4. Sprawozdanie z działalności Związku w 2008 r.

40-058 Katowice, ul. Stalmacha 17
tel.: (+32) 25-11-021, 25-11-241, fax: (+32) 25-10-985
www.silesia.org.pl, [email protected]
b\zo/sosnowiec’04/dokumenty/sprawozdania/1-3
Katowice, dn. 2 kwietnia 2009 r.
dokument nr 2
punkt porządku obrad
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI
ŚLĄSKIEGO ZWIĄZKU GMIN I POWIATÓW
w 2008 r.
I.
DZIAŁALNOŚĆ ZARZĄDU
1. W roku 2008 skład Zarządu Związku (powołanego na V kadencję w dniu 25 maja 2007 r.)
przedstawiał się następująco:
Przewodniczący Związku - Zygmunt Frankiewicz – Prezydent Gliwic
Członkowie Zarządu:
1.
2.
3.
4.
p. Zdzisław Bylok – Wójt Jaworza
p. Piotr Czarnynoga – Starosta Bieruńsko-Lędziński
p. Ireneusz Czech – Wójt Kochanowic
p. Adam Fudali – Prezydent Rybnika, Zastępca Przewodniczącego Związku
5.
6.
7.
8.
p. Kazimierz Górski – Prezydent Sosnowca, Zastępca Przewodniczącego Związku
p. Czesław Jakubek – Burmistrz Sośnicowic
p. Piotr Koj – Prezydent Bytomia
p. Józef Korpak – Starosta Tarnogórski
9. p. Jacek Krywult – Prezydent Bielska-Białej, Zastępca Przewodniczącego Związku
10. p. Stefan Ryt – Wójt Kobióra
11. p. Antoni Szlagor - Burmistrz śywca
12. p. Piotr Uszok – Prezydent Katowic
13. p. Tadeusz Wrona – Prezydent Częstochowy, Zastępca Przewodniczącego Związku
14. p. Adam Zając – Wójt Kłomnic
W roku 2008 odbyło się 12 posiedzeń Zarządu: dn. 25 stycznia, dn. 14 marca,
dn. 18 kwietnia, dn. 16 maja, dn. 30 maja, dn. 20 czerwca, dn. 22 sierpnia, dn. 19 września,
dn. 24 października, dn. 14 listopada, dn. 28 listopada oraz dn. 19 grudnia.
2. Zarząd Związku prowadził w róŜnorodnych formach aktywne działania na rzecz ochrony
interesów gmin i powiatów członkowskich, wypełniając misję oraz realizując główne cele
i zadania określone w Statucie Związku. Działania te podejmowane były w stosunku do władz
centralnych oraz w stosunku do władz regionalnych. Podobnie, jak w latach poprzednich
Zarząd analizował problemy istotne z punktu widzenia samorządów lokalnych oraz
formułował wnioski i opinie, które były kierowane następnie do Prezydenta RP, Parlamentu,
Rządu, poszczególnych Ministrów, centralnych urzędów administracji państwowej, Komisji
Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego oraz do Wojewody i Marszałka Województwa
Śląskiego. Zarząd opiniował waŜniejsze projekty ustaw dotyczące samorządów lokalnych,
zarówno na etapie prac ministerialnych, jak i parlamentarnych nad tymi projektami.
W szczególności wypowiadał się w formie stanowisk w odniesieniu do następujących
projektów, które w roku 2008 były przedmiotem prac Rządu i Parlamentu RP:
a) projektów ustawy Prawo geologiczne i górnicze,
b) projektów ustawy o pracownikach samorządowych,
c) projektów ustawy o finansach publicznych oraz projektów ustawy przepisy
wprowadzające ustawę o finansach publicznych,
d) projektów ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane, ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw,
e) projektu ustawy o polityce miejskiej Państwa i współpracy jednostek samorządu
terytorialnego w tym zakresie z dnia 14 października 2008 r.,
f) projektu ustawy o szczególnej odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za
raŜące naruszenie prawa.
W trakcie ubiegłorocznej pracy Zarząd poprzez stanowiska i uchwały, wypowiadał się w
imieniu gmin i powiatów w wielu sprawach istotnych dla funkcjonowania samorządu
lokalnego oraz całego regionu, dotyczących obszarów, w których obowiązujące akty prawne
tworzą niekorzystne warunki dla funkcjonowania samorządów lokalnych, obciąŜając je
nadmiernie finansowo i utrudniających realizację zadań nałoŜonych na samorządy. Zarząd
przyjął stanowiska dotyczące konkretnych problemów, na które napotyka samorząd lokalny w
związku z organizacją oświaty na swoim terenie oraz stanowiska dotykające samorządu
lokalnego jako organizatora ochrony zdrowia. Były to takŜe m.in.:
a) stanowisko w/s pilnej potrzeby nowelizacji ustawy z dn. 7 września 2007 r.
o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa
oraz jednostek samorządu terytorialnego,
b) stanowisko w/s nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych w
sprawach cywilnych oraz nowelizacji ustawy o zmianie ustawy Prawo o postępowaniu
przed sądami administracyjnymi,
c) stanowisko w/s nowelizacji ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów,
d) stanowisko w/s potrzeby pilnych zmian w ustawie o podpisie elektronicznym i ustawie
Kodeks postępowania administracyjnego (k.p.a.).
Sprawy, wymagające pilnego uporządkowania (a związane częściowo z problemem
własności), którymi zajmował się Zarząd w stanowiskach to m.in.:
a) problem finansowania oświetlenia ulicznego i drogowego w gminach,
b) konieczność wprowadzenia zintegrowanego i kompleksowego systemu gospodarki
odpadami, w którym gmina będzie właścicielem odpadów;
c) uwłaszczenia gmin majątkiem Skarbu Państwa uŜytkowanym przez Grupę PKP.
W stanowiskach podkreślono, iŜ obecny stan prawny i struktura własnościowa powoduje
blokadę inwestycji samorządowych.
W roku 2008 Zarząd Związku przyjął łącznie 28 stanowisk. Zarząd Związku przygotował
równieŜ projekty stanowisk, które zostały przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne Związku w
dn. 30 maja 2008 r. w Bytomiu oraz w dn. 28 listopada 2008 w Zabrzu. Przykładowo dwa z
ośmiu przyjętych przez Zgromadzenie Ogólne stanowisk dotyczyły nieuzasadnionych
nadmiernych obciąŜeń finansowych samorządów, związanych z utrzymaniem infrastruktury
drogowej; stanowisko w/s ustawowego obowiązku przejmowania przez gminy, dróg
zastąpionych nowo wybudowanym odcinkiem drogi oraz stanowisko w/s finansowania dróg
krajowych w miastach na prawach powiatu.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
2
3. Drugi rok z rzędu gminy województwa śląskiego dotknięte zostały klęską Ŝywiołową.
Podobnie jak rok wcześniej, Zarząd uruchomił i koordynował akcję pomocy na rzecz 9 gmin,
które ucierpiały w wyniku trąby powietrznej i gradobicia w sierpniu 2008 r. Związek
koordynował akcję przekazywania środków finansowych przez gminy i powiaty
województwa śląskiego poszczególnym gminom, które ucierpiały w wyniku kataklizmu, aby
środki finansowe zostały przekazane w miarę równomiernie do miejsc, gdzie pomoc ta była
najbardziej potrzebna. Całkowita kwota pomocy udzielonej przez jednostki samorządu
lokalnego woj. śląskiego, zmobilizowanej przez Związek dla gmin poszkodowanych
w kataklizmie w sierpniu 2008 r. wyniosła 2,5 mln zł.
II.
REPREZENTOWANIE INTERESÓW SAMORZĄDU LOKALNEGO
W ramach działalności lobbingowej Związek realizuje takie przedsięwzięcia, jak:
organizacja spotkań z wysokiej rangi przedstawicielami Rządu, lobbing parlamentarny
poprzez współpracę z parlamentarzystami z woj. śląskiego, konsultowanie i opiniowanie
aktów legislacyjnych, dotyczących jednostek samorządu terytorialnego, a takŜe
podejmowanie działań interwencyjnych w konkretnych sprawach. Niektóre z takich działań,
zostały opisane w ramach rozdziału I.
1. Spotkania z przedstawicielami Rządu RP
W ramach cyklu ,,RZĄD WOBEC SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO” odbyły się
spotkania:
1) spotkanie dot. koordynacji gospodarki odpadami w woj. śląskim oraz planowanych
rozwiązań organizacyjno-prawnych dot. systemu gospodarki odpadami z udziałem
p. Janusza Mikuły - Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego - dn. 10
stycznia 2008 w Sosnowcu.
2) spotkanie informacyjno-konsultacyjne samorządowców woj. śląskiego z p. Krystyną
Szumilas – Sekretarzem Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Tematem spotkania
była prezentacja podstawowych załoŜeń i kierunków polityki edukacyjnej Państwa oraz
informacja o przygotowywanych przez Ministerstwo najwaŜniejszych zmianach
legislacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem problematyki dotyczącej finansowania
systemu oświaty oraz ewentualnych podwyŜek wynagrodzeń dla nauczycieli w kontekście
zadań i obciąŜeń finansowych jednostek samorządu terytorialnego – dn. 19 marca 2008 w
Katowicach.
3) spotkanie konsultacyjne z p. Olgierdem Romanem Dziekońskim - Podsekretarzem Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury, dot. przygotowanego przez Ministerstwo Infrastruktury
projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane, ustawy o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym i niektórych innych ustaw. W spotkaniu wzięli udział
przedstawiciele samorządów terytorialnych oraz reprezentanci lokalnej administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego z woj. śląskiego – dn. 21 lipca 2008
w Katowicach.
