Tomasz Płonka, Marek Bilar, Elżbieta Ronin
Transkrypt
Tomasz Płonka, Marek Bilar, Elżbieta Ronin
Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia, tom 2, zeszyt 1, 43-47, 2009 Stężenie antagonisty receptora interleukiny 1 (IL-1 ra) w płynie owodniowym jako wskaźnik infekcji wewnątrzmacicznej u noworodka TOMASZ PŁONKA, MAREK BILAR, ELŻBIETA RONIN-WALKNOWSKA Streszczenie Celem pracy jest ocena przydatności oznaczania stężenia IL-1ra w płynie owodniowym jako wskaźnika zakażenia wewnątrzmacicznego u ciężarnych i u noworodków. Materiał do badań stanowił płyn owodniowy pobrany podczas porodu od 60 ciężarnych rodzących, w tym od 30 rodzących drogami natury i od 30 rodzących drogą cięcia cesarskiego oraz 60 noworodków pochodzących z tych ciąż. Materiał podzielono na grupy: z obecnością (n = 30) lub brakiem (n = 30) wykładników infekcji noworodka, z obecnością (n = 21) lub brakiem (n = 39) wykładników infekcji wewnątrzmacicznej u ciężarnej, z obecnością (n = 14) lub brakiem (n = 23) wspólnego występowania wykładników infekcji wewnątrzmacicznej u ciężarnej i u jej noworodka. Stężenie IL-1ra oznaczano metodą ELISA wykorzystując monoklonalne przeciwciała specyficzne dla IL-1ra, przy użyciu zestawu Quantikine firmy R&D Systems Europe Ltd. W analizie statystycznej użyto testu U Manna-Whitneya, testu chi2, analizy ROC (Receiver Operating Characteristic curve), a także określono wskaźnik wiarygodności (LR – likelihood ratio). Stwierdzono istotnie wyższe stężenia IL-1ra w płynie owodniowym w grupie matek, które urodziły drogami natury w porównaniu z grupą rodzących cięciem cesarskim (p < 0,0001). Analiza ROC uwzględniając obecność infekcji u noworodka (AUC – 0,53) pozwoliła na wyznaczenie wartości odcięcia stężenie IL-1ra w płynie owodniowym na 47028 pg/ml. Wartość ta nie jest jednak klinicznie użyteczna ze względu niską wartość wskaźnika wiarygodności LR dla potwierdzenie wewnątrzmacicznego pochodzenie objawów infekcji u ciężarnej, przewidywania wystąpienia infekcji u noworodka czy wystąpienia infekcji u obojga. Wnioski: 1) Oznaczanie stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym wydaje się nieprzydatne w praktyce klinicznej dla przewidywania wystąpienia infekcji u noworodka. 2) Poród drogami natury wiąże się z istotnie wyższym stężenie Il-1 ra w płynie owodniowym niezależnym do obecności czy braku infekcji zarówno u ciężarnej, jak i u noworodka. Słowa kluczowe: zakażenie wewnątrzmaciczne, IL-1 ra, płyn owodniowy Wstęp Zakażenie wewnątrzmaciczne i jego położnicze oraz neonatologiczne powikłania pozostają od wielu lat przedmiotem zainteresowania położników i neonatologów, a także lekarzy innych specjalności. Waga tego problemu związana jest z występowaniem w jego przebiegu szeregu poważnych skutków, zarówno dla ciężarnej, jak i dla płodu czy noworodka, zarówno o charakterze ostrym, jak i odległych, rzutujących na zdrowie matki i noworodka. Złożoność problemu sprawia, że od wielu już lat poszukuje się wskaźników mogących służyć do wczesnego rozpoznawania infekcji wewnątrzmacicznej u matki i u płodu, a następnie u noworodka. Powszechnie prowadzone są badania nad uzyskaniem wskaźnika zakażenia wewnątrzmacicznego, który pozwalałby na przewidywanie i odpowiednie leczenie infekcji wewnątrzmacicznej. Wśród nich na uwagę zasługują zwłaszcza badania cytokin pro- i przeciw zapalnych. Jedną z nich stanowi interleukina-1 (IL-1), a