Plik źródłowy - Urząd Gminy Lubartów

Transkrypt

UCHWAŁA NR V/35/15
RADY GMINY LUBARTÓW
z dnia 27 marca 2015 r.
w sprawie uchwalenia zmiany „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Lubartów”
Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j.
Dz. U. z 2013 r. poz. 594, z późn. zm.), art. 12 ust. 1 i art. 27 ustawy z dnia 27 marca 2003 r.
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 199) oraz uchwały Nr
XXIV/175/13 Rady Gminy Lubartów z dnia 22 marca 2013 r. w sprawie przystąpienia do
sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Lubartów, Rada Gminy uchwala co następuje:
§ 1. Uchwala się zmianę „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Lubartów”, zatwierdzonego uchwałą Nr XVII/103/12 Rady Gminy Lubartów z dnia 8 maja
2012 r.
§ 2. Zmianę studium stanowią:
1) ujednolicony rysunek studium w skali 1:10000 z wyróżnieniem zmiany określonej w § 3 ust. 2,
stanowiący Załącznik Nr 1 do niniejszej uchwały;
2) ujednolicony tekst ustaleń studium z wyróżnieniem zmiany określonej w § 3 ust. 3, stanowiący
Załącznik Nr 2 do niniejszej uchwały;
3) rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag, stanowiące Załącznik Nr 3 do niniejszej uchwały.
§ 3. 1. Zmiana, w zakresie określonym w art. 10 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, wynika z dostosowania ustaleń studium i zmiany miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego gminy Lubartów.
2. Wprowadza się zmianę na rysunku studium polegającą na wyznaczeniu:
1) terenu gospodarki odpadami – obejmującego teren istniejącego składowiska odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne w Rokitnie i Wólce Rokickiej z projektowanym zakładem
zagospodarowania odpadów oraz przeznaczony na rozbudowę składowiska odpadów o trzecią
nieckę, z obiektami infrastruktury technicznej;
2) terenu gospodarki odpadami – obejmującego teren odzysku odpadów innych niż niebezpieczne
w Rokitnie;
3) terenu powierzchniowej eksploatacji surowców mineralnych w Rokitnie, wskazanego do
rekultywacji leśnej.
3. Wprowadza się zmianę w tekście ustaleń studium:
1) CZ. III UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY; 3. UWARUNKOWANIA STANU
I ROZWOJU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ; 3.3 Gospodarka odpadami;
2) CZ.
IV
STRUKTURA
FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA
I KIERUNKI
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO;
2.
KIERUNKI
ROZWOJU
I ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO; 2.10 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA;
3) Gospodarka odpadami.
§ 4. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy.
Id: 8D287210-D601-4529-B8F7-774443E7B822. Podpisany
Strona 1
§ 5. Uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia.
Przewodniczący Rady
Gminy
Stanisław Borzęcki
Strona 2
WÓJT GMINY
LUBARTÓW
ZAŁĄCZNIK NR 2
DO UCHWAŁY NR V/35/15
Z DNIA 27 marca 2015 r.
STUDIUM
UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA
PRZESTRZENNEGO
GMINY LUBARTÓW
ZATWIERDZONE UCHWAŁĄ NR XVII/103/12
RADY GMINY LUBARTÓW Z DNIA 8 MAJA 2012 R.
TEKST
UJEDNOLICONY
Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Lubartów uchwalona uchwałą Nr V/35/15 Rady Gminy Lubartów z dnia 27 marca 2015 r.
została wyróżniona w niniejszym tekście kursywą i kolorem czerwonym
LUBLIN 2015
1
Strona 3
WPROWADZENIE
1. Cel i zadania studium
2. Zawartość opracowania
3. Horyzont czasowy
Spis treści
str.
4
5
6
CZ. I. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU
1. Położenie gminy i charakterystyka otoczenia
2. Dane podstawowe
3. Rys historyczny
4. Uwarunkowania i wytyczne regionalne
4.1 Uwarunkowania zewnętrzne
4.2 Uwarunkowania wewnętrzne o znaczeniu regionalnym
4.3 Wytyczne regionalne
4.4 Regionalne priorytety rozwoju i zagospodarowania gminy
7
7
7
8
9
9
10
11
15
CZ.II. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA STRATEGII POLITYKI
PRZESTRZENNEJ GMINY
1. Cele główne strategii
18
18
CZ.III. UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY
1. Warunki społeczno-gospodarcze
1.1 Potencjał demograficzny
1.2 Warunki i jakość życia
1.3 Bezpieczeństwo ludności i jej mienia
1.4 Warunki i stan rozwoju gospodarczego
1.5 Sieć osadnicza
1.6 Struktura użytkowania terenów
2. Uwarunkowania stanu i rozwoju komunikacji
3. Uwarunkowania stanu i rozwoju infrastruktury technicznej
3.1 Zaopatrzenie w wodę
3.2 Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
3.3 Gospodarka odpadami
3.4 Zaopatrzenie w ciepło i gaz
4. Elektroenergetyka
5. Telekomunikacja
6. Charakterystyka komponentów środowiska przyrodniczego
6.1 Litosfera
6.2 Hydrosfera
6.3 Szata roślinna
6.4 Fauna
6.5 Prawne formy ochrony zasobów przyrody
6.6 Zasoby surowców geologicznych
7. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej
8. Lasy i tereny leśne
9. Uwarunkowania rozwoju i zasoby wartości kulturowych
20
20
20
21
23
24
26
27
27
31
31`
35
36
37
38
39
39
39
42
45
46
46
50
54
55
57
2
Strona 4
CZ.IV STRUKTURA FUNKCJONALNO- PRZESTRZENNA I KIERUNKI
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO
1. Główne kierunki i zasady polityki przestrzennej
1.1 Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy
oraz w przeznaczeniu terenu
1.2 Kierunki zmian zagospodarowania oraz użytkowania terenów
w tym tereny wyłączone z zabudowy
1.3 Ustalenia w zakresie intensywności zabudowy i wymagania
standardów dla rozwoju głównych funkcji terenu
1.4 Obszary zmian w strukturze przyrodniczo-przestrzennej
2. Kierunki rozwoju i zagospodarowania przestrzennego
2.1 Rozwój i kształtowanie osadnictwa
2.2 Bezpieczeństwo
2.3 Rolnicza przestrzeń produkcyjna
2.4 Leśna przestrzeń produkcyjna, łowiectwo
2.5 Przedsiębiorczość, eksploatacja surowców
2.6 Turystyka i rekreacja
2.7 Dziedzictwo przyrodnicze
2.8 Dziedzictwo kulturowe
2.9 Komunikacja i transport
2.10 Infrastruktura techniczna
2.11 Kierunki rozwoju elektroenergetyki
2.12 Kierunki i zasady rozwoju telekomunikacji
67
67
67
69
70
73
77
77
87
93
99
103
110
114
129
131
139
142
145
CZ.V. REALIZACJA STUDIUM
1. Kierunki działań przestrzennych i formalnych
2. Obszary rozmieszczenia i rozwoju inwestycji celu publicznego
2.1 Obszary rozmieszczenia i rozwoju inwestycji celu publicznego
o znaczeniu ponadlokalnym
2.2 Obszary rozmieszczenia i rozwoju inwestycji celu publicznego
o znaczeniu lokalnym
3. Kształtowanie przestrzeni publicznych i ośrodków wielofunkcyjnych
4. Obszary zdegradowane, wymagające rekultywacji
5. Nieruchomości na obszarze gminy dla rozwoju funkcji celu
publicznego
6. Informacja o elementach uwarunkowań, zagospodarowania
i ochrony, wymienionych w art. 10 ustawy o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym w obszarze gminy
7. Etapowanie realizacji przedsięwzięć ustalonych w „Studium”
146
146
147
SYNTEZA USTALEŃ I UZSADNIENIE ROZWIĄZAŃ
PRZYJĘTYCH W STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY
151-161
147
148
149
150
150
150
150
3
Strona 5
WPROWADZENIE
1. Cel i zadania studium
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku o zagospodarowaniu przestrzennym wprowadziła
do katalogu zadań własnych gminy obowiązek opracowania „Studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy”. Kolejna ustawa z dnia 27 marca
2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, podtrzymała obligatoryjność
sporządzania przez gminę
dokumentu „Studium” oraz jego aktualizacji, a także
rozszerzyła wymagania dotyczące zakresu merytorycznego i formalnego.
Celem opracowania „studium” jest określenie długotrwałej polityki przestrzennej
gminyuwzględniającej uwarunkowania jejrozwojuwynikającewszczególnościz:
dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu,
występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów ogólnych,
stanu funkcjonowania środowiska przyrodniczego i kulturowego, w tym stanu
rolniczej przestrzeni produkcyjnej,
prawa własności gruntów,
jakości życia mieszkańców,
zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych.
Studium jest samodzielnym aktem planistycznym wytyczającym kierunki rozwoju
przestrzennego, stanowiącym podstawę uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ustalenia „studium” są ważnym ogniwem procesu spójności w
kształtowania polityki przestrzennej kraju,
województwa i gminy w zakresie jej
strategicznych założeń i programów służących realizacji celów publicznych. Jednym z
kluczowych wymagań przy sporządzaniu „Studium” jest obowiązek uwzględniania
ustaleń Planu zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego. Rada gminy
zatwierdzając „studium” tworzy podstawę do uchwalania przepisów gminnych w
formie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, które nie mogą naruszać
ustaleń „studium”. Z tego względu przepisy ww. ustawy określają, aby w treści
„studium” zostały uwzględnione w szczególności:
obszary objęte lub wskazane do objęcia ochroną na podstawie przepisów
szczególnych,
lokalne wartości zasobów środowiska przyrodniczego i zagrożenia środowiskowe,
obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej, w tym wyłączone z zabudowy,
obszary zabudowane, ze wskazaniem, w miarę potrzeby, terenów wymagających
przekształceń lub rehabilitacji, przewidzianych do zorganizowanej działalności
inwestycyjnej,
obszary które mogą być przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wynikającą z
potrzeby zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej,
kierunki rozwoju komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym obszary, na
których będą stosowane indywidualne i grupowe systemy oczyszczania ścieków,
4
Strona 6
obszary, dla których sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania
przestrzennego jest obowiązkowe na podstawie przepisów szczególnych lub ze
względu na istniejące uwarunkowania,
obszary przewidziane do realizacji zadań i programów wynikających z polityki
przestrzennej państwa na obszarze województwa.
„Studium” nie ma
mocy zobowiązującej mieszkańców gminy ani innych
jednostek czy podmiotów samodzielnie gospodarujących na jej obszarze. Studium jest
bowiem aktem kierownictwa
wewnętrznego, co oznacza
że ma ono moc
zobowiązującą wobec lokalnych władz samorządowych. Po uchwaleniu „studium”
Rada Gminy i Wójt Gminy powinny konsekwentnie realizować założenia polityki
przestrzennej, wytyczonej w jego treści.
Zgromadzony w „Studium” zasób informacji winien być systematycznie
uaktualniany i wzbogacany oraz służyć promocji rozwoju gminy, sporządzaniu
programów gospodarczych i inwestycyjnych, opracowaniu ofert inwestycyjnych
dla potencjalnych
inwestorów, którzy
będą zainteresowani
rozwojem
gospodarczym obszaru. Część informacyjna „Studium” może być podstawą dla
budowy lokalnego systemu informacji przestrzennej, który będzie pomocny w
procesie zarządzania w warunkach rozwijającej się gospodarki rynkowej.
Prace nad aktualizacją „Studium” prowadzono kompleksowo dla obszaru w
granicach administracyjnych gminy, ze szczegółowym uwzględnieniem struktury
funkcjonalno-przestrzennej miasta Lubartowa, z uwagi na wzajemne uwarunkowania rozwoju i wspólne kierunki zagospodarowania przestrzennego, zwłaszcza w
strefie miasta,
położonej przy granicy administracyjnej gminy oraz w strefie
podmiejskiej położonej na terenach gminy.
„Studium”w trakcie jego aktualizacji było przedmiotem wielu konsultacji z udziałem władz samorządowych, przedstawicieli mieszkańców gmin, potencjalnych
inwestorów, jak też przez organy uprawnione do uzgadniania i opiniowania na
mocy przepisów szczególnych.
Spełniając obligatoryjny wymóg ww. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. opracowano
Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Lubartów, zatwierdzone uchwałą Nr XXX/152/2001 Rady Gminy Lubartów z dnia 18
czerwca 2001 r., z późniejszymi zmianami.
Zmiana „Studium” stanowi kompleksową aktualizację przywołanego wyżej
dokumentu, niniejszy elaborat jest tekstem ujednoliconym. Dla zapewnienia
czytelnej formuły „Studium” sporządzono pełny tekst, bez wyróżniania kolejnych
dotychczasowych jego zmian.
