Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki

KARTA PRZEDMIOTU
NS-FiEZP
Kod przedmiotu
FILOZOFIA I ETYKA
ZAWODU PIELĘGNIARKI
Philosophy and Ethics of Nursing
w języku polskim
Nazwa przedmiotu
w języku angielskim
USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW
Kierunek studiów
Pielęgniarstwo
Forma studiów
Studia stacjonarne
Poziom studiów
Studia pierwszego stopnia licencjackie
Profil studiów
Praktyczny
Specjalność
-
Jednostka prowadząca
przedmiot
Instytut Nauk o Zdrowiu
Osoba odpowiedzialna za
przedmiot- koordynator
przedmiotu
Imię i nazwisko
Kontakt
Dr n. med. Mariola Głowacka
Forma zajęć
Wykłady
Ćwiczenia
Zajęcia bez udziału nauczyciela
Termin i miejsce
odbywania zajęć
[email protected]
Miejsce realizacji
Zajęcia w
pomieszczeniach
dydaktycznych
Instytutu Nauk o
Zdrowiu PWSZ w
Płocku
Termin realizacji
Rok I – semestr
zimowy i letni
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRZEDMIOTU
Status przedmiotu/przynależność
do modułu
Obowiązkowy / Nauki społeczne
Język wykładowy
Polski
Semestry, na których realizowany
jest przedmiot
I
II
Wiadomości z zakresu biologii i języka polskiego na poziomie szkoły
ponadgimnazjalnej. Wiedza z zakresu socjologii, psychologii.
Wymagania wstępne
FORMY, SPOSOBY I METODY PROWADZENIA ZAJĘĆ
Formy
zajęć
Liczba
godzin
Wykład
ćwiczenia
rok
s
r
s
40
20
27
15/12
Sposób realizacji zajęć
lektorat
r
s
konwersat seminariu
orium
m
r
s
r
s
ZP
r
PZ
S
r
ZBUN
s
r
s
23
13/10
wykłady dla wszystkich studentów, ćwiczenia w grupach ok. 25osób, wielkość
jednostki zajęć 5 h lekcyjne tygodniowo
Wykłady - Zaliczenie z oceną po II semestrze
Sposób zaliczenia zajęć Ćwiczenia - obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach prezentacja prac
multimedialnych na określony temat, zgodnie z programem nauczania
Metody dydaktyczne
Przedmioty
powiązane/moduł
Zajęcia bez udziału nauczyciela - zaliczenie prac pisemnych w wersji
multimedialnej zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia, ocena
podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez studenta
Wykłady:
Wykład informacyjny,
Wykład problemowy,
Dyskusja dydaktyczna.
Ćwiczenia:
Pogadanka
Dyskusja dydaktyczna,
Prezentacja pracy multimedialnej
Zajęcia bez udziału nauczyciela:
Studiowanie literatury,
Prezentacja multimedialna,
Dyskusja dydaktyczna.
Psychologia, Socjologia
1.
2.
3.
4.
Podstawowa
Wykaz
literatury
Uzupełni
ająca
Beauchamp T., Childrees J., Zasady etyki medycznej. Warszawa 1996
Bocheński J., Zarys filozofii. Kraków 1993
Fry Sara T. Etyka w praktyce pielęgniarskiej, Warszawa 1997
Górajek-Jóźwik J.(red.), Filozofia i teorie pielęgniarstwa, Wyd. Czelej Lublin
2007
5. Hartman J., Wstęp do filozofii.PWN Warszawa 2005
6. Jedynak S. (red.), Mały słownik etyczny. Bydgoszcz 1999
7. Tatarkiewicz W. Historia filozofii, t. I, II, III. PWN Warszawa 1998 i późniejsze
wydania
8. Tatoń J., Filozofia w medycynie. PZWL Warszawa 2005
9. Szostek A. MIC. Pogadanki z etyki. Częstochowa 1998 i późniejsze wydania
10. Wrońska I. Podstawy etyki pielęgniarstwa. Warszawa 1993
11. Wrońska I., Mariański J.,(red.) Etyka w pracy pielęgniarskiej. Wyd. Czelej
Lublin 2002
1. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z filozofii, AM Lublin 2001