właściwie dwie cytokiny polipeptydowe (IL-1 alfa i IL-1 beta), które mimo istotnych różnic w budowie chemicznej, wykazują podobną aktywność biologiczną. Obydwie cytokiny są produktami różnych genów, lecz wywierają biologiczny efekt na komórki za pośrednictwem tych samych receptorów [6]. Do tej samej ro- dziny cytokin zalicza się również białko, zwane antagonistą receptora IL-1 (IL-1 ra). Antagonista receptora IL-1 (IL-1 ra) ma zdolność wiązania z receptorem dla IL-1, bez jego aktywacji, co w efekcie zapobiega wiązaniu IL-1 z tym receptorem i blokowaniu jej działania [1]. Ze względu na fakt, iż głównym miejscem rozwoju zakażenia jest płyn owodniowy, wydają się uzasadnione poszukiwania wskaźników infekcyjnych właśnie w nim, a publikacje dotyczące znaczenia IL-1 ra w innych dziedzinach medycyny były argumentem przemawiającym za celowością badania tej cytokiny w płynie owodniowym. Cel pracy Celem pracy jest ocena przydatności oznaczania stężeń IL-1ra w płynie owodniowym w przewidywaniu wystąpienia infekcji wewnątrzmacicznej u ciężarnej i u noworodka. Materiał i metoda Materiał do badań stanowił płyn owodniowy pobrany podczas porodu od 60 ciężarnych rodzących w Klinice Medycyny Matczyno-Płodowej Katedry Położnictwa i Ginekologii PAM w Szczecinie, w tym od 30 rodzących drogami natury i od 30 rodzących drogą cięcia cesarskiego. Klinika Medycyny Matczyno-Płodowej i Ginekologii, Katedra Położnictwa i Ginekologii, Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie 44 T. Płonka, M. Bilar, E. Ronin-Walknowska Płyn owodniowy pobierano śródporodowo podczas porodu drogami natury przy użyciu jednorazowego sterylnego wziernika i strzykawki, a podczas cięcia cesarskiego po śródoperacyjnym uwidocznieniu pęcherza płodowego. Na wyżej wymienione procedury pobrania płynu owodniowego uzyskano zgodę Komisji Etycznej PAM. Otrzymane wyniki badań laboratoryjnych przeanalizowano w grupach uwzględniając: występowanie lub brak objawów infekcji u ciężarnej, występowanie lub brak infekcji u noworodka oraz wspólne występowanie lub brak infekcji u ciężarnej i jej noworodka, przedwczesne lub o czasie zakończenie ciąży. Za wykładniki infekcji wewnątrzmacicznej u ciężarnej (IM) uznano obecność: zwyżek ciepłoty ciała > 37,8EC, przyśpieszonej czynności serca ciężarnej (>100 uderzeń/min), przyśpieszonej czynności serca płodu (> 160 uderzeń/min), wzrostu liczby leukocytów > 15,0 G/l, podwyższonego stężenia CRP w surowicy krwi ciężarnej > 5,1 mg/l. Infekcję wewnątrzmaciczną rozpoznawano, gdy podwyższeniu ciepłoty ciała towarzyszyły dodatkowo dwa objawy laboratoryjne i nie stwierdzano innych ognisk infekcji. Do grupy noworodków z podejrzeniem infekcji wewnątrzmacicznej (IN) zaliczono te, u których stwierdzono jeden objaw kliniczny i dwa objawy laboratoryjne. Za wykładniki kliniczne pozwalające podejrzewać infekcję u noworodka przyjęto objawy: ze strony przewodu pokarmowego – niechęć do ssania, zaleganie treści pokarmowej, wzdęcie brzuszka; ze strony układu oddechowego – przyśpieszenie oddechu, niewydolność oddechową, wzrost zapotrzebowania na tlen; ze strony układu krążenia – przyśpieszoną lub zwolnioną czynność serca, sinicę, niewydolność krążenia; ze strony ośrodkowego układu nerwowego – wzmożone lub osłabione napięcie mięśniowe, drgawki, pojedyncze bezdechy, zaburzenia termoregulacji – hipo- lub hipertermię bez zaburzeń perfuzji obwodowej oraz żółtaczkę. Do objawów