Dokument „Studium” ma rangę stanowiącą zarówno w stosunku do planów miejscowych zagospodarowania przestrzennego, jak i w odniesieniu do działań władz gminy
w sferze zagospodarowania przestrzennego.
Decyzje Rady Gminy podejmowane w trybie jej uchwał nie mogą być sprzeczne z
polityką przestrzenną gminy.
5
Strona 7
2. Zawartość opracowania
Na kompletny elaborat aktualizacji „Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Lubartów”, składają się:
1) część graficzna - rysunek studium w skali 1: 10 000 – załącznik nr 1,
2) tekst „Studium”– załącznik nr 2, do niniejszej uchwały, obejmujący:
część zawierającą uwarunkowania, o których mowa w art. 10 ust.1 ustawy,
ustalenia określające cele strategicznej polityki przestrzennej oraz kierunki
zagospodarowania przestrzennego gminy,
uzasadnienie zawierające objaśnienia przyjętych rozwiązań oraz syntezę ustaleń
projektu studium,
3) dokumentacja, obejmująca analizy, studia uwarunkowań i założeń rozwoju, w tym:
a) opracowanie ekofizjograficzne podstawowe gminy Lubartów: elaborat opisowy
i część graficzna w skali 1: 10 000,
b) analiza dotychczasowego zagospodarowania i zmian przeznaczenia terenu w
obszarze gminy oraz dotyczące zamierzeń inwestycyjnych i kierunków
rozwoju struktury osadniczej,
c) dotyczące zasobów zabytkowych i krajobrazu kulturowego,
d) dotyczące kierunków rozwoju systemów komunikacji,
e) dotyczące kierunków rozwoju infrastruktury technicznej,
4) Dokumentacja czynności procedury planistycznej (tok formalno-prawny -1 tom).
Do aktualizacji Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Lubartów, wykorzystano materiały i opracowania sporządzone
dla potrzeb „Studium” uchwalonego uchwałą Nr XXX/152/2001 Rady Gminy
Lubartów, z dnia 18 czerwca 2001 r., z późniejszymi zmianami.
W wyniku uchwalenia niniejszej zmiany Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania gminy Lubartów, przestają obowiązywać wyżej wymienione
ustalenia „Studium” z roku 2001 wraz z późniejszymi zmianami.
3. Horyzont czasowy
Horyzont czasowy wyraża długookresową strategię polityki przestrzennej; został
określony umownie na ok. „15 - 20 lat.” Obejmuje okresy stopniowych przekształceń i
rozwoju sieci osadniczej - głównie układu urbanistycznego kształtującego, się pod
wpływem czynników metropolitalnych, struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy.
Uwzględnia program realizacji inwestycji celu publicznego, określonych w oparciu o
aktualnie obowiązujące uwarunkowania, ocenę potrzeb i standardów jakości życia.
6
Strona 8
CZ.I. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU
1. POŁOŻENIE GMINY I CHARAKTERYSTYKA OTOCZENIA
Charakter gminy i miasta Lubartowa odzwierciedla
położenie fizycznogeograficzne wschodniej części Równicy Lubartowskiej, mezoregionu Niziny
Południowo-Podlaskiej sąsiadującej z Pojezierzem Łęczyńsko-Włodawskim,
oddzielonym doliną rzeki Wieprz.
Krajobraz gminy jest dość zróżnicowany: wschodnią część stanowi dolina
Wieprza z łąkami,
pastwiskami i zadrzewieniami łęgowymi. Środkową
i
zachodnią część cechuje bezleśna równina, południową zaś zwarty,
największy w tej części regionu kompleks Lasów Kozłowieckich, stanowiący
trzecią część powierzchni gminy. Kompleksy leśne obejmuje Kozłowiecki Park
Krajobrazowy i jego otulina.
Najważniejszym uwarunkowaniem położenia gminy Lubartów jest sąsiedztwo
miasta Lubartów, które gmina okala. Powierzchnia miasta zajmuje 13,9 km2, co
stanowi prawie 8,8 % powierzchni gminy. W mieście Lubartów zamieszkuje
22,6 tys. podczas gdy w gminie wiejskiej liczba ludności liczy 10,7 tys., dający
wskaźnik gęstości zaludnienia - na obszarze miasta 1626 osób na 1km2, w gminie
wiejskiej 67,4 osób na 1km2. W okresie ostatnich 10 lat liczba ludności miasta,
po początkowym okresie stagnacji na poziomie 23,7 tys. mieszkańców (lata
1998-2001) systematycznie zmniejszała się, w odróżnieniu od gminy,
charakteryzującej się dodatnią dynamiką demograficzną. Liczba pracujących w
gospodarce narodowej (w jednostkach powyżej 5 osób) w roku 1998 wynosiła
na terenie miasta 7 304 osoby, a w gminie wiejskiej 878 osób, z tego w
działalności produkcyjnej – w mieście pracowało 2773 osoby, a w gminie 361
osób.
Gmina Lubartów pod względem administracyjnym graniczy z siedmioma innymi
gminami:
od południa ze Spiczynem i Niemcami,
od zachodu z Kamionką,
od północy z Firlejem i Ostrówkiem,
od wschodu z Niedźwiadą i Sernikami.
2. DANE PODSTAWOWE (stan )
31.XII 1997 r.
2.1 Powierzchni ogólna gminy
2.2 Powierzchnia użytków rolnych
2.3 Lasy i grunty leśne
2.4 Łąki i pastwiska
2.5 Grunty pod wodami
2.6 Nieużytki
2.7 Tereny osiedleńcze
2.8 Podłączenia wodociągowe do b.m
2.9 Podłączenia kanaliz. do b.m
158,9 km2
8 891 ha
5 929 ha
1 690 ha
266 ha
136 ha
798 ha
2 247 sztuk
349 sztuk
31. XII. 2009 r.
158,7 km2
8 232 ha * (2005 r)
6 081 ha
1700 ha * (2005 r.)
2 938 sztuk
1 353 sztuk
7
Strona 9
2.10 Ludność gminy
2.11 Wskaźnik zaludnienia w gminie
2.12 Zasoby mieszkaniowe
2.13 Powierzchnia użytkowa zasobów
mieszkaniowych
2.14 Pracujący w gospod. narodowej
w tym w pracujący
w przemyśle i budownictwie
w usługach rynkowych
2.15 Bezrobotni zarejestrowani
2.16 Podmioty gospod. wpis. do REGON
w tym w sektorze prywatnym
2.17 Zakłady osób fiz. i sp.cywilne
9,6 tys.
60,3 osób na 1km2
2566 mieszkań
172,6 tys m2 p.uż.
10,7 tys.
67,0 na 1 km2
3101 mieszkań
278,2 tys m2 p.uż
769* (w j.pow. 5 zatr.) 681 (w j.pow.9 zatr)
429
164
646
438* (2002 r.)
426 *(2002 r.)
285
x (brak danych)
105
568
556
475
3. RYS HISTORYCZNY
Założycielem miasta Lubartowa pierwotnie Lewartowa był Piotr Firlej. Akt
fundacyjny nadany został przez Zygmunta Starego w 1543 r. a tereny obecnej gminy
weszły w skład powiatu lubartowskiego, co utrzymywało
się
przez cały okres
staropolski tj. do III rozbioru Polski.
W okresie średniowiecza z trzech przejść przez Wieprz (brodów) najważniejszym
był trakt Czerniejów – Rokitno, gdzie utworzona została królewska komora celna na
towary sprowadzane z Litwy. W późniejszym okresie nabrał większego znaczenia trakt
północ-południe.
W okresie Księstwa Warszawskiego powstał powiat lubartowski (1866 r.), a
Lubartów stał się ważnym ośrodkiem handlowym i rzemieślniczym. Z racji przywileju
wyznaniowego, miasto stało się centrum kulturalnym i oświatowym innowierców.
Kilkakrotnie w historii Lubartów był niszczony i grabiony przez najeźdźców.
Obszar gminy, początkowo własność Firlejów, a w późniejszym czasie Sanguszków
został podzielony w XVIII w. na dobra Lubartowskie i Kozłowieckie z niewielką liczbą
wsi. W XIX w. nastąpiło rozdrobnienie większych ośrodków – dóbr z wydzieleniem
folwarków gospodarczych o nazwach
Jadwinów, Mieczysławka, Wandzin i
Wincentów, a także folwarków Nowodwór, Skrobów, Wólka Rokicka i Rokitno, na
bazie których, w wyniku parcelacji, powstały kolonie. W latach 1870- tych następuje
dalsze mnożenie się wsi w ramach kolonizacji niemieckich – w ten sposób doszło do
utworzenia miejscowości Trójnia, Wola Lisowska i Wola Mieczysławska.
W obrębie gminy charakter obronny miały - zespół w Łucce (Kol. Łucka), w
Szczekarkowie oraz w Rokitnie – wszystkie położone wzdłuż rzeki Wieprz w części
przykrawędziowej doliny. Na terenie miasta Firlejowie budują dwór obronny, później
powstaje barokowa rezydencja zbudowana przez Sanguszków. Rolę obronną spełniały
w niej baszty oraz obwałowania.
W najnowszej historii powiat lubartowski utrzymał się do 1974 r. po którym to
okresie miasto stało się siedzibą Urzędu Miejskiego i Gminy. W okresie II wojny
światowej ludność lubartowska poddana
była represjom i egzekucjom ze strony
okupanta.
Zlikwidowana został gmina żydowska, wymordowano 300 Żydów. Po
wojnie miasto zostało znacznie doinwestowane i uprzemysłowione. Jednak na początku
8
Strona 10
lat 90-tych w okresie transformacji ustrojowej doszło do upadłości kilku znaczących
zakładów, jak Zakłady im. Kasprzaka czy Garbarnia oraz agendy usługowe rolnictwa.
Skutkowało to znacznym bezrobociem w mieście jak i w obrębie gminy.
Powstały nowe sprywatyzowane
agendy i przedsiębiorstwa w miejsce
upadłościowych. Pojawiają się nowe rynki zatrudnienia. Miasto Lubartów i teren
Gminy jest jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się miast w
województwie. Społeczeństwo tego miasta wykazywało zawsze dużą efektywność w
zakresie przedsiębiorczości. Od 1999 r. Lubartów stał się ponownie powiatem.
4. UWARUNKOWANIA I WYTYCZNE REGIONALNE
4.1 Uwarunkowania zewnętrzne
Miasto Lubartów i teren gminy posiadają dogodne warunki rozwoju ze względu
na położenie geograficzne:
w niewielkiej odległości (24-26 km) od ośrodka o znaczeniu krajowym jakim
jest miasto Lublin – centrum Aglomeracji Lubelskiej oraz Lubelskiego
Obszaru Metropolitalnego,
przy drodze krajowej nr 19 (relacji: Kuźnica Białostocka - BiałystokMiędzyrzec Podlaski – Kock - Lublin - Janów Lubelski – Nisko- Rzeszów (do
granicy Państwa z Litwą i Białorusią, z przejściami granicznymi w Budzisku,
Ogrodnikach). Dla drogi planuje się podwyższenie klasy technicznej
docelowo na drogę ekspresową S-19. Jest to główny trakt tranzytowego ruchu
towarowego i osobowego w obszarze Polski Wschodniej,
przy linii kolejowej z Lublina do węzła kolejowego Łuków,
przy przebiegającym od wschodu korytarzu ekologicznym doliny Wieprza,
przy zwartym kompleksie leśnym tworzącym Kozłowiecki Park Krajobrazowy z
otuliną, którego znaczny obszar (ok.1/3 powierzchni gminy) położony jest na
terenie gminy,
w niewielkiej odległości od ośrodków turystycznych i rekreacyjnych dwóch
jezior (Firlej i Kunów) i zespołu pałacowego w Kozłówce – licznie
odwiedzanych przez turystów; drogi dojazdowe do tych miejsc przebiegają
przez obszar gminy Lubartów.
Bliskość Lublina i położenie w jego obszarze metropolitalnym jest bardzo
korzystna dla mieszkańców miasta i gminy Lubartów, jako dużego rynku zbytu na
produkty rodzimej produkcji i rzemiosła a także m.in. jako zaplecza naukowobadawczego dla podnoszenia kwalifikacji i nowoczesnej produkcji rynkowej.
Kluczowy dla rozwoju wiejskiego obszaru gminy Lubartów jest zwłaszcza aspekt
położenia podmiejskiego. Miasto Lubartów jest organizmem skupiającym 22,6 tys.
mieszkańców, a zatem dostęp do zaopatrzenia w różnego rodzaju środki produkcji,
usługi i rynki zbytu jest korzystny dla terenów wiejskich, jest też miejscem pracy dla
zamieszkałej tam ludności.