2. Marczewski K.(red.), Notatki do ćwiczeń z etyki medycznej
AM Lublin 2003
3. Olejnik S., Etyka lekarska, Wyd. II. Wyd. Unia. Katowice 1995
4. Kołakowski L., Kultura i fetysz, PWN Warszawa 2010
5. Styczeń T., Merecki J., ABC etyki, KUL Lublin 1996
6. Wojtyła K. Elementarz etyczny. KUL Lublin 1999.
CELE, TREŚCI I EFEKTY KSZTAŁCENIA
Cele przedmiotu (ogólne, szczegółowe)
Student:
zdobędzie wiedzę z zakresu głównych koncepcji filozoficzno-etycznych, dylematów etycznych współczesnej
medycyny i pielęgniarstwa, pozna wartości, normy i zasady etyczne istotne w pracy pielęgniarki oraz
wykorzysta w pracy własnej dokumenty deontologiczne regulujące wykonywanie zawodu pielęgniarki i
udzielania świadczeń zdrowotnych.
Student :
C1. wyjaśni filozoficzne podstawy pielęgniarstwa i etyki tego zawodu,
C2. zinterpretuje główne teorie filozoficzne i wyjaśni ich przydatność bądź sprzeczność z medycyną i etyką
pielęgniarstwa,
C3. dostrzega problemy i dylematy moralne w pracy pielęgniarki i podejmuje próby ich rozwiązania,
C4. dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia,
C5. podejmuje decyzje etyczne i ponosi za nieodpowiedzialność,
C6. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną.
Treści programowe
Efekty
kształcenia
(kody)
Forma
zajęć
Temat
Liczba
godzin
Suma
liczby
godzin
NSFiEZP_W01
W
W
NSFiEZP_W02
NSFiEZP_W04
W
W
W
NSFiEZP_W05
NSFiEZP_W06
W2 - Charakterystyka głównych kierunków filozoficznych:
(egzystencjalizm, ewolucjonizm, personalizm). Koncepcja
psychologiczno –personalistyczna i jej użyteczność w
pielęgniarstwie.
W3 - Poglądy filozoficzne – etyczne Tadeusza Kotarbińskiego.
(Pojęcie etyki niezależnej, rola sumienia w etyce niezależnej).
Opiekun spolegliwy i jego odniesienie do zawodu pielęgniarki.
3
3
6
3
17
Ćw.
NSFiEZP_W03
W1 - Filozofia jako nauka. (Pojęcie i podział filozofii, okresy w
filozofii europejskiej, funkcje filozofii).
W
C2 - Humanizm, jako teoria holistycznego pojmowania człowieka i
jego odniesienie do pielęgniarstwa. Pojęcie i klasyfikacja poglądów
humanistycznych. Integralność człowieka w teorii humanistycznej
C3 - Feminizm i jego związek z pielęgniarstwem. Pojęcie i podział
feminizmu, wpływ feminizmu na rozwój pielęgniarstwa i etyki tego
zawodu.
W4 - Etyka jako nauka filozoficzna. Podstawowe pojęcia stosowane
w etyce (etyka, etos, zwyczaj, obyczaj, moralność, moralne).
Przedmiot formalny i materialny etyki. Działy etyki (etyka
normatywna, etologia, etyka ogólna i szczegółowa (osobowa i
społeczna), etyka stosowana.
W 5 - Etyka zawodowa pielęgniarki i położnej, jako nauka
stosowana. Pojęcie, przedmiot i podział etyki zawodowej
pielęgniarstwa.
W6 - Etyka pielęgniarstwa jako nauka normatywna. Pojęcie,
przedmiot i podział. Normy moralne, jako dyrektywy etyki
normatywnej pielęgniarstwa.
W7 - Aksjologia jako teoria wartości istotnych w pielęgniarstwie.
Pojęcie i klasyfikacja wartości moralnych. Wartości ogólnoludzkie,
społeczne
i osobowe. Wartości nadrzędne w pracy pielęgniarki Konflikty
wartości moralnych
w pracy pielęgniarki
W8 - Deontologia pielęgniarska. Pojęcie i przedmiot deontologii.
Płaszczyzny kodyfikowania powinności moralnych pielęgniarki.
Kodeks deontologiczny – pojęcie, funkcje, obowiązki moralne,
prawa.
W9 - Wybrane teorie etyczne mające zastosowanie w etyce
pielęgniarskiej (etyka troski, pryncypializm, etyka sumienia).