laboratoryjnych zaliczono: leukocytozę (> 25 G/l) lub leukopenię (< 8 G/l), małopłytkowość (PTL< 100 G/l), podwyższony stosunek form „młodych” do całkowitej liczby neutrofilów – wskaźnik infekcyjny (>0,16 w pierwszej dobie i > 0,2 w kolejnych dobach życia), podwyższone stężenie CRP (> 2,0 mg/l) we krwi pępowinowej – kontrolowane po 12 h we krwi noworodka w przypadku istnienia objawów klinicznych przy prawidłowym lub wątpliwym wyniku badania z krwi pępowinowej. Kwalifikację noworodków do grupy z podejrzeniem infekcji wewnątrzmacicznej lub do grupy noworodków zdrowych dokonywano wspólnie z neonatologiem, na podstawie obserwacji przebiegu okresu noworodkowego i wykonanych badań laboratoryjnych. Materiał kliniczny podzielono odpowiednio na grupy w zależności od: – zachowanej ciągłości lub braku ciągłości błon płodowych (grupa PZ, n- 30; grupa PROM, n-30) – obecności lub braku wykładników infekcji wewnątrzmacicznej u ciężarnej (grupa IM, n-21; grupa ZM, n-39) – obecności lub braku wykładników infekcji u noworodka (grupa IN, n-30; grupa ZN, n-30) – obecności lub braku wspólnego występowania wykładników infekcji wewnątrzmacicznej u ciężarnej i u jej noworodka (grupa IMIN, n-14; grupa ZMZN, n-23) – sposobu porodu: drogami natury lub cięciem cesarskim (grupa DN, n = 30; grupa CC, n = 30) Stężenie IL-1ra oznaczano metodą ELISA wykorzystując monoklonalne przeciwciała specyficzne dla IL-1ra, przy użyciu zestawu Quantikine firmy R&D Systems Europe Ltd. Czułość metody wynosi 22 pg/ml. Dokładność oznaczeń podana przez producenta – 5-10%. Analiza statystyczna Normalność rozkładu badano przy użyciu testów Shapiro-Wilka. Dla parametrów wyrażonych w skali ciągłej podano wartość elementu najmniejszego, największego i medianę. Porównania prób niezależnych, ze względu na brak rozkładu normalnego analizowanych cech wykonano przy użyciu testu nieparametrycznego U Manna-Whitney’a. Analizę zależności między cechami jakościowymi przeprowadzono za pomocą testu chi2. Za różnicę istotną statystycznie przyjmowano p < 0,05. W celu wyznaczenie wartość odcięcia zastosowano krzywą ROC (Receiver Operating Characteristic curve). Obliczono czułość i swoistość wraz z przedziałami ufności (95% CI) a także wskaźnik wiarygodności (LR – likelihood ratio). Badania finansowane były z grantu KBN nr 6 PO5E 002 21 Wyniki Jak wynika z tabeli 1, nie stwierdzono statystycznie istotnych różnic w medianach stężeń IL-1 ra w płynie owodniowym w zależności od przerwania ciągłości błon płodowych, obecności infekcji u ciężarnej, noworodka czy też wspólnego wystąpienia infekcji u obojga. Tabela 1. Wartości mediany (minimum i maksimum) stężeń IL-1 ra w płynie owodniowym w grupach (pg/ml) Grupa n 30 30 21 39 30 30 14 23 30 MED. 117375 196865 203887 133433 141909 152773 203887 142260 203887 89472 max 593427 478190 45686 566379 576340 593427 57634 478190 593427 325279 min 45686 39150 593427 39150 52067 39150 52067 39150 67403 p ns ns ns ns 30 39150 1 Stężenie antagonisty receptora interleukiny 1 (IL-1 ra) w płynie owodniowym Jedynie statystycznie istotnie wyższe stężenie IL-1 ra zaobserwowano w płynie owodniowym pochodzącym od rodzących drogami natury. 