Praktyczne zaopatrzenie żuchwy przez dr Fangmann`a

Praktyczne zaopatrzenie żuchwy przez dr Fangmann`a

PROTETYCZNE ZAOPATRZENIE ŻUCHWY – SPRAWOZDANIE UŻYTKOWNIKA
Od czasu pionierskich publikacji Philippa Ledermanna dysponujemy obecnie ponad
trzydziestopięcioletnim
doświadczeniem
klinicznym
w
zakresie
protetycznego
1
zaopatrzenia bezzębnej żuchwy z natychmiastowym obciążeniem . Zaopatrzenie
bezzębnej żuchwy z natychmiastowym obciążeniem, wykonywane w koncepcji
interdyscyplinarnej pracy zespołowej za
pośrednictwem
specjalnych
łączników
przeznaczonych do natychmiastowych uzupełnień czasowych i z użyciem miękkich
materiałów podścielających, pozwala na bezpośrednią rehabilitację protetyczną
pacjenta. Ponadto koncepcja ta pozostawia pacjentowi, jak i specjaliście protetyki
implantologicznej pełną swobodę w wyborze opcji ostatecznego uzupełnienia
protetycznego. Po raz pierwszy pacjent otrzymuje możliwość ocenienia ostatecznej
pracy protetycznej, którą będzie nosił, z uwzględnieniem sił odciągających już na
początku leczenia, a wszystko to w aspekcie znaczącej efektywności ekonomicznej.
Ilustracja 1: Sytuacja wewnątrzustna z uzębieniem resztkowym przed zabiegiem.
Łącznik przeznaczony do stosowania przez chirurgów
stomatologicznych
do
natychmiastowego
czasowego
zaopatrzenia protetycznego żuchwy z natychmiastowym obciążeniem
Autorzy: dr Rainer Fangmann, dr Cordula Picht
Żuchwa z bezzębiem stanowi jedno z najstarszych i bezwzględnych wskazań do
zastosowania implantów. Tradycyjna proteza całkowita często nie jest dla pacjenta
zadawalającym rozwiązaniem, i nierzadko wiąże się ze znaczną utratą jakości życia.
1
Jest to proteza, która osiada na błonie śluzowej, a płyta protezy rzadko stabilizuje taką
protezę na podłożu. Na błonie śluzowej tworzą się bolesne odleżyny, a z upływem
czasu utrzymanie protezy pogarsza się z powodu nieuchronnego zaniku kości. Jest to
często początek błędnego koła. Nawet gdy występuje całkowite bezzębie, implanty
pozwalają ponownie uzyskać mocny zgryz, jak z własnymi zębami. Elementy mocujące,
jak np. magnesy, zatrzaski kulkowe, zatrzaski Locator, korony teleskopowe lub belki
mogą dzięki implantom zapewnić stabilne utrzymanie protezy.
Zasadniczo bezzębna i zanikowa żuchwa i szczęka były i są uważane za klasyczne
wskazanie do uzupełnień protetycznych opartych na implantach, przy czym podłoże
protetyczne żuchwy, które nie zapewnia odpowiednich warunków dla protezy, należy
kwalifikować jako wskazanie bezwzględne do wszczepienia implantów2. Bezzębna
żuchwa
jest
najstarszym
wskazaniem
do
natychmiastowego
zaopatrzenia
protetycznego. „Zaopatrzenie natychmiastowe“ oznacza przy tym natychmiastowe
uzupełnienie protetyczne na implantach wszczepionych w odcinku przednim między
otworami bródkowymi z natychmiastowym obciążeniem tych implantów.
W implantologii istnieją koncepcje natychmiastowego uzupełniania i obciążania
bezzębnej żuchwy, opracowane specjalnie do przeprowadzenia z ręki jednego lekarza.
Wymienić można przykładowo: system Frialoc3 i system SynCone3 (firma DENTSPLY
Friadent), koncepcja „All-on-Four“5 firmy Nobel Biocare oraz koncepcja „SKY fast & fixed“ firmy
Bredent GmbH & Co. KG. „Koncepcje jednego lekarza“ oferują pacjentowi ostateczne
uzupełnienia protetyczne w częściowo ograniczonej opcji. Koncepcje te znajdują jedynie
względną akceptację w koncepcji interdyscyplinarnej pracy zespołowej między
implantologiem chirurgicznym i protetycznym, jak ma to miejsce między chirurgiem
szczękowo-twarzowym i stomatologiem ogólnym.
