natura 2000 - standardowy formularz danych

NATURA 2000 - STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH
dla obszarów specjalnej ochrony (OSO),
proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (pOZW),
obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty (OZW) oraz
specjalnych obszarów ochrony (SOO)
OBSZAR
PLH040036
NAZWA
OBSZARU
Ostoja Brodnicka
ZAWARTOŚĆ
1. IDENTYFIKACJA OBSZARU
2. POŁOŻENIE OBSZARU
3. INFORMACJE PRZYRODNICZE
4. OPIS OBSZARU
5. STATUS OCHRONY OBSZARU
6. POWIĄZANIA OBSZARU
7. MAPA OBSZARU
1. IDENTYFIKACJA OBSZARU
1.1. Typ
1.2. Kod obszaru
B
PLH040036
Powrót
1.3. Nazwa obszaru
Ostoja Brodnicka
1.4. Data opracowania
1.5. Data aktualizacji
2001-03
2017-02
1.6. Instytucja lub osoba przygotowująca wniosek:
Nazwisko/Organizacja:
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
Adres:
Polska Wawelska 52/54
Adres e-mail:
[email protected]
Warszawa
Data zaproponowania obszaru jako OZW:
2009-10
Data zatwierdzenia obszaru jako OZW(*):
2011-03
Data objęcia obszaru ochroną SOO:
Brak danych
00-922
Krajowe odniesienie prawne dla formy ochrony SOO:
Nie wydano rozporządzenia
2. POŁOŻENIE OBSZARU
Powrót
2.1. Położenie centralnego punktu [wartości dziesiętne stopni]:
Długość geograficzna
Szerokość geograficzna
19.2786
53.3511
2.2. Powierzchnia [ha]:
2.3. Obszar morski [%]
4176.86
0.0
2.5. Kod i nazwa regionu administracyjnego
Kod poziomu NUTS 2
Nazwa regionu
PL62
Warmińsko-Mazurskie
PL61
Kujawsko-Pomorskie
2.6. Region biogeograficzny
Kontynentalny (100.0 %)
3. INFORMACJE PRZYRODNICZE
3.1. Typy siedlisk przyrodniczych występujących na terenie obszaru i ocena znaczenia obszaru dla
tych siedlisk:
Typy siedlisk wymienione w załączniku I
Kod
PF
NP
Pokrycie [ha]
Powrót
Ocena obszaru
Jaskinie Jakość
A|B|C|D
[liczba] danych
A|B|C
Reprezentatywność
Powierzchnia
względna
Stan
zachowania
Ocena ogólna
3140
13.78
M
A
C
B
A
3150
1341.2
M
A
C
A
A
3160
19.63
M
A
C
A
A
6410
2.51
M
D
6430
0.42
M
B
C
C
C
6510
0.42
M
B
C
C
C
7110
21.72
M
A
C
A
A
7120
1.25
M
B
C
C
C
7140
11.28
M
A
C
A
A
7210
0.42
M
A
C
A
A
7230
15.45
M
B
C
B
B
9110
38.01
M
B
C
B
C
9130
8.77
M
D
9170
209.26
M
B
C
B
B
91D0
128.65
M
B
C
B
B
91E0
152.46
M
A
C
B
B
91F0
0.42
M
D
PF: dla typów siedlisk, do których mogą odnosić się zarówno formy priorytetowe, jak i niepriorytetowe
(6210, 7130, 9430) należy wpisać „x" w kolumnie PF celem wskazania formy priorytetowej.
NP: jeśli dany typ siedliska nie istnieje już na danym terenie, należy wpisać „x" (opcjonalnie).
Pokrycie: można wpisywać z dokładnością do wartości dziesiętnych.
Jaskinie: w przypadku siedlisk typu 8310 i 8330 (jaskinie) należy podać liczbę jaskiń, jeśli nie są dostępne
szacunkowe dane na temat powierzchni.
Jakość danych: G = „wysoka" (np. na podstawie badań); M = „przeciętna" (np. na podstawie częściowych
danych i ekstrapolacji); P = „niska" (np. zgrubne dane szacunkowe).