W10 - Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki. Pojęcie
odpowiedzialności zawodowej. Rodzaje odpowiedzialności
zawodowej - moralna, prawna - cywilna, karna), służbowa,
materialna. Rodzaje kar za wykroczenia w zakresie
odpowiedzialności zawodowej.
W12 - Prawa pacjenta – regulacje prawne
i deontologiczne. Pojęcie i źródła praw pacjenta. Regulacje praw
pacjenta (międzynarodowe
i krajowe) Unormowania deontologiczne praw pacjenta.
Interpretacja praw pacjenta.
C7 - Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej.
Funkcje Kodeksu . Struktura Kodeksu. Obowiązki moralne
pielęgniarki. Prawa pacjenta i prawa pielęgniarki.
W12 - Dylematy etyczne w pracy pielęgniarek. Pojęcie i źródła
dylematów etycznych. Dylemat a problem moralny. Rodzaje
dylematów w pracy pielęgniarki.
4
4
4
4
3
3
10
4
3
3
3
15
2
4
3
3
NSFiEZP_U01
NSFiEZP_U02
Zbun
NSFiEZP_U03
Ćw.
NSFiEZP_U04
Cw.
NSFiEZP_K_01
Zbun
NSFiEZP_K_02
W
NSFiEZP_K_03
W
NSFiEZP_K_04
Ćw.
NSFiEZP_K_05
Zbun
NSFiEZP_K_06
Zbun
C1 - Personalizm i jego znaczenie w pielęgniarstwie. (pojęcie
personalizmu, główne atrybuty personalizmu – godność osobowa,
rozumność, wolna wola i odpowiedzialność). Zastosowanie teorii
personalistycznej w pielęgniarstwie.
C4 - Rozwój moralny pielęgniarki. Etapy rozwoju moralnego
człowieka wg. J. Piageta i L. Kohlberga. Rola uczelni i zakładu
pracy w rozwoju moralnym pielęgniarki. Praca nad własnym
rozwojem moralnym
Zbun7 - Cnoty - jako sprawności moralne pielęgniarek. Pojęcie i
klasyfikacja cnót moralnych. Charakterystyka cnót moralnych
istotnych w pracy pielęgniarki.
C6 - Podejmowanie decyzji etycznych (czynniki warunkujące
procesy decyzyjne. Modele podejmowania decyzji etycznych.
C7-Etyka sumienia. Sumienie jako subiektywna i ostateczna norma
moralności w pracy pielęgniarki. Sumienie przed- i pouczynkowe.
Zawodność i niezawodność sumienia. Rola sumienia w
podejmowaniu decyzji moralnych.
Zbun7 - Cnoty - jako sprawności moralne pielęgniarek. Pojęcie i
klasyfikacja cnót moralnych. Charakterystyka cnót moralnych
istotnych w pracy pielęgniarki.
W9 - Wybrane teorie etyczne mające zastosowanie w etyce
pielęgniarskiej (etyka troski, pryncypializm, etyka sumienia).
W10 - Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki. Pojęcie
odpowiedzialności zawodowej. Rodzaje odpowiedzialności
zawodowej - moralna, prawna - cywilna, karna), służbowa,
materialna. Rodzaje kar za wykroczenia w zakresie
odpowiedzialności zawodowej.
C7 - Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej.
Funkcje Kodeksu . Struktura Kodeksu. Obowiązki moralne
pielęgniarki. Prawa pacjenta i prawa pielęgniarki.
Zbun 10 - Analiza i interpretacja aktów prawnych regulujących
wykonywanie zawodu pielęgniarki. Ustawa o zawodach pielęgniarki
i położnej, Ustawa o samorządzie zawodowym pielęgniarek i
położnych.
Zbun 5 - Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki – dostrzeganie i
próby ich rozwiązywania. Omówienie dylematów moralnych
najczęściej spotykanych w pracy pielęgniarki (w oparciu o
doświadczenie z praktyk zawodowych) Różnicowanie dylematów i
problemów badawczych.
