Historia jednego wynalazku

z naszych lekcji
Historia jednego wynalazku,
czyli jak uatrakcyjni lekcje fizyki
Adam Kobiałka
Opowiadanie uczniom, jak ciekaw, wan i mocno zwizan
z rzeczywistoci nauk jest fizyka, to z pozoru atwe zadanie dla
dowiadczonego fizyka. Z pozoru,
bo modzie gimnazjalna chce na
poparcie tych sów konkretnych
dowodów, a uczniów starszych
(szkoa rednia) ciko jest przekona, poniewa w pamici maj
dziesitki nudnych, rachunkowych lekcji i setki zada, które
s w zbiorach, a w adnej mierze
ciekawe nie s. Warto zatem raz
na jaki czas (kwarta, pórocze)
powici jedn lekcj na spektakularne pokazy dowiadcze, wyjtkow, „lekk” w treci i formie
prezentacj bd
wykad ilustrowany czym, co wprawi uczniów
w zachwyt. Przygotowanie takich
lekcji jest czasochonne, ponadto wymaga woenia sporej iloci
energii i zgromadzenia odpowiednich materiaów, ale warto to zrobi choby z tego powodu, e po
nich uczniowie yczliwiej i chtniej spogldaj na przedmiot inauczyciela.
Przykadem zaj efektownych
wformie iefektywnych jednoczenie moe by historia jednego wynalazku – kuchenki mikrofalowej.
Cz pierwsza: co, kto ikiedy?
Omawiamy krótko iprezentujemy na slajdzie widmo fal elektromagnetycznych, nastpnie pokazujemy pooenie mikrofal wwidmie,
zwracajc uwag na ich typow
dugo (1 mm – 1 m), co okae
si istotne pó
niej. Poniewa cz
wykadowa nie jest najciekawszym
punktem, moemy j uatrakcyjni
Fot. 1.
ródo: http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=pv&GRid=16871396 [dostp: 26.03.2014]
humorystycznie (kolejne slajdy
prezentacji – fot. 1).
Podkrelamy znaczenie nauki
(fizyki), podajc w prezentacji zastosowanie fal elektromagnetycznych odkrytych przez Maxwella
i Hertza. Dzi nietrudno bdzie
uczniów przekona owadze odkry
iich zwizku znaszym codziennym
yciem, podajc nastpujce przykady:
ztelefony komórkowe: dziaajce
wstandardzie GSM oraz UMTS;
znawigacja: system globalnego
pozycjonowania (GPS);
zBluetooth: uywa mikrofal wzakresie 2,4 GHz;
zradary mikrofalowe: np. tarcza
antyrakietowa;
zczno satelitarna: do satelity
oraz zsatelity na Ziemi, wtym
telefonia satelitarna;
zradioastronomia: badanie Kosmosu wzakresie mikrofalowym
za pomoc radioteleskopów, np.
badanie mikrofalowego promieniowania ta jest podstaw teorii
Wielkiego Wybuchu;
zenergetyka: prowadzone s
badania nad przekazywaniem
energii elektrycznej za pomoc
mikrofal na due odlegoci, np.
zorbity na Ziemi;
zsuszenie mikrofalowe: w przemyle, osuszanie budynków, pomiary wilgotnoci;
zkuchenka mikrofalowa.
Historia samej kuchenki jest
bardzo ciekawa, co nie moe
umkn uwadze naszych uczniów:
zOdkrycia polegajcego na „gotowaniu za pomoc mikrofal”
dokona przypadkowo amerykaski inynier Percy Spencer
(fot. 2) w 1945 roku, kiedy to
stojc na wprost magnetronu
Fot. 2. Percy Spencer
ródo: http://www.pennwellblogs.com/mae/2008/01/radar-technology-to-jump-from-microwave.html [dostp: 26.03.2014]
Fizyka w Szkole 3/2014
35