4) spotkanie informacyjno-konsultacyjne z p. ElŜbietą Bieńkowską - Ministrem Rozwoju
Regionalnego. Tematem spotkania było przedstawienie informacji nt. aktualnego stopnia
zaawansowania implementacji funduszy strukturalnych i funduszu spójności UE w
Polsce, dotychczasowych wniosków wypływających z implementacji funduszy
strukturalnych, wykorzystania środków UE w woj. śląskim w porównaniu z innymi
regionami kraju oraz planowanych zasad finansowania przedsięwzięć ze środków UE w
okresie programowania 2014-2020 – dn. 5 grudnia 2008 w Katowicach.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
3
2. Spotkania Zespołu Parlamentarno–Samorządowego Województwa Śląskiego
Od początku 2008 r. sprawy istotne dla samorządów lokalnych naszego regionu
omawiane są takŜe na forum powołanego z inicjatywy Związku Zespołu ParlamentarnoSamorządowego, składającego się z 6 przedstawicieli Sejmu RP z obszaru woj. śląskiego oraz
7 przedstawicieli samorządów lokalnych zrzeszonych w Związku. Powołanie Zespołu ma
swoje źródło w organizowanych przez Związek w poprzednich latach (od momentu wyborów
do Parlamentu RP w 2006 r.) cyklicznych spotkaniach prezydentów, starostów, burmistrzów i
wójtów z posłami i senatorami z obszaru województwa śląskiego celem zwrócenia uwagi
parlamentarzystów z naszego regionu na konkretne, najbardziej trudne dla samorządów
lokalnych sprawy, wymagające zmian legislacyjnych. Spotkania te od początku 2008 r.
zostały właśnie zastąpione posiedzeniami stałego Zespołu w składzie:
I. STRONA PARLAMENTARNA:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Grzegorz Janik - Poseł na Sejm RP, okręg rybnicki;
Witold Klepacz – Poseł na Sejm RP, okręg sosnowiecki;
Krzysztof Matyjaszczyk – Poseł na Sejm RP, okręg częstochowski;
Maria Nowak - Poseł na Sejm RP, okręg katowicki;
Henryk Siedlaczek - Poseł na Sejm RP, okręg rybnicki;
Marek Wójcik - Poseł na Sejm RP, okręg katowicki.
II. STRONA SAMORZĄDOWA:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Piotr Czarnynoga – Starosta Bieruńsko-Lędziński, Członek Zarządu Związku;
Ireneusz Czech – Wójt Kochanowic, Członek Zarządu Związku; Koordynator
Konwentu Burmistrzów i Wójtów ŚZGiP;
Zygmunt Frankiewicz – Prezydent Gliwic, Przewodniczący Związku;
Adam Fudali – Prezydent Rybnika, Zastępca Przewodniczącego Związku;
Kazimierz Górski – Prezydent Sosnowca, Zastępca Przewodniczącego Związku;
Jacek Krywult – Prezydent Bielska-Białej, Zastępca Przewodniczącego Związku;
Tadeusz Wrona – Prezydent Częstochowy, Zastępca Przewodniczącego Związku.
W 2008 r. odbyły się 3 posiedzenia Zespołu (w dn. 21 kwietnia, 16 czerwca, 29 września)
poświęcone m.in. następującym sprawom:
a) Sprawa przesunięcia finansowania DTŚ, ujętej w RPO i uwzględnienie tej inwestycji
w projektach realizowanych w ramach Programu Operacyjnego ,,Infrastruktura i
Środowisko”,
b) Zwrot zapłaconego podatku VAT z tytułu inwestycji realizowanych przez samorządy,
c) Nowelizacja ustawy o ujawnieniu w księgach wieczystych prawa własności
nieruchomości Skarbu Państwa oraz jst.,
d) Organizacja EURO 2012,
e) Sprawa regulacji prawnych dot. oświetlenia ulic, dróg i innych przestrzeni
publicznych - potrzeba nowego uregulowania rozdziału obowiązków pomiędzy gminy
i przedsiębiorstwa energetyczne,
f) Problematyka systemu gospodarki odpadami,
g) Sprawa rekompensaty gminom górniczym skutków zaniŜonej w 2004 i 2005 r. części
równowaŜącej subwencji ogólnej,
h) Współpraca gmin z PKP i Spółką Restrukturyzacji Kopalń w związku z regulacją
stanów prawnych gruntów Skarbu Państwa będących w uŜytkowaniu tych spółek,
i) ZałoŜenia do projektu ustawy o systemie opieki zastępczej nad dzieckiem,
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
4
j) Omówienie projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane, ustawy o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw,
k) Nowelizacja ustawy o dostępie do informacji publicznej,
l) Zniesienie obowiązku udziału spółek komunalnych w przetargach,
m) Problemy związane z nowelizacją ustawy o pracownikach samorządowych,
n) Sprawa wykorzystania środków unijnych przeznaczonych na budowę autostrad,
o) Omówienie poselskiego projektu ustawy o funduszu sołeckim,
p) Sprawa podpisu elektronicznego (potrzeba pilnej nowelizacji ustawy o podpisie
elektronicznym i ustawy Kodeks postępowania administracyjnego),
q) Sprawa nowelizacji ustawy o drogach publicznych w związku z ustawowym
obowiązkiem przejmowania przez gminy dróg zastąpionych nowo wybudowanym
odcinkiem drogi.
3. Zespół ds. Oświetlenia w gminach
W związku z narastającym problemem trudnych relacji gmin z przedsiębiorstwem
energetycznym ENION (próby narzucania przez ENION gminom niekorzystnych umów,
obciąŜania gmin kosztami utrzymania i eksploatacji urządzeń oświetleniowych stanowiących
majątek przedsiębiorstwa energetycznego, odmowy przedstawienia przez przedsiębiorstwo
energetyczne kalkulacji kosztów utrzymania urządzeń oświetleniowych) Zarząd Śląskiego
Związku Gmin i Powiatów w dniu 14 marca 2008 r. powołał specjalny Zespół ds. Oświetlenia
w Gminach, składający się z przedstawicieli gmin znajdujących się w obszarze objętym
zakresem działania przedsiębiorstwa ENION. Zespół ten spotykał się m.in. z Prezesem
Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach, z Dyrektorem Południowego Oddziału
Terenowego Urzędu Regulacji Energetyki w Katowicach, z władzami spółki ENION S.A.
i holdingu TAURON Polska Energia. Prace Zespołu trwają w 2009 r.
4. Regionalne Komitety Sterujące/Monitorujące oraz inne gremia regionalne i krajowe
1. Na wniosek Marszałka, bądź Wojewody Zarząd Związku Związek desygnuje
przedstawicieli samorządu lokalnego do działających w naszym województwie
Regionalnych Komitetów Sterujących, Regionalnych Komitetów Monitorujących i innych
ciał tego typu. Za pośrednictwem delegowanych przez Związek osób samorządy lokalne
posiadają pewien wpływ na decyzje władz regionalnych woj. śląskiego. Wskazani przez
Zarząd Związku przedstawiciele samorządów lokalnych byli członkami następujących
gremiów regionalnych:
a)
b)
c)
d)
e)
Komitetu Monitorującego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Śląskiego na lata 2007-2013, powołanego przez Zarząd Województwa Śląskiego w
dn. 10 października 2007 r. Z delegacji Związku zasiada w Komitecie
Monitorującym RPO 8 członków oraz 8 ich stałych zastępców;
Stałej Konferencji Współpracy (powołanej w kwietniu 2007 r. przez Wojewodę
Śląskiego na mocy ustawy z dn. 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki
rozwoju) – w liczbie 8 osób;
Podkomitetu Monitorującego Program Operacyjny Kapitał Ludzki w Województwie
Śląskim, powołanego przez Zarząd Województwa Śląskiego 1 października 2007 r.
Związek reprezentuje w Podkomitecie 3 członków oraz 3 stałych zastępców
członków;
Regionalnego Komitetu Sterującego ds. Rozwoju Regionu;
Komitetu Monitorującego Kontrakt Wojewódzki;
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
5
f)
g)
h)
i)
Regionalnego Komitetu Monitorującego Programy Phare Spójność Społeczna
i Gospodarcza oraz Program łagodzenia w regionie śląskim skutków restrukturyzacji
zatrudnienia w górnictwie węgla kamiennego;
Komitetu Sterującego Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego (KS
RIS).
Wojewódzkiej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego;
Zespołu Zadaniowego ds. wdraŜania rządowego programu ,,Razem bezpieczniej” na
obszarze województwa śląskiego (powołanego uchwałą Zespołu Doradczego
Wojewody Śląskiego ds. utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego).
2. Ponadto w 2008 r. przedstawiciele Związku zasiadali w Komitecie Monitorującym
Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004–2006. Związek jest reprezentowany w Komitecie
przez Przewodniczącego Związku p. Zygmunta Frankiewicza – Prezydenta Miasta
Gliwice. Zastępcą Członka Komitetu Monitorującego jest Zastępca Przewodniczącego
Związku p. Tadeusz Wrona, Prezydent Miasta Częstochowa. Przedstawiciele Związku
biorą udział w pracach podkomitetu ds. polityki regionalnej,
3. Zarząd posiada przedstawiciela w Radzie Federacji Regionalnych Związków Gmin i
Powiatów. Przedstawicielem Związku w Radzie Federacji jest od 2008 r. p. Józef Korpak
– Starosta Powiatu Tarnogórskiego, Członek Zarządu Związku. Od stycznia 2009 r. jest
on takŜe Wiceprzewodniczącym Federacji.
5. Integracja środowisk samorządowych województwa śląskiego
Związek organizuje posiedzenia Konwentu Burmistrzów i Wójtów Śląskiego Związku
Gmin i Powiatów, stanowiącego forum wymiany informacji i płaszczyznę współpracy dla
przedstawicieli gmin średnich i małych woj. śląskiego oraz spełniającego waŜną rolę
w integrowaniu środowisk samorządowych naszego województwa.
Koordynatorem Konwentu Burmistrzów i Wójtów juŜ drugą kadencję jest p. Ireneusz
Czech – Wójt Gminy Kochanowice. Członkami Prezydium Konwentu są w obecnej
kadencji takŜe:
1)
2)
3)
4)
5)
6)
p. Wacław Kęska – Burmistrz Miasta Pyskowice,
p. Barbara Magiera – Burmistrz Miasta Radlina,
p. Klemens Podlejski – Burmistrz Miasta i Gminy śarki,
p. Marek Śliwa – Burmistrz Miasta Poręba,
p. Zbigniew Wacławik – Wójt Gminy Goleszów,
p. Adam Zając - Wójt Gminy Kłomnice.