9
Strona 11
Należy podkreślić jako korzystny - układ zewnętrznych powiązań komunikacyjnych
gminy - w kierunku Lublina, Puław, Parczewa oraz innych lokalnych i ponadlokalnych
ośrodków, co sprzyja rozwijaniu kontaktów społecznych i gospodarczych ludności,
funkcjonującej w licznych miejscowościach na obszarze gminy. Występują ponadto
dodatkowe impulsy rozwojowe z wielofunkcyjnego węzła komunikacyjnego miasta
Lubartowa. W świetle istniejących uwarunkowań - miasto i gmina Lubartów są
atrakcyjnym obszarem dla rozwoju przedsiębiorczości, turystyki i rekreacji.
4.2 Uwarunkowania wewnętrzne o znaczeniu regionalnym
Spośród wewnętrznych uwarunkowań warto podkreślić kilka aspektów, najbardziej
ważących w rozwoju obszaru gminy.
Dogodne warunki rozwoju miasta i strefy podmiejskiej Lubartowa jako ośrodka
rozwoju Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego, poza jego istotną funkcją w strukturze
osadniczej regionu, wynikają z następujących przesłanek:
występowania w obszarze gminy bogatych złóż surowców krzemionkowo-okruchowych (piaski) i surowców ilastych (gliny i gliny zwałowe); złoża wykorzystywane są
do produkcji betonów i ceramiki budowlanej przez szereg większych i mniejszych
zakładów produkcyjnych, natomiast złoża węglozasobne nie podlegają eksploatacji ,
znaczny stopień zalesienia gminy, podnoszący wartość krajobrazową, a jednocześnie
wypełniający potrzeby gminy w rozwoju produkcji i przetwórstwa drewna, związane
z budownictwem,
znaczna zasobność wód powierzchniowych-rzeki Wieprz, a także bogata sieć rzeczna,
sprzyjające rozwojowi działalności wodochłonnej, z bezpośrednim odbiorem wód
pościekowych, a także sprzyjające rozwojowi bazy wypoczynkowej, z możliwością
budowy zbiorników o funkcji retencyjnej,
niska wartość bonitacyjna gleb na przeważającym obszarze gminy Lubartów, o
płaskim ukształtowaniu terenu i dostatecznej nośności gruntów, brak ograniczeń
rozwojowych w obszarach podmiejskich i urbanizowanych,
zasoby siły roboczej - gmina Lubartów licząca aktualnie ok. 10,7 tys. mieszkańców,
skupia poważny potencjał demograficzny ludności (ósmy pod względem wielkości
gmin w województwie lubelskim) - ok.6,6 tys. osób liczy ludność w wieku
produkcyjnym; liczba ludności wykazuje tendencje wzrostowe, podczas gdy w
przeważającej liczbie gmin województwa lubelskiego występuje jej spadek,
wielkość i struktura funkcjonalno - przestrzenna gminy Lubartów - stanowiące jej
istotny potencjał – pod względem powierzchni -158,7 km2 zajmuje 22 pozycję wśród
gmin województwa lubelskiego, wyróżnia się wysoką dynamiką inwestycyjną, skupia
568 podmiotów wpisanych do rejestru REGON (7 miejsce w skali gmin
województwa).
10
Strona 12
4.3 Wytyczne regionalne
Podstawowym kryterium polityki przestrzennej wynikającej z dokumentu Koncepcji
Przestrzennego Zagospodarowania Kraju jest konieczność restrukturyzacji zagospodarowania, prowadzącej do wzrostu efektywności i jakości gospodarowania oraz
tworzenie warunków do rozwoju gospodarczego i poprawy jakości życia. W świetle
istniejących i przewidywanych trendów rozwojowych kraju i regionu, skala dokonanych
pozytywnych zmian jest nadal niewystarczająca, również w skali lokalnej niezbędne są
dalsze zmiany dostosowawcze zagospodarowania przestrzennego – dla powszechnego,
przyśpieszonego osiągnięcia standardów europejskich, głównie poprzez:
rozbudowę infrastruktury technicznej i społecznej,
restrukturyzację technologiczną uciążliwych dziedzin produkcyjnych,
wdrożenie nowoczesnej infrastruktury ochrony środowiska.
Proces modernizacji zagospodarowania przestrzennego powinien przebiegać zgodnie
z zasadą ekologizacji tj. rozwoju ekologicznie zrównoważonego, uwarunkowanego m.in.
przez:
 współzależność celów społeczno-gospodarczych z ekologicznymi – prowadzącą do
utrwalenia strategii ekorozwoju,
 promowanie przedsięwzięć o pozytywnych skutkach ekologicznych,
 podwyższanie standardów ekologicznych w miarę osiąganych efektów, zapewnienie
rozwoju bezpiecznego dla środowiska oraz równowagi ekologicznej w podstawowych
ekosystemach.
Wszelkie prace związane z planowaniem miejscowym, koncepcyjnym i realizacyjnym
dotyczące obszaru gminy m.in. projekty inżynieryjno-sanitarne, komunikacyjne,
urbanistyczne, były prowadzone w sposób spójny, a przy tym mieściły się w celach
strategii ekorozwoju. Strategia rozwoju zrównoważonego gminy jest dobrym narzędziem
działań długofalowych i daje możliwość koordynacji jednostkowych przedsięwzięć,
działań operacyjnych w sferze gospodarczej, przyrodniczej i przestrzennej.
W „studium” określa się warunki utrzymania i rozwoju elementów
zagospodarowania mogących stanowić główne walory gminy, zapewniając przy tym
uwzględnienie oraz wzbogacenie struktury funkcjonalno-przestrzennej obszaru gminy o
aspekty ochrony zasobów przyrodniczych i krajobrazu kulturowego, możliwość realizacji
inwestycji celu publicznego a także kontynuację powiązań wskazywanych przez Plan
zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego. W nadchodzących kilkunastu latach gmina rozwijała się będzie w zmiennych warunkach gospodarczych, w
których siłą sprawczą wzrostu będą głównie czynniki ekonomiczne.
4.3.1. Położenie gminy w układzie przyrodniczym kraju i województwa
1) Gmina Lubartów w wieloprzestrzennych systemach przyrodniczych – sytuuje się w
układzie krajowym (tzw. Krajowa Sieć Ekologiczna ECONET-PL) i regionalnym
(tzw. Ekologiczny System Obszarów Chronionych województwa lubelskiego –
ESOCH), spełnia w nich głównie funkcje łącznikowe. Wzdłuż wschodniej granicy
gminy Lubartów przebiega korytarz ekologiczny o randze krajowej, związany
z doliną Wieprza. Korytarz ten wchodzi zarazem w skład podstawowego jej
układu ekologicznego. Południowo-zachodnia część gminy została objęta ochroną
11
Strona 13
w formie Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego. Zajmuje on powierzchnię 6 121
ha, z czego w obszarze gminy 4 415 ha (72% powierzchni parku oraz prawie 28%
obszaru gminy). Kozłowiecki Park Krajobrazowy stanowi ważny element w
systemie obszarów
chronionych
województwa lubelskiego. Park łączy się z
obszarami chronionymi w dolinie
Wieprza: z Nadwieprzańskim
Parkiem
Krajobrazowym poprzez otulinę, oraz z Obszarem Chronionego Krajobrazu
„Pradolina Wieprza” poprzez Obszar Chronionego Krajobrazu „Kozi Bór”
prowadzony strefą polno-leśną bogatą przyrodniczo. Obszarem węzłowym systemu
przyrodniczego jest kompleks leśny Lasów Kozłowieckich. Potencjał biologiczny
skupia się w kliku obszarach niewielkich powierzchniowo – węzłach ekologicznych;
rezerwat „Kozie Góry” wraz z sąsiadującymi z nim drzewostanami nasiennymi
stanowi typowy leśny węzeł ekologiczny o znaczeniu ponadlokanym. Węzły
ekologiczne wodne tworzą stawy w Starym Tartaku, stawy Stróżek, stawy Wzory –
zasilają strefy dolin rzecznych w cenne zoocenozy, związane z wilgotnymi,
łąkowymi siedliskami. Węzły torfowiskowo-łąkowe stanowią obszary torfowisk i
łąk w Leśnictwie Okolec oraz Uroczysko Bagno.
2) Gmina Lubartów znajduje się poza Europejską Siecią Ekologiczną NATURA
2000. W skład sieci Natura 2000 wchodzą: obszary specjalnej ochrony ptaków
wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady 79/409/EWG w sprawie ochrony
dzikich ptaków oraz specjalne obszary ochrony siedlisk, wyznaczone na podstawie
Dyrektywy 92/43/EWG, w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej
fauny i flory. Na terenie
gminy Lubartów nie ma
wyznaczonych,
projektowanych, ani potencjalnych obszarów NATURA 2000.
3) Gmina Lubartów znajduje się w strefie wysokiej ochrony wód podziemnych
(OWO); obejmujących obszary dwóch Głównych Zbiorników Wód Podziemnych,
rozdzielonych korytem rzeki Wieprz t.j. GZWP Nr 406 „Niecka Lubelska” oraz
GZWP nr 407 „Niecka Chełm – Zamość”, gdzie wody piętra kredowego (będące
głównym źródłem zaspokojenia potrzeb regionu), podlegają szczególnej ochronie,
pod względem ilościowym i jakościowym. Główne Zbiorniki Wód Podziemnych
wskazane zostały w planie zagospodarowania przestrzennego województwa
lubelskiego do szczególnej ochrony poprzez ustanowienie obszarów ochronnych, w
dążeniu do wzmocnienia ochrony zasobów wodnych. Status szczególnej ochrony
został nadany ze względu na kontakt kilku poziomów wodonośnych, brak osadów
izolujących poziomy wodonośne oraz na niską odporność wód podziemnych na
zanieczyszczenia antropogeniczne.
4.3.2. Obronność i bezpieczeństwo publiczne
1) Na obszarze gminy Lubartów występują zagrożenia powodziowe. W sieci
rzecznej przepływającej przez obszar gminy
nie
występują obwałowania.
Nieobwałowane obszary dolin zalewane przy każdym wezbraniu powodziowym
tj. wezbraniu przekraczającym przepływ nieszkodliwy, stanowią obszary
bezpośredniego zagrożenia powodzią. W planie zagospodarowania przestrzennego
województwa lubelskiego wyznaczono obszary zalewowe (zagrożeń) wzdłuż
rzeki Wieprz - obszar zalewowy rzeki Wieprz chroniony jest retencją dolinową.
Plan województwa wskazuje na ochronę przeciwpowodziową jako zespół działań
mających na celu zapobieganie powodziom lub ograniczanie ich rozmiarów. Dla
12
Strona 14
obszaru gminy Lubartów na zlecenie RZGW Warszawa opracowane zostały
przez MGGP S.A Tarnów: Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej –
Etap I oraz Uzupełnienie do studium dla obszarów nieobwałowanych narażonych
na niebezpieczeństwo powodzi Etap I, Województwo lubelskie, Powiat
lubartowski,
Gmina Lubartów – Rzeka Wieprz. W tych opracowaniach
określono obszary zasięgów zalewu, położonych w pobliżu rzeki, zagrożonych
zalaniem w przypadku pojawienia się wezbrań. Granicę zasięgów wyznaczono
dla zalewu wody o prawdopodobieństwie pojawienia się raz na sto lat (p=1%),
raz na dwadzieścia lat (p=5%) oraz strefę zalewu o głębokości do 0,5 m dla wody
Q1%. Nie wyznaczano obszarów na których prawdopodobieństwo wystąpienia
powodzi jest wysokie (10%, wynoszące raz na 10 lat). Zgodnie z zaleceniami
przywołanego opracowania – w niniejszym
„Studium” oznaczono
obszar
zalewowy o prawdopodobieństwie występowania powodzi ocenionym jako
średnie p=1%.
2) W planie zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego dla ochrony
ludności województwa przed
zagrożeniami chemicznymi i przewozem
materiałów niebezpiecznych zostały wyznaczone główne trasy przewozów
niebezpiecznych, należy do nich m.in. droga krajowa nr 19.