3.2. Gatunki objęte art. 4 dyrektywy 2009I147IWE i gatunki wymienione w załączniku II do dyrektywy
92I43IEWG oraz ocena znaczenia obszaru dla tych gatunków
Gatunki
Grupa Kod
Populacja na obszarze
Nazwa
naukowa
S NP Typ Wielkość
Min
Aldrovanda
P
1516
M
1337 Castor fiber
vesiculosa
Cypripedium
p
Jednostka Kategoria
Maks
11000 11000 i
C
Stan
Izolacja Ogólnie
zachowania
M
C
A
B
A
M
C
B
C
B
M
C
B
C
C
M
C
C
C
C
M
C
C
C
C
C
C
C
B
C
B
1902
P
6216
P
1903 Liparis loeselii
p
M
1355 Lutra lutra
p
R
M
C
p
P
M
D
p
R
M
C
I
1084
F
5339
Hamatocaulis
vernicosus
Osmoderma
eremita
Rhodeus
amarus
10
p
i
P
1
20
A|B|C
Populacja
P
calceolus
10
Jakość
A|B|C|D
danych
C|R|V|P
p
p
Ocena obszaru
Grupa: A = płazy, B = ptaki, F = ryby, I = bezkręgowce, M = ssaki, P = rośliny, R = gady.
S: jeśli dane o gatunku są szczególnie chronione i nie mogą być udostępnione publicznie, należy wpisać
„tak".
NP: jeśli dany gatunek nie występuje już na danym terenie, należy wpisać „x” (opcjonalnie).
Typ: p = osiadłe, r = wydające potomstwo, c = przelotne, w = zimujące (w przypadku roślin i gatunków
niemigrujących należy użyć terminu „osiadłe").
Jednostka: i = osobniki pojedyncze, p = pary lub inne jednostki według standardowego wykazu jednostek i
kodów zgodnego ze sprawozdawczością na podstawie art. 12 i 17 (zob. portal referencyjny).
Kategorie liczebności (kategoria): C = powszechne, R = rzadkie, V = bardzo rzadkie, P = obecne wypełnić, jeżeli brak jest danych (DD), lub jako uzupełnienie informacji o wielkości populacji.
Jakość danych: G = „wysoka" (np. na podstawie badań); M = „przeciętna" (np. na podstawie częściowych
danych i ekstrapolacji); P = „niska" (np. zgrubne dane szacunkowe); DD = brak danych (kategorię tę
należy stosować wyłącznie, jeśli nie da się dokonać nawet zgrubnej oceny wielkości populacji - w takiej
sytuacji można pozostawić puste pole dotyczące wielkości populacji, jednak pole „Kategorie liczebności"
musi być wypełnione).
4. OPIS OBSZARU
Powrót
4.1. Ogólna charakterystyka obszaru
Klasa siedliska przyrodniczego
Pokrycie
[%]
N10
0.42
N19
24.19
N07
1.02
N06
32.75
N16
3.81
N17
30.79
N12
7.03
Ogółem pokrycia siedliska przyrodniczego
100
Dodatkowa charakterystyka obszaru:
Ostoja Brodnicka obejmuje silnie zróżnicowane tereny krajobrazu młodoglacjalnego z licznymi jeziorami i
torfowiskami oraz nielicznymi rzekami. Wykształciły się tutaj rozmaite formy rzeźby - pagórkowata lub
pofalowana wysoczyzna morenowa, płaskie lub faliste powierzchnie sandru, wzgórza kemowe, wcięte w
powierzchnie sandru rynny subglacjalne, obniżenia wytopiskowe, itp. Teren w znacznym stopniu jest pokryty
lasami.
Jeziora cechują się z reguły czystą wodą, powierzchnią powyżej 100 ha i znaczną głębokością, nawet do ok. 40
m. Dominują akweny eutroficzne, spotyka się jeziora mezotroficzne i dystroficzne. Znajdują się tu różnego typu
torfowiska - wysokie, przejściowe, nakredowe oraz mechowiska. Często torfowiska rozwijają się wokół
dystroficznych jezior, a otoczone są przez bagienne lasy - bory bagienne i brzeziny bagienne. Na żyznym
podłożu występują płaty łęgów jesionowo-olszowych, rzadziej wiązowo-jesionowych. Częste są grądy i bory
mieszane, spotyka się też fitocenozy buczyn. Rzadko występują łąki i pastwiska. W granicach ostoi niemal brak
pól uprawnych i większych miejscowości. Częste są natomiast tereny zajęte przez obiekty turystyczne, w tym
ośrodki wypoczynkowe, pola biwakowe i kąpieliska.
Ostoja leży głównie na terenie województwa kujawsko-pomorskiego, a tylko częściowo - woj.
warmińsko-mazurskiego. Składa się z pięciu części, przy czym największa, środkowa, obejmuje obszar rynny
rzeki Skarlanki wraz z występującymi tam jeziorami. Części zachodnie to m.in. kompleks bagiennych lasów,
głównie olsów brzozowych, w okolicach wsi Tomki, a także rynna jezior Mieliwo i Sosno. Dwie części wschodnie,
najmniejsze, obejmują tereny rezerwatów - leśnego "Retno" i torfowiskowo-leśnego "Bagno Mostki". Ostatni z
wymienionych obiektów jest miejscem udanej reintrodukcji aldrowandy pęcherzykowatej, pochodzących z jez.
Mikaszówek, jednak poziom wody ostatnio uległ tam obniżeniu na skutek wykopania stawu na obrzeżach
torfowiska.
4.2. Jakość i znaczenie
Obszar Ostoi Brodnickiej jest ważny z punktu widzenia ochrony bioróżnorodności. Łącznie zidentyfikowano tu 17
typów siedlisk przyrodniczych. Są tu dobrze zachowane, o cechach naturalnych, ekosystemy wodne i bagienne,
z licznymi i różnorodnymi zbiorowiskami roślinności wodnej, szuwarowej i torfowiskowej. Cenne są także
niektóre fragmenty roślinności leśnej, m.in. bory i brzeziny bagienne, mniejsze znaczenie mają lasy bukowe, np.
w rezerwacie "Mieliwo". Liczne i bogate są populacje rzadkich gatunków flory wodnej i torfowiskowej (4 gatunki z
zał. II Dyrektywy Siedliskowej), w tym bardzo bogate stanowisko zastępcze aldrowandy pęcherzykowatej. Na
uwagę zasługuje stanowisko obuwika na wyspie na jeziorze Wlk. Partęczyny. Nieco mniejsze znaczenie ma
obszar dla ochrony fauny, choć znane są stanowiska 3 gatunków z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej.
4.3. Zagrożenia, presje i działania mające wpływ na obszar
Najważniejsze oddziaływania i działalność mające duży wpływ na obszar
Oddziaływania negatywne
Wewnętrzne
Zagrożenia Zanieczyszczenie
/
Poziom i presje
(opcjonalnie)
zewnętrzne
[kod]
[kod]
[i|o|b]
L
K02.03
i
L
K01.01
i
L
K02
i
M
F02.03
i
L
F04
i
M
B02.02
i
L
E01.03
i
L
K02.03
o
L
F03.02
i
L
C01.07
i
M
X
b
M
G01
i
M
D01.01
i
M
B02.01
i
L
G05.04
i
L
A08
i
M
G02
i
L
E03.01
i
L
K02.02
i
M
A01
i
L
C01.03
i
L
J02.12
i
Oddziaływania pozytywne
Wewnętrzne
Działania, Zanieczyszczenie
/
Poziom zarządzanie (opcjonalnie)
zewnętrzne
[kod]
[kod]
[i|o|b]
M
F02.03
i
L
A03
i
M
B02.02
i
M
X
b
L
F04
i
L
A04
i
Poziom: H = wysoki, M = sredni, L = niski.
Zanieczyszczenie: N = stosowanie azotu, P = stosowanie fosforu/fosforanów, A = stosowanie
kwasów/zakwaszanie, T = toksyczne chemikalia nieorganiczne,
O = toksyczne chemikalia organiczne, X = zanieczyszczenia mieszane.
i = wewnętrzne, o = zewnętrzne, b = jednoczesne.