W roku 2008 Konwent w trakcie swoich posiedzeń zajmował się następującą tematyką,
uzgadnianą wpierw przez Prezydium Konwentu:
21-22
lutego
Kłomnice i
Mykanów
1) Spotkanie z p. Stanisławem Dąbrową - I Wicewojewodą Śląskim
2) Bezpieczeństwo poŜarowe na terenie woj. śląskiego
3) Przygotowanie się i zarządzanie sytuacją kryzysową w małej i
średniej gminie
4) Wystąpienie prof. Jerzego Buzka, Posła do Parlamentu
Europejskiego – Energia odnawialna w małych i średnich gminach
w świetle polityki UE
5) Wystąpienie p. Małgorzaty Handzlik, Posła do Parlamentu
Europejskiego - Dyrektywa usługowa i wynikające z niej obowiązki
dla samorządów lokalnych
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
6
6) Spotkanie z p. Antonim Piechniczkiem, Senatorem RP – Sprawa
organizacji Euro 2012 w województwie śląskim
7) Kwestie finansowania i eksploatacji oświetlenia drogowego w
małych i średnich gminach
8) Biodegradacja odpadów
9 maja
Rudy
(Gm. Kuźnia
Raciborska)
1) Spotkanie z p. Zygmuntem Łukaszczykiem - Wojewodą Śląskim
2) Nadzór Prawny Wojewody Śląskiego
3) Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości w małych i średnich
26
września
Miedźna
gminach jako czynnik rozwoju lokalnego
Temat: Oświata w małych i średnich gminach
12
grudnia
Rydułtowy
W posiedzeniu Konwentu uczestniczyli: p. Krystyny Szumilas Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Marszałek
Województwa Śląskiego oraz Śląski Kurator Oświaty
Temat: Bezpieczeństwo obywateli w małych i średnich gminach
województwa śląskiego. Dobre praktyki w zakresie podnoszenia
bezpieczeństwa publicznego
W konwencie uczestniczyli: II Wojewoda Śląski, Komendant
Wojewódzki Policji w Katowicach, p. Zbigniew Meres - Senator RP
(w związku z uchwalonymi w lipcu br. zmianami przepisów dot.
funkcjonowania OSP), przedstawiciele gmin realizujących projekty
w zakresie podnoszenia bezpieczeństwa publicznego.
6. Partnerska współpraca dla regionu
1) Realizując swoje zadania Śląski Związek Gmin i Powiatów współpracuje w regionie
z podmiotami o zbliŜonych celach. W roku ubiegłym Związek współpracował
z Samorządem Województwa Śląskiego oraz z takimi instytucjami, jak: Śląski Urząd
Wojewódzki, Górnośląski Związek Metropolitalny, Komunikacyjny Związek Komunalny
Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Subregionu
Zachodniego Województwa Śląskiego z siedzibą w Rybniku, Stowarzyszenie Gmin
Górniczych w Polsce, Górnośląska WyŜsza Szkoła Przedsiębiorczości im. Karola Goduli
w Chorzowie, Stowarzyszenie Akademia Edukacji Europejskiej, Ośrodek Kształcenia
Samorządu Terytorialnego im. Waleriana Pańki w Katowicach, Fundacja Ekologiczna
,,Silesia” i z wieloma innymi instytucjami. Z większością tych instytucji Związek łączy
długoletnia współpraca.
2) Związek współpracuje równieŜ z kilkoma partnerami, prowadzącymi działalność
o zasięgu ponadregionalnym i ogólnokrajowym. Związek jest członkiem-załoŜycielem
Federacji Regionalnych Związków Gmin i Powiatów RP. P. Józef Korpak - Starosta
Powiatu Tarnogórskiego, Członek Zarządu Związku jest przedstawicielem Związku
w Federacji (a od stycznia 2009 r. Wiceprzewodniczącym Federacji). Nasi inni partnerzy
samorządowi spoza regionu to Związek Miast Polskich, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów
Małopolski, Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski.
3) Związek dysponuje równieŜ szeroką siecią kontaktów międzynarodowych. Związek
współpracował z WyŜszą Szkołą Administracji Publicznej Kraju Związkowego Północna
Nadrenia–Westfalia w Gelsenkirchen przy organizacji szkoły letniej, która odbyła się
w wrześniu 2008 r. Współpraca ta odbywa się na podstawie podpisanego w listopadzie
2006 r. porozumienia (obejmującego lata 2007–2010) dotyczącego współpracy w zakresie
wymiany
doświadczeń
dot.
nowoczesnej
administracji
oraz
projektów
współfinansowanych przez Unię Europejską. Związek w 2008 r. współpracował takŜe ze
Stowarzyszeniem Fińskich Władz Lokalnych i Regionalnych, Ambasadą RP w
Helsinkach oraz Bauhaus Dessau Foundation (IBA STADTUMBAU).
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
7
III.
INFORMOWANIE I SZKOLENIE GMIN I POWIATÓW W DZIEDZINIE POLITYK
I PROGRAMÓW UE
1. Współpraca z Biurem Regionalnym Województwa Śląskiego w Brukseli (BRWS)
Śląski Związek Gmin i Powiatów był do końca 2008 r. partnerem Biura Regionalnego
Województwa Śląskiego w Brukseli na podstawie umowy zawartej z Zarządem
Województwa Śląskiego w dn. 22 października 2002 r. Współpraca Związku z Biurem
Regionalnym w 2008 r. realizowana była, podobnie jak w latach poprzednich, w oparciu o
wypracowany przez partnerów roczny Program Przedsięwzięć BRWS.
a)
b)
c)
d)
e)
f)
Główne elementy Programu Przedsięwzięć BRWS w roku 2008 stanowiło:
reprezentowanie gmin i powiatów członkowskich Związku przed Komisją Europejską,
Parlamentem Europejskim i Komitetem Regionów,
promocja Województwa oraz gmin i powiatów członkowskich Związku,
pozyskiwanie wzorcowych projektów do funduszy unijnych,
przekazywanie informacji waŜnych z punktu widzenia samorządu,
pomoc w pozyskiwania partnerów dla samorządów,
organizowanie staŜy w BRWS dla przedstawicieli gmin i powiatów członkowskich
Związku.
Z końcem 2008 r. umowa z Województwem Śląskim o współpracy z BRWS została
rozwiązana z inicjatywy Związku.
1.1 StaŜe w Biurze Regionalnym Województwa Śląskiego w Brukseli w 2008 r.
Do najwaŜniejszych przedsięwzięć zrealizowanych wspólnie przez Związek oraz Biuro
Regionalne Województwa Śląskiego w Brukseli w 2008 roku naleŜą staŜe w Biurze
Regionalnym Województwa Śląskiego w Brukseli w 2008 r. W 2008 r. Śląski Związek Gmin
i Powiatów zorganizował w Biurze Regionalnym Województwa Śląskiego w Brukseli 8 staŜy
(6 staŜy czterotygodniowych oraz 2 staŜe dwutygodniowe). W programie staŜy w 2008 r.
udział wzięli pracownicy samorządowi z następujących miast: Bielsko–Biała, Częstochowa,
Gliwice, Ruda Śląska, Czeladź i Katowice. W grudniu 2008 r. odbyła się rekrutacja
uczestników do udziału w kolejnej edycji programu staŜy, które odbędą się juŜ w 2009 r.
2. Grupa Robocza ds. Polityki Miejskiej
W ramach funkcjonującej od 2006 r. Grupy Roboczej ds. Polityki Miejskiej w 2008 r. odbył
się cykl seminariów i spotkań poświęconych tematyce miejskiej. Uczestnicy Grupy Roboczej
wzięli udział równieŜ w konferencjach organizowanych przez Ministerstwo Rozwoju
Regionalnego oraz w wizytach studialnych polskich i zagranicznych. W ramach prac Grupy
Roboczej odbyły się m.in. następujące wydarzenia:
1) Seminarium pn. „Rozwiązywanie problemów społecznych w procesie rewitalizacji na
przykładzie 5 miejskich dzielnic Aglomeracji Górnośląskiej” (dn. 9 kwietnia 2008 r.,
Świętochłowice).
Punktem wyjścia do pracy uczestników seminarium był Raport Końcowy,
przygotowany przez ekspertów programu URBACT I, którzy na wiosnę 2007 r. pracowali
w ramach działania pn. „Support for Cities” w 5 sąsiadujących ze sobą dzielnicach miast
Aglomeracji Górnośląskiej: Szombierki (M. Bytom), Chorzów II (M. Chorzów), Orzegów
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
8
(M. Ruda Śląska), Lipiny i Chropaczów (M. Świętochłowice). W Raporcie zostało
wskazanych wiele praktycznych rozwiązań dot. rewitalizacji i rozwoju miast.
W seminarium skoncentrowano się na aspektach społecznych w procesie rewitalizacji.
Organizatorami seminarium byli Związek oraz Miasto Świętochłowice. Na potrzeby
seminarium
została
uruchomiona
specjalna
strona
internetowa
http://rewitalizacja.silesia.org.pl
2) Warsztat dot. aktywizacji społeczności lokalnych w rewitalizowanych dzielnicach (dn. 10
czerwca 2008 r., Ruda Śląska).
Organizatorami warsztatu był Śląski Związek Gmin i Powiatów oraz Miasto Ruda
Śląska. Warsztat poprowadził dr Krzysztof Wrana, pracownik Katedry Badań
Strategicznych i Regionalnych Akademii Ekonomicznej w Katowicach, który opracował
raport z warsztatu.
3) Wyjazdowe posiedzenie Grupy Roboczej w Krakowie dot. programu rewitalizacji miasta
Krakowa z uwzględnieniem aspektów społecznych rewitalizacji (dn. 23 czerwca 2008 r.).
Członkowie Grupy Roboczej poznawali krakowski program rewitalizacji oraz odwiedzili
Miejski Ośrodek Wspierania Inicjatyw Społecznych w Krakowie.
4)
PodróŜ do warszawskiej dzielnicy Praga-Północ, w której prowadzone są skuteczne
działania rewitalizacyjne z aktywnym udziałem społeczności tej dzielnicy
i poszczególnych jej grup (dn. 12-14 września 2008 r.).