4.3.3. Układ komunikacyjny i infrastruktura techniczna
1) Jednym z kluczowych celów krajowej i wojewódzkiej polityki przestrzennej jest
rozwój infrastruktury transportowej. Gmina Lubartów posiada silną pozycję w
systemie powiązań komunikacyjnym o znaczeniu krajowym i regionalnym. Przez
jej obszar przebiega droga krajowa nr 19 – obecnie w klasie technicznej GP, dla
której planuje się podwyższenie klasy technicznej na drogę ekspresową S-19 oraz
budowę obwodnicy miasta Lubartów. Zrealizowany I etap odcinka obwodnicy w
ciągu drogi nr 19, przewidywany jest do przebudowy z dostosowaniem do
parametrów drogi ekspresowej. Droga nr 19 należy do głównych krajowych osi
transportowych przebiegających w układzie południkowym oraz odgrywa bardzo
istotną funkcję w komunikacyjnych powiązaniach regionalnych województwa. W
przyszłości
spodziewany jest dalszy wzrost znaczenia drogi w powiązaniach
europejskich w relacjach – kraje nadbałtyckie – kraje południowe basenu
śródziemnomorskiego Unii Europejskiej. Dla potrzeb przebudowy i dostosowania
drogi nr 19 oraz realizacji nowych jej odcinków w klasie S – niezbędne jest
wyznaczenie odpowiednich pasów technicznych i rezerw terenu, w tym m.in. dla
potrzeb budowy lokalnych węzłów drogowych, przejazdów i przebudowy
lokalnego układu komunikacyjnego. Przez obszar gminy przebiegają odcinkami
trzy drogi wojewódzkie: nr 829 (relacji Łucka – Łęczna – Biskupice) i nr 815
(relacji Lubartów – Siemień – Parczew – Wisznice), dla których planowana jest
przebudowa parametrów do klasy G oraz nr 828 (relacji Jawidz – Niemce –
Krasienin - Garbów) z dostosowaniem do parametrów klasy „Z”. Sieć dróg powiatowych w obszarze gminy liczy 12 połączeń, w tym dla dwóch dróg (nr 1557 L i
nr 1528 L) przewidywane są docelowo parametry klasy G, dla dwóch dróg (nr
1539 L i 1545 L) – klasy Z, dla pozostałych 8 relacji przewidywane są parametry
dróg w klasie L.
13
Strona 15
2) Przez obszar gminy Lubartów przebiega linia kolejowa relacji Lublin – Lubartów
– Łuków, przewidywana do modernizacji. W zadaniach polityki regionalnej
założono zwiększenie intensywności ruchu kolejowego: dla przewozów
osobowych, zwłaszcza w Lubelskim Obszarze Metropolitalnym, z wykorzystaniem
szynobusów oraz dla transportu towarowego związanego m.in. z rozwojem stref
przedsiębiorczości.
3) Na obszarze gminy występuje istniejąca napowietrzna linia elektroenergetyczna
wysokiego napięcia WN-110 kV, - relacji: Lublin (Rudnik) - Lubartów – Kock,
stanowiąca główny element infrastruktury energetycznej zasilania
gminy. W
założeniach rozwoju źródeł energetyki w województwie lubelskim, obszar gminy
znajduje się w pasie projektowanej budowy elektroenergetycznej
sieci
przesyłowej-2 torowej linii WN-400 kV – wraz pasem technologicznym linii,
dla którego obowiązują ograniczenia w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenu.
Przewidywana jest ponadto rozbudowa sieci elektroenergetycznej wysokiego
napięcia - dystrybucyjnej, obejmująca budowę dwutorowej linii elektroenergetycznej WN 110-kV (wzdłuż istniejącej napowietrznej linii jednotorowej)
oraz budowa linii WN 110 –kV wraz z projektowanym GPZ, z lokalizacją
ustaloną w Chlewiskach. Ich przebiegi w Planie zagospodarowania przestrzennego
województwa zostały określone w sposób przybliżony (orientacyjny).
4) Na rysunku „Studium” uwzględniono istniejący (wraz ze stacją redukcyjną i strefą
bezpieczną) i projektowany gazociąg wysokoprężny relacji Lublin – rzeka
Wieprz, zapewniający zaopatrzenie w gaz gmin części powiatu lubelskiego i lubartowskiego.
4.3.4 . Sfera gospodarcza
Głównym założeniem
rozwoju zagospodarowania przestrzennego jest
aktywizacja gospodarcza
regionu, skorelowana z rozwojem lokalnym,
wykorzystująca naturalne potencjały i predyspozycje środowiska oraz korzyści
położenia. Gmina Lubartów wyróżnia się wysokim potencjałem krajobrazowoturystycznym o znaczeniu regionalnym oraz stosunkowo niewielkim potencjałem
rolniczym. Z pozycji planu zagospodarowania przestrzennego województwa
lubelskiego, w obszarze gminy Lubartów wyróżniono możliwość rozwoju
opartego na czterech filarach, związanych z położeniem gminy w Lubelskim
Obszarze Metropolitalnym i narastającą urbanizacja terenów:
 rozwój
stref
przedsiębiorczości, zwłaszcza w obszarze podmiejskim
Lubartowa i w paśmie wzmożonej
aktywności gospodarczej, położonym
wzdłuż drogi krajowej nr 19,
 rozwój agroturystyki, usług związanych z obsługą turystyki i infrastruktury
rekreacyjno-sportowej, skupionych głównie w
obszarze otuliny KPK,
wykorzystujących walory przyrodniczo-krajobrazowe Parku i doliny Wieprza,
 rozwój
sfery produkcyjnej oparty na eksploatacji zasobów surowców
geologicznych - złóż krzemionkowo-okruchowych (piaski) i surowców ilastych
(gliny i gliny zwałowe),
 rozwój przedsiębiorczości usługowo-produkcyjnej związanej z obsługą
transportu i przemysłu budowlanego, w tym drzewnego.
14
Strona 16
4.2.5. Ład przestrzenny
W Planie zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego - zwrócono
szczególną uwagę na konieczność ochrony i kształtowania ładu przestrzennego
jako jednego z głównych elementów poprawy jakości przestrzeni życia ludności,
wypoczynku i rozwoju ekonomicznego. Zalecono:
1) stymulowanie skupiania zabudowy – położenie nacisku na bardziej efektywne
wykorzystanie terenów mających już ustalone funkcje budowlane w planach
miejscowych,
2) oszczędne wykorzystanie przestrzeni niezurbanizowanej (przeciwdziałanie
rozpraszaniu zabudowy) – ochrona terenów polnych i otwartych, wyłączonych
z planowanej zabudowy,
3) ochrona dolin rzek, suchych dolin i obniżeń terenowych, terenów leśnych wraz
z ich obrzeżami – jako istotnych ogniw sytemu ekologicznego i krajobrazu.
4.4. Regionalne priorytety rozwoju i zagospodarowania gminy
1)
Z koncepcji polityki regionalnej wynikają następujące strategiczne kierunki:
Ochrona walorów przyrodniczych, rekreacyjno-turystycznych oraz
kompleksów leśnych położonych w obszarze gminy oraz zagospodarowanie
rejonów funkcjonalnie związanych z Kozłowieckim Parkiem Krajobrazowym –
dla właściwie kształtowanej funkcji rekreacyjnej. Realizacja w strefie bezpośredniego
zaplecza
aglomeracji
lubelskiej
bazy rekreacyjno-turystycznej
(ogólnodostępnej, uzupełniająco do zabudowy letniskowej) może być dla gminy
szansą wzbogacenia
jej podstaw gospodarczych, a przede wszystkim
zróżnicowania możliwości tworzenia miejsc pracy w wielu wsiach, poza
ośrodkiem miejskim.
2) Ochrona warunków zamieszkania i poprawa poziomu życia mieszkańców.
Realizacja celów publicznych jest niezbędnym czynnikiem zaspakajania aspiracji
społecznych i podniesienia jakości życia mieszkańców gminy. W warunkach
gospodarki rynkowej planowanie infrastruktury społecznej powinno mieć
charakter elastyczny, dostosowany do zmieniających się warunków i potrzeb. W
dalszym ciągu, a nawet w większym stopniu niż poprzednio, konieczne jest
sterowanie rozwojem usług i kontrola realizacji polityki w tym zakresie, z punktu
widzenia celów przestrzennych. Program rozwoju usług powinien odzwierciedlać
możliwość osiągnięcia założonych standardów obsługi i wyposażenia głównych
ośrodków gminy w niezbędne obiekty o charakterze publicznym, z uwzględnieniem dekapitalizacji już istniejących. Z pozycji regionalnej, jako zadania
konieczne do uwzględnienia w programie potrzeb perspektywicznych uznaje się:
utrzymanie i stworzenie rezerw terenu pod obiekty usług o charakterze
publicznym,
stymulowanie odpowiedniej struktury przestrzennej i rodzajowej usług w
miejscowościach skupiających funkcje pozarolnicze (oświata, handel,
gastronomia, kultura, ochrona zdrowia, pomoc społeczna, kultura fizyczna),
15
Strona 17
uwzględnienie w programie obsługi potrzeb poszczególnych grup mieszkańców
(m.in. niepełnosprawnych) – usługi profilaktyki i rehabilitacji zdrowotnej,
opieki społecznej, czynnego wypoczynku i sportu,
zachowanie możliwości wyposażenia w niekomercyjne obiekty usługowe o
swobodnej lokalizacji, wynikające
z mogących pojawiać się zamierzeń
inwestycyjnych.
3) Stymulowanie rozwoju turystyki oraz różnych form rekreacji. Za istotne
zadania rozwoju zagospodarowania przestrzennego uznaje się przyjęcie wysokich
standardów kształtowania terenów zieleni o różnych funkcjach, w tym m.in.
krajobrazowej, zieleni izolacyjnej i osłonowej. Tereny zieleni winny zapewnić
niezbędne kierunki przewietrzania
obszaru oraz być powiązane ze sobą
funkcjonalnie. Rejon rekreacyjny (w obszarze którego leży gmina) ma możliwości
rozwoju różnych form wypoczynku. Z punktu widzenia
polityki regionalnej
preferuje się wypoczynek weekendowy oraz turystykę kwalifikowaną. Korzystne
położenie wielu miejscowości i ich walory kulturowo-krajobrazowe stwarzają
przesłanki do kształtowania w nich ośrodków, tzw. węzłów turystycznych
związanych przebiegiem tras turystycznych. Gmina posiada znaczne możliwości
wyznaczenia oraz realizacji atrakcyjnych ścieżek rowerowych i konnych. W całej
gminie jest możliwy rozwój osadnictwa rekreacyjnego, a w tym adaptacji
istniejącej zabudowy zagrodowej na zabudowę letniskową. Realizacja nowej
zabudowy letniskowej dla tej funkcji powinna być dopuszczona jako uzupełnienie
ukształtowanych ciągów wsi lub ich kontynuacja oraz kształtowanie zespołów
zabudowy w wielkościach gwarantujących zachowanie równowagi przyrodniczej
obszaru. Należy umożliwić lokalizację instytucji i obiektów obsługujących ruch
turystyczny (m.in. mała baza noclegowa, informacja turystyczna, usługi łączności,
ochrony zdrowia, gastronomii i zaopatrzenia, usługi administracyjno-finansowe).
4) Usprawnienie systemu komunikacji drogowo-ulicznej i łączności.
Wspomniane wyżej problemy w tym zakresie powinny być rozwiązane w
powiązaniu z programem wojewódzkim i krajowym. Usprawnienia komunikacji
wymaga szczególnie strefa podmiejska i położona wzdłuż projektowanej drogi
S-19, dla pozostałego układu, poza modernizacją sieci drogowej należy określić
warunki poprawy bezpieczeństwa oraz ograniczenia uciążliwości ruchu komunikacyjnego dla strefy osadniczej gminy.
5) Modernizacja oraz restrukturyzacja przestrzenna i funkcjonalna bazy
ekonomicznej. Perspektywy rozwoju gospodarczego w warunkach gospodarki
rynkowej wskazują na stosunkowo duże zagrożenie zmianami w strukturze
przestrzennej gminy, związanymi z żywiołowym rozprzestrzenianiem
się
lokalizacji dość uciążliwych funkcji (stacje paliw, usługi motoryzacyjne, uciążliwe
rzemiosło, itp.). Problem wymaga działań porządkujących. Generalnie zalecany
obszar lokalizowania przedsiębiorczości (koncentracja różnego rodzaju biznesu oraz
drobnej przedsiębiorczości) w
rejonie
podmiejskim bezpośrednio lub
pośredniopowiązanymzmiastem.
16
Strona 18
6) Restrukturyzacji (modernizacji) wymaga w dalszym ciągu funkcja rolnicza, w
której należy stworzyć warunki do:
rozwoju gospodarstw rodzinnych,
zwiększenia koncentracji
ziemi i poprawy struktury powierzchniowej
gospodarstw indywidualnych,
kształtowania zintegrowanych form agrokultury i produkcji rolnej, w nawiązaniu do tradycji upraw w tym rejonie oraz poszukiwania specjalizacji
najmniej konfliktowych z celami ochronnymi gminy,
przeznaczenia gruntów niskich klas bonitacyjnych na zalesienia i zadrzewienia (kojarzenie zalesień ze wzmacnianiem systemu ekologicznego),
kształtowania urządzenia infrastruktury towarzyszącej rolnictwu jak: drogi
gospodarcze, tereny zaplecza rolniczego (organizacja skupu, zaopatrzenia,
przetwórstwa),
umożliwienia realizacji zabudowy zagrodowej z uwzględnieniem tworzenia
siedlisk rolniczych (posesji gospodarstw) o powierzchni dostosowanej do
programu zabudowy i lokalizacji m.in. potrzebnych obiektów gospodarczych,
urządzeń technicznych oraz zaplecza sanitarnego, uwzględniających tendencje
zmiany warunków technologicznych, organizacyjnych i produkcyjnych
(towarowych, wyspecjalizowanych) gospodarstw rolnych.
