higiena jamy ustnej dzieci w wieku od 0 do 3 lat

HIGIENA JAMY USTNEJ DZIECI W WIEKU OD 0 DO 3 LAT
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia próchnicy, rodzice powinni już od pierwszych dni życia dziecka zacząć dbać o
higienę jamy ustnej swoich pociech.
Pielęgnacja jamy ustnej u niemowlaków
Nie jest prawdą, że o zdrowie zębów należy zacząć dbać dopiero, gdy pojawi się pierwszy mleczak. Już podczas ciąży
mama może wpłynąć na stan uzębienia swojego nienarodzonego dziecka stosując dietę bogatą w białko, wapń,
fosfor, witaminę D. Składniki te mają duże znaczenie dla rozwoju zawiązków zębów mlecznych oraz pierwszych zębów
trzonowych. Znajdziemy je w nabiale, rybach, zielonych roślinach liściastych oraz produktach pełnoziarnistych. Przyszła
matka dla dobra swojego i dobra dziecka powinna unikać węglowodanów, głównie słodyczy, które według badań
osłabiają formujące się przyszłe zęby dziecka.
Już po kilku dniach od urodzenia powinniśmy zacząć dbać o jamę ustną dziecka. Po każdym posiłku należy
przemywać dziąsła niemowlęcia przy użyciu wilgotnego wacika lub kawałka gazy nawiniętego na palec wskazujący. Do
przemywania używamy wyjałowionych gazików zwilżonych w przegotowanej wodzie. Gazik najwygodniej jest nawinąć na
palec wskazujący i delikatnie przesuwać po dziąsłach zarówno od strony warg jak i języka. Czynność ta powinna być
przeprowadzana systematycznie. Taki zabieg pozwala usunąć płytkę bakteryjną, która gromadzi się nie tylko na
zębach, ale również na dziąsłach, podniebieniu i języku. Postępowanie takie pozwoli także wdrożyć u dziecka już od
najmłodszych lat nawyk dbania o higienę jamy ustnej i tym samym zachować zdrowe zęby.
Pierwsze mleczaki. Gdy u dziecka pojawią się pierwsze mleczaki nadal kontynuujemy przemywanie dziąseł i zębów
gazikiem lub miękką szczoteczką ( silikonowa nakładka na palec zakończona szczoteczką) masującą opuchnięte dziąsła.
Zęby mleczne wymagają szczególnej ochrony, bowiem są bardziej podatne na próchnice niż zęby stałe.
Pierwsze zęby mleczne wyrzynają się pomiędzy 6 a 12 miesiącem życia. Ich rolą jest przygotowanie miejsca dla zębów
stałych, dlatego im dłużej pozostają zdrowe, tym mniejsze jest ryzyko wystąpienia próchnicy w zębach stałych.
Od pierwszego roku życia zaleca się mycie ząbków szczoteczką przynajmniej dwa razy dziennie - po porannym i
wieczornym posiłku. W tym czasie wyrzynają się dzieciom zęby boczne, które mają liczne bruzdki i guzki. Te zęby można
dokładnie wyczyścić tylko przy użyciu szczoteczki. Warte zaznaczenia jest, że szkliwo pierwszych zębów jest nie do
końca jeszcze zmineralizowane, dlatego są bardziej podatne na próchnice niż zęby stałe. Szczególnie ważne jest
wieczorne mycie zębów. W nocy wydzielanie śliny neutralizującej kwasy produkowane przez bakterie próchnico twórcze
jest obniżone, przez co zęby narażone są przez okres snu na atak kwasów niszczących szkliwo.
Pierwsza szczoteczka dziecka powinna być przede wszystkim bezpieczna, tzn. mieć zaokrąglone krawędzie,
zwłaszcza główkę, mieć odpowiednią wielkość, szeroki, antypoślizgowy uchwyt wygodny dla ręki dziecka i rodzica, który
aktywnie uczestniczy w myciu zębów oraz powinna mieć bardzo delikatne włosie. Ważne też jest, by była kolorowa i
przyciągała uwagę dziecka. Zaleca się aby dziecko somo w sklepie wybrało sobie szczoteczkę ( z asortymentu
przeznaczonego dla danej grupy wiekowej)
Mycie zębów dziecka. Zęby małego dziecka myje rodzić. Pierwsze próby mycia zębów muszą mieć formę zabawy.
