacji oraz odpady
pochodzące
z pielęgnacji ogródków przydomowych, kwiatów domowych, balkonowych ulegające biodegradacji),
odpady zielone (odpady z ogrodów i parków, targowisk, z pielęgnacji
zieleńców
miejskich, z pielęgnacji cmentarzy - ulegające biodegradacji),
papier i karton (opakowania z papieru i tektury, opakowania
wielomateriałowe na bazie papieru, papier i tektura - nieopakowaniowe),
tworzywa sztuczne (opakowania z tworzyw sztucznych, tworzywa sztuczne
nieopakowaniowe),
tekstylia,
szkło (opakowania ze szkła, szkło - nieopakowaniowe),
metale (opakowania z blachy stalowej, opakowania z aluminium, pozostałe
odpady metalowe),
odpady mineralne - odpady z czyszczenia ulic i placów: gleba, ziemia,
kamienie itp.,
drobna frakcja popiołowa - odpady ze spalania paliw stałych w piecach
domowych (głównie węgla), z uwagi na udział w składzie odpadów
Strona 33
2006
komunalnych popiołu wyodrębniono tę frakcję jako nieprzydatną do
odzysku i unieszkodliwiania innymi metodami poza składowaniem,
odpady wielkogabarytowe,
odpady budowlane - odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów
budowlanych - w części wchodzącej w strumień odpadów komunalnych,
odpady niebezpieczne wytwarzane w grupie domowych odpadów
komunalnych.
W poniższej tabeli przedstawiono dane z powiatu bolesławieckiego, w zakresie ilości
wytworzonych odpadów komunalnych – przeniesione z powiatowego planu gospodarki
odpadami.
TABELA XIII.
Ilość zebranych odpadów komunalnych w powiecie bolesławieckim [Mg].
Gmina
Bolesławiec ( gm. miejska)
Bolesławiec ( gm. wiejska)
Nowogrodziec
Osiecznica
Gromadka
Razem
2001
15606
2128
1290
545
1326
760
20367
2002
15457
2108
1335
468
1404
730
20167
2003
15489
2112
1462
468
1430
970
21931
Działalnością związaną z odbiorem, transportem, odzyskiem oraz unieszkodliwianiem
odpadów w gminie Warta Bolesławiecka zajmuje się Gminny Zakład Gospodarki
Komunalnej w Warcie Bolesławieckiej z/s w Lubkowie. Odbioru i wywozu odpadów z
gospodarstw domowych dokonuje się raz w tygodniu z pojemników 110, 660, 1100
dm3 lub raz na dwa tygodnie z pojemników o pojemności 240 dm3.
Prowadzona już od kilku lat systematyczna praca na rzecz zorganizowanej zbiórki
odpadów sprawiła, że corocznie zakład odbiera więcej odpadów – w roku 2004
zebrano ich prawie 1400 m3 , a w 2005 roku – 2.160 m3, z których 390 m3 stanowią
odpady z działalności handlowej i usługowej.
System gospodarki odpadami, który w gminie działa już od 1996 roku, wymaga
jedynie modyfikacji w zakresie selektywnej zbiórki odpadów, wydzielenia odpadów
niebezpiecznych
i problematycznych, odpadów wielkogabarytowych oraz
odpowiedniego doposażenia zakładu w instrumenty pozwalające na zminimalizowanie
negatywnego wpływu na środowisko i jego otoczenie. Wszystkie zebrane odpady są
składowane są na trzech wysypiskach odpadów, których aktualny stan przedstawia
poniższa tabela.
TABELA XIV.
Strona 34
2006
Stan istniejących wysypisk śmieci na terenie gminy Warta Bolesławiecka
Lp.
1.
2.
3.
lokalizacja
wysypiska śmieci
Warta
Bolesławiecka
Tomaszów
Bolesławiecki
Raciborowice
Dolne
obsługiwane wsie
(podać nazwy wsi)
Wartowice,
Iwiny, Lubków
Tomaszów
Bolesławiecki
Szczytnica
Wilczy Las
Raciborowice Dolne
Raciborowice Górne
Jurków
pojemność
planowana
wysypiska
(m3)
pow.
wysypiska
(ha)
stopień
wypełnienia
/wykorzystaniaw
ysypiska
(w %)
Okres
eksploatacji
16 049
0,76
15
2005
11 440
0,50
10
2009
12 320
1,36
8
2018
Na wysypisku odpadów w Warcie Bolesławieckiej – począwszy od 2006 roku – nie
będą składowane odpady komunalne. Wysypisko będzie zabezpieczane i
przygotowywane do rekultywacji. Ostateczne zamknięcie obiektu nastąpi w latach
2008 – 2010.
Warto zaznaczyć, że zorganizowany odbiór odpadów w niewielkim zakresie – w
porównaniu z innymi gminami powiatu bolesławieckiego - obciąża mieszkańców
gminy. Opłata w gminie Warta Bolesławiecka, jest najniższa w powiecie i wynosi 22,80
zł; w cenie uwzględnione są wszystkie koszty związane z odbiorem, transportem oraz
utylizacją odpadów. Mieszkaniec gminy jest obciążany jednak znacznie niższą stawką,
która w 2006 roku wynosi 13 zł.
W pozostałych gminach opłaty są zbliżone do średniego poziomu opłat w Polsce –
szczegóły w poniżej przedstawionym wykresie.
WYKRES 1.
Strona 35
2006
KOSZTY OPŁAT ZA ODBIÓR ODPADÓW W GMINACH
POWIATU BOLESŁAWIECKIEGO
w zł.
89,10
90,00
80,00
70,00
48,00
60,00
50,00
40,71
39,75
40,00
41,04
22,80
30,00
Gromadka
Bolesławiec miasto
Nowogrodziec
Bolesławiec
Osiecznica
20,00
10,00
0,00
Obecnie w gminie segregacja odpadów prowadzona jest na minimalną skalę. Problem
potrzeby prowadzenia restrykcyjnej polityki w zakresie gospodarki odpadami został
poruszony w „Strategii rozwoju Gminy Warta Bolesławiecka do 2008 roku” przyjętej
uchwałą Nr XV/71/04 Rady Gminy w Warcie Bolesławieckiej z dnia 24 lutego 2004
roku, jako :
„Zadanie 5/3 : Wprowadzenie wobec mieszkańców Gminy bardziej restrykcyjnej
polityki związanej z gospodarką odpadami, poprzez kontrolę umów na odbiór odpadów
i systematyczną likwidacje „dzikich” wysypisk odpadów”.
W „Planie gospodarki odpadami w gminie Warta Bolesławiecka” przyjętym w 2005
roku przyjęto ustalenia dotyczące zorganizowania systemu zbierania odpadów
wysegregowanych.
Do zbiórki odpadów w zabudowie wielorodzinnej przyjęto „system na donoszenie” do
pojemników 1100 dm3 i 240 dm3, a w zabudowie jednorodzinnej „u źródła” w
pojemnikach 110 dm3. Do selektywnej zbiórki odpadów zakupione zostaną:
pojemniki w kolorze niebieskim – do zbiórki papieru,
pojemniki w kolorze zielonym – do zbiórki szkła,
pojemniki w kolorze żółtym – do zbiórki tworzyw sztucznych.
W roku 2006 na zakup ww. pojemników gmina w swoim budżecie zabezpieczyła środki
w kwocie 113.000,- złotych.
Ogólna ilość dróg w gminie wynosi – 519,50 km, w tym: prawie 120 km dróg o
nawierzchni asfaltowej (wg poniższej tabeli); pozostałe to drogi śródpolne, zaliczone do
dróg gminnych – w tym 90 km o nawierzchni ulepszonej.
TABELA XV.
Strona 36
2006
Stan istniejącej sieci dróg w gminie Warta Bolesławiecka
RODZAJ
DRÓG
OZNACZENIE
krajowe
nr 4
A4
wojewódzkie nr 363
powiatowe
20592
20515
20519
20582
gminne
TRASA
PRZEBIEGU
PRZEBIEGU
Bolesławiec Krzywa
Golnica - Krzywa
Bolesławiec –
Złotoryja
Warta Bol. –
Tomaszów Bol.
Krzywa - Iwiny
Ustronie - Iwiny
Raciborowice Grodziec
teren gminy
DŁUGOŚĆ
RODZAJ NAWIE ODCINKA w mb.
RZCHNI
na terenie Gminy
8.270
bitumiczna III
klasa
7.930
betonowa II klasa
– w trakcie
przebudowy
9.379
bitumiczna III
klasa
3.460
klasa V
11.310
5.559
4.650
klasa V
klasa V
klasa V
71.000
mineralno –
bitumiczna
Inwestycje drogowej prowadzone są od początków samorządności i należą do najlepiej
odbieranych przez społeczeństwo gminy inwestycji infrastrukturalnych. Pomimo
stałych nakładów środków na ten cel, oczekiwania społeczne nadal nie maleją
W okresie od 1990 roku gmina wybudowała:
w latach 1990-1994 - łącznie 29 km dróg (i placów),
w latach 1995-1998 - 27,4 km dróg (i placów),
w latach 1999-2002– łącznie 14 km dróg (i placów) gminnych oraz 1 km drogi
powiatowej do oczyszczalni ścieków w Tomaszowie Bol.
w latach 2003-2005 - łącznie 14 km dróg (i placów) gminnych.
W 2006 roku gmina planuje wykonanie niewielkich odcinków dróg o łącznej długości
3,5km na terenie niemal wszystkich miejscowości. Wartość tych prac oszacowany
został wstępnie na 460 tys. zł.
Równocześnie gmina – dążąc do ogólnej poprawy jakości dróg na swoim terenie
zaczęła wspierać finansowo remonty dróg powiatowych i wojewódzkich partycypując w
znacznym zakresie finansowo w realizacji zadań. Dzięki temu wykonano:
w 2004 – remont drogi nr 2291D na odcinku 3.3 km Łaziska-Wartowice-Warta
Bolesławiecka,
w 2005 - remont chodnika w m.Warta Bolesławiecka w ciągu drogi
wojewódzkiej nr 363 i odnowę nawierzchni drogi powiatowej nr 2286 D na
odcinku Tomaszów Bolesławiecki – Szczytnica o długości 1,7 km;
Strona 37
2006
W 2006 roku zabezpieczono w budżecie gminy środki na wykonanie:
przebudowy drogi powiatowej nr 2276D Tomaszów Bolesławiecki – Warta
Bolesławiecka o długości 3,2 km;
odnowy nawierzchni drogi powiatowej nr 2277 D na odcinku Lubków – Iwiny o
długości 2,6 km;
odnowy nawierzchni drogi nr 2278 D Iwiny – Raciborowice (do granicy powiatu)
na długości 2,9 km;
budowy chodnika wraz z odwodnieniem w m.Warta Bolesławiecka w ciągu drogi
wojewódzkiej nr 363 – Etap II;
odnowa nawierzchni drogi wojewódzkiej nr 363 na odcinku Warta
Bolesławiecka – Bolesławiec o długości 1,1 km.
Wartość dofinansowania, na powyższe zadania, z budżetu gminy wyniesie 2,0 mln. zł.
Podsumowując - poziom infrastruktury technicznej na terenie gminy Warta
Bolesławiecka należy ocenić jako wysoki, a osiągnięcia samorządu lat 1990-2005
ogromne, co jest widoczne w poniższych zestawieniach.
TABELA XVI.
Liczba użytkowników i dynamika przyłączeń w gminie Warta Bolesławiecka
Sieć:
Wodociągowa
Kanalizacyjna
Drogowa (zarejestrowane
pojazdy)
Gazowa
Elektryczna
Telefoniczna stacjonarna
Liczba użytkowników na
koniec 1990 r.:
6615
15
brak danych
Liczba użytkowników na
koniec 2004 r.:
7 656
7 956
2 500
49
2 873
153
555
2 986
1 670
TABELA XVII.
Długość sieci infrastruktury technicznej w gminie Warta Bolesławiecka
Sieć:
Długość w 1990 r.
w km.
Długość sieci w 2004 r.
w km:
Wodociągowa
Kanalizacyjna
Drogowa
63,4
2,1
77,6 a)
143,8a)
Gazowa
Elektryczna
Telefoniczna
a)
gminne – 28 km
gminne dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych 447 km
powiatowe – 43 km
wojewódzkie – 9,4 km
krajowe – 14,2 w tym autostrada A4 – 6 km.
43,853 km
252,7
brak danych
1,9
226,9
brak danych
długość na koniec 2005 roku
Strona 38
2006
Gmina w 2006 rok wchodzi z bogatą bazą własnych – nowych, zmodernizowanych lub
pozostających w trakcie kapitalnych remontów – obiektów oświatowych, kulturalnych i
sportowych.
Obiekty oświaty gminnej tworzą:
Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Raciborowicach – mieści się w
budynku z salą gimnastyczną wybudowanym w 1970 r. w ramach akcji 1000
szkół na tysiąclecie Polski;
Zespół Szkolno-Przedszkolny w Iwinach, który tworzy Szkoła Podstawowa im.
Pionierów Polskiej Miedzi w Iwinach – mieszcząca się w budynku
wybudowanym w latach 50-tych z oddaną w 1996 roku salą gimnastyczną i
zmodernizowaną kotłownią oraz Przedszkole Gminne w Iwinach działające w
budynku wolnostojącym wybudowanym w latach 50-tych
Szkoła Podstawowa im. W.S.Reymonta w Warcie Bolesławieckiej oddana do
użytku w marcu 1994 roku wraz z salą gimnastyczną i ekologiczną kotłownią
Szkoła Podstawowa im. II Armii Wojska Polskiego w Tomaszowie
Bolesławieckim przeniesiona w 1986 roku do zaadoptowanego na cele
placówki obiektu poklasztornego;
Szkoła Podstawowa w Szczytnicy - niepubliczna – prowadzona przez
Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Szczytnica i Okolice począwszy od roku szkolnego
2001/2002
szkoły ponadpodstawowe – Gimnazjum im. Jana Pawła II w Iwinach, które
powstało po adaptacji pomieszczeń po Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w
Iwinach. Wszystkie sale przekazane na Gimnazjum zostały odnowione,
wymieniono instalację elektryczną i oświetlenie. Zakupiono do klas nowy sprzęt
i inne wyposażenie. Placówka zajmuje parter i I piętro budynku.
W tej bogatej bazie oświatowej w 2005 roku naukę podjęło 997 uczniów szkół
podstawowych, w tym 91 uczniów klas zerowych oraz 365 uczniów gimnazjum. Dla
porównania – w roku 2000 naukę w szkołach gminnych rozpoczęło 1104 uczniów tj.
691 uczniów szkół podstawowych, 319 uczniów gimnazjalnych i 94 uczniów klas
zerowych. W porównaniu z tymi danymi, notujemy spadek ogólnej liczby uczniów o
niepełne 10%,
TABELA XVIII.
Uczniowie szkół podstawowych z klasami zerowymi w liczbach i procentach
klasy II-VI
WYSZCZEGÓLNIENIE
SP Warta Bol.
SP Iwiny
SP Tomaszów Bol.
SP Raciborowice Dolne
PSP Szczytnica
klasy „O”
liczba uczniów
ogółem (O(O-VI)
liczba
%
liczba
%
liczba
%
85
138
141
182
86
77
120
118
155
71
14,2
22,2
21,8
28,7
13,1
8
18
23
27
15
8,8
19,8
25,2
29,7
16,5
Strona 39
13,5
21,8
22,3
28,8
13,6
2006
WYKRES 2.
UCZNIOWIE SZKÓŁ PODSTAWOWYCH (z kl. "O")
W ROKU SZKOLNYM 2005/2006
200
182
160
SP Warta Bol.
138
120
141
SP Iwiny
SP Tomaszów Bol.
80
86
85
SP Raciborowice D.
PSP Szczytnica
40
0
Z przedstawionych powyżej danych wynika, że najliczniejszą placówką nauczania
podstawowego w gminie jest nadal Szkoła Podstawowa w Raciborowicach Dolnych, w
której z nauczania korzysta 28,8% dzieci i młodzieży w klasach 0-VI.
Nie uległa likwidacji – a takie były plany określone w Programie Rozwoju Oświaty do
2007 roku – dawna Filia Szkoły Podstawowej w Tomaszowie Bol. z/s w Szczytnicy.
Placówkę prowadzi obecnie Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Szczytnica i Okolice, które
począwszy od roku szkolnego 2003/2004 prowadzi już nauczanie w klasach I-VI z
liczbą dzieci przewyższającą (o 1 dziecko) już liczbę dzieci uczących się w Szkole
Podstawowej w Warcie Bolesławieckiej, w której z uwagi na bardzo niską liczbę dzieci
w klasie „O” i pierwszej – prowadzi się nauczanie w klasie łączonej. Stowarzyszenie
przejęło również – od 2003 roku – nauczanie w klasie zerowej.
Liczba uczniów gimnazjum utrzymuje się na uzyskanym w roku szkolnym 2002/2003
poziomie - z tendencją spadkową - i wynosi obecnie 365 uczniów.
W gminie nauczanie prowadzone jest obecnie w 31 oddziałach szkolnych oraz 4
oddziałach przedszkolnych. Najwyższą liczbę oddziałów szkolnych nadal utrzymuje
Szkoła Podstawowa w Raciborowicach (8 oddziałów), najniższą – Szkoła Podstawowa
w Warcie Bolesławieckiej, która nauczanie prowadzi obecnie w 6 oddziałach. Szczegóły
zawiera poniższa tabela.
Strona 40
2006
TABELA XIX.
Liczba oddziałów szkolnych w placówkach szkolnictwa podstawowego w gminie w roku
szkolnym 2005/2006 9
WYSZCZEGÓLNIENIE
SP Warta Bol.
SP Iwiny
SP Tomaszów Bol.
SP Raciborowice Dolne
SP Szczytnica
KLASY II-VI
a)
6
6
6
7
6
KLASY „O”
1
1
1
1
RAZEM
6
7
7
8
7
a) klasa łączona O+1
W roku szkolnym 2005/2006 dla uczniów Gimnazjum utworzono 15 oddziałów, w tym
(w każdym z roczników) po jednym oddziale klasy specjalnej dla uczniów z Ośrodka
Szkolno-wychowawczego w Iwinach.
TABELA XX.
Uczniowie Gimnazjum w Iwinach w latach 20002000-2005
ROK SZKOLNY
ABSOLWENCIa)
2000/2001
2001/2002
2002/2003
2003/2004
2004/2005
128
122
118
124
108
a) absolwenci
UCZNIOWIE KLAS
I-III
438
415
379
364
366
w tym:
UCZNIOWIE Z
OŚRODKA
33
33
33
33
33
z pięciu szkół z terenu gminy
Kadrę pedagogiczną zatrudnioną w szkołach działających na terenie gminy Warta
Bolesławiecka w roku szkolnym 2005/2006 w ogromnym, bo wynoszącym 64%
stanowią nauczyciele mianowani (zatrudnieni w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć), a
następną – nauczyciele dyplomowani, stanowiący 18,4% ogółu pedagogów
zatrudnionych w gminie. To świadczy o wysokim poziomie przygotowania tej grupy
zawodowej. Tym niemniej w szkoły podstawowe i gimnazjum mają problemy z
zatrudnieniem nauczycieli do nauczania języków obcych – niestety ten problem
pozostaje nierozwiązany od wielu już lat, ze szkodą dla naszych dzieci.
9
dane ze sprawozdania EN-3 opracowanego na dzień 10 września 2005 r.
Strona 41
2006
TABELA XXI.
Liczba stosunków pracy nauczycieli w roku szkolnym 2005/2006
w podziale na pełno i niepełnozatrudnionych
liczba stosunków pracy nauczycieli
wyszczególnienie
ogółem
bez stopnia
stażysta
kontraktowy
mianowany
dyplomowany
zatrudnieni w pełnym
wymiarze zajęć
72
1
2
5
48
16
zatrudnieni w niepełnym
wymiarze zajęć
42
3
2
7
25
5
ogółem
114
4
4
12
73
21
WYKRES 3.
Liczba stosunków pracy nauczycieli w roku szkolnym 2005/2006
80
70
60
50
40
30
20
10
0
zatrudnieni w niepełnym wymiarze
zajęć
y
y
an
m
ow
dy
pl o
ow
an
wy
m
ian
ra
kto
ko
nt
be
z
sto
p
ni a
zatrudnieni w pełnym wymiarze
zajęć
Przedstawiona poniżej tabela ma za zadanie pokazanie czy, i w jakim zakresie w
okresie minionych już pięciu lat zmieniły się podstawowe wskaźniki związane z
realizacją procesu nauczania na terenie naszej gminy.
Celem, jaki postawiła sobie gmina było zwiększenie liczby uczniów przypadających na
jeden oddział przy równoczesnym zmniejszeniu liczby nauczycieli.
Strona 42
2006
TABELA XXII.
Uczniowie, nauczyciele, oddziały – porównawczo w 2000 i 2005 roku
WYSZCZEGÓLNIENIE
/SP – klasy I-VI
GIMNAZJUM – I-III/
ODDZIAŁY
/liczba/
2000
2005
UCZNIOWIE
/liczba/
2000
2005
NAUCZYCIELE
/etaty/
2000
2005
UCZNIOWIE
/ODDZIAŁ
2000
2005
UCZNIOWIE
/1 NAUCZYCIELA
2000
2005
7
8
8
11
6
6
6
7
125
164
172
211
77
120
118
155
10,2
11,5
18
19
10,16
11,29
10,68
12,34
17,8
20,5
21,5
19,2
12,83
20,0
19,67
22,14
12,2
14,3
9,5
11,1
7,58
10,63
11,05
12,56
SP Szczytnica
GIMNAZJUM
2
13
6
15
19
319
71
365
2
30
3,02
28,97
9,5
24,5
11,83
24,4
9,5
10,6
23,51
12,63
RAZEM/ŚREDNIO
49
46
1 010
906
90,7
76,5
18,8
18,6
11,2
13,0
SP Warta Bol.
SP Iwiny
SP Tomaszów Bol.
SP
Dolne
Raciborowice
Cel pierwszy nie został osiągnięty, gdyż liczba uczniów utrzymuje się na zbliżonym do
istniejącego w 2000 roku poziomie i wynosi 18.6 uczniów na oddział. Jednak
równocześnie nastąpiły korzystne zmiany w liczbie etatów nauczycieli i liczby uczniów
przypadających na jednego nauczyciela (patrz tabela XXII).
Przy istniejącym równocześnie wysokim poziomie przygotowania zawodowego
nauczycieli obserwowane zmiany powinny korzystnie wpływać na jakość nauczania.
Obiekty do prowadzenia różnych form działalności kultury tworzą:
Dom Kultury w Tomaszowie Bol. – oddany w 1992 r.
Dom Kultury w Warcie Bol. – oddaną w 2002 r.
Świetlicę Wiejską w Raciborowicach – oddaną w 2003 r.
Świetlicę Wiejską w Szczytnicy – działającą od 1987 r.
Świetlicę Wiejską w Jurkowie – oddaną w 1999 r.
Świetlicę Wiejską w Lubkowie – oddaną w 2000 r.
Świetlicę Wiejską w Wilczym Lesie – oddaną w 2004 r.
Świetlicę Wiejską w Iwinach (park) – oddaną w 2004 r.
Świetlicę Wiejską w Iwinach (osiedle) – oddaną po remoncie w 2004 r.
Kino „KUJAWY” w Raciborowicach Dolnych działające od 1950 r.
Gminne Centrum Kultury swoją strukturą organizacyjną objął działalność bibliotek
publicznych, których księgozbiór liczy 49566 woluminów i które działają poprzez cztery
placówki w Warcie Bol., Raciborowicach Dolnych, Tomaszowie Bol. i Iwinach.
Najstarsza z placówek – w Warcie Bol. - działa od 1949 roku.
Strona 43
2006
Na bazę opieki zdrowotnej składają się obiekty:
w Raciborowicach Górnych (budynek wolnostojący)
- publiczny zakład
podstawowej opieki zdrowotnej z dwoma filiami w Warcie Bolesławieckiej –
zlokalizowanej w wydzielonej części budynku szkolnego, oddanej mieszkańcom
w lutym 2006 i Iwinach – w części budynku zajmowanego przez przedszkole;
Tomaszowie Bolesławieckim (parter w bloku mieszkalnym) – niepubliczny
zakład opieki zdrowotnej - praktyka lekarza rodzinnego;
W gminie działa 6 placówek aptecznych w Iwinach, Raciborowicach Dolnych (2) ,
Warcie Bolesławieckiej (2) i Tomaszowie Bolesławieckim;
O środki sportowe i typu rekreacyjnego działają głównie przy szkołach i są to:
sala gimnastyczna przy Szkole Podstawowej w Iwinach,
sala gimnastyczna przy Szkole Podstawowej w Warcie Bolesławieckiej,
sala gimnastyczna przy Szkole Podstawowej w Raciborowicach Dolnych,
sala gimnastyczna przy Szkole Podstawowej w Tomaszowie Bol. ,
boiska sportowe w każdej - za wyjątkiem Wartowic – wsi,
place zabaw dla dzieci.
W 2006 roku zostanie opracowana dokumentacja budowy basenu krytego dla uczniów
i mieszkańców gminy w Iwinach.
Od kilku lat, z myślą o niepełnosprawnych mieszkańcach, gmina podejmuje działania
likwidujące bariery, do których między innymi należą:
budowa nowego wejścia do ośrodka zdrowia w Raciborowicach Górnych,
eliminującego schody i strony zjazd,
budowa podjazdu dla niepełnosprawnych w ośrodku zdrowia w Tomaszowie
Bol.
budowa świetlic wiejskich z wejściem na poziomie parteru, podjazdem w
części obiektów oraz w każdym zapleczem socjalnym dla
niepełnosprawnych.
przebudowa wejścia do budynku Urzędu Gminy
2.4.
Stan obiektów dziedzictwa kulturowego
Do rejestru zabytków prowadzonego przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
wpisanych jest 28 obiektów podlegających ochronie konserwatorskiej, 11 parków i
cmentarzy, dwa zespoły obiektów, jeden obiekt archeologiczny i 40 stanowisk
archeologicznych.
Zasady i zakres ich ochrony określa plan zagospodarowania gminy, ustalając – jako
najważniejsze - dwie strefy ochrony środowiska kulturowego.
Strefa „B” ochrony konserwatorskiej ustanowiona została dla:
Strona 44
2006
założenia parkowo-folwarczno-pałacowego w Tomaszowie Bolesławieckim oraz
historycznej zabudowy tej wsi;
historycznego układu wsi wraz z założeniem parkowo-pałacowym w Warcie
Bolesławieckiej;
dla terenu zabytkowego cmentarza oraz założenia parkowo-pałacowego w
Lubkowie.
Dla zapewnienia ochrony tych obiektów zalecane jest m.in. zachowanie zasadniczych
elementów historycznego rozplanowania, w tym przede wszystkim układu dróg,
podziału działek i sposobu ich zagospodarowania, restaurację i modernizację
techniczną obiektów z dostosowaniem współczesnej funkcji do wartości obiektów,
dostosowanie nowej zabudowy do historycznej kompozycji przestrzennej w zakresie
skali i formy bryły zabudowy, przy założeniu harmonijnego współistnienia elementów
kompozycji historycznej i współczesnej. Dla zapewnienia spełnienia wymogów
związanych z zapewnieniem ochrony konserwatorskiej wszelkie prace przy obiektach
ujętych w wykazie muszą być uzgodnione z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
Znacząca większość obiektów objętych ochroną konserwatorską jest w sposób znaczny
zdewastowana i wymaga remontów zabezpieczających. Lepiej zachowane są obiekty
wykorzystywane na cele mieszkalne, a najlepiej zachowane pozostają obiekty sakralne
poza kościołem poewangelickim w Tomaszowie Bol.
Jako kolejną plan wymienia strefę „OW” – obserwacji archeologicznej, która została
ustanowiona dla stanowiska archeologicznego nr 188/arch/66 nr 22w (ruiny zamku)
w obrębie Warty Bolesławieckiej. W tym przypadku wszelkie inwestycje w obrębie
strefy powinny być uzgodnione z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
W konserwatorskim spisie dóbr kultury znajduje się 453 obiekty, głównie budynki
mieszkalne, mieszkalno-gospodarcze oraz zagrody, które są zazwyczaj własnością
prywatną i dla których prowadzenie prac remontowych będzie wymagało uzyskania
pozwolenia od wojewódzkiego konserwatora zabytków, zaś rozbiórka, ze względu na
znaczące walory architektoniczne lub historyczne może zostać uzależniona od
wcześniejszego wykonania kart ewidencyjnych zabytków architektury i budownictwa.
Obiekty są głównie własnością prywatną osób fizycznych lub wspólnot mieszkaniowych
– w zależności od zamożności właścicieli w lepszym lub gorszym stanie; część –
najczęściej budynków gospodarczych - nadająca się wyłącznie do rozbiórki.
Strona 45
2006
3. SFERA GOSPODARCZA
Gminę Warta Bolesławiecka do 1990 roku charakteryzowano jako teren przemysłowo
– rolniczy. Postępujące w latach 1990-1995 załamanie gospodarcze w kraju i tym
samym działalności dużych przedsiębiorstw spowodowało zmianę tego charakteru na
rolniczo-przemysłowy; w chwili obecnej obserwujemy równoważenie się tych dziedzin
działalności gospodarczej, a nawet powrót do przemysłowo-rolniczego charakteru
gminy.
Jest to głównie związane z restrukturyzacją Zakładów Górniczych „KONRAD” w Iwinach,
na bazie których powstały Zakłady Gumowe w Iwinach, Kopalnia Gipsu i Anhydrytu
„LUBICHÓW” w Lubkowie. Nie działa już Wytwórnia Wód Mineralnych „AQUAKONRAD”
w Iwinach, która utraciła surowiec do produkcji - zasoby wody pitnej - po katastrofie
jaka nastąpiła w 2002 roku spowodowanej ruchem górotworu.
Są szanse na uruchomienie działalności Cementowni w Raciborowicach. Obecny
właściciel – Firma HEIDELBERGCEMENT AG prowadząca już działalność w cementowni
GÓRAŻDŻE w województwie opolskim nie wyklucza uruchomienia produkcji cementu
na naszym tereniu, po zwyżce zapotrzebowania na ten surowiec.
Działania władz gminnych są nadal skierowane na rozwój przedsiębiorczości, głównie z
uwagi na konieczność stworzenia mieszkańcom Gminy odpowiedniego poziomu życia,
co jest możliwe poprzez tworzenie stałych miejsc pracy.
Uruchamianie rozwiązań instytucjonalnych i mechanizmów wspomagających
przedsiębiorczość w Gminie, szczególnie w odniesieniu do już działających lokalnie, jak
też nowotworzonych przedsiębiorstw i inicjatyw gospodarczych jest podstawowym
działaniem tworzącym przyszłość gminy. Prowadzone i stale modelowane działania
pomagające przedsiębiorcom osadzić swoją działalność na obszarze naszej Gminy, to
głównie pomoc prawna, organizacyjna, informacyjna, a w miarę możliwości również
lokalowa. Instrumenty sprzyjające rozwojowi przedsiębiorczości na terenie gminy
zostały już zbadane i wypracowane.
Zdobyty w 2005 roku tytuł „Gmina Fair Play” udowadnia pozycję konkurencyjną
gminy w zakresie lokalizacji inwestycji na jej terenie. Dokonana przez zespół autorski
analiza konkurencyjności gminy wykazała jej wysoką, bo mieszczącą się najczęściej
pomiędzy średnią oceną najwyższą pozycję gminy w ocenie m.in. ekonomiczności
inwestycji, jej bezpieczeństwa, informacji i promocji ect. Inwestorzy ocenili gminę jako
bardzo przyjazną (50,6%) i wyróżniająco-przyjazną (30,2%).
3.1.
Struktura branż na terenie gminy
W rejestrze REGON w roku 2004 w gminie zarejestrowanych było 330 podmiotów
gospodarki narodowej, z których 16 działało w sektorze publicznym, a 314 w sektorze
prywatnym.
Strona 46
2006
Sektor publiczny – ogółem - 16 w tym:
- przedsiębiorstwa państwowe i komunalne – 1
- spółki prawa handlowego –11
- spółki z udziałem kapitału zagranicznego - 1
- inne – 3
Sektor prywatny – ogółem: 314 w tym:
- spółdzielnie – 7
- spółki cywilne – 22
- osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą – 246
- fundacje, stowarzyszenia i organizacje społeczne – 8
- inne - 31
3.2.
Pracodawcy
Główni pracodawcy gminy wykorzystują bogate złoża różnorodnych zasobów
mineralnych (anhydryt, piaskowiec ciosowy) oraz tereny pozostałe po restrukturyzacji
Zakładów Górniczych „Konrad” w Iwinach. Gmina z uwagą obserwuje plany i
zamierzenia nabywcy cementowni w Raciborowicach, które mogłyby być – po
wybudowaniu zakładu – największym pracodawcą gminy. Celem gminy jest wspieranie
wszelkich inicjatyw gospodarczych oraz zagospodarowanie wolnych nadal terenów
poprzemysłowych w Iwinach.
Działające już firmy mogą oczekiwać pomocy w obniżeniu stawek podatkowych w
przypadku zatrudniania bezrobotnych gminy oraz bezpłatnych form promocji ich
działalności.
TABELA XXIII.
Najważniejsze podmioty działalności gospodarczej w gminie
PRZEDMIOT
DZIAŁALNOŚCI
NAZWA
1
2
Liczba
ROK
zatrudnionych POWSTANIA
3
4
10
1992
172
1997
wydobycie piaskowca
10
1994
obróbka piaskowca
10
1998
9
1994
73
1991
rozbudowa w
„AVA” Zakład Dziewiarski
Kopalnia Gipsu i Anhydrytu
„Nowy Ląd” Niwnice Oddział
Lubków
Kopalnia Piaskowca „BOBER” sp.
z o.o. w Wartowicach
szycie wyrobów z dzianiny
„HOFMANN” Zakład Obróbki
Kamienia w Warcie Bol.
oraz Zakłady Kamienia
Naturalnego w Krakowie –
Zakład w Wartowicach
P.P.H.U. „RADE” w Szczytnicy
wydobycie i przerób
anhydrytu
wydobycie piaskowca
produkcja i sprzedaż zniczy
Strona 47
2006
P.P.H.U. „DELIX” oraz „DELIX II”
w Szczytnicy
„HEIDELBERGCEMENT Group” w
Raciborowicach Górnych
produkcja wyrobów
cukierniczych
Zaplecze surowcowe dla
cementowni Górażdże
1
2
URZĄD GMINY i jednostki
organizacyjne Gminy
administracja
samorządowa, oświata i
wychowanie, usługi
komunalne, kultura i
sztuka
Zakłady Wyrobów Gumowych w
produkcja wyrobów z
Iwinach
gumy, usługi
Ubojnia „BROJLEX” s.c. w Iwinach ubojnia, skup i hodowla
drobiu, sprzedaż hurtowa i
detaliczna
„APRO” sp.jawna
uprawy rolne,
K.J.Wojciechowski w
warzywnictwo,
Tomaszowie Bolesławieckim
ogrodnictwo
Ceramika szlachetna
wyroby użytkowe z
Rutyna Władysław
ceramiki
Produkcja okien i drzwi z PCV
wyrób i sprzedaż drzwi i
Hil Romuald Raciborowice
okien, usługi
Sklep Żelazny
sprzedaż art. do produkcji
Rozmus Julian Iwiny
rolnej, materiałów
budowlanych, ceramiki
sanitarnej, armatury c.o.
