dr hab - Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej

dr hab. inż. arch. Anna Dybczyńska-Bułyszko, prof. PW
Zakład Architektury Współczesnej,
Wnętrz i Form Przemysłowych
Wydział Architektury PW
ul. Koszykowa 55
00-65 Warszawa
Warszawa, 09.11.2015
RECENZJA
dorobku naukowego, dydaktycznego i zawodowego
oraz rozprawy habilitacyjnej
pt. Kamienice krakowskie z przełomu XIX i XX w. i okresu międzywojennego położone na obszarze
pomiędzy pierwszą i drugą obwodnicą
dr inż. arch. Beaty Makowskiej
I. Podstawy opracowania
1. Decyzja Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów z dnia 04.09.2015 r. nr BCK-VI-L-7571/2015.
2. Wykaz dorobku naukowego, dydaktycznego oraz zawodowego i organizacyjnego dr inż. arch. Beaty M
akowskiej.
3. Ustawa o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki z dnia 14
marca 2003, wraz z późniejszymi zmianami (2011 r.).
4. Kryteria oceny kwalifikacyjnej kadry naukowej i artystycznej (oprac. CK ds. SN i TN).
II. Materiały przekazane przez Wnioskodawcę
1. Rozprawa habilitacyjna pt. Kamienice krakowskie z przełomu XIX i XX w. i okresu międzywojennego
położone na obszarze pomiędzy pierwszą i drugą obwodnicą.
2. Autoreferat.
3. Wykaz osiągnięć naukowych.
4. Wykaz osiągnięć dydaktycznych.
5. Informacja o pozostałych osiągnięciach (zawodowych i organizacyjnych).
6. Kopie wybranych publikacji (w tym 3 postery, 9 tekstów i 6 okładek).
7. Autoreferat i wykaz osiągnięć w języku angielskim.
8. Kopie wybranych prac artystycznych (rysunki, fotografie, projekty katalogów i plakatu).
III. Recenzja
III.1 Wprowadzenie
Dr inż. arch. Barbara Makowska bardzo wcześnie, bo już na studiach, zdecydowała się związać swą
działalność z Zakładem Rysunku, Malarstwa i Rzeźby, w Instytucie Historii Architektury i Konserwacji
Zabytków, na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Celowo rozgraniczam te trzy jednostki
organizacyjne, gdyż jednoznacznie odpowiadają obszarom działalności Habilitantki, w umiejętnie i
spójnie powiązanych obszarach: sztuki, historii i praktyki architektonicznej, co wydaje się być
zauważalną cechą Uczelni Krakowskiej.
Jak sama wspomina w Autoreferacie: Pracą naukową i dydaktyczną w Zakładzie Rysunku, Malarstwa i
Rzeźby na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej zainteresowałam się już podczas studiów
uczestnicząc w zajęciach i plenerach wyjazdowych Koła Naukowego ARCHART, potem był dyplom
magisterski, uzyskany na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, 28 listopada 1988 r., na
podstawie pracy dyplomowej: Kościół w Barwałdzie Górnym, wykonanej pod kierownictwem: prof. dr
hab. inż. arch. Witolda Korskiego, od 1.04.1989 zatrudnienie w Zakładzie Rysunku, Malarstwa i Rzeźby,
(Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej),
następnie stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie Architektura i Urbanistyka, uzyskany na
Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej 5 marca 2003 r. (rozprawa doktorska pt.: O ornamentyce
w architekturze współczesnej, promotorem której był prof. dr hab. inż. arch. Jacek Gyurkovich) a po nim
dalszy, konsekwentny rozwój artystyczny, naukowy i dydaktyczny…
Pozostawiając bardziej szczegółowe omówienie dorobku Habilitantki do kolejnych punktów recenzji, za
najistotniejsze Recenzentka uważa zwrócenie uwagi, że w każdym z obszarów aktywności pani dr inż.
arch. Beata Makowska wykazuje się świetną jakością warsztatową: rysunków i fotografii, teoretycznego
wnioskowania o architekturze z zacięciem polemicznym oraz warsztatem naukowym, typowym dla
badacza-historyka.