Masujemy dziąsła i zęby dziecka tylko zwilżoną szczoteczką. Najpierw rodzic myje dziecku zęby bardzo delikatnie,
później dziecko dostaje szczoteczkę do zabawy. Mycie zębów przez rodzica polega na delikatnym szorowaniu
wszystkich powierzchni zębów. Myjemy żeby tak długo na ile pozwala dziecko. Aby mycie stało się nawykiem należy
zacząć mycie od formy zabawy np. wykorzystując pacynki ( „myszka” umyje tobie ząbki). Tłumaczymy dlaczego należy
myc zęby ( aby wymyć robaczki – możemy co jakiś czas pokazać resztki pokarmu na szczoteczce i tłumaczyć dziecku,
że to robaczki) Im dziecko starsze tłumaczenie musi być adekwatne do wieku i rozwoju intelektualnego dziecka.
Zalecane jest aby razem z dzieckiem myli żeby rodzice. „Przykład idzie z góry”. Jeżeli dziecko nie widzi że rodzice
myją zęby ich dzieci tez nie będą myły zębów. Nauka mycia zębów u dzieci to oprócz zabiegu higienicznego,
kształtowanie nawyku, który procentuje przez całe życie dziecka.
Rola śliny. Jest ona naturalna ochroną przed próchnicą. Wypłukuje resztki pokarmu i neutralizuje kwasy. W przypadku
częstego pojadania pomiędzy posiłkami jak również gdy dziecko pójdzie spać bez umycia zębów po ostatnim posiłku rola
ochronna śliny maleje. Podczas snu zmniejsza się wydzielanie śliny . Resztki pokarmu pozostałe na powierzchni zębów
lub w bruzdach rozkładane są przez bakterie produkujące kwasy które niszczą szkliwo. Zasypianie z butelką lub
podawanie przez sen słodkich napojów przez sen tylko przyspiesza ten proces. Atak trwa przez cały okres snu lub w
przypadku częstego pojadania do czasu usunięcia resztek pokarmu.
Regularne posiłki. Zaleca się aby dziecko jadło regularnych odstępach czasu. Podawanie dziecku miedzy głównymi
posiłkami przekąsek ( szczególnie ciastek bułek , chipsów, chrupek itd.) powoduje że atak kwasów rozpuszczających
szkliwo trwa bez przerwy na neutralizacje ich przez ślinę.
Korzystne działanie fluoru. Pastę z fluorem możemy wprowadzić już po pierwszym roku życia dziecka. Szkliwo jest
wtedy bardzo cienkie i delikatne, a fluor wnika w nie i chroni przed próchnicą. W zasadzie pasty z fluorem powinny
używać dzieci, które już umieją płukać usta, ale młodszym maluchom można usuwać resztki pasty kawałkiem gazy.
Pierwsza wizyta u stomatologa. Pierwsze ubytki próchnicowe mogą pojawić się już u niespełna rocznych dzieci i mogą
mieć postać bardzo szybko postępującej próchnicy tzw. wczesnej. Dlatego każde dziecko po skończeniu pierwszego
roku życia powinno mieć skontrolowane zęby w gabinecie dentystycznym. Na pierwszej wizycie lekarz pokaże nam, w
jaki sposób dbać o higienę jamy ustnej dziecka i udzieli rad, które pomogą uniknąć pewnych problemów w przyszłości.
Bardzo ważne jest, aby dziecko nie kojarzyło pierwszej wizyty u dentysty z bólem i cierpieniem. Pierwsze wizyty powinny
być pozbawione bolesnych zabiegów, a polegać jedynie na oswojenia dziecka z fotelem dentystycznym. Będzie to
możliwe jedynie wtedy, gdy dziecko pojawi się u dentysty zanim jeszcze zacznie go boleć pierwszy ząb.
Jak chronić zęby małych dzieci przed próchnicą?
Poprzez:






Wykształcenie prawidłowych nawyków higienicznych.
Przecieranie, bądź mycie zębów dziecka po każdym posiłku lub przynajmniej dwa razy dziennie. Koniecznie po
wieczornym posiłku.
Prawidłowe odżywianie dziecka.
Ograniczenie słodyczy do minimum.
Nie podawanie jedzenia oraz słodkich napojów po wieczornym myciu zębów.
Regularne odwiedzanie stomatologa i stosowanie się do jego zaleceń.
Podane informacje stanowią tylko zachętę do poszerzenia swojej wiedzy na temat higieny jamy ustnej.
Na każde pytanie odpowiedzą lekarze Centrum Stomatologii Alfa Medic.
Zapraszamy do skorzystania z naszych usług
CENTRUM STOMATOLOGII ALFA MEDIC
ul. Opieńskiego 1A, 02-495 Warszawa
tel.: 22 668 49 49
www.alfamedic.pl