Praga Północ jest najbardziej znanym i cenionym w kraju przykładem skutecznych
działań rewitalizacyjnych z aktywnym udziałem społeczności tej dzielnicy
i poszczególnych jej grup. Działania te doprowadziły do zmiany dotychczasowego
wizerunku dzielnicy, ograniczenia patologii społecznych i dezintegracji społecznej.
Dzięki zmianom dokonanym w tej dzielnicy w ciągu ostatnich lat stała się ona
atrakcyjnym miejscem dla turystów, artystów, a takŜe przedsiębiorców, a jednocześnie
znacząco podwyŜszył się stopień bezpieczeństwa i jakości Ŝycia mieszkańców. W trakcie
wizyty uczestnicy zapoznali się z doświadczeniami dzielnicy w dziedzinie rewitalizacji.
Grupa wzięła udział w konferencji, organizowanej przez Urząd Dzielnicy Praga Północ m.
st. Warszawy oraz Urząd Dzielnicy Praga Południe m. st. Warszawy pn. „Lokalne
działania na rzecz rozwoju miast”, konsultacjach społecznych z mieszkańcami dzielnicy
oraz w Pikniku Artystycznym organizowanym przez Urząd Dzielnicy. P. Jolanta
Koczorowska, Burmistrz Dzielnicy Praga Północ oraz P. Artur Buczyński, Zastępca
Burmistrza dzielnicy zaprosili Członków delegacji z woj. śląskiego na spotkanie
w Urzędzie Miasta, które było okazją do wymiany doświadczeń dot. rewitalizacji
zdegradowanych dzielnic.
5) Spotkanie z ekspertem programu URBACT II, p. Heidrun Feigelfeld poświęcone obecnej
sytuacji oraz roli mieszkalnictwa socjalnego w nowoczesnej koncepcji rozwoju miast w
Europie (dn. 29 września 2008 r., Katowice).
Pani Heidrun Feigelfeld jest architektem współpracującym z wiedeńskim Instytutem
Badań Miejskich i Regionalnych. W ciągu ostatnich dziesięciu lat brała udział w 27
projektach związanych z mieszkalnictwem. Od 2008 r. jest ekspertem wiodącym projektu
SUITE, realizowanym w ramach programu URBACT II, w którym udział biorą m.in.
Siemianowice Śląskie.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
9
6) Seminarium szkoleniowe dot. metodologii pracy w Lokalnych Grupach Wsparcia, które
powstały w ramach projektów realizowanych w ramach programu URBACT II (dn. 28
października 2008 r.).
W trakcie seminarium przedstawiono propozycje dot. metodologii pracy Lokalnej
Grupy Wsparcia oraz propozycje tworzenia Lokalnego Planu Działania – wymaganego
w programie URBACT II. Seminarium miało odpowiedzieć równieŜ na pytanie w jaki
sposób włączyć w procesy rewitalizacyjne i rozwoju miasta społeczność lokalną.
Seminarium poprowadził dr Krzysztof Wrana z Katedry Badań Strategicznych
i Regionalnych Akademii Ekonomicznej w Katowicach.
7) PodróŜ do Bydgoszczy, Szczecina i Berlina, której tematem była rewitalizacja terenów
zurbanizowanych (3-7 listopada 2008 r.).
Tematem podróŜy była rewitalizacja terenów zurbanizowanych, w tym planowanie
rewitalizacji i rozwoju miast, partycypacja społeczności dzielnic miejskich w procesie
rewitalizacji oraz współczesne koncepcje rozwoju miast. Uczestnicy zapoznali się
z rewitalizacją nadbrzeŜa w Bydgoszczy, mieli okazję zwiedzić odnowione przez
Towarzystwo Budownictwa Społecznego kwartały w śródmieściu Szczecina, a takŜe
zapoznali się z projektami związanymi z rewitalizacją w Berlinie. Raport z podróŜy
opracowała p. Dagmara Mliczyńska-Hajda, ekspert Związku ds. rewitalizacji (Raport jest
dostępny na portalu internetowym Związku www.silesia.org.pl ).
8) wspólne wyjazdy członków Grupy Roboczej na konferencje poświęcone problematyce
miejskiej, m.in. na organizowane w ramach prezydencji francuskiej Forum Miast
i Konferencję dla partnerów programu URBACT II w Montpellier (dn. 30 listopada –
3 grudnia 2008 r.) oraz seminarium w Warszawie pn. ,,Rozwój Miast i Zagospodarowanie
Przestrzenne” (3 października 2008 r.).
9) Seminarium nt. ,,Modernizacja systemów tramwajowych jako czynnika rewitalizacji
i rozwoju miast” (dn. 15 grudnia 2008 r., Katowice, siedziba KZK GOP).
Organizatorami seminarium byli: Śląski Związek Gmin i Powiatów, Komunikacyjny
Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz Górnośląski Związek
Metropolitalny. W trakcie seminarium wystąpili m.in.: p. Manfred Möller z WyŜszej
Szkoły Administracji Publicznej Północnej Nadrenii-Westfalii, p. Roman Urbańczyk,
Prezes oraz p. Grzegorz Dydkowski, Zastępca Przewodniczacego Zarządu, reprezentujący
Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, p. Piotr
Popiel, Dyrektor Górnośląskiego Związku Metropolitalnego oraz p. Janusz Berkowski,
Prezes Zarządu spółki Tramwaje Śląskie. Seminarium było okazją do zapoznania się
z doświadczeniami europejskimi związanymi z modernizacją systemów tramwajowych
oraz wpływem transportu tramwajowego na procesy rewitalizacji w miastach.
10) inne inicjatywy poświęcone programowi URBACT I i II.
Większość z nich odbyła się w ramach prac Grupy Roboczej ds. Polityki Miejskiej. Były
to m.in.:
a) Szkolenie nt. zasad finansowych sieci tematycznych i grup roboczych programu
URBACT (8 stycznia 2008 r.).
Szkolenie było poświęcone zasadom rozliczania i uzyskiwania certyfikatów
potwierdzających kwalifikowalność wydatków przez Władzę WdraŜającą Programy
Europejskiej. Szkolenie poprowadziła p. Sylwia Tyszko, Główna Księgowa,
reprezentująca Władzę WdraŜającą Programy Europejskie w Warszawie.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
10
b) wydanie Polskiej wersji językowa Raportu Końcowego „Support for Cities” oraz
udostępnienie jej miastom zrzeszonym w Związku.
Raport Końcowy przygotowany został przez ekspertów programu URBACT I,
którzy na wiosnę 2007 roku pracowali w ramach działania „Support for Cities” w 5
sąsiadujących ze sobą dzielnicach miast Aglomeracji Górnośląskiej [Chorzów II, (M.
Chorzów), Orzegów (M. Ruda Śląska), Lipiny i Chropaczów (M. Świętochłowice),
Szombierki (M. Bytom)]. Raport w polskiej wersji językowej został udostępniony
dzięki uprzejmości Urzędu Miasta Ruda Śląska.
c) uruchomienie specjalnej strony internetowej dot. projektów realizowanych w ramach
URBACT II w województwie śląskim http://urbactdwa.silesia.org.pl .
11) Ponadto od końca 2007 roku w związku z przygotowywaniem sieci współpracy miast
europejskich w ramach programu URBACT II, Związek prowadził działania mające na
celu zaangaŜowanie w program URBACT II jak największej liczby miast województwa
śląskiego. Akcja zakończyła się na początku 2008 r. W efekcie 6 miast z województwa
śląskiego uczestniczy w sieciach tematycznych, a 2 w grupach roboczych programu
URBACT II. Obecnie grupa miast uczestniczących w programie powiększyła się
i obejmuje 7 miast uczestniczących w 8 projektach. Stanowi to największą grupę miast
z jednego regionu w Europie Środkowej. Związek utrzymywał teŜ stały kontakt
z Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego – Instytucją Zarządzającą
w projektach realizowanych w ramach programu URBACT II w celu usprawnienia
działań związanych z projektami realizowanymi przez miasta.
3. PodróŜ studialna do Finlandii
PodróŜ studialna do Finlandii pn. „INNOWACYJNY SAMORZĄD LOKALNY” odbyła się
terminie 1–5 czerwca 2008 r. Celem podróŜy było ukazanie zainteresowanym
przedstawicielom samorządu lokalnego w województwie śląskim osiągnięć w dziedzinie
edukacji, administracji publicznej, społeczeństwa informacyjnego i gospodarki opartej na
wiedzy Finlandii – z punktu widzenia ludności jednego z mniejszych krajów Europy
(zaludnienie ok. 5,3 mln mieszkańców), który jeszcze 100 lat temu naleŜał do najuboŜszych
krajów Europy, a obecnie jest - obok Irlandii - jednym z najbardziej dynamicznych
i innowacyjnych krajów na starym kontynencie. Partnerami w organizacji podróŜy studialnej
byli Ambasada RP w Finlandii oraz Stowarzyszenie Fińskich Władz Lokalnych
i Regionalnych. Zakresem terytorialnym podróŜy została objęta południowa Finlandia
(głównie miasta Helsinki, Espoo i Turku).
4. Komisja ds. Unii Europejskiej
W ramach Komisji ds. UE w roku 2008 odbyły się kilkakrotnie spotkania m.in.
z przedstawicielami Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. W czerwcu 2008 r.
wybrano nową Przewodniczącą i Wiceprzewodnicząca Komisji. Przewodniczącą została p.
Joanna Sochacka, Naczelnik Wydziału Innowacji i Pozyskiwania Funduszy z Urzędu Miasta
Ruda Śląska. Wiceprzewodniczącą komisji została p. Izabela Kania, Naczelnik Biura
Funduszy Europejskich Urząd Miejskiego w Bielsku-Białej.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
11
5. Samorządowy Biuletyn Unijny
Śląski Związek Gmin i Powiatów w 2008 r. kontynuował wydawanie Samorządowego
Biuletynu Unijnego. Biuletyn zawiera istotne dla samorządów lokalnych informacje
pozyskiwane z Brukseli i Strasburga przy współpracy z Biurem Regionalnym Województwa
Śląskiego w Brukseli, a takŜe pozyskiwane z innych źródeł. Informacje tam zamieszczane
dotyczą w szczególności:
1) nowych programów, projektów, konkursów i przetargów inicjowanych przez Komisję
Europejską,
2) ofert współpracy z samorządami lokalnymi krajów Unii Europejskiej,
3) zaproszeń do wspólnej realizacji projektów przez samorządy i instytucje innych
krajów UE,
4) waŜniejszych raportów i dokumentów dotyczących istotnych dla samorządu lokalnego
polityk unijnych.