Co również należy podkreślić, sprawność łączy z dynamiką działania nie tylko w ramach uczelni, ale w
znacznym stopniu poza nią, nie tylko w ramach badanej dziedziny (przenikanie sztuki i architektury, jako
uczytelnianie lokalnego genius loci, a w tym rysunek jako metoda badawcza), ale i poza nią, sięgając do
logicznych jej rozszerzeń, wśród których można wymienić :
- w latach 1986-1988 jako słuchaczka Sekcji Sztuki Sakralnej w Instytucie Liturgicznym przy Wydziale
Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, przygotowała pracę seminaryjną pt.
Możliwości adaptacyjne zabytkowej architektury drewnianej do celów liturgii posoborowej;
- zajęła się tematem ornamentyki we współczesnej architekturze: projekt badawczy pt. Opis i analiza
kierunków rozwoju ornamentyki w polskiej architekturze współczesnej ( grant promotorski prof. dr hab.
inż. arch. Jacka Gyurkovicha w latach 2002-2003, w którym była głównym wykonawcą) i trzy kolejne
granty, dotyczące sztuk plastycznych w architekturze w trzech dziedzinach: witraże, ornamentyka w
architekturze i malarstwo ścienne;
- badała znaczenie kształcenia w zakresie rysunku i malarstwa dla rozwoju przyszłego architekta w dobie
technologii informatycznych (międzynarodowe konferencje naukowe w Kopenhadze i Aix-en-Provence);
- jak również nowoczesne środki wyrazu w kształtowaniu elewacji, artykuły: Współczesne elewacje jako
medium komunikacji i The fractal shape grammar – innovative design koncept;
- zajęła się tematyką kształtowania krajobrazu, np. artykuł : Architecture Civil Engineering Environment.
Warto zwrócić uwagę na jej aktywność na szerszym forum niż krajowe, o czym napisała: W latach 20042015 odbyłam 16 wyjazdów studialnych zagranicznych związanych z badaniami naukowymi i działaniami
na rzecz rozwoju dydaktyki m.in. do Francji, Hiszpanii, Portugalii, Norwegii, Austrii, Danii i Włoch.
Podróże studialne i wykonane w ich trakcie fotografie pozwoliły na ocenę badanej problematyki in situ,
zebranie materiału porównawczego wykorzystanego w publikacjach, a także wykonanie szkiców
prezentowanych na wystawach.
III.2 Dorobek naukowy
Jak wspomniano, zainteresowania naukowe Habilitantki pokrywają się z profilem naukowym Zakładu,
Instytutu i specyfiką Uczelni Krakowskiej.
Przed uzyskaniem doktoratu dotyczyły: roli rysunku jako narzędzia działania architekta oraz roli
ornamentyki w architekturze, w tym współczesnej.
Pod względem ilościowym, osiągnięcia naukowo-badawcze w okresie przed uzyskaniem stopnia doktora
liczą: 11 publikacji (w tym 10 opublikowanych w recenzowanych, punktowanych czasopismach
naukowych z listy MNiSW i 1 jako rozdział w monografii w jęz. polskim) oraz 42 pozycje innych osiągnięć
– w tym: praca doktorska, główny wykonawca grantu promotorskiego finansowanego przez MNiSW,
udział w realizacji 4 projektów badawczych (DS, BW), wygłoszenie referatów na 2 posiedzeniach
naukowych PAN w Krakowie, udział w 2 konferencjach naukowych (1 referat, 1 poster).
Po uzyskaniu stopnia doktora, Habilitantka kontynuuje swe zainteresowania badawcze, pogłębia, a
jednocześnie je rozwija o nową tematykę:
- rolę rysunku w warsztacie architekta o aspekt współczesnego społeczeństwa informacyjnego i
problematykę komunikacji,
- przez wiele lat kontynuuje badanie kamienic krakowskich: archiwalne, In situ, poprzez dokumentację
fotograficzną – w kontekście ochrony wartości kulturowych,
- pogłębia i rozwija o analizę nowych mediów problematykę plastycznego kształtowania współczesnych
elewacji,
- rozwija problematykę plastyki elewacji o zagadnienia architektury a następnie urbanistyki w kontekście
jedności kulturowej i jej powszechnego odbioru.
