strona10
Transkrypt
strona10
100 lat temu w lokalnej prasie (9) Czym ¿y³ Gostyñ przed stu laty? Kogo ciekawi codziennoœæ naszej ma³ej ojczyzny sprzed dok³adnie wieku, zachêcamy do przegl¹du prasy z roku 1910. Cyklicznie zagl¹damy do „Gostyner Kreisblatt”, urzêdowego biuletynu wydawanego przez miejscowe starostwo powiatowe. Gostyñ znajdowa³ siê wtedy w granicach administracyjnych Prowincji Poznañskiej, wchodz¹cej w sk³ad ówczesnego Królestwa Prus. Decyzj¹ lokalnego komisarza obwodowego Gostyñ Zachód z dnia 6 maja 1910 r. Anton Nowacki z Podrzecza, pobieraj¹cy rentê ch³op ma³orolny, uznany zosta³ za pijaka. Odt¹d w³aœciciele ober¿y i restauracji mieli ca³kowity zakaz nie tylko podawania napojów alkoholowych Nowackiemu, ale nawet wpuszczania go do swych lokali (GK 38/1910). W zwi¹zku ze zgonem kupca Theodora Langnera, który pe³ni³ funkcjê pierwszego zastêpcy szefa Urzêdu Stanu Cywilnego w Gostyniu, obowi¹zki te powierzono skarbnikowi gminy Wolskiemu, który by³ dot¹d drugim zastêpc¹. Tê zaœ funkcjê pe³ni³ odt¹d zastêpca burmistrza B. Ci¹¿yñski – donosi GK 39/1910. O tym, ¿e majowe burze s¹ niebezpieczne przekonali siê mieszkañcy czterorodzinnego domu w Rokosowie. 10 maja wskutek uderzenia pioruna budynek doszczêtnie sp³on¹³. Mieszkañcy stracili niemal¿e ca³y dobytek – czytamy w GK 39/1910. W tym samym numerze kronikarz odnotowuje, ¿e J. Dohmen, w³aœciciel hotelu w centrum [póŸniejsza „Polonia” przy ul..Kolejowej], oddaje do u¿ytku ogród i salê koncertow¹. W czêœci og³oszeniowej biuletynu Dohmen zachêca czytelników do odwiedzin, zapowiadaj¹c na 22 maja koncert muzyki wojskowej po³¹czony z uroczystym otwarciem nowo urz¹dzonych miejsc. Zaplanowano wówczas wystêp kapeli 50. Pu³ku Piechoty z Rawicza „pod osobist¹ dyrekcj¹” królewskiego muzyka wojskowego Heisiga. W przerwach przewidziano starty balonów, a po koncercie – bal. Pocz¹tek ju¿ o 4 po po³udniu. Wstêp kosztowa³ 50 fenigów, wejœciówka dla dzieci jedyne 10 fenigów (GK 41/1910). Michael Glura, cieœla z Chwa³kowa, ustanowi³ 15 marek nagrody dla osoby, która wska¿e mu sprawcê kradzie¿y roweru – pisze GK 39/1910. 23 kwietnia Glura przyjecha³ do Krobi i zostawi³ swój pojazd w sieni domu Franza Kaczmarka, w³aœciciela hotelu. Bicykl marki „Nordstern”, przednie ko³o czarne, zaœ rama i tylne ko³o – czarne z ¿ó³tymi pasami, znikn¹³ bez œladu. Na 23 maja 1910 r. na godzinê 12 Magistrat zaprosi³ wszystkich zainteresowanych dzier¿aw¹ alei owocowych wzd³u¿ dróg Leszno – Borek i Gostyñ – Krobia. Przetarg zaplanowano w tymczasowej siedzibie w³adz miasta przy ul. Klasztornej [dziœ: Jana Paw³a II] 6 – zapowiada GK 40/1910. Dopiero w GK 41/1910 z 21 maja opublikowano decyzjê Komisji Okrêgowej, podjêt¹ ju¿ 31 stycznia 1910 r., w sprawie ograniczeñ w ofercie handlowej kupców spoza Gostynia na cotygodniowym targu. Tylko miejscowi mogli oferowaæ m.in. nastêpuj¹ce artyku³y: obuwnicze i bednarskie, pasmanteryjne, stolarskie, galanteryjne, zabawkarskie, powroŸnicze, tkaniny, dewocjonalia, porcelanê i wyroby z gliny. Decyzj¹ starosty (w zastêpstwie podpisan¹ przez Conze) z 18 maja 1910 r., administracjê posady nauczycielskiej w ¿ydowskiej szkole w Gostyniu powierzono Dzia³oszyñskiemu z Jutrosina – donosi GK 41/1910. Lokalny komisarz obwodowy w Krobi wyda³ 20 maja 1910 r. komunikat, w którym informuje o ustanowieniu przez B. von Sypniewskiego, w³aœciciela dóbr rycerskich ze Skoraszewic, na- grody w wysokoœci 50 marek za wskazanie sprawcy lub sprawców uszkodzenia drzew. 5 maja miêdzy 3 a 4 rano przy szosie na wschód od parku w Skoraszewicach nieznany sprawca zniszczy³ koronê wiœni, inn¹ wiœniê uszkodzi³, zaœ 8 maja przy drodze do Ko³aczkowic ktoœ uszkodzi³ akacjê (GK 42/1910). Uczniowi Johannowi Koniecznemu z Wilkonic w³adze pruskie wyp³aci³y nagrodê w wysokoœci 15 marek za to, ¿e z nara¿eniem w³asnego bezpieczeñstwa uratowa³ ¿ycie ton¹cemu Ignatzowi Poprawie z tej samej wsi. Godny pochwa³y czyn mia³ miejsce 11 lutego 1910 r. – pisze GK 43/1910. W Krobi znaleziono sakiewkê z pieniêdzmi. W³aœciciel mo¿e siê zg³osiæ w miejscowym komisariacie policji – og³asza GK 43/1910. Opracowanie MACIEJ KRETKOWSKI Reprodukcje pochodz¹ z „Gostyner Kreisblatt” znajduj¹cego siê w zbiorach gostyñskiego muzeum