Tkacz Bogdan
młyn gospodarczy
Stacja Doświadczalna Oceny
doświadczenia
Odmian w Tomaszowie Bol.
Gospodarstwo Rolne
produkcja roślina,
Kuduk Stanisław
warzywna, chów zwierząt
przechowalnictwo warzyw
Gospodarstwo Rolne
produkcja roślinna,
Borucki Stanisław
warzywna,
usługi transportowe
„UNIDREW”
przerób drewna
w Iwinach
„CETUS” Spółka z o.o. w
Serwis i recykling opon;
produkcja granulatu
ENERGIA PRO
Konserwacja oświetlenia
Punkt Energetyczny w Iwinach
na terenie gminy
Gospodarstwo Rolne
produkcja roślina, chów
Jacek Kozłowski
zwierząt, przechowalnictwo
w Lubkowie
płodów rolnych
„STUDIO BOROWSKI” sp z o.o. w produkcja szkła
dekoracyjnego
Stacja paliw wraz z obiektami sprzedaż paliw i usługi
Strona 48
2006
16
1997
1996
6
1996
3
4
163
1975
41
1996
42
1991
18
1994
62
1996
27
1994
6
1995
5
1995
11
14
1994
5
1994
11
1997
34
1998
10
8
1994
8
1992
11
1992
towarzyszącymi (zajazd i sklep towarzyszące
spoż.-przem.) w Wilczym Lesie
Powiatowy Bank Spółdzielczy w usługi bankowe
Złotoryi Oddział w Warcie
Bolesławieckiej
11
1963
Gmina Warta Bolesławiecka zapewnia korzyści ekonomiczne inwestorom
zagranicznym, którzy zdecydują się ulokować swoją działalność gospodarczą na
terenie gminy oraz posiadają możliwość zbywania produktów lub usług na rynku
międzynarodowym. Dotyczy to różnych dziedzin gospodarki, ale także niemal
wszystkich branż przemysłu. Korzyści te sięgają od około 20 eurocentów na każde euro
wytwarzanego produktu do nawet – w skrajnych przypadkach – do 70 eurocentów.
Wartości te są porównywalne do oferowanych korzyści przez takie kraje jak Słowacja,
Czechy i Węgry.
Na podstawie analizy danych rzeczywistych można stwierdzić, że kluczową rolę w
kompleksowym wskaźniku odgrywa różnica w kosztach pracy. Podatki odgrywają
stosunkowo mniejszą rolę.)10
3.3.
Zatrudnienie według branż
Według danych przeprowadzonego w 2002 roku Narodowego Spisu Powszechnego, w
gminie pozostaje 55% aktywnych zawodowo mieszkańców tj. pracujących i
bezrobotnych łącznie. W ogólnej grupie mężczyzn aktywnych pozostaje 65,4%
mężczyzn, a w grupie kobiet ta liczba jest mniejsza i wynosi tylko 46%, a więc poniżej
średniej dla gminy. Równocześnie wskaźnik zatrudnienia przekracza nieco wartość
40% i jest również wyższy dla grupy mężczyzn wynosząc ponad 47%. Wśród kobiet
aktywna pozostaje jej 33% grupa.
Według danym opublikowanych w roczniku statystycznym na terenie gminy Warta
Bolesławiecka w 2004 roku było zatrudnionych 627 mieszkańców , co w porównaniu z
rokiem 1998 oznacza zmniejszenie liczby miejsc pracy w gminie o prawie 1000 osób.
TABELA XXIV.
PRACUJĄCY W GMINIE WEDŁUG RODZAJÓW DZIAŁALNOŚCI.
Rok
1998
2004
ogółem
rolnictwo,
łowiectwo i
leśnictwo,
rybactwo
przemysł i
budownictwo
125
30
911
315
1623 a)
627 a)
Usługi
rynkowe
nierynkowe
259
103
328
179
a) według faktycznego miejsca pracy i faktycznego rodzaju działalności; bez podmiotów gospodarczych, w których liczba
zatrudnionych nie przekracza 9 osób; bez rolników indywidualnych
10 „Wnioski końcowe” materiału „Ocena korzyści ekonomicznych lokalizacji inwestycji zagranicznych w gminie
Warta Bolesławiecka, powiat bolesławiecki, województwo dolnośląskie” Instytut Badań nad Demokracją i
Przedsiębiorstwem Prywatnym.
Strona 49
2006
Dane dotyczące zatrudnienia w 2004 roku nie obrazują jednak rzeczywistej liczby
miejsc pracy w gminie. Do wykazanej powyżej liczby zatrudnionych należy dodać
zatrudnienie z 246 podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, a
zatrudniających do 9 osób (niestety – urzędy statystyczne nie zbierają już takich
danych).
Szacunkowo można przyjąć – korzystając również z informacji z NSP 2002, że z pracy
w swoim gospodarstwie rolnym11 w gminie utrzymuje się 479 osób, że zatrudnienie na
terenie naszej gminy oscyluje w granicach 1800 osób.
Strukturę działalności gospodarczej w podziale na sektory przedstawia poniższy
wykres kołowy.
Do pozostałych usług zaliczone zostały: ceramika, krawiectwo, stolarstwo,
instalatorstwo elektrycznej, usługi lekarskie oraz biura rachunkowe.
WYKRES 4.
Liczba podmiotów w gminie w podziale na sektory w 2005 roku
22
117
26
produkcja
budow nictw o
handel
gastronomia
transport
pozostałe usługi
50
11
5
26
źródło informacji - Narodowy Spis Powszechny 2002
Strona 50
2006
4. SFERA SPOŁECZNA
4.1.
Sytuacja demograficzna
Ludność gminy Warta Bolesławiecka według stanu na dzień 31 grudnia 2005 roku
liczyła 7 730 mieszkańców, z tego 50,1% stanowiły kobiety. Ponad 57% mieszkańców
zamieszkuje trzy największe sołectwa tj. Tomaszów Bol. (1 719 osób), Raciborowice
Górne (1 431) i Iwiny (1 276). Najmniejsze nasze sołectwo – Wilczy Las – zamieszkuje
186 mieszkańców. Największą dynamikę wzrostu liczby mieszkańców obserwujemy w
Szczytnicy, w której zasiedlane są osiedla na terenie powojskowym.
Niewiele ponad 60% mieszkańców gminy stanowi ludność w wieku produkcyjnym – ta
liczba ma niewielką tendencję rosnącą, przy niewielkim również spadku liczby osób w
wieku poprodukcyjnym, która w końcu 2005 roku stanowiła 12,6% ogółu ludności
gminy (w 1997 – 13%), co jest procesem odwrotnym do panującej tendencji starzenia
się społeczeństwa naszego kraju. Prawdopodobną przyczyną takich zmian w gminie
jest napływ głównie młodego pokolenia zasiedlającego tereny powojskowe oraz
koncentrujących swoje plany życiowe na terenie gminy, po wcześniejszym wykupie
działek budowlanych.
Gmina jest – poza Bolesławcem – terenem o najwyższym w powiecie wskaźniku
gęstości zaludnienia – na 1 km2 przypada prawie 70 mieszkańców, przy średniej
gęstości zaludnienia w województwie wynoszącej 149 osób/km2.
Obecną Gminę Warta Bolesławiecka tworzy niemal wyłącznie ludność napływowa.
Badanie ksiąg meldunkowych, jakie powstawały w pierwszych latach powojennych i
były prowadzone do lat 70-tych pozwalają nam na ustalenie pochodzenia naszych
mieszkańców. I tak przykładowo:
SZCZYTNICA – to w niemal w 100% przesiedleńcy z Jugosławii.
Zanotowaliśmy także przybycie do tej wsi 2 przesiedleńców z
Tarnobrzegu i 5 z byłego Związku Radzieckiego;
RACIBOROWICE GÓRNE – to w 16% przesiedleńcy z byłego ZSRR, 40% z centralnej Polski, 40% - z Jugosławii, 3% stanowią Niemcy i autochtoni,
1% stanowią Polacy, którzy powrócili z Francji;
WARTA BOLESŁAWIECKA - jej ludność w 80% stanowią Polacy z byłego
ZSRR, 15% - z Jugosławii i ok. 5% to przesiedleńcy z terenów Polski;
Strona 51
2006
WARTOWICE – niemal w 94% to Polacy, którzy przybyli na nasz teren z
Jugosławii, 5% - stanowią przesiedleńcy z terenów Polski, 1% - z
Ukrainy.12
Według danych zebranych podczas Narodowego spisu Powszechnego w 2002 roku
prawie 57% mieszkańców to ludność zamieszkująca na obszarze gminy od urodzenia,
32% przybyło na teren gminy do 1988 roku, a pozostała grupa tj. 11% osiedliła się po
1989 roku.
WYKRES 5.
LICZBA LUDNOŚCI W GMINIE WARTA BOLESŁAWIECKA
W LATACH 1946-2005
9000
7896
7656
8000
7553
7453
7479
7730
7000
6000
1946
5436
5000
4000
1950
4309
1960
1970
3000
1980
2000
1990
1000
2000
2005
0
1946
1950
1960
1970
1980
1990
2000
2005
4.2.
Warunki i jakość życia oraz bezpieczeństwo mieszkańców
Gminę Warta Bolesławiecka zamieszkuje niemal 2415 gospodarstw domowych z
przeciętną liczbą 3,26 osoby na jedno mieszkanie. Z tej liczby prawie 80% stanowią
samodzielne gospodarstwa domowe, z przeciętną liczbą 3,4 osoby w gospodarstwie
domowym; pozostałe osoby zamieszkują wspólnie z innymi gospodarstwami. Prawie
18% z ogólnej liczby gospodarstw stanowią jednoosobowe gospodarstwa domowe.
W ogólnej liczbie mieszkań największa grupa mieszkańców gminy bo aż 45% zajmuje
mieszkania o liczbie 5 izb i więcej. Pozostali mieszkańcy zajmują mieszkania:
z trzema izbami - 24%
z czterema izbami – 23,9%
z dwoma izbami – 6,3%
z jedną izbą – 0,8%.
12
dane ustalone na podstawie ksiąg meldunkowych przechowywanych w archiwum gminy
Strona 52
2006
Mieszkańcy gminy zamieszkują głównie mieszkania i budynki będące ich własnością –
65,7%, kolejną grupę stanowią mieszkańcy będący najemcami mieszkań – stanowią
oni 13,2% ogólnej liczby gospodarstw domowych i są to głównie najemcy mieszkań
komunalnych gminy i upadłej cementowni. Liczba tych mieszkań ma tendencję
malejącą z uwagi na systematyczną sprzedaż tych mieszkań po przejęciu ich przez
gminę. Ogółem w roku 2005 gmina przejęła od Syndyka Masy Upadłości Cementowni
w Raciborowicach Górnych 95 mieszkań. Dotychczas zostało sprzedanych 30
mieszkań, w tym 3 w 2006 roku. W odniesieniu do pozostałej puli przejętych zasobów
przeprowadzono rozeznanie wśród najemców przedstawiając ofertę ich sprzedaży na
zasadach wyjątkowo korzystnych zapisów w przepisach gminnych. Gmina uzyskała na
swoje zapytanie 54 deklaracji zakupu. Nabywcy 11 mieszkań nie podjęli dotąd decyzji.
Sprzedaż mieszkaniowych zasobów komunalnych gminy zmieni w sposób istotny
strukturę własności lokali na jej obszarze.
Pozostała grupa mieszkańców zajmuje mieszkania będące własnością spółdzielni
mieszkaniowej – 3,6%, zamieszkiwane z tytułu pokrewieństwa – 0,7% i innych tytułów
– 16,8%.
Z ogólnej populacji rodzin zamieszkujących gminę:
20,2% rodzin to małżeństwa (łącznie ze związkami partnerskimi) bez dzieci,
62% rodzin to małżeństwa (łącznie ze związkami partnerskimi) z dziećmi,
17,8% to samotni rodzice z dziećmi.
W gminie podstawowym jest model „2+2”, którego zwolennikami jest niemal 39,6%
rodzin. Zaraz po nim plasują się małżeństwa z jednym dzieckiem, które stanowią
38,7% rodzin, następnie rodziny z trojgiem dzieci stanowiąc 14,7% rodzin, a 7% to
rodziny z czterema i więcej dziećmi.
W grupie samotnych rodziców 62,5% stanowi rodzic z jednym dzieckiem, 25,2% - z
dwojgiem dzieci, 8,5% - z trojgiem dzieci i 3,8% z czworgiem i więcej dzieci.
Małżeństwa z dziećmi w zdecydowanej, bo przekraczającej 90,5% rodzin z liczby
ogółem, zamieszkują głównie w mieszkaniach, w których przypada od 10 do 30 i
więcej m2 na osobę. Tylko niespełna 10% zamieszkuje w mieszkaniach, w których
przypada 9,9 i mniej m2 na osobę. Zaledwie 0,4% rodzin zamieszkujących na terenie
gminy mieszka w mieszkaniach, w których przypada poniżej 5m2 na osobę.
Jeszcze korzystniej przedstawia się sytuacja w grupie samotnych rodziców z dziećmi –
aż 96,4% rodzin mieszka w mieszkaniach, w których na jedną osobę przypada od 10
do 30 i więcej m2. Tylko 3,6% rodzin zamieszkuje mieszkania o powierzchni poniżej
10m2 na osobę, a tylko 1% rodzin zajmuje mieszkania, w których przypada poniżej 5
m2 na osobę.13
Średnia powierzchnia użytkowa jednego mieszkania w gminie wynosi 79,5 m2, a na
jedną osobę przypada 24,4 m2.
Dla porównania: średnia powierzchnia użytkowa jednego mieszkania w powiecie
bolesławieckim wynosi 65,7 m2, a na jedną osobę przypada 23,0 m2, a w
województwie dolnośląskim odpowiednio 65,9 m2 i 22,9 m2 na osobę.
13
z danych Narodowego Spisu Powszechnego 2002
Strona 53
2006
Według danych z 1999 roku w gminie Warta Bolesławiecka 35,5% mieszkańców
posiadało wykształcenie podstawowe, 52% - zasadnicze zawodowe, 11% - średnie i
1,5% - wyższe.
Z danych uzyskanych w wyniku przeprowadzonego w 2002 roku Narodowego Spisu
Powszechnego wynika, że w gminie do 3% wzrosła liczba osób z wykształceniem
wyższym, wykształcenie średnie posiada 21% mieszkańców (w tym 1,9% - policealne),
32,6% mieszkańców posiada wykształcenie zasadnicze zawodowe, a 38,6%
mieszkańców gminy - wykształcenie podstawowe, a ponadto 4,8% stanowią osoby z
nieukończonym wykształceniem podstawowym i bez wykształcenia szkolnego. Tę
ostatnią grupę tworzą głównie osoby powyżej 65 roku życia stanowiąc jej 75%.
Niemniej – bez wykształcenia szkolnego pozostają również osoby w wieku poniżej 19
lat stanowiąc niemal 13% tej grupy.
Należy pozytywnie ocenić dążenie młodych ludzi do podnoszenia swojego
wykształcenia, co jest widoczne przy porównaniu grup mieszkańców o wykształceniu
wyższym, wzroście grupy ludności z wykształceniem średnim przy równoczesnym
spadku liczby mieszkańców z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Niepokojący
jest wzrost liczby osób, które swoją edukację kończą na poziomie szkoły podstawowej
(obecnie zapewne gimnazjum), gdyż może to być potwierdzeniem rosnącego zjawiska
ubożenia społeczeństwa gminy.
WYKRES 6.
WYKSZTAŁCENIE MIESZKAŃCÓW GMINY
(NSP 2002)
4,80
38,60
podstawowe
32,60
1
zasadnicze zawodowe
1,90
policealne
19,10
średnie
wyższe
3,00
0,00
10,00
bez wykształcenia
20,00
30,00
40,00
Nad bezpieczeństwem mieszkańców gminy czuwają funkcjonariusze Posterunku
Policji w Warcie Bolesławieckiej. Teren gminy podzielony na trzy rejony służbowe
obsługuje trzech dzielnicowych i jeden policjant prewencji. Dzielnicowi prowadzą
rozpoznania terenowe i osobowe środowisk przestępczych, obiektów zagrożonych
działalnością przestępczą,
rozpoznanie środowisk nieletnich zagrożonych
demoralizacją i nieletnich sprawców czynów karalnych. Realizują spotkania w szkołach
Strona 54
2006
z uczniami i nauczycielami, uczestniczą w zebraniach wiejskich. Współpracują z
Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Gminną Komisją Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych w Warcie Bolesławieckiej. Prowadzą postępowania
sprawdzające i postępowania w sprawach o wykroczenia.
W 2005 roku funkcjonariusze Policji ujawnili 946 wykroczeń nakładając 121
mandatów karnych na kwotę 17.850,- złotych. Równocześnie udzielili 825 pouczeń za
popełnione wykroczenia. Spośród 49 prowadzonych postępowań w sprawach o
wykroczenie prowadzonych przed Sądem Rejonowym w Bolesławcu sporządzonych
zostało 9 wniosków o ukaranie. W roku 2005 wobec niewykrycia sprawcy umorzono 9
postępowań.
W stosunku do osób zakłócających porządek przeprowadzono aż 279 interwencji, z
tego:
82 – w miejscach publicznych,
182 – w mieszkaniach,
15 – w innych miejscach.
Przeprowadzono także 33 postępowania dotyczące przemocy w rodzinie w ramach
wdrażania Niebieskiej Karty.
Posterunek Policji w Warcie Bolesławieckiej w 2005 roku wszczął 139 dochodzeń i
śledztw. W badanym okresie stwierdzono 146 czynów przestępczych, z których wykryto
107 tj. 73,3%. Z tej liczby ponad 40,4% stanowią przestępstwa przeciwko mieniu.
TABELA XXV.
Przestępczość w latach 20042004-2005 w rozbiciu na poszczególne kategorie i uzyskane
efekty wykrywalności w gminie przedstawia tabela poniżej:
2004
s
wk
kategoria
ws
z
1
2
3
4
Włamanie
Kradzież
Wymuszenia
rozbójnicze
Przywłaszczenie
Oszustwo
Uszkodzenie
mienia
Rozbój
Zabójstwo
paserstwo
Nietrzeźwi
kierowcy
Bójka i pobicie
Przestępstwa
przeciwko
16
21
1
15
19
1
3
3
4
2005
s wk
%
Dynamika
wszczęć
2005/2004
%
ws
z
5
6
7
8
9
10
11
12
36
29
5
25
17
5
69
59
100
21
29
1
21
30
1
21
30
1
5
13
1
24
38
100
131
138
100
2
3
4
1
3
5
1
3
3
100
100
60
2
3
2
3
3
2
1
2
2
1
1
100
50
66
300
50
1
2
37
1
2
36
1
7
36
0
7
36
100
100
2
1
60
2
1
62
2
1
63
1
1
63
50
100
100
162
5
4
4
3
75
5
5
5
4
80
100
6
4
2
2
100
6
8
8
8
100
100
(kol.7:2)
Strona 55
2006
rodzinie
Inne z K.k.
RAZEM
16
16
13
12
7
5
10
9
115 107 142 114 80.1 139 143 146 107 73,3
120.8
Oznaczenia kolumn:
kolumn
Ws – sprawy wszczęte
Z – sprawy zakończone
S – liczba czynów ustalona w wyniku postępowania
Wk – czyny wykryte w wyniku postępowania
% - stosunek liczby czynów wykrytych do liczby czynów ustalonych w wyniku postępowania
Oceniając wyniki pracy dochodzeniowej należy stwierdzić, że przestępczość w 2005
roku w porównaniu do roku 2004 wyraźnie wzrosła osiągając wskaźnik w wysokości
120,8%. Największy wzrost liczby wszczętych postępowań zanotowano we
włamaniach, kradzieżach mienia i kierowaniu pojazdami w stanie nietrzeźwym, które
są zazwyczaj wiodącym typem przestępstw na terenie naszej gminy. Spadła
równocześnie o prawie 7% wykrywalność przestępstw.
Najbardziej zagrożonymi przestępczością miejscowościami gminy są od wielu lat
niezmiennie Tomaszów Bolesławiecki, Iwiny i Raciborowice.
Wobec powyższych wyników gmina słusznie wspiera działalność Policji poprzez
finansowanie zakupu sprzętu niezbędnego do prowadzenia postępowań oraz
dodatkowych dyżurów funkcjonariuszy Policji.
4.3.
Grupy społeczne wymagające
wymagające wsparcia
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą za zadanie
umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których
nawet poprzez wykorzystanie własnych środków, możliwości i uprawnień nie są w
stanie pokonać.
Nie ułatwiają takim osobom warunki i przemiany, jakie wiążą się z obecnymi czasami.
W ostatnich latach pogłębia się problem marginalizacji społecznej, czyli ograniczenia
uczestnictwa sporej grupy ludzi w określonym porządku społecznym i braku dostępu do
podstawowych instytucji takich rynek pracy, rynek konsumpcji, system instytucji
wymiaru sprawiedliwości, system edukacyjny czy system gwarancji socjalnych. W wielu
przypadkach spotykamy się z przekazywaniem niskiego statusu społecznego z
pokolenia na pokolenie.
Pogłębiające się trudności na rynku pracy, w tym rosnące bezrobocie oraz utrzymująca
się od wielu lat niekorzystna sytuacja finansowa gospodarstw domowych, stanowią
główną przyczynę pogorszenia się sytuacji materialnej polskich rodzin. Trudna sytuacja
bytowa sporej nadal grupy mieszkańców naszej gminy spowodowana jest
bezrobociem, tym trudniejszym, że w gminie występuje bezrobocie typu
strukturalnego. Powstało ono w wyniku likwidacji Państwowego Gospodarstwa
Rolnego w Tomaszowie Bolesławieckim zatrudniającego 550 pracowników,
Cementowni „Podgrodzie” w Raciborowicach Górnych, która zatrudniała niemal 350
pracowników oraz Zakładów Górniczych „Konrad” w Iwinach, które w czasie swojej
Strona 56
2006
świetności zatrudniały ponad 2.200 pracowników. W części środowisk mamy do
czynienia z bezrobociem długotrwałym, nawet już pokoleniowym, co obserwujemy
szczególnie w środowisku Raciborowic.
Taka sytuacja sprzyja występowaniu
bezradności, a w konsekwencji prowadzi do ubóstwa skrajnego.
Czynnikiem decydującym o sytuacji materialnej jednostki i jej rodziny jest miejsce
zajmowane na rynku pracy. Według opracowań GUS, obecność osoby bezrobotnej w
rodzinie zwiększa zagrożenie ubóstwem aż trzykrotnie. W gminie Warta Bolesławiecka
liczba bezrobotnych oscyluje od kilku lat w granicach 800 osób, z których 50%
stanowią kobiety. Należy przy tym zauważyć, że liczby te nie w pełni odzwierciedlają
faktyczną stopę bezrobocia. Powiatowy Urząd Pracy wykazuje w swoich danych te
osoby, które figurują stale w prowadzonych przez instytucję ewidencjach – nie ma w
liczbie bezrobotnych tych osób, które z różnych przyczyn nie pozostają w tzw. „stanie
gotowości do podjęcia zatrudnienia”. Mamy w tym przypadku do czynienia z „szarą
strefą” bezrobocia, która w rzeczywistości obejmuje osoby aktywne zawodowo, ale
zatrudniające się „na czarno” lub też – co występuje najczęściej - poza granicami
kraju.
Zadania z zakresu pomocy realizuje Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, który teren
działania dzieli na 2 rejony opiekuńcze obsługiwane przez dwóch pracowników
socjalnych. Dodatkowo placówka zatrudnia pracownika obsługującego zagadnienie
świadczeń rodzinnych i zasiłków alimentacyjnych.
W gminie Warta Bolesławiecka można wyodrębnić trzy do czterech grupy społeczne
wymagające szczególnych działań, nie tylko realizowanych poprzez ustawę o pomocy
społecznej, ale także gminę mającą szerszy wachlarz instrumentów i form pomocy tym
grupom, i tak:
GRUPA PIERWSZA – to osoby długotrwale bezrobotne. W ramach wsparcia tej
grupy konieczne jest zabezpieczenie odpowiednich środków w ramach wsparcia
socjalnego. Najskuteczniejszym sposobem zmniejszenia liczebności tej grupy
wsparcia są systematyczne działania wspierające rozwój przedsiębiorczości, w
tym poprzez promocję gminy w sferze gospodarczej przyjaznej potencjalnym
inwestorom – zarówno rodzimym jak i zewnętrznym – tworzącym nowe miejsca
pracy;
W 2005 roku z pomocy skorzystało 853 osoby w 234 rodzinach. Bezrobocie
jest drugą z grupy podstawowych przyczyn kierowania pomocy stanowiąc
31,6%. tj. 290 rodzin. Towarzyszy mu ubóstwo, z powodu którego pomocą
objętych było 39,3% tj. 234 rodziny.
GRUPĘ DRUGĄ – tworzą osoby o niskim poziomie wykształcenia. Niestety
mamy do czynienia z rosnącą liczbą osób, które ze względu na brak
odpowiednich środków ekonomicznych rezygnują z dalszego kształcenia się i
pozostają na poziomie podstawowym (szczególnie osoby starsze, które były
związane z działalnością rolniczą), gimnazjalnym lub średnim (osoby młode
pochodzące z ubogich rodzin – co istotne – problem częściej występujący na
terenach wiejskich). Tymczasem obecny rynek pracy oraz wymagania stawiane
potencjalnym pracownikom są jasne: poszukiwani są głównie młodzi
pracownicy z wysokimi kwalifikacjami zawodowymi.
Strona 57
2006
TRZECIA GRUPA - to niepełnosprawni mieszkańcy gminy, którzy mieszkając na
terenie wiejskim przez wiele lat byli niechcianym marginesem społeczeństwa.
Ich problem zamykał się do problemu rodziny. W obecnych czasach otwarcia na
różne problemy – w tym na istnienie niepełnosprawności pomaga tej grupie
mieszkańców gminy. Działania gminy powinny polegać na zwiększaniu
dostępności osób niepełnosprawnych do obiektów gminnych oraz planowaniu i
realizacji projektów zapewniających tej grupie odpowiednie wsparcie socjalne i
medyczne.
Pomoc udzielana z powodu niepełnosprawności trafia do 91 rodzin, stanowiąc 12,3%
ogólnej liczby rodzin będących w trudnej sytuacji rodzinnej.
Inne przyczyny sytuacji życiowej powodującej konieczność zwrócenia się o pomoc do
opieki społecznej to długotrwała lub ciężka choroba – 7,4% tj. 55 rodzin, bezradność
w sprawach opiekuńczo wychowawczych – 5,9% tj. 44 rodziny.
Dalsze przyczyny, dla których została udzielona pomoc to potrzeba ochrony
macierzyństwa – 2,3% tj. 17 rodzin, bezdomność – 0,4% tj. 3 rodziny oraz zdarzenie
losowe – jeden przypadek stanowiący 0,1%.
Tylko w przypadku 5 rodzin powodem do udzielenia pomocy był alkoholizm stanowiąc
0,7% rodzin, którym udzielono pomocy.
WYKRES 7.
POWODY PRZYZNANIA POMOCY W GMINIE
WARTA BOLESŁAWIECKA W 2005 ROKU
zdarzenie losowe
31,60%
39,30%
bezdomność
bezradność w sprawach opieki
alkoholizm
długotrwała lub ciężka choroba
niepełnosprawność
bezrobocie
12,30%
7,40%
0,70%
2,30%
5,90%
0,10%
0,40%
Strona 58
2006
ubóstwo
potrzeba ochrony
macierzyństwa
TABELA XXVI.
Zakres form pomocy i liczba osób korzystających z pomocy społecznej
FORMA POMOCY
2000
2003
2005
1
2
3
4
Zasiłek stały
Zasiłek stały wyrównawczy
Zasiłek okresowy gwarantowany
17
9
14
23
11
3
20
-
Zasiłek okresowy specjalny
Zasiłek okresowy
Zasiłek z tytułu ochrony macierzyństwa
2
151
41
0
140
20
183
-
1
2
3
4
Zasiłek pielęgnacyjny
Zasiłek celowy i w naturze
Posiłki (obiady w szkołach)
Renta socjalna
schronienie
Świadczenia rodzinne (liczba świadczeń)
LICZBA OSÓB KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY SPOŁECZNEJ
OGÓŁEM
14
240
159
28
2
11
437
9
273
285
35
0
6
656
767*)
266
191
ZUS
1
17.378*)
553
*)
formy pomocy wyłączone z ustawy o pomocy społecznej
Zakres danych przedstawiony w powyższej tabeli pokazuje zmiany w ustawie o pomocy
społecznej, jakie wprowadzone zostały w 2004 roku w celu uporządkowania obszaru
pomocy społecznej, a które zmieniły m.in. kryterium dochodowe oraz wprowadziły
nowy uproszczony katalog świadczeń. W 2003 roku pomoc społeczna zajęła się
świadczeniami rodzinnymi, a od września 2005 roku zasiłkami alimentacyjnymi, które
zostały już wypłacone 28 matkom na kwotę 31.507,- złotych.
Pomoc społeczna w 2005 roku wypłaciła na różne formy świadczeń (rodzinne, zasiłki
pielęgnacyjne, świadczenia pielęgnacyjne, zasiłki rodzinne z dodatkami i składki ZUS)
łączną kwotę 2.881.577,- złotych kierując pomoc do 1 316 osób, które otrzymały
łącznie 33.980 świadczeń.
Równolegle wypłacono 381.656,- złotych w formach pomocy objętych ustawą o
pomocy społecznej w zakresie realizacji zadań własnych (zasiłki okresowe,
schronienie, posiłek, usługi opiekuńcze , zasiłki celowe) oraz 54.866,- złotych w
ramach realizacji zadań zleconych z zakresu administracji rządowej (zasiłki stałe).
Strona 59
2006
4.4.
Możliwości rynku pracy
W roku 2004 w gminie zarejestrowanych było 330 podmiotów gospodarki narodowej.
Największą grupę stanowią podmioty zatrudniające nie więcej niż 9 pracowników i
stanowią one 93% ogółu zarejestrowanych na terenie gminy podmiotów. Podmioty
zatrudniające od 10 do 49 pracowników stanowią 6,4%, a 0,6% to firmy zatrudniające
powyżej 50 pracowników.
Do największych pracodawców gminy niewątpliwie należy Kopalnia Gipsu i Anhydrytu
„Nowy Ląd” w Niwnicach Kopalnia „Lubichów” w Lubkowie oraz P.P.H.U. „Rade” w
Szczytnicy, która w sezonie zatrudnia nawet do 120 pracowników. Jeszcze w 2004
roku prawie 80 pracowników zatrudniała firma pana Władysława Rutyny z Tomaszowa
Bolesławieckiego, jednak wzmocnienie pozycji złotego na rynku międzynarodowym
spowodowała straty w działalności, która oparta była głównie na eksporcie produkcji
do Stanów Zjednoczonych. W chwili obecnej firma poszukuje również innych rynków
zbytu towaru.
Właśnie północna część gminy – a głównie Toamszów Bol. i Szczytnica – rozwija w
chwili obecnej najprężniej. To na tym terenie po 1990 roku najliczniej powstały
podmioty działalności gospodarczej ja firmy „DELIX” i „DELIX II” (pieczywo cukiernicze),
wspomniana już wyżej „RADE” (świece i znicze), „AVA”(szycie bielizny), a w 2004 roku
– firma KARTOPANK-OPAKOWANIA; w Wilczym Lesie powstała duża stacja paliw. Na
tereny powojskowych powstała firma „CETUS” zajmująca się zagospodarowaniem
ogumienia, a od w 2004 roku prowadząca wytwórnię granulatu ze zużytych opon i
taśm gumowych. Wytworzony granulat jest wykorzystywany w budownictwie do
budowy m.in. placów sportowych, bieżni i skoczni. Ten kierunek rozwoju firmy
sprawdził się, co zaowocuje w 2006 roku kolejne zwiększenie zatrudnienia do 50 osób.
W Warcie Bolesławieckiej będącej siedzibą władz gminnych i banku spółdzielczego,
do niedawna działającej gminnej spółdzielni „Samopomoc Chłopska” miejsc pracy
raczej nie brakuje. Dzieje się tak również dzięki dwóm dużym gospodarstwom rolnym,
dającym zarówno stałe, jak i sezonowe zatrudnienie mieszkańcom gminy, firmie
„HOFMANN” zajmującej się przetwarzaniem głównie piaskowca oraz mniejsze
podmioty, w których wymienić należy firmę „POLIMER”, zakład stolarski i piekarnia
„Familijna”. W sąsiednich Wartowicach działają ponadto trzy firmy wydobywające
piaskowiec ciosowy.
Kolejna miejscowość gminy – Iwiny, mają łatwiejszą sytuację z uwagi na istniejące
tereny poprzemysłowe, dzięki którym niejako tradycyjnie kontynuują działalność
gospodarczą - niestety – z różnym skutkiem. Od wielu lat prowadzą działalność dwie
firmy rodzinne, Juliana Rozmus oraz Wiesława i Iwiny Rozmus, którzy prowadzą
działalność handlową (w tym również na rzecz rolnictwa) oraz zbierają odpady
przemysłowe, zakład kamieniarski, firma „UNIDREW”, pieczarkarnia.
Najmniej aktywna wydaje się południowa część gminy. Największa – złożona z dwóch
sołectw miejscowość gminy – Raciborowice (Dolne i Górne) ma niewiele przykładów
pozytywnej działalności gospodarczej. Obecnie w tej dużej wsi największym
Strona 60
2006
pracodawcą (poza szkołą, Publicznym ZOZ, punktem kasowym) jest zakład stolarki
okiennej „ALBUD” oraz rodzinna firma „ARKADIA” zajmująca się m.in. sprzedażą
słoików i nakrętek, produkcją choinek, świec i zniczy. Bez wątpienia – największe
nadzieje na rozbudzenie miejscowego rynku pracy kierowane są nadal w stronę
obecnego właściciela Cementowni II w Raciborowicach. Budowa i uruchomienie
produkcji cementu – zgodnie z planami, jakie miał zbywca cementowni tj. Firma
Klösters – pozwoliłoby stworzyć do 150 miejsc pracy. Spadek popytu na cement
uniemożliwia w chwili obecnej realizację pierwotnych zamierzeń, jednak władze gminy
liczą na ich urealnienie po zmianie zapotrzebowania na ten produkt.
Analiza sytuacji na gminnym rynku pracy jednoznacznie wskazuje na Iwiny, na terenie
których mogą być nadal są osadzone różne formy działalności gospodarczej– również
przemysłowej. Dostępność niezbędnej do prowadzenia działalności infrastruktury
technicznej, dróg, niewielka odległość od autostrady daje potencjalnym inwestorom
szerokie możliwości i sprawia wiele ułatwień w jej pierwszym etapie. Gmina zgłosiła
te tereny w 2005 roku do konkursu „Grunt na medal”, traktując je również jako formę
promocji.