W kategoriach ilościowych, w okresie po uzyskaniu stopnia doktora, Habilitantka dorobiła się: 62
publikacji (w tym: 2 monografie, 29 artykułów opublikowanych w recenzowanych, punktowanych
czasopismach naukowych z listy MNiSW, 13 jako rozdziały w monografii w języku polskim, 5 jako
rozdziały w monografii w języku angielskim, 7 w innych naukowych czasopismach zagranicznych i
polskich, 6 w materiałach konferencyjnych) oraz innych osiągnięć o charakterze naukowym, w tym:
kierownik, główny i jedyny wykonawca 2 projektów badawczych finansowanych przez MNiSW, udział w
realizacji 7 projektów badawczych (DS, BW, Kapitał Ludzki), aktywnego udziału w 52 konferencjach
naukowych (w tym wygłoszenie referatów na 30 konferencjach naukowych).
Według danych dostarczonych przez Habilitantkę, ocena dorobku naukowo-badawczego obejmująca
osiągnięcia naukowe, projektowe i artystyczne w okresie po uzyskaniu stopnia doktora dokonana na
podstawie list czasopism punktowanych MNiSW w poszczególnych latach, osiągnęła imponującą liczbę
334 punktów, w tym za osiągnięcia naukowe – 226 pkt. oraz za osiągnięcia projektowe i artystyczne –
108 pkt.
W podsumowaniu tej części recenzji należy stwierdzić, że dorobek naukowy dr inż. arch. Beaty
Makowskiej jest konsekwentnie realizowany, po uzyskaniu stopnia doktora cechuje się rozszerzeniem
badanej tematyki w sposób logiczny i znaczący, co przełożyło się również na temat rozprawy
habilitacyjnej, pt.: Kamienice krakowskie z przełomu XIX i XX w. i okresu międzywojennego położone na
obszarze pomiędzy pierwszą i drugą obwodnicą.
III.3 Ocena rozprawy habilitacyjnej pt.: Kamienice krakowskie z przełomu XIX i XX w. i okresu
międzywojennego położone na obszarze pomiędzy pierwszą i drugą obwodnicą.
Opis rozprawy i ocena merytoryczna
Rozprawa habilitacyjna dr inż. arch. Beaty Makowskiej ma charakter monografii i dotyczy ściśle
ustalonego obszaru badawczego: kamienic krakowskich z przełomu wieków i międzywojnia,
zlokalizowanych w obszarze pomiędzy pierwszą a drugą obwodnicą w Krakowie. Ewidentnie, obszar
badawczy został sprecyzowany wtórnie, po rozpoznaniu problematyki krakowskich kamienic. Ma
charakter opracowania zawężonego, a jednocześnie całkowicie wyczerpującego materiał faktograficzny,
jak na monografię przystało. Celowi naukowemu rozprawy - wydobycie istoty przekształceń - towarzyszy
cel pragmatyczny: stworzenie bazy danych, na której będą się mogły oprzeć ewentualne przyszłe prace
projektowe, dotyczące tychże kamienic.
Teza pracy (s. 7) nie została sformułowana przez Habilitantkę w sposób jednoznaczny, co zaważyło na jej
konstrukcji i wnioskach.
Szeroko zakrojona kwerenda (archiwa, literatura, ogląd in situ) stworzyła wyczerpującą bazę
faktograficzną, preferującą podejście historyka sztuki. Ich żmudnie kompletowany zasób przejawił się
również w sposobie opracowania podstawowych dla pracy definicji: rzetelny przegląd doprowadził do
ich syntetycznego sformułowania.
Ciężko się tę książkę czyta, gdyż ciężko się ją pisało – nad wyraz pełne treści jest każde zdanie.
Przyjęta została tradycyjna metoda badań, skutkując z jednej strony ich rzetelnością i racjonalną
interpretacją, z drugiej strony tradycyjne nastawienie zaowocowało tradycyjnymi wnioskami.
Przy takim nastawieniu, uwagę zwracają nietypowe dla literatury przedmiotu fragmenty, jak np. opis
ówczesnego procesu projektowania i zatwierdzania oraz jego wpływ na realizację, sygnalizowanie
wpływu klientów na finalny efekt architektury, uwypuklenie społecznej roli znaków na elewacjach,
specyfika malarskiego i rzeźbiarskiego podejścia do kształtowania architektury, w tym elewacji.