45 dywaniu wystąpienia infekcji u noworodka czy wystąpienia zakażenia u obojga. Niestety jednak wysokiej czułości tej metody towarzyszy niska jej swoistość (odpowiednio 7,9; 13,8 i 13) i niski wskaźnik wiarygodności (LR) – 1,02; 1,16 i 1,15, co powoduje, że badanie to ma małe znaczenie praktyczne, gdyż nie zwiększa prawdopodobieństwa rozpoznania infekcji u konkretnego pacjenta w sposób znaczący. Przypomnieć należy, że dopiero wskaźnik wiarygodności od 5 do 10 wskazuje w sposób istotny, że prawdopodobieństwo to jest znaczące. Reasumując, należy przyjąć, że oznaczanie stężenia IL-ra w płynie owodniowym w przewidywaniu wystąpienia infekcji wewnątrzmacicznej nie ma przydatności klinicznej, a jedynie znaczenie poznawcze. Dyskusja Ryc. 1. Analiza ROC dla stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym w grupie noworodków z wykładnikami infekcji wewnątrzmacicznej W dostępnym piśmiennictwie brak jest jednoznacznych norm stężeń Il-1 ra w płynie owodniowym. Z tego powodu zastosowano analizę ROC w celu wyznaczenia wartości odcięcia dla stężeń badanej cytokiny w materiale własnym przy uznaniu za kryterium różnicujące obecność lub brak infekcji u noworodka po porodzie. Wartość tą wyznaczono na większą od 47028 pg/ml i uznano za normę stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym. Wskaźnik AUC dla tej wartości wynosi 0,53, co pozwała przyjąć, że jest to norma o umiarkowanej użyteczności klinicznej wynikającej prawdopodobnie z małej liczebności grupy. Tabela 2. Skuteczność diagnostyczna oznaczania IL-1 ra w płynie owodniowym w grupach dla wartości odcięcia > 47028 pg/ml Grupa IM ZM IN ZN ININ ZMZN n 21 39 30 30 14 23 Czułość (95% CI) 94,1 71,2- 99,0 100 86,7-100 100 71,3-100 Swoistość (95% CI) 7,9 1,8 -21,4 13,8 4,0-31,7 13,0 2,9-33,6 LR 1,02 1,16 1,15 Jak wynika z tabeli 2, oznaczanie stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym cechuje duża czułość w potwierdzaniu wewnątrzmacicznego pochodzenie infekcji u ciężarnej, przewi- IL-1ra odgrywa istotną rolę w różnorodnych procesach fizjologicznych i patologicznych. IL-1ra należy obok IL-1 alfa i IL-1 beta do rodzinny IL-1, i o ile IL-1 ma znaczenie prozapalne, o tyle IL-1ra przeciwzapalne, które polega na blokowaniu receptora dla IL-1. Wiele publikacji i badań dotyczy IL-1, natomiast prac dotyczących IL-1ra jest niewiele, choć coraz częściej podkreśla się, że w zapaleniu istotną rolę odrywają nie tylko cytokiny prozapalne, ale także przeciwzapalne [16, 19]. W badaniach na szczurach wykazano, że proteina ta zmniejsza objawy doświadczalnie wywołanego zapalenia kłębków nerkowych [21]. Rola tej cytokiny w patologii ciąży nie została do końca poznana. Podanie IL-1 ra myszom, podobnie jak zastosowanie rozpuszczalnego IL-1 r, zmniejsza stan zapalny, występujący w różnych procesach chorobowych i wydłuża czas przeżycia zwierząt [1, 5]. W badaniach na myszach stwierdzono, że IL-1ra blokując receptor dla IL-1 uniemożliwia implantację komórek zarodkowych w macicy [20]. Podobny efekt można uzyskać za pomocą przeciwciał blokujących receptory dla IL-1. Podwyższenie stężeń IL-1ra obserwowano w eksperymentalnie wywołanym zapaleniu opon mózgowych [17], u dorosłych pacjentów we wstrząsie septycznym [8], a także u noworodków urodzonych w różnym wieku ciążowym z ciężkim zakażeniem [44]. W badaniach eksperymentalnych Holcberg i wsp. [12], analizując model perfuzji łożysk z porodów przedwczesnych i porodów o czasie stymulowanych LPS, stwierdzili, że statystycznie w łożyskach pochodzących z porodów o czasie zdolność odpowiedzi na zakażenie jest wyższa niż w łożyskach pochodzących z porodów przedwczesnych, co manifestowało się zmianami stężeń IL-1 ra. Kuster i wsp. [14] podają, że stężenie IL-1 ra jest czynnikiem pozwalającym na rozpoznanie infekcji u noworodka na dobę przed pojawieniem się objawów klinicznych i swoją czułością przewyższa wartość oznaczania CRP. Geiger i wsp.