Na pewno niewykorzystanym dotąd potencjałem gminy jest przetwórstwo rolne, które
obecnie jest marginalnym elementem działalności rolniczej prowadzonej – na szerszą
skalę - w wielkoobszarowych gospodarstwach rolnych.
Modna w Polsce agroturystyka, również na terenie gminy Warta Bolesławiecka
mogłaby rozwinąć się stanowiąc dodatkowe źródło dochodów w gospodarstwach
rolnych – tego typu działalność mogłyby np. rozwinąć gospodarstwa rolne
zlokalizowane w pobliżu wyznaczonych szlaków turystycznych lub leżące w strefie
obszaru chronionego krajobrazu „Grodziec”.
Ważna dla szans na uruchomienie działalności nowych podmiotów gospodarczych jest
również przychylne nastawienie gminy i jej władz do wszelkich inicjatyw
gospodarczych. Gmina od wielu lat oferuje inwestorom:
ulgi podatkowe na indywidualne wnioski przedsiębiorstw,
wykonywanie brakujących przyłączy wodociągowych, kanalizacyjnych poprzez
Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej w Lubkowie,
wszelką pomoc w załatwianiu spraw formalno-prawnych na szczeblu
powiatowym, wojewódzkim, centralnym,
wykonanie dróg dojazdowych do miejsca zlokalizowania działalności,
ulgi podatkowe na podstawie uchwały nr XV/70/04 Rady Gminy Warta
Bolesławiecka z dnia 24 lutego 2004 roku w sprawie zwolnień z podatku od
nieruchomości dla przedsiębiorców w ramach programu zwalczania bezrobocia
na terenie Gminy Warta Bolesławiecka,
wykonanie w trybie pilnym brakujących przyłączy wodociągowych i
kanalizacyjnych.
Z powoływanej już „Oceny korzyści ekonomicznych z lokalizacji inwestycji
zagranicznych w gminie Warta Bolesławiecka (...)” jasno wynika, że uzyskane w trakcie
badania wyniki wskazują na bardzo wysokie korzyści ekonomiczne z przeniesienia
nierentownej produkcji z 13 krajów Unii Europejskiej na teren gminy.
Strona 61
2006
Do dziedzin, których przeniesienie zapewni największe korzyści finansowe zaliczyć
można produkcję przemysłową, transport, gospodarkę magazynową i łączność,
edukację oraz ochronę zdrowia.
Rynek pracy to nie tylko nowe podmioty działalności gospodarczej, lecz również
odpowiednio przygotowani zawodowo ludzie. Ważnym dla zapewnienia im możliwości
zatrudnienia jest współdziałanie gminy z powiatowym urzędem pracy w celu realizacji
zadań podnoszących kwalifikacje i umiejętności zawodowe mieszkańców gminy. W
ramach realizacji tego celu gmina udziela obecnie i udzieli w przyszłości wsparcia
organizacyjnego – w tym również finansowego i lokalowego – dla działań
pozwalających mieszkańcom gminy zmianę lub podniesienie kwalifikacji i
umiejętności zawodowych.
III. IDENTYFIKACJA
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW
Przyjęty w Strategii Rozwoju Gminy do 2008 roku zasadniczy obszar problemowy –
zrównoważony rozwój inwestycyjny gminy – obejmuje zagadnienia związane z
prowadzoną polityką inwestycyjną Gminy we wszystkich dziedzinach życia społecznogospodarczego oraz wychodzi naprzeciw realizacji priorytetu przyjętego przez Strategię
Rozwoju Województwa dolnośląskiego do roku 2020 tj. zrównoważonego rozwoju
obszarów wiejskich Obecna sytuacja społeczno-gospodarcza społeczności lokalnej daje
podstawy do stwierdzenia, że dotychczasowe działania podejmowane przez władze
samorządowe po konsultacjach i przy akceptacji mieszkańców gminy przyniosły bardzo
korzystne efekty . Priorytety przyjęte w tym obszarze skierowane są przede wszystkim
na przedsięwzięcia będące aktywnym wkładem na rzecz poprawy jakości ochrony
środowiska; poprawy infrastruktury drogowej; rozwoju wielofunkcyjnego obszarów
wiejskich, zapewnienia zrównoważonego rozwoju w gospodarce leśnej ( zwiększenie
lesistości oraz poprawa kondycji obecnego drzewostanu) tworzenia i rozbudowy
infrastruktury społecznej i kulturalnej,
PRIORYTET 1
POPRAWA JAKOŚCI ŚRODOWISKA
UZASADNIENIE PROJEKTU
Ekologiczny zrównoważony rozwój obszarów gminy, korzystanie z dóbr natury w sposób
odpowiedzialny
odpo
wiedzialny i oszczędny z myślą o przyszłych pokoleniach
Przywrócenie czystości wód powierzchniowych oraz ochrona zasobów wód
podziemnych i zapewnienie wysokiej jakości wody do picia, z uwzględnieniem
racjonalnego użycia.
Strona 62
2006
Kreowanie zrównoważonego , wielofunkcyjnego
wielofunkcyjnego rozwoju Gminy , racjonalnie
wykorzystującego jej walory przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe oraz
zapobiegającego degradacji środowiska dla zachowania różnorodności biologicznej i
walorów przyrodniczych
Poprawa jakości środowiska wiąże się z takimi elementami jak: zaopatrzenie w wodę
,gospodarka odpadami, gospodarka wodno- ściekowa, ochrona przeciwpowodziowa,
poprawa jakości wód, powietrza, ochrony przyrody
i krajobrazu.
Między
poszczególnymi elementami składającymi się na środowisko zachodzą ścisłe
wzajemne zależności. Zmiana jednego elementu może negatywnie wpłynąć na
pozostałe.
Działanie 1.1. Zaopatrzenie w wodę , jakość wód
Najważniejszym składnikiem dla życia i bytu społeczności lokalnej jest zabezpieczenie
źródeł wody pitnej. Wysoka jakość wody gwarantuje zdrowie i właściwy rozwój
mieszkańców. Elementem istotnym w tej kwestii jest zapewnienie dostawy wody
dobrej a jednocześnie po kosztach , które są w stanie ponieść mieszkańcy gminy.
Obecnie w ramach szkód górniczych kombinat KGHM „POLSKA MIEDŹ” S.A. Lubin
zobowiązany jest do dostawy bezpłatnej wody do gospodarstw domowych i jednostek
gospodarczych. Wskutek zatapiania byłej kopalni ZG „Konrad” na przestrzeni 1- 2 lat
zostanie wypełniony lej depresyjny i tym samym ustanie obowiązek dostarczania
bezpłatnej wody przez kombinat . Ustawowym obowiązkiem gminy jest zapewnienie
dostawy wody społeczności lokalnej. Istnieje realne niebezpieczeństwo , iż w przypadku
braku ujęcia koszt dostarczenia wody dla mieszkańców będzie niewspółmiernie wysoki
w stosunku do obecnego. Rada Gminy przyjęła w Programie Ochrony Środowiska
budowę nowych ujęć wody. Występujące na terenie gminy zasoby wód podziemnych są
znaczne i cenne ze względu na jakość. Należy zatem prowadzić działania idące w
dwóch kierunkach. Pierwszy to realizowany obecnie system monitoringu wód
podziemnych gwarantujący stałą kontrolę ich jakości i ochronę przed zagrożeniami.
Drugi to podjęcie przedsięwzięcia – budowa ujęć wody – którego efektem byłoby
wykorzystanie źródeł wody pitnej i racjonalizacja jej użycia. Przedsięwzięcie jest
niezbędne dla :
● zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego mieszkańców;
● pozyskania alternatywnego źródła wody pitnej;
● zminimalizowania kosztów dostarczania wody dla mieszkańców- własne ujęcie
zdecydowanie zmniejsza koszt dostawy i zabezpiecza przed szybkimi wzrostami
kosztów dostawy z ujęć obcych;
● ciągłości dostaw.
Strona 63
2006
Wody powierzchniowe z powierzchni terenu Gminy odprowadzane są przez rzekę
Bobrzycę oraz potoki; Osika i Brenna. Rzeka Bobrzyca na całej długości przepływającej
przez teren Gminy Warta Bolesławiecka jest uregulowana .
Na terenie Gminy występuje niewielkie zagrożenie powodziowe. Jednakże konieczne
jest systematyczne oczyszczanie koryt rzek i rowów melioracyjnych dla zapobieżenia
ewentualnego zagrożenia powodziowego.
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE - ZAOPATRZENIE W WODĘ
1. niewystarczająca ilość własnych ujęć wody wraz z infrastrukturą stanowiącą
potencjalne zagrożenie przed:
● utratą bezpłatnej dostawy wody pitnej dla społeczności lokalnej przez
kombinat KGHM „POLSKA MIEDŹ” S.A. Lubin wskutek wypełnienia leja depresji
i ustania obowiązku bezpłatnej dostawy przez kombinat;
● brakiem dostatecznego
mieszkańców;
zapewnienia
bezpieczeństwa
ekologicznego
● brakiem alternatywnego własnego źródła wody pitnej mimo posiadania
znacznych zasobów wysokiej jakości wód podziemnych;
● niedostatecznym wpływem samorządu gminnego na koszty
dostarczania wody pitnej ujęć obcych;
● niebezpieczeństwem szybkiego wzrostu kosztów dostarczania wody pitnej z
ujęć obcych;
2. niewystarczający stopień systematycznego oczyszczania koryt rzek i rowów
melioracyjnych.
Poszukiwanie i budowa własnego ujęcia jest zadaniem priorytetowym dla samorządu.
Jednakże realizacja tego zadania związana jest
z koniecznością posiadania
odpowiednich środków finansowych. Nieocenionym źródłem uzyskania środków są
fundusze europejskie. Należy jednak zdać sobie sprawę, iż pozyskanie tych funduszy
zależy od złożenia bardzo dobrego wniosku określającego tytuł projektu oraz
niezbędnych , wymaganych załączników. Najważniejszym załącznikiem jest studium
wykonalności zawierające między innymi :uzasadnienie projektu , wskaźniki produktu,
rezultatu , analizę ekonomiczną, finansową . Przygotowanie tego dokumentu wymaga
pracy i jest czasochłonne , dlatego niezbędne jest podjęcie działań w tym kierunku już
w bieżącym roku.
Działanie 1.2. Budowa i modernizacja infrastruktury wodnowodno-kanalizacyjnej
Gmina Warta Bolesławiecka jest gminą w pełni zwodociągowaną i skanalizowaną .
W tym zakresie jej działania powinny być skierowane na poprawę istniejącej sieci
wodno-kanalizacyjnej. System kanalizacji sanitarnej obejmuje wszystkie wsie gminy
Sieć kanalizacyjna zbudowana jest z rur z tworzywa sztucznego PCV .Modernizacji
Strona 64
2006
wymaga sieć kanalizacyjna wybudowana w latach siedemdziesiątych z rur betonowych
na osiedlach mieszkaniowych w Warcie Bolesławieckiej ,w Iwinach osiedle I. Sieć
wodociągowa jest w pełni zmodernizowana. Niestety dotychczasowe działania w
zakresie ochrony środowiska w bardzo małym stopniu objęły budowę kanalizacji
burzowej, która zapewnia właściwy stopień zebranych wód i odprowadzania ich
bezpośrednio do rzeki Bobrzyca z pominięciem oczyszczalni ścieków oraz zapobiega
ewentualnym powodziom, podtopieniem podczas gwałtownych opadów deszczu lub
roztopów wiosennych. W chwili obecnej wykonano jedynie kanalizację burzową na
osiedlu w Szczytnicy. W Gminie działają dwie mechaniczno- biologiczne oczyszczalnie
ścieków; w Tomaszowie Bolesławieckim oraz w Raciborowicach Dolnych. Oczyszczalnia
ścieków w Raciborowicach Dolnych jest obiektem wybudowanym na początku lat
dziewięćdziesiątych . Wymaga ona modernizacji niezbędnej dla poprawy jej
funkcjonowania i spełnienia wymogów określonych przepisami prawa. Obecnie
wykorzystana jest w 75%.
Oczyszczalnia ścieków w Tomaszowie Bolesławieckim jest obiektem nowoczesnym
położonym w pobliżu Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej . Obecnie
wykorzystana jest w 67% . W perspektywie uwzględniając potrzeby LSSE ( nowi
inwestorzy tworzący nowe miejsca pracy ) oraz coraz liczniej zasiedlanego osiedla
pojarowskiego w Szczytnicy należałoby ją rozbudować kładąc szczególny nacisk na
gospodarcze zagospodarowanie osadów . Obecnie prowadzona polityka gminy idzie w
kierunku zagospodarowania powstających w coraz większych ilościach osadów
komunalnych na oczyszczalni w Tomaszowie Bolesławieckim. Zagospodarowanie to
rozważane jest w dwóch kierunkach: wykorzystania osadów do rekultywacji terenów
zdegradowanych przemysłowo i rekultywacji stawów osadowych oraz produkcji
biogazu z wykorzystaniem cieplnym i produkcją energii. Niezbędnym elementem
realizacji przyjętych zamierzeń jest konieczność zakupu linii technologicznej do
produkcji z komunalnych osadów ściekowych ziemi przeznaczonej między innymi dla
celów rolniczych, rekultywacji terenów.
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE – BUDOWA I MODERNIZACJA INFRASTRUKTURY
WODNO - KANALIZACYJNEJ
● brak w pełni zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej w gminie;
● niski stopień realizacji kanalizacji burzowej;
● brak właściwych metod i sposobów zagospodarowania komunalnych osadów
ściekowych;
● niski stopień upowszechniania wiedzy o skutkach niewłaściwego odprowadzania
ścieków oraz wprowadzania zanieczyszczeń do wód powierzchniowych
Działanie 1.3. Racjonalna gospodarka odpadami
odpadami
Kolejnym elementem poprawy środowiska jest właściwa i racjonalna gospodarka
odpadami. Gmina jest w trakcie porządkowania gospodarki odpadami. Działania
podjęte do chwili obecnej sprowadzają się do przyjęcia Planu Gospodarki Odpadami ,
w którym nakreślone zostały kierunki działań oraz wprowadzenia na terenie Gminy
Strona 65
2006
kubłów , w których gromadzone są odpady komunalne bez możliwości ich segregacji.
Odpady te są odbierane przez Gminny Zakład Gospodarki Komunalnej i składowane na
trzech składowiskach
Składowisko odpadów w Raciborowicach Dolnych o powierzchni 1,36 ha
eksploatowane jest od 1998 roku. Na składowisko dostarczane są odpady inne niż
niebezpieczne – komunalne z gospodarstw domowych w Raciborowicach Dolnych ,
Górnych i Jurkowa oraz odpady obojętne z ww. terenu.
Składowisko odpadów w Warcie Bolesławieckiej o powierzchni 0,76ha ,
eksploatowane jest od 1992 roku . Na składowisko dostarczane są odpady inne niż
niebezpieczne – komunalne z gospodarstw domowych w Warcie Bolesławieckiej,
Wartowicach i Iwinach oraz odpady obojętne z w.w. terenu.
Składowisko odpadów w Tomaszowie Bolesławieckim o powierzchni 0,50 ha ,
eksploatowane jest od 1998 roku. Na składowisko dostarczane są odpady inne niż
niebezpieczne- komunalne z gospodarstw domowych w Tomaszowie Bolesławieckim,
Szczytnicy , Wilczego Lasu i Lubkowa oraz odpady obojętne z ww. terenu.
Czas eksploatacji składowiska w Warcie Bolesławieckiej mija z uwagi na jego
wypełnienie. Związane to będzie z koniecznością przygotowania się do
jego
rekultywacji.
Czas eksploatacji składowiska odpadów komunalnych w Tomaszowie Bolesławieckim
przewidywany był na rok 2018 , jednakże z chwilą zamknięcia składowiska w Warcie
Bolesławieckiej składowisko w Tomaszowie Bolesławieckim przyjmować będzie
również odpady komunalne z miejscowości Wartowic , Warty Bolesławieckiej , Iwin i
Lubkowa. W związku z tym czas jego eksploatacji będzie skrócony do 2009 roku.
Czas eksploatacji składowiska odpadów komunalnych w Raciborowicach Dolnych
planowany jest do końca 2018 roku. Okres ten został uwzględniony w aktualizacji
wojewódzkiego planu gospodarki odpadami oraz w planie gospodarki odpadami dla
powiatu bolesławieckiego.
Polityka unijna , krajowa i regionalna prowadzona jest w sposób spójny i jednoznaczny
w sprawie gospodarki odpadami . Wyznaczone kierunki w tej dziedzinie wskazują na
bezwzględne uporządkowanie powstających odpadów. Stąd też w przyjętym przez
Radę Gminy Planie Gospodarki Odpadami , Programie Ochrony Środowiska a
wcześniej w Strategii Rozwoju Gminy wyznaczono podstawowe problemy w tym
zakresie .
Istotnym problemem gminy jest brak rozwiązania systemowego związanego z
usuwaniem odpadów azbestowych. Przyjęty przez Radę Gminy „Regulamin utrzymania
czystości i porządku na terenie gminy Warta Bolesławiecka” zawiera jedynie
informację
o
obowiązku
zlecania
utylizacji
azbestu
specjalistycznym
przedsiębiorstwom i wykazie tych przedsiębiorców. Brak jest natomiast:
rozwiązań organizacyjnych dot. prawidłowego gospodarowania odpadami
azbestowymi i roli samorządu gminnego w tym obszarze;
metod i sposobów współpracy samorządu gminnego i społeczności lokalnej w
tym stopień i formę zaangażowania samorządu gminnego w zakresie pomocy
organizacyjnej i informacyjnej o źródłach pomocy finansowej przy usuwaniu wyrobów
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE - GOSPODARKA ODPADADMI
● brak odpowiednich składowisk , które powierzchnią i wyposażeniem odpowiadałyby
wymogom unijnym;
Strona 66
2006
● brak pojemników do selektywnej zbiórki odpadów
mieszkańców;
gromadzonych przez
● brak rozwiązania związanego z wywozem odpadów użytkowych celem wtórnego ich
wykorzystania;
● brak urządzeń do produkcji z komunalnych osadów ziemi oraz urządzeń
sortowniczych do odpadów;
● brak programu rekultywacji składowisk przewidzianych w najbliższym czasie do
zamknięcia;
● brak działań w kierunku skutecznego wydzielania odpadów niebezpiecznych ze
strumienia odpadów komunalnych i ich odrębnej zbiórki na terenie Gminy;
● brak działań wspierających indywidualne oraz przemysłowe formy
utylizacji odpadów pochodzenia organicznego;
● brak organizacji i środków transportu dla odpadów wielkogabarytowych;
● brak dostatecznej wiedzy wśród społeczności lokalnej o szkodliwości tworzenia
„dzikich” składowisk;
● mała skuteczność działań w kierunku likwidacji „dzikich” składowisk;
● brak rozwiązań organizacyjnych dot. prawidłowego gospodarowania odpadami
azbestowymi i roli samorządu gminnego w tym obszarze oraz metod i sposobów
współpracy samorządu gminnego i społeczności lokalnej w tym stopień i formę
zaangażowania samorządu gminnego w zakresie pomocy organizacyjnej i
informacyjnej o źródłach pomocy finansowej przy usuwaniu wyrobów zawierających
azbest
Rozwiązania tych problemów są dla samorządu gminy jednym z najważniejszych
zadań. Jednakże realizacja tego zadania związana jest z koniecznością posiadania
odpowiednich środków finansowych. Nieocenionym źródłem uzyskania środków są
fundusze europejskie. Należy zdać sobie sprawę, iż pozyskanie tych funduszy zależy od
złożenia bardzo dobrego wniosku określającego tytuł projektu oraz niezbędnych ,
wymaganych załączników. Najważniejszym załącznikiem jest studium wykonalności
zawierające między innymi :uzasadnienie projektu , wskaźniki produktu, rezultatu ,
analizę ekonomiczną, finansową . Przygotowanie tego dokumentu wymaga pracy i jest
czasochłonne , dlatego niezbędne jest podjęcie działań w tym kierunku już w bieżącym
roku.
Działanie 1.4. Ochrona przyrody , powietrza , ziemi i gleb
Przyjazne środowisko to czyste powietrze , cisza , walory przyrodnicze, kulturowe i
krajobrazowe, stan ziemi i gleb gminy. Stan czystości powietrza jest czynnikiem w
znacznym stopniu oddziaływującym na jakość życia. Na terenie gminy podstawowym
źródłem zanieczyszczeń powietrza jest emisja substancji toksycznych pochodzących z
procesów spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych w celach energetycznych i
technologicznych . Do najważniejszych niekorzystnych zjawisk powodujących
zanieczyszczenia powietrza, które są problemem dla gminy należą :
Strona 67
2006
● emisja zorganizowana , pochodząca ze źródeł punktowych, liniowych i
powierzchniowych ( przemysł, usługi, lokalne kotłownie, z ogrzewania budynków
mieszkalnych tzw. niska emisja);
● emisja niezorganizowana tj. emisja zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza
bez pośrednictwa przeznaczonych do tego celu środków technicznych np. spawanie,
lakierowanie wykonywane poza obrębem warsztatu czy spalanie na powierzchni ziemi
jak wypalanie traw, itp.;
● emisja niezorganizowana ze źródeł liniowych i powierzchniowych ( drogi ,
parkingi).
Paliwa stałe są i jeszcze przez długi czas będą podstawowym nośnikiem energii –
głównie ze względów ekonomicznych- , wobec czego szczególną uwagę należy zwrócić
na zagadnienia ograniczania emisji zanieczyszczeń w procesie ich spalania, a więc na
kierunki modernizacji samych źródeł ciepła, substytucję paliw, wprowadzenie nowych
technik i technologii spalania , a także sprawdzone metody oczyszczania spalin i
utylizacji odpadów paleniskowych. Gmina jest w ok.70% zgazyfikowana . Jednakże
koszty gazu sieciowego są porównywalne z kosztami ciepła z kotłowni . Koszt energii
uzyskanej z gazu jest ponad dwukrotnie wyższy – ok.30 zł /GJ – w porównaniu do
kosztu energii uzyskiwanej z węgla – ok.13 zł /GJ.
Biorąc pod uwagę element ekonomiczny należy wskazywać inne źródła energii , które
są tańsze i możliwe do wykorzystania . Należą do nich między innymi biomasa
roślinna. Źródłem biomasy wykorzystywanej dla celów energetycznych mogą być
odpady tartaczne oraz drewno odpadowe z wyrębu i czyszczenia lasów a w
perspektywie uprawy energetyczne wierzby krzewiastej prowadzone na nieużytkach i
terenach niezagospodarowanych, wilgotnych czy zalewowych czy też słoma pszeniczna.
Drugim źródłem emisji zanieczyszczeń do powietrza jest wykorzystanie paliw do
napędzania silników spalinowych w pojazdach samochodowych , maszynach
rolniczych, budowlanych, w kolejnictwie gdzie podczas spalania paliw emitowanych
jest wiele zanieczyszczeń.
Niezbędne jest podjęcie przedsięwzięć przeciwdziałających szkodliwym emisjom .
Gminny Program Ochrony
Środowiska przyjął do realizacji kierunki działań
niezbędnych dla zachowania czystości powietrza, a mianowicie:
● zmianę sposobu ogrzewania, zmianę systemów grzejnych, stosowanie układów
regulacji automatycznej systemów grzejnych celem ograniczenia niskiej emisji;
● termomodernizację budynków ( docieplanie ścian zewnętrznych i stropów budynków)
celem ograniczenia strat ciepła, a tym samym zmniejszenia ilości zużywanych paliw,
co wpływa na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza;
● dbałość o stan techniczny nawierzchni dróg celem minimalizowania emisji
zanieczyszczeń związanych z ruchem komunikacyjnym.
Walory przyrodnicze i krajobrazowe są jednym z elementów wpływających na
atrakcyjność gminy . Gmina Warta Bolesławiecka posiada kilka form ochrony przyrody,
a do najciekawszych zalicza się:
● obszar chronionego krajobrazu w okolicach Jurkowa , tzn „ terenu o wyróżniających
się cechach krajobrazowych i przyrodniczych , o stosunkowo łagodnych ograniczeniach,
zapewniający stan względnej równowagi ekologicznej systemów przyrodniczych”;
Strona 68
2006
● indywidualne formy ochrony przyrody, które obejmują pomniki przyrody i zespoły
przyrodniczo- krajobrazowe, obiekty te odznaczają się szczególnymi wartościami
naukowymi, kulturowymi, historyczno- pamiątkowymi, krajobrazowymi – występują
praktycznie na terenie całej gminy;
● ochrona gatunkowa roślin i zwierząt.
Wdrożenie sieci obszarów i obiektów chronionych, ukształtowanie terenów otwartych i
zachowanie ciągłości systemów ekologicznych oraz wyznaczenie terenów dla rozwoju
funkcji turystycznych i agroturystycznych to elementy umożliwiające ochronę walorów
przyrodniczych.
W chwili obecnej podstawowym problemem w tym zakresie jest brak działań w
kierunku ochrony walorów przyrodniczych co może prowadzić do degradacji
środowiska przyrodniczego. Działania , które dotychczas podejmowane były w stopniu
znikomym należy intensyfikować ponieważ ich zaniechanie może uniemożliwić
utrzymanie i ochronę obszarów o wysokich walorach przyrodniczych oraz podniesienie
różnorodności biologicznej i krajobrazowej.
Warunki ziemi i gleb na terenie Gminy pozwalają na stwierdzenie, iż gmina ma
predyspozycje do typowej specjalizacji rolniczej. Występujące bowiem na terenie gminy
gleby te są zaliczanie do II (na niewielkim – bo zajmującym łącznie 10,21 ha
obszarze), III , IV i V klasy bonitacyjnej (bardzo dobre, dobre i średnie). Niemniej w celu
osiągnięcia wysokich plonów wymagane jest prowadzenie racjonalnego nawożenia.
Efekty zależą nie tylko od ilości wprowadzanych do gleby składników pokarmowych ,
ale i od ich wzajemnych proporcji. Stąd niezbędne jest posiadanie aktualnych map
glebowych pozwalających na ustalenie dawek nawozowych . Bardzo ważnym
elementem dla rolników byłoby uzyskanie wiedzy o właściwych proporcjach nawożenia
w wyznaczonych punktach informacji. W punktach tych propagowane byłyby również
walory gospodarstw ekologicznych, produkcja zdrowej żywności oraz wszelkie
informacje promujące prowadzenie rolnictwa w sposób umożliwiający osiągnięcie
poziomu prowadzonych gospodarstw rolnych w krajach unijnych.
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZEOBSZARZE- OCHRONA PRZYRODY, POWIETRZA,
ZIEMI I GLEB
● brak waloryzacji obszarów przyrodniczo cennych ;
● brak inwentaryzacji zabytkowych założeń zieleni;
● brak waloryzacji krajobrazowej pod kątem aktywności turystycznej gminy;
● brak ustalenia granicy polno-leśnej w celu wyznaczenia obszarów do zalesień i
zadrzewień w terenach rolniczej przestrzeni produkcyjnej;
● brak oznakowań terenów i obszarów o szczególnych walorach
przyrodniczych;
● istnienie dużej ilości gospodarstw , podmiotów ogrzewanych węglem, miałem itp.
skutkujące dużym zanieczyszczeniem powietrza w okresie grzewczym;
Strona 69
2006
● niewielki stopień wykorzystania odnawialnych źródeł energii;
● bardzo niski stopień termomodernizacji budynków wpływającej na wielkość strat
ciepła i wielkość emisji zanieczyszczeń do powietrza;
● niski stopień propagowania wśród społeczności lokalnej zalet
modernizacji palenisk domowych i wykorzystania paliwa grzewczego opartego na
biomasie ( drewno, słoma);
● niezadowalający stan dróg zwłaszcza dróg powiatowych i
wojewódzkich
wpływających na stopień emisji zanieczyszczeń związanych z ruchem
komunikacyjnym;
● brak aktualnych map gleboworolniczych;
● brak punktów informacyjnych dla rolników w zakresie informacji o sposobach
nawożenia, o walorach gospodarstw ekologicznych, produkcji zdrowej żywności;
● niedostateczne promowanie zalet prowadzenia gospodarstw
agroturystycznych, mogących być ofertą turystyczną dla turystów ceniących
wypoczynek na łonie natury i obcowanie z przyrodą.
PRIORYTET 2
POPRAWA INFRASTRUKTURY DROGOWEJ I KOMUNIKACYJNEJ
Budowa , modernizacja i rozbudowa istniejącej infrastruktury drogowej w sposób:
umożliwiający stworzenie najlepszej sieci połączeń komunikacyjnych
komunikacyjnych z innymi
regionami; przyczyniający się do rozwoju obszarów aktywności gospodarczej ,
zmniejszenia jego uciążliwości dla środowiska naturalnego oraz wzrostu atrakcyjności
gminy
Działanie 2.1. Budowa i modernizacja infrastruktury drogowej
Infrastruktura drogowa jest obecnie jednym
z poważniejszych i dynamicznie
wzrastających zagrożeń dla środowiska . Stanowi podstawowy element świadczący o
stopniu rozwoju gminy . Jej stan decyduje o stopniu atrakcyjności gminy,
możliwościach gminy w zakresie dostępności i łączności komunikacyjnej z innymi
regionami . Wysoki poziom infrastruktury drogowej przyczynia się: do mobilności
społeczności lokalnej; wzrostu poziomu życia mieszkańców gminy, jego
bezpieczeństwa oraz zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko.
Systematyczna budowa i modernizacja dróg gminnych jest przedmiotem dużej uwagi
samorządu gminnego.
Strona 70
2006
Od lat dziewięćdziesiątych poprawa i utrzymanie infrastruktury drogowej stanowiło
stałą pozycję w uchwalanych corocznie budżetach gminy. Poniesione dotychczas
nakłady finansowe przełożyły się na konkretne efekty. W gminie Warta Bolesławiecka
100% dróg gminnych posiada nawierzchnie asfaltową. Jednakże rozwój społecznogospodarczy generuje ruch pojazdów i stąd potrzeba systematycznej poprawy
niszczejącej infrastruktury i dostosowywanie jej do bieżących potrzeb. Rozwój
działalności rolniczej i pozarolniczej w zakresie usług transportowych powoduje wzrost
liczby pojazdów ciężarowych,maszyn rolniczych poruszających się po drogach
gminnych . Stąd powstaje konieczność poszerzenia utwardzonych dróg gminnych.
Dużym problemem dla samorządu jest stan dróg powiatowych i wojewódzkich
biegnących przez teren Gminy.
Stan techniczny tych dróg wymaga niezwłocznej modernizacji , stwarza
niebezpieczeństwo dla pieszych i w ruchu pojazdów.
Stąd też niezbędne jest podjęcie działań zmierzających do poprawy ich jakości dla
bezpieczeństwa pieszych i zapewnienia bezpieczeństwa w ruchu drogowym .
Strategia Rozwoju Gminy na lata 2004 – 2008 określa , iż stan tych dróg jest
problemem i należy podjąć niezwłoczne działania zmierzające do poprawy ich jakości
przede wszystkim poprzez współfinansowanie ich modernizacji wspólnie z zarządcami
tych dróg.
Przez gminę w miejscowości Tomaszów Bolesławiecki przebiega droga krajowa
nr 4 mająca znaczenie międzynarodowe. Prowadzi bezpośrednio do autostrady A4. O
jej znaczeniu świadczy ogromne natężenie ruchu – średni dobowy ruch pojazdów
prognozowany na rok 2005 wynosi 8545 pojazdów. Droga ta nie posiada pasa
awaryjnego, który stwarzałby większe bezpieczeństwo dla pojazdów w przypadku
postoju lub awarii jak również dla pieszych. Gmina zgłosiła jako postulat do
przygotowywanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego
Regionalnego Programu Operacyjnego – priorytet 8- Rozwój infrastruktury
komunikacyjnej na Dolnym Śląsku – o rozszerzenie możliwego do realizacji projektu
modernizacja drogi krajowej nr 4 w ramach tego priorytetu.
Kolejnym ważnym zadaniem dla poprawy dostępności komunikacyjnej jest
konieczność zapewnienia stałej komunikacji pomiędzy miejscowościami gminy.
Wprowadzenie stałego połączenia komunikacyjnego ułatwi mieszkańcom
poszczególnych wsi poruszanie się ;organizowanie wspólnych spotkań; dojazd do pracy,
których zakłady znajdują się w różnych miejscowościach gminy; dojazd młodzieży do
Gimnazjum . Poziom , stopień równomierności i dostępności komunikacyjnej jest
nieodzownym elementem
zapewnienia zrównoważonego rozwoju komunikacji
drogowej w gminie.
Rozwój infrastruktury drogowej to szansa na uzyskanie potencjalnych inwestorów ,
którzy zainwestowaliby na terenach gminnych przeznaczonych pod działalność
gospodarczą. Każdy inwestor kierując się wyborem terenu na pierwszy plan stawia
rynki zbytu swych wyrobów oraz możliwości transportowe. Koszty transportu stanowią
ważny składnik kosztowy działalności gospodarczej .
Stąd też należałoby się zastanowić na optymalnym rozwiązaniem komunikacyjnym
wyznaczonych terenów inwestycyjnych . Na szczególną uwagę zasługuje obszar
inwestycyjny położony w miejscowości Iwiny , tereny po byłych Zakładach Górniczych
„KONRAD” . Posiada wszelkie niezbędne media , hale lecz brak jest bliskości z
największymi arteriami drogowymi bądź kolejowymi , które gwarantują szybkie i
Strona 71
2006
sprawne przemieszczania się . Uzasadnione byłoby przyjęcie na dalsze lata projektu
związanego z budową drogi Iwiny – Wilczy Las łączącej się z autostradą A4.
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW
INFRASTRUKTURY DROGOWEJ
W
OBSZARZE
–
BUDOWA
I
MODERNIZACJA
● potrzeba modernizacji i poszerzenia dróg gminnych łącznikowych;
- droga Iwiny obok sołtysa ;
- droga Szczytnica – Wilczy Las- osiedle Szczytnica;
- droga Lubków – Tomaszów Bol.;
- droga Tomaszów Bol. obok sołtysa;
● potrzeba modernizacji drogi wojewódzkiej w Warcie Bolesławieckiej w kierunku Iwin;
● konieczność modernizacji dróg powiatowych biegnących przez teren gminy i
łączących się z powiatami i gminami sąsiednimi;
- droga Wartowice – Jaroszewice;
- droga Raciborowice Górne –Żeliszów;
- droga biegnąca przez wieś Jurków;
● potrzeba poszerzenia o pas awaryjny drogi krajowej nr 4 –Wilczy Las – Kruszyn;
● niezbędna stała komunikacja między poszczególnymi wsiami gminy;
● brak optymalnych rozwiązań komunikacyjnych dla terenów
przeznaczonych pod inwestycje;
Działanie 2.2. Poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym
Elementem istotnym w polityce prowadzonej przez samorząd w kierunku zapewnienia
bezpieczeństwa w ruchu drogowym i bezpieczeństwa pieszych jest realizacja budowy
chodników wzdłuż dróg powiatowych i wojewódzkich. Na drogach tych odbywa się
największy ruch pojazdów a przez to stanowiących największe zagrożenie dla
pieszych. Konieczne jest kontynuowanie tych inwestycji.