W sumie, spoza „twardych” faktów wyłania się w rozprawie problematyka „miękka”, specyfiki
środowiska, które tę architekturę ukształtowało. Jedynego w swoim rodzaju ośrodka: dynamicznego
twórczo , rozdyskutowanego, o wysokiej jakości, inspirującego pozostałe ziemie podzaborowe, a przy
tym środowiska inwestorów, głownie inteligencji, którzy te realizacje umożliwili. Takie podejście
Recenzenta uważa za bardzo wartościowe, bo wykraczające poza schematy narzucane przez historyków
sztuki, warte rozwinięcia
Habilitantka udowadnia, że istotą krakowskiej architektury nie były nowatorskie rozwiązania lecz
nowatorskie syntezy znanych rozwiązań. To sztuka zestawiania znanych motywów, a nie wychodzenia
poza nie, zwykle rozumianego jako jedyna miara nowoczesności. Dzięki temu krakowska architektura,
mocno osadzona „tu i teraz” jest dokumentem, który faktycznie odwzorowuje środowisko społeczne i
szerzej, kulturowe w istotnym dla Polski momencie.
Habilitantka zbyt ostrożnie potraktowała wyżej wymieniony, innowacyjny aspekt rozprawy. Przyjęta
konstrukcja pracy nie sprzyja takiemu obrazowi, choć mało jej ku temu brakuje.
Podejmując konstrukcję typową dla prac z zakresu historii sztuki/architektury, polegającą na dzieleniu:
usytuowanie, struktura przestrzenna, lokalizacja bramy, kompozycja fasady z koronnym osiągnięciem:
ujęciem typologicznym, rozprawa p. Beaty Makowskiej więcej traci niż zyskuje. Sama pisze, że
uwzględnia tylko niektóre typy (s. 39), a ich wybór rodzi wątpliwości gdyż zamieszcza wiele istotnych
odstępstw, co podważa zasadność przyjętego modelu.
Jednocześnie bardzo trafnie wskazuje wiele zewnętrznych czynników (np. jednoczesność modernizacji
urządzeń komunalnych i tkanki mieszkaniowej, nieregularny kształt parcel, przewagę inwestycji małych,
indywidualnych, realizowanych „pod siebie”) w tym syntetycznie ujęte trendy architektury europejskiej ,
co ginie w wyliczaniu takich czy innych cech w ujęciu systematyki rodem z matrycy Exela.
Tu warto się zastanowić, czy szukanie innej konstrukcji książki nie powinno być celem tej pracy? To
typowy w pisaniu o architekturze problem: jak tematykę wielopoziomową ująć w linearnej narracji
książki? To nie zarzut, tylko zachęta do dyskusji, podobnie jak wyszczególnione niżej uwagi. Z satysfakcją
stwierdziłam, że płyta CD nie jest tożsama z wersją wydrukowaną. Nie unikniemy wersji elektronicznej i
Internetu – powstaje pytanie, jak użyć tych możliwości do przekazu, choć tutaj wersja drukowana i
elektroniczna niezbyt ze sobą korespondują. Ale docenić należy próbę nowego ujęcia, mimo iż budzi
pewne wątpliwości:
- tekst zawiera części o charakterze syntetycznym i o charakterze katalogowym, ilustracje tego nie
odwzorowują;
- CD daje możliwość zamieszczenia dużej ilości ilustracji – niepotrzebnie zostało nadane ograniczenie, że
jeden obiekt to cztery ilustracje, bez względu na rangę obiektu i ilość materiału;
- zwraca uwagę brak ilustracji wnętrz (trudne do uzyskania) ale też detalu nie murowanego – stolarki i
ślusarki w elewacji ulicznej. Szczególnie to dolega przy kamienicy z ul. Starowiślnej 22, gdzie rozwiązanie
wejścia w parterze jest zdecydowanie ciekawsze niż płaskorzeźba w pasie międzypiętrowym;
- warto ujednolicić format ilustracji do JPG, jako najbardziej rozpowszechnionego i przez to
najłatwiejszego w odbiorze formatu.
Patrząc na zamieszczone zestawienia rzutów nasuwa się uwaga, że Habilitantka wnikliwie analizując
kompozycje elewacji, analizę rzutów potraktowała bardziej zdawkowo. Np. il. 8: uderza widoczne w tym
zestawieniu wariantowanie: trakty podłużne a poprzeczne, amfilady a korytarz, geometria pomieszczeń
a obrys zewnętrzny budynku. Logicznie porównuje porównywalne, czyli partery, ale w budownictwie
mieszkaniowym istotne są kondygnacje powtarzalne.