Z tego powodu poszukiwano specjalnej koncepcji leczenia, która z jednej strony nie
zagrozi strukturze interdyscyplinarnej pracy zespołowej, a z drugiej strony będzie
uwzględniać istotne czynniki towarzyszące protetyce na implantach przy ich
natychmiastowym zaopatrzeniu i obciążeniu. Koncepcja ta polega na natychmiastowym
pierwotnym zblokowaniu implantów oraz zapobieganiu mikro- i makroruchom w fazie
osseointegracji implantów.
Zasada brzmi: należy wszczepić co najmniej cztery implanty, które będą ze sobą
zblokowane. Zblokowanie implantów stabilizuje je wzajemnie i eliminuje obciążenia
rotacyjne, które są szczególnie niekorzystne podczas fazy gojenia. Zaletą jest, że
pacjent może natychmiast korzystać z implantów i nie musi czekać, aż upłynie
2
klasyczny okres trzech miesięcy gojenia. Jako ograniczenie należy z pewnością
traktować
wzgląd
na
mniejsze
funkcjonalne
obciążanie
implantów
w
fazie
osseointegracji.
Ilustracja 2: Wstępne opracowanie łoża implantu ze wskaźnikami równoległości.
Ilustracja 3: Implanty ICX-templant po wszczepieniu.
Ilustracja 4: Łączniki przeznaczone dla chirurgów stomatologicznych, wprowadzone siłą dłoni.
Ilustracja 5: Stan siedem dni po zabiegu.
Koncepcja leczenia
Wszczepiono implanty gojące się przezdziąsłowo, z natychmiastowym obciążeniem za
pośrednictwem miękkiego podścielenia protezy całkowitej żuchwy, którą technik
dentystyczny odpowiednio przygotował od strony śluzówkowej.
Sposób postępowania jest następujący: Implantację przeprowadza się w sposób typowy
(ilustracje 1 do 5). Po zaszyciu ran pobiera się wycisk alginatowy. Następnie wykonuje
się modele (ilustracja 6) i wyszlifowuje płytę protezy po stronie śluzówkowej (ilustracja
7). Alternatywnie można przed zabiegiem wykonać natychmiastową protezę czasową z
wolną przestrzenią od strony śluzówkowej, w którą będą się mogły zmieścić łączniki.
Protezę podściela się od strony śluzówkowej miękkim materiałem podścielającym Ufi
Gel SC (VOCO GmbH, Cuxhaven). Materiał należy dozować w takiej ilości, aby w miarę
możliwości nie powstał nadmiar (ilustracja 8). Proteza pozostaje w ustach 7 dni. W
siódmym dniu należy przeprowadzić kontrolę ran i ewentualnie ponownie podścielić
3
protezę miękkim materiałem podścielającym, gdyby na błonie śluzowej tworzyły się
odleżyny. Jeśli proteza zostanie zdjęta z podłoża, to zawsze należy ją na nowo
podścielić. Pacjent nie może samodzielnie zdejmować i osadzać protezy w okresie
gojenia implantów. Podczas tych zabiegów nie wystąpiło podrażnienie błony śluzowej w
obszarze podłoża protezy. W czternastym dniu usunięto szwy (ilustracja 9, 10) i
wykonano ponowne podścielenie. Kolejną kontrolę ran i odnowienie podścielenia
przeprowadza się w szóstym tygodniu po zabiegu. Specjalista protetyk może przystąpić
do ostatecznego zaopatrzenia implantoprotetycznego od dziesiątego tygodnia po
zabiegu. Stosownie do życzeń pacjenta może on zastosować każdy rodzaj uzupełnienia
protetycznego od zatrzasku Locator poprzez teleskopy aż do belek indywidualnie
frezowanych w technice CAD/CAM.
Prezentowany przypadek kliniczny z implantami ICX-templant® zaopatrzono w sposób
klasyczny z zastosowaniem zatrzasków Locator dwanaście tygodni po wszczepieniu
implantów (ilustracja 11, 12).
Ten system implantów jako jedyny system na rynku posiada wg wiedzy autorów
specjalnie skonstruowany łącznik, przeznaczony do stosowania przez chirurgów
stomatologicznych, który jest jednocześnie śrubą kształtującą dziąsło i posiada okrężny
podcień stanowiący retencję dla miękkiego materiału podścielającego (ilustracja 13).
Ilustracja 6: Proteza na modelu, wyszlifowana od strony śluzówkowej.
Ilustracja 7: Proteza wyszlifowana od strony śluzówkowej.
Ilustracja 8: Proteza z miękkim materiałem podścielającym w odpowiednio dobranej ilości.