4
8
4
2
2
3
3
4
4
2
2
3
3
3
3
4
4
2
2
4
4
Efekty kształcenia
Student, który zaliczył przedmiot
kod
akresie WIEDZY
NSróżnicuje przedmiot etyki ogólnej i zawodowej
FiEZP_W01
posiada wiedzę z zakresu koncepcji filozoficzno - etycznych
przydatnych w pielęgniarstwie (psychologiczno – pers nalistyczna,
NSFiEZP_W02 egzystencjalistyczna, personalistyczna kosmiczno – ewolucyjna,
etyka niezależna T. Kotarbińskiego),
charakteryzuje istotę podejmowania decyzji etycznych i
NSFiEZP_W03 rozwiązywania dylematów moralnych w pracy pielęgniarki
zna problematykę etyki normatywnej, w tym aksjologii wartości,
NSFiEZP_W04 powinności i sprawności moralnych istotnych w pracy pielęgniarki
NSrozumie treść kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki
FiEZP_W05
Odniesienie do efektów
kształcenia
dla
kierunku
dla
obszaru
K_B.W41.
K_B.W42.
K_B.W43
K_B.W44.
K_B.W45.
Nie
dotyczy
NSFiEZP_U01
NSFiEZP_U02
NSFiEZP_U03
NSFiEZP_U04
w zakresie UMIEJĘTNOŚCI
różnicuje zakres uprawnień, obowiązków zawodowych i
powinności moralnych w zindywidualizowanej sytuacji podmiotu
opieki
szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego
rodziną
K_B.U27.
K_B.U28.
wie, jak rozwiązywać dylematy moralne w praktyce zawodowej
K_B.U29.
dba o rozwój moralny i kształtowanie sumienia
K_B.U30.
w zakresie KOMPETENCJI
NSszanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece
FiEZP_K_01
przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece
NSFiEZP_K_02
wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie
NSFiEZP_K_03 zadań zawodowych
NSprzestrzega praw pacjenta
FiEZP_K_04
NSprzestrzega tajemnicy zawodowej
FiEZP_K_05
współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w
NSrozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu
FiEZP_K_06
etyki zawodowej
Szczegółowe efekty kształcenia i treści programowe – Załącznik nr. 1
Nie
dotyczy
K_D.K1.
K_D.K3.
K_D.K4.
K_D.K5.
K_D.K7.
K_D.K8.
Nie dotyczy
Realizacja efektów kształcenia w poszczególnych formach
Student, który zaliczył przedmiot
kod
w zakresie WIEDZY
w
Lek
ćw
NS-FiEZP_W01
+
NS-FiEZP_W02
+
NS-FiEZP_W03
+
NS-FiEZP_W04
+
NS-FiEZP_W05
+
NS-FiEZP_W06
+
w
konwers
sem
ZP
PZ
ZBUN
w zakresie UMIEJĘTNOŚCI
Lek
konwer
sem
ZP
PZ
ZBUN
+
+
ćw
+
NS-FiEZP_U01
NS-FiEZP_U02
+
+
NS-FiEZP_U03
NS-FiEZP_U04
+
w
NS-FiEZP_K_01
w zakresie KOMPE EN JI
Lek
konwer
sem
cw
NS-FiEZP_K_02
PZ
ZBU
+
NS-FiEZP_K_03
NS-FiEZP_K_04
ZP
+
+
+
NS-FiEZP_K_05
+
NS-FiEZP_K_06
+
Szczegółowe efekty kształcenia i treści programowe – Załącznik nr. 1
na ocenę 3
60-70%
pozytywnych
odpowiedzi w
teście końcowym.
Student opanował
efekty kształcenia
w stopniu
dostatecznym
Kryteria oceny osiągniętych efektów
na ocenę 3,5
na ocenę 4
na ocenę 4,5
71-75%
76-85% pozytywnych 86-90%
pozytywnych
odpowiedzi w teście
pozytywnych
odpowiedzi w teście końcowym.
odpowiedzi w
końcowym.
Student opanował
teście końcowym.
Student opanował
efekty kształcenia w
Student ma dużą
wiedze i
efekty kształcenia w stopniu dobrym,
potrafi sie prawidłowo umiejętności, ale
stopniu
efekty kształcenia
zadowalającym, ale wypowiadać
nie używa
nie wykraczają
stosownego
poza zakres
słownictwa
omawianego
materiału
na ocenę 5
91-100%
pozytywnych
odpowiedzi w teście
końcowym.
Student ma dużą
wiedze i
umiejętności,
samodzielnie myśli i
konstruuje problemy
badawcze
KRYTERIA OCENY ODPOWIEDZI USTNYCH STUDENTA NA ZAJĘCIACH TEORETYCZNYCH
l.p.
KRYTERIA
LICZBA PUNKTÓW
I.
II.
