folder w całości.indd

Park Ołtarzewski
Nasz
zielony
Sąsiad
Towarzystwo Miłośników Ołtarzewa
Serdecznie zapraszamy do odwiedzania wspaniałego i uroczego Parku Ołtarzewskiego. Parku o bogatej florze i faunie, jedynego w powiecie leżącego na terenie Miasta. Park położony jest na Osiedlu Ołtarzew (dawna Kolonia Ołtarzew)
w Ożarowie
Mazowieckim
i zajmuje obszar
o powierzchni
15ha. Znajduje
się na przedłużeniu starej,
400- metrowej
alei lipowej
prowadzącej od
trasy Warszawa-Poznań. Od
południa park
graniczy z ulicą
Parkową, która
oddziela teren szkoły i seminarium Księży Palotynów, od zachodu z ul. Umiastowską a od strony północnej i wschodniej rozciąga się osiedle mieszkalne Ołtarzewa.
Park pełni funkcję społeczną i jest miejscem, gdzie odbywają się różnego rodzaju
imprezy, m.in. Rajd Rowerowy im Janusza Kusocińskiego (olimpijczyk pochodzący z Ołtarzewa), biegi przełajowe, koncerty, festyny w tym największy w gminie,
Dni Ożarowa
Mazowieckiego.
HISTORIA
Założony
w XVIII wieku
Park w Ołtarzewie był
początkowo
parkiem dworskim. W parku
znajdował się
dworek w którym zamieszkał
inżynier Stanisław Kierbedź, projektant i budowniczy pierwszego żelaznego mostu przez Wisłę
w Warszawie. Dworek był częścią 134 hektarowego majątku w Ołtarzewie, który
kupił po przejściu na emeryturę.
Kroniki zanotowały: „majątek stanowił część tzw. „Dóbr Ołtarzewskich”, posiadał
ładny park ze stawami i niewielki pałacyk w parku. Majątek graniczył od wschodu
ze wsią Ożarów,
a od południa
z traktem Warszawa - Poznań.
Kupując ten majątek, Kierbedź
miał plan ratowania polskiego rzemiosła.
Postanowił majątek rozparcelować na działki
i sprzedać je po
niskich cenach
na dogodnych
warunkach – rzemieślnikom. W ten sposób chciał stworzyć w pobliżu Warszawy
ośrodek rzemieślniczy”.
Jedyny ślad po
dworku to lekko
wzniesiony teren
po prawej stronie,
niedaleko głównej
bramy. Staraniem
Towarzystwa Miłośników Ołtarzewa
w lipcu 1939 roku
we dworze powstała kaplica św.
Wojciecha będąca
zaczątkiem parafii
pod wezwaniem
Stanisława Kostki
(dzisiejsza Parafia
Miłosierdzia Bożego) Po spaleniu i zniszczeniu dworu park uległ zaniedbaniu a po
II Wojnie Światowej stał się parkiem miejskim o charakterze naturalnym z dużą
ilością krzewów i młodych drzew samosiejek.
Serdecznie dziękujemy Ks. Jerzemu Błaszczakowi za udostępnienie archiwalnego zdjęcia
Kaplicy Św. Wojciecha
TMO
Gospodarzem i właścicielem Parku jest Towarzystwo Miłośników Ołtarzewa, organizacja założona
w 1906 roku,
działająca na
podstawie Statutu zatwierdzonego 31 maja 1913
roku. Powstanie
tej organizacji
ma związek
z istnieniem
Zarządu Kolonii
Rzemieślniczej
budowy Domów
w Ołtarzewie.
W 1913 roku
koloniści uzyskali nowy statut
i przemianowanie z „Koloni Rzemieślniczej” na Towarzystwo Miłośników Ołtarzewa. Założycielami Towarzystwa byli właściciele działek budowlanych, Maurycy
Zamoyski, Franciszek Tokarski, Julian Michniewicz, Konstanty Józef Wyrębowski
oraz Ignacy Makowski. Po wybuchu I wojny światowej działalność towarzystwa
została oficjalnie zawieszona.