[11] stwierdzają, że IL-1 ra może służyć jako parametr prognostyczny do oceny wystąpienia infekcji 46 T. Płonka, M. Bilar, E. Ronin-Walknowska u noworodka oraz innych powikłań, jak np. niedotlenienia okołoporodowego, zespołu zaburzeń oddychania. Romero i wsp. [18] stwierdzili, że IL-1 ra jest obecna we krwi ciężarnej, w płynie owodniowym i we krwi pępowinowej. Źródłem IL-ra w płynie owodniowym jest mocz płodu, a jej stężenie zależy od płci płodu i wzrasta we krwi pępowinowej wraz z czasem trwania ciąży (r = 0,61, p < 0,001). Infekcja wewnątrzmaciczna w ciąży niedonoszonej wiąże się ze wzrostem stężenia IL-1 ra zarówno w płynie owodniowym, jak i we krwi pępowinowej, natomiast stężenie jej nie zmienia się we krwi ciężarnej. Wśród rodzących w terminie porodu, niezależnie od wyniku badania bakteriologicznego płynu owodniowego, ww. autorzy nie obserwowali zmian stężeń IL-1ra zarówno we krwi pępowinowej, jak i w płynie owodniowym. W przedstawianym materiale własnym, w przeciwieństwie do Romero i wsp. [18], nie stwierdzono różnic istotnych statystycznie pomiędzy medianami stężeń IL-1ra w płynie owodniowym ani w przypadku wystąpienia infekcji u ciężarnej, ani przy podejrzeniu infekcji u noworodka czy w sytuacji, gdy infekcja występowała jednocześnie u ciężarnej i u jej noworodka. Inoue i wsp. [13] w badaniach nad reakcją zapalną u 152 noworodków w okresie okołooperacyjnym stwierdzili podwyższenie stężenia IL-ra w surowicy krwi noworodka i przypisują jej rolę ochronną Fukuda i wsp. [9] stwierdzili statystycznie istotnie wyższe (p < 0,001) stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym pacjentek z PROM w porównaniu z pacjentkami z grupy kontrolnej, a także stężenie IL-1 ra we krwi pępowinowej w grupie ciężarnych z przedwczesnym pęknięciem pęcherza płodowego w ciąży niedonoszonej było statystycznie istotnie wyższe (p < 0,05) niż stężenie IL-1 ra we krwi pępowinowej w grupie porodów drogami natury o czasie oraz statystycznie istotnie wyższe niż jej stężenia w grupie ciąż zakończonych elektywnym cięciem cesarskim. W analizowanych własnych badaniach nie potwierdzono tego spostrzeżenia, gdyż stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym, nie różniły się między grupami ciężarnych z przedwczesnym pęknięciem, odpływaniem płynu owodniowego i z zachowanym pęcherzem płodowym Podobne obserwacje jak Fukuda i wsp. [9] poczyniono w materiale własnym, stwierdzając również istotnie wyższe (p < 0,0001) stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym, pochodzącym od rodzących drogami natury w porównaniu ze stężeniem IL-1 ra w płynie owodniowym pochodzącym od rodzących drogą cięcia cesarskiego. De Bont i wsp. [4] stwierdził statystycznie istotnie wyższe (p < 0,001) stężenie IL-1ra we krwi noworodków z infekcją w porównaniu z noworodkami zdrowymi. Po rozpoczęciu leczenia wysokie wartości stężeń IL-1 ra utrzymywały się jeszcze przez 16 godzin. Baergen i wsp. [3] badali ekspresję IL-1ra na powierzchni trofoblastu, stwierdzając jej wzrost w przypadku infekcji. Podobne badania o charakterze poznawczym prowadzili Fidel i wsp. [7], którzy badając stężenie IL-1 ra w