17
Strona 19
CZ.II GŁÓWNE ZAŁOŻENIA STRATEGII POLITYKI PRZESTRZENNEJ
GMINY
1. CELE GŁÓWNE STRATEGII
Wiodącym celem rozwoju gminy powinno być osiągnięcie większych
korzyści ekonomicznych z położenia i jej atrakcyjności turystycznej oraz
związków
funkcjonalnych z miastem Lubartów, przy
jednoczesnym
zachowaniu zrównoważonej
struktury przestrzennej pomiędzy terenami
przeznaczonymi pod zainwestowanie, a terenami otwartymi. Rozwój gminy
powinien opierać się na strategii ekorozwoju.
Generalnie gmina winna poprawić swoją pozycję pod względem
ekonomicznym, kulturalnym, społeczno-administracyjnym i rekreacyjnym, zaś
mieszkańcy gminy winni uzyskać korzystniejsze warunki życia w sferze materialnej i
pozamaterialnej.
Podstawą ugruntowania lepszej pozycji gminy w regionie i kraju powinno być:
1) uporządkowanie (modernizacja) i rozbudowa bazy ekonomicznej w funkcji
rolniczej, drobnej przedsiębiorczości i turystyce, dla których gmina ma
predyspozycje naturalne i szanse rozwoju,
2) wzbogacenie zestawu funkcji usługowych i rozwoju biznesu, szczególnie w
zakresie obsługi komunikacji, gastronomii i rzemiosła,
3) podniesienie standardów zamieszkiwania poprzez poprawę stanu technicznego i
sanitarnego istniejącej zabudowy mieszkaniowej oraz rozwój budownictwa
mieszkaniowego z zapleczem gospodarczym dla potrzeb nowych gospodarstw
domowych,
4) zorganizowanie
zaplecza materialnego (Miejsc obsługi podróżnych oraz
zakładów obsługi środków
transportowych) dla komunikacyjnej funkcji
tranzytowej drogi ekspresowej S 19, w szerszej perspektywie tworzenia pasma
wzmożonej aktywności wzdłuż przywołanej drogi i stref przedsiębiorczości
rozmieszczonych w obszarach przymiejskich,
5) stworzenie bazy obsługi turystycznej i rekreacyjnej, podbudowanej strategią
marketingową i ofertową
rozwoju marki agroturystycznego produktu
turystycznego,
6) usprawnienie układu drogowego, w szczególności powiązań z ulicznym
układem miasta Lubartów,
7) wzmocnienie i uatrakcyjnienie tożsamości miejscowości wiejskich w obszarze
gminy, umożliwiające wyeksponowanie zasobów zabytkowych i krajobrazu
kulturowego.
Regionalne uwarunkowania rozwoju gminy, jak również uwarunkowania o
znaczeniu lokalnym, pozwalają na postawienie celów strategicznych rozwoju w
czasowym horyzoncie bliższym i perspektywicznym (15-letnim).
18
Strona 20
Cele strategiczne gminy to wykorzystanie:
1) potencjałów rozwojowych tkwiących w warunkach miejscowych, które mogłyby
wpłynąć na poprawę jakości życia mieszkańców:
potencjał usługowo-produkcyjny,
potencjał ludnościowy (rezerwy siły roboczej),
potencjał produkcyjno-przemysłowy,
potencjał turystyczno-rekreacyjny,
potencjał obsługi administracyjnej ludności i firm,
potencjał kulturalny i oświatowy,
2) szans rozwojowych jakie stwarzają położenie gminy w Lubelskim Obszarze
Metropolitalnym i bliskość miasta Lubartów i Lublin,
3) szans tkwiących w ochronie wartości przyrodniczo-krajobrazowych KPK,
korytarza ekologicznego doliny Wieprza i walorów krajobrazowych dla
tworzenia warunków rozwoju zrównoważonego obszaru; chodzi szczególnie o
ekologizację części obszaru gminy, która znalazła się w wymienionych strefach.
Należy podkreślić, że szansą rozwoju gminy Lubartów jest położenie wokół
ośrodka miejskiego, siedziby powiatu – jako jednostki kształtującej i kreującej rozwój
gminy, a szczególnie sołectw objętych oddziaływaniem miasta, w jego strefie
podmiejskiej. Miasto jako jeden z najważniejszych ośrodków
rozwojowych w
Lubelskim Obszarze Metropolitalnym jest:
ośrodkiem o znaczeniu regionalnym,
centrum usługowo-mieszkaniowym,
ośrodkiem koncentrującym rynek pracy pozarolniczej.
Z drugiej strony obszar gminy jest także potencjalną strefą podmiejską dla
mieszkańców miasta w sferze mieszkalnictwa, usług, jak też obszarów dla rekreacji o
szczególnie cennych walorach krajobrazowych dla sobotnio-niedzielnego
wypoczynku.
Strefa podmiejska terytorium gminy jest również obszarem rolniczym
rozwijającego się rynku ogrodniczo-sadowniczego jako strefy żywicielskiej miasta w
zakresie zaopatrzenia rynku w świeże, nie przetwarzane produkty. Rozwojowi tej
strefy sprzyja niższa cena
gruntów niż na terenach miejskich oraz
mniejsze
zagęszczenie, ekstensywne funkcje w czystym środowisku.
19
Strona 21
CZ. III UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY
1. WARUNKI SPOŁECZNO-GOSPODARCZE
1.1 Potencjał demograficzny
1) Liczba ludności wykazuje tendencje wzrostowe. Stwierdzono że na koniec roku
2009 r. gminę zamieszkiwało 10 667 osób, z tego mężczyźni 5189 osób (48,6%
ludności), a kobiety 5478 osób (51,4% ludności gminy). Według danych z na
koniec 1998 r. liczba ludności wynosiła 9 589 osób, z tego mężczyźni liczyli
4 693 osób (48,9%). W ciągu ostatnich 10 lat stan ludności zwiększył się o ok.
1 078 osób tj. o 11,1%, przy czym w latach 2005- 2008 liczba mieszkańców
zwiększyła się o prawie 6,0% (o 573 osoby). Aktualnie na 100 mężczyzn
przypada prawie 106 kobiety (wskaźnik feminizacji w okresie 10 lat oscylował na
poziomie od 104 do 106). Są to wskaźniki zbliżone do średnich dla województwa
lubelskiego, gdzie wskaźnik liczby kobiet na 100 mężczyzn wynosi 107, a dla
powiatu liczy 104. Wyższej dynamice wzrostu ludności podlegały kobiety, liczba
mężczyzn w okresie 10 lat wzrosła – o 10,5%, liczba kobiet zwiększyła w tym
czasie o 11,9%, w latach 2005-2008 populacja mężczyzn wzrosła o 4,5%, a
kobiet o 5,4%.
2) Wskaźnik przyrostu naturalnego wynosi aktualnie w gminie prawie 2,0‰, należy
on (po gminie miejskiej i gminie Serniki) do najwyższych w powiecie
lubartowskim, gdzie średni wskaźnik liczy - 0,89‰, a ww. średni wskaźnik w
województwie - 0,34‰. W gminie wiejskiej Lubartów w okresie ostatniego 10
lecia wskaźnik przyrostu naturalnego wahał się, okresy przyrostu ujemnego
występowały w latach 1998-2000 (-3,6‰ -2,4‰), a także w latach 2007-2008
(-0,76‰), w pozostałym czasie kształtował się na poziomie dodatnim – w latach
2001-2006 na poziomie od +0,3‰ do+0,6‰. W skali roku liczba małżeństw
kształtowała się na poziomie 52-60, liczba urodzeń na poziomie 116-130, a liczba
zgonów 151-109 osób.
3) Ruch ludności wykazuje prawie stałą przewagę napływu ludności do gminy nad
wyjazdami ludności. Poziom dodatniego salda migracji utrzymywał się w zasadzie
w całym ostatnim 15-leciu. W liczbie osób napływających do gminy przeważają
osoby przyjeżdżające z miasta, wśród wyjeżdżających przeważa liczba
wyjeżdżających na wieś. Zauważa się zmianę preferencji w procesach migracji w
gminie Lubartów. W latach 1998-2000, przeważał napływ ludności z miast i
wyjazdy z gminy do miast.
4) Struktura wieku w gminie Lubartów w porównaniu do średnich powiatu i
województwa różni się w sposób korzystny dla potencjału gminy. Charakteryzuje
się wyższym udziałem ludności w wieku przedprodukcyjnym (gmina 22,5%,
powiat 20,6%), podobnym udziałem ludności w wieku produkcyjnym (gmina
62,2%, powiat 62,3%), niższym udziałem ludności w wieku poprodukcyjnym
20
Strona 22
(gmina 15,3%, powiat -17,1%) Mimo tendencji pogarszania się struktury wieku
(zmniejszanie się udziału ludności w wieku przedprodukcyjnym, a wzrost w
wieku poprodukcyjnym), te zjawiska demograficzne na obszarze gminy odbywają
się wolniej niż procesy w regionie. W roku 2002 struktura wieku w obszarze
gminy kształtowała się na poziomie – wiek przedprodukcyjny –20,7%, wiek
produkcyjny – 52,4%, w wieku poprodukcyjnym – 26,9,0%. Dla roku 2002
analogiczne wskaźniki kształtowały się następująco: wiek przedprodukcyjny –
26 %, wiek produkcyjny – 58%, wiek poprodukcyjny – 16%. Aktualnie ludność w wieku przedprodukcyjnym liczy 2396 osób w wieku produkcyjnym wynosi –
6641 osób, zaś w wieku poprodukcyjnym – 1630 osób.
1.2 Warunki i jakość życia ludności
1)
Pomimo iż w gminie Lubartów gospodarka rolna, stanowi wiodącą funkcję
gospodarczą, to z uwagi na niezbyt korzystne uwarunkowania agrotechniczne i
duże rozdrobnienie struktury gospodarstw rolnych, od wielu lat sytuacja
społeczno-ekonomiczna jest zasilana dodatkowymi źródłami utrzymania, głównie
przez rozwój drobnej przedsiębiorczości oraz zatrudnienie w obrębie rynku pracy
w Lubartowie i Lubelskim Obszarze Metropolitalnym. Inne nierolnicze sektory
gospodarki, zwłaszcza usługowo- produkcyjny mają znaczący udział w dochodach
gminy, ale także w dochodach jej mieszkańców. Stanowią ważny czynnik
stosunkowo korzystnych warunków życia w gminie wiejskiej Lubartów. Ich ranga
systematycznie wzrasta, tempo zmian społeczno-gospodarczych na obszarze
gminy jest szybsze niż na innych terenach, co odzwierciedla ruch budowlany,
dynamiczny rozwój urbanizacji i działalności usługowo-produkcyjnej. Obszar
gminy wiejskiej jest postrzegany jako atrakcyjny dla przesiedlania się
mieszkańców miast oraz ludności z preferencjami do zakładania własnej
działalności gospodarczej. Jedną z istotnych słabości gminy jest stosunkowo niski
poziom rozwoju usług tzw. podstawowych, o charakterze użyteczności publicznej,
głównie ze względu na ich koncentrację w ośrodku miejskim (np. funkcji
administracyjnych obsługi gminy wiejskiej), co jednak utrudnia ich dostęp w
aspekcie codziennych potrzeb i warunków życia, aczkolwiek rekompensuje je
szerszy wachlarz oferty usługowej miasta. Stosunkowo niezły stan infrastruktury
komunalnej i walory środowiska przyrodniczego sprzyjają procesom
modernizacyjnym zasobów mieszkaniowych i rozwojowym mieszkańców gminy.
Istotny wzrost wydatków z budżetu gminy na inwestycje w ostatnich latach
powinien skutkować dalszą poprawą
atrakcyjności inwestycyjnej gminy
i
warunków życia ludności. Poziom nasycenia w podmioty gospodarcze jest nadal
niewystarczający, cechuje go także
znaczna zmienność. W obszarze gminy
występują enklawy osadnicze – miejscowości i ich kolonie,
usytuowane
peryferyjnie – gdzie głównym źródłem utrzymania ludności pozostaje gospodarka
rolna, odbija się to niekorzystnie na poziomie życia ich mieszkańców.
Rozwarstwienie poziomu warunków życia, a także marginalizacja niektórych wsi
ma swoje przyczyny w niedorozwoju sieci dróg gminnych i lokalnych, w
znacznym udziale dróg nieutwardzonych o słabych parametrach użytkowych.