Po odzyskaniu
przez Polskę
niepodległości
Towarzystwo
zostało zalegalizowane i 20
lipca 1920 roku
wpisane do
rejestru stowarzyszeń pod
numerem 35.
Towarzystwo Miłośników Ołtarzewa działa i funkcjonuje do dnia dzisiejszego.
Jego członkowie czynnie włączają się w działalność na rzecz swojego osiedla
i Gminy Ożarów
Mazowiecki.
Bardzo cenną inicjatywą
Towarzystwa
było przekazanie
części swojego terenu pod
budowę Szkoły
Podstawowej,
jednej z pierwszych tzw. „Tysiąclatek”. Kilka
lat temu doszło
do podpisania
porozumienia z władzami Ożarowa Mazowieckiego w wyniku którego, Park Ołtarzewski został użyczony Gminie
Ożarów Mazowiecki.
PRZYRODA
Obszar parku jest bardzo cenny ze względu na drzewostan
będący jego najważniejszym
elementem. Park Ołtarzewski ma
charakter leśny i rośnie w nim
około 1150 drzew. Przeważają
drzewa liściaste. Z drzew iglastych sporadycznie występuje
tylko świerk zwyczajny i sosna
wejmutka. Powierzchnia parku
obsadzona jest głównie gatunkami krajowymi ale spacerując
alejkami parkowymi możemy
spotkać drzewa obcego pochodzenia występujące rzadko, m.in.
perukowiec japoński, glediczia
oraz jesion pensylwański. Przy
głównej branie rośnie Lipa Drobnolistna, którą ze względu na pokaźne rozmiary uznano pomnikiem przyrody.
Zachwyt budzą rosnący tu platon klonolistny, jesion wyniosły oraz wiąz szypułkowy. Jesion wyniosły ( Fraxinus excelsior) jest gatunkiem
drzewa należącego do rodziny
oliwkowatych i osiąga wysokość do 42 m, służy również
jako surowiec zielarski. Posiada
duże, pierzasto złożone liście.
Pień prosty, pokryty szarą matową korą, początkowo gładką
a później porysowaną falistymi
rysami. Jesion jest najbardziej
wartościowym gatunkiem użytkowym. Ze względu na drewno
o cennych właściwościach technicznych, zalicza się go do tzw.
szlachetnych drzew liściastych.
Wiąz szypułkowy ( Ulmus
laevis) to wysokie i okazałe
drzewo o deskowatych przyporach korzeniowych występujących zwykle u podstawy pnia..
Chętnie sadzony jako drzewo
ozdobne, przy czym ze względu na duże rozmiary najlepiej sprawdza się jako drzewo miejskie,
np. parkowe lub
alejowe. Wiąz,
zwany także
limakiem osiąga
wysokość do 40
m. Kora wiązu
jest spękana
i szarobrązowa. Jego liście
są u nasady
asymetryczane, podwójnie
piłkowane, od
spodu delikatnie, szarozielono owłosione.
W parku występują naturalne zbiorowiska roślinności runa leśnego, charakterystycznego dla siedlisk lasowych. Szczególnie rośliny eksponują się w okresie
wiosennym.
Możemy spotkać wówczas
zawilce żółte,
złoć żółtą,
ziarnopłon wiosenny, gajowiec
żółty i czworolist pospolity.
Atrakcję parku
stanowią żyjące
w nim zwierzęta: krety, jeże
oraz wiewiórki.
Park to również miejsce
schronienia
i gnieżdżenia wielu gatunków ptaków, które są jego ozdobą, m.in. wrony, gawrony, szpaki, kosy, pliszki siwe, kaczki krzyżówki, łyski, a także dzięcioły i sowy.
Bardzo bogaty jest świat
bezkręgowców: owadów,
mięczaków,
pajęczaków.
W parku jest
wiele ławek
i miejsc wydzielonych dla
odpoczynku.
Mocną stroną
parku oprócz
bogatej fauny i flory jest
spokój, cisza
i miejsce relaksu niedaleko od centrum Miasta.
Tekst źródłowy: Anna Jabłecka
Zdjęcia: Zdzisław Lewandowski, ks. Jerzy Błaszczak
Opracował: Leszek Tokarczyk
© Towarzystwo Miłośników Ołtarzewa