Analiza przypadków klinicznych
13 pacjentów zaopatrzono każdorazowo w cztery implanty ICX-templant® wszczepione w
obszarze przednim żuchwy między otworami bródkowymi, z łącznikami przeznaczonymi do
4
stosowania przez chirurgów stomatologicznych. U żadnego z pacjentów nie doszło do
utraty implantu. Przeciętny wiek pacjentów wynosił 66,98 ± 7,62 lat. 58% implantów ICXtemplant® miało średnicę 4,1 mm (ilustracja 14). 75% implantów miało długość 12,5 mm
(ilustracja 15). Łącznik przeznaczony do stosowania przez chirurgów stomatologicznych
dostępny jest w dwóch wysokościach: 5 mm i 7 mm. Wyboru dokonuje się w zależności
od typu błony śluzowej. W badanej grupie w 11 przypadkach zastosowano łącznik o
wysokości 5 mm i dwa razy łącznik o wysokości 7 mm.
Sześć miesięcy po wszczepieniu implantów, czyli trzy miesiące po ostatecznym
zaopatrzeniu protetycznym z użyciem zatrzasków Locator®, przeprowadzono kolejną
kontrolę radiologiczną za pomocą zdjęcia ortopantomograficznego. W porównaniu ze
zdjęciem ortopantomograficznym wykonanym bezpośrednio po osadzeniu implantów
nie stwierdzono zaniku kości przy implantach (ilustracja 16).
Ilustracja 9: Stan 10 tygodni po zabiegu w chwili rozpoczęcia uzupełniania protetycznego.
Ilustracja 10: Sytuacja wewnątrzustna podczas fazy gojenia implantów.
5
Większa swoboda przy ostatecznym zaopatrzeniu protetycznym
®
Ilustracja 11: Zatrzaski Locator in situ.
Ilustracja 12: Proteza opracowana przez technika dentystycznego od strony śluzówkowej.
Ilustracja 13: Przebieg prac technicznych z łącznikiem przeznaczonym do stosowania przez chirurgów
stomatologicznych.
6
Ilustracja 14: Procentowy rozkład średnic implantów przy implantach ICX-templant
®
Ilustracja 15: Procentowy rozkład długości implantów przy implantach ICX-templant
®
Zaopatrzenie bezzębnej żuchwy w koncepcji interdyscyplinarnej pracy zespołowej, tak
aby wykonać natychmiastowe czasowe uzupełnienie protetyczne z natychmiastowym
obciążeniem,
można
przeprowadzić
na
podstawie
dotychczasowego
stanu
doświadczenia w sposób łatwy, racjonalny kosztowo i bez ograniczeń z systemem
implantologicznym
ICX-templant®
dzięki
nowo
zaprojektowanemu
łącznikowi
przeznaczonemu do stosowania przez chirurgów stomatologicznych.
Koncepcja ta oferuje pacjentowi, w przeciwieństwie do specjalnie dla żuchwy
opracowanych koncepcji „SynCone®“, „All-on-Four“ i „SKY fast & fixed“, większą
swobodę w wyborze ostatecznego uzupełnienia protetycznego. Zaopatrzenie bezzębnej
żuchwy z natychmiastowym obciążeniem w koncepcji interdyscyplinarnej pracy
zespołowej może dać pacjentowi wyobrażenie o sile utrzymania późniejszego
7
uzupełnienia protetycznego już w fazie osseointegracji implantów. W związku z tym
pacjent
może
aktywnie
współdziałać
przy
podejmowaniu
decyzji
dotyczącej
ostatecznego uzupełnienia, biorąc pod uwagę działanie sił odciągających. Jeśli pacjent
odczuje utrzymanie natychmiastowego uzupełnienia czasowego jako dobre, to
uzupełnienie ostateczne oparte na zatrzaskach Locator® może być dla niego
wystarczające. Ponadto z myślą o pacjencie znaleziono bardzo ekonomiczne
rozwiązanie, ponieważ cztery implanty z odpowiednimi łącznikami przeznaczonymi do
stosowania przez chirurgów stomatologicznych oznaczają inwestycję poniżej 400,- €
plus VAT w koszty materiałów.
Jeśli pacjent będzie miał wrażenie, że utrzymanie natychmiastowego uzupełnienia
czasowego nie jest wystarczająco mocne lub zażyczy sobie bardziej kosztownego
uzupełnienia protetycznego, to można sięgnąć np. po belki indywidualnie frezowane w
technice CAD/CAM, z zasuwami lub bez.
Ilustracja 16: Zdjęcie ortopantomograficzne 10 miesięcy po zabiegu.
Autorzy:
Rainer Fangmann, dr n. med., magister implantologii
Gesundheitszentrum St. Willehad
Luisenstraße 28
26382 Wilhelmshaven
Tel.: 0 44 21/5 06 60 11
E-Mail: [email protected]
Lekarz dentysta Cordula Picht
Kaakstraße 6
26441 Jever
8