21
Strona 23
2)
Dochody budżetu gminy Lubartów wynoszą ok. 23,1 mln zł, wielkość dochodów
zajmuje drugą pozycję po gminie miejskiej Lubartów, jest wyższa niż posiada
miasto i gmina Kock. Na jednego mieszkańca przypada średnio 2163 zł dochodów
budżetowych, wskaźnik należy do niższych w skali powiatu, jest zbliżony do
poziomu wskaźnika w mieście Lubarów (2 215 zł). W roku 2002 dochód w
przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosił 1123 zł, zatem jego poziom wzrósł w tym
okresie prawie ok. 94,0% (mimo wzrostu liczby ludności). Udział subwencji w
budżecie wynosi – 36,1% (w roku 2002 – 45%), a dotacji celowych – 19,7%
(w roku 2002 – 16,4%). Dochody własne gminy stanowią 34,4% dochodów
budżetu (w 2002 r. – 38,3%), w latach 2002-2009 wzrosły o 88,9%. W
porównaniu do gmin powiatu lubartowskiego gmina Lubartów posiada najwyższy
(po mieście Lubartów ) wskaźnik dochodów własnych na 1 mieszkańca (749 zł).
Wydatki budżetu gminy wyniosły ok. 23,8 mln zł (w stosunku do 2002 r. wzrost
ponad 115%), na jednego mieszkańca przypada 2244,7 zł, w 2002 r. wydatki na 1
mieszkańca wynosiły 1121,5 zł (uległy podwojeniu). Na wydatki bieżące kieruje
się ok. 51,8%, na świadczenia na rzecz osób fizycznych 20,0%, wydatki
inwestycyjne stanowią 15,3% wydatków.
W roku 2002
udział wydatków
bieżących wynosił 67,5,4%, na świadczenia na rzecz osób fizycznych wydano
15,3%, a udział wydatków inwestycyjnych wynosił 8,8%. Wydatki kwotowo na
rzecz osób fizycznych wzrosły ok. 2,5 krotnie, a wydatki inwestycyjne 2,8 razy.
Mimo wysokiego wzrostu wydatków, zwłaszcza inwestycyjnych ich wielkość w
przeliczeniu na 1 mieszkańca należy do niższych i kształtuje się w środku tabeli
na 13 gmin powiatu lubartowskiego. Wśród wydatków kluczowe miejsce
zajmowały wydatki na oświatę i wychowanie – ok.38,8%, pomoc społeczną –
20,0% i administrację publiczną – 9,5% wartości wydatków budżetu gminy. Z
pozostałych wydatków budżetu – udział wydatków na ochronę zdrowia wynosił
- 0,39%, kulturę fizyczną i sport - 0,47%, na kulturę i ochronę dziedzictwa - 1,6%,
na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska – 8,5%, na gospodarkę
mieszkaniową - 0,44%.
3)
Ocenia się, że na obszarze gminy liczba pracujących (poza gospodarstwami
rolnymi) wynosi ok.1400 osób, w usługach nierynkowych pracuje 205 osób.
Liczba bezrobotnych liczy 800 osób, w tym kobiety - 408 osób. Według danych
statystycznych w rejestrze Regon jest zarejestrowanych 560 podmiotów (97,8 %
w sektorze prywatnym), według danych statystyki publicznej w roku 2002 było
zarejestrowanych 438 podmiotów (97,3% w sektorze prywatnym).
4)
O jakości życia istotnie świadczą warunki mieszkaniowe i wyposażenie mieszkań
w urządzenia sanitarne. Średnie wielkości dotyczące powierzchni mieszkań,
ich zagęszczenia i standardy w gminie kształtują się na poziomie zbliżonym do
przeciętnych dla województwa i powiatu. Wg danych statystyki publicznej
w gminie przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkań wynosi 89,7 m2
(w powiecie 79,8 m2, w województwie 73,7 m2), na jedną osobę przypada 26,1 m2
powierzchni użytkowej (w powiecie 24,6 m2, w województwie 23,9 m2), liczba izb
w mieszkaniu wynosi 4,07 (w powiecie 3,80, w województwie 3,73), liczba osób
na jedną izbę – 0,85 m (w powiecie 0,83 i województwie 0,80). Wszystkie
22
Strona 24
sołectwa są zwodociągowane. Na stan zasobów, liczący 3101 mieszkań liczba
przyłączy wodociągowych wynosi 2938 (ok. 94,7% ilości budynków
mieszkalnych), a liczba
przyłączy kanalizacyjnych 1353 (ok. 43,6 % ilości
mieszkań). W latach 1998 – 2009 liczba mieszkań wzrosła o ok. 20%, a
powierzchnia zasobów mieszkaniowych o 61,2%, podczas gdy wzrosty te
wynosiły odpowiednio 9,4% i 15,2%. Ruch budowlany znacznie przewyższa
procesy inwestycyjne we wszystkich gminach należących do powiatu
lubartowskiego, kształtuje się na poziomie tylko nieco niższym niż w mieście
Lubartów.
1.3 Bezpieczeństwo ludności i jej mienia
1) Stan bezpieczeństwa ludności i mienia zależy m.in. od warunków funkcjonowania
służb ochrony porządku i bezpieczeństwa, od stanu zagospodarowania,
występowania na obszarze źródeł zagrożeń. Gmina jest usytuowana w środkowej
części województwa, dość centralnie w obszarze powiatu lubartowskiego.
Podmiejski charakter gminy - niewielka odległość od miasta Lubartów i od stolicy
regionu, stanowiącego ośrodek administracyjno-usługowy mieszczący się w strefie
dojazdu w czasie ok. 40 minut, zapewnia
możliwość uzyskania dostępu do
placówek i instytucji specjalistycznych, w tym ochrony zdrowia i życia. Także w
przypadku zagrożenia życia czas uzyskania
pomocy jest zadowalający dla
bezpieczeństwa ludności. Biorąc pod uwagę lokalny dostęp do uzyskania pomocy
– w miejscowościach położonych w oddaleniu od drogi krajowej i dróg
wojewódzkich, ze względu na stosunkowo słaby stan techniczny dróg gminnych,
czas uzyskania pomocy w nagłych wypadkach jest niewystarczający dla ochrony
życia. Znaczący problem w aspekcie bezpieczeństwa ludności i jej mienia stwarza
żywiołowy proces urbanizacji, powodujący sytuowanie budynków mieszkalnych
w układach wielorzędowych, przy wewnętrznych drogach dojazdowych o
minimalnych parametrach użytkowych, często na zasadach służebności drogowej.
Taki sposób urbanizacji jest kolizyjny z prawidłowym kształtowaniem ładu
przestrzennego, powoduje utrudnienia dla rozwoju infrastruktury sanitarnej, także
ograniczony dostęp do budynków w przypadkach zagrożenia pożarowego i
zdrowia mieszkańców.
2) Droga krajowa nr 19 koncentrująca w tej części regionu wysoki ruch
komunikacyjny, przebiega na znacznych odcinkach poprzez układ osadniczy
gminy Lubartów, przez to stanowi zagrożenia dla bezpieczeństwa ludności.
Realizacja I etapu obwodnicy miasta Lubartów, znacząco wpłynęła ma poprawę
klimatu akustycznego miasta, a także częściowo na odcinku miejscowości Łucka.
Na swoim przebiegu w obrębie terenów zabudowanych w północnej, zachodniej i
środkowej części gminy naraża na uciążliwości odkomunikacyjne i zagrożenia
bezpieczeństwa mieszkańców. Dla poprawy bezpieczeństwa i minimalizowania
zagrożeń przewidywana jest przebudowa i poprawa parametrów drogi istniejącej, z
jednoczesnym przejęciem ruchu przez projektowaną drogę ekspresową S 19.
Odnotowuje się pogarszanie klimatu akustycznego (hałas) i aerosanitarnego na
pozostałych drogach publicznych. Największe zagrożenia wywołują - droga
23
Strona 25
wojewódzka nr 815 i drogi powiatowe, przebiegające przez tereny zabudowy
największych miejscowości gminy. Dla zwartej zabudowy mieszkaniowej
istniejącej w strefie oddziaływania dróg, zmniejszenie uciążliwości będzie
możliwe głównie przez sposób zagospodarowania terenu w pasach drogowych,
przede wszystkim przez tworzenie zieleni izolacyjnej.
3) Istotnym elementem bezpieczeństwa jest łączność i działanie służb ochrony
porządku. Posterunek policji jest zlokalizowany w ośrodku miejskim, poza
granicami gminy. Na terenie gminy funkcjonują liczne placówki ochotniczej straży
pożarnej, remizy i boksy dla sprzętu i pojazdów. Gmina posiada dość dobrze
rozwinięty dostęp do telefonizacji.
4) Na uwagę zasługują dość znaczące potencjalne zagrożenia pożarowe występujące
na obszarze gminy. Mają one swoje źródła w nakładających się przyczynach, do
których należy m.in. długa i rozczłonkowana granica polno-leśna, występujący
jeszcze udział zabudowy drewnianej i pogarszający się stan techniczny urządzeń i
przyłączy elektroenergetycznych, zalesienie w obszarze gminy. Wysokie
zagrożenia wynikają z możliwości występowania awarii sprzętu, kolizji
występujących przy przewozach paliw i materiałów łatwopalnych, a także z
przesuszenia w agrosystemach części gminy, które mogą prowadzić do
samozapaleń.
1.4 Warunki i stan rozwoju gospodarczego gminy
1) Wg danych rocznika statystycznego, na obszarze gminy stan podmiotów gospodarki
narodowej wpisanych do rejestru REGON liczył 568, z tego 14 podmiotów to spółki
handlowe (1 spółka z udziałem kapitału zagranicznego, 33 spółki cywilne,
2
spółdzielnie, 475 podmioty należy do osób fizycznych prowadzących działalność
gospodarczą). Na 1000 mieszkańców przypada 5,3 podmioty (średnie wskaźniki w
powiecie lubartowskim 5,7; w województwie lubelskim 6,9). Struktura podmiotów
gospodarczych wg sekcji przedstawia się następująco: 34 jednostek (ok. 4,2%)
należy do sekcji rolnictwo i leśnictwo, 99 jednostek
(ok.17,4 %) należy do sekcji
przemysł (w tym przetwórstwo przemysłowe - 87), 95 jednostek (16,7%) należy do
sekcji budownictwo, 182 podmiotów (32,0%) należy
do handlu i napraw, 30
podmiotów (5,3%) należy do sekcji transport, gospodarka magazynowa i łączność,
17 jednostek (ok.3,0%) należy do sekcji zakwaterowanie i gastronomia, 9 jednostek
(1,6%) należy do sekcji działalności finansowej i ubezpieczeniowej, 13 jednostek
(2,2%) należy do sekcji działalności profesjonalnej naukowej i technicznej, 35
jednostek (6,2%) należy do sekcji obsługa nieruchomości i firm. Do sektora
publicznego należy jedynie 12 jednostek (2,1 %), ok. 5,8% podmiotów
zarejestrowanych w systemie REGON. Zwracają uwagę różnice występujące w
danych statystycznych dot. działalności osób fizycznych i kwalifikacji podmiotów.
2) Z danych statystycznych wynika, że w ilości podmiotów gospodarki narodowej (bez
gospodarstw rolnych) do najpoważniejszych działów w obszarze gminy wiejskiej
Lubartów należą usługi handlu i naprawy oraz działalność produkcyjna i budow-
24
Strona 26
nictwo. Z pozostałych jednostek wyróżnia się działalność transportowa i magazynowa, sfera rolnictwa i leśnictwa, obsługa firm oraz gastronomia i zakwaterowanie.
Stan faktyczny odzwierciedla najbardziej korzystne sfery rozwoju związane z
położeniem gminy i tendencjami rynkowymi.
3) Na obszarze gminy funkcjonuje szereg przedsiębiorstw handlowo-usługowych i
produkcyjnych, w tym m.in.:
a. Zakład Handlowo-Produkcyjny "Dajana" - dystrybucja materiałów budowlanych, sprzedaż, transport - Trzciniec,
b. Betoniarstwo, kamieniarstwo, produkcja, usługi - Łucka,
c. Betoniarstwo, kamieniarstwo, produkcja, usługi, transport ciężarowy, usługi
budowlane, ślusarskie, stolarskie, hurtowa i detaliczna sprzedaż oraz
konfekcjonowanie materiałów ropopochodnych i artykułów przemysłowych Łucka,
d. Zakład Usług Specjalistycznych "Inter - Diesel - Serwice" - Skrobów
e. Betoniarstwo, produkcja, usługi transportowe – Annobór
f. Wytwarzanie wyrobów ze słomy i suchych kwiatów - Skrobów Kolonia,
g. Mechanika pojazdowa - Skrobów Kolonia,
h. Serwis - naprawa ciągników i maszyn rolniczych - Skrobów Kolonia,
i. Produkcja i sprzedaż mebli- Wincentów,
j. Cegielnia, produkcja i wypalanie cegły- Wincentów,
k. Handel materiałami przemysłowymi i budowlanymi, transport drogowy
ciężarowy, produkcja i handel artykułami z tworzyw sztucznych i metalowych Łucka Kolonia,
l. Zakład usługowy: naprawa samochodów ciężarowych, ciągników, blacharstwo,
lakiernictwo - Lisów,
m. Piekarnia Kajzerka - Lisów,
n. Wytwarzanie wyrobów ze słomy i suchych kwiatów - Majdan Kozłowiecki,
o. Branża drzewna (wytwórczość, usługi, handel) - Baranówka.