Lista subskrybentów Biuletynu zawierała ponad 230 adresów poczty elektronicznej.
Dodatkowo materiały źródłowe oraz dokumenty związane z tematyką poszczególnych wydań
Biuletynu, jak równieŜ wszystkie wydania Biuletynu, zostały zamieszczone na stronie
internetowej Związku.
6. Konkurs pn. ,,Wygraj Brukselę!” – VIII edycja
W 2008 r. Związek odbyła się kolejna - VIII edycja konkursu organizację konkursu Wiedzy o
Unii Europejskiej pn. „Wygraj Brukselę!”. Konkurs jest adresowany do młodzieŜy szkół
ponadgimnazjalnych z województwa śląskiego. Organizatorami konkursu są Śląski Związek
Gmin i Powiatów oraz Stowarzyszenie Akademia Edukacji Europejskiej.
W dn. 12–17 października 2008 r. odbyła się wizyta grupy młodzieŜy – laureatów VIII edycji
konkursu "Wygraj Brukselę!" w Brukseli. MłodzieŜ wzięła udział w Dniach Papieskich
w Parlamencie Europejskim, uczestniczyła w spotkaniu z dr Janem Olbrychtem, Posłem do
Parlamentu Europejskiego, zwiedziła Kwaterę Główną NATO, a takŜe spotkała się
z Ambasadorem Stałym Przedstawicielstwie RP przy Unii Europejskiej. W czasie wizyty
zwiedzano równieŜ zabytkowe centrum Brukseli i Antwerpię. Nie zabrakło takŜe wizyty
w wytwórni czekolady, z której znana jest Belgia. W 2008 r. w konkursie wzięło udział 11
miast: Bytom, Chorzów, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Jaworzno, Mysłowice, Ruda Śląska,
Sosnowiec, Świętochłowice, Tychy, Zabrze oraz 5 powiatów: lubliniecki, mikołowski,
myszkowski, pszczyński, tarnogórski.
7.
Szkoła Letnia nt. modernizacji administracji publicznej
Śląski Związek Gmin i Powiatów wraz z WyŜszą Szkołą Administracji Publicznej Północnej
Nadrenii–Westfalii z siedzibą w Gelsenkirchen, która jest długoletnim partnerem Związku,
w dniach 31 sierpnia – 5 września 2008 zorganizował Szkołę Letnią. Wydarzenie to, tym
razem mające miejsce w Wiśle było nawiązaniem do wysoko ocenionej przez uczestników
Szkoły Letniej zorganizowanej w Herne w Zagłębiu Ruhry w lipcu 2005.
Tematyka ubiegłorocznej Szkoły Letniej (w 2008 r.) dotyczyła modernizacji administracji,
a zwłaszcza administracji elektronicznej oraz zarządzania zasobami ludzkimi w administracji
publicznej. Edukacją w ramach Szkoły Letniej objętych zostało 26 uczestników z Polski
i Niemiec. W Szkole Letniej wzięło udział wielu wybitnych ekspertów z Polski i Niemiec.
Wszystkie zajęcia oraz wykłady odbywały się w języku angielskim. Uczestnicy szkolenia
otrzymali certyfikat ukończenia kursu poświadczony przez polskiego i niemieckiego
organizatora Szkoły Letniej.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
12
IV. DZIAŁALNOŚĆ NA RZECZ ROZWOJU GOSPODARCZEGO GMIN I POWIATÓW
ORAZ PROMOCJA
1. Działania na rzecz Rewitalizacji i Rozwoju Miast
Znacząca część bardzo intensywnych w ostatnich dwóch latach działań Związku
dotyczących rewitalizacji i rozwoju miast miała miejsce w ramach prac Grupy Roboczej ds.
Polityki Miejskiej, funkcjonującej przy Związku i została opisana w dziale III sprawozdania.
Pozostałe działania w tym obszarze to m.in.:
1) warsztat pt.: Polityka miejska w Polsce – wyzwania i dylematy (w dn. 24 kwietnia 2008 r.
w Katowicach) w ramach konferencji nt.: ,,Rola miast w polityce spójności”
Warsztat odbył się w przeddzień konferencji organizowanej przez Posła do Parlamentu
Europejskiego – dr Jana Olbrychta, będącej kolejnym wydarzeniem dot. tej tematyki po
współorganizowanej przez nasz Związek konferencji w styczniu 2007 r. Warsztat ten
organizowany był przez Śląski Związek Gmin i Powiatów wspólnie ze Związkiem Miast
Polskich. Celem warsztatu była dyskusja dot. wizji polskiej polityki miejskiej oraz
zamierzeń Rządu RP w zakresie przygotowania polskiej polityki miejskiej.
2) prace zespołu ekspertów ds. przygotowania załoŜeń ustawy o rewitalizacji
Celem prac Zespołu ma być przygotowanie załoŜeń do ustawy o rewitalizacji obszarów
miejskich w kryzysie (bądź ustawy ,,specjalnej, bądź ustawy nowelizującej szereg
istniejących juŜ ustaw). Zespół został powołany wspólnie przez Śląski Związek Gmin
i Powiatów i Związek Miast Polskich. W wyniku spotkań zorganizowanych w 2008 r.
opracowano tezy do załoŜeń, obejmujące m.in. cele, które powinna realizować ustawa
o rewitalizacji wraz z przygotowanymi zmianami w tzw. ustawach „ustrojowych”,
powołując do tego celu ekspertów z róŜnych dziedzin: środowisko gospodarcze
i inwestycje, aspekty prawne rewitalizacji, aspekty finansowe, socjologia miasta,
urbanistyka i planowanie przestrzenne. Prace Zespołu są kontynuowane w roku 2009.
3) dwudniowa konferencja „M I A S T O X X I W I E K U. Problemy – szanse – nowe
strategie rozwoju” (dn. 8-9 grudnia 2008 r.)
Celem konferencji było przeprowadzenie powaŜnej debaty nad kondycją miast
województwa śląskiego (a takŜe innych miast polskich) u progu XXI wieku w kontekście
procesów dezindustrializacji, globalizacji i regresu demograficznego. Procesy te
wywołują dalekosięŜne, głębokie skutki społeczno-ekonomiczne, które stawiają miasta
wobec nowych wielkich wyzwań. W debacie wzięło udział około 100 przedstawicieli
miast województwa śląskiego i innych regionów Polski, urbaniści, architekci,
renomowani eksperci, przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego, mediów, pracownicy
naukowi i studenci szkół wyŜszych z terenu województwa śląskiego. Konferencja miała
na celu zdiagnozowanie z jednej strony problemów i potrzeb współczesnych miast,
z drugiej ukazanie nowoczesnych europejskich mechanizmów, instrumentów i strategii
skutecznego planowania i wdraŜania rewitalizacji i rozwoju miast. Była to jedna
z największych debat, poświęconych tematyce przyszłości miast w Polsce w ostatnim
okresie.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
13
4) Współorganizacja konferencji „Rewitalizacja przestrzeni publicznych: Main Street -
Główna ulica” (16-17 grudnia 2008, Częstochowa).
Związek ponownie zaangaŜował się w przygotowanie konferencji organizowanej przez
Urząd Miasta Częstochowy wspólnie ze Stowarzyszeniem Forum Rewitalizacji, Śląską
Izbą InŜynierów Budownictwa, częstochowskim oddziałem Stowarzyszenia Architektów
Polskich oraz Polskim Związkiem InŜynierów i Techników Budownictwa. Tegoroczna
konferencja nosiła tytuł „Rewitalizacja przestrzeni publicznych: Main Street - Główna
ulica”. Celem konferencji było zapoznanie się z doświadczeniami rewitalizacyjnymi
polskich miast w zakresie oŜywienia głównej ulicy miasta. Na konferencji przedstawione
zostały przykłady dobrych praktyk, które moga stanowić inspirację dla władz
i mieszkańców miast województwa śląskiego do dalszych działań rewitalizacyjnych.
2. Działania dot. rozwoju społeczeństwa informacyjnego
1) seminarium oraz warsztat poświęcony tematyce rozwoju społeczeństwa informacyjnego
w świetle doświadczeń Finlandii (30 września - 1 października 2008 r.).
Podczas seminarium zostały zaprezentowane informacje związane z tematyką rozwoju
społeczeństwa informacyjnego, genezą i doświadczeniami fińskimi, barierami rozwoju
społeczeństwa informacyjnego w Polsce i w województwie śląskim. Drugi dzień został
skoncentrowany na przeprowadzeniu warsztatu praktycznego poświęconego moŜliwości
przygotowania i realizacji projektów z zakresu społeczeństwa informacyjnego w gminach
i powiatach naszego województwa.
2) Związek włączył się równieŜ w prace podjęte przez Urząd Marszałkowski Województwa
Śląskiego mające na celu przygotowanie Strategii Rozwoju Społeczeństwa
Informacyjnego w Województwie Śląskim. Zarząd Związku w stanowisku przyjętym
w czerwcu 2007 r. postulował uruchomienie prac nad strategią rozwoju społeczeństwa
informacyjnego w województwie śląskim.
3. Działania w zakresie wspierania rozwoju gospodarczego
1)
Seminarium nt. „Skuteczne pozyskiwanie i obsługa inwestorów” (dn. 26 lutego 2008 r.).
Seminarium zorganizowane zostało juŜ kolejny rok z rzędu. Partnerem tegorocznej edycji
był Wydział Gospodarki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Po raz
kolejny próbowano znaleźć odpowiedź na pytanie, w jaki sposób jednostki samorządu
terytorialnego w obecnych czasach powinny pozyskiwać i obsługiwać inwestorów, aby
podejmowane działania odniosły zamierzony efekt.
2) Współorganizacja konferencji pt.: ,,Parki przemysłowe i parki naukowo-technologiczne –
od rewitalizacji terenów poprzemysłowych do transferu innowacyjnych technologii szansa na dynamiczny rozwój miast” (26-27 maja 2008 r.).