Wykazanie wiedzy i zrozumienia tematu.
Zgodność formułowanych wypowiedzi ze st nem aktualnej
wiedzy.
Poprawność terminologiczna i językowa.
I I
.
IV. Logiczny układ treści.
OGÓŁEM LICZBA UZYSKANYCH PUNKTÓW
SKALA OCEN WG ZDOBYTEJ PUNKTACJI:
Poniżej 10 - Niedostateczny
11 – 12 – Dostateczny
13 - Dostateczny plus
14 - 15 – Dobry
16 - Dobry plus
17 – 18 - Bardzo dobry
NAUCZYCIEL
0–6
0–6
STUDENT
0-6
0-6
0-4
0-4
0-2
0-18
0-2
0-18
KRYTERIA OCENY PRAC PISEMNYCH Z ZAKRESU SAMOKSZTAŁCENIA REALIZOWANEGO
PRZEZ STUDENTA W RAMACH ZAJĘĆ BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
L.p.
KRYTERIA
LICZBA PUNKTÓW
NAUCZYCIEL
STUDENT
I.
Wykazanie wiedzy i zrozumienia tematu.
0–5
0–5
II.
Zgodność formułowanych wypowiedzi ze stanem aktualnej
0-5
0- 5
wiedzy pielęgniarskiej i innej.
III.
Poprawność terminologiczna i językowa.
0–4
0–4
IV.
Logiczny układ treści.
0-2
0-2
V.
Dobór literatury.
0–2
0–2
OGÓŁEM LICZBA UZYSKANYCH PUNKTÓW
0- 18
0-18
SKALA OCEN WG ZDOBYTEJ PUNKTACJI:
Poniżej 10 - Niedostateczny
11 – 12 – Dostateczny
13 - Dostateczny plus
14 - 15 – Dobry
16 - Dobry plus
17 – 18 - Bardzo dobry
KRYTERIA OCENY POSTAWY STUDENTA PODCZAS ĆWICZEŃ – CZ. PRAKTYCZNA
LICZBA PUNKTÓW
LP
KRYTERIUM
NAUCZYCIEL STUDENT
1
POSTAWA W STOSUNKU DO PACJENTA
2
POSTAWA WOBEC ZAWODU I NAUKI
3
POSTAWA WOBEC ZESPOŁU TERAPEUTYCZNEGO
4
POSTAWA STUDENTA WOBEC REGULAMINU
RAZEM:
SKALA OCEN WG ZDOBYTEJ PUNKTACJI:
Poniżej 14 pkt. –Niedostateczny
14-16 pkt. –Dostateczny
17-18 pkt. –Dostateczny plus
19-20 pkt. - Dobry
21-22 pkt. –Dobry plus
23-24 pkt. - Bardzo dobry
0-6
0-6
0-6
0-6
0-6
0-24
0-6
0-6
0-6
0-24
Metody oceny (F- formułująca, P- podsumowująca)
F1 – obecność na zajęciach i aktywny udział w ćwiczeniach.
F2 - zaliczenie prac pisemnych w wersji multimedialnej zleconych przez nauczyciela prowadzącego ćwiczenia
P1 – Zaliczenie z oceną po II semestrze
P2 – prezentacja prac multimedialnych na określony temat, zgodnie z programem nauczania
P3 - ocena podsumowująca po zakończeniu wykonanej pracy przez studenta
Egzamin
ustny
Egzamin
pisemny/Za
liczenie
Projekt
Kolokwium
F
Zadania
domowe
Referat/
prezentacja
Sprawozdanie
60%
P
60%
Dyskusje
40%
20%
20%
Metody weryfikacji efektów kształcenia
Egzamin
ustny
Efekty
kształcenia
(kody)
Egzamin pisemny/
Zaliczenie
Projekt
Kolok
wium
Sprawoz
danie
NS-FiEZP_W01
NS-FiEZP_W02
NS-FiEZP_W03
NS-FiEZP_W04
NS-FiEZP_W05
Referat/
prezentacja
Inne (ZBUN)
NS-FiEZP_U01
NS-FiEZP_U03
NS-FiEZP_K04
NS-FiEZP_U02
NS-FiEZP_U04
NS-FiEZP_K02
NS-FiEZP_K03
NS-FiEZP_K05
NS-FiEZP_K06
Punkty ECTS
Forma aktywności
Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim, w tym:
Wykłady
Ćwiczenia
Konsultacje przedmiotowe
Obciążenie studenta
Studia
Studia stacjonarne
niestacjonarne
40h
27h
-
Godziny bez udziału nauczyciela akademickiego wynikające z nakładu pracy studenta, w tym:
Przygotowanie się do egzaminu/zdawanie egzaminu
Przygotowanie się do kolokwium zaliczeniowego
5h
-
Przygotowanie się do zajęć, w tym studiowanie zalecanej
literatury
Przygotowanie prac w zakresie zajęć bez udziału nauczyciela ZBUN (raport, projekt, prezentacja, dyskusja i inne)
Sumaryczna liczba godzin dla przedmiotu wynikająca z
całego nakładu pracy studenta
PUNKTY ECTS ZA PRZEDMIOT
5h
23h
100h
2*
*1 punkt ECTS = 25-30 godzin pracy przeciętnego studenta.