4) Gmina Lubartów wyróżnia się wysokim potencjałem krajobrazowoturystycznym oraz
stosunkowo niewielkim potencjałem rolniczym. Zgodnie z
uwarunkowaniami Planu Zagospodarowania Przestrzennego województwa
lubelskiego gmina jest położona w obszarze o walorach turystycznych o znaczeniu
ponadregionalnym. Na atrakcyjność turystyczno-wypoczynkową składają się
głównie walory przyrodnicze i krajobrazowe doliny Wieprza oraz Kozłowieckiego
Parku Krajobrazowego wraz z otuliną, a także lesistość (kompleksy leśne). Mimo
atrakcyjnych walorów turystycznych rozwój funkcji związanych z turystyką jest
jeszcze stosunkowo skromny. Gmina aktualnie pełni istotną rolę w weekendowym
wypoczynku ludności miejskiej. Na terenie gminy funkcjonują gospodarstwa
agroturystyczne w miejscowościach: Nowodwór,
Szczekarków, Stary Tartak,
Kolonia Skrobów. Na terenie d. POM-u
w Skrobowie rozwija się placówka
świadcząca usługi odnowy biologicznej i rehabilitacyjne, posiadająca zaplecze
noclegowe, funkcja ta ma charakter rozwojowy.
25
Strona 27
5) Wiodącym działem gospodarki w
gminie wiejskiej Lubartów pozostaje
gospodarka rolna. Według danych Powszechnego Spisu Rolnego z roku 2002 na
terenie gminy funkcjonowało 2494 gospodarstw rolnych. Zdecydowanie dominują
gospodarstwa indywidualne
o powierzchni 1-5 ha. Przeważają gospodarstwa
wielokierunkowe, drobnotowarowe, przy odnotowywanej tendencji do tworzenia
specjalizacji produkcji rolnej. Opisane elementy bonitacji gleb i waloryzacji
przestrzeni rolniczej dają stosunkowo niski poziom produktywności i opłacalność
gospodarstw rolnych, z pewnymi wyjątkami dotyczącymi enklaw o korzystniejszych
warunkach agrotechnicznych. W użytkowaniu gruntów obserwuje się ubytek w
powierzchni użytków rolnych na rzecz obszarów zalesionych lub przeznaczonych
na cele nierolnicze i nieleśne. W obsłudze gospodarki rolnej zaszły zasadnicze
zmiany, stosunkowo dobrze rozwinięta na obszarze gminy baza usług i zaplecza
obsługi rolnictwa jednostek spółdzielczych i państwowych poddana procesom
restrukturyzacyjnym, głównie własnościowym, w większości upadła, takich jak np.
POM w Skrobowie, SKR w Łucce, punkty Gminnej Spółdzielni „Samopomoc
Chłopska” oraz Spółdzielni Produkcyjnych w Woli Lisowskiej czy Wólce Rokickiej.
Jednostki te w większości zostały sprywatyzowane, nowe prywatne podmioty
gospodarcze nie są zainteresowane usługami rolniczymi, prowadzą własne kierunki
działalności usługowo-produkcyjnej dla ludności,
w większości o charakterze
ponadlokalnym. Stosunkowo najdłużej obsługą rolnictwa zajmowały się filie
Gminnego Związku Kółek i Organizacji
Rolniczych (SKR) znajdujące się w
miejscowościach Lisów, Nowodwór, Nowodwór Piaski i Baranówka, zlewnie mleka
Rejonowej Spółdzielni Mleczarskiej w Lubartowie, dostawcami byli drobni
producenci mleka. Również w tych jednostkach dokonały się procesy
restrukturyzacyjne, powodujące przekształcanie przeznaczenia użytkowania
obiektów i zaplecza terenowego. Utrzymały swoją funkcje, a także powstały nowe
jednostki (głównie w zabudowie zagrodowej) świadczące
usługi w zakresie
sprzedaży środków zaopatrzenia rolnictwa i materiałów budowlanych. W coraz
szerszym zakresie powstają specjalistyczne hurtownie. Procesy modernizacyjne
związane z dostosowaniem standardów technologicznych w mleczarniach – do
wymogów unijnych, spowodowały odbiór surowca bezpośrednio od producenta,
zatem obiekty zlewni przestały funkcjonować w dotychczasowej funkcji.
1.5 Sieć osadnicza
Sieć osadnicza gminy wiejskiej Lubartów liczy 24 miejscowości a 23 sołectwa, na
jedną miejscowość przypada ok. 662 ha powierzchni terenu, w tym 414 ha terenów
nieleśnych, a w ludności 444 mieszkańców. Do miejscowości o największej liczbie
mieszkańców należą: Skrobów Kolonia – 871 osób, Lisów – 851 osób, Łucka - 829
osób, Szczekarków - 693 osoby, Kolonia Łucka – 664 osoby, Rokitno - 632 osoby,
Brzeziny – 626 osób. Najmniejszą liczbę mieszkańców posiadają: Trójnia – 69 osób,
Majdan Kozłowiecki – 111 osób, Mieczysławka – 165 osób.
26
Strona 28
1.6 Struktura użytkowania terenów
Na łączną powierzchnię gminy 15 894 ha, użytki rolne zajmują 8 232 ha tj. 51,2%
powierzchni gminy; lasy i grunty leśne 6624 ha tj. 41,2% obszaru gminy.
Powierzchnia gruntów ornych liczy 6432 ha (40 % powierzchni gminy), łąk 1470 ha
(9,2%), pastwisk 230 ha (1,4%), a sadów ok. 100 ha (0,6%). Wody zajmują ok. 270 ha
(1,7%), a nieużytki 136 ha (0,85%). W strukturze użytkowania terenu wzrosła
powierzchnia terenów komunikacyjnych, zajmują one ok. 600 ha tj. ok. 3,7% oraz
terenów osiedlowych do ok. 700 ha (ok. 4,4 %). Intensywność zaludnienia wynosi
przeciętnie ponad 15 osób na 1 ha terenów osadniczych.
Powierzchnia gruntów komunalnych na obszarze gminy według danych urzędu
statystycznego zajmuje 225,2 ha, w tym grunty przekazane w trwały zarząd gminnym
jednostkom organizacyjnym - 10,8 ha, zaś przekazane w wieczyste użytkowanie
1,8 ha.
2. UWARUNKOWANIA STANU I ROZWOJU KOMUNIKACJI
2.1 Stan istniejący sieci drogowej
Gmina Lubartów należy do obszarów dobrze skomunikowanych o zróżnicowanej
sieci dróg publicznych. Tworzą ją: droga krajowa nr 19, trzy drogi wojewódzkie, 12
dróg powiatowych i 35 dróg gminnych. Ponadto, istnieją drogi wewnętrzne (nie
zaliczone do żadnej z ww. kategorii dróg) – dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych,
obsługujące tereny zabudowy mieszkaniowej i usługowo-produkcyjnej.
Niżej załączone tabele zawierają wykazy ww. dróg publicznych - zgodnie
z obowiązującym stanem prawnym, wraz z danymi dotyczącymi: numeru drogi, jej
klasy (w odniesieniu do drogi wojewódzkiej i dróg powiatowych), przebiegu, długości
drogi w obszarze gminy z uwzględnieniem nawierzchni twardej.
droga krajowa
Lp. Numer
drogi,
klasa
1.
długość
/km/
Nazwa ciągu drogowego
19
„GP”
Droga wraz z obwodnicą m. Lubartów
ogółem
13,0
twarde
13,0
16,6
16,6
Długość odcinka drogi krajowej wraz z obwodnicą miasta
w obszarze gminy
Lubartów wynosi 16,559 km. Droga gminna nr 103 677 L- w odcinku: koniec I-go
etapu obwodnicy Lubartowa – droga krajowa nr 19 (rondo w m. Łucka), została
przyjęta w zarządzanie przez GDDK i A Oddział Lublin, do czasu realizacji II-go
etapu obwodnicy m. Lubartów. Stan techniczny drogi krajowej jest zróżnicowany.
Stosownie do obowiązujących przepisów
szerokość
drogi klasy GP w liniach
rozgraniczających nie może być mniejsza niż 25,0 m, zalecana szerokość dla potrzeb
realizacji w pasie drogowych elementów infrastruktury drogowej wynosi min. 40,0 m.
27
Strona 29
drog i w ojew ó dzki e
Lp. Numer
długość
/km/
drogi,
klasa
ogółem
1.
2.
815 (G) Lubartów –Siemień-Parczew-Wisznice
828 (Z) Grabów-Krasienin - Niemce-Jawidz
3.
829 (G) Łucka – Łęczna- Biskupice
Razem
twarde
x
x
x
x
x
11,0
x
11,0
Drogi wojewódzkie generalnie są zaliczane do powiązań o wysokiej dynamice
wzrostu ruchu pojazdów, wymagających parametrów klasy G lub GP. Ich szerokość
w liniach rozgraniczających winna wynosić 25,0-30,0 m. W obszarze gminy
Lubartów jak wskazano w tabeli dwóm drogom wojewódzkim przyznano klasę G,
jednej klasę Z; w stanie faktycznym parametry dróg na przeważających odcinkach
spełniają co najwyżej wymagania przewidziane dla klasy Z. Według map ewidencji
gruntów, szerokość w liniach rozgraniczających wynosi od 15 do 24 m, co świadczy,
że stan prawny pasa technicznego danej drogi nie jest w całości uregulowany (nie jest
wykupiony przez zarządcę dróg wojewódzkich).
drogi powiatowe:
Lp.
Numer
drogi,
klasa
długość
/km/
ogółem
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
1528 L
„Z/G”
1539 L
„L/Z”
1541 L
„L”
1542 L
„L”
1543 L
„L”
1545 L
„L/Z”
1546 L
„L”
1550 L
„L”
1551 L
„L”
od drogi gm. m. Lubartów-KamionkaKierzkówka-do drogi wojewódzkiej nr 809
od drogi krajowej nr 19 – Firlej- PrzypisówkaLubartów do drogi wojewódzkiej nr 815
od drogi powiatowej nr 1528 L – Skrobów-Wola
Mieczysławska – do drogi powiatowej nr 1531 L
od drogi powiatowej nr 1541L- Mieczysławka do drogi krajowej nr 19
od drogi powiatowej nr 1528L –SiedliskaSkrobów do drogi powiatowej nr 1541 L
Od drogi powiatowej nr 1528 L –Siedliska –
Kozłówka- Nowodwór do dr.gm. m.Lubartów
od drogi powiatowej nr 1545 L Kozłówka Dąbrówka – (Nasutów-Dys)
Lubartów – Annobór-(Nowy Staw) – (Niemce)
3,207
od drogi gminnej m. Lubartów-Chlewiska- Pałecznica –Tarło Kol.- do drogi woj.nr 821
0,961
twarde
6,349
6,086
2,517
1,6022
4,886
5,161
8,208
28
Strona 30
10.
11.
12.
1557 L
„Z/G”
1558 L
„L”
1560 L
„L”
od drogi kraj nr 19-Łucka-Kaznów – do drogi
wojewódzkiej nr 821
od drogi powiatowej nr 1551 L-ChlewiskaSerniki -do drogi powiatowej nr 1557L
(Niemce)-Rokitno-skrzyż. z dr. woj. nr 829 –
Czerniejów- do drogi powiatowej nr 1559 L
Razem:
1,893
1,753
5,112
47,735
37,0
Sieć dróg powiatowych liczy 47,7 km. Z powyższej tabeli wynika, że tylko ok.
80% sieci dróg powiatowych ma twardą nawierzchnię. Zdecydowana większość dróg
powiatowych, utwardzonych posiada nienormatywne szerokości pasów drogowych.
Szerokość poszczególnych odcinków jest zmienna, najczęściej wynosi 14,5 m
w liniach rozgraniczających, zaś szerokość jezdni 5,5 – 6,0 m, co również świadczy
o tym, że nie jest uregulowany stan prawny pasów technicznych dróg – nie są
wykupione grunty przeznaczone pod drogi przez zarządcę dróg powiatowych.
drogi gminne:
Numer
drogi,
Lp
1.
103347 L
2.
103348 L
3.
103349 L
4.
5.