hodowli ludzkich komórek owodniowych i doczesnowych stwierdzili wzrost jej stężenia w odpowiedzi na stymulację LPS, zwłaszcza w hodowli komórek doczesnowych. Leslie i wsp. [15], badając stężenie IL-1 ra w płynie owodniowym u ciężarnych szczurów po podaniu drogą przezszyjkową szczepu E. coli, nie stwierdzili istotnych różnic pomiędzy grupą badaną i kontrolną. Axemo i wsp. [2] poszukiwali zależności pomiędzy zmianami zapalnymi w popłodzie a stężeniem IL-1 ra w płynie owodniowym; w ciąży donoszonej bez czynności skurczowej macicy nie stwierdzili różnic istotnych statystycznie pomiędzy grupą ze zmianami zapalnymi w popłodzie i grupą bez takich zmian. Wnioski 1) Oznaczanie stężenia IL-1 ra w płynie owodniowym wydaje się nieprzydatne w praktyce klinicznej dla przewidywania wystąpienia infekcji u noworodka. 2) Poród drogami natury wiąże się z istotnie wyższym stężeniem Il-1 ra w płynie owodniowym niezależnym od obecności lub braku infekcji zarówno u ciężarnej, jak i u noworodka. Piśmiennictwo [1] Arend W.P. (1991) IL-1 receptor antagonist: a new member of the Il-1 family. J. Clin. Invest. 88: 1445-1451. [2] Axemo P., Brauner A., Pettersson M. et al. (1996) Amniotic fluid interleukins in Swedish and Mozambican pregnant women. Gynecol. Obstet. Invest. 41: 113-7. [3] Baergen R., Benirschke K., Ulich T.R. (1994) Cytokine expression in the placenta. The role of interleukin 1 and interleukin-1 receptor antagonist expression in chorioamnionitis and parturition. Arch. Pathol. Lab. Med.118: 52-5. [4] De Bont E.S., De Leij L.H., Okken A. et al. (1995) Increased plasma concentration of interleukin-1 receptor antagonist in neonatal sepsis. Pediatr. Res. 37: 626-629. [5] Dinarello C.A., Wolff M.S. (1993) The role of interleukin-1 in disease. N. Engl. J. Med. 328: 106-113. [6] Dinarello C.A. (1991) Interleukin-1 and interleukin-1 antagonism. Blood 77: 1621-1652. [7] Fidel P.L. Jr., Romero R., Ramirez M. et al. (1994) Interleukin-1 receptor antagonist (IL-1ra) production by human amnion, chorion, and decidua. Am. J. Reprod. Immunol. 32:1-7. [8] Fischer E., Van Zee K.J., Marano M.A. (1992) Intreleukin-1 receptor antagonist circulates in experimental inflammation and in human disease. Blood 79: 2196-2200. [9] Fukuda H., Masuzaki H., Ishimaru T. (2002) Interleukin-6 and interleukin-1 receptor antagonist in amniotic fluid and cord blood in patients with pre-term, premature rupture of the membranes. Int. J. Gynaecol. Obstet. 77: 123-9. [10] Ganaiem M., AbuElhija M., Lunenfeld E. et al. (2009) Effect of interleukin-1 receptor antagonist gene deletion on male mouse fertility. Endocrinology. 150(1): 295-303. [11] Geiger R., Ellemunter H., Fink F.M. et al. (1996) Circulating IL-1ra levels in neonates. Eur. J. Pediatr. 155: 811-814. [12] Holcberg G., Amash A., Sapir O. et al. (2008) Perfusion with lipopolysaccharide differently affects the secretion of inter- Stężenie antagonisty receptora interleukiny 1 (IL-1 ra) w płynie owodniowym leukin-1 beta and interleukin-1 receptor antagonist by term and preterm human placentae. Placenta 29(7): 593-601. [13] Inoue M., Miki C., Okita Y. et al. (2007) Naturally acquired regulatory mechanism of perioperative cytokine response in neonates. Pediatr. Surg. Int. 23(3): 249-55. [14] Kuster H., Weiss M., Willeiter A.E. et al. (1998) IL-1 ra and IL-6 for diagnosis of neonatal sepsis 2 days before clinical manifestation. Lancet 352: 1271-1277. [15] Leslie K.K., Lee S.L., Woodcock S.M. et al. (2000) Acute intrauterine infection results in an imbalance between pro- and anti-inflammatory cytokines in the pregnant rabbit. Am. J. Reprod. Immunol. 43: 305-11. [16] Möller B., Villiger P.M. (2006) Inhibition of IL-1, IL-6, and TNF-alpha in immune-mediated inflammatory diseases. Springer Semin. Immunopathol. 27(4): 391-408. [17] Paris M.M. (1995) Effect of IL-1 ra and soluble TNF in animal models of infections. J. Infect. Dis. 171: 161-5. [18] Romero R., Gomez R., Galasso M. et al. (1994) The natural interleukin-1 receptor antagonist in the fetal, maternal, and amniotic fluid compartments: the effect of gestational age, fe- 47 tal gender, and intrauterine infection. Am. J. Obstet. Gyne- col. 171: 912-21. [19] Sikora J.P. (2000) The role of cytokines and reactive oxygen species in the pathogenesis of sepsis. Pol. Merkur. Lekarski 7(43): 47-50. [20] Simon C., Frances A., Piquette G.N. et al. (1994) Embryonic implantation in mice is blocked by IL-1 ra. Endocrinology 134: 521-528. [21] Tang W.W., Feng L., Vannice J.L. (1994) Wilson CB. IL-1ra ameliorates experimental anti glomerulal basement membrane antibody-associated gromrerulonephritis. J. Clin. Invest. 93: 2773-2779. J Tomasz Płonka Klinika Medycyny Matczyno-Płodowej i Ginekologii Katedra Położnictwa i Ginekologii Pomorska Akademia Medyczna w Szczecinie Szczecin, ul. Unii Lubelskiej 1 Concentration of the interleukin 1 receptor antagonist (IL-1 ra) in the amniotic fluid as the marker of the intrauterine infection at newborns The aim of this study was to evaluate the usefulness of determining concentrations of IL-1 ra in amniotic fluid as an indicator of intrauterine infection in pregnant women and infants. The study was conducted on a group of 60 pregnant women by taking their amniotic fluid during delivery. Thirty of the women in the group delivered through natural passage and 30 by caesarean section. Clinical subjects were divided into subgroups: 1) with (n = 30) or without (n = 30) symptoms of infection in infant; with (n = 21) or without (n = 39) symptoms of intrauterine infection in pregnant woman; with (n = 14) or without (n = 23) symptoms of simultaneous infection in both mother and newborns. Concentrations of IL-1ra were determined by ELISA method using monoclonal antibodies specific for sICAM-1, and the use of Quantikine kit from the firm R&D Systems Europe Ltd. Statistical analysis was conducted using the U Mann-Whitney test, chi2 and ROC (Receiver Operating Characteristic) curve. LR (likelihood ratio) was also determined. Statistically significantly higher (p < 0.0001) concentrations of IL-1 ra were detected in the amniotic fluid in a group delivered through natural passage ROC analysis, taking into account infection in infants (AUC-0.53) allowed the determination of a cut off value of IL-1 ra concentration in amniotic fluid of 47028 pg/ml. That value is not clinically useful for confirming intrauterine origins of symptoms of infection in newborns and pregnant women or simultaneous infection in both. Conclusions: Concentrations of IL-1ra in amniotic fluid is not useful as an indicator of intrauterine infection in pregnant women and infants. An increase of IL-ra concentration in amniotic fluid group delivered through natural passage. Key words: Il-1 ra, intrauterine infection, amniotic fluid