Rozdział 3 (kamienice 1918-1939) ma inną strukturę niż pozostałe.
Zamiast wymieniania faktów dotyczących kamienic z równie faktograficznie i „sucho” traktowanym
tłem, pojawiają się: ogólny opis funkcjonalizmu (s. 90-91), cytat z wypowiedzi T. Michejdy , opis co się w
Krakowie nie zdarzyło a stało się w USA (s. 92) lub w Warszawie (s. 100), obszerne cytaty z H.
Jasieńskiego itd. W sumie zamiast opisu szczegółów kamienic krakowskich pojawia się niezbyt
syntetyczne, ogóle tło z polemiką nt. funkcjonalizmu, zasygnalizowaną przez subiektywnie wybrane
cytaty. Znacznie lepiej byłoby wykorzystać własne spostrzeżenia, których nie brak w rozprawie: nt.
obrazu klienta, rozwinąć kapitalną uwagę o rehabilitacji „starego” w kontekście nowych instalacji (s. 96),
godła jako przymus (s. 108) itp. A szkoda, bo zamiast tego Habilitantka tworzy wątpliwe uogólnienia: (s.
91) układ komunikacji determinuje schematyczność planu, (s. 106/7) skromność fasad to wyraz
ekonomii - w kamienicach z windami, „rygory budowlane były zjawiskiem pozytywnym”… co w sumie
sprowadziło się do stwierdzenia: (s. 107) że międzywojnie to „zdecydowany nawrót”, gdy Recenzentka
została przez nią skutecznie przekonana, że to logiczna w tych warunkach ewolucja!!!
Przełom XIX i XX wieku to zmiana architektury tradycyjnej na secesyjną/wczesnomodernistyczną równie
radykalna jak przełom funkcjonalistyczny lat dwudziestych. Inne potraktowanie tych dwóch przełomów
wynika z nadmiernego zawierzenia Habilitantki temu, co czyta, mimo znakomicie prowadzonych
własnych badań i umiejętności umiejscowienia ich w dynamicznym, wieloaspektowym teatrze przemian.
A wśród tych wszystkich wpływów, którym Habilitantka poddaje krakowską architekturę, nie wskazuje
podsumowując na jej najistotniejszy walor: wspomnianego wyżej holistycznego i kulturowego podejścia,
eksponującego wątki lokalne i przez to (akurat wówczas) narodowe, uzewnętrzniające się w jedynej w
swym rodzaju stylistyce, tworzącej „szkołę krakowską”. Jedyną przeciwwagę „szkoły warszawskiej” w
okresie międzywojennym. A swoją drogą, szczęśliwy to kraj, którego stać było na dwa silne swą
odrębnością, a jednocześnie uzupełniające się ośrodki.
Podsumowanie wartości merytorycznej
Rozprawa habilitacyjna p. dr inż. arch. Beaty Makowskiej jest typową monografią, gdyż dotyczy
konkretnego wyboru obiektów, zawężonego czasowo, terytorialnie i funkcjonalnie, gdzie z liczby 1456
kamienic analizuje 200 najistotniejszych.
Jej wartością jest żmudna, niewdzięczna praca nad skompletowaniem wyczerpujących temat materiałów
archiwalnych i fotografii in situ, opracowaniem ich w postaci szczegółowego opisu.
Obiekty zostały przedstawione na syntetycznie ujętym, wielopłaszczyznowym tle, gdzie, zdaniem
Recenzentki, faktograficzny sposób przedstawienia tematu w rozdziale 2. (do 1918 r.) oraz tła Europy i
Polski w rozdziale 4. jest zdecydowanie lepszy niż próba oddania polemiki w rozdziale 3. (1918-1939).
Spoza owych „suchych” faktów wyłania się bowiem interesujący, bogaty w niuanse, dynamiczny obraz
rozwoju krakowskiej architektury, który warto silniej spuentować, zamiast przytaczać standardowe
teksty, egzystujące w literaturze przedmiotu.
Walorem pracy jest również usystematyzowany materiał ikonograficzny, przedstawiony na płycie CD,
warty uzupełnienia i silniejszego związania w wywodem dysertacji.