Przez gminę w miejscowości Tomaszów Bolesławiecki przebiega droga krajowa
nr 4 mająca znaczenie międzynarodowe. Prowadzi bezpośrednio do autostrady A4. O
jej znaczeniu świadczy ogromne natężenie ruchu – średni dobowy ruch pojazdów
prognozowany na rok 2005 wynosi 8545 pojazdów. Droga ta stanowi ogromne
zagrożenie dla mieszkańców . Dlatego niezbędne jest podjęcie decyzji o budowie
wiaduktu nad drogą .
Strona 72
2006
Najważniejszą rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa w ruchu drogowym spełnia
właściwa
współpraca
wszystkich
podmiotów
współodpowiedzialnych
za
bezpieczeństwo na drogach. Samorząd gminy w pełni popiera przedsięwzięcia służące
bezpieczeństwo społeczności lokalnej . Działania samorządu Gminy skierowane są na
:
● współfinansowanie i doposażenie w sprzęt techniczny , środki komunikacji policji;
● finansowanie remontów siedzib , wyposażanie w sprzęt techniczny, środki
transportu i umundurowanie ochotniczych straży pożarnych;
● wspieranie wszelkich działań edukacyjnych prowadzących do wzrostu
świadomości społecznej w zakresie określonych zachowań dla bezpieczeństwa siebie i
innych.
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE – BEZPIECZEŃSTWO W RUCHU
DROGOWYM
● niedostateczna ilość chodników przy drogach na których jest
największe natężenie ruchu;
● brak przejścia – wiaduktu na drogą krajową nr 4 w Tomaszowie
Bolesławieckim;
● niski stopień zaangażowania się we współudział w działaniach na rzecz
zapobiegania zagrożeniom drogowym;
● niski stopień działań na rzecz propagowania zachowań dla poprawy
bezpieczeństwa w ruchu drogowym
PRIORYTET 3
Rozwój wielofunkcyjny obszarów wiejskich, zapewnienie zrównoważonego
zrównoważonego rozwoju w
gospodarce leśnej ( zwiększenie lesistości oraz poprawa kondycji obecnego
drzewostanu)
Stworzenie warunków dla: aktywizacji społeczności lokalnej do podejmowania
prowadzenia działalności pozarolniczej ; zapewnienia
zapewnienia terenów dla rozwoju wszelkich
form działalności pozarolniczej a przez to zwiększenie wielofunkcyjności obszarów
wiejskich; poprawy atrakcyjności gminy pod względem walorów przyrodniczych,
agroturystycznych
Strona 73
2006
Istniejące doświadczenia w zakresie wielofunkcyjnej gospodarki na obszarach
wiejskich pozwalają stwierdzić, że wykreowanie na wsi większej liczby pozarolniczych
podmiotów gospodarczych zależeć będzie w głównym stopniu od ;
● uwarunkowań lokalnych związanych z przedsiębiorczością mieszkańców;
● doświadczenia społeczności lokalnej w zakresie prowadzenia firm na własny
rachunek,
● aktywności samorządu gminy w tym przygotowania terenów i warunków do
prowadzenia działalności pozarolniczej ;
● występujących zasobów przyrodniczych, ludzkich i kapitałowych .
Bardzo ważnym elementem działań samorządowych jest jego rola w kreowaniu
przedsiębiorczości mieszkańców wsi .
Rozwój pozarolnych sfer gospodarki na obszarze gminy natrafia obecnie na wiele
różnych ograniczeń wynikających z jednej strony z trudnej sytuacji ekonomicznej kraju,
a z drugiej z lokalnych uwarunkowań związanych z niską aktywnością gospodarczą
mieszkańców oraz niewielkimi dochodami mieszkańców wsi. Dlatego zmiany w
strukturze funkcjonalnej obszarów gminy postępują wolno i są przestrzennie
zróżnicowane.
Analizując ogólny proces rozwoju pozarolnych sfer gospodarki należy stwierdzić, iż
wysoka aktywność pozarolnicza, prowadząca do przekształcenia wsi w jednostki
wielofunkcyjne, pokrywa się w obszarami uprzemysłowionymi i zurbanizowanymi
położonymi w zapleczach miast oraz wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych a
także w najbardziej atrakcyjnych dla turystyki miejscach .
Niewielkie zmiany widać natomiast na terenach peryferyjnych, opartych w głównym
stopniu na gospodarce rolnej. Powinny one być w pierwszej kolejności przedmiotem
szczególnej uwagi i pomocy ze strony władz państwowych i samorządowych .
W gminie ze względu na wysokie bezrobocie, szczególną uwagę zwraca się na
propagowanie działań związanych z tworzeniem nowych miejsc pracy; poprawą
sytuacji materialnej rolników poprzez wskazywanie sposobów
podejmowania
przedsięwzięć przynoszących wymierne korzyści; przygotowanie i oferowanie terenów
inwestycyjnych dla potencjalnych inwestorów oraz prowadzenie polityki w kierunku
utrzymania zrównoważonego rozwoju zasobów leśnych jako elementu sprzyjającego
rozwojowi turystyki i prowadzeniu gospodarstw agroturystycznych.
Przyjęta przez Radę Gminy Strategia Rozwoju na lata 2004 – 2008 zawiera bardzo
ważne wyznaczniki dla kierunku działań Gminy związanych z wskazaniem sposobów
dającym szanse na poprawę warunków bytowych rolników. Są to propozycje tworzenia
producentów lub grup producentów zdrowej żywności oraz zwrócenia uwagi na rozwój
przetwórstwa i przechowalnictwa owocowo – warzywnego w gminie.
Dobrze zorganizowany rynek produktów rolnych , oparty na grupach producentów
rolnych oraz grupach świadczących usługi w zakresie przechowalnictwa owoców i
warzyw , przynosi wymierne korzyści rolnikom.
Organizowanie się rolników to w obecnych realiach konieczność. Związana jest z
potrzebą dostosowania się do warunków rynkowych. Stając się członkiem Unii
Strona 74
2006
Europejskiej musimy podjąć takie działania , które pozwolą i dadzą szansę zaistnienia
na rynku unijnym. Grupy producenckie to w krajach unijnych codzienność przynosząca
korzyści zarówno rolnikom jak i konsumentom. Do najważniejszych zalet tworzenia
grup należą:
● wspólny zakup środków produkcji (możliwość uzyskania cen hurtowych, upustów
cenowych,
odroczonych
płatności
po
zbiorach)
● wspólny zakup i użytkowanie specjalistycznych maszyn oraz baz magazynowych i
przechowalni
● łączenie produktów poszczególnych członków grupy w większe jednolite jakościowo i
odmianowo partie towaru sprzedawane dla hurtowych odbiorców możliwość co
pozwala
na
korzystne
negocjacje
cenowe
● obniżenie kosztów zaopatrzenia i zbytu przez lepsze wykorzystanie transportu
●
oszczędności
w
czasie
(hurtowe
zaopatrzenie
i
sprzedaż)
● możliwość tworzenia dla grupy własnej sieci odbiorców (hurt, supermarkety, zakłady
przetwórcze)
● możliwość unowocześniania technologii produkcji i stosowania postępu
biologicznego (odpowiedni dobór nowych wydajnych odmian, stosowanie wymiany
materiału siewnego i zarodowego)
Przyjęte przez Radę Gminy Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania
Przestrzennego Gminy zawiera założenia polityki działań samorządu w tym priorytecie
a mianowicie zakłada: przeznaczenie 430 ha terenów użytkowanych rolniczo pod
inwestycje ( osiedla mieszkaniowe, tereny przemysłowo – usługowe); przejęcie 380 ha
użytków rolnych pod lasy ; ochronę przekształcania trwałych użytków zielonych ,
zwłaszcza w dolinach rzecznych na grunty orne dla wzmocnienia struktur
przyrodniczych.
Przedsięwzięcia podejmowane dotychczas przez samorząd gminy nie przyniosły
oczekiwanych rezultatów co powoduje, iż nadal istnieją problemy wiążące się z tym
priorytetem .
IDENTYFIKACJA PROBLEMOW W OBSZARZE – ROZWÓJ WIELOFUNKCYJNY OBSZARÓW
WIEJSKICH ,ZAPEWNIENIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W GOSPODARCE LEŚNEJ
(ZWIĘKSZENIE LESISTOŚCI I POPRAWA KONDYCJI DRZEWOSTANU)
● bardzo niski poziom propagowania wiedzy o zaletach i korzyściach grup
producenckich, ich funkcjonowaniu w innych krajach unijnych;
● niski poziom informacji o formach grup producenckich; podstawach prawnych ich
powstawania i działania;
● brak pomocy i informacji ze strony kompetentnych osób i podmiotów w zakresie
możliwości podjęcia działalności usługowej dla rolnictwa;
Strona 75
2006
● niewystarczający stopień infrastruktury technicznej , drogowej na terenach
przeznaczonych pod działalność pozarolniczą;
● niski stopień działań w zakresie ochrony infrastruktury leśnej ;
● brak informacji w zakresie promocji działań na rzecz rozwoju turystyki i agroturystyki
na terenie Gminy.
PRIORYTET 4
TWORZENIE I ROZBUDOWA INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ, EDUKACYJNEJ,
OCHRONY ZDROWIA,
ZDROWIA, SPORTOWEJ I KULTURALNEJ
Dynamiczny rozwój infrastruktury społecznej, oświatowej, sportowej i kulturalnej
szansą na wzmocnienie atrakcyjności gminy , osiągnięcie pożądanego stopnia
utożsamiania się z gminą, wzmocnienie spójności
spójności mieszkańców, wzrost poziomu życia
ludności wiejskiej
Słabo rozwinięta infrastruktura społeczna, oświatowa , sportowa i kulturalna stanowi
jedno z najpoważniejszych barier wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich.
Właściwa polityka prowadzona przez samorząd gminy w tym priorytecie powinna w
sposób optymalny przyczynić się do zrównoważonego rozwoju gminy. Bowiem
równomierne tworzenie i rozbudowa tej infrastruktury czyni gminę atrakcyjną zarówno
dla społeczności lokalnej jak i dla przybyszów czy potencjalnych inwestorów.
Zróżnicowana oferta obiektów sportowo-kulturalnych i społecznych stwarza szanse na
aktywny udział społeczności lokalnej w ich korzystaniu.
Wszystkie dotychczasowe działania samorządu gminy skierowane były na
zabezpieczenie podstawowej infrastruktury zapewniającej realizację zadań
przypisanych ustawą. Priorytet ten odgrywa pierwszoplanową rolę w działaniach gminy
bowiem wydatkowane są na te cele ogromne środki finansowe. Największy koszt
gminy w tym priorytecie stanowi koszt utrzymania placówek oświatowych.
4.1. Działania w zakresie budowy i rozbudowy infrastruktury edukacyjnej
Systematyczne polepszanie bazy edukacyjnej gwarancją podnoszenia jakości
kształcenia i wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży obszarów wiejskich
Budynki oświatowe to obiekty adaptowane jak Szkoła Podstawowa i Gimnazjum w
Iwinach bądź wybudowane w latach siedemdziesiątych i wcześniej – Szkoła
Podstawowa w Raciborowicach Górnych, Szkoła Podstawowa w Tomaszowie
Bolesławieckim. Szkoła Podstawowa w Szczytnicy. Jedynie Szkoła Podstawowa w
Warcie Bolesławieckiej jest obiektem stosunkowo nowym , wybudowanym w latach
Strona 76
2006
dziewięćdziesiątych. Wszystkie placówki oświatowe wymagają nie tylko bieżącej
konserwacji ale dostosowania do aktualnych potrzeb wynikających z sytuacji
demograficznej, wymagań określonych przepisami prawa. Stąd też niezbędne jest
podejmowanie takich działań, które spowodują dostosowanie tych placówek do
potrzeb bieżących a jednocześnie biorące pod uwagę rosnące wymogi jakości
kształcenia oraz konieczność wyrównywania szans dzieci i młodzieży wiejskiej z ich
rówieśnikami z miast.
Problemem samorządu w tym zakresie jest niezbędna modernizacja placówek
oświatowych . Modernizacja ta prowadzona powinna być w kilku kierunkach .
Pierwszy to dokonanie podstawowych remontów placówek oświatowych dla
zabezpieczenia ich prawidłowego funkcjonowania.
Drugi to modernizacja innej infrastruktury edukacyjnej podnoszącej jakość kształcenia
dzieci i młodzieży a tym samym stwarzającej warunki do wyrównywania szans dzieci i
młodzieży wiejskiej.
Efektywna edukacja o wysokiej jakości jest kluczowym warunkiem rozwoju
społeczeństwa a także drogą do podnoszenia jakości życia , tak w wymiarze
indywidualnym , jak i społecznym.
Efektywność kształcenia zależy w dużej mierze od stanu i jakości infrastruktury
edukacyjnej oraz obiektów sportowych i wyposażenia w nowoczesny sprzęt technodydaktyczny.
Kolejny kierunek działania samorządu to zapewnienie – w ramach swoich możliwości
finansowych – optymalnej ilości obiektów sportowych stanowiących gwarancję
właściwego i efektywnego prowadzenia zajęć z wychowania fizycznego - jak wiemy
ustawa o systemie oświaty wprowadziła dodatkową godzinę zajęć z wychowania
fizycznego. Zajęcia z tego przedmiotu prowadzone we właściwy sposób i w obiektach
do tego przystosowanych wpływają w ogromnym stopniu na poprawę i zachowanie
zdrowia oraz kondycji fizycznej dzieci i młodzieży.
Należałoby się również zastanowić nad sposobem ich wykorzystania przez społeczność
lokalną w godzinach popołudniowych jako elementu zdrowego i przyjemnego
spędzania wolnego czasu.
Kierunkiem podjęcia działań w tej dziedzinie powinno być wychodzenie naprzeciw
potrzebom związanym z zapewnieniem możliwości nauki w placówkach oświatowych
gminy dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej. Gminne placówki oświatowe oraz
obiekty sportowe odnotowują w tej zakresie duże braki. Stąd niezbędne jest ich
dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych .
Samorząd gminy otrzymuje sygnały i zgłaszane są wnioski o wzroście liczby dzieci
uczęszczających do przedszkola działającego w ramach Zespołu SzkolnoPrzedszkolnego w Iwinach. Obiekt , w którym znajduje się przedszkole przystosowany
jest do objęcia opieką ograniczonej liczby dzieci. Tylko optymalna liczba dzieci może
liczyć na właściwą opiekę ze strony wychowawców.
Niepokój władz samorządu Gminy wzbudzają zapowiedzi dalszego obniżenia
obowiązkowego wieku szkolnego . Obowiązek ten obejmowałby również 5- latków.
Wiążę się to z kolejnym problemem jakim jest zapewnienie stosownej infrastruktury.
Strona 77
2006
W związku z powyższym należałoby się zastanowić nad potrzebą wyznaczenia miejsca
budowy bądź adaptacji obiektu przedszkolnego dla zabezpieczenia obecnych i
ewentualnie przyszłych potrzeb w tej dziedzinie.
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE – INFRASTRUKTURA EDUKACYJNA
● zły stan infrastruktury edukacyjnej wymagający;
- wymiany pokrycia dachowego – Iwiny, Tomaszów Bolesławiecki, Raciborowice
Dolne;
- wymiany instalacji gazowej w Iwinach;
- remontu schodów prowadzących do wejścia szkół – Iwiny, Raciborowice Dolne;
- wymiany posadzek i wykładzin w salach lekcyjnych – Iwiny, Raciborowice
Dolne;
- remontu części piwnicznej szkoły Iwiny;
- termomodernizacji budynków oświatowych – Iwiny, Raciborowice Dolne;
- wykonania elewacji zewnętrznej – Iwiny , Warta Bolesławiecka;
● niedostosowanie obiektów oświatowych dla osób niepełnosprawnych
( podjazdy , windy) – Iwiny, Tomaszów Bolesławiecki, Warta Bolesławiecka;
● zły stan boiska przy szkole w Raciborowicach Dolnych;
● potrzeba dodatkowego boiska z salą gimnastyczną dla szkoły podstawowej Iwiny ;
● zły stan placówki oświatowej w Szczytnicy , konieczna rozbudowa dla wzrastających
potrzeb wynikłych
z systematycznego zasiedlania osiedla mieszkaniowego w
Szczytnicy;
● zły stan ogrodzenia szkół - Iwiny, Raciborowice Dolne, Tomaszów Bolesławiecki;
● zły stan przyszkolnego amfiteatru – Warta Bolesławiecka;
● potrzeba obiektu przedszkolnego dla zaspokojenia wzrastających w tej dziedzinie
potrzeb;
● braki występujące w wyposażeniu szkół w pomoce dydaktyczne – Iwiny, Warta
Bolesławiecka, Raciborowice Górne, Tomaszów Bolesławiecki;
● braki występujące w wyposażeniu sprzętu sportowego – Iwiny, Warta Bolesławiecka,
Raciborowice Górne, Tomaszów Bolesławiecki
Strona 78
2006
4.2. Działania w zakresie budowy
budowy i rozbudowy infrastruktury społecznej . ochrony
zdrowia, sportu , kultury
W Gminie Warta Bolesławiecka działalność kulturalna prowadzona jest przez Gminne
Centrum Kultury. Celem działalności tej placówki jest krzewienie i upowszechnianie
kultury w środowisku wiejskim. Rozpowszechnianie kultury w naszej gminie odbywa
się w sposób równomierny tzn. wszyscy mieszkańcy gminy mają równy dostęp do
placówek kulturalnych .W każdej wsi gminy wybudowane zostały świetlice wiejskie,
które stanowią centra wszelkich imprez kulturalnych , są zasadniczym elementem w
edukacji społeczeństwa , kształtowana jest w nich świadomość kulturowa i tożsamość
lokalna. Kultura stanowi nieodzowny składnik rozwoju społecznego i gospodarczego
gminy, Zdajemy sobie sprawę , że same obiekty kulturalne nie stanowią o szerokim
rozwoju kultury, jednakże możemy czuć satysfakcję , iż społeczność lokalna w każdym
zakątku gminy może uczestniczyć w rozwoju kultury , wychodzić z propozycjami
kulturalnymi , tworzyć zespoły , grupy zainteresowań itp. mając do dyspozycji obiekt
przeznaczony tylko dla tych celów.
Obiekty kulturalne budowane były od lat dziewięćdziesiątych. Ich stan techniczny jest
różny. Świetlice wiejskie Iwiny, Warta Bolesławiecka, Wilczy Las , Jurków, Lubków są
stosunkowo nowymi obiektami. Natomiast świetlice wiejskie w Wartowicach , w
Iwinach osiedle II, oraz Dom Kultury w Tomaszowie Bolesławieckim wymagają
gruntownego remontu. Nie oznacza to jednak , iż pozostałe świetlice wiejskie nie
wymagają ciągłych poprawek dla ich lepszego funkcjonowania. Możliwości budżetowe
gminy w odniesieniu do zaspokojenia potrzeb w zakresie poprawy stanu obiektów
kultury są ograniczone. Przypisywanie gminom coraz to nowych zadań bez pokrycia
finansowego powoduje, iż środki przeznaczane na tą dziedzinę życia nie są wielkie .
Dlatego też istotną kwestią jest sięganie do środków unijnych , w których wyznaczone
programy operacyjne Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wspierają
wszelkie działania mające wpływ na zwiększenie atrakcyjności i konkurencyjności
regionu. Rozwój kultury jest niewątpliwie elementem stymulującym rozwój społecznogospodarczy regionu.
Nasza gmina jest zasiedlona w zasadniczej większości przez imigrantów z byłej
Jugosławi ,stąd też ważna jest na tym terenie kultura bałkańska , która jest
pieczołowicie pielęgnowana. Działające na terenie gminy zespoły „Podgrodzianki” i „
Niespodzianki” promują tę kulturę sławiąc ją na terenie całego kraju. Promocja ta jest
niezmiernie ważna i dlatego elementem wskazanym w tym zakresie byłoby założenie i
prowadzenie Gminnej Izby Regionalnej .
Zdrowie i sport dwa nierozerwalnie zagadnienia, które w obecnych czasach są
wyzwaniem dla wszystkim . Obecna sytuacja zdrowotna nie nastraja optymistycznie.
Obowiązujące w tym zakresie przepisy niejednokrotnie są tak niejednoznaczne i
sprzeczne , że powodują kolosalne trudności w realizacji ustawowych zadań z zakresu
służby zdrowia przez organa odpowiedzialne za te zadania.
Zakres działania i zadania Gminy w zakresie ochrony zdrowia określone są przepisami
prawa tj. ustawą z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym oraz ustawą z
dnia 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym .
Gmina zobowiązana jest do zabezpieczenia dostępności do świadczeń z zakresu
podstawowej opieki zdrowotnej, położnictwa i ginekologii oraz stomatologii .
Strona 79
2006
Właściwa dostępność do usług medycznych to zapewnienie obiektów, sprzętu i
wyposażenia . Niestety koszt zapewnienia tych elementów jest bardzo wysoki.
Istniejąca na terenie gminy baza ochrony zdrowia zapewnia mieszkańcom
podstawową opiekę zdrowotną .Samorząd gminy zdaje sobie sprawę , iż obiekty , w
których świadczone są usługi medyczne mimo wielu dokonanych modernizacji
niezbędnych do dostosowania się do wymogów unijnych nie są na najwyższym
poziomie. Zaadoptowane na siedzibę ośrodka zdrowia w Warcie Bolesławieckiej
pomieszczenia szkoły podstawowej w Warcie Bolesławieckiej mogą być dla
społeczności lokalnej przedmiotem dumy. Ośrodek jest jasny, przestronny , dorównuje
standardom europejskim i sukcesywnie wyposażany jest w nowoczesny sprzęt
medyczny. Stworzone w nich warunki pracy dla personelu oraz warunki przyjęć dla
pacjentów gwarantują świadczenie usług medycznych na wysokim poziomie. Działania
samorządu w tej dziedzinie powinny być skierowane przede wszystkim na podnoszenie
jakości świadczenia usług medycznych. Stąd konieczne jest podjęcie decyzji
dotyczących dalszego remontu ośrodka zdrowia w Raciborowicach Górnych .
Przeprowadzona dotychczasowa modernizacja ośrodka nie w pełni spełnia
oczekiwania pacjentów . Obiekt ten wymaga dodatkowych prac remontowych –
kapitalny remont pokrycia dachowego, instalacji cieplnej oraz odnowa pomieszczeń
dotychczas nie remontowanych.
Bardzo istotnym działaniem w tej dziedzinie jest prowadzenie prawidłowej profilaktyki
zdrowia. Odpowiednio wcześnie podjęta diagnostyka i profilaktyka zapobiega w
zdecydowanym stopniu zagrożeniom zdrowia i życia mieszkańców gminy. Jednakże
prowadzenie tych badań ściśle związane jest z posiadaniem nowoczesnego sprzętu
medycznego . Samorząd gminy zdaje sobie sprawę z konieczności zaopatrzenia
placówek w sprzęt. W chwili obecnej ośrodek zdrowia w Warcie Bolesławieckiej oraz w
Raciborowicach Górnych wyposażone są aparat EKG+ USG.
Należałoby się również zastanowić na stworzeniem bazy sprzętu medycznego – choćby
tylko w jednym ośrodku – który gwarantowałby przeprowadzenie podstawowych
badań diagnostycznych ( badanie krwi, moczu, kału). Niewątpliwie wpłynęłoby to na
jakość świadczonych usług a jednocześnie byłoby istotnym elementem diagnostyki i
profilaktyki. Stworzenie bazy medycznej dla poprawy diagnostyki i profilaktyki nie jest
niestety jedynym elementem prawidłowo prowadzonej polityki samorządu w tym
zakresie, Może jeszcze ważniejsze jest uświadomienie społeczności lokalnej roli
kontroli swego organizmu. W kierunku tym prowadzone są działania samorządu gminy
polegające między innymi na organizacji wyjazdów na badania mammograficzne
kobiet , sprzyjaniu organizacjom zgłaszającym się do Gminy w celu przeprowadzenia
badań mieszkańców . Zdrowie i życie są bezcenne i dlatego uzasadnionym byłoby
zwiększenie aktywności działań na rzecz promocji diagnostyki i profilaktyki.
Konieczne jest również propagowanie wiedzy na temat rozszerzania się chorób
społecznych i cywilizacyjnych .
Prawidłowo funkcjonujący organizm człowieka uzależniony jest nie tylko od
prawidłowej profilaktyki, prawidłowego żywienia ale również od trybu życia . Dlatego
istotnym korzystnym elementem dla człowieka jest aktywny tryb życia, Jest on
najważniejszy przed wszystkim dla dzieci i młodzieży W dobie telewizji i komputerów
ich ruch fizyczny jest bardzo ograniczony. Dlatego też należy stwarzać warunki i
zachęcać do spędzania czasu aktywnie wypoczywając. Sport to czynnik gwarantujący
uzyskanie tężyzny, kondycji fizycznej oraz wpływający korzystnie na funkcjonowanie
naszego organizmu. Na terenie gminy infrastruktura w tym zakresie nie jest bogata.
Istniejące boiska szkolne i sportowe są w złym stanie technicznym i wymagają
Strona 80
2006
modernizacji . Niestety brak jest alternatywnych rozwiązań dla uprawiania sportu na
świeżym powietrzu. W chwili obecnej zarówno dzieci, młodzież jak i dorośli korzystają z
tych boisk. Uzasadnionym działaniem samorządu byłoby wprowadzenie innych
obiektów, które wzbogaciłyby bazę sportową i jednocześnie stanowiłyby dodatkowy
element podnoszący atrakcyjność naszej gminy. Nie należy również zapominać o
mieszkańcach w dojrzałym i podeszłym wieku dla których ruch jest szczególnie
wskazany. Doskonałym obiektem dla nich byłoby stworzenie ścieżek rowerowych ,czy
też obiektów lub pomieszczeń rehabilitacyjnych .
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE – BUDOWA I ROZBUDOWA
INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ, OCHRONY ZDROWIA, KULTURY , SPORTU
● potrzeba dokonania remontu placówek infrastruktury kulturalnej;
● niewystarczający poziom wyposażenia placówek kulturalnych w
nowoczesny sprzęt audiowizualny, nagłaśniający ( np. projektor multimedialny, ekrany,
nagłośnienia, oświetlenie sceny );
● niski poziom infrastruktury w zakresie promocji kultury regionalnej;
● niewystarczający stopień propagowania wiedzy na temat chorób
społecznych i cywilizacyjnych;
● niewystarczający poziom wyposażenia placówek ochrony zdrowia w nowoczesny
sprzęt medyczny;
● niewystarczająca ilość alternatywnych obiektów sportowych dla aktywnego
spędzenia czasu dzieci , młodzieży i dorosłych;
● niski stan techniczny infrastruktury sportowej;
Przyjęty w Strategii Rozwoju Gminy do 2008 roku zasadniczy obszar problemowy –
rozwój przedsiębiorczości lokalnej obejmuje politykę nakierowaną na wspieranie
działających na terenie gminy podmiotów gospodarczych oraz na tworzenie warunków
na rzecz pozyskania nowych przedsiębiorców. Wychodzi naprzeciw realizacji przyjętego
Strona 81
2006
w Strategii Województwa Dolnośląskiego do roku 2020 priorytetu- wspieranie
aktywności gospodarczej na Dolnym Śląsku. Obecna sytuacja społeczno gospodarcza
społeczności lokalnej jest bardzo trudna. Występujące na terenie gminy wysokie
bezrobocie zmusza samorząd gminy do poszukiwania rozwiązań, których efektem
byłoby stworzenie nowych miejsc pracy.
Priorytety przyjęte w tym obszarze to:
● wspieranie działających podmiotów gospodarczych w celu zachowania
istniejących miejsc pracy i wzmacnianie konkurencyjności rejonu;
● podejmowanie działań na rzecz pozyskiwania nowych przedsiębiorców.
PRIORYTET 5.
WSPIERANIE DZIAŁAJACYCH PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH
W CELU ZACHOWANIA ISTENIJĄCYCH MIEJSC PRACY I WZMACNIANIE
KONKURENCYJNOŚCI REJONU
Poprawa sytuacji społecznospołeczno- gospodarczej
gospodarczej gminy; wzmocnienie pozycji działających na
terenie gminy podmiotów na rynku regionalnym , krajowym, unijnym; zapewnienie
stabilnych miejsc pracy, kształtowanie pozytywnego obrazu gminy w działaniach na
rzecz rozwoju przedsiębiorczości
Od końca lat dziewięćdziesiątych
obserwuje się rozwój gminy w kierunku
przemysłowo- rolniczym .Działające w chwili obecnej podmioty gospodarcze w
przeważającej większości należą do branży handlowej. Niestety liczba działających
podmiotów, których działalność nakierowana jest na wykorzystanie bogatych zasobów
złóż mineralnych jest znikoma.
Rozwój społeczno – gospodarczy kraju, regionu czy gminy oparty jest przede wszystkim
na małych i średnich przedsiębiorstwach . W skali europejskiej to właśnie firmy małe i
średnie dają zatrudnienie ok. 66% wszystkich zatrudnionych i generują ok. 55%
wszystkich obrotów gospodarczych. Dolny Śląsk charakteryzuje duża ilość małych firm
– 96,1% , które zatrudniają do 9 pracowników. W gminie również w zdecydowanej
większości przeważają firmy małe . Odgrywają one jednak olbrzymią role na rynku
pracy na terenie gminy. Dlatego też działania samorządu powinny charakteryzować się
działaniami zmierzającymi do ich stałego wspierania i doskonalenia metod pomocy.
Stałe wspieranie i doskonalenie metod pomocy przedsiębiorcom ze strony gminy
powinno polegać głównie na:
● podejmowaniu działań związanych z dostępem przedsiębiorców do pozyskania
środków finansowych wewnętrznych bądź zewnętrznych;
● podejmowanie i wspieranie przedsięwzięć na rzecz otoczenia biznesu;
Strona 82
2006
● podejmowanie i wspierania działań nakierowanych na zdobywanie rynków ;
● prowadzenie polityki sprzyjającej rozwojowi przedsiębiorczości.
Dotychczasowe działania gminy prowadzone były w ograniczonym stopniu.
Należy wskazać również podstawowy problem działających na terenie gminy
podmiotów a mianowicie – zwiększenie zdolności pozyskiwania nowych rynków i
rozwijanie już posiadanych . Idzie to zawsze w parze z działaniami podnoszącymi
konkurencyjność firm. Wymaga to jednak dużego wsparcia finansowego.
Gmina wychodzi naprzeciw potrzebom firm budując i modernizując infrastrukturę
techniczną , komunikacyjną i kulturalną. Obecny bardzo wysoki stopień infrastruktury
technicznej jest na pewno elementem podnoszącym konkurencyjność firmy. Jest to
jednak podstawowy , niezbędny element działania podmiotu. W obecnym czasie na
rozwój firmy mają wpływ zdecydowanie inne czynniki. Najważniejszym jest posiadanie
kapitału finansowego dla dalszego rozwoju firmy. Ta bariera powoduje bowiem , iż
firmy ze względu na niski zasoby kapitałowe mają często problemy z płynnością
finansową zwłaszcza w sytuacjach załamań rynkowych. Nawet jeżeli są to firmy o
dużym potencjale rozwoju i chcące wejść na ścieżkę szybkiego rozwoju brak
dostatecznego kapitału skutecznie je blokuje.
Istotnym zadaniem w tym obszarze dla gminy jest wskazywanie źródeł pozyskiwania
środków finansowych. Są obszary finansowania, gdzie uzyskanie środków nie wymaga
spełnienia rygorystycznych kryteriów ( kredyty bankowe) a jedynie wiedzy, umiejętności
i cierpliwości ( fundusze unijne). Dlatego też właśnie pomoc w przekazywaniu tej
wiedzy i umiejętności powinna należeć do zadań gminy.
Działanie podmiotów na terenie gminy to gwarancja zabezpieczenia stałych miejsc
pracy. W interesie gminy jest, aby ta działalność ciągle się rozwijała a uzyskiwane
dochody służyły do inwestowania w ich rozwój. Stąd też niezwykle ważna jest tu
polityka władz gminy w zakresie podejmowania decyzji o systemie ulg i preferencji
podatkowych. Uzasadnione byłoby przyjęcie tezy, iż dobrze działające przedsiębiorstwo
to nie tylko podmiot płacący podatki ale przede wszystkim miejsce pracy . Tylko
wyważona polityka w tym zakresie może przynieść pozytywne efekty nie tylko dla
gminy ale również dla działającego podmiotu.
Słabością gminy w tej dziedzinie jest brak kompleksowego systemu ulg i preferencji
rozwoju przedsiębiorczości.
Wspomniane wyżej działania gminy dotyczące zapewnienia wysokiego stopnia
infrastruktury są jednym z przedsięwzięć na rzecz otoczenia biznesu.
Instytucje otoczenia biznesu odgrywają niebagatelną rolę w rozwoju przedsiębiorstw.
Spełniają istotną funkcję stymulującą , są źródłem specjalistycznej wiedzy i rozwiązań
dla przedsiębiorców. Niestety na terenie gminy obecność tych instytucji jest znikoma,
a znaczenie ich jest ogromne ponieważ:
● świadczą usługi doradczo- informacyjne poprzez seminaria, konferencje;
● świadczą usługi w zakresie spraw formalno – prawnych dotyczących prowadzenia
działalności gospodarczej , przygotowywania projektów dla uzyskania finansowania;
Strona 83
2006
● tworzą i utrzymują strony internetowe głównie w celu promocji przedsiębiorców oraz
aktualnych ofert dla przedsiębiorców;
● ułatwiają nawiązanie kontaktów handlowych z potencjalnymi kontrahentami
zagranicznymi;.
● udzielają wsparcie podmiotom chcącym uczestniczyć w targach, imprezach
wystawienniczych.
Dlatego też gmina powinna w miarę możliwości , podjąć działania , które wypełniłyby
lukę w tym zakresie. Przedsięwzięcia należy skierować przede wszystkim na wsparcie
przedsiębiorstw w trzech najważniejszych obszarach:
● poszukiwania i uzyskiwania źródeł finansowania;
● promocji działających na terenie gminy podmiotów oraz ich
produktów;
● prowadzonej polityki na rzecz rozwoju przedsiębiorczości.
IDENTYFIKACJA
PROBLEMÓW W OBSZARZE
WSPIERANIE DZIAŁAJĄCYCH
OBSZARZE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH W CELU ZACHOWANIA ISTENIEJĄCYCH MIEJSC
PRACY I WZMOCNIENIA KONKURENCYJNOŚCI REJONU
● brak kompleksowego systemu ulg i preferencji na rzecz rozwoju
przedsiębiorczości;
● niski poziom promocji lokalnych przedsiębiorców i ich produktów na zewnątrz;
● brak inicjatyw nakierowanych na propagowanie lokalnej
przedsiębiorczości na imprezach wystawienniczych ;
● brak propagowania informacji o odbywających się imprezach
wystawienniczych oraz o szansach uczestnictwa w nich lokalnych
przedsiębiorców;
● brak Punktu Doradczo – Informacyjnego będącego oparciem i źródłem wiedzy o
możliwościach pozyskiwania środków finansowych; wiedzy o instytucjach otoczenia
biznesu , itp. dla lokalnych przedsiębiorców;
● niski poziom aktywności działań na rzecz ułatwień w nawiązaniu
kontaktów handlowych z potencjalnymi kontrahentami zagranicznymi .