4.4. Własność (opcjonalnie)
Typ
[%]
Krajowa/federalna
0
Kraj
0
Publiczna związkowy/województwo
Lokalna/gminna
0
Inna publiczna
0
Własność łączna lub
współwłasność
0
Prywatna
0
Nieznana
100
Suma
100
4.5. Dokumentacja (opcjonalnie)
Burak S. 1984. Projekt Brodnickiego Parku Krajobrazowego. Chrońmy Przyr. Ojcz. 40,5-6: 92-100.
Ceynowa-Giełdon M. 1984. Roślinność. W: R. Galon (red.). Województwo toruńskie.
Przyroda-ludność-gospodarka-osadnictwo. Toruń.
Ceynowa-Giełdoń M. 1971. Osobliwości florystyczne i rezerwaty ziemi chełmińskiej. Przewodnik florystyczny.
Wyd. pop.-nauk. TNT, Toruń.
Czubiński Z. 1937 Roślinność Pojezierza Brodnickiego i terenów sąsiednich ze stanowiska ochrony przyrody
Wyd. Okr. Kom. Ochr. Przyr. na Wielkopolskę i Pomorze 7 88-116
Iwicki S., Zielski A. 1990 Brodnicki Park Krajobrazowy Wyd. PTTK "Kraj", Warszawa
Kamiński R. 2001 Aldrovanda vesiculosa L. W: R. Kaźmierczakowa, K. Zarzycki (red.), Polska czerwona księga
roślin Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 176-178
Kasprzyk K. 1997 Fauna nietoperzy Polski Północno - Wschodniej - aktualny stan wiedzy Acta Universitatis
Nicolai Copernici. Biologia 53(98) 77-85
Kasprzyk K., Ruczyńska I., Wojciechowski M. 2002 Zimowy spis nietoperzy na Pojezierzu Pomorskim w latach
1996-1999. Nietoperze III, 1 39-52
Kasprzyk K., Szyp E. 1996 Nietoperze Brodnickiego Parku Krajobrazowego - obóz Studenckiego Koła
Naukowego Biologów UMK Ochrona Krajobrazu 3 12-13
Kasprzyk K., Tomaszewski M., Piwowarski T., Półchłopek P. 2003 Nowe zimowiska nietoperzy na obszarze
Pomorza Nadwiślańskiego Nietoperze IV,1 83-92
Kępczyński K. 1973 Szata roślinna doliny dolnej i środkowej Drwęcy oraz terenów do niej przyległych Acta Univ.
Nic. Copern., Geografia 9 123-158
Kępczyński K., Noryśkiewicz A., Zielski A., Załuski T. 1976 Zanikanie wybranych gatunków roślin naczyniowych
na Wysoczyźnie Dobrzyńskiej i Chełmińskiej Phytocoenosis 5, 2 4
Kępczyński K., Załuski T. 1991 Charakterystyka florystyczna i fitosocjologiczna rezerwatów przyrody "Okonek" i
"Stręszek" w Nadleśnictwie Brodnica oraz "Kociołek" w Nadleśnictwie Jamy. I. Charakterystyka szaty roślinnej
rezerwatu "Okonek" i przyległych lasów Wydz. Ochr. Środ., Urząd Woj., Toruń
Kępczyński K., Załuski T. 1991 Charakterystyka florystyczna i fitosocjologiczna rezerwatów przyrody "Okonek" i
"Stręszek" w Nadleśnictwie Brodnica oraz "Kociołek" w Nadleśnictwie Jamy. II. Szata roślinna rezerwatu
"Stręszek" Wydz. Ochr. Środ., Urząd Woj., Toruń
Kępczyński K., Zielski A. 1972 Materiały do flory Pojezierza Brodnickiego. Część I Zesz. Nauk. UMK, Biologia 15
45-62
Kępczyński K., Zielski A. 1974 Materiały do flory Pojezierza Brodnickiego. Część II Acta Univ. Nic. Copern.,
Biologia 16 27-40
Kępczyński K., Zielski A. 1974. Zespoły roślinne jeziora Mieliwo i torfowiska do niego przyległego w powiecie
brodnickim. Acta Univ. N. Copernici, Biol. 16(33): 125-167.