Wszystkie dezyderaty, zasygnalizowane przez Recenzentkę, mają podkreślić, iż rozprawa habilitacyjna
wykracza poza standard tego typu opracowań i warto tę tematykę ująć w sposób wskazany przez
Habilitantkę, ale bardziej zdecydowany.
Ocena redakcji
Pod względem redakcyjnym publikacja opracowana jest bardzo dobrze. Czytelnie został opracowany
układ typologiczny tekstów, pisanych dobrą polszczyzną. Pewien problem w odbiorze stwarza logiczna
decyzja umieszczenia wszystkich ilustracji na CD, co zmusza czytającego do czytania książki przed
monitorem komputera.
Ocena aktualności, oryginalności i wartości społecznej
Praca ma charakter monograficzny i dotyczy dotychczas nie zbadanego tematu. Wieloletnie badania
własne stanowią bardzo istotny walor pracy.
Jej aktualność i wartość społeczną Recenzentka upatruje w nietypowym podejściu do tematu,
ukazującym dynamiczny, wielopłaszczyznowy obraz jedynego w swoim rodzaju środowiska, którego
charakterystyczne cechy determinują nadal współczesną architekturę.
Podsumowanie rozprawy habilitacyjnej
Rozprawę habilitacyjną dr inż. arch. Beaty Makowskiej pt. Kamienice krakowskie z przełomu XIX i XX
w. i okresu międzywojennego położone na obszarze pomiędzy pierwszą i drugą obwodnicą oceniam
wysoko, ze względu na zebrany materiał faktograficzny oraz umiejscowienie go na tle bogatego w
niuanse tła społecznego.
III.4 Dorobek dydaktyczny
Dorobek dydaktyczny dr inż. arch. Barbary Makowskiej przed uzyskaniem stopnia doktora sprowadza się
do prowadzenia zajęć kursowych z przedmiotu Rysunek Odręczny, w tym plenerów, a od roku 2000
również zajęć w języku angielskim.
Po osiągnięciu tytułu doktora, zakres zajęć dydaktycznych p. dr inż. arch. Beaty Makowskiej się nie
zmienił, natomiast należy podkreślić ich integralny związek z własną praca artystyczną i naukową
Habilitantki, co bez wątpienia wpłynęło na ich jakość.
Podsumowując, w kategoriach ilościowych dorobek dydaktyczny można uznać za wystarczający, w
kategoriach jakościowych (analiza wybranych przez Habilitantkę artykułów) za zdecydowanie
wartościowy. Tu można zauważyć, że tak istna wartość, jak jakość zajęć dydaktycznych, nie ma
przełożenia na punktację w procesie habilitacyjnym.
III.5 Dorobek organizacyjny
Przed uzyskaniem doktoratu, dr inż. arch. Beata Makowska była członkiem komitetu organizacyjnego
Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. Polimery w sztuce zorganizowanej w 1994 r. w Krakowie
przez Zakład Rysunku, Malarstwa i Rzeźby WA PK, członkiem Wydziałowej Komisji Skrutacyjnej w 1996
r., przez wiele lat pełniła dyżury w trakcie egzaminów wstępnych z rysunku na Wydziale Architektury PK,
zajmowała się protokołowaniem publicznych obron prac doktorskich.
Po uzyskaniu stopnia doktora, Habilitantka była członkiem Wydziałowej Komisji Skrutacyjnej (wybory do
Senatu PK i Rady Wydziału Architektury PK pracowników bez habilitacji) w 2008 r., stale pomagała w
organizacji bieżących wystaw poplenerowych prac studentów. Obecnie od listopada 2014 r. jako
sekretarz naukowy pracuje w komitecie organizacyjnym II Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt.
Nauczanie rysunku, malarstwa i rzeźby dla architektów. Wyzwania XXI wieku. Rysować, malować czy
skorzystać z komputera organizowanej przez Zakład Rysunku, Malarstwa i Rzeźby Wydziału Architektury
Politechniki Krakowskiej w Krakowie 29-30 maja 2015 r.
Została nagrodzona Honorową Odznaką Politechniki Krakowskiej oraz nagrodą jubileuszową w związku z
upływem 25 lat pracy zawodowej.