PRIORYTET 6.
DZIAŁANIA NA RZECZ POZYSKIWANIA NOWYCH PRZEDSIĘBIORCÓW
DO WYKORZYSTANIA ISTNIEJĄCYCH ZASOBÓW ZŁÓŻ MINERALNYCH,
MINERALNYCH,
Strona 84
2006
WOLNYCH OBIEKTÓW PRZEMYSŁOWYCH ORAZ W CELU PROPAGOWANIA
WŚRÓD SPOŁECZNOŚCI LOKALNEJ POSTAW PRZEDSIĘBIORCZYCH
Tworzenie ośrodków wzrostu i rozwoju gospodarczego gminy w celu zmniejszenia
dystansu rozwojowego do innych regionów; podnoszenie świadomości społeczności
lokalnej w kierunku zmiany postaw zachowania i działania na rzecz prowadzenia
działalności gospodarczej
Wzrost gospodarczy gminy to najważniejsze wyzwanie dla gminy. Wyzwanie to jest
bardzo trudne. Silna konkurencja ościennych miast i gmin powoduje , iż działania
samorządu w tym kierunku muszą być szczególne. Każde podjęte działanie na tym
obszarze wymaga analizy dotyczącej spodziewanych efektów tj. wzrostu liczby
potencjalnych inwestorów . Stworzone dotychczas bodżce dla przyszłych podmiotów
okazują się niewystarczające. Podejmując kolejne działania w tym zakresie należy
pamiętać o stworzeniu wizerunku gminy przyjaznej przedsiębiorcom i otwartej na nowe
inwestycje . Dla dynamicznego rozwoju gospodarczego Gminy wyznacznikami są:
● istniejące zasoby złóż mineralnych;
● racjonalne i efektywne wykorzystanie terenów gminy;
● kierunki polityki gospodarczej przyjęte przez gminę;
● działania na rzecz zmiany postaw społeczności lokalnej.
Gmina ma aktualny plan zagospodarowania przestrzennego , w którym wyznaczone
zostały tereny inwestycyjne . Słabością gminy w tym zakresie jest słaba infrastruktura
tych terenów. Mimo zapewnień, iż w chwili zgłoszenia się potencjalnego inwestora
podjęte będą natychmiastowe działania w celu zaopatrzenia terenu w brakujące media
, jak dotychczas brak jest odzewu ze strony przedsiębiorców.
Gmina w ostatnim okresie czasu podjęła szereg działań w celu pozyskania inwestorów
z zewnątrz. Przygotowane i wprowadzone zostały na strony internetowe oferty
inwestycyjne w języku polskim i angielskim. Wskazane byłoby umieszczenie tych ofert
na stronach internetowych specjalizujących się w ogłaszaniu tego typu informacji np.
strony o rynkach działek i nieruchomości. Ze stron tych najczęściej korzystają osoby
zainteresowanie nabyciem terenów to inwestycji. Dużym problemem dla gminy są
tereny poprzemysłowe i powojskowe . Terenem poprzemysłowym są tereny po byłych
zakładach ZG „KONRAD” w Iwinach . W planie zagospodarowania przestrzennego
gminy wskazane są jako tereny inwestycyjne. Jest to obszar o dużej powierzchni ,
wyposażony w media i posiadający obiekty przemysłowe. Barierą dla wejścia
potencjalnych inwestorów jest sytuacja własnościowa oraz połączenie komunikacyjne
z głównymi arteriami drogowymi bądź kolejowymi. Należałoby rozważyć utworzenie na
wspomnianym terenie „parku przemysłowego” jako terenu atrakcyjnego dla
potencjalnych inwestorów. Równolegle jednak konieczne byłoby wówczas podjęcie
Strona 85
2006
decyzji o budowie infrastruktury drogowej dla zapewnienia dostępności
komunikacyjnej tego terenu z drogą krajową nr 4 i autostradą A4.
Atutem gminy jest posiadanie zasobów złóż mineralnych, na bazie których może być
prowadzona działalność gospodarcza. W chwili obecnej zasoby te są wykorzystane w
małym stopniu. Przyczyną tego w głównej mierze są niesprzyjające warunki
gospodarcze oraz wahania rynkowe. Należałoby zastanowić się nad potrzebą
dokonania analizy rynku w kierunku zapotrzebowania na surowce występujące na
terenie Gminy i w przypadku trwale zwyżkującej koniunktury wskazywać w ofertach.
Ważnym pozytywnym bodźcem do inwestowania w gminie jest przyjęcie uchwały
zawierającej system ulg i zwolnień dla nowotworzonych firm. Zaproponowany w chwili
obecnej system jest zbyt ubogi aby stanowić ważny atut gminy w negocjacjach z
potencjalnym inwestorem .
Pozytywny element może stanowić bliskość Legnickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej
. Leży ona w bezpośrednim sąsiedztwie terenów gminy- miejscowość Szczytnica . Są to
tereny powojskowe i zdegradowane. Gmina zainwestowała na tych terenach budując
podstawową infrastrukturę techniczną . Na tym obszarze znajduje się duża ilość wolnej
substancji mieszkaniowej wymagającej gruntownej modernizacji ale jednocześnie
mogącej stanowić jeden z atutów przyciągnięcia inwestorów. W sąsiedztwie osiedla
znajdują się wolne tereny do zainwestowania oraz przebiega autostrada A 4.
Wskazana byłaby kontynuacja działań inwestycyjnych i pozainwestycyjnych dla
zwiększenia atrakcyjności i konkurencyjności terenu.
Kolejnym atutem wpływającym na zwiększenie szans w zdobyciu nowych
przedsiębiorców może być utworzenie punktu konsultacyjno – informacyjnego, którego
celem byłaby wszelka pomoc formalna dla przyszłych przedsiębiorców bez ich
szczególnego zaangażowania. Czas oczekiwania przedsiębiorców na załatwienie
wszystkich spraw formalnych wiele razy jest powodem rezygnacji z podejmowania
działalności gospodarczej.
Powstanie punktu konsultacyjno- informacyjnego byłoby nieocenionym źródłem
informacji nie tylko dla potencjalnych przedsiębiorców z zewnątrz ale także dla
społeczności lokalnej .
Wysokie bezrobocie na terenie gminy wymusza podejmowanie decyzji aktywizujących
mieszkańców , szczególnie mieszkańców młodych i w dojrzałym wieku dla uzyskania
postaw przedsiębiorczych i wzięcia spraw w „ w swoje ręce”.
Przedsiębiorczość to system tworzenia i pobudzania skłonności ludzi do takich
zachowań , inicjatyw i działań, które są bardziej racjonalne , bardziej skuteczne i
bardziej efektywne . Stąd też niezmiernie ważne jest:
● pobudzanie w świadomości ludzi ich wartości i pewności siebie;
● wskazywanie na konieczność doskonalenia umiejętności wykorzystania posiadanych
zdolności – przeważają opinie o przewadze wrodzonych cech nad nabytymi;
● wykrzesywanie umiejętności u tych osób, które niejednokrotnie same nie
dostrzegają u siebie;
● aktywne propagowanie hasła „ moja przyszłość w moich rękach”;
Niezmiernie ważne jest podkreślanie , iż własna firma może być zbudowana przede
wszystkim w oparciu o własne pasje i zainteresowania. Tylko społeczeństwo :
Strona 86
2006
● kreatywne i wykorzystujące swoje umiejętności ;
● mające odwagę do podejmowania wyzwań, jakim jest prowadzenie własnej
działalności gospodarczej;
● odważne i zdeterminowane w dążeniu do celu,
może sprostać wyzwaniom współczesnego świata i stać się konkurencyjne .
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE
POZYSKANIE NOWYCH
PRZEDSIĘBIORCÓW DO WYKORZYSTANIA ISTNIEJACYCH
ZASOBÓW ZŁÓŻ
MINERALNYCH , WOLNYCH OBIEKTÓW PRZEMYSŁOWYCH
ORAZ
W
CELU
PROPAGOWANIA WŚRÓD SPOŁECZNOSCI LOKALNEJ POSTAW PRZEDSIĘBIORCZYCH
PRZEDSIĘBIORCZYCH
● niski poziom infrastruktury technicznej oferowanych terenów
inwestycyjnych – Szczytnica ;
●
potrzeba intensyfikacji działań w kierunku
promocji
wolnych terenów
inwestycyjnych – specjalistyczne strony internetowe przeznaczone wyłącznie na tego
typu ogłoszenia
( np. nieruchomości , itp.);
● potrzeba kontynuacji działań inwestycyjnych i pozainwestycyjnych na osiedlu w
Szczytnicy – tereny powojskowe i zdegradowane oraz bliskość Legnickiej Specjalnej
Strefy Ekonomicznej;
● potrzeba analizy skuteczności ewentualnych działań w kierunku utworzenia „parku
przemysłowego „ na terenach po byłych zakładach ZG „Konrad „ w Iwinach wraz z
dostępnością komunikacyjną do drogi krajowej nr 4 i autostrady A4;
● rozważenie potrzeby ewentualnej analizy rynku popytu na złoża występujące na
terenie Gminy i w przypadku zwyżkowej koniunktury na rynku złóż mineralnych
zalegających na terenie Gminy ich aktywna promocja na zewnątrz;
● uboga propozycja ulg i zwolnień w systemie ulg i preferencji
podatkowych;
● brak Punktu Doradczo – Informacyjnego będącego oparciem i źródłem
wiedzy o warunkach zakładania własnej działalności gospodarczej ,wymogach
organizacyjnych, formalnych i prawnych;
● słaba edukacja ekonomiczna mieszkańców gminy;
● niski stopień propagowania wśród społeczności lokalnej postaw przedsiębiorczości.
3. SFERA SPOŁECZNA
Strona 87
2006
Przyjęty w Strategii Rozwoju Gminy do 2008 roku trzeci obszar problemowy –
przeciwdziałanie bezrobociu poprzez tworzenie stałych miejsc pracy obejmuje politykę
nastawioną na uzyskanie podstawowego rezultatu jakim jest :
● zmniejszenie liczby bezrobotnych ;
● zmniejszenie liczby osób zagrożonym wykluczeniem społecznym;
● zwiększenie aktywizacji osób bezrobotnych ;
● zwiększenie liczby osób przygotowanych do zmieniających się potrzeb rynku;
● zwiększenie liczby osób korzystających z dostępu do sieci internetowej – szansa na
zdobycie pracy.
Priorytety przyjęte w tym obszarze to:
● działania na rzecz tworzenia stałych miejsc pracy oraz organizacja nowych stanowisk
pracy na bazie funduszy Powiatowego Urzędu Pracy oraz w wyniku postępowań o
zamówienie publiczne;
● współdziałanie z Powiatowym Urzędem Pracy w celu realizacji zadań podnoszących
kwalifikacje i umiejętności zawodowe mieszkańców.
PRIORYTET 7
DZIAŁANIA NA RZECZ: TWORZENIA STAŁYCH MIEJSC PRACY,
ORGANIZACJA NOWYCH STANOWISK PRACY NA BAZIE FUNDUSZY
POWIATOWEGO URZĘDU PRACY ORAZ W WYNKU POSTĘPOWAŃ O
ZAMÓWIENIE PUBLICZNE; INTEGRACJA SPOŁECZNA i
PRZECIWDZIAŁANIE WYKLUCZENIU SPOŁECZNEMU;
Poprawa jakości życia mieszkańców poprzez pomoc i wspieranie wszelkich działań na
rzecz tworzenia nowych miejsc pracy; kształtowanie postaw i świadomości
mieszkańców w kierunku integracji społecznej osób wymagających szczególnego
wsparcia , zapobieganiu wykluczeniu
wykluczeniu społecznemu i propagowanie zdrowego stylu
życia , wolnego od uzależnień.
7.1 Działania w zakresie pomocy i wspierania wszelkich inicjatyw na rzecz tworzenia
nowych miejsc pracy
Bezrobocie obecnie największy problem społeczny w skali makro jak mikro.
Gmina również boryka się z tym problemem , bowiem bezrobocie prowadzi do
powstawania innych bardziej negatywnych zjawisk społecznych takich jak: szerzące się
Strona 88
2006
ubóstwo; zagrożenie wykluczeniem społecznym ; zagrożenie patologią społeczną;
negatywne stereotypy w odniesieniu do osób dotkniętych marginalizacją społeczną .
Niewątpliwie największym wyzwaniem dla samorządu gminy jest walka z bezrobociem
. Prawo do pracy jest jednym z podstawowych praw do życia , więc jego ograniczanie
lub negacja znosi odpowiedzialność za dobro wspólne, uczy postawy niechęci do pracy,
stwarza poczucie frustracji a w konsekwencji alienacji i odrzucenia przez
społeczeństwo.
Wysoki poziom bezrobocia w gminie związany jest przede wszystkim z zamknięciem
działających dużych zakładów pracy – ZG „Konrad” w Iwinach, Cementowni
„Podgrodzie” w Raciborowicach Górnych oraz likwidacją Państwowych Gospodarstw
Rolnych. Byli oni pracodawcą dla kilku tysięcy mieszkańców.
Niestety zmiany polityczne, społeczno – gospodarcze w kraju, koniunktura na rynkach
krajowych i światowych zadecydowały o zamknięciu tych firm i powstaniu ogromnego
bezrobocia .
Zmiany te dosięgły również gminy i powiaty ościenne, stąd też brak było i jest do chwili
obecnej alternatywnych miejsc pracy . Dodatkowym negatywnym elementem w
strukturze bezrobocia na terenie gminy jest napływ ludności z zewnątrz na tereny
powojskowe w Szczytnicy . Z racji wolnej substancji mieszkaniowej imigracja ciągle
trwa. W ślad za tym nie idzie rozwój gospodarczy i nie tworzą się nowe miejsca pracy. Z
przeprowadzonej analizy społecznej napływowej ludności można zdecydowanie
stwierdzić , iż są to osoby ubogie , których głównym źródłem dochodu jest zasiłek z
opieki społecznej. Jest to kolejny problem nie tylko z związany ze wzrostem bezrobocia
ale również z koniecznością zapewnienia tym ludziom minimalnej , określonej
przepisami prawa pomocy materialnej oraz tworzeniem się dużego środowiska
ubóstwa.
Wiemy , iż obszary ubóstw są szczególnie podatne na wszelkie patologie społeczne.
Jest to dla samorządu ogromny problem, Stąd też konieczne są działania na tym
terenie minimalizujące zagrożenia społeczne. Wskazane byłoby: zwiększenie
aktywności prowadzenia działań profilaktycznych propagujących wiedzę o
zagrożeniach ; wspieranie i pomoc wszelkiej najmniejszej oddolnej inicjatywy
społecznej w zakresie tworzenia bazy kulturalnej , sportowej dla zwiększania
aktywności społecznej miejscowej społeczności; wspieranie i pomoc w kierunku
propagowania wiedzy o szansach na rynku pracy , jego instrumentach i możliwościach
oraz warunkach z ich korzystania.
Przy planowaniu prac interwencyjnych i robót publicznych – samorządu oraz
Powiatowego Urzędu Pracy niezbędna jest szeroka informacja społeczna o ich
organizacji i warunkach uczestnictwa.
Dotychczasowe działanie w tym zakresie prowadzone były systematycznie i wielu
mieszkańców gminy z nich skorzystało. Mimo , iż efekt tych prac nie zawsze był w pełni
oczekiwany a poziom prac nie zawsze wysoki należy jednak stwierdzić , iż ze
społecznego punktu widzenia są one potrzebne i oczekiwane.
System prac publicznych , interwencyjnych wpływa na zapobieganie długotrwałego
bezrobocia . Prace te wykonywane byłyby przez osoby bezrobotne zagrożone
wykluczeniem społecznym bądź marginalizacja społeczną a źródłem ich
wynagradzania jest fundusz Urzędu Pracy. Jest to działanie doraźne, bowiem nie
likwiduje trwałego bezrobocia. Jednakże osoby zatrudnione w charakterze pracownika
Strona 89
2006
interwencyjnego lub przy robotach publicznych uczestniczą w procesie produkcji
społecznej, wykonują pracę przynoszącą wynagrodzenie. W tym momencie czują się
potrzebni i być może ,to, może w nich wyzwolić aktywność w kierunku zmiany swej
postawy i świadomości na rzecz poszukiwania źródeł wiedzy o szansach na znalezienie
pracy na dłuższy okres. Innym dodatkowym plusem tych form zatrudnienia może być
wejście na nowo długotrwale bezrobotnych do środowiska pracy i wyjście z
marginalizacji społecznej.
Nowe miejsca pracy to element szczególnej troski samorządu i wskazywany jest przy
każdej nadarzającej się sytuacji. Sytuacją taką są przetargi publiczne organizowane w
celu wyłonienia wykonawcy dla realizacji zadań inwestycyjnych. Niejednokrotnie w
kryteriach , będących podstawą wyboru wykonawcy jest stawianie kryterium
obowiązku zatrudnienia na okres realizacji zadania osób z terenu gminy mających
status bezrobotnego. Praktyka ta powinna być kontynuowana, bowiem jest jedną z
niewielu w chwili obecnej szans na zatrudnienie i sprawdzenie umiejętności
bezrobotnych – często tych bez żadnych kwalifikacji.
Bezrobotni z terenu gminy to temat podejmowany również przez władze samorządowe
przy negocjacjach z firmami podejmującymi działalność na terenie gminy.
Proponowane ulgi w podatkach w zamian za zatrudnienie naszych bezrobotnych to
kolejne działanie skierowane na tworzenie nowych miejsc pracy.
Ważnym zadaniem w tym zakresie jest również nieustanne prowadzenie działań
nastawionych na aktywność zawodową i społeczną bezrobotnych. Właściwe
przygotowanie zawodowe i społeczne może przyczynić się do osiągnięcia
samodzielności finansowej osób dotkniętych zjawiskiem bezrobocia.
Aktywność zawodowa to uczestnictwo w procesie produkcji społecznej i wykonywanie
pracy przynoszącej dochód.
Bezrobocie i aktywność zawodowa są ściśle ze sobą powiązane. Jest wiele powodów ,
dla których osoby chcące pracować i zdolne do pracy nie pracują. Należą do nich
przede wszystkim przekształcenia gospodarcze . W wyniku tych przekształceń
powstała duża grupa bezrobotnych bez odpowiednich kwalifikacji , które nie mogą
szybko znaleźć zatrudnienia. Ich niewielka mobilność oraz wysokie koszty dojazdu do
oddalonych miejsc pracy to kolejny element wpływający na utrzymywanie się
wysokiego poziomu bezrobocia. Stąd niezmiernie ważne jest wspieranie lokalnych
inicjatyw zmierzających do zmniejszenia skali problemu oraz wdrażanie działań na
rzecz wzrostu zatrudnienia przy wykorzystaniu współpracy z Powiatowym Urzędem
Pracy w Bolesławcu.
Należy intensywnie propagować wiedzę o szansach, ułatwieniach i możliwościach
aktywności zawodowej i społecznej. Istotnym elementem tym zakresie jest
wskazywanie instrumentów na istniejącym rynku pracy, które przełamywałyby postawy
bierności i apatii bezrobotnych wobec problemów związanych z wąskim rynkiem pracy
.
Współczesny rozwój cywilizacyjny ludzkości zmierza w kierunku społeczeństwa
informatycznego . Dostępność do nowoczesnej sieci telekomunikacyjnej jest
niezbędnym warunkiem dla rozwoju społeczności lokalnej. Tylko szeroka informacja
daje gwarancję sprawnego funkcjonowania obywateli i przyczyni się do zwiększenia
konkurencyjności gminy. Uzupełnieniem sieci powinny być publiczne punkty dostępu
do Internetu będące źródłem ogromnej informacji o edukacji, przedsiębiorczości.
Strona 90
2006
Powszechny dostęp do Internetu zapewni :
● poprawę jakości życia mieszkańców;
● bezpośrednią informację o ofertach pracy oferowanych w kraju i zagranicą;
● bezpłatne informacje przydatne dla każdego mieszkańca gminy bez względu na
przedział wiekowy ;
● przykłady dobrych działań w zakresie sposobów poszukiwania pracy czy też
podejmowania własnej działalności gospodarczej;
● wzrost jakości i efektywności systemu edukacji.
7.2. kształtowanie postaw i świadomości mieszkańców w kierunku integracji
społecznej osób wymagających szczególnego wsparcia , zapobieganie wykluczeniu
społecznemu i propagowanie zdrowego stylu życia , wolnego od uzależnień
Bezrobocie jest problemem , który można określić w dwóch skalach W skali społecznej
jako problem społeczny oznaczający się spadkiem przedsiębiorczości i produktywności,
prowadzący do upadku znaczenia wartości społecznych i zmiany hierarchii ich
ważności. W skali indywidualnej jako stres, który może doprowadzić w skrajnych
przypadkach do schorzeń psychicznych i większej podatności na schorzenia fizyczne.
Wyznaczone kierunki polityki społecznej samorządu gminy określają działania , które
powinny w głównej mierze przyczynić się do poprawy jakości życia wszystkich
mieszkańców społeczności lokalnej. W działaniach tych konieczne jest współpraca z
innymi jednostkami administracji publicznej oraz z instytucjami pozarządowymi . Takie
systemowe działanie , mające na celu pomoc tym, którzy nie potrafią rozwiązać swych
problemów samodzielnie , przy wykorzystaniu posiadanych środków , może przywrócić
im możliwość pełnego uczestnictwa w życiu społecznym. Gmina skupia się na dwóch
podstawowych zagadnieniach:
● kształtowaniu postaw i świadomości mieszkańców w kierunku integracji społecznej
osób wymagających szczególnego wsparcia;
● zapobieganiu wykluczeniu społecznemu i propagowaniu zdrowego stylu życia ,
wolnego od uzależnień
Obszar wymagający szczególnego wsparcia to osoby starsze , dzieci, osoby
niepełnosprawne. Działania gminy w tym zakresie są ograniczone ze względu brak
środków finansowych. Samorząd gminy doskonale zdaje sobie sprawę, iż w obecnej
sytuacji społeczno – gospodarczej sytuacja tego środowiska jest najtrudniejsza. W
miarę swoich możliwości podejmuje decyzje i realizuje zadania w kierunku aktywizacji
tych grup. W aktywny sposób – organizacyjnie, finansowo wspiera wszystkie inicjatywy
wychodzące z tego środowiska. Działające na terenie gminy zespoły ludowe to
aktywność właśnie osób starszych . Z racji swych zainteresowań ludowych mogą się
realizować na polu kultury krzewiąc i promując ją. Samorząd zdecydowanie popiera
tego typu działania. To między innymi z myślą o starszych , dzieciach i młodzieży
wybudowano w każdej wsi świetlice wiejskie. Są one miejscem wspólnych spotkań,
pogawędek i wymiany swoich doświadczeń np. kulinarnych. W świetlicach tych także
osoby starsze mogą uczestniczyć w spotkaniach z przedstawicielami różnych instytucji.
Świetlice posiadają kuchnie z wyposażeniem, które mogą służyć tym osobom do
Strona 91
2006
sporządzania wspólnych potraw z wykorzystaniem swojej wiedzy bądź wiedzy osoby
kompetentnej
(dietetyka) o zaletach kuchni dietetycznej . Świetlice te dostosowane są również dla
osób niepełnosprawnych
Dzieci i młodzież posiada w tych świetlicach sprzęt audiowizualny, sprzęt sportowy
( stół do tenisa stołowego, grys stołowe , itp.), który z powodzeniem jest wykorzystany.
Organizowane są w nich turnieje, zabawy i imprezy okolicznościowe.
Właśnie z myślą o osobach starszych , niepełnosprawnych , których stan zdrowia nie
pozwala na wyjazdy na występy znanych artystów do miast corocznie zaprasza się do
gminy znane z ekranu osoby. Samorząd w pełni wspiera, przed wszystkim
organizacyjnie, propozycje bezpłatnych badań i porad dla mieszkańców społeczności
lokalnej w celu szerszego dostępu dla osób starszych i niepełnosprawnych i
profilaktyki dla dzieci. Z myślą o środowisku osób wymagających szczególnego
wsparcia systematycznie wyposażane są ośrodki zdrowia w nowoczesny sprzęt
medyczny (EKG, USG) ; wybudowano przy nich podjazdy dla osób niepełnosprawnych .
Należy jednak stwierdzić , iż podejmowane działania nie zaspokajają w pełni potrzeb
tego środowiska. Samorząd gminy rozumie potrzeby w tym zakresie, ale w wielu
przypadkach ograniczony jest brakiem środków finansowych . W kolejno
podejmowanych działaniach w tej dziedzinie należałoby się zastanowić nad potrzebą
prowadzenia aktywnej profilaktyki zdrowotnej w środowisku ; dogłębnej analizy potrzeb
osób starszych i niepełnosprawnych; zwiększenia edukacji i systemu poradnictwa ;
promowania aktywnego i zdrowego trybu życia; wykorzystania potencjału
intelektualnego, doświadczenia życiowego osób starszych w działaniach na rzecz
społeczności lokalnej; rozszerzania kontaktu dzieci i młodzieży z osobami starszymi
będącymi w środowisku lokalnym autorytetami społecznymi dla kształtowania wśród
dzieci i młodzież pożądanego systemu
postaw i wartości; utworzenia usług
rehabilitacyjnych; likwidacji barier architektonicznych , komunikacyjnych , społecznych,
sprzętowych.
Ważne jest aby każde podjęte przez samorząd działanie prowadziło do rozwiązania
problemów występujących w tej dziedzinie i osiągnięcia celu jakim jest pobudzenie do
aktywności osób wymagających szczególnego wsparcia i zapobiegania ich
marginalizacji.
Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu to działania , których celem jest
eliminowanie niekorzystnych zjawisk społecznych wpływających na zaspokajanie
potrzeb życiowych. Mówiąc o wykluczeniu społecznym mamy na uwadze dwa aspekty;
aktywny i pasywny . W aspekcie aktywnym wykluczenie jest wyrazem dyskryminacji ,
prowadzonej polityki nierównych szans. W aspekcie pasywnym wykluczenie to brak
odpowiednich więzi społecznych , społecznej integracji .
Osoby wykluczone nie mają szans na otwartym rynku pracy. Dlatego tak ważna jest
integracja tych osób ze społecznością lokalną. Brak szans na rynku pracy wiąże się z
trwałym bezrobociem . Trwałe bezrobocie to tworzenie się obszarów ubóstwa , które w
ogromnym stopniu narażone są na patologie społeczne . Mówiąc o wykluczeniu mamy
najczęściej na myśli dorosłych. Jednakże analiza społeczna wykazuje bezspornie ,iż na
wykluczenie narażone są również dzieci i młodzież ze środowisk ubóstwa.
Marginalizacja społeczna dzieci i młodzieży często nazywana jest nieprzystosowaniem
społecznym . Brak pozytywnych autorytetów w środowisku, w którym przebywa, brak
Strona 92
2006
perspektyw związanych z brakiem środków finansowych , przyjęcie postaw rezygnacji i
apatii przez rodziców to wszystko wpływa na postawę, zachowanie i rozwój
intelektualny dzieci i młodzieży. Brak środków finansowych powoduje brak
zaspokojenia podstawowych potrzeb. W poszukiwaniu tych środków niejednokrotnie
dzieci i młodzież wstępuje na drogę przestępstwa. Brak kontroli ze strony rodziców , ich
bierna postawa powoduje ,iż zjawiska te rozszerzają się. Rodzice wskutek braku pracy
i narastających w związku z tym problemów starają się znaleźć środek na
„zapomnienie”. Najczęściej jest to alkohol , narkotyki i inne środki pozwalające się
odprężyć i zapomnieć , nie dbając przy tym o dzieci. Niestety jest to najgorszy sposób
na rozwiązanie narastających problemów.
Dzieci i młodzież z takiego środowiska również sięga po używki; zmienia system
wartości; przyjmuje postawę arogancji, brutalności; wchodzi na drogę przestępstwa
sam bądź w zorganizowanej destrukcyjnej grupie mylnie sądząc , iż są to zachowania
pozytywnie akceptowalne. W naszym środowisku szczególnym zagrożeniem może
stanowić środowisko na osiedlu w Szczytnicy. Jednakże w innych miejscowościach
gminy też są środowiska, w których
występuje
zjawisko nieprzystosowania
społecznego bądź istnieje zagrożenie powstania tego zjawiska. Stąd tez niezmiernie
ważne są tu działania samorządu skierowane na profilaktykę. Istniejący Gminny
Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii
zawiera plany działań profilaktycznych, w tym zakresie jednak nie stanowią
rozwiązania kompleksowego. Istnieje potrzeba utworzenia rozwiązania systemowego
zawierającego działania wspomagające osoby uzależnione i ich rodziny , w których
stworzone byłyby podstawy dla systematycznych działań na rzecz zmniejszania
środowisk z problemem marginalizacji społecznej.
W szkołach gminy przyjęte są programy wychowawcze i profilaktyki oraz podejmowane
działania w kierunku zapobiegania negatywnym zjawiskom. Jednakże liczba dzieci i
młodzieży zagrożonych niedostosowaniem społecznym rośnie. Efektywność działań
jest duża lecz skala problemu jest jeszcze większa. Gmina aktywnie działa na tym polu.
Gminna Komisja Do Spraw Rozwiązywania Problemów Alkoholowych prowadzi w
powstałych na terenie gminy świetlicach terapeutycznych spotkania z rodzicami bądź
jednym z nich , na których osoby przygotowane to tego typu rozmów , wskazują na
błędy wychowawcze, błędy zachowań oraz próbują wskazać drogi rozwiązania
problemu. Jest to bardzo trudne jednak daje nadzieję na poprawę świadomości rodzin
uzależnionych. Wskazane byłoby rozważenie zatrudnienia psychologa, osoby , która w
sposób najbardziej właściwy może dostrzec problem , dojść do porozumienia z
osobami uzależnionymi i wskazać sposób na zmianę postaw i wartości osób ze
środowisk zagrożonych wykluczeniem.
Należałoby się zastanowić nad potrzebą stworzenia świetlicy socjoterapeutycznej, z
profesjonalnym terapeutą – psychologiem przygotowanym do pracy z dziećmi
uzależnionymi - przy Gimnazjum w Iwinach. Sygnały o spożywaniu alkoholu i sięganiu
po tzw. „miękkie narkotyki” przez młodzież uczęszczającą do gimnazjum są istotnym
argumentem przemawiającym za taką potrzebą
Ze środków uzyskanych z pozwoleń na sprzedaż alkoholu wyposaża się świetlice w
sprzęt sportowy , audiowizualny celem promocji aktywnego, zdrowego trybu życia i
stworzenia
możliwości zagospodarowania wolnego czasu. Wskazane byłoby
Strona 93
2006
umożliwienie większego korzystania przez dzieci i młodzież w godzinach
popołudniowych i w dniach wolnych od nauki i pracy z sal gimnastycznych pod
kontrolą opiekuna.
Pozytywnym działaniem samorządu jest coroczne dofinansowanie i kierowanie
kilkorga dzieci z rodzin najbardziej zaniedbanych na kolonie letnie.
Właściwa opieka nad dziećmi i młodzieżą zaniedbanych wychowawczo , zapewnienie
im zajęć rozwijających zainteresowania, indywidualnych rozmów terapeutycznych ,
grupowych zajęć terapeutycznych może w znacznym stopniu przyczynić się do
ukształtowania w nich pozytywnych postaw i zachowań.
Pożądana byłaby zmiana nastawienia szkolnych pedagogów z moralizatorskiego na
bardziej partnerskie, które ułatwia dzielenie się młodych ludzi swoimi trudnościami i
problemami.
Uzasadnieniem byłoby również wzmocnienie działań kontrolnych przedsiębiorców
sprzedających napoje alkoholowe;
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE – DZIAŁANIA NA RZECZ TWORZENIA
STAŁYCH MIEJSC PRACY ORAZ ORGANIZACJA NOWYCH STANOWISK
STANOWISK PRACY NA BAZIE
FUNDUSZY POWIATOWEGO URZĘDU PRACY ORAZ W WYNIKU POSTĘPOWAŃ O
ZAMÓWIENIE
PUBLICZNE,
INTEGRACJA
SPOLECZNA,
PRZECIWDZIAŁANIE
WYKLUCZENIU SPOŁECZNEMU
● intensyfikacja działań w kierunku ściślejszej współpracy z Powiatowym Urzędem
Pracy dla organizacji i finansowania robót i możliwości zatrudniania bezrobotnych;
● potrzeba wzmożenia działań na rzecz propagowania szerokiej wiedzy
o
instrumentach
rynku pracy ( roboty publiczne, prace interwencyjne, dodatek
aktywizacyjny);
● niewystarczająca efektywność działań w zakresie promocji podejmowania i
prowadzenia działalności gospodarczej z uwypukleniem możliwości skorzystania z
instrumentów rynku pracy ( dotacje na działalność gospodarczą, refundacja kosztów
wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego);
● potrzeba kontynuacji podejmowania tematu – miejsca pracy- przy prowadzeniu
negocjacji z potencjalnymi bądź działającymi w gminie przedsiębiorcami ;
● nie w pełni wykorzystane kryterium - zatrudnienie – w postępowaniach o udzielenie
zamówienia publicznego;
● niewielka liczba osób korzystających z dostępu do sieci internetowej ;
● brak infrastruktury informatycznej administracji publicznej dla szerszego dostępu do
e- usług ;
● potrzeba dogłębnej analizy potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych;
● niski stopień edukacji i systemu poradnictwa ;
● niski poziom promowania aktywnego i zdrowego trybu życia;
Strona 94
2006
● nie w pełni wykorzystany potencjał intelektualny, doświadczenie
życiowe osób starszych w działaniach na rzecz społeczności lokalnej;
● potrzeba rozszerzania kontaktu dzieci i młodzieży z osobami starszymi będącymi w
środowisku lokalnym autorytetami społecznymi dla kształtowania wśród dzieci i
młodzież pożądanego systemu postaw i wartości;
● niski poziom utworzenia usług rehabilitacyjnych;
● potrzeba likwidacji barier architektonicznych , komunikacyjnych ,
społecznych, sprzętowych.
● brak rozwiązania systemowego , w którym zawarte byłyby działania wspomagające
osoby uzależnione i ich rodziny , w których stworzone byłyby podstawy dla
systematycznych działań na rzecz zmniejszania środowisk , w których występuje
problem marginalizacji społecznej;
● potrzeba zatrudnienia psychologa, osoby , która w sposób najbardziej właściwy może
dostrzec problem , porozumieć się z osobami uzależnionymi i wskazać sposób na
zmianę postaw i wartości osób ze środowisk zagrożonych wykluczeniem;
● brak świetlicy terapeutycznej w Gimnazjum ;
● ubogie propozycje alternatywne dla zagospodarowania wolnego czasu dzieci i
młodzieży.
PRIORYTET 8.
