Pobierz

Ochrona własności intelektualnej w Egipcie
Egipt jest sygnatariuszem głównych konwencji dotyczących ochrony praw
własności intelektualnej, takich jak: Konwencja berneńska o ochronie dzieł literackich i
artystycznych, Konwencja paryska o ochronie własności przemysłowej z 1883 r.,
Porozumienie madryckie o międzynarodowej rejestracji znaków z 1954 r.,
Porozumienie nicejskie dotyczące międzynarodowej klasyfikacji wyrobów i usług, Akt
Sztokholmski, Akt Genewski Porozumienia Haskiego z 1999 r., Układ o Współpracy
Patentowej z1970 r., Traktat TLT (Trademark Law Treaty).
Od 1995 r. Egipt jest też członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO), pod
patronatem której podpisane zostało Porozumienie w sprawie Handlowych Aspektów
Praw Własności Intelektualnej (TRIPs). Dokument ten wyznaczył minimalne standardy
ochrony poszczególnych obszarów własności intelektualnej, ustalając wymagania
prawne, które powinno spełniać każde państwo wchodzące w skład WTO. Regulacje te
obejmują:
- prawo autorskie (w tym prawa artystów, wykonawców, producentów
muzycznych oraz organizacji nadawczych)
- oznaczenia geograficzne
- wzornictwo przemysłowe
- topografie układu scalonego
- patenty.
Jako członek TRIPs, Egipt zobowiązany jest do wprowadzania praw i przepisów,
dotyczących ochrony własności intelektualnej (IPR), obowiązujących na jego terytorium.
W czerwcu 2002 r. rząd Egiptu uchwalił czteroczęściową ustawę o ochronie
własności intelektualnej: Law on the protection of intellectual property rights (ustawa
82/2002 r.). Część pierwsza ustawy zawiera przepisy dotyczące patentów, wzorów
użytkowych, układów scalonych i projektów technicznych. Część druga dotyczy znaków
towarowych i danych, oznaczeń geograficznych, rysunków i wzorów przemysłowych.
Trzecia reguluje prawo autorskie i prawa pokrewne, a czwarta zawiera regulacje
dotyczące terminów botanicznych.
W 2003 r. rząd egipski opublikował przepisy wykonawcze do artykułów części:
1, 2 i 4 ustawy, a w 2006 r. wprowadzono w życie regulacje wykonawcze do części 3,
dotyczącej prawa autorskiego i praw pokrewnych.
Patenty: Ustawa zwiększyła okres ochrony patentów do 20 lat, za naruszenie
patentu przewidziana jest grzywna do 50.000 EGP i/lub kara pozbawienia wolności do lat
1 trzech. Do ochrony produktów farmaceutycznych dołączono przepisy dotyczące
wyłączności danych i wyłączności praw marketingowych. Egipt posiada status państwa
rozwijającego się w dziedzinie środków farmaceutycznych i chemicznych w ramach
porozumienia TRIPs.
25 września 2009 r. w efekcie długoletnich wspólnych przygotowań egipskiego
rządu i Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO), Egipskie Biuro
Patentowe uzyskało status instytucji międzynarodowej. To pierwsze biuro patentowe o
międzynarodowym statusie w krajach arabskich i afrykańskich. Zgodnie z
postanowieniami traktatu o współpracy, Egipskie Biuro Patentowe, działające pod
nadzorem egipskiego Ministerstwa Szkolnictwa Wyższego i Badań Naukowych,
rozpatrywać będzie wnioski patentowe ze wszystkich krajów.
Dane farmaceutyczne: w styczniu 2007 r. egipski rząd ogłosił wprowadzenie
nowego uproszczonego systemu rejestracji leków, posiadających poparcie
Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków FDA i Europejskiej Agencji Leków
EMEA. Dzięki wprowadzeniu tego systemu wydłużony został okres ochrony danych
leków. Okres ten wynosi 5 lat i obliczany jest od daty zgłoszenia wniosku o rejestrację
leku do rejestru farmaceutycznego Ministerstwa Zdrowia. Na chwilę obecną system ten
nie działa jeszcze w pełni sprawnie.
Znaki handlowe: Nowa ustawa IPR gwarantuje 10-letnią ochronę znaków
handlowych, zgodnie z postanowieniami Traktatu TLT. Kary zostały zwiększone do
maksymalnie 20.000 EGP i/lub kary pozbawienia wolności nie krótszej niż jeden
miesiąc. 24 grudnia 2008 r. parlament Egiptu ratyfikował Protokoł do Porozumienia
Madryckiego, wprowadzający międzynarodową rejestrację znaków towarowych. Egipt
był sygnatariuszem Protokołu Madryckiego od 28 czerwca 1989 r., ale nie ratyfikował
wcześniej traktatu. Ratyfikacja Protokołu powinna zwiększyć dynamikę handlową
Egiptu, pozwalając na rejestrację egipskich marek w innych krajach poprzez proste
wskazanie państw, w których miałaby być dokonana rejestracja. Egipskie firmy będą
mogły korzystać z możliwości rejestracji 27 krajach i terytoriach, ktre przyjęły Protokół
do Porozumienia Madryckiego, łącznie z USA i krajami Unii Europejskiej. Z drugiej
strony, firmy tych państw będą mogły również wskazywać Egipt podczas rejestracji
swoich marek, bez potrzeby dokonywania skomplikowanej procedury rejestracji w
Egipskim Biurze Znaków Handlowych.
Prawo autorskie: Nowa ustawa zapewnia ochronę prawa autorskiego dla dzieł
artystycznych i literackich, programów komputerowych i utworów audiowizualnych.
Okres ochrony książek i programów komputerowych rozciąga się na okres życia autora
oraz następne 50 lat. Nagrania chronione są przez 50 lat od momentu ich nagrania.
Naruszenie prawa autorskiego w zakresie prac artystycznych i literackich, oprogramowań
komputerowych oraz dzieł audio-wizualnych karane jest grzywną w wysokości 5.000 –
10.000 EGP i/lub karą pozbawienia wolności na okres nie krótszy niż jeden miesiąc.
Regulacje wprowadzone w 2005 r. zmieniane były jeszcze dwukrotnie w 2006 r., przede
wszystkim w kwestiach proceduralnych. Ostatnie poprawki określiły, że rejestracja i
egzekwowanie praw własności intelektualnej dla oprogramowań i baz danych pozostaje
w gestii Agencji Rozwoju Przemysłu Technologii Informacji, należącej do Ministerstwa
Komunikacji i Technologii Informatycznej.
2 Ochrona własności intelektualnej sektora IT: zgodnie z wprowadzoną ustawą,
autorzy korzystają z ochrony dotyczącej kompilacji literackich i technicznych. Ochrona
dotyczy, między innymi, takich form własności intelektualnej jak:
- książki, broszury, artykuły, publikacje i inne opracowania pisemne
- oprogramowania komputerowe
- bazy danych
- kompilacje audio-wideo.
"Autor" w tym kontekście to osoba tworząca kompilacje. Osoba, której nzwisko
wspomniane jest w kompilacji, lub podająca się za autora podczas publikacji uznana jest
za autora, chyba że przedstawiono zaprzeczające temu dowody. Osoba, która publikuje
kompilację bez podawania nazwiska lub pod pseudonimem uznana jest za autora, o ile
nie ma wątpliwości co do jej tożsamości.
Ochrona obejmuje osoby fizyczne i prawne narodowości egipskiej oraz obywateli
krajów członkowskich WTO. Ochrona nie obejmuje jednak pomysłów, procedur, metod
pracy, sposobów operacyjnych, konotacji, zasad, odkryć i danych, nawet jeśli są one
wyrażone, wytłumaczone, wskazane lub zawarte w kompilacji.
Zarówno autor jak i jego publiczny następca posiadają stałe i nienaruszalne prawa
do skompilowany pracy. Prawa te obejmują prawo do tworzenia nowej kompilacji, prawo
przypisania kompilacji jego autorowi, prawa do zapobiegania zmianom kompilacji, które
zostałyby uznane przez autora za zniekształcenie lub błąd.
Zmiany w tłumaczeniu nie są uważane za ingerencję, chyba że autor wskaże
elementy, które zostały usunięte lub zmienione, oraz jeśli dokonano nadużycia, które
naraża na szwank jego reputację. Ponadto, autor korzysta z wyłącznego prawa
przyznawania koncesji lub zakazu wykorzystywania jego kompilacji w jakikolwiek
sposób, poprzez kopiowanie, nadawanie, reemitowanie, publiczne wykonanie, publiczną
transmisję, tłumaczenie, edycję, wypożyczanie lub publiczne udostępnianie, w tym także
udostępniane przez internet, sieci danych, sieci komunikacyjne lub w inny sposób.
Niezależnie od tego, wyłączne prawo wynajmu nie ma zastosowania w przypadku
oprogramowania komputerowego, o ile nie jest ono głównym produktem wynajmu.
Autor ma prawo śledzić sprzedaż oryginalnej wersji jego skompilowany pracy,
oraz uprawnienia do uzyskania określonego zysku nieprzekraczającego 10% wartości
uzyskanej z każdej sprzedaży. Ochrona praw autora dotycząca oprogramowań
komputerowych i baz danych należy do kompetencji Ministerstwa Łączności i
Informatyki. Podejmuje ono niezbędne kroki w celu zagwarantowania ochrony praw
autora kompilacji, zwłaszcza w przypadku regulacji dotyczących oprogramowań i
kompilacji baz danych, kasowania ich zgodnie z orzeczeniem sądu, zawieszenia lub
ponownego wprowadzania, przenoszenia praw własności i ich zatwierdzania. Opłaty za
wnioski wynoszą od 200 do 500 EGP dla każdego wpisu w rejestr, zajmuje się tym
Wydział ds. Oprogramowania Komputerowego i Ochrony Baz Danych w Ministerstwie
Łączności i Informatyki.
3 W ocenach stanu prawnego w Egipcie, wskazuje się, że w ostatnich latach Egipt
dokonał wyraźnego postępu w dziedzinie ochrony praw własności intelektualnej.
Znacznie poprawiono jakość i przejrzystość systemu rejestracji znaków towarowych i
przemysłowych. Rząd Egiptu podjął również kroki w celu zabezpieczenia
autoryzowanego użytku legalnych oprogramowań przez cywilne departamenty rządowe.
Obszarem wymagającym dalszego uszczelnienia jest zabezpieczanie materiałów
chronionych prawami autorskim i poufnych danych testowych. Wysoki poziom piractwa
nadal stanowi problem dla rozmaitych kategorii własności intelektualnej, zwłaszcza
publikacji książek, nagrań muzycznych i filmów.
Przydatne linki:
- Law on the protection of intellectual property rights
http://www.wipo.int/clea/docs_new/pdf/en/eg/eg001en.pdf
- Egyptian Patent Office
http://www.egypo.gov.eg/english/default.htm
- Information Technology Industry Development Agency (ITIDA)
http://www.itida.gov.eg/En/Pages/home.aspx
- Egyptian Center for Intellectual Property and Information Technology
http://www.ecipit.org.eg/English/homepage_E.aspx
Opracowanie - WPHI Kair na podstawie:
1. Understanding Intellectual Property Rights in Egypt, Daniela Kaphahn, GAT
Nov./Dec. 2009
2. Protecting Your Intellectual Property in Egypt, US Commercial Service, Egypt, 13
March 2011
4