Ilość punktów ECTS = 100 godz.:25 godz. = 4 ECTS i 100 godz.:30 godz. = 3,33 ECTS
(średnio 2pkt. ECTS)
Załącznik nr. 1 - Szczegółowe efekty kształcenia i treści programowe
EFEKTY KSZTAŁCENIA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się WIEDZA
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się UMIEJĘTNOŚCI
Wykaz uzyskanych
umiejętności/ efekty
uczenia się –
KOMPETENCJE
SPOLECZNE
FORMA
ZAJĘĆ
WYKŁADY
WYKŁADY
Student:
W1. definiuje podstawowe pojęcia i przedmiot filozofii,
W2. omawia podstawowe koncepcje filozoficzno-etyczne mające zastosowanie w
pielęgniarstwa i etyce tego zawodu,
W3. wyjaśnia założenia etyki niezależnej T. Kotarbińskiego,
W4. omawia podstawowe pojęcia i przedmiot etyki jako nauki filozoficznej
W5. wyjaśnia pojęcie i przedmiot zainteresowania etyki zawodowej pielęgniarki,
W6. wyjaśnia przedmiot zainteresowania etyki normatywnej,
W7. zna problematykę aksjologii etyki pielęgniarstwa,
W8. omawia problematykę deontologii pielęgniarstwa,
W9. wyjaśnia podstawowe teorie etyczne mające zastosowanie w pielęgniarstwie,
W10. wyjaśnia pojęcie odpowiedzialności zawodowej i jej komponenty,
W11. zna podstawowe dokumenty deontologiczne i prawne
Student:
U1. różnicuje główne kierunki filozoficzne i potrafi dostosować ich teorie do
pielęgniarstwa,
U2. wykorzystuje wzorzec opiekuna spolegliwego w opiece nad pacjentem,
U3. rozróżnia podstawowe pojęcia etyki filozoficznej i zawodowej,
U4. przestrzega wartości moralnych w opiece nad pacjentami,
U5. respektuje normy kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki,
U6. wykorzystuje teorie etyczne do wyjaśniania problemów moralnych,
U7. podejmuje decyzje etyczne i ponosi za nie odpowiedzialność,
U8. dostrzega i różnicuje problemy i dylematy etyczne i podejmuje próby ich
rozwiązywania,
U9. przestrzega praw pacjenta,
U4. wykorzystuje teorie etyczne do wyjaśniania problemów moralnych,
Student:
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu etyki,
K2. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonanie zadań zawodowych,
K3. przestrzega praw pacjenta,
K4. współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów
etycznych z zachowaniem zasad etyki zawodowej
TREŚCI PROGRAMOWE
TEMAT
1. Filozofia jako nauka. (Pojęcie i podział filozofii, okresy w filozofii
europejskiej, funkcje filozofii).
2. Charakterystyka głównych kierunków filozoficznych:
(egzystencjalizm, ewolucjonizm, personalizm). Koncepcja psychologiczno
–personalistyczna i jej użyteczność w pielęgniarstwie.
3. Poglądy filozoficzne – etyczne Tadeusza Kotarbińskiego. (Pojęcie etyki
niezależnej, rola sumienia w etyce niezależnej). Opiekun spolegliwy i
jego odniesienie do zawodu pielęgniarki.
4. Etyka jako nauka filozoficzna. Podstawowe pojęcia stosowane w etyce
(etyka, etos, zwyczaj, obyczaj, moralność, moralne). Przedmiot formalny i
materialny etyki. Działy etyki (etyka normatywna, etologia, etyka ogólna i
szczegółowa (osobowa i społeczna), etyka stosowana.