WSPÓŁDZIAŁANIE Z POWIATOWYM URZĘDEM PRACY W KIERUNKU PODNOSZENIA
KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH I UMIEJĘTNOŚCI MIESZKAŃCÓW GMINY I ZWIĘKSZENIA
SZANS NA ZATRUDNIENIE OSÓB Z TRUDNOSCIAMI NA RYNKU PRACY
Zmniejszenie bezrobocia lokalnego poprzez: wspieranie nabywania, zmiany,
podnoszenie kwalifikacji i umiejętności osób bezrobotnych i poszukujących pracy a
przez to zwiększanie dostępu do zatrudnienia i włączenia się do rynku pracy;
podnoszenie poziomu wykształcenia , zdobywanie wiedzy , możliwości
przekwalifikowania zawodowego dla zwiększenia mobilności na rynku pracy osób z
trudnościami na rynku pracy.
Gmina Warta Bolesławiecka należy do gmin o wysokiej stopie bezrobocia .
Przemiany społeczno – gospodarcze spowodowały , iż przestały funkcjonować w
gminie zakłady zatrudniające największą liczbę osób między innymi takie jak: ZG
Strona 95
2006
„KONRAD” w Iwinach, Cementownia „Podgrodzie” w Raciborowicach Górnych. Z braku
alternatywnych źródeł pracy powstała spora rzesza bezrobotnych, której kwalifikacje i
umiejętności zawodowe nie pokrywają się z potrzebami rynku pracy. Stąd też
niezbędna jest ze strony samorządu pomoc i wsparcie dla wszelkich oddolnych
inicjatyw społecznych czy też inicjatyw organizacji pozarządowych w zakresie
przygotowania osób poszukujących pracy do zdolności szybkiego reagowania na
wymagania rynku pracy .
Utrzymująca się wysoka stopa bezrobocia na terenie gminy świadczy o ogromnym
problemie jakim jest bezrobocie. W dobie szybkiego rozwoju społeczno –
gospodarczego a przede wszystkim rozwoju nowych technik i technologii wielkim
wyzwaniem jest szybka reakcja na te przemiany . Wiąże się to z koniecznością
nabywania ciągłej wiedzy , zdobywania coraz wyższego poziomu i jakości
wykształcenia. Szansą na zdobycie zatrudnienia i zwiększenie swojej konkurencyjności
na rynku pracy mieszkańców społeczności lokalnej jest nabywanie umiejętności
poprzez kształcenie ustawiczne oraz przekwalifikowanie zawodowe.
Świadomość mieszkańców w zakresie konieczności uczestnictwa w ciągłej edukacji
jest różna ,w zależności od wieku oraz środowiska, w którym żyje. Coraz wyższą
świadomość edukacyjną
obserwuje się wśród dzieci i młodzieży. Najtrudniej
zmotywować osoby w starszych kategoriach wiekowych , które utraciły zatrudnienie
oraz osoby ze środowisk zagrożonych marginalizacją społeczną.
Ważnym zadaniem dla samorządu gminy jest dotarcie do tych środowisk i
propagowanie możliwości i miejsc nabywania wiedzy oraz korzyści jakie niesie ze sobą
zdobyta wiedza.
Wskazane byłoby systematyczne zdobywanie wiedzy na temat prowadzonych przez
Powiatowe Urzędy Pracy szkoleń i kursów . Aktualne oferty edukacyjne winny być
szeroko propagowanie na stronie internetowej gminy, w Biuletynie . Na bieżąco w
miejscach publicznych na tablicach ogłoszeń winna być informacja o instrumentach
rynku pracy ( stażach, przygotowaniach zawodowych, dodatkach aktywizacyjnych), o
kontaktach z Powiatowym Urzędem Pracy.
Niezmiernie ważnym elementem w tej dziedzinie jest informacja i poradnictwo
zawodowe, polegające na udzielaniu bezrobotnym i innym osobom poszukującym
pracy pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia. Poradnictwo
to prowadzone jest między innymi przez urzędy pracy, stąd też konieczna jest ścisła
współpraca z ta instytucją . Aktualna wiedza o terminach , miejscach i zakresie
prowadzonego poradnictwa jest niezbędna dla przekazania dla wszystkich
zainteresowanych, którzy nie umieją, nie mają możliwości zdobycia tych informacji.
Innym instrumentem dla podnoszenia umiejętności zawodowych są staże i
przygotowanie zawodowe, które umożliwiają nabycie i doskonalenie kwalifikacji
zawodowych osobom bezrobotnym. Wszelkich informacji na ten temat można uzyskać
z Powiatowego Urzędu Pracy . Dlatego ważne jest ciągłe współdziałanie , wzajemna
pomoc i informacja. Wiedza ta winna być szeroko propagowana wśród osób z
trudnościami na rynku pracy.
Warto również wspomnieć o jeszcze jednej instytucji rynku pracy – Ochotniczych
Hufcach Pracy . OHP to instytucja dla młodzieży ze środowisk zaniedbanych ,
zagrożonych marginalizacją społeczną. Wykonuje zadania w zakresie zatrudnienia oraz
przeciwdziałania marginalizacji i wykluczeniu społecznemu młodzieży oraz jej
kształcenia i wychowania. Stąd też niezbędne jest szerokie propagowanie jej działań ze
Strona 96
2006
szczególnym wskazaniem na pomoc jaką niesie w pozyskiwaniu ofert pracy dla
młodzieży ze środowisk zagrożonych.
Samorząd gminy ma świadomość złożoności problemu jakim jest wychowanie i
zapewnienia zatrudnienia młodzieży trudnej. Dotychczasowe działania gminy w tym
zakresie przyniosły rezultaty w postaci dokładnego rozpoznania środowisk
zagrożonych; identyfikacji młodzieży „ trudnej” , dorosłych zagrożonych wykluczeniem
społecznym. Właśnie tym mieszkańcom oferowane są możliwości zdobycia nowych
umiejętności zawodowych, przekwalifikowania się . Należałoby w szerszym stopniu
wskazywać korzyści z kontaktów z instytucjami rynku pracy.
IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW W OBSZARZE – WSPÓŁDZIAŁANIE Z POWATOWYM
URZEDEM PRACY W KIERUNKU
KIERUNKU PODNOSZENIA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH I
UMIEJĘTNOŚCI MIESZKAŃCÓW GMINY I ZWIĘKSZENIA SZANS NA ZATRUDNIENIE
OSÓB Z TRUDNOŚCIAMI NA RYNKU PRACY
● niska świadomość edukacyjna osób zagrożonych marginalizacją społeczną;
● niewystarczający poziom propagowania możliwości i miejsc nabywania wiedzy oraz
korzyści jakie niesie ze sobą zdobyta wiedza;
● niski stopień popularyzacji innych niż Urzędy Pracy instytucji rynku pracy i ich zadań (
OHP);
● niewystarczający poziom informacji o instrumentach rynku pracy w zakresie
podnoszenia kwalifikacji i umiejętności zawodowych ( staże , przygotowania
zawodowe, kursy, szkolenia, poradnictwo zawodowe );
Strona 97
2006
III. IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW
W WYZNACZONYCH PRIORYTETACH I DZIAŁANIACH STRATEGICZNYCH
(PRZYJĘTYCH PRZEZ SAMORZAD GMINY WARTA BOLESŁAWIECKA)
SFERA
LP
1.0.
PRIORYTET
Poprawa jakości środowiska
1.
Przestrzenna
LP
1.1.
DZIAŁANIE
PROBLEM
Zaopatrzenie w wodę , jakość 1.niewystarczająca ilość własnych ujęć wody
wód
wraz z infrastrukturą stanowiąca potencjalne
zagrożenie przed:
● utratą bezpłatnej dostawy wody pitnej dla
społeczności lokalnej przez kombinat KGHM
„POLSKA MIEDŹ” S.A. Lubin
wskutek
wypełnienia leja depresji i ustania obowiązku
bezpłatnej dostawy przez kombinat;
●brakiem
dostatecznego
zapewnienia
bezpieczeństwa ekologicznego mieszkańców;
●brakiem alternatywnego własnego źródła
wody pitnej mimo posiadania znacznych
zasobów wysokiej jakości wód podziemnych;
● niedostatecznym wpływem samorządu
gminnego na koszty dostarczania wody pitnej
ujęć obcych;
● niebezpieczeństwem szybkiego wzrostu
kosztów dostarczania wody pitnej z ujęć
obcych;
2.niewystarczający stopień systematycznego
oczyszczania
koryt
rzek
i
rowów
Strona 98
2006
melioracyjnych.
1.2
Budowa
i
infrastruktury
kanalizacyjnej
1.3.
Racjonalna
odpadami
Strona 99
2006
● brak w pełni zmodernizowanej sieci
modernizacja kanalizacyjnej w gminie;
wodno- ● niski stopień realizacji kanalizacji
burzowej;
● brak właściwych metod i sposobów
zagospodarowania komunalnych osadów
ściekowych;
● niski stopień upowszechniania wiedzy o
skutkach niewłaściwego odprowadzania
ścieków oraz wprowadzania zanieczyszczeń
do wód powierzchniowych
● brak odpowiednich składowisk , które
gospodarka powierzchnią i wyposażeniem
odpowiadałyby wymogom unijnym;
● brak pojemników do selektywnej zbiórki
odpadów gromadzonych przez
mieszkańców;
● brak rozwiązania związanego z wywozem
odpadów użytkowych celem wtórnego ich
wykorzystania;
● brak urządzeń do produkcji z komunalnych
osadów ziemi oraz urządzeń sortowniczych
do odpadów;
● brak programu rekultywacji składowisk
przewidzianych w najbliższym czasie do
zamknięcia;
● brak działań w kierunku skutecznego
wydzielania odpadów niebezpiecznych ze
strumienia odpadów komunalnych i ich
odrębnej zbiórki na terenie gminy;
● brak działań wspierających indywidualne
oraz przemysłowe formy utylizacji odpadów
pochodzenia organicznego;
● brak organizacji i środków transportu dla
odpadów wielkogabarytowych;
● brak dostatecznej wiedzy wśród
społeczności
lokalnej
o
szkodliwości
tworzenia „dzikich” składowisk;
● mała skuteczność działań w kierunku
likwidacji „dzikich” składowisk;
● brak
rozwiązań organizacyjnych dot.
prawidłowego gospodarowania odpadami
azbestowymi i roli samorządu gminnego w
tym obszarze oraz metod i sposobów
współpracy
samorządu
gminnego
i
społeczności lokalnej w tym stopień i formę
zaangażowania samorządu gminnego w
zakresie
pomocy
organizacyjnej
i
informacyjnej o źródłach pomocy finansowej
przy usuwaniu wyrobów zawierających azbest
1.4.
Ochrona przyrody,
ziemi i gleb
Strona 100
2006
● brak waloryzacji obszarów przyrodniczo
cennych ;
powietrza, ● brak inwentaryzacji zabytkowych założeń
zieleni;
● brak waloryzacji krajobrazowej pod kątem
aktywności turystycznej gminy;
● brak ustalenia granicy polno-leśnej w celu
wyznaczenia obszarów do zalesień i
zadrzewień w terenach rolniczej przestrzeni
produkcyjnej;
● brak oznakowań terenów i obszarów o
szczególnych walorach przyrodniczych;
● istnienie dużej ilości gospodarstw,
podmiotów ogrzewanych węglem, miałem
itp. skutkujące dużym zanieczyszczeniem
powietrza w okresie grzewczym;
● niewielki stopień wykorzystania
odnawialnych źródeł energii;
● bardzo niski stopień termomodernizacji
budynków wpływającej na wielkość strat
ciepła i wielkość emisji zanieczyszczeń do
powietrza;
● niski stopień propagowania wśród
społeczności lokalnej zalet modernizacji
palenisk domowych i wykorzystania paliwa
grzewczego opartego na biomasie
( drewno, słoma);
● niezadowalający stan dróg zwłaszcza dróg
powiatowych i wojewódzkich wpływających
na stopień emisji zanieczyszczeń związanych
z ruchem komunikacyjnym;
● brak aktualnych map gleboworolniczych;
● brak punktów informacyjnych dla
rolników w zakresie informacji o sposobach
nawożenia,
o
walorach
gospodarstw
ekologicznych, produkcji zdrowej żywności;
●niedostateczne
promowanie
zalet
prowadzenia gospodarstw agroturystycznych,
mogących być ofertą turystyczną dla turystów
ceniących wypoczynek na łonie natury i
obcowanie z przyrodą.
Strona 101
2006
2.0.
Poprawa
infrastruktury 2.1.
drogowej i komunikacyjnej
Budowa
i
modernizacja ● potrzeba modernizacji i poszerzenia dróg
infrastruktury drogowej
gminnych łącznikowych;
- droga Iwiny obok sołtysa ;
- droga Szczytnica – Wilczy Las- osiedle
Szczytnica;
- droga Lubków – Tomaszów Bol.;
- droga Tomaszów Bol. obok sołtysa;
● potrzeba modernizacji drogi wojewódzkiej
w Warcie Bolesławieckiej w kierunku Iwin;
● konieczność modernizacji dróg
powiatowych biegnących przez teren gminy i
łączących się z powiatami i gminami
sąsiednimi;
- droga Wartowice – Jaroszewice;
- droga Raciborowice Górne – Żeliszów;
- droga biegnąca przez wieś Jurków;
● potrzeba poszerzenia o pas awaryjny drogi
krajowej nr 4 –Wilczy Las – Kruszyn;
● niezbędna stała komunikacja między
poszczególnymi wsiami Gminy;
● brak optymalnych rozwiązań
komunikacyjnych dla terenów
przeznaczonych pod inwestycje;
2.2.
Strona 102
2006
Poprawa bezpieczeństwa w ruchu ● niedostateczna ilość chodników przy
drogowym
drogach na których jest największe natężenie
ruchu;
● brak przejścia – wiaduktu na drogą
krajową nr 4 w Tomaszowie Bolesławieckim;
● niski stopień
zaangażowania się we
współudział w działaniach na rzecz
zapobiegania zagrożeniom drogowym;
● niski stopień działań na rzecz
propagowania zachowań dla poprawy
3.0.
Rozwój
wielofunkcyjny
obszarów
wiejskich,
zapewnienie
zrównoważonego rozwoju w
gospodarce
leśnej
(
zwiększenie lesistości oraz
poprawa kondycji obecnego
drzewostanu)
4.0.
Tworzenie
i
rozbudowa 4.1.
infrastruktury społecznej ,
edukacyjnej,
ochrony
Strona 103
2006
● bardzo niski poziom propagowania wiedzy
o zaletach i korzyściach grup producenckich,
ich funkcjonowaniu w innych krajach
unijnych;
● niski poziom informacji o formach grup
producenckich; podstawach prawnych ich
powstawania i działania;
● brak pomocy i informacji ze strony
kompetentnych osób i podmiotów w zakresie
możliwości podjęcia działalności usługowej
dla rolnictwa;
● niewystarczający stopień infrastruktury
technicznej , drogowej na terenach
przeznaczonych pod działalność pozarolniczą;
● niski stopień działań w zakresie ochrony
infrastruktury leśnej ;
● brak informacji w zakresie promocji
działań na rzecz rozwoju turystyki i
agroturystyki na terenie gminy.
Budowa
i
rozbudowa ● zły stan infrastruktury edukacyjnej
infrastruktury edukacyjnej
wymagający;
-wymiany
pokrycia dachowego – Iwiny,
zdrowia,
kulturalnej
Strona 104
sportowej
2006
i
Tomaszów
Bolesławiecki,
Raciborowice
Górne;
- wymiany instalacji gazowej w Iwinach;
- remontu schodów prowadzących do
wejścia szkół – Iwiny, Raciborowice Górne;
- wymiany posadzek i wykładzin w salach
lekcyjnych – Iwiny, Raciborowice Górne;
- remontu części piwnicznej szkoły Iwiny;termomodernizacji budynków oświatowych –
Iwiny, Raciborowice Górne;
- wykonania elewacji zewnętrznej – Iwiny ,
Warta Bolesławiecka;
● niedostosowanie obiektów oświatowych dla
osób niepełnosprawnych
( podjazdy , windy) – Iwiny, Tomaszów
Bolesławiecki, Warta Bolesławiecka;
● zły stan boiska sportowego w
Raciborowicach Górnych;
● potrzeba dodatkowego boiska z salą
gimnastyczną dla szkoły podstawowej Iwiny ;
● zły stan placówki oświatowej w Szczytnicy ,
konieczna rozbudowa dla wzrastających
potrzeb wynikłych
z systematycznego
zasiedlania osiedla mieszkaniowego w
Szczytnicy;
● zły stan ogrodzenia szkół - Iwiny,
Raciborowice
Górne,
Tomaszów
Bolesławiecki;
● zły stan przyszkolnego amfiteatru – Warta
Bolesławiecka;
● potrzeba obiektu przedszkolnego dla
zaspokojenia wzrastających w tej dziedzinie
potrzeb;
● braki występujące w wyposażeniu szkół w
pomoce dydaktyczne – Iwiny, Warta
Bolesławiecka,
Raciborowice
Górne,
Tomaszów Bolesławiecki;
● braki występujące w wyposażeniu sprzętu
sportowego – Iwiny, Warta Bolesławiecka,
Raciborowice
Górne,
Tomaszów
Bolesławiecki
4.2.
Strona 105
2006
Budowa
i
rozbudowa
infrastruktury społecznej, ochrony ● potrzeba dokonania remontu
zdrowia, sportu, kultury
placówek infrastruktury kulturalnej;
● niewystarczający poziom wyposażenia
placówek kulturalnych w nowoczesny sprzęt
audiowizualny, nagłaśniający ( np. projektor
multimedialny,
ekrany,
nagłośnienia,
oświetlenie sceny );
● niski poziom infrastruktury w zakresie
promocji kultury regionalnej;
● niewystarczający stopień propagowania
wiedzy na temat chorób
społecznych i
cywilizacyjnych;
● niewystarczający poziom wyposażenia
placówek ochrony zdrowia w nowoczesny
sprzęt medyczny;
● niewystarczająca ilość alternatywnych
obiektów
sportowych
dla
aktywnego
spędzenia czasu dzieci , młodzieży i
dorosłych;
● niski stan techniczny infrastruktury
sportowej;
2.
Gospodarcza
5.0.
Wspieranie
działających
podmiotów gospodarczych w
celu zachowania istniejących
miejsc pracy i wzmacnianie
konkurencyjności regionu
● brak kompleksowego systemu ulg i
preferencji na rzecz rozwoju
● niski poziom promocji lokalnych
przedsiębiorców i ich produktów na zewnątrz;
● brak inicjatyw nakierowanych na
propagowanie lokalnej przedsiębiorczości na
imprezach wystawienniczych ;
● brak propagowania informacji o
odbywających się imprezach
wystawienniczych oraz o szansach
uczestnictwa w nich lokalnych
przedsiębiorców;
● brak Punktu Doradczo – Informacyjnego
będącego oparciem i źródłem wiedzy o
możliwościach
pozyskiwania
środków
finansowych; wiedzy o instytucjach otoczenia
biznesu , itp. dla lokalnych przedsiębiorców;
● niski poziom aktywności działań na rzecz
ułatwień
w
nawiązaniu
kontaktów
handlowych z potencjalnymi kontrahentami
zagranicznymi .
6.0.
Działania
na
rzecz
pozyskiwania
nowych
przedsiębiorców
do
wykorzystania
istniejących
zasobów złóż mineralnych ,
wolnych
obiektów
przemysłowych oraz w celu
● niski poziom infrastruktury
technicznej oferowanych terenów
inwestycyjnych – Szczytnica ;
● potrzeba intensyfikacji działań w kierunku
promocji wolnych terenów inwestycyjnych –
specjalistyczne
strony
internetowe
przeznaczone wyłącznie na tego typu
Strona 106
2006
propagowania
wśród
społeczności lokalnej postaw
przedsiębiorczych
3.
Społeczna
7.0.
Tworzenie stałych miejsc 7.1.
pracy
oraz
organizacja
Strona 107
2006
ogłoszenia ( np. nieruchomości , itp.);
● potrzeba kontynuacji działań
inwestycyjnych i pozainwestycyjnych na
osiedlu w Szczytnicy – tereny powojskowe i
zdegradowane oraz bliskość Legnickiej
Specjalnej Strefy Ekonomicznej;
●
potrzeba
analizy
skuteczności
ewentualnych działań w kierunku utworzenia
„parku przemysłowego „ na terenach po
byłych zakładach ZG „Konrad „ w Iwinach
wraz z dostępnością komunikacyjną do drogi
krajowej nr 4 i autostrady A4;
● rozważenie potrzeby ewentualnej analizy
rynku popytu na złoża występujące na terenie
gminy i w przypadku zwyżkowej koniunktury
na rynku złóż mineralnych zalegających na
terenie gminy ich aktywna promocja na
zewnątrz;
●
uboga propozycja ulg i zwolnień w
systemie ulg i preferencji podatkowych;
● brak Punktu Doradczo – Informacyjnego
warunkach zakładania własnej działalności
gospodarczej ,wymogach organizacyjnych,
formalnych i prawnych;
● brak edukacji ekonomicznej mieszkańców
gminy;
● brak propagowania wśród społeczności
lokalnej postaw przedsiębiorczości.
Pomoc i wspieranie wszelkich ● intensyfikacja działań
inicjatyw na rzecz tworzenia ściślejszej
współpracy
z
w kierunku
Powiatowym
nowych stanowisk pracy na
bazie funduszy Powiatowego
Urzędu Pracy oraz w wyniku
postępowań o zamówienie
publiczne
;
integracja
społeczna i przeciwdziałanie
wykluczeniu społecznemu
nowych miejsc pracy
7.2.
Strona 108
2006
Kształtowanie
postaw
świadomości mieszkańców
Urzędem Pracy dla organizacji i finansowania
robót i możliwości zatrudniania bezrobotnych;
● potrzeba wzmożenia działań na rzecz
propagowania
szerokiej
wiedzy
o
instrumentach
rynku pracy ( roboty
publiczne, prace interwencyjne, dodatek
aktywizacyjny);
● niewystarczająca efektywność działań w
zakresie
promocji
podejmowania
i
prowadzenia działalności gospodarczej z
uwypukleniem możliwości skorzystania z
instrumentów rynku pracy ( dotacje na
działalność gospodarczą, refundacja kosztów
wyposażenia i doposażenia stanowiska pracy
dla skierowanego bezrobotnego);
● potrzeba kontynuacji podejmowania
tematu – miejsca pracy- przy prowadzeniu
negocjacji z potencjalnymi bądź działającymi
w gminie przedsiębiorcami ;
● nie w pełni wykorzystane kryterium zatrudnienie – w postępowaniach o
udzielenie zamówienia publicznego;
● niewielka liczba osób korzystających z
dostępu do sieci internetowej – szansa na
zdobycie pracy
● brak infrastruktury informatycznej
administracji publicznej dla szerszego
dostępu do e- usług ;
i
w ● potrzeba dogłębnej analizy potrzeb osób
kierunku integracji społecznej
osób
wymagających
szczególnego
wsparcia
,
zapobieganie
wykluczeniu
społecznemu i propagowanie
zdrowego stylu życia, wolnego od
uzależnień
Strona 109
2006
starszych i niepełnosprawnych;
● niski stopień edukacji i systemu
poradnictwa ;
● niski poziom promowania aktywnego i
zdrowego trybu życia;
● nie w pełni wykorzystany potencjał
intelektualny, doświadczenie życiowe osób
starszych w działaniach na rzecz społeczności
lokalnej;
● potrzeba rozszerzania kontaktu dzieci i
młodzieży z osobami starszymi będącymi w
środowisku
lokalnym
autorytetami
społecznymi dla kształtowania wśród dzieci i
młodzież pożądanego systemu postaw i
wartości;
● niski poziom utworzenia usług
rehabilitacyjnych;
● potrzeba likwidacji barier
architektonicznych , komunikacyjnych ,
społecznych, sprzętowych.
● brak rozwiązania systemowego , w którym
zawarte byłyby działania wspomagające
osoby uzależnione i ich rodziny , w których
stworzone
byłyby
podstawy
dla
systematycznych
działań
na
rzecz
zmniejszania środowisk , w których
występuje problem marginalizacji społecznej;
● potrzeba zatrudnienia psychologa, osoby ,
która w sposób najbardziej właściwy może
dostrzec problem , porozumieć się z osobami
uzależnionymi i wskazać sposób na zmianę
postaw i wartości osób ze środowisk
zagrożonych wykluczeniem;
● brak świetlicy terapeutycznej w
Gimnazjum ;
● ubogie propozycje alternatywne dla
zagospodarowania wolnego czasu dzieci i
młodzieży;
8.0.
Współdziałanie
z
Powiatowym Urzędem Pracy
w kierunku podnoszenia
kwalifikacji zawodowych i
umiejętności mieszkańców
Gminy i zwiększenia szans na
zatrudnienie
osób
z
trudnościami na rynku pracy
●niska świadomość edukacyjna osób
zagrożonych marginalizacją społeczną;
● niewystarczający poziom propagowania
możliwości i miejsc nabywania wiedzy oraz
korzyści jakie niesie ze sobą zdobyta wiedza;
● niski stopień popularyzacji innych niż
Urzędy Pracy instytucji rynku pracy i ich
zadań ( OHP);
● niewystarczający poziom informacji o
instrumentach rynku pracy w zakresie
podnoszenia kwalifikacji i umiejętności
zawodowych ( staże , przygotowania
zawodowe, kursy, szkolenia, poradnictwo
zawodowe );
Strona 110
2006
IV. CELE STRATEGICZNE I CELE OPERACYJNE
Określone obszary problemowe w przyjętych przez samorząd gminy priorytetach i działaniach wyznaczają cele strategiczne i operacyjne ,
które przyczynią się do ich osiągnięcia. Poniżej przedstawiono zdefiniowane cele strategiczne i operacyjne kierując się z identyfikowanymi
problemami w określonych obszarach rozwoju.
Strona 111
2006
PRZESTRZENNA
OBSZAR ROZWOJU
OCHRONA
ŚRODOWISKA
CEL STRATEGICZNY
1.0.
2.0.
Poprawa jakości środowiska w zakresie
zaopatrzenia w wodę i jakość wód
gospodarki wodno-kanalizacyjnej
Strona 112
2006
CEL OPERACYJNY
1.1.
Poszukiwanie i budowa ujęcia wody wraz z infrastrukturą
dla zabezpieczenia: dodatkowego alternatywnego własnego
źródła wody pitnej; wpływu samorządu gminy na koszty
dostarczania wody pitnej ; bezpieczeństwa ekologicznego
dostarczanej wody pitnej;
1.2.
Zwiększenie działań w kierunku systematycznego
oczyszczania koryt rzek i rowów melioracyjnych;
2.1.
Kontynuacja modernizacji sieci kanalizacyjnej w gminie;
2.2.
Kontynuacja budowy sieci kanalizacji burzowej;
2.3.
Opracowanie metod i sposobów zagospodarowania
komunalnych osadów ściekowych;
2.4.
Opracowanie metod upowszechniania wiedzy o skutkach
niewłaściwego odprowadzania ścieków
oraz wprowadzania zanieczyszczeń do wód
powierzchniowych
3.0.
gospodarki odpadami
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3.5.
3.6.
3.7.
3.8.
3.9.
3.10.
3.11.
Strona 113
2006
Opracowanie koncepcji zabezpieczenia gminy w
składowiska odpowiadające wymogom unijnym;
Zakup pojemników do selektywnej zbiórki odpadów
gromadzonych przez mieszkańców gminy;
Opracowanie systemu wywozu odpadów użytkowych celem
wtórnego ich wykorzystania;
Zakup urządzeń do produkcji z komunalnych osadów ziemi
oraz urządzeń sortowniczych do odpadów;
Opracowanie programu rekultywacji składowisk
przewidzianych do zamknięcia;
Opracowanie metod i sposobów skutecznego wydzielania
odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów
komunalnych i ich odrębnej zbiórki;
Podjęcie działań wspierających indywidualne oraz
przemysłowe formy utylizacji odpadów pochodzenia
organicznego;
Wypracowanie metod organizacji i wyposażenie w środki
transportu dla odpadów wielkogabarytowych;
Intensyfikacja działań w kierunku likwidacji „dzikich”
składowisk;
Aktywne propagowanie wśród społeczności lokalnej wiedzy
o szkodliwości tworzenia „dzikich „ składowisk
Opracowanie rozwiązań organizacyjnych dot. prawidłowego
gospodarowania odpadami azbestowymi i roli samorządu
gminnego w tym obszarze oraz metod i sposobów
współpracy samorządu gminnego i społeczności lokalnej w
tym stopień i formę zaangażowania samorządu gminnego
w zakresie pomocy organizacyjnej i informacyjnej o
źródłach pomocy finansowej przy usuwaniu wyrobów
4.0
ochrony przyrody, powietrza, ziemi i gleb
4.1.
Sporządzanie waloryzacji obszarów przyrodniczych cennych;
Sporządzenie inwentaryzacji zabytkowych założeń zieleni;
4.2.
4.3.
Sporządzenie waloryzacji krajobrazowej pod kątem
aktywności turystycznej gminy;
4.4.
Ustalenie granicy polno-leśnej w celu wyznaczenia obszarów
do zalesień i zadrzewień w terenach rolniczej przestrzeni
produkcyjnej;
4.5.
Ograniczenie ilości gospodarstw i obiektów podmiotów
gospodarczych ogrzewanych węglem i miałem poprzez
propagowanie korzyści z wykorzystania innych źródeł ciepła;
Eliminacja zanieczyszczeń poprzez systematyczną
termomodernizacją budynków użyteczności publicznej;
4.6.
Eliminacja zanieczyszczeń poprzez systematyczną
modernizację dróg;
4.7.
Opracowanie aktualnych map gleboworolniczych;
Strona 114
2006
4.8.
Stworzenie punktów informacyjnych dla rolników w
zakresie informacji o sposobach nawożenia, walorach
gospodarstw ekologicznych , produkcji zdrowej żywności;
4.9.
Promocja korzyści prowadzenia gospodarstw
agroturystycznych
INFRASTRUKTURA
DROGOWA
5.0.
6.0.
Poprawa infrastruktury drogowej i
komunikacyjnej
Poprawa bezpieczeństwa w ruchu
drogowym
Strona 115
2006
5.1.
Modernizacja i poszerzanie dróg gminnych łącznikowych;
5.2.
Modernizacja drogi wojewódzkiej biegnącej przez gminę w
kierunku Złotoryi;
5.3.
Modernizacja dróg powiatowych biegnących przez teren
Gminy i łączących się z powiatami i gminami sąsiednimi;
5.4.
Poszerzenie o pas awaryjny drogi krajowej nr 4 Wilczy Las –
Kruszyn;
5.5.
Stworzenie stałej komunikacji między poszczególnymi
wsiami gminy;
5.6.
Opracowanie optymalnych rozwiązań komunikacyjnych dla
terenów przeznaczonych pod inwestycje
6.0.
Kontynuacja budowy chodników przy drogach na których
jest największe natężenie ruchu;
6.1.
Budowa wiaduktu nad drogą krajową nr 4 w Tomaszowie
Bolesławieckim;
6.2.
Zwiększenie udziału samorządu gminnego w działaniach na
rzecz zapobiegania zagrożeniom drogowym;
6.3.
Wzmocnienie działań na rzecz propagowania zachowań dla
poprawy bezpieczeństwa w ruchu drogowym
INFRASTRUKTURA
OŚWIATOWA
INFRASTRUKTURA
SPOŁECZNA,
OCHRONY
ZDROWIA,
KULTUIRY I
SPORTU
7.0.
8.0.
Poprawa infrastruktury edukacyjnej oraz
wyposażenia
7.1.
Systematyczne remonty i modernizacje szkół
podstawowych i gimnazjum wraz z dostosowaniem ich do
potrzeb osób niepełnosprawnych;
7.2.
Modernizacja nawierzchni boisk szkolnych;
7.3.
Rozbudowa placówki oświatowej w Szczytnicy;
7.4.
Modernizacja ogrodzeń szkół;
7.5.
Modernizacja przyszkolnego amfiteatru przy szkole
podstawowej w Warcie Bolesławieckiej;
7.6.
Budowa obiektu przedszkolnego dla wzrastających potrzeb
w tej dziedzinie;
7.7.
Systematyczne wyposażanie szkół w nowe pomoce
dydaktyczne i sprzęt sportowy
Poprawa infrastruktury społecznej, ochrony 8.1.
zdrowia, kultury i sportu oraz jej
wyposażenie
8.2.
Strona 116
2006
Remont i modernizacja placówek kulturalnych;
Modernizacja boisk sportowych ;
8.3.
Budowa alternatywnych obiektów sportowych dla
aktywnego spędzenia czasu dzieci, młodzieży i dorosłych;
8.4.
Wzbogacenie obiektów kulturalnych w miejsca promocji
kultury regionalnej;
8.5.
Systematyczne wyposażanie placówek kulturalnych w
nowoczesny sprzęt audiowizualny, nagłaśniający
( np. projektor multimedialny , ekrany, nagłośnienia,
oświetlenie sceny);
8.6.
Systematyczne wyposażanie placówek ochrony zdrowia w
nowoczesny sprzęt medyczny
OBSZAR ROZWOJU
ROZWÓJ
GOSPODARCZY
CEL STRATEGICZNY
9.0.
Wspieranie działających w gminie
podmiotów gospodarczych dla zachowania
istniejących miejsc pracy i wzmacnianie
konkurencyjności regionu
Strona 117
2006
CEL OPERACYJNY
9.1.
Opracowanie kompleksowego systemu ulg i preferencji na
rzecz rozwoju przedsiębiorczości;
9.2.
Aktywizacja promocji lokalnych przedsiębiorców i ich
produktów na zewnątrz ;
9.3.
Podjęcie inicjatyw skierowanych na propagowanie lokalnej
przedsiębiorczości na imprezach wystawienniczych
( współpraca z organizatorami imprez);
9.4.
Współdziałanie z instytucjami organizującymi wystawy w
zakresie terminów wystaw i szans uczestnictwa w nich
lokalnych przedsiębiorców;
9.5.
Utworzenie punktu doradczo-informacyjnego będącego
oparciem i źródłem wiedzy dla lokalnych przedsiębiorców o
możliwościach pozyskiwania środków finansowych; wiedzy
o instytucjach otoczenia biznesu;
10.0.
Pozyskiwanie nowych przedsiębiorców do
wykorzystania istniejących zasobów złóż
mineralnych, wolnych obiektów
przemysłowych oraz wypracowywanie
wśród społeczności lokalnej postaw
przedsiębiorczych
9.6.
Aktywizacja działań na rzecz ułatwień w nawiązaniu
kontaktów handlowych z potencjalnymi kontrahentami
zagranicznymi
10.1.
Wykonanie niezbędnej infrastruktury technicznej na
obszarach przeznaczonych pod inwestycje;
10.2.
Intensyfikacja działań w kierunku promocji wolnych
terenów inwestycyjnych Gminy na specjalistycznych
stronach internetowych( np. nieruchomości);
10.3.
Kontynuacja działań inwestycyjnych i pozainwestycyjnych
na terenach powojskowych, zdegradowanych – Szczytnica
ze względu na bliskość Legnickiej Specjalnej Strefy
Ekonomicznej i wolnych terenów inwestycyjnych i wzrost
szans na pozyskanie potencjalnych inwestorów;
10.4.
Opracowanie analizy skuteczności działań w kierunku
utworzenia „parku przemysłowego” na terenach po byłych
zakładach ZG „Konrad” w Iwinach wraz z dostępnością
komunikacyjną do drogi krajowej nr 4 i autostrady A 4;
10.5.