Jest członkiem Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa (od 2007 r.) i DOCOMOMO –
Stowarzyszenia Dokumentacji i Konserwacji Architektury Modernizmu, sekcja polska (od 2009 r.). W
latach 2009-2010 była członkiem Renaissance Society of America, a w latach 2011-2012 Society for
Emblem Studies.
Podsumowując, działalność organizacyjna w kategoriach bezwzględnych jest skromna, ale uwzględniając
aspekt popularyzatorski, całkowicie wystarczająca.
III.6 Dorobek artystyczny
Dorobek zawodowy/artystyczny Habilitantki dzieli się na dokonania w dziedzinie architektury i sztuki
(rysunek, malarstwo, fotografia, sztuka użytkowa).
Przed uzyskaniem doktoratu, dotyczył w dużej mierze działań architektonicznych, wedle Habilitantki:
w latach 1988-1993 (m.in. współpraca przy projektach domów jednorodzinnych w Krakowie i domu w La
Paz w Boliwii). W latach 1990-1991 brałam udział w opracowaniu 9 projektów z arch. Tadeuszem
Nowakiem i arch. wnętrz Marią Zielińską (m.in. współpraca przy projekcie banku, baru, restauracji i
projekcie kancelarii adwokackiej w Krakowie; projekcie konkursowym kaplicy w Szwecji; projektach
sklepów w Tarnowie i Krakowie). Byłam także autorem m.in. projektu plebani w Poborowicach koło
Proszowic i domu jednorodzinnego w Wieliczce. Nie podano udziału procentowego w procesach
projektowych ani nie zilustrowano ich wyniku.
Ponadto, Habilitantka brała udział w 4 wystawach zbiorowych w Polsce, na których prezentowała
rysunki i zdjęcia – w Galerii SARP, Galerii PK Kanonicza 1 i dwukrotnie w Galerii PK Gil w Krakowie oraz
miała indywidualną wystawę rysunków w Krakowie.
Po uzyskaniu doktoratu, Habilitantka porzuciła współpracę przy projektach architektonicznych, skupiając
się na własnej działalności artystycznej, która zaowocowała: 2 wystawami indywidualnymi w Krakowie,
36 wystawami zbiorowymi w kraju i zagranicą (w tym 8 zagranicznych: w Ayr, Glasgow, Katanii, Wenecji,
dwukrotnie w Weronie i dwukrotnie w Paryżu) oraz uczestnictwem w 19 konkursach (2 nagrody i 11
wyróżnień).
Dopełniają tę aktywność prace graficzne: 7 projektów katalogów do wystawy indywidualnej i wystaw
zbiorowych w Krakowie oraz plakat do wystawy indywidualnej.
Sumując działalność artystyczną Habilitantki, jeszcze raz trzeba podkreślić jej wysoki poziom ale przede
wszystkim, jej integralny związek z dydaktyką i subiektywnym podejściem do teorii architektury.
III.7 Wniosek końcowy
Publikację habilitacyjną dr inż. arch. Beaty Makowskiej oceniam wysoko, widząc w tej pracy konkretny
wkład w rozwój dyscypliny naukowej: architektura i urbanistyka.
Dorobek Habilitantki, szczególnie uzyskany po doktoracie, jest znaczący, mocno podbudowany
doświadczeniami własnej, wielodziedzinowej pracy, gdyż w dziedzinach: prac artystycznych,
naukowych i dydaktyki, zdaniem Recenzentki całkowicie wystarczający w toczącym się postępowaniu
habilitacyjnym.
Biorąc pod uwagę całość dorobku, jak również przedstawioną do oceny rozprawę habilitacyjną pt.
Kamienice krakowskie z przełomu XIX i XX w. i okresu międzywojennego położone na obszarze
pomiędzy pierwszą i drugą obwodnicą, stwierdzam, że pani dr inż. arch. Beata Makowska spełnia
wszystkie warunki określone w Ustawie o stopniach i tytułach naukowych z dnia 14 marca 2003 roku
(Dz. U. Nr 65, poz. 595) wraz z jej uzupełnieniami w procedurze ubiegania się o stopień naukowy
doktora habilitowanego.
W związku z tym proszę o dopuszczenie pani dr inż. arch. Barbary Makowskiej do dalszych etapów
postepowania habilitacyjnego.