5. Etyka zawodowa pielęgniarki i położnej, jako nauka stosowana. Pojęcie,
przedmiot i podział etyki zawodowej pielęgniarstwa.
6. Etyka pielęgniarstwa jako nauka normatywna. Pojęcie, przedmiot i
podział. Normy moralne, jako dyrektywy etyki normatywnej
pielęgniarstwa.
LICZBA
GODZ.
3
6
3
4
3
3
SUMA
GODZ.
40
7. Aksjologia jako teoria wartości istotnych w pielęgniarstwie. Pojęcie i
klasyfikacja wartości moralnych. Wartości ogólnoludzkie, społeczne
i osobowe. Wartości nadrzędne w pracy pielęgniarki Konflikty wartości
moralnych w pracy pielęgniarki
8. Deontologia pielęgniarska. Pojęcie i przedmiot deontologii. Płaszczyzny
kodyfikowania powinności moralnych pielęgniarki. Kodeks deontologiczny
– pojęcie, funkcje, obowiązki moralne, prawa.
9. Wybrane teorie etyczne mające zastosowanie w etyce pielęgniarskiej
(etyka troski, pryncypializm, etyka sumienia).
10. Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarki. Pojęcie odpowiedzialności
zawodowej. Rodzaje odpowiedzialności zawodowej - moralna, prawna cywilna, karna), służbowa, materialna. Rodzaje kar za wykroczenia w
zakresie odpowiedzialności zawodowej.
4
3
3
3
11. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarek. Pojęcie i źródła dylematów
etycznych. Dylemat a problem moralny. Rodzaje dylematów w pracy
2
pielęgniarki.
12. Prawa pacjenta – regulacje prawne i deontologiczne. Pojęcie i źródła
praw pacjenta. Regulacje praw pacjenta (międzynarodowe i krajowe)
3
Unormowania deontologiczne praw pacjenta. Interpretacja praw pacjenta.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ĆWICZENIA
Wykaz uzyskanych Student:
umiejętności/
W1. objaśnia pojęcie i główne atrybuty personalizmu,
efekty uczenia się – W2. wyjaśnia założenia hu manizmu i jego przydatność w pielęgniarstwie,
WIEDZA
W3. zna pojęcie, podział i podstawowe założenia feminizmu,
W4. omawia etapy rozwoju moralnego,
W5. zna pojęcie sumienia i jego rolę w podejmowaniu decyzji,
W6. charakteryzuje istotę podejmowania decyzji i zna czynniki warunkujące procesy
decyzyjne,
W7. zna pojęcie, funkcje i strukturę kodeksu etyki zawodowej.
Wykaz uzyskanych Student:
umiejętności/
U1. szanuje godność osoby ludzkiej w relacji z podopiecznym i jego rodziną,
efekty uczenia się – U2. rozumie założenia humanizmu i jego użyteczność w etyce pielęgniarskiej,
UMIEJĘTNOŚCI
U3. rozumie związek feminizmu z pielęgniarstwem i etyką tego zawodu,
U4. podejmuje działania na rzecz rozwoju moralnego,
U5. dba o kształtowanie sumienia,
U6. podejmuje decyzje etyczne i ponosi za nie odpowiedzialność,
U7. rozróżnia prawa i obowiązki wynikające z kodeksu etyki zawodowej pielęgniarki i
położnej.
Wykaz uzyskanych Student:
umiejętności/
K1. systematycznie wzbogaca wiedzę z zakresu filozofii i etyki zawodu pielęgniarki
efekty uczenia się – K2. przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece,
KOMPETENCJE
K3. szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece,
SPOŁECZNE
K4. wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych.
FORMA
ZAJĘĆ
TEMAT
ĆWICZENIA
1. Personalizm i jego znaczenie w pielęgniarstwie. (pojęcie personalizmu,
główne atrybuty personalizmu – godność osobowa, rozumność, wolna
wola i odpowiedzialność). Zastosowanie teorii personalistycznej w
pielęgniarstwie.
2. Humanizm, jako teoria holistycznego pojmowania człowieka i jego
odniesienie do pielęgniarstwa. Pojęcie i klasyfikacja poglądów
humanistycznych. Integralność człowieka w teorii humanistycznej.