Śląski Związek Gmin i Powiatów włączył się równieŜ w działania promujące ideę
tworzenia parków przemysłowych oraz naukowo-technologicznych przede wszystkim w
naszym województwie. W wyniku tych działań wspólnie z Krajowym Forum Parków
Przemysłowych, Parkiem Przemysłowym „Euro-Centrum” Sp. z o.o. w Katowicach,
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
14
Górnośląską Agencją Przekształceń Przedsiębiorstw S.A. w Katowicach oraz Agencją
Rozwoju Regionalnego S.A. w Bielsku-Białej podjął się organizacji powyŜszej
Konferencji. Konferencja odbyła się na terenie jednego z parków przemysłowych w
Katowicach. Celem konferencji, oprócz ww. działań promocyjnych była równieŜ
prezentacja sukcesów istniejących juŜ parków przemysłowych oraz podjęcie dyskusji nt.
ich roli w rozwoju lokalnym i regionalnym.
3) Przygotowania do organizacji Europejskiego Kongresu Gospodarczego.
Z końcem roku Związek włączył się równieŜ w przygotowania Europejskiego Kongresu
Gospodarczego (EEC) przygotowywanego przez Grupę Polskie Towarzystwo Wspierania
Przedsiębiorczości. Została podpisana umowa o współpracy a Śląski Związek Gmin
i Powiatów został jednym z partnerów ww. przedsięwzięcia. EEC ma odbyć się w dniach
15–17 kwietnia 2009 r. w Katowicach i być, zgodnie z załoŜeniem, jedną z największych
imprez biznesowych organizowanych w Europie Środkowej, a takŜe miejscem dialogu
i debaty o kształcie europejskiej gospodarki w najbliŜszych latach, w szczególności
w kontekście globalnego kryzysu gospodarczego. Do udziału w Kongresie zostały
zaproszone czołowe postaci europejskiej polityki i gospodarki, przedstawiciele zarządów
największych europejskich przedsiębiorstw, ludzie nauki i mediów oraz samorządowcy.
Główne działania dot. organizacji Kongresu będą podejmowane na początku 2009 r.
4. Działania w zakresie planowania przestrzennego
Tematyka związana z problematyką gospodarki przestrzennej była szeroko dyskutowana
przede wszystkim podczas comiesięcznych spotkań Komisji Planowania Przestrzennego,
Architektury i Gospodarki Gruntami.
W ramach tych działań odbyły się takŜe szkolenia w zakresie: gospodarki nieruchomościami,
rozgraniczaniu nieruchomości czy dot. wydawania decyzji o warunkach zabudowy.
5. Promocja i współpraca z mediami
1) W roku 2008 rozbudowana została strona internetowa Związku www.silesia.org.pl , która
w tej chwili oferuje szeroką informację o wydarzeniach dot. problematyki samorządów
lokalnych oraz umoŜliwia dostęp do róŜnego rodzaju dokumentów, waŜnych z punktu
widzenia samorządów lokalnych. Strona ta jest na bieŜąco aktualizowana.
2) W roku 2008 kontynuowana była równieŜ umowa o współpracy z Dziennikiem „Gazeta
Prawna”, w ramach której została umoŜliwiona merytoryczna i medialna współpraca przy
organizowanych przez Związek imprezach oraz bezpłatna (trzy razy w tygodniu) dostawa
dziennika do siedziby Związku, z której mogą korzystać przedstawiciele gmin i powiatów
uczestniczących w posiedzeniach Komisji czy innych spotkaniach.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
15
V.
ROZWÓJ OBSZARÓW WIEJSKICH W GMINACH I POWIATACH
WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
Podejmowane przez Związek działania w sferze rozwoju obszarów wiejskich stanowiły
w znacznej mierze kontynuację lub rozwinięcie działań podejmowanych w latach
poprzednich, opartych głównie na realizacji przedsięwzięć w ramach dwóch nurtów rozwoju
współczesnych obszarów wiejskich tj. „Odnowie wsi” oraz podejściu „LEADER”. Oba ww.
nurty - jak pokazują coraz liczniejsze doświadczenia - mogą prowadzić do pobudzenia
długofalowej i samopodtrzymującej się aktywności na rzecz rozwoju obszarów wiejskich oraz
pozyskiwania trwałego poparcia społeczności wsi i małych miejscowości dla prowadzonych
oddolnie działań rozwojowych. Zarówno w „odnowie wsi” jak i podejściu „LEADER”
Związek aktywnie wspierał tworzenie lokalnych partnerstw na rzecz rozwoju, w których
przedstawiciele gmin i powiatów współdziałają z organizacjami obywatelskimi oraz
przedstawicielami biznesu, kreując wspólne przedsięwzięcia wykorzystujące lokalne walory
i zasoby.
1. Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego
Podobnie jak w latach ubiegłych Związek intensywnie włączył się w realizowany wspólnie
z Samorządem Województwa Śląskiego Program Odnowy Wsi Województwa Śląskiego na
lata 2006-2010. Program przyjęty w maju 2006 r. przez Sejmik Województwa Śląskiego ma
na celu przygotowanie liderów wiejskich do realizowania działań typu odnowa wsi w swojej
społeczności lokalnej poprzez przekazanie im szczegółowo opracowanych modułów wiedzy
i umiejętności. Na mocy umowy zawartej z Samorządem Województwa Śląskiego w okresie
od lipca do października 2008 r. Związek zrealizował następujące działania:
1) podróŜ studialna „Doświadczenia odnowy wsi” do województwa opolskiego
W trakcie podróŜy uczestnicy mieli moŜliwość zapoznania się praktycznym wymiarem
idei odnowy wsi, w którym cały proces odnowy jest juŜ w dalekim stadium
zaawansowania, przez co w istotny sposób przyczynia się do poprawy Ŝycia mieszkańców
terenów wiejskich. W trakcie wyjazdu uczestnikom prezentowano szereg róŜnych
projektów realizowanych zarówno ze środków unijnych jak i krajowych, dominowały
zwłaszcza przedsięwzięcia związane z adaptacją zabytkowych budynków, typowych dla
architektury wiejskiej na potrzeby mieszkańców wsi, m.in. szkoleniowo-edukacyjne,
rozrywkowe, związane z kultywowaniem tradycji wiejskich. Tego typu działania
prowadzą do znacznego oŜywienia terenów wiejskich, którego głównym wyznacznikiem
jest zaangaŜowanie i aktywność mieszkańców danego obszaru.
2) wizje terenowe sołectw przeprowadzane przez moderatorów Programu
Wizje lokalne zostały przeprowadzone celem przygotowania do dwudniowych
warsztatów pn. „Planowanie w procesie odnowy wsi”. Polegały one na wizytach
moderatorów odnowy wsi w poszczególnych sołectwach, w trakcie których oceniano
zaawansowanie dotychczasowych działań mieszkańców na rzecz rozwoju ich sołectw oraz
stopień przygotowania do realizacji i uczestnictwa w regionalnym programie odnowy wsi.
3) warsztaty „Planowanie w procesie odnowy wsi”
Warsztaty te mają priorytetowe znaczenie dla powodzenia procesu odnowy wsi w kaŜdej
miejscowości. W warsztatach uczestniczyły grupy liderów wiejskich, którzy pod okiem
doświadczonych moderatorów stopniowo, specjalnie dobraną metodą planowania
strategicznego, opracowywały projekty sołeckich strategii rozwoju – składające się
z następujących modułów: inwentaryzacja zasobów wsi, analiza SWOT sołectw, plany
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
16
rozwoju i programy odnowy wsi. Dokumenty te z powodzeniem mogą być wykorzystane
jako elementy tzw. Planów Odnowy Miejscowości, wymaganych przy ubieganiu się
o pomoc finansową w ramach działania „Odnowa i rozwój wsi” w ramach PROW 20072013.
4) szkolenia warsztatowe nt. zakładania organizacji społecznych działających na rzecz
rozwoju wsi
W trakcie szkolenia uczestnicy zdobyli teoretyczną oraz praktyczną wiedzę z zakresu
zakładania organizacji społecznych, głównie stowarzyszeń. Prowadzący szkolenia
wskazywali krok po kroku, jakie warunki naleŜy spełnić, aby załoŜyć stowarzyszenie
działające na rzecz rozwoju wsi, przedstawili równieŜ wykaz dokumentów niezbędnych w
procedurze jego rejestracji. Druga część szkolenia miała charakter warsztatowy, tj.
uczestnicy brali aktywny udział w zajęciach poprzez ćwiczenia związane z zakładaniem
stowarzyszeń, uzupełnianiem dokumentacji itp. W działaniach tych wzięło udział łącznie
ok. 130 liderów wiejskich oraz urzędników samorządowych z 22 sołectw z gmin
województwa śląskiego.
5) Regionalne spotkanie liderów odnowy wsi z terenu województwa śląskiego pod hasłem
„Odnowiona wieś powstaje w głowach” .
Poza ww. cyklem szkoleń w grudniu 2008 r. w Wiśle-Malince Związek zorganizował we
współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Kultury w Katowicach 2-dniowe regionalne
spotkanie liderów odnowy wsi z terenu województwa śląskiego pod hasłem „Odnowiona
wieś powstaje w głowach” (Przedsiębiorczość i kultura na obszarach wiejskich).
W spotkaniu wzięło udział ponad 50 liderów wiejskich. Jednym z głównych tematów
spotkania była przedsiębiorczość, kultura oraz proces tworzenia wsi tematycznych.
Tematykę tę przedstawił p. dr Wacław Idziak z województwa zachodniopomorskiego,
prekursor zakładania wsi tematycznych w Polsce. Poza tym w spotkaniu poruszono
bardziej ogólne zagadnienia - związane głównie z przyszłością odnowy wsi w Polsce oraz
najnowsze informacje dotyczące działania „Odnowa i rozwój wsi” w ramach Programu
Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013.
6) szkolenia subregionalne nt. kompleksowego przygotowywania projektów do działania
„Odnowa i rozwój wsi” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013
(PROW) oraz metodologii sporządzania Planów Odnowy Miejscowości.