Kępczyński K., Zielski A. 1975 Materiały do flory Pojezierza Brodnickiego. Część III Acta Univ. Nic. Copern.,
Biologia 17 115-126
Kępczyński K., Zielski A. 1981 Flora i zbiorowiska roślinne projektowanego rezerwatu torfowiskowo-leśnego
"Bachotek" Wydz. Ochr. Środ., Urząd Woj., Toruń
Kowalski K., Ruprecht A. L. 1984 Rząd: Nietoperze - Chiroptera. W: Z. Pucek (red.), Klucz do oznaczania
ssaków Polski PWN, Warszawa 85-138
Paszek i in. 2005 Rezerwat przyrody "Bagno Mostki". Plan ochrony na okres 1.01.2006-31.12.2025 "ViTiS Iwona
Paszek", Bydgoszcz
Przybylski M. 2000 Różanka. W: Brylińska M. (red.), Ryby słodkowodne Polski PWN, Warszawa 233-237
Przybylski M. 2001 Różanka. W: Głowaciński Z. (red.), Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce PWRiL,
Warszawa 299-301
Przystalski A. 2000 Fauna. W: R. Koj, A. Urbański (red.), Przyroda powiatu brodnickiego Starostwo Powiatowe w
Brodnicy, Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu 42-50
Przystalski A. 2004 Kręgowce województwa kujawsko-pomorskiego. W: Raport o stanie przyrody województwa
kujawsko-pomorskiego. Dąbrowski M., Leszczyńska-Deja K., Machnikowski M., Smoleński P. (red.) Bydgoszcz
Przystalski A., Kasprzyk, K. 1997 Kręgowce - Vertebrata. W: Czerwona lista roślin i zwierząt Pomorza i Kujaw. L.
Rutkowski (red.) Acta Univ., N. Copernici, Biol., Nauki Mat-Przyr. 53 25-32
Ruprecht A. L. 1983 Nietoperze (Chiroptera). W: Pucek Z., Raczyński J. (red.) Atlas rozmieszczenia ssaków w
Polsce PWN Warszawa 62-82
Urbański A. (red.) 1995 Gmina Zbiczno. Przewodnik krajoznawczy (opracowanie zbiorowe) Centrum usługowe
przy Oddziale Przewodn. PTTK w Toruniu, Reg. Ośr. Studiów i Ochr. Środ. Kulturowego
Załuski T. 1989 Charakterystyka florystyczna i fitosocjologiczna uroczyska "Bagno Mostki" Okr. Ośr.
Rzeczoznawstwa i Doradztwa Roln. w Toruniu eks. 189/89
Załuski T. 1995 Szata roślinna. W: A. Przystalski (red.), Brodnicki Park Krajobrazowy. Szlaki
przyrodniczo-turystyczne Wojewódzki Zarząd Parków Krajobrazowych i Ob. Chr. Krajobr. w Toruniu, Oficyna
Wyd. "Turpress" 15-22
Załuski T. 1996 "Bagno Mostki". W: M. Rejewski, P. Bielecki (red.), Rezerwaty przyrody województwa
toruńskiego. Opracowanie zbiorowe Urząd Woj. w Toruniu, Wydz. Ochr. Środ., Woj. Kons. Przyrody 175-177
Załuski T. 1996 "Okonek". W: M. Rejewski, P. Bielecki (red.), Rezerwaty przyrody województwa toruńskiego.
Opracowanie zbiorowe Urząd Woj. w Toruniu, Wydz. Ochr. Środ., Woj. Kons. Przyrody 102-105
Załuski T. 1996 "Stręszek". W: M. Rejewski, P. Bielecki (red.), Rezerwaty przyrody województwa toruńskiego.