Opracowanie analizy rynku popytu na złoża mineralne
występujące na terenie gminy i w przypadku trwalej,
zwyżkowej koniunktury ich aktywna promocja na zewnątrz
Wzbogacenie propozycji ulg i zwolnień w systemie
istniejących ulg i preferencji podatkowych;
10.6.
Strona 118
2006
Utworzenie punktu doradczo – informacyjnego będącego
oparciem i źródłem wiedzy o warunkach zakładania własnej
działalności gospodarczej , wymogach organizacyjnych ,
10.7.
Podjęcie działań w zakresie edukacji ekonomicznej
mieszkańców gminy;
10.8.
Szerokie propagowanie wśród społeczności lokalnej postaw
3. SFERA SPOŁECZNA
OBSZAR ROZWOJU
ROZWÓJ
SPOŁECZNY
CEL STRATEGICZNY
11.0.
CEL OPERACYJNY
Tworzenie stałych miejsc pracy,
11.1.
organizacja nowych stanowisk pracy na
bazie funduszy Powiatowego Urzędu Pracy
oraz w wyniku postępowań o zamówienie
publiczne; integracja społeczna i
11.2.
przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu
Strona 119
2006
Wzmożenie działań na rzecz propagowania szerokiej wiedzy
o instrumentach rynku pracy ( roboty publiczne, prace
interwencyjne, dodatki aktywizacyjne);
Aktywizacja działań w zakresie promocji podejmowania i
prowadzenia działalności gospodarczej z uwypukleniem
możliwości skorzystania z instrumentów rynku pracy (
dotacje na działalność gospodarczą, refundacja kosztów
wyposażenia i doposażania stanowiska pracy);
11.3.
Kontynuacja podejmowania w negocjacjach z
potencjalnymi bądź działającymi w gminie
przedsiębiorcami tematu – miejsca pracy;
11.4.
Przyjmowanie w postępowaniach o udzielenie zamówienia
publicznego kryterium – zatrudnienie;
11.5.
Zwiększenie liczby osób korzystających z dostępu do sieci
internetowej;
11.6.
Przebudowa infrastruktury informatycznej administracji
publicznej dla szerszego dostępu do e- usług ;
11.7.
Opracowanie analizach potrzeb osób starszych i
niepełnosprawnych;
11.8.
Aktywizacja działań w zakresie edukacji i systemu
poradnictwa;
11.9.
Szerokie promowanie aktywnego i zdrowego trybu życia;
11.10. Optymalne wykorzystanie potencjału intelektualnego,
doświadczenia życiowego osób starszych w działaniach na
rzecz społeczności lokalnej;
11.11. Poszerzanie kontaktu dzieci i młodzieży z osobami
starszymi będącymi w środowisku lokalnym autorytetami
społecznymi dla kształtowania wśród dzieci i młodzieży
systemu postaw i wartości;
11.12. Wzbogacenie usług rehabilitacyjnych;
11.13. Likwidacja barier architektonicznych, komunikacyjnych,
społecznych , sprzętowych dla podniesienia jakości życia
osobom niepełnosprawnym;
11.14. Opracowanie kompleksowego systemu zawierającego
działania: wspomagające osoby uzależnione i ich rodziny ;
będące podstawą dla systematycznych działań na rzecz
Strona 120
2006
zmniejszenia środowisk zagrożonych marginalizacją
społeczną;
11.15. Podjęcie działań w celu zatrudnienia psychologa, osoby,
która we właściwy sposób może dostrzec problem,
porozumieć się z osobami uzależnionymi i wskazać sposób
na zmianę postaw i wartości osób ze środowisk
11.16. Utworzenie świetlicy terapeutycznej w Gimnazjum;
12.0.
Współdziałanie z Powiatowym Urzędem
Pracy i innymi instytucjami rynku pracy w
kierunku podnoszenia kwalifikacji
zawodowych i umiejętności mieszkańców
Gminy i zwiększenia szans na zatrudnienie
osób z trudnościami na rynku pracy
Strona 121
2006
11.17
Wprowadzenie alternatywnych propozycji dla
zagospodarowania wolnego czasu dzieci i młodzieży
12.1.
Podnoszenie świadomości edukacyjnej osób zagrożonych
marginalizacją społeczną;
12.2.
Aktywizacja w propagowaniu możliwości i miejsc
nabywania wiedzy oraz korzyści jakie niesie za sobą
zdobyta wiedza;
12.3.
Popularyzacja innych niż Urzędy Pracy instytucji rynku pracy
i ich roli w pozyskaniu miejsc pracy
( OHP);
12.4.
Opracowanie sposobu szerokiej informacji o instrumentach
rynku pracy w zakresie podnoszenia kwalifikacji i
umiejętności zawodowych ( staże , przygotowania
zawodowe, kursy, szkolenia, poradnictwo zawodowe).
V. ZGODNOŚĆ PRZYJETYCH CELÓW STRATEGICZNYCH Z DOKUMENTAMI
STRATEGICZNYMI WSPÓLNOTY, KRAJU, REGIONU, GMINY
Określone w Planie Rozwoju Lokalnego cele strategiczne i operacyjne są w pełni
zgodne z priorytetami i kierunkami rozwoju przyjętymi przez dokumenty strategiczne
na poziomie wspólnotowym ,krajowym ,regionalnym i lokalnym.
Plan Rozwoju Lokalnego przyczyni się do realizacji wytycznych zawartych w
założeniach i strategiach na szczeblu wspólnotowym, krajowym , regionalnym i
lokalnym.
Cele określone w dokumentach strategicznych zawarte są w trzech podstawowych
sferach rozwoju społeczno – gospodarczego :przestrzenna, gospodarcza, społeczna.
Cele przyjęte przez Plan Rozwoju Lokalnego obejmują dłuższy horyzont czasowy i
osiągnięcie ich przyczyni się do rozwiązania zidentyfikowanych problemów lokalnych.
Jednocześnie ich realizacja pozwoli na :
● poprawę jakości środowiska ;
● poprawę bezpieczeństwa ekologicznego mieszkańców gminy;
● podniesienie konkurencyjności gminy;
● aktywizację społeczno – gospodarczą społeczności lokalnej;
● stworzenie nowych miejsc pracy;
● ograniczenie zjawiska marginalizacji społecznej;
Dokumenty strategiczne o znaczeniu ponadlokalnym
● Strategia Lizbońska
● Strategiczne Wytyczne Wspólnoty 2007 - 2013
● Europejska Polityka Transportowa do roku 2010 – Biała Księga;
● Europejska Strategia Zatrudnienia
● Krajowy Program Reform 2005 – 2008
● Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007 – 2013 – projekt ( NSRO)
● Narodowy Plan Rozwoju 2007 – 2013 ( NPR)
Strona 122
2006
● Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 roku ( SRWD)
● Regionalny Program Operacyjny i Zintegrowany Program Wojewódzki 2007 – 2013
– założenia ( RPO i ZPW )
● Dolnośląska Strategia Integracji Społecznej na lata 2005 – 2013 ( projekt)
● Założenia Programu Rozwoju Infrastruktury Transportowej i Komunikacyjnej Dla
Województwa Dolnośląskiego na lata 2005 - 2015
Dokumenty strategiczne o znaczeniu lokalnym
● Strategia Rozwoju Gminy na lata 2004 – 2008
● Program Ochrony Środowiska ( POŚ )
● Plan Gospodarki Odpadami ( PGO )
● Gminny Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania
Narkomanii – 2006 rok
● Program Rozwoju Oświaty do roku 2007
● Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Warta Bolesławiecka.
Poniżej przedstawiono tabelę zgodności Planu Rozwoju Lokalnego z dokumentami
strategicznymi.
ZGODNOŚĆ PRZYJĘTYCH CELÓW STRATEGICZNYCH Z DOKUMENTAMI
STRATEGICZNYMI GMINY< REGIONU < KRAJU I WSPÓLNOTY
LP
CEL STRATEGICZNY
1
Poprawa jakości
środowiska w
zakresie
zaopatrzenia w
wodę i jakość wód
ZGODNOŚĆ Z
DOKUMENTAMI
STRATEGICZNYMI
GMINY
Strategia Rozwoju
Gminy (SRG) – Cel
– zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy;; Program
Ochrony
Środowiska (POŚ),
Program
Gospodarki
Odpadami (PGO)
ZGODNOŚĆ Z
DOKUMENTAMI
STRATEGICZNYMI
WOJEWÓDZTWA
SRWD14 Priorytet –
zapewnienie
bezpieczeństwa
ekologicznego
społeczeństwa i
gospodarki;; RPO i
ZPW 2007 –
201315 –założenia
– Priorytet 4 –
poprawa stanu
środowiska
ZGODNOŚĆ Z
DOKUMENTAMI
STRATEGICZNYMI
KRAJU, WSPÓLNOTY
Strategiczne Wytyczne
Wspólnoty – cel
Wzmocnienie synergii
pomiędzy ochroną
środowiska a wzrostem
gospodarczym ; NSRO16projekt – PO
Infrastruktura i
Środowisko; NPR17 – PO
– wzmocnienie
potencjału rozwojowego
Strategia Rozwoju Województwa Dolnośląskiego
Regionalny Program Operacyjny i Zintegrowany Program Województwa na lata 2007-2013
16 Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia
17 Narodowy Plan Rozwoju
14
15
Strona 123
2006
2
Poprawa jakości
środowiska w
zakresie
gospodarki wodno
– ściekowej
SRG – Cel –
zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy; POŚ, PGO
3
Poprawa jakości
środowiska w
zakresie
gospodarki
odpadami
SRG – Cel –
zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy; POŚ , PGO;
Regulamin
utrzymania
czystości
czystości i
porządku na
terenie gminy
Warta
Bolesławiecka
4
Poprawa jakości
środowiska w
zakresie ochrony
przyrody, powietrza,
ziemi i gleb
SRG – Cel –
zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy; POŚ , PGO
Strona 124
2006
naturalnego oraz
zachowanie
różnorodności
biologicznej i
ochrona przyrody na
Dolnym Śląsku
SRWD Priorytet –
zapewnienie
bezpieczeństwa
ekologicznego
społeczeństwa i
gospodarki; RPO i
ZPW 2007 – 2013
–założenia –
Priorytet 4 –
poprawa stanu
środowiska
naturalnego oraz
zachowanie
różnorodności
biologicznej i
ochrona
na Dolnym Śląsku
SRWD Priorytet –
zapewnienie
bezpieczeństwa
ekologicznego
społeczeństwa i
gospodarki; RPO i
ZPW 2007 – 2013
–założenia –
Priorytet 4 –
poprawa stanu
środowiska
naturalnego oraz
zachowanie
różnorodności
biologicznej i
ochrona przyrody na
Dolnym Śląsku
SRWD Priorytet –
zapewnienie
bezpieczeństwa
ekologicznego
społeczeństwa i
gospodarki; RPO i
ZPW 2007 – 2013
–założenia –
Priorytet 4 –
poprawa stanu
środowiska
naturalnego oraz
zachowanie
różnorodności
regionów i
przekształcenia
strukturalne obszarów
wiejskich-PO rozwój
obszarów wiejskich
Wspólnoty – cel
pomiędzy ochroną
gospodarczym ; NSRONSRO
projekt – PO
Infrastruktura i
Środowisko; NPR – PO –
wzmocnienie potencjału
rozwojowego regionów i
przekształcenia
obszarów wiejskich
Wspólnoty – cel
pomiędzy ochroną
projekt – PO
Infrastruktura i
Środowisko; NPR – PO–
przekształcenia
obszarów wiejskich
Wspólnoty
Wspólnoty – cel
pomiędzy ochroną
projekt – PO
Infrastruktura i
Środowisko; NPR – PO –
przekształcenia
biologicznej i
ochrona przyrody na
Dolnym Śląsku
obszarów wiejskich
Wspólnoty-cel
Wspólnoty
rozszerzenie i poprawa
infrastruktury
transportowej;
Europejska polityka
transportowa
transportowa do roku
2010 – Biała Księga;
NSRO – projekt – PO
Infrastruktura i
Środowisko; NPR –
tworzenie nowoczesnej
sieci transportowej;
Krajowy Program
Reform 2005 – 2008 –
priorytet – rozwój i
modernizacja
infrastruktury
WspólnotyWspólnoty cel
rozszerzenie i poprawa
infrastruktury
transportowej;
Europejska polityka
transportowa do roku
2010 – Biała Księga;
NSRO – projekt – PO
Infrastruktura i
Środowisko; NPR –
tworzenie nowoczesnej
sieci transportowej;
Krajowy Program
Reform 2005 – 2008 –
priorytet - rozwój i
modernizacja
infrastruktury
Wspólnoty – cel
zwiększanie inwestycji w
kapitał ludzki poprzez
lepsza edukację i
zdobywanie kwalifikacji;
NSRO – projekt PO
konkurencyjna
gospodarka; NPR – RPO
– infrastruktura
społeczna; Krajowy
Program Reform 2005 –
2008 – priorytet –
5
Poprawa
infrastruktury
drogowej i
komunikacyjnej
SRG – Cel –
zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy; POŚ
SRWD – Priorytet –
poprawa spójności
przestrzennej
regionu;; RPO i ZPW
20072007-2013 –
Priorytet 8– rozwój
infrastruktury
komunikacyjnej na
Dolnym Śląsku;
Założenia Programu
Rozwoju
Infrastruktury
Transportowej i
Komunikacyjnej Dla
Wojewódz.
Dolnośląskiego na
lata 2005 - 2015
6
Poprawa
bezpieczeństwa w
ruchu drogowym
SRG – Cel –
zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy;
poprawa spójności
przestrzennej
regionu; stałe
podnoszenie stanu
bezpieczeństwa i
zdrowia
mieszkańców
województwa; RPO i
ZPW 2007 – 2013
– Priorytet 8 rozwój
infrastruktury
komunikacyjnej na
Dolnym Śląsku;
7
Poprawa
infrastruktury
edukacyjnej oraz
wyposażenia
SRG – Cel –
zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy; Program
Rozwoju Oświaty
SRWDSRWD- Priorytet –
zrównoważony
rozwój obszarów
wiejskich; RPO i
ZPW 2007 – 20132013
założenia -Priorytet
10 – budowa i
rozbudowa
infrastruktury
edukacyjnej na
Dolnym Śląsku;
Strona 125
2006
rozwój i modernizacja
infrastruktury
8
Poprawa
infrastruktury
społecznej, ochrony
zdrowia, kultury i
sportu oraz jej
wyposażenia
SRG – Cel –
zrównoważony
rozwój
inwestycyjny
Gminy;
9
Wspieranie
działających w
Gminie podmiotów
gospodarczych dla
zachowania
istniejących miejsc
pracy i
wzmacnianie
konkurencyjności
regionu
SRG – cel –
Rozwój
przedsiębiorczości
lokalnej
Strona 126
2006
zrównoważony
rozwój obszarów
wiejskich; stałe
podnoszenie
bezpieczeństwa i
zdrowia
mieszkańców;
RPO i ZPW 2007 –
2013 – założenia Priorytet 7 – rozwój
kultury oraz
zachowanie i
ochrona dziedzictwa
kulturowego na
Dolnym Śląsku;
Priorytet 11 –
modernizacja
infrastruktury
ochrony zdrowia na
Dolnym Śląsku
Podniesienie
atrakcyjności
inwestycyjnej
Dolnego Śląska;
Priorytet –
Wspieranie
aktywności
gospodarczej na
Dolnym Śląsku;
RPO i ZPW 2007 –
2013 – założenia
Priorytet 2 –
Wspieranie rozwoju
MŚP na Dolnym
Śląsku
Wspólnoty – cel pomoc
w utrzymaniu zdrowej
siły roboczej; NSRO –
RPO – inwestycje w
infrastrukturę ochrony
zdrowia oraz w
infrastrukturę społeczną,
PO Infrastruktura i
Środowisko; NPR – PO
rozwój infrastruktury
miast i obszarów
wiejskich
Wspólnoty – cel –
wspieranie innowacji i
promowanie
Krajowy Program
Reform 2005 – 20082008
Priorytet – rozwój
tworzenie i
utrzymywanie nowych
miejsc pracy oraz
zmniejszanie bezrobocia
NSRO – wzmocnienie
konkurencyjności
regionów i
przedsiębiorstw oraz
wzrost zatrudnienia; NPR
– Priorytet –
Przedsiębiorczość;
Zatrudnienie
10
Pozyskiwanie
nowych
przedsiębiorców do
wykorzystania
istniejących
zasobów złóż
mineralnych ,
wolnych obiektów
przemysłowych
oraz
wypracowywanie
wśród społeczności
lokalnej postaw
przedsiębiorczych
SRG – cel –
Rozwój
przedsiębiorczości
lokalnej
SRWD - Priorytet –
Podniesienie
atrakcyjności
inwestycyjnej
Dolnego Śląska;
Priorytet –
Wspieranie
aktywności
gospodarczej na
Dolnym Śląsku;
Priorytet – Poprawa
jakości i
efektywności
systemu edukacji i
badań naukowych;
RPO i ZPW 2007 –
2013 – założenia
Priorytet 2 –
Wspieranie rozwoju
MŚP na Dolnym
Śląsku;
Priorytet 2 EFS –
zwiększanie
możliwości
zatrudnienia osób z
trudnościami na
rynku pracy
11
Tworzenie stałych
miejsc pracy,
organizacja nowych
stanowisk pracy na
bazie funduszy
Powiatowego
Urzędu Pracy oraz
w wyniku
postępowań o
zamówienie
publiczne;
integracja
społeczna i
przeciwdziałanie
wykluczeniu
społecznemu
SRG –
Przeciwdziałanie
bezrobociu poprzez
tworzenie stałych
miejsc pracy;
Gminny Program
Rozwiązywania
Problemów
Alkoholowych i
Przeciwdziałania
Narkomanii –
2006 rok
Integracja
społeczna i
przeciwdziałanie
wykluczeniu
społecznemu; RPO i
ZPW 2007 – 2013
– założenia –
Priorytet 2 EFS –
zwiększenie
możliwości
zatrudnienia osób z
trudnościami na
rynku pracy ;
Priorytet 3 EFS Integracja
społeczna osób
wykluczonych i
zagrożonych
wykluczeniem
społecznym poprzez
włączanie ich do
rynku pracy;
Dolnośląska
Strategia Integracji
Społecznej na lata
Strona 127
2006
wspieranie innowacji i
promowanie
Europejska Strategia
Zatrudnienia - cel zaangażowanie większej
liczby osób w aktywną
działalność zawodową ,
utrzymanie wysokiego
poziomu aktywności
zawodowej ; Krajowy
2008-Priorytet
– rozwój
2008
tworzenie i
utrzymywanie nowych
miejsc pracy oraz
zmniejszanie bezrobocia
NSRO – wzmocnienie
konkurencyjności
regionów i
przedsiębiorstw oraz
wzrost zatrudnienia; NPR
– Priorytet –
Przedsiębiorczość;
Zatrudnienie
regionalna
konkurencyjność i
zatrudnienie; Krajowy
Program Reform
Reform 2005 –
2008 – Tworzenie i
utrzymywanie nowych
miejsc pracy i
zmniejszenie bezrobocia;
NSRO – PO Kapitał
ludzki ; NPR - – Priorytet
– Przedsiębiorczość;
Zatrudnienie
12
Współdziałanie z
Powiatowym
Urzędem Pracy i
innymi instytucjami
rynku pracy w
kierunku
podnoszenia
kwalifikacji
zawodowych i
umiejętności
mieszkańców
Gminy i
zwiększenie szans
na zatrudnienie
osób z
trudnościami na
rynku pracy
SRG –
Przeciwdziałanie
bezrobociu poprzez
tworzenie stałych
miejsc pracy
Strona 128
2006
2005 – 2013
Projekt
Integracja
społeczna i
przeciwdziałanie
wykluczeniu
społecznemu;
Priorytet – Poprawa
jakości i
efektywności
systemu edukacji i
badan naukowych;
RPO i ZPW 2007 –
2013
Priorytet 3 EFS Integracja
społeczna osób
wykluczonych i
zagrożonych
wykluczeniem
społecznym poprzez
włączanie ich do
rynku pracy;
Priorytet 4 EFS –
Poprawa jakości i
efektywności
edukacji na
potrzeby rynku
pracy; Dolnośląska
Strategia Integracji
Społecznej na lata
2005 – 2013
projekt
regionalna
konkurencyjność i
zatrudnienie; Krajowy
2008 – Tworzenie i
utrzymywanie nowych
miejsc pracy i
zmniejszenie bezrobocia;
NSRO – PO Kapitał
ludzki ; NPR - Priorytety
– Przedsiębiorczość;
Zatrudnienie; Wiedza i
kompetencje
VI. MIERNIKI
MIERNIKI PRODUKTU I REZULTATU
JAKO WYZNACZNIKI EFEKTÓW REALIZACJI CELÓW
OPERACYJNYCH I OSIĄGNIĘCIA CELÓW STRATEGICZNYCH
PRZYJĘTYCH W PLANIE ROZWOJU LOKALNEGO
OBSZAR ROZWOJU
OCHRONA ŚRODOWISKA
CELE STRATEGICZNE
1. Poprawa jakości środowiska w zakresie zaopatrzenia w wodę i jakość wód.
2. Poprawa jakości środowiska w zakresie gospodarki wodno-kanalizacyjnej.
3. Poprawa jakości środowiska w zakresie gospodarki odpadami .
4. Poprawa jakości środowiska w zakresie ochrony przyrody, powietrza, ziemi i gleb.
CELE OPERACYJNE
1. Poszukiwanie i budowa ujęcia wody wraz z infrastrukturą dla zabezpieczenia:
dodatkowego alternatywnego własnego źródła wody pitnej; wpływu samorządu gminy
na koszty dostarczania wody pitnej ; bezpieczeństwa ekologicznego dostarczanej wody
pitnej;
2. Zwiększenie działań w kierunku systematycznego oczyszczania koryt rzek i rowów
melioracyjnych;
3. Kontynuacja modernizacji sieci kanalizacyjnej w gminie;
4. Kontynuacja budowy sieci kanalizacji burzowej;
5. Opracowanie metod i sposobów zagospodarowania komunalnych osadów
ściekowych;
6. Opracowanie metod upowszechniania wiedzy o skutkach niewłaściwego
odprowadzania ścieków oraz wprowadzania zanieczyszczeń do wód powierzchniowych
7. Opracowanie koncepcji zabezpieczenia gminy w składowiska odpowiadające
wymogom unijnym;
8. Zakup pojemników do selektywnej zbiórki odpadów gromadzonych przez
mieszkańców gminy;
Strona 129
2006
9. Opracowanie systemu wywozu odpadów użytkowych celem wtórnego ich
wykorzystania
10.Zakup urządzeń do produkcji z komunalnych osadów ziemi oraz urządzeń
sortowniczych do odpadów;
11.Opracowanie programu rekultywacji składowisk przewidzianych do zamknięcia;
12.Opracowanie metod i sposobów skutecznego wydzielania odpadów
niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych i ich odrębnej zbiórki;
13.Podjęcie działań wspierających indywidualne oraz przemysłowe formy utylizacji
odpadów pochodzenia organicznego;
14.Wypracowanie metod organizacji i wyposażenie w środki transportu dla odpadów
wielkogabarytowych;
15.Intensyfikacja działań w kierunku likwidacji „dzikich” składowisk;
16.Aktywne propagowanie wśród społeczności lokalnej wiedzy o szkodliwości
tworzenia „dzikich „ składowisk;
17.Sporządzanie waloryzacji obszarów przyrodniczych cennych;
18.Sporządzenie inwentaryzacji zabytkowych założeń zieleni;
19.Sporządzenie waloryzacji krajobrazowej pod kątem aktywności turystycznej gminy;
20.Ustalenie granicy polno-leśnej w celu wyznaczenia obszarów do zalesień i
zadrzewień w terenach rolniczej przestrzeni produkcyjnej;
21.Ograniczenie ilości gospodarstw i obiektów podmiotów gospodarczych ogrzewanych
węglem i miałem poprzez propagowanie korzyści z wykorzystania innych źródeł ciepła;
22.Eliminacja zanieczyszczeń poprzez systematyczną termomodernizacją budynków
użyteczności publicznej;
23.Eliminacja zanieczyszczeń poprzez systematyczną modernizację dróg;
24.Opracowanie aktualnych map gleboworolniczych;
25.Stworzenie punktów informacyjnych dla rolników w zakresie informacji o
sposobach nawożenia, walorach gospodarstw ekologicznych, produkcji zdrowej
żywności;
26.Promocja korzyści prowadzenia gospodarstw agroturystycznych.
27. Opracowanie rozwiązań organizacyjnych dot. prawidłowego gospodarowania
odpadami azbestowymi, określenie roli samorządu gminnego w tym obszarze oraz
Strona 130
2006
metod współpracy samorządu gminnego ze społecznością lokalną w zakresie
pomocy organizacyjnej i informacyjnej o źródłach pomocy finansowej przy
usuwaniu wyrobów zawierających azbest
MIERNIKI PRODUKTU
1. Długość zmodernizowanych dróg ;
2. Długość zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej;
3. Długość wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej;
4. Liczba projektów selektywnej zbiorki odpadów i recyklingu;
5. Liczba wybudowanych stacji uzdatniania wody;
6. Liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków;
7. Liczba urządzeń sortowniczych do odpadów;
8. Liczba opracowań na rzecz racjonalnej gospodarki odpadami;
9. Liczba zlikwidowanych „dzikich” składowisk;
10.Powierzchnia budynków poddanych termoizolacji;
11.Powierzchnia obszaru poddana rekultywacji;
12.Liczba projektów dotyczących zachowania istniejących zasobów przyrodniczych;
13.Liczba gospodarstw agroturystycznych;
14. Liczba punktów informacyjnych dla rolników.
MIERNIKI REZULTATU
1.Liczba gospodarstw domowych podłączonych do zmodernizowanej sieci kanalizacji
sanitarnej;
2.Liczba gospodarstw domowych podłączonych do wybudowanej sieci kanalizacji
deszczowej;
3.Liczba gospodarstw domowych objętych programem selektywnej zbiorki odpadów;
4.Liczba gospodarstw domowych objętych programem odbioru odpadów;
5.Ilość przetworzonych odpadów;
6.Wzrost liczby odpadów poddawanych segregacji;
7.Wzrost liczby odpadów podlegających recyklingowi;
8.Zmniejszenie ilości nieczyszczonych ścieków;
9.Liczba rolników korzystających z punktów informacyjnych;
10.Zmniejszenie ilości emitowanych zanieczyszczeń;
11.Zwiększenie różnorodności przyrodniczej i gatunkowej
OBSZAR ROZWOJU
INFRASTRUKTURA DROGOWA
CELE STRATEGICZNE
1. Poprawa infrastruktury drogowej i komunikacyjnej
2. Poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym
CELE OPERACYJNE
Strona 131
2006
1. Modernizacja i poszerzanie dróg gminnych łącznikowych;
2. Modernizacja drogi wojewódzkiej biegnącej przez gminę w kierunku Złotoryi;
3. Modernizacja dróg powiatowych biegnących przez teren gminy i łączących się z
powiatami i gminami sąsiednimi;
4. Poszerzenie o pas awaryjny drogi krajowej nr 4 Wilczy Las – Kruszyn;
5. Stworzenie stałej komunikacji między poszczególnymi wsiami gminy;
6. Opracowanie optymalnych rozwiązań komunikacyjnych dla terenów przeznaczonych
pod inwestycje
7. Kontynuacja budowy chodników przy drogach na których jest największe natężenie
ruchu;
8. Budowa wiaduktu nad drogą krajową nr 4 w Tomaszowie Bolesławieckim;
9. Zwiększenie udziału samorządu gminnego w działaniach na rzecz zapobiegania
zagrożeniom drogowym;
10. Wzmocnienie działań na rzecz propagowania zachowań dla poprawy
MIERNIKI PRODUKTU
1. Długość zmodernizowanych dróg;
2. Liczba wybudowanych obiektów mostowych/wiaduktów/estakad/tuneli;
3. Długość wybudowanej dodatkowej infrastruktury komunikacyjnej (np. chodniki ,
itp.);
4. Długość zmodernizowanej dodatkowej infrastruktury komunikacyjnej;
5. Liczba kampanii społecznych na rzecz poprawy bezpieczeństwa;
MIERNIKI REZULTATU
1. Powierzchnia terenów inwestycyjnych , które stały się dostępne w wyniku realizacji
projektu;
2. Natężenie ruchu na drodze;
3.Prognozowany spadek liczby wypadków drogowych;
4.Liczba osób korzystających z obiektów infrastruktury drogowej;
Strona 132
2006
OBSZAR ROZWOJU
INFRASTRUKTURA OŚWIATOWA
CEL STRATEGICZNY
Poprawa infrastruktury edukacyjnej oraz wyposażenia
CELE OPERACYJNE
1. Systematyczne remonty i modernizacje szkół podstawowych i gimnazjum wraz z
dostosowaniem ich do potrzeb osób niepełnosprawnych;
2. Modernizacja nawierzchni boisk szkolnych;
3. Rozbudowa placówki oświatowej w Szczytnicy;
4. Modernizacja ogrodzeń szkół;
5. Modernizacja przyszkolnego amfiteatru przy szkole podstawowej w Warcie
Bolesławieckiej;
6. Budowa obiektu przedszkolnego dla wzrastających potrzeb w tej dziedzinie;
7. Systematyczne wyposażanie szkół w nowe pomoce dydaktyczne i sprzęt sportowy
MIERNIKI PRODUKTU
1.Powierzchnia zmodernizowanych placówek oświatowych;
2.Powierzchnia zmodernizowanych nawierzchni boisk szkolnych;
3.Liczba nowopowstałych przedszkoli;
4.Liczba placówek oświatowych wyposażonych w nowy sprzęt dydaktyczny;
5.Długość zmodernizowanych ogrodzeń przy placówkach oświatowych.
MIERNIKI REZULTATU
1.Liczba zmodernizowanych placówek oświatowych.
2.Liczba zmodernizowanych boisk szkolnych;
3.Liczba dzieci korzystających z nowopowstałych przedszkoli;
Strona 133
2006
4.Liczba dzieci / młodzieży korzystających z nowo zakupionego sprzętu dydaktycznego.
OBSZAR ROZWOJU
INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA, OCHRONY ZDROWIA, KULTURY I SPORTU
CEL STRATEGICZNY
Poprawa infrastruktury społecznej, ochrony zdrowia, kultury i sportu oraz jej
wyposażenia
CELE OPERACYJNE
1. Remont i modernizacja placówek kulturalnych;
2. Modernizacja boisk sportowych ;
3. Budowa alternatywnych obiektów sportowych dla aktywnego spędzenia czasu dzieci,
młodzieży i dorosłych;
4. Wzbogacenie obiektów kulturalnych w miejsca promocji kultury regionalnej;
5. Systematyczne wyposażanie placówek kulturalnych w nowoczesny sprzęt
audiowizualny, nagłaśniający
( np. projektor multimedialny , ekrany, nagłośnienia, oświetlenie sceny);
6. Systematyczne wyposażanie placówek ochrony zdrowia w nowoczesny sprzęt
medyczny
MIERNIKI PRODUKTU
1. Powierzchnia zmodernizowanych obiektów infrastruktury kulturalnej;
2. Powierzchnia zmodernizowanych boisk sportowych;
3. Liczba alternatywnych obiektów sportowych;
4. Liczba miejsc promocji kultury regionalnej;
5. Liczba obiektów kulturalnych wyposażonych w nowy sprzęt audiowizualny i
nagłaśniający;
6. Liczba obiektów służby zdrowia wyposażonych w nowy sprzęt medyczny.
MIERNIKI REZULTATU
1. Liczba zmodernizowanych obiektów kulturalnych;
Strona 134
2006
2. Liczba zmodernizowanych boisk sportowych;
3. Liczba osób korzystających z alternatywnych obiektów sportowych;
4. Liczba osób odwiedzających miejsca promocji kultury regionalnej;
5. Liczba osób uczestniczących w imprezach kulturalnych , w których
wykorzystywany jest sprzęt audiowizualny i nagłaśniający;
6. Liczba osób korzystających z nowego sprzętu medycznego.
OBSZAR ROZWOJU
ROZWÓJ GOSPODARCZY
CELE STRATEGICZNE
1. Wspieranie działających w gminie podmiotów gospodarczych dla zachowania
istniejących miejsc pracy i wzmacnianie konkurencyjności regionu
2.Pozyskiwanie nowych przedsiębiorców do wykorzystania istniejących zasobów złóż
mineralnych, wolnych obiektów przemysłowych oraz wypracowywanie wśród
społeczności lokalnej postaw przedsiębiorczych
CELE OPERACYJNE
1. Opracowanie kompleksowego systemu ulg i preferencji na rzecz rozwoju
2. Aktywizacja promocji lokalnych przedsiębiorców i ich produktów na zewnątrz ;
3. Podjęcie inicjatyw skierowanych na propagowanie lokalnej przedsiębiorczości na
imprezach wystawienniczych ( współpraca z organizatorami imprez);
4. Współdziałanie z instytucjami organizującymi wystawy w zakresie terminów wystaw
i szans uczestnictwa w nich lokalnych przedsiębiorców;
5. Utworzenie punktu doradczo-informacyjnego będącego oparciem i źródłem wiedzy
dla lokalnych przedsiębiorców o możliwościach pozyskiwania środków finansowych;
wiedzy o instytucjach otoczenia biznesu;
6. Aktywizacja działań na rzecz ułatwień w nawiązaniu kontaktów handlowych z
potencjalnymi kontrahentami zagranicznymi
7. Wykonanie niezbędnej infrastruktury technicznej na obszarach przeznaczonych pod
inwestycje;
8. Intensyfikacja działań w kierunku promocji wolnych terenów inwestycyjnych gminy
na specjalistycznych stronach internetowych( np. nieruchomości);
Strona 135
2006
9. Kontynuacja działań inwestycyjnych i pozainwestycyjnych na terenach
powojskowych, zdegradowanych – Szczytnica ze względu na bliskość Legnickiej
Specjalnej Strefy Ekonomicznej i wolnych terenów inwestycyjnych i wzrost szans na
pozyskanie potencjalnych inwestorów;
10. Opracowanie analizy skuteczności działań w kierunku utworzenia „parku
przemysłowego” na terenach po byłych zakładach ZG „Konrad” w Iwinach wraz z
dostępnością komunikacyjną do drogi krajowej nr 4 i autostrady A 4;
11. Opracowanie analizy rynku popytu na złoża mineralne występujące na terenie
gminy i w przypadku trwałej, zwyżkowej koniunktury ich aktywna promocja na
zewnątrz
12. Wzbogacenie propozycji ulg i zwolnień w systemie istniejących ulg i preferencji
podatkowych;
13. Utworzenie punktu doradczo – informacyjnego będącego oparciem i źródłem
wiedzy o warunkach zakładania własnej działalności gospodarczej , wymogach
organizacyjnych , formalnych i prawnych;
14. Podjęcie działań w zakresie edukacji ekonomicznej mieszkańców gminy;
15. Szerokie propagowanie wśród społeczności lokalnej postaw przedsiębiorczości;
MIERNIKI PRODUKTU
1. Liczba projektów zmierzających do utworzenia punktów obsługi ;
2. Liczba osób pracujących w punktach obsługi;
3. Wartość sprzętu zakupionego na cele sprawnego funkcjonowania punktów obsługi;
4. Liczba nowych partnerów zagranicznych z którymi rozpoczęto kooperację /
współpracę;
5. Liczba produktów promowanych na zewnątrz;
6. Powierzchnia uzbrojonego tereny;
7. Liczba uczestników konferencji /wystaw/targów;
8. Liczba udzielonych porad.
MIERNIKI REZULTATU
1. Liczba podmiotów otrzymujących wsparcie;
2. Liczba inwestorów, którym udzielono informacji;
3. Liczba stworzonych miejsc pracy;
4. Liczba zachowanych miejsc pracy;
5. Liczba pracujących we wspartych podmiotach gospodarczych;
6. Liczba osób objętych edukacją ekonomiczną;
7. Liczba podmiotów gospodarczych ,które wskutek realizacji projektu ,rozpoczęły
działalność gospodarczą .
Strona 136
2006
OBSZAR
OBSZAR ROZWOJU
ROZWÓJ SPOŁECZNY
CELE STRATEGICZNE
1. Tworzenie stałych miejsc pracy, organizacja nowych stanowisk pracy na bazie
funduszy Powiatowego Urzędu Pracy oraz w wyniku postępowań o zamówienie
publiczne; integracja społeczna i przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu.
2. Współdziałanie z Powiatowym Urzędem Pracy i innymi instytucjami rynku pracy w
kierunku podnoszenia kwalifikacji zawodowych i umiejętności mieszkańców gminy i
zwiększenia szans na zatrudnienie osób z trudnościami na rynku pracy.
CELE OPERACYJNE
1. Wzmożenie działań na rzecz propagowania szerokiej wiedzy o instrumentach rynku
pracy ( roboty publiczne, prace interwencyjne, dodatki aktywizacyjne);
2. Aktywizacja działań w zakresie promocji podejmowania i prowadzenia działalności
gospodarczej z uwypukleniem możliwości skorzystania z instrumentów rynku pracy
( dotacje na działalność gospodarczą, refundacja kosztów wyposażenia i doposażania
stanowiska pracy);
3. Kontynuacja podejmowania w negocjacjach z potencjalnymi bądź działającymi w
gminie przedsiębiorcami tematu – miejsca pracy;
4. Przyjmowanie w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego kryterium –
zatrudnienie;
5. Zwiększenie liczby osób korzystających z dostępu do sieci internetowej;
6. Przebudowa infrastruktury informatycznej administracji publicznej dla szerszego
dostępu do e- usług ;
7. Opracowanie analizach potrzeb osób starszych i niepełnosprawnych;
8. Aktywizacja działań w zakresie edukacji i systemu poradnictwa;
Strona 137
2006
9. Szerokie promowanie aktywnego i zdrowego trybu życia;
10. Optymalne wykorzystanie potencjału intelektualnego, doświadczenia życiowego
osób starszych w działaniach na rzecz społeczności lokalnej;
11. Poszerzanie kontaktu dzieci i młodzieży z osobami starszymi będącymi w
środowisku lokalnym autorytetami społecznymi dla kształtowania wśród dzieci i
młodzieży systemu postaw i wartości;
12. Wzbogacenie usług rehabilitacyjnych;
13. Likwidacja barier architektonicznych, komunikacyjnych, społecznych , sprzętowych
dla podniesienia jakości życia osobom niepełnosprawnym;
14. Opracowanie kompleksowego systemu zawierającego działania: wspomagające
osoby uzależnione i ich rodziny ; będące podstawą dla systematycznych działań na
rzecz zmniejszenia środowisk zagrożonych marginalizacją społeczną;
15. Podjęcie działań w celu zatrudnienia psychologa, osoby, która we właściwy sposób
może dostrzec problem, porozumieć się z osobami uzależnionymi i wskazać sposób na
zmianę postaw i wartości osób ze środowisk zagrożonych wykluczeniem;
16. Utworzenie świetlicy terapeutycznej w Gimnazjum;
17. Wprowadzenie alternatywnych propozycji dla zagospodarowania wolnego czasu
dzieci i młodzieży.
18. Podnoszenie świadomości edukacyjnej osób zagrożonych marginalizacją
społeczną;
19. Aktywizacja w propagowaniu możliwości i miejsc nabywania wiedzy oraz korzyści
jakie niesie za sobą zdobyta wiedza;
20. Popularyzacja innych niż Urzędy Pracy instytucji rynku pracy i ich roli w pozyskaniu
miejsc pracy ( OHP);
21. Opracowanie sposobu szerokiej informacji o instrumentach rynku pracy w zakresie
podnoszenia kwalifikacji i umiejętności zawodowych ( staże , przygotowania
zawodowe, kursy, szkolenia, poradnictwo zawodowe);
MIERNIKI PRODUKTU
1. Liczba udzielonych porad;
2. Liczba punktów dostępu do Internetu;
3. Liczba projektów badawczych mających na celu rozpoznanie potrzeb osób starszych
i niepełnosprawnych;
4. Liczba projektów badawczych mających na celu rozpoznanie problemów
społecznych;
Strona 138
2006
5. Liczba inicjatyw kreujących liderów społecznych;
6. Liczba programów kształtujących efektywny system edukacji;
7. Liczba kampanii informacyjnych promujących aktywny i zdrowy tryb życia;
8. Liczba projektów zorganizowanych na rzecz pomocy osobom uzależnionym i
współuzależnionym;
9. Liczba form wsparcia prawnego i psychologicznego osób dotkniętych problemami
społecznymi
10.Liczba projektów skierowanych do osób starszych;
11.Liczba kampanii informacyjnych promujących wiedzę ;
12. Liczba kampanii informacyjnych popularyzujących rolę i zadania instytucji rynku
pracy innych niż Urzędy Pracy.
MIERNIKI REZULTATU
REZULTATU
1. Liczba beneficjentów , którzy znajdą stałe zatrudnienie;
2. Liczba beneficjentów, którzy podejmą działalność gospodarczą;
3. Liczba odbiorców kampanii informacyjnych;
4. Liczba osób starszych korzystających z ofert kulturalnych, rekreacyjnych,
zdrowotnych;
5. Liczba nowych propozycji wsparcia dla osób z problemami społecznymi;
6. Liczba osób korzystających z informacji zawodowej w ramach projektu;
Strona 139
2006
VII. REALIZACJA CELÓW OPERACYJNYCH /ZADAŃ W LATACH 2007 - 2013
ORAZ STOPIEŃ ICH WAŻNOŚCI
LP
1
2
3
4
5
6
CEL OPERACYJNY/ ZADANIE
Poszukiwanie i budowa ujęcia wody wraz z
infrastrukturą dla zabezpieczenia:
dodatkowego alternatywnego własnego źródła
wody pitnej; wpływu samorządu gminy na
koszty dostarczania wody pitnej ;
bezpieczeństwa ekologicznego dostarczanej
wody pitnej;
Zwiększenie działań w kierunku
systematycznego oczyszczania koryt rzek i
rowów melioracyjnych;
Kontynuacja modernizacji sieci kanalizacyjnej
w Gminie;
Kontynuacja budowy sieci kanalizacji
burzowej;
Opracowanie metod i sposobów
zagospodarowania komunalnych osadów
ściekowych;
Opracowanie metod upowszechniania wiedzy
o skutkach niewłaściwego odprowadzania
ścieków
oraz wprowadzania zanieczyszczeń do wód
powierzchniowych
Strona 140
2006
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
1
6
2
4
1
3
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
7
8
9
10
11
12
13
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
Opracowanie koncepcji zabezpieczenia Gminy
w składowiska odpowiadające wymogom
unijnym;
2
Zakup pojemników do selektywnej zbiórki
odpadów gromadzonych przez mieszkańców
Gminy;
1
Opracowanie systemu wywozu odpadów
użytkowych celem wtórnego ich wykorzystania
Zakup urządzeń do produkcji z komunalnych
osadów ziemi oraz urządzeń sortowniczych do
odpadów;
Opracowanie programu rekultywacji
składowisk przewidzianych do zamknięcia;
Opracowanie metod i sposobów skutecznego
wydzielania odpadów niebezpiecznych ze
strumienia odpadów komunalnych i ich
odrębnej zbiórki;
Podjęcie działań wspierających indywidualne
oraz przemysłowe formy utylizacji odpadów
pochodzenia organicznego;
Strona 141
2006
1
2
6
1
1
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
14
15
16
17
18
19
20
Wypracowanie metod organizacji i
wyposażenie w środki transportu dla odpadów
wielkogabarytowych;
Intensyfikacja działań w kierunku likwidacji
„dzikich” składowisk
Aktywne propagowanie wśród społeczności
lokalnej wiedzy o szkodliwości tworzenia
„dzikich „ składowisk
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
3
4
6
Sporządzanie waloryzacji obszarów
przyrodniczych cennych
9
Sporządzenie inwentaryzacji zabytkowych
założeń zieleni;
9
Sporządzenie waloryzacji krajobrazowej pod
kątem aktywności turystycznej Gminy;
Ustalenie granicy polno-leśnej w celu
wyznaczenia obszarów do zalesień i
zadrzewień w terenach rolniczej
przestrzeni produkcyjnej;
Strona 142
2006
10
10
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
21
22
23
24
25
26
27
Ograniczenie ilości gospodarstw i obiektów
podmiotów gospodarczych ogrzewanych
węglem i miałem poprzez propagowanie
korzyści z wykorzystania
innych źródeł ciepła;
Eliminacja zanieczyszczeń poprzez
systematyczną termomodernizacją budynków
użyteczności publicznej;
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
6
5
Opracowanie aktualnych map gleboworolniczych;
5
Modernizacja i poszerzanie dróg gminnych
łącznikowych;
Strona 143
2006
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na bieżąco
5
Eliminacja zanieczyszczeń poprzez
systematyczną modernizację dróg;
Stworzenie punktów informacyjnych dla
rolników w zakresie informacji o sposobach
nawożenia, walorach gospodarstw
ekologicznych, produkcji zdrowej żywności;
Promocja korzyści prowadzenia gospodarstw
agroturystycznych.
2006 2007
9
9
1
LP
28
29
30
31
32
33
34
Modernizacja drogi wojewódzkiej biegnącej
przez Gminę w kierunku Złotoryi;
Modernizacja dróg powiatowych biegnących
przez teren Gminy i łączących się z powiatami i
gminami sąsiednimi;
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
1
1
Poszerzenie o pas awaryjny drogi krajowej nr 4
Wilczy Las – Kruszyn;
1
Stworzenie stałej komunikacji między
poszczególnymi wsiami Gminy;
1
Opracowanie optymalnych rozwiązań
komunikacyjnych dla terenów przeznaczonych
pod inwestycje
3
Kontynuacja budowy chodników przy drogach
na których jest największe natężenie ruchu;
2
Budowa wiaduktu nad drogą krajową nr 4 w
Tomaszowie Bolesławieckim;
1
Strona 144
2006
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2012
2013
LP
35
36
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
Zwiększenie udziału samorządu gminnego w
działaniach na rzecz zapobiegania
zagrożeniom drogowym;
3
Wzmocnienie działań na rzecz propagowania
zachowań dla poprawy bezpieczeństwa w
ruchu drogowym
3
37
Systematyczne remonty i modernizacje szkół
podstawowych i gimnazjum wraz z
dostosowaniem ich do potrzeb osób
niepełnosprawnych;
Modernizacja nawierzchni boisk szkolnych;
38
Rozbudowa placówki oświatowej w Szczytnicy;
37
1
3
3
39
Modernizacja ogrodzeń szkół;
2
40
Modernizacja przyszkolnego amfiteatru przy
szkole podstawowej w Warcie Bolesławieckiej;
3
Budowa obiektu przedszkolnego dla
wzrastających potrzeb w tej dziedzinie;
6
41
Strona 145
2006
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
42
43
Systematyczne wyposażanie szkół w nowe
pomoce dydaktyczne i sprzęt sportowy
Stopień
ważności
ważności
w skali
1 - 10
4
Remont i modernizacja placówek kulturalnych;
2
44
Modernizacja boisk sportowych ;
5
45
Budowa alternatywnych obiektów sportowych
dla aktywnego spędzenia czasu dzieci,
młodzieży i dorosłych;
2
46
47
48
49
Wzbogacenie obiektów kulturalnych w miejsca
promocji kultury regionalnej;
Systematyczne wyposażanie placówek
kulturalnych w nowoczesny sprzęt
audiowizualny, nagłaśniający
( np. projektor multimedialny , ekrany,
nagłośnienia, oświetlenie sceny);
Systematyczne wyposażanie placówek
ochrony zdrowia w nowoczesny sprzęt
medyczny
Opracowanie kompleksowego systemu ulg i
preferencji na rzecz rozwoju
Strona 146
2006
8
7
4
4
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
50
51
52
53
54
55
56
Aktywizacja promocji lokalnych
przedsiębiorców i ich produktów na zewnątrz ;
Podjęcie inicjatyw skierowanych na
propagowanie lokalnej przedsiębiorczości na
imprezach wystawienniczych ( współpraca z
organizatorami imprez);
Współdziałanie z instytucjami organizującymi
wystawy w zakresie terminów wystaw i szans
uczestnictwa w nich lokalnych
przedsiębiorców;
Utworzenie punktu doradczo-informacyjnego
będącego oparciem i źródłem wiedzy dla
lokalnych przedsiębiorców o możliwościach
pozyskiwania środków finansowych; wiedzy o
instytucjach otoczenia biznesu;
Aktywizacja działań na rzecz ułatwień w
nawiązaniu kontaktów handlowych z
potencjalnymi kontrahentami zagranicznymi
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
4
8
8
5
7
Wykonanie niezbędnej infrastruktury
technicznej na obszarach przeznaczonych pod
inwestycje;
3
Intensyfikacja działań w kierunku promocji
wolnych terenów inwestycyjnych Gminy na
specjalistycznych stronach internetowych( np.
nieruchomości);
3
Strona 147
2006
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
57
58
59
60
61
62
Kontynuacja działań inwestycyjnych i
pozainwestycyjnych na terenach
powojskowych, zdegradowanych – Szczytnica
ze względu na bliskość Legnickiej Specjalnej
Strefy Ekonomicznej i wolnych terenów
inwestycyjnych i wzrost szans na pozyskanie
potencjalnych inwestorów;
Opracowanie analizy skuteczności działań w
kierunku utworzenia „parku przemysłowego”
na terenach po byłych zakładach ZG „Konrad”
w Iwinach wraz z dostępnością komunikacyjną
do drogi krajowej nr 4 i autostrady A 4;
Opracowanie analizy rynku popytu na złoża
mineralne występujące na terenie Gminy i w
przypadku trwalej, zwyżkowej koniunktury ich
aktywna promocja na zewnątrz
Wzbogacenie propozycji ulg i zwolnień w
systemie istniejących ulg i preferencji
podatkowych;
Utworzenie punktu doradczo – informacyjnego
warunkach zakładania własnej działalności
gospodarczej , wymogach organizacyjnych ,
Podjęcie działań w zakresie edukacji
ekonomicznej mieszkańców Gminy;
Strona 148
2006
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
3
3
3
5
4
5
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
63
64
65
66
67
68
Szerokie propagowanie wśród społeczności
lokalnej postaw przedsiębiorczości;
Wzmożenie działań na rzecz propagowania
szerokiej wiedzy o instrumentach rynku pracy (
roboty publiczne, prace interwencyjne, dodatki
aktywizacyjne);
Aktywizacja działań w zakresie promocji
podejmowania i prowadzenia działalności
gospodarczej z uwypukleniem możliwości
skorzystania z instrumentów rynku pracy (
dotacje na działalność gospodarczą,
refundacja kosztów wyposażenia i
dopasażania stanowiska pracy);
Kontynuacja podejmowania w negocjacjach z
potencjalnymi bądź działającymi w Gminie
przedsiębiorcami tematu – miejsca pracy;
Przyjmowanie w postępowaniach o udzielenie
zamówienia publicznego kryterium –
zatrudnienie;
Zwiększenie liczby osób korzystających z
dostępu do sieci internetowej;
Strona 149
2006
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
2006 -
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2007
6
5
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
5
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
7
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
7
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
8
LP
69
70
71
72
73
74
Przebudowa infrastruktury informatycznej
administracji publicznej dla szerszego dostępu
do e- usług ;
Opracowanie analizach potrzeb osób starszych
i niepełnosprawnych;
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
Szerokie promowanie aktywnego i zdrowego
trybu życia;
10
75
Strona 150
2006
2009
2010
2011
2012
2013
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
Na
bieżąco
9
10
Poszerzanie kontaktu dzieci i młodzieży z
osobami starszymi będącymi w środowisku
lokalnym autorytetami społecznymi dla
kształtowania wśród dzieci i młodzieży
systemu postaw i wartości;
Wzbogacenie usług rehabilitacyjnych;
2008
8
Aktywizacja działań w zakresie edukacji i
systemu poradnictwa;
Optymalne wykorzystanie potencjału
intelektualnego, doświadczenia życiowego
osób starszych w działaniach na rzecz
społeczności lokalnej;
2006 2007
10
10
3
LP
76
77
Likwidacja barier architektonicznych,
komunikacyjnych, społecznych , sprzętowych
dla podniesienia jakości życia osobom
niepełnosprawnym;
Opracowanie kompleksowego systemu
zawierającego działania: wspomagające
osoby uzależnione i ich rodziny ; będące
podstawą dla systematycznych działań na
rzecz zmniejszenia środowisk zagrożonych
marginalizacją społeczną;
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
4
8
78
Podjęcie działań w celu zatrudnienia
psychologa, osoby, która we właściwy sposób
może dostrzec problem, porozumieć się z
osobami uzależnionymi i wskazać sposób na
zmianę postaw i wartości osób ze środowisk
79
80
Utworzenie świetlicy terapeutycznej w
Gimnazjum;
Wprowadzanie alternatywnych propozycji dla
zagospodarowania wolnego czasu dzieci i
młodzieży.
Strona 151
2006
4
4
8
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
LP
81
82
83
84
85
Podnoszenie świadomości edukacyjnej osób
zagrożonych marginalizacją społeczną;
Aktywizacja w propagowaniu możliwości i
miejsc nabywania wiedzy oraz korzyści jakie
niesie za sobą zdobyta wiedza;
Popularyzacja innych niż Urzędy Pracy
instytucji rynku pracy i ich roli w pozyskaniu
miejsc pracy
( OHP);
Opracowanie sposobu szerokiej informacji o
instrumentach rynku pracy w zakresie
podnoszenia kwalifikacji i umiejętności
zawodowych ( staże , przygotowania
zawodowe, kursy, szkolenia, poradnictwo
zawodowe);
opracowanie
rozwiązań organizacyjnych
dot.
prawidłowego
gospodarowania
odpadami azbestowymi, określenie roli
samorządu gminnego w tym obszarze oraz
metod współpracy samorządu gminnego ze
społecznością lokalną w zakresie pomocy
organizacyjnej i informacyjnej o źródłach
pomocy finansowej przy usuwaniu wyrobów
Strona 152
2006
Stopień
ważności
w skali
1 - 10
2006 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
na bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
na
bieżąco
10
10
10
10
9
Strona 153
2006
VIII. SYSTEM WDRAŻANIA PLANU, SPOSÓB MONITOROWANIA,
OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ.
1. System wdrażania Planu
Planu Rozwoju Lokalnego dla Gminy Warta Bolesławiecka na lata 2007-2013 jest
dokumentem żywym, który musi być ciągle przystosowywany do zachodzących zmian w
gospodarce, systemie prawnym oraz środowisku politycznym. Równocześnie jest on
dokumentem ponadkadencyjnym i jego główne założenia nie mogą być zmieniane.
Wdrażanie PRL wymaga nieustannego śledzenia przebiegu wszelkich procesów i
realizowanych projektów. Bieżąca kontrola jest niezbędna, aby mogły być zrealizowane
wszystkie cele zamieszczone w Planie
Podstawowymi podmiotami realizacji Planu są:
Rada Gminy w Warcie Bolesławieckiej,
Wójt Gminy Warta Bolesławiecka,
Referat Rozwoju i Zasobów Komunalnych w Urzędzie Gminy,
Referat Finansowy w Urzędzie Gminy.
Dla zapewnienia stałego nadzoru nad wdrażaniem PRL i zapewnienia koordynacji
działań podmiotów realizacji Planu może być również powołana komisja do spraw
rozwoju lokalnego złożona z radnych, kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
i pracowników zajmujących kluczowe dla właściwej realizacji Planu stanowiska w
Urzędzie Gminy.
W procesie realizacji planu będą wykorzystywane następujące trzy grupy instrumentów:
prawno-administracyjne, ekonomiczne i rynkowe, w tym finansowe oraz z
zakresu organizacji, zarządzania i marketingu,
informacyjno-edukacyjne, w tym monitoringu realizacji,
system aktualizacji.
Poniżej przedstawiony został opis wybranych instrumentów realizacji Planu, uznanych za
kluczowe dla jego wdrażania.
INSTRUMENTY PRAWNO-ADMINISTRACYJNE:
Najważniejszym narzędziem realizacji Planu jest budżet gminy. Dzięki stopniowemu
tworzeniu budżetu zadaniowego powinno nastąpić usprawnienie zarządzanie środkami
publicznymi oraz stworzenie czytelnego obrazu operacji finansowych przeprowadzanych
przez Radę Gminy. Kolejne budżety winny zawierać zapisy dotyczące finansowania
zadań Planu, co również pozwoli na łatwe ich zidentyfikowanie.
Strona 154
2006
Ważnym instrumentem wdrażania Planu jest Plan zagospodarowania przestrzennego
gminy. Uchwalony w 2005 roku dokument jest szczególnie przydatny dla kreowania
oczekiwanego wizerunku całej gminy, a przede wszystkim - lokowania przedsięwzięć
według ustalonego porządku.
Rada Gminy ma najważniejszy wpływ na kreowanie polityki finansowej gminy poprzez
realizację swoich uprawnień dotyczących uchwalania stawek podatków i opłat
lokalnych. Poprzez to ważne narzędzie Rada Gminy może kreować politykę dochodów
własnych uwzględniającą priorytety i sytuację lokalnej społeczności, a równocześnie
realizującą ambitne zadania przedstawione w Planie.
INSTRUMENTY EKONOMICZNE I RYNKOWE
Instrumentem zapewniającym sprawienie satysfakcji mieszkańcom gminy pod
względem rynkowym oraz ekonomicznym jest tworzenie dobrego klimatu dla rozwoju
przedsiębiorczości, wyzwalanie lokalnych inicjatyw gospodarczych, jak również
korzystanie z wykreowanego już wizerunku gminy, jako środowiska o wysokim profilu
benchmarkingowym, korzystnym dla lokowania na jej terenie inwestycji zagranicznych.
INSTRUMENTY FINANSOWE:
Przy realizacji dużych inwestycji niezbędne jest stosowanie tzw. „montażu finansowego”,
czyli kumulacji środków finansowych pochodzących z różnych źródeł na realizację
zaplanowanych zadań. Bez takiego montażu gmina najczęściej nie miałaby szans na
osiągnięcie założonych celów.
Kolejnym instrumentem – już dostrzeżonym – jest stopniowe przechodzenie do
tworzenia budżetu zadaniowego.
INSTRUMENTY MARKETINGOWE:
Powinien być stworzony system marketingu gminy jako całości, wykorzystujący
osiągnięcia nie tylko samorządu, lecz również
jednostek organizacyjnych,
przedsiębiorców, organizacji społecznych, organizacji pożytku publicznego oraz jej
mieszkańców. Wszystkie te osiągnięcia mogą być elementem składowym systemu
promocji gminy skierowanej do mieszkańców, jak i na zewnątrz.
Poniżej przedstawiony jest schemat podmiotowy tworzenia i realizacji Planu Rozwoju
Lokalnego w Gminie Warta Bolesławiecka.
Strona 155
2006
SCHEMAT I.
Strategia Rozwoju Gminy
WÓJT GMINY
Plany inwestycyjne
ZESPÓŁ WYKONAWCÓW PRL
Wnioski przedstawicieli
grup zawodowych
(propozycje projektowe)
Wnioski mieszkańców
PROPOZYCJE
PROJEKTOWE
REFERAT
FINANSOWY
(ocena pod względem
możliwości
budżetowych)
REFERAT ROZWOJU
I ZASOBÓW
KOMUNALNYCH
REFERAT ROZWOJU
I ZASOBÓW
KOMUNALNYCH
możliwości
dofinansowania)
możliwości
dofinansowania)
(selekcja projektów)
(opracowanie PRL)
KOMISJE RADY GMINY
Przedłożenie do oceny / wybór
projektów / aktualizacja planu
RADA GMINY W WARCIE
BOLESŁAWIECKIEJ
Przyjęcie planu oraz jego aktualizacje
REALIZACJA CELÓW PRZYJĘTYCH
W PLANIE
Komisja do Spraw Rozwoju lub Referaty
(uzgodnienia techniczne,
finansowanie, koordynacja)
Coroczne sprawozdanie z wdrażania Planu
WÓJT / RADA GMINY
Strona 156
2006
2. Sposób monitorowania Planu.
Monitoring, to okresowa ocena realizacji Planu która sprawdza, czy wykorzystanie
środków, harmonogram prac, oczekiwany produkty i rezultaty osiągane są zgodnie z
przyjętym planem. Monitoring oparty jest na systemie informacji dostarczanych głównie
przez podmioty wdrażające, a jego celem jest wsparcie dla wdrażającego i koordynatora
w podjęciu decyzji z zakresu planowania i wykonawstwa.
Monitoring wspomaga proces zarządzania, dostarcza informacji o postępie realizacji i
efektywności wdrażania zadań Planu. W zależności od charakteru dostarczanych danych
monitoring możemy podzielić na rzeczowy i finansowy.
Dzięki monitorigowi rzeczowemu realizator zadań Planu otrzymuje dane pozwalające na
ocenę postępu we wdrażaniu Planu oraz jego wykonania w odniesieniu do celów,
ustalonych pierwotnie w Strategii i powielonych następnie w Planie.
Dane skwantyfikowane, obrazujące postęp we wdrażaniu oraz rezultaty tych działań
zostały podzielone na trzy kategorie:
WSKAŹNIKI PRODUKTU
odnoszą się do rzeczowych efektów działalności. Liczone są w
jednostkach materialnych np. długość nowo budowanych dróg, liczba
budynków
poddanych
termoizolacji,
liczba wybudowanych
lokali
socjalnych, liczba firm, którym udzielono pomocy ect.;
WSKAŹNIKI REZULTATU
Odpowiadają
bezpośrednim
i
natychmiastowym
efektom
wynikającym z wdrożenia Planu. Mierniki te mogą przybierać formę
wskaźników materialnych np. skrócenie czasu przejazdu z punktu X do
punktu Y; liczba mieszkańców objętych selektywną zbiórką odpadów ect.
lub finansowych, jak np. zmniejszenia nakładów na remonty dróg
gminnych, zwiększenie eksportu produktów firm, objętych danym
działaniem ect.;
WSKAŹNIKI ODDZIAŁYWANIA
Obrazują konsekwencje Planu wykraczające poza natychmiastowe
efekty dla bezpośrednich beneficjentów. Oddziaływanie może odnosić się
do efektów związanych bezpośrednio z podjętym działaniem, chociaż
pojawiających
się
dopiero
po
pewnym
czasie
(oddziaływanie
bezpośrednie), jak i do efektów długookresowych, oddziałujących na
szerszą populację i pośrednio tylko wynikających ze zrealizowanego
działania (oddziaływanie pośrednie).
Przykładowym wskaźnikiem oddziaływania bezpośredniego byłaby liczba innowacji
wprowadzonych przez wsparte firmy w ciągu 18 miesięcy po zakończeniu projektu, a
Strona 157
2006
wskaźnikiem oddziaływania pośredniego – wskaźnik zatrudnienia 24 miesiące od
zakończenia realizacji projektu.
Każdy projekt na etapie przygotowania studium wykonalności będzie zwymiarowany
powyższymi wskaźnikami. Najważniejsze z nich przedstawiono w punkcie IV niniejszego
Planu „Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego”.
Monitorig finansowy dostarcza danych dotyczących finansowych aspektów realizacji
Planu, będących podstawą do oceny sprawności wydatkowania przeznaczonych na
niego środków.
Wójt gminy prowadzi ciągły monitoring finansowy podjętych zadań, na podstawie
którego sporządza sprawozdanie przedstawiane następnie Radzie Gminy do 31 marca
każdego roku lub w terminie wyznaczonym na organizację sesji absolutoryjnej.
W sprawozdaniu muszą znaleźć się informacje dotyczące wydatków poniesionych na
realizację zadania w okresie objętym sprawozdaniem, wydatki poniesione od początku
realizacji zadania i określony procentowo stopień realizacji zadania.
W ramach monitoringu finansowego mogą być sporządzane również raporty,
zawierające informacje – w zakresie określonym wyżej – w wybranym lub wskazanym
przedziale czasowym.
3. Sposób oceny Planu
Ocena jest obiektywnym badaniem w celu wydania opinii na temat Planu poprzez
interpretację i analizę informacji zawartych w systemie monitoringu, a także innych
informacji zebranych lub stworzonych dla celów oceny.
Zadaniem oceny jest określenie trafności, skuteczności, efektywności, oddziaływania i
jakości wszystkich operacji.
Jej celem jest poprawa działań będących w trakcie realizacji bądź działań planowanych.
W zależności od czasu, w jakim realizowana jest ocena, ma ona inne cele i odnosi się do
innych kwestii szczegółowych.
Dla potrzeb oceny Planu może być przeprowadzona:
ocena wstępna – przeprowadzona przed wdrożeniem Planu, ocenia czy działania,
strategie i cele zostały prawidłowo zdiagnozowane;
ocena pośrednia – realizowana jest w trakcie wdrażania programu i analizuje
pierwsze rezultaty oraz stopień ich osiągnięcia, koncentrując się m.in. na ocenie
pierwszych produktów i rezultatów, użyteczności systemu monitoringu i
wskaźników ect.;
ocena końcowa – realizowana jest po zakończeniu programu, podsumowuje
oceniając całość programu, porównując oczekiwane cele i rzeczywiście
uzyskanymi. Analizuje również sposób wykorzystania środków, efekty,
skuteczność, użyteczność i trwałość rezultatów i oddziaływania.
Strona 158
2006
W gminie Warta Bolesławiecka w trakcie realizowania Planu zostanie wprowadzony
system okresowej i końcowej oceny Planu na poniższych zasadach:
w pierwszym roku obowiązywania Planu Rozwoju Lokalnego Referat Rozwoju i
Zasobów Komunalnych opracuje zasady jego oceny;
ocena pośrednia będzie dokonana w połowie okresu obowiązywania Planu; z
oceny zostanie sporządzony raport będący podstawą do weryfikacji zapisów w
Planie i po ich akceptacji – zatwierdzone uchwałą;
ocena końcowa dokonana będzie dwuetapowo:
w pierwszym etapie – poddana zostanie ocenie realizacja całego Planu.
Sprawozdanie z oceny powinien być przedstawiony Wójtowi, a po
weryfikacji – zaprezentowany Radzie Gminy,
drugi etap – to ocena oddziaływania realizacji Planu w dłuższym okresie,
np. w trzy lata po zakończeniu realizacji Planu.
4. Komunikacja społeczna – czyli public relations Planu
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Warta Bolesławiecka nie jest dokumentem o
charakterze zamkniętym, ale stanowi udokumentowaną podstawę dla inicjatywy
samorządowej oraz obywatelskiej (instytucje pozarządowe) w zakresie realizowania
wszelkiego typu działań inicjujących rozwój gminy.
Już w etapie wstępnym władze samorządowe zaprosiły do uczestnictwa w pracy nad
planem miejscowe grupy społeczne i zawodowe tj. przedsiębiorców, kierowników
jednostek organizacyjnych gminy, sołtysów, rolników i radnych. Z doświadczeń innych
samorządów wiadomo, że zazwyczaj uczestnicy prac na planami lokalnymi stają się
wiernymi rzecznikami proponowanych w tych planach rozwiązań.
W kolejnym etapie Plan zostanie przedstawiony opinii publicznej do wiadomości i
bieżącej konsultacji. Jako pierwsza zapozna się z nim Rada Gminy, która jako
przedstawiciel społeczności lokalnej dokona oceny zgodności Planu w prowadzoną
polityką rozwojową gminy.
Kolejno – po uchwaleniu Planu zostanie on przekazany szerokiej grupie społeczeństwa
– poprzez wszelkie możliwe środki powszechnie dostępnej informacji publicznej tj.
poprzez zamieszczenie treści Planu na stronach internetowych gminy oraz
udostępnienie tekstu Planu w Urzędzie Gminy.
Sprawozdania i ewentualnie – raporty sporządzane w procesie monitoringu i oceny, jak
również wprowadzane zmiany w treści pierwotnej Planu, również za pośrednictwem
internetu będą dostępne dla szerokiej opinii publicznej.
Władze gminy i radni gminy wykorzystując bezpośrednie spotkania z mieszkańcami
gminy będą informować o Planie, postępach w jego realizacji, przyjmować uwagi i oceny
realizacji Planu. Taki sposób działania pomoże zintegrować społeczność lokalną, która
Strona 159
2006
identyfikując się z celami rozwojowymi gminy będzie wykazywać kreatywność
objawiającą się poprzez nowe projekty zadań prorozwojowych.
5. Inicjowanie współpracy pomiędzy sektorem publicznym,
prywatnym i organizacjami pozarządowymi.
Podstawą prawną do współpracy samorządu gminy Warta Bolesławiecka z
organizacjami pozarządowymi jest art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 roku o
działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
Zasadniczą rolą, jaką będą pełnić we wdrażaniu Planu organizacje i podmioty, będzie
wyrażanie opinii na temat podejmowanych i realizowanych zadań inwestycyjnych.
Podmioty te – oczywiście po spełnieniu warunków określonych w ustawie Prawo
zamówień publicznych – będą również mogły uczestniczyć w realizacji niektórych z
projektów. Współpraca we wdrażaniu Planu będzie obejmować zadania o znaczeniu
lokalnym i opierać się na zasadach pomocniczości, suwerenności stron, efektywności,
uczciwej konkurencji oraz jakości. W gminie zostaną podjęte prace nad możliwością
tworzenia spółek partnerskich publiczno-prywatnych do realizacji zadań własnych gminy
a obszarem możliwym do współpracy na tej płaszczyźnie może być np. dbałość o
dziedzictwo kultury czy rozwój sportu gminnego.
Strona 160
2006

plan rozwoju lokalnego plan rozwoju lokalnego

Transkrypt

Podobne dokumenty

Czajnik Kubus - Ceramika Kalich

„PROGRAM WARTA FIRMA NR G/KRAD/112888”

RAPORT NR 2 z badania ankietowego satysfakcji klienta

Oświadczenie do konkursu pt.: „Z okazji jubileuszu życzę

ADVISER VIP – KARTA PRODUKTU

Nowy produkt Warty - WARTA ZYSK EUROPEJSKI

opis techniczny - BIP Warta Bolesławiecka

Aneks nr 1 do OWU

Warta - eko.kalisz.pl