W związku ze zbliŜającym się terminem rozpoczęcia naboru wniosków do Działania
„Odnowa i rozwój wsi” w ramach PROW Związek zorganizował serię 4 szkoleń
subregionalnych nt. kompleksowego przygotowywania projektów do tego działania oraz
metodologii sporządzania Planów Odnowy Miejscowości, będących istotnym
załącznikiem dokumentacji projektowej. Celem szkoleń było przedstawienie procesu
przygotowywania dokumentacji projektowej (opis przedsięwzięcia, elementy analizy
finansowej) niezbędnej do późniejszego, prawidłowego wypełnienia wniosku
o dofinansowanie projektu, jak równieŜ innych uzupełniających informacji.
7) W 2008 r. Związek zrealizował ponadto szereg działań uzupełniających, w tym m.in.
wyjazd grupowy liderów wiejskich na VII Ogólnopolskie Spotkanie Organizacji
Działających na Obszarach Wiejskich w Marózie (maj), modernizację strony internetowej
www.odnowawsi.pl (wrzesień) dokumentującej dorobek działań na rzecz odnowy wsi w
regionie oraz umoŜliwiającej proste generowanie indywidualnych stron www przez
uczestników Programu.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
17
8) Przedstawiciele biura Związku uczestniczyli w pracach komisji konkursowej V edycji
organizowanego przez Samorząd Województwa Śląskiego Konkursu „Piękna Wieś
Województwa Śląskiego”.
2. Podejście LEADER w województwie śląskim
Równolegle do przedsięwzięć na rzecz odnowy wsi Związek wspierał działania związane
z wdraŜaniem drugiego z pręŜnie rozwijających się w regionie nurtów rozwoju obszarów
wiejskich, tj. podejścia „LEADER”. Doświadczenia tego podejścia, realizowanego od 1991 r.
w starych krajach członkowskich Unii Europejskiej, a od roku 2000 w ramach Inicjatywy
Wspólnotowej LEADER+, stanowią doskonałą bazę pomysłów i przedsięwzięć w dziedzinie
oddolnego rozwoju obszarów wiejskich, realizowanego drogą trójsektorowego partnerstwa:
samorządów lokalnych, organizacji obywatelskich i biznesu w oparciu o wspólnie
przygotowaną koncepcję i lokalne strategie rozwoju. Działania Związku w tym zakresie:
1) Udzielanie wsparcia merytorycznego nowo powstającym Lokalnym Grupom Działania
(LGD), które mogły czerpać z doświadczeń zrealizowanego w latach 2004-2006 przez
Związek projektu „Spichlerz Górnego Śląska: edukacja, innowacja i rozwój” – w związku
z zapowiadanym uruchomieniem kolejnej edycji programu LEADER, przewidzianej
w ramach tzw. osi 4 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 Związek.
2) Kontynuacja działań sieci „SILESIAN LEADER NETWORK” wspierającej Lokalne Grupy
Działania (LGD) z terenu województwa śląskiego.
Działanie to było prowadzone w stosunku do LGD utworzonych zarówno w ramach
Programu PilotaŜowego LEADER+, jak równieŜ tych powstających w latach 2007-2008,
w związku z planowanym uruchomieniem kolejnej edycji programu LEADER w ramach
tzw. osi 4 PROW 2007-2013. Działalność sieci opiera się na organizowanych przez
Związek wspólnych spotkaniach przedstawicieli LGD z przedstawicielami instytucji
związanych z rozwojem obszarów wiejskich, absorpcją środków unijnych i krajowych na
szczeblu regionalnym oraz krajowym. W 2008 roku w ramach ww. sieci zorganizowano
3 spotkania, w Katowicach oraz dwa 2-dniowe - w Zawadzie Pilickiej (Gmina
Szczekociny) oraz w Brennej. Dominującą tematyką spotkań były konsultacje
z przedstawicielami Instytucji WdraŜającej zasad i warunków udziału w kolejnym etapie
LEADERA, w tym przygotowywanych w trakcie całego roku lokalnych strategii rozwoju
na lata 2009-2015. Doświadczenia Związku w zakresie wdraŜania podejścia LEADER, w
tym w szczególności działalność sieci SILESIAN LEADER NETWORK była
prezentowana na ogólnopolskich konferencjach w Krakowie, Warszawie, Katowicach
oraz szkoleniach kadr urzędów marszałkowskich, odpowiedzialnych za wdraŜanie
LEADERA w latach 2009-2015.
3) Udział przedstawiciela Związku, jako reprezentanta wszystkich Lokalnych Grup
Działania w regionie w pracach Rady Krajowej Sieci LEADER+, która w okresie
wdraŜania PilotaŜowego Programu LEADER+, tj. latach 2004-2008 była ciałem
doradczym we wdraŜaniu podejścia LEADER w Polsce.
4) Współorganizacja wraz z Fundacją Ekologiczną „Zielona Akcja” z Legnicy konferencji
informacyjno-szkoleniową pn. „Dobre praktyki ekonomii społecznej w Polsce dotychczasowe doświadczenia i nowy okres programowania” (luty 2008 r.).
Celem konferencji było popularyzowanie doświadczeń z zakresu ekonomii społecznej,
osiągniętych głównie w wyniku realizacji projektów w ramach Inicjatywy Wspólnotowej
EQUAL, w kontekście ich dalszego wykorzystania w realiach wsparcia finansowego
perspektywy budŜetowej 2007-2013.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
18
VI.
DZIAŁALNOŚĆ INFORMACYJNO-SZKOLENIOWA I EDUKACYJNA NA
RZECZ GMIN I POWIATÓW
1. Związek organizuje spotkania, warsztaty, konferencje, seminaria i szkolenia, których
celem jest podnoszenie sprawności i efektywności działania administracji samorządowej
w gminach i powiatach. Cel ten realizowany jest poprzez zapewnienie kompetentnej
i wyczerpującej informacji o najnowszych aktach legislacyjnych, dotyczących
samorządów lokalnych, propagowanie modelowych rozwiązań w zakresie
funkcjonowania jednostek administracji samorządowej i tworzenie płaszczyzny wymiany
doświadczeń pomiędzy gminami i powiatami w tym zakresie. Wśród działań
prowadzonych w roku sprawozdawczym wymienić naleŜy następujące szkolenia
i spotkania o charakterze informacyjnym:
1) spotkanie dotyczące sytuacji szpitali w miastach i powiatach woj. śląskiego (dn. 1 lutego,
Sosnowiec). Celem spotkania było m.in. porównanie rozwiązań i efektów działań
jednostek samorządowych prowadzących szpitale oraz wymiana doświadczeń w tym
zakresie.
2) spotkania informacyjno-konsultacyjne z p. Krzysztofem Nowakiem - Dyrektorem
Wydziału Nadzoru Prawnego i Właścicielskiego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego
(obecnie Wydziału Nadzoru Prawnego ŚUW) – dn. 24 czerwca, 15 października i 23
grudnia. Spotkania skierowane były do radców prawnych oraz osób zajmujących się
w Urzędach obsługą prawną i odpowiedzialnych za przygotowanie aktów prawnych,
w tym zwłaszcza uchwalanych przez organ stanowiący jednostki samorządu
terytorialnego. Spotkania spotkały się z bardzo duŜym zainteresowaniem. KaŜdorazowo
uczestniczyło w nich ok. 100 osób.
3) seminarium „Oświetlenie w gminach – regulacje prawne i instytucjonalne” (dn. 28 marca,
Katowice). W trakcie spotkania zostały poruszone m.in. kwestie relacji ustawy
o samorządzie gminnym i ustawy prawo energetyczne, problemy własnościowe, moŜliwe
rozwiązania instytucjonalne, umowy związane z oświetleniem.
4) seminarium nt. „Energia ze źródeł odnawialnych w małych i średnich gminach
województwa śląskiego” współorganizowane z p. prof. Jerzym Buzkiem, Posłem do
Parlamentu Europejskiego, (13-14 czerwca, Rybnik – Kamień).
Celem seminarium było przedstawienie róŜnorodnych aspektów wdraŜania technologii
opartych na odnawialnych źródłach energii: ekonomicznych, finansowych, prawnych
i organizacyjnych oraz praktycznych przykładów takich wdroŜeń w innych jednostkach
samorządu terytorialnego w kraju i za granicą.
5) seminarium „Wolny rynek energii elektrycznej – aspekty prawne”, zorganizowane we
współpracy z Vattenfall Customer Services (dn. 6 czerwca, Katowice). Celem seminarium
było przybliŜenie pracownikom samorządowym problematyki funkcjonowania rynku
energii, omówienie kwestii zawierania umów o świadczenie usług dystrybucyjnych
i umów sprzedaŜy energii elektrycznej oraz praw i obowiązków gmin i podmiotów
komunalnych w zakresie takich umów.
6) Związek zainicjował nawiązanie współpracy uczelni woj. śląskiego z powiatami
i gminami woj. śląskiego polegającej na opracowywaniu przez uczelnie prac naukowych
oraz prac dyplomowych magisterskich, których tematem byłyby zagadnienia dotyczące
róŜnorodnych aspektów zarządzania powiatami i gminami oraz rozwoju lokalnego.
Wstępne rozmowy nt. ewentualnych prac zostały nawiązane pomiędzy róŜnymi
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
19
wydziałami i instytutami Uniwersytetu Śląskiego i Politechniki Śląskiej a gminami
Bielsko-Biała, Brenna, Bieruń, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Konopiska, Lubliniec,
Rajcza, Ruda Śląska, Rybnik, Wodzisław Śląski, Tarnowskie Góry, śarki, śarnowiec,
śory
7) W lipcu 2008 r. wspólnie ze Stowarzyszeniem Rozwoju Przedsiębiorczości i Inicjatyw
Lokalnych zainicjowany został projekt szkoleniowo-doradczy Rozwój kadr dla
planowania energetycznego w gminie, którego celem jest wzmocnienie potencjału
kadrowego gmin dla poprawy jakości prowadzonej przez nie polityki energetycznej
poprzez przygotowanie gminnych konsultantów ds. energii odnawialnej. Projekt ten
jednak dotychczas nie został uruchomiony.