3. Feminizm i jego związek z pielęgniarstwem. Pojęcie i podział
feminizmu, wpływ feminizmu na rozwój pielęgniarstwa i etyki tego
zawodu.
LICZBA
GODZ.
SUMA
GODZ.
27
4
4
4
4. Rozwój moralny pielęgniarki. Etapy rozwoju moralnego człowieka
wg. J. Piageta i L. Kohlberga. Rola uczelni i zakładu pracy w rozwoju
4
moralnym pielęgniarki. Praca nad własnym rozwojem moralnym.
5. Etyka sumienia. Sumienie jako subiektywna i ostateczna norma
moralności w pracy pielęgniarki. Sumienie przed- i pouczynkowe.
4
Zawodność i niezawodność sumienia. Rola sumienia w podejmowaniu
decyzji moralnych.
6. Podejmowanie decyzji etycznych (czynniki warunkujące procesy
decyzyjne. Modele podejmowania decyzji etycznych.
3
7. Kodeks etyki zawodowej polskiej pielęgniarki i położnej. Funkcje
Kodeksu . Struktura Kodeksu. Obowiązki moralne pielęgniarki. Prawa
4
pacjenta i prawa pielęgniarki.
EFEKTY KSZTAŁCENIA
ZAJĘCIA BEZ UDZIAŁU NAUCZYCIELA
Wykaz uzyskanych
Student:
umiejętności/ efekty uczenia
W1. systematycznie pogłębia i uzupełnia wiedzę etyki, wykorzystując najnowsza
się – WIEDZA
literaturę przedmiotu.
Wykaz uzyskanych
Student:
umiejętności/ efekty uczenia
U1. nabędzie umiejętność poszerzania wiedzy tematycznej w formie samodzielnej
się - UMIEJĘTNOŚCI
pracy.
Wykaz uzyskanych
Student:
umiejętności/ efekty uczenia
K1. wykazuje postawę aktywności i zaangażowania w samodzielnym poszerzaniu
się - KOMPETENCJE
wiedzy,
SPOŁECZNE
K2. wykazuje postawę poszukującą w samodzielnym pozyskiwaniu źródeł
informacji naukowej,
K3. reprezentuje twórczą postawę i dzieli się zdobytymi kompetencjami.
FORMA
ZAJĘĆ
Zajęcia bez
udziału
nauczyciela
TEMAT
1. Koncepcja człowieka w wybranych poglądach filozoficznych. (filozofia
osoby ludzkiej w rozważaniach K. Wojtyły i R. Ingardena)
2. Kantyzm – teorie deontologiczne. Uściślenia terminologiczne
(deontologia, kantyzm, formalizm, obowiązek, powinność. Kategoryczny
imperatyw moralny Kanta.
3. Teorie utylitarystyczne a etyka medyczna. Główne założenia poglądów
utylitarystycznych i ich odniesienie do etyk medycznych (lekarskiej i
pielęgniarskiej).
4. Wzory osobowe w pielęgniarstwie. Pojęcie wzoru osobowego. Wzory
osobowe liderek polskiego pielęgniarstwa.
5. Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki – dostrzeganie i próby ich
rozwiązywania. Omówienie dylematów moralnych najczęściej spotykanych
w pracy pielęgniarki (w oparciu o doświadczenie z praktyk zawodowych)
Różnicowanie dylematów i problemów badawczych.
6. Etos zawodu pielęgniarki (pojęcie etosu, etos a wzorzec).
Charakterystyka etosu pielęgniarskiego.
7. Cnoty - jako sprawności moralne pielęgniarek. Pojęcie i klasyfikacja
cnót moralnych. Charakterystyka cnót moralnych istotnych w pracy
pielęgniarki.
8. Wybrane zagadnienia z bioetyki ( eutanazja, eksperymenty medyczne,
sztuczna prokreacja, transplantacja). Uściślenia terminologiczne. Aspekty
moralne eutanazji, transplantacji, sztucznej prokreacji i eksperymentów
medycznych.
9. Znaczenie myśli filozoficznej w rozwoju moralnym pielęgniarki.
10. Analiza i interpretacja aktów prawnych regulujących wykonywanie
zawodu pielęgniarki. Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej, Ustawa o
samorządzie zawodowym pielęgniarek i położnych.
LICZBA
GODZ.
SUMA
GODZ.
23
2
2
2
2
4
2
2
3
2
2