(klasa drogi)
Skrobów-dr pow. 1541 L-Mieczysławka – dr. pow.1542L
(D)
dr. pow. 1539 L-Lisów-Wola Lisowska-gran. Gminy Firlej
(L)
długość
/km/
ogółem twarde
2,350
5,100
2,328
dr. krajowa nr 19- Lisów-droga gminna 103348L
(D)
0,400
0,400
103350 L
dr. pow. 1545 L-Nowodwór- Skrobów Kol- dr.pow. 1528 L
(L)
2,345
2,345
103351 L
dr. pow. 1545 L- Nowodwór- dr. pow. 1545 L
2,200
0,310
dr. pow. 1545 L-Nowodwór (Zagrody)-Skrobów Kol- droga
pow. 1528 L (L)
dr. pow. 1545 L-Zagrody-Annobór Kol.- droga pow. 1550 L
(L)
2,150
1,284
2,800
1,803
dr. pow. 1550L-Annobór Kol. -Łucka – dr. kraj. Nr 19
3,500
0,394
dr.gm. 103374 L-Nowodwór –Majdan Kozł- Wandzingranica pasa kolei (L)
dr. pow. 1545 L-Nowodwór – Stary Tartak- granica gminy
Niemce (D)
Nowy Staw-Nasutów Dwór-dr.woj. nr 828-Nasut.LipkiPólko-dr. pow. 1546L (D)
dr. kraj. nr 19-Stary Tartak-Stoczek-dr. woj.nr 828
(nieciągłość)-Stoczek Kolonia- Pólko (D)
7,400
4,473
9,100
-
1,140
1,140
11,400
11,400
dr wojew. nr 829 –Wólka Rokicka-dr woj. nr 829
(L)
dr wojew. nr 829 –Baranówka-Trzciniec-dr kraj. nr 19
1,873
1,873
1,169
0,402
2,600
1,432
(L)
6.
103352 L
7.
103353 L
8.
103354 L
(L)
9.
103355 L
10
103356 L
11
103357L
12.
103358 L
13
103359 L
14
103360 L
(L)
15
103361L
dr gminna 103377L –Trzciniec-dr krajowa. nr 19 (L)
29
Strona 31
16
103362L
dr. pow. 1557L-Łucka Kol. – granica m. Lubartów
1,900
1,117
dr wojew. nr 829 –Łucka- Lubartów- ul. Łąkowa
(D)
dr wojew. nr 815 –Szczekarków-dr woj. nr 815
(L)
dr wojew. nr 815 –Szczekarków
(D)
2,600
1,896
1,408
1,408
1,450
-
dr wojew. nr 815 –Szczekarków-Brzeziny- dr.pow. 1539L
5,400
0,838
4,400
1,069
1,729
1,729
1,800
-
(L)
17
103363 L
18
103364 L
19
103365 L
20
103366 L
(L)
dr . pow. 1539 L–Lisów- Brzeziny-dr gm. 103365 L
(L)
dr . pow. 1539 L–Brzeziny-dr gm. 103366 L
(L)
dr . kraj. nr 19 (obwod) -Wincentów-dr . kraj. nr 19
(D)
21
103367L
22
103368 L
23
103369 L
24
103370 L
dr. pow. 1541 L-Skrobów- Zagrody Lubart.- granice miasta
Lubartów (D)
1,700
-
25
103371 L
1,800
-
26
103372 L
1,600
-
27
103373 L
2,100
-
28
103374 L
1,625
-
29
103375 L
0,758
0,758
30
103376 L
1,100
-
31.
103377 L
0,940
0,940
32
103378 L
dr pow. 1528L –Skrobów Kol- dr. pow. 1541L
(D)
dr . pow. 1545 L–Nowodwór-dr gm. 103350L
(D)
dr . pow. 1545 L–Nowodwór-dr gm. 103356 L
(D)
dr . pow. 1545 L–Nowodwór- lasy państwowe
(D)
dr. gminna 103355 L–Wandzin - dr kraj. nr 19
(L)
dr.gminna 103365 L–Brzeziny - gr gminy Niedźwiada
(D)
dr . pow. 1545 L–Nowodwór Piaski-dr gm. 103353L
(L)
dr . gminna 103354 L–Wandzin-dr gminna 103355L
(D)
1,900
-
33
103379 L
2,200
-
34
103380 L
0,703
0,703
35
103671 L
dr . gmin 103364 L–dr gmin. 103366L - Lisów
(D)
dr. kraj. nr 19- Wola Lisowska-droga gminna 103348L
(D)
dr. kraj. nr 19- Wola Lisowska-droga gminna 103348L
(D)
0,450
-
93,09
40,042
Razem:
oznaczenia klas dróg: „GP”- główne ruchu przyśpieszonego, „G” – główne, „Z”- zbiorcze,
„L” - lokalne
Na obszarze gminy Lubartów łączna długość dróg znajdujących się w sieci dróg
publicznych wynosi ok. 164 km, długość dróg twardych liczy ok. 100,0 km, co daje
wskaźnik 102 km/100 km2, gdy w województwie średni wskaźnik wynosi 118 km/100
km2.
30
Strona 32
Wskaźnik gęstości dróg gminnych twardych w gminie kształtuje się na poziomie
średniego wskaźnika w regionie (ok. 24 km/100 km2). Stan techniczny dróg gminnych
jest zróżnicowany, ale w porównaniu do pozostałych dróg publicznych gorszy, udział
dróg utwardzonych wynosi ok. 43%. Drogi obsługujące zwartą zabudowę są
utwardzone w całości lub w części. Znaczny jest udział odcinków nieutwardzonych;
przy czym nieutwardzone są głównie drogi wnioskowane do zmiany ich kategorii (tj.
wyłączenia z sieci dróg gminnych). Nie jest również uregulowany stan prawny terenów
przeznaczonych na drogi, istniejące przebiegi dróg gminnych nie spełniają wymogów
obowiązujących przepisów, w zakresie zachowania minimalnej szerokości w liniach
rozgraniczających. Zgodnie z mapami ewidencyjnymi szerokość dróg gminnych jest
różna na poszczególnych odcinkach i wynosi od 3-4 m do 8 m. Poza koniecznością
utwardzenia dróg gruntowych, istnieje pilna potrzeba poszerzenia jezdni i utwardzenia
poboczy.
W wyniku analizy układu sieci dróg gminnych i wewnętrznych stwierdza się, że
sieć dróg gminnych powinna być skorygowana
i dostosowana do aktualnych i
przewidywanych potrzeb.
2.2 Obsługa transportowa i zaplecze techniczne
Placówki i urządzenia obsługi komunikacyjnej koncentrują się głównie w mieście
Lubartów, który spełnia funkcje węzła komunikacyjnego o randze regionalnej. W
ośrodku miejskim istnieje dworzec autobusowy i przystanki do obsługi komunikacji
publicznej, opartej na przewozach autobusowych PKS i busów, a także profesjonalne
stacje diagnostyki i napraw samochodów.
W obszarze gminy wiejskiej występują przystanki zadaszone, większość jednak ma
charakter przystanków doraźnych, usytuowanych w poszerzonej jezdni dróg
wojewódzkich i powiatowych. W obrębie gminy znajdują się zakłady obsługi
motoryzacji i transportu, a także istniejąca stacja paliw w miejscowości Kolonia
Łucka przy drodze krajowej. W miejscowości Szczekarków jest projektowana stacja
paliw.
3. UWARUNKOWANIA STANU I ROZWOJU INFRASTRUKTURY
TECHNICZNEJ
Gmina Lubartów charakteryzuje się stosunkowo wysokim stopniem rozwoju
infrastruktury technicznej. Według stanu na dzień 31.12.2006 r stopień
zwodociągowania gminy wynosił 100%, natomiast stopień skanalizowania 30,6%.
Sieć średniego napięcia jest doprowadzona do wszystkich sołectw na terenie gminy.
Sieć gazowa wysokoprężna przebiegająca przez obszar gminy posiada długość 4,2 km.
Całkowita
długość sieci gazowej wynosi niecałe 30 km, zaopatruje ona ok. 10%
gospodarstw domowych w gminie.
3.1 Zaopatrzenie w wodę
Na terenie gminy długość rozdzielczej sieci wodociągowej wynosi 229,9 km,
przyłączenia do sieci wodociągowej budynków mieszkalnych i zbiorowego
zamieszkania mają długość 134,5 km, a liczba przyłączy prowadzących do budynków
31
Strona 33
mieszkalnych (gospodarstw) – 2 938. Gospodarstwa , które nie przyłączyły się do sieci
wodociągowej korzystają z własnych studni kopanych oraz głębinowych. Zbiorowym
zaopatrzeniem w wodę objęto wszystkie sołectwa. Ludność zaopatrywana jest w wodę z
5 eksploatowanych ujęć wód podziemnych, do których należą:
komunalne ujęcie wody dla Lubartowa, zlokalizowane na terenie miasta oraz w
obrębie Nowodwór b.m. Lubartów, o maksymalnej wydajności eksploatacyjnej
Qe=880m3/h, przy depresji s=18-27 m, składające się z pięciu czynnych studni o
głębokościach do 85,0 m, ujmujących zwierciadło wód kredowych o charakterze
napiętym. Ujęcie zaopatruje w wodę miasto Lubartów oraz miejscowości na terenie
gminy wiejskiej: Annobór, Annobór – Kolonia, Majdan Kozłowiecki, Nowodwór,
Nowodwór Piaski, Wincentów, Wola Lisowska, Wola Mieczysławska, część
miejscowości Skrobów i Skrobów Kolonia;
Chlewiska – d. Lubartowskie Zakłady Garbarskie w Lubartowie – ujęcie wody
o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w kat „B” w wysokości 60 m3/h przy
depresji s = 22,5 m. W skład ujęcia wchodzą dwie studnie o głębokościach 70,0 m,
ujmujące kredowe zwierciadło wody. Aktualnie ujęcie zaopatruje w wodę
miejscowość Chlewiska;
komunalne ujęcie Wandzin, o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w
wysokości Qe=26 m3/h przy s=4,4 m. Dwie studnie o głębokościach 70 m, ujmują
wody kredowe o charakterze napiętym, które nawiercono na głębokościach 53 i 38
m, a zwierciadło wody ustabilizowało się na głębokościach 2,4-3,0 m p.p.t. Do
wodociągu podłączone są miejscowości Wandzin i Majdan Kozłowiecki;
komunalne ujęcie Rokitno, o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych Qe=48,0
m3/h, przy depresji s=7,0 m. Dwie studnie o głębokościach 80,0 m ujmują wody
piętra kredowego o zwierciadle napiętym, które nawiercono na głębokości 22,9 m, a
ustabilizowało się na głębokości 11,5 m p.p.t. Wodociąg zasila w wodę
miejscowości: Rokitno, Baranówka, Wólka Rokicka, Kol. Rokitno i Trzciniec;
ujęcie gminne d. POM Skrobów, o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych
Qe=70,m3/h przy depresji s=24,0 m. W skład ujęcia wchodzą dwie studnie o
głębokościach 50 i 95,0 m. Ujęcie wody zasila w wodę część mieszkańców
Skrobowa (bloki d. POM,
domki jednorodzinne oraz zakłady i placówki
zlokalizowane na terenie d. POM).
Ponadto miejscowość Trójnia zasilana jest z ujęcia wody zlokalizowanego w
miejscowości Przypisówka gm. Firlej.
Strefyochronnekomunalnychujęćwody
Strefy ochronne ujęć wody ustanawia się w celu zapewnienia odpowiedniej jakości
wody ujmowanej do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz
zaopatrzenia zakładów wymagających wody wysokiej jakości, a także ze względu na
ochronę zasobów wodnych.
Zgodnie z art.52 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, strefę ochronną
ujęcia wody stanowi obszar, na którym obowiązują zakazy, nakazy i ograniczenia w
zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wody. Strefę ochronną dzieli się na
teren ochrony – bezpośredniej i pośredniej.
32
Strona 34
Strefę ochronną wyznacza się na podstawie wyników przeprowadzonych badań
hydrogeologicznych, hydrograficznych i geomorfologicznych. Istniejące
warunki
hydrogeologiczne nie zabezpieczają wód kredowych przed migracją zanieczyszczeń
antropogenicznych.
Ze względu na istniejące warunki hydrogeologiczne tj. związek hydrauliczny
wszystkich poziomów wodonośnych na dużych przestrzeniach, decyzjami Wojewody
Lubelskiego, na terenie gminy ustanowiono strefy ujęć wody tj.:
komunalnego ujęcia wody w Lubartowie; decyzja z dnia 1997.06.10,
znak:OS.II.6210/201/97 ustanawiająca strefy ochronne, obejmuje:
1) Strefy ochrony bezpośredniej:
- dla studni nr I, II i III o wymiarach 22,0x22,0 m i powierzchni 484,0 m2
- dla studni nr IVa i IV b o wymiarach 40,0x22,0 m
- dla studni nr IIa – teren wygrodzonej stacji wodociągowej,
2) strefę ochrony pośredniej - zewnętrznej w kształcie wieloboku o powierzchni
870,6 ha, na terenie miasta i gminy Lubartów.
W obszarze stref wprowadzono następujące nakazy i zakazy:
W strefie ochrony bezpośredniej:
1) obowiązuje zakaz:
1) odprowadzania wód opadowych w taki sposób, aby nie mogły przedostawać się do
urządzeń służących do poboru wody,
2) obowiązują nakazy:
a) zagospodarowania terenu zielenią,
b) ograniczenia do niezbędnych potrzeb przebywania osób nie zatