MODEL GLOBALNY MES ŚMIGŁOWCA BOJOWEGO GABRIEL
Transkrypt
MODEL GLOBALNY MES ŚMIGŁOWCA BOJOWEGO GABRIEL
MODELOWANIE INśYNIERSKIE Gliwice 2010 MODEL GLOBALNY MES ŚMIGŁOWCA BOJOWEGO GABRIEL GMURCZYK, PIOTR REYMER, MARCIN KURDELSKI Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych e-mail:[email protected] ,[email protected], [email protected] Streszczenie. Mi-24 jest cięŜkim śmigłowcem bojowym zaprojektowanym w biurze konstrukcyjnym OKB Mil i produkowany w Rostowskiej fabryce śmigłowców „Rostwiertoł”. Zadaniem Mi-24 jest wsparcie z powietrza i transport do ośmiu Ŝołnierzy w przestrzeni ładunkowej. Wprowadzony do słuŜby w siłach powietrznych Związku Radzieckiego w 1976 roku jest obecnie uŜywany przez ponad 30 państw. Konstrukcje lotnicze, do których naleŜy Mi-24 zostały zaprojektowane w ostatnich dekadach XX wieku, kiedy wspomaganie komputerowe procesu projektowania było bardzo archaiczne lub nie istniało. Filozofia eksploatacji tych konstrukcji lotniczych tzw. „safe life” zakładała eksploatację w określonym przez producenta czasie. Z uwagi na róŜny profil uŜytkowania statków powietrznych takie podejście okazało się bardzo nieekonomiczne. Praktyką stało się przedłuŜanie załoŜonego wstępnie okresu eksploatacji. Takie rozwiązania przyjęto w większości krajów, takŜe tych najbogatszych. Aby zapewnić bezpieczeństwo eksploatacji statków powietrznych z przedłuŜonym resursem trzeba opracować system dodatkowych przeglądów i obsług. Bezcenną wiedzą jest znajomość krytycznych elementów konstrukcyjnych badanego statku powietrznego. Doświadczenie konstruktorskie stosowane przy projektowaniu musi być uzupełnione właściwą analizą komputerową stanu napręŜenia. Stopień złoŜoności konstrukcji lotniczych stwarza powaŜne komplikacje. Najlepiej sprawdza się podejście polegające na tworzeniu modeli hierarchicznych MES. Model globalny konstrukcji ma w tym przypadku za zadanie wskazanie krytycznych elementów konstrukcyjnych oraz obliczenie działających na niego sił. Zbudowanie modelu komputerowego umoŜliwiającego wykonanie obliczeń MES składało się z następujących faz: • pomiar kształtu śmigłowca • budowa modelu geometrycznego • budowa modelu MES Model bojowego śmigłowca Mi-24 powstał z zastosowaniem dostępnych, nowoczesnych technik CAM/CAD. Zastosowanie pomiaru fotogrametrycznego pozwoliło na zredukowanie czasu pomiaru oraz znacznie poprawiło jego dokładność. Model globalny MES śmigłowca wykorzystywany jest do wyznaczania krytycznych elementów jego struktury. Uzupełnieniem wyników uzyskanych podczas obliczeń MES są wyniki pomiarów tensometrycznych sił i napręŜeń podczas lotu. MODELOWANIE INśYNIERSKIE Gliwice 2010 GLOBAL MES MODEL OF COMBAT HELICOPTER GABRIEL GMURCZYK, PIOTR REYMER, MARCIN KURDELSKI Air Force Instytitute of Technology e-mail: [email protected] ,[email protected], [email protected] Summary. Mil Mi-24 are heavy combat helicopters designed in the OKB-Mil and produced in factory called „Rostwiertol”. Mi-24’s tasks are support from air and transportation up to eight soldiers in the loading space. Those helicopters started service for ZSRR in 1976 and are being used nowadays by over 30 countries. Air constructions like Mi-24 were designed in last decades of XX century, when computer aided design was not available. Philosophy of the exploitation so-called „safe life” postulate exploitation in the defined by the manufacturer time. Such attitude turned out very uneconomical because of the various profiles of the use of aircrafts. Extending the initial period of exploitation is a quite common way to extend an aircrafts’ life. Such solutions are accepted in the majority of countries, even the richest. To guarantee safety of aircraft’s exploitation with extended life, system of additional reviews and services should be worked out. Priceless knowledge is acquaintance of critical structure elements. Designer’s experience should be completed with proper computer analysis of the tension. Complexity of air constructions makes a lot of complications. Best solution is to make hierarchic MES models. Global model has to show us critical elements and their tension. Creating MES model took following phases: • measurement of the shape of the helicopter • building of the geometrical model • building of the MES model Mi-24 model was created with the use of accessible, modern CAM/CAD techniques. Use of photogrammetric system allowed to reduce time of the measurement and improved his exactitude considerably. Global MES model is being used for finding critical elements of aircraft’s structure. Results of strain gage measurement during flight are supplements of MES calculations.