Opracowanie zbiorowe Urząd Woj. w Toruniu, Wydz. Ochr. Środ., Woj. Kons. Przyrody 105-108
Załuski T. 2000 Szata roślinna. W: R. Koj, A. Urbański (red.), Przyroda powiatu brodnickiego Starostwo
Powiatowe w Brodnicy 37-42
Zielski A. 1978 Opracowanie florystyczno-fitosocjologiczne projektowanego rezerwatu leśnego nad jeziorem
Retno Wydz. Ochr. Środ., Urząd Woj.
Zielski A. 1978 Zespoły leśne Pojezierza Brodnickiego oraz wpływ na nie gospodarki leśnej i turystyki Stud. Soc.
Scient. D, 10, 4 3-87
Zielski A. 1981 Stanowiska kłoci wiechowatej Cladium mariscus na Pojezierzu Brodnickim Chrońmy Przyr. Ojcz.
37, 1
Zielski A. 1996 "Bachotek". W: M. Rejewski, P. Bielecki (red.), Rezerwaty przyrody województwa toruńskiego.
Opracowanie zbiorowe Wydz. Ochr. Środ., Woj. Kons. Przyrody 123-127
Zielski A. 1996 "Mieliwo". W: M. Rejewski, P. Bielecki (red.), Rezerwaty przyrody województwa toruńskiego.
Opracowanie zbiorowe Urząd Woj. w Toruniu, Wydz. Ochr. Środ., Woj. Kons. Przyrody 50-54
Zielski A. 1996 "Retno". W: M. Rejewski, P. Bielecki (red.), Rezerwaty przyrody województwa toruńskiego.
Opracowanie zbiorowe Urząd Woj. w Toruniu, Wydz. Ochr. Środ., Woj. Kons. Przyrody 54-58
Zielski A. 1996 "Wyspa na jeziorze Wielkie Partęczyny". W: M. Rejewski, P. Bielecki (red.), Rezerwaty przyrody
województwa toruńskiego. Opracowanie zbiorowe Urząd Woj. w Toruniu, Wydz. Ochr. Środ., Woj. Kons.
Przyrody 128-130
Zielski A., Noryśkiewicz A. 1997 Opracowanie florystyczno-fitosocjologiczne jeziora Mieliwo i terenów przyległych
Wydz. Ochr. Środ., Urząd Woj.
5. STATUS OCHRONY OBSZARU (OPCJONALNIE)
Powrót
5.1. Istniejące formy ochrony na poziomie krajowym i regionalnym:
Kod
Pokrycie [%]
Kod
Pokrycie [%]
Kod
Pokrycie [%]
PL04
2.72
PL02
5.05
PL03
96.4
5.2. Powiązanie opisanego obszaru z innymi formami ochrony:
na poziomie krajowym lub regionalnym:
Kod rodzaju
Nazwa terenu
Rodzaj
Pokrycie
[%]
PL02
Bachotek
*
0.53
PL02
Okonek
*
0.22
PL02
Stręszek
+
0.11
PL04
Doliny Osy i Gardęgi
*
0.01
PL04
Doliny Drwęcy
*
2.7
PL02
Retno
*
0.79
PL02
Mieliwo
*
0.24
PL02
Bagno Mostki
*
3.16
PL02
Wyspa na Jeziorze Partęciny Wielkie
+
0.01
PL03
Brodnicki Park Krajobrazowy
*
96.4
PL04
Skarliński
*
0.01
6. ZARZĄDZANIE OBSZAREM
6.1. Organ lub organy odpowiedzialne za zarządzanie obszarem:
Organizacja:
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy
Adres:
Polska Dworcowa 81 85-009 Bydgoszcz
Adres e-mail:
[email protected]
Powrót
6.2. Plan(-y) zarządzania:
Aktualny plan zarządzania istnieje:
Tak
Nie, ale jest w przygotowaniu
X
Nie
7. MAPA OBSZARU
Powrót
Nr ID INSPIRE:
PL.ZIPOP.1393.N2K.PLH040036
Mapa załączona jako plik PDF w formacie elektronicznym (opcjonalnie)
X
Tak
Nie
Odniesienie lub odniesienia do oryginalnej mapy wykorzystanej przy digitalizacji granic elektronicznych
(opcjonalnie)