2. Program „EKO-gmina/EKO-powiat” - wsparcie ochrony środowiska w gminach
i powiatach województwa śląskiego
W ramach działalności informacyjno-szkoleniowej i edukacyjnej na rzecz gmin
i powiatów wyodrębniony jest Program „EKO-gmina/EKO-powiat” - wsparcie ochrony
środowiska w gminach i powiatach województwa śląskiego. W roku 2008 w ramach
Programu zrealizowane zostały przez Związek następujące przedsięwzięcia:
1) konferencja „Ekonomiczny i ekologiczny wymiar efektywności energetycznej”
zorganizowana we współpracy z Urzędem Marszałkowskim Woj. Śląskiego –
dn. 14 marca, Katowice.
2) szkolenie pt. „Wybrane problemy z zakresu ochrony środowiska” dla pracowników
Wydziałów Ochrony Środowiska Urzędów Miast i Gmin oraz Starostw Powiatowych
woj. śląskiego - w dniach 16-17 października, Ustroń.
3) konferencja „Komunalna polityka ekoenergetyczna”, w której Związek był partnerem
Politechniki Gliwickiej – Centrum Kształcenia InŜynierów w Rybniku, będącego
głównym organizatorem – dn. 27 października, Rybnik.
4) przez cały rok 2008 Śląski Związek Gmin i Powiatów współuczestniczył w projekcie
„Od Ciebie równieŜ zaleŜy ochrona środowiska – popieraj recykling” realizowanym
wspólnie z Fundacją Ekologiczną „SILESIA”.
W ramach tego projektu w dniu 19 maja w Katowicach odbyła się konferencja dla
samorządów lokalnych województwa śląskiego oraz dla pracowników firm
komunalnych pt. „Segregacja odpadów komunalnych – wymóg i konieczność”. Celem
konferencji było poinformowanie pracowników gmin o wyzwaniach stojących przed
gminami w celu dostosowania gospodarki odpadami do standardów zalecanych przez
Komisję Europejską, w tym dot. wdraŜania efektywnych systemów selektywnej
zbiórki odpadów, ustalania zasad współpracy z firmami wywozowymi sprzyjających
selektywnej zbiórce odpadów oraz wdraŜania skutecznych systemów podnoszenia
świadomości ekologicznej mieszkańców w zakresie postępowania z odpadami.
W ramach projektu przeprowadzone zostały równieŜ dwa konkursy: konkurs dla gmin
woj. śląskiego o tytuł „Lidera selektywnej zbiórki odpadów komunalnych 2008 w woj.
śląskim” oraz konkurs dla szkół woj. śląskiego o tytuł „Ambasadora Recyklingu Roku
2008”. Uruchomiona została specjalna witryna internetowa projektu. W dniu 18
listopada 2008 r. w Katowicach odbyła się konferencja zamykająca projekt
i wręczenie nagród laureatom obydwu konkursów.
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
20
5) naleŜy równieŜ wspomnieć, Ŝe w odpowiedzi na wniosek Związku reaktywowana
została działalność powołanego (z inicjatywy Związku) przez Marszałka
Województwa Śląskiego w 2004 r. Zespołu Roboczego ds. Koordynacji Gospodarki
Odpadami w Województwie Śląskim.
Większość konferencji i szkoleń dostępne jest dla Członków Związku bezpłatnie,
a w przypadku imprez odpłatnych gminom członkowskim oferowane są preferencyjne
warunki uczestnictwa.
VII. DZIAŁALNOŚĆ KOMISJI ZWIĄZKU
PrzynaleŜność do Związku stwarza równieŜ moŜliwość udziału przedstawicieli gmin
i powiatów w pracach Komisji Związku, których w 2007 r. działało dwanaście. Część
z Komisji funkcjonuje od pierwszych lat działalności Związku, inne zostały powołane przez
Zarząd Związku w ostatnich latach. Potrzeba tworzenia nowych komisji wynika ze stale
narastającej ilości problemów w określonych dziedzinach działalności samorządów
lokalnych. Idea pracy Komisji polega na wymianie informacji i doświadczeń. Członkami
Komisji są naczelnicy, inspektorzy i referenci poszczególnych wydziałów w urzędach gmin
i starostwach powiatowych, kierownicy jednostek organizacyjnych, a takŜe nieliczni radni
gmin i powiatów członkowskich. Dzięki udziałowi w pracach komisji przedstawiciele gmin
i powiatów mogą uzyskać poŜyteczne wskazówki, dotyczące rozwiązywania konkretnych
problemów komunalnych, właśnie poprzez dzielenie się wiedzą i doświadczeniami innych
samorządów, jak równieŜ korzystając niejednokrotnie z pomocy ekspertów zapraszanych na
posiedzenia celem wyjaśnienia pewnych niejasnych kwestii w systemie prawnym. W razie
potrzeby w róŜnych bieŜących sprawach nurtujących gminy i powiaty komisje wypracowują
swoje opinie i uwagi, które są wyrazem wspólnego postrzegania pewnych problemów.
Przygotowane przez Komisje stanowiska i opinie - po zaakceptowaniu przez Zarząd Związku
- kierowane są do wskazanych przez komisje adresatów, m.in. Prezesa Rady Ministrów,
ministrów resortowych, przewodniczących komisji parlamentarnych, posłów i senatorów
z obszaru województwa śląskiego, urzędów centralnych, Marszałka Województwa Śląskiego,
Wojewody, itd. Komisje spotykają się z róŜną częstotliwością, w zaleŜności od potrzeb
i pojawiających się w danym momencie problemów z danej dziedziny funkcjonowania
samorządów lokalnych.
W ramach struktur Związku w 2008 r. funkcjonowało 11 Komisji:
1. Komisja Geologii i Górnictwa
Przewodniczący: dr Jan BłaŜ - Zastępca Naczelnika Wydziału Kształtowania Środowiska
UM Katowice;
2. Komisja Zdrowia
Przewodniczący: Jan Andrzej Wieja – Naczelnik Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej
UM Sosnowca;
3. Komisja Planowania Przestrzennego, Architektury i Gospodarki Gruntami
Przewodniczący: Małgorzata Seweryn – Naczelnik Wydziału Architektury i Urbanistyki
UM Gliwice
4. Komisja Skarbników Powiatów Grodzkich i Ziemskich
Przewodniczący: Janusz Siejko – Zastępca Skarbnika Miasta Gliwice;
5. Komisja Kultury i Edukacji
Przewodniczący: Jerzy śuchowicz - Dyrektor Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych
w Lublińcu;
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
21
6. Komisja Ekologii
Przewodniczący: Mariusz Dyka - Naczelnik Wydziału Rolnictwa, Leśnictwa i Ochrony
Środowiska Starostwa Powiatowego w Gliwicach
7. Komisja ds. Rozwoju Obszarów Wiejskich
Przewodniczący: p. Krzysztof Bartnicki – Radny Miasta i Gminy Toszek, Przewodniczący
Komisji BudŜetu i Rozwoju Rady Miejskiej;
8. Komisja ds. Unii Europejskiej
Przewodniczący: do maja 2008 r. funkcję tę pełniła p. Agnieszka Celińska – Naczelnik Wydziału
Funduszy Europejskich i Rozwoju Gospodarczego UM Częstochowy
W czerwcu 2008 r. Zarząd Związku powołał na to stanowisko p. Joannę Sochacką – Kierownika
Zespołu Polityki Europejskiej i Pozyskiwania Funduszy w Urzędzie Miejskim w Rudzie Śląskiej
9. Komisja ds. Lokalnej Polityki Energetycznej
Przewodniczący: Edward Then – Pełnomocnik Prezydenta ds. Zarządzania Energią,
UM Bielsko-Biała
10. Komisja ds. Rozwoju Turystyki i Rekreacji
Przewodniczący: Dorota Kosińska - Wydział Kultury, Sportu i Promocji UM Zabrze
11. Komisja Geodezji i Kartografii
Przewodniczący: Jolanta Łukowska – Geodeta Miasta, UM Siemianowice Śl.
PODSUMOWANIE
Związek koncentruje swoją działalność w dwóch osiach. Pierwszą z nich jest ochrona
interesów samorządów lokalnych. Związek pełni rolę wzmacniającą opinie samorządów,
wyraŜane m.in. w formie stanowisk, odnosząc się w nich do problemów wynikających
z tworzonych aktów prawnych, których jakość jest na ogół niska i powoduje, iŜ zarządzanie
sprawami lokalnymi i wykonywanie zadań przez władze samorządowe jest trudne. W swoich
apelach Zarząd Związku zwracał uwagę na czynniki destabilizujące działalność jednostek
samorządu terytorialnego, kładąc nacisk na kwestie zwiększania obowiązków ciąŜących na
samorządach poprzez przerzucanie zadań i kompetencji spoczywających dotychczas na
administracji rządowej, przy jednoczesnym osłabianiu pozycji finansowej samorządów
lokalnych.
Drugą osią działalności Związku stanowią wszelkiego rodzaju usługi związane
z informowaniem, szkoleniem i doradztwem, a takŜe róŜnego typu spotkaniami
stwarzającymi moŜliwość wymiany wiedzy i doświadczeń między samorządami lokalnymi,
wynikających z praktyki funkcjonowania gmin i powiatów. Działalność Związku jest
wielokierunkowa i uwzględnia zarówno potrzeby małych gmin, jak i większych ośrodków
miejskich. W związku z tym w roku sprawozdawczym prowadzone były intensywne działania
w ramach działu ,,Rozwój obszarów wiejskich w gminach i powiatach woj. śląskiego”,
a jednocześnie w roku tym w szerokim zakresie podejmowane były działania na rzecz
wspierania rozwoju miast. W 2008 r. zostały takŜe zintensyfikowanie działania zmierzające
do wygenerowania silnego impulsu dla innowacyjnego rozwoju gmin i powiatów
województwa śląskiego oraz podniesienie konkurencyjności regionu poprzez szkolenia.
Dzięki aktywnej działalności Śląskiego Związku Gmin i Powiatów w 2008 r. do
Związku przystąpiły dwie nowe gminy Olsztyn i Niegowa. Tym samym na koniec 2008 r.
liczba członków wynosiła 124 jednostki samorządu lokalnego (114 gmin i 10 powiatów).
ŚLĄSKI ZWIĄZEK GMIN I POWIATÓW
22