Probl Zarz 4-08.indd - Problemy Zarządzania

Problemy zarządzania, 4/2008 (22): 103 – 116
ISSN 1644-9584, © Wydział Zarządzania UW
Koncepcje funkcji kierowniczych
Hanna Fołtyn
Artykuł zawiera rozważania dotyczące funkcji kierowniczych. Są one jednym
z kanonów teorii organizacji i zarządzania. Okazuje się jednak, że w literaturze przedmiotu pojawiło się szereg interesujących koncepcji dotyczących funkcji kierowniczych. Już samo ich zdefiniowanie nastręcza pewnych trudności.
Tekst ten dotyczy takich koncepcji jak: najstarsza i najbardziej popularna koncepcja funkcji Henri Fayola z późniejszymi poprawkami i uzupełnieniami;
koncepcja Marii Holstein-Beck dodająca funkcję współdziałania i korygowania;
koncepcja Czesława Sikorskiego oddzielająca funkcje koordynacji od funkcji
przywództwa; koncepcja funkcji organicznych Stanisława Kowalewskiego; koncepcja raczej zadań niż funkcji Witolda Kieżuna; koncepcja Stephena R.
Covey’a utożsamiająca funkcje z aktywnością menedżerów; koncepcja Michaela
Armstronga odnosząca funkcje do obszarów działania, koncepcja Chestera I.
Barnarda odnosząca funkcje do całej kadry kierowniczej.
1. Wstęp
W teorii i praktyce zarządzania istnieją pewne kanony i pojęcia, które
pełnią często rolę haseł czy wytrychów otwierających wszystkie drzwi. Wydaje
się, że wystarczy powiedzieć: organizacja, struktura, globalizacja, funkcja,
rola, menedżer, kierowanie, reorganizacja itp., żeby było wiadomo, o co
chodzi. Tymczasem przy dokładniejszemu przyjrzeniu się choćby przywołanym pojęciom, sprawa wcale nie wydaje się taka oczywista.
Zarówno teoretycy organizacji, jak też, może częściej, praktycy zadają
sobie pytanie, co takiego robią kierownicy, menedżerowie, dyrektorzy, przywódcy. Najprościej odpowiada się wtedy, że kierują, zarządzają i podejmują
decyzje, co oczywiście niczego nie wyjaśnia, przeciwnie – koncepcji na ten
temat jest niezliczona ilość. Jedna z takich koncepcji, także zróżnicowanych,
dotyczy funkcji kierowniczych. Już zresztą samo zdefiniowanie pojęcia funkcji nie jest jednoznacznie.
Celem tego artykułu jest rozwinięcie pojęcia funkcji kierowniczych, jednego z takich haseł – wytrychów odnoszących się do pracy menedżerów.
Okazuje się, że w literaturze przedmiotu znajduje się wiele interesujących
koncepcji, które nie tylko rozwijają klasyczne podejścia do zarządzania
zaproponowane na początku XX wieku, ale pokazują, że na funkcje kadry
kierowniczej można popatrzeć w bardzo wieloznaczny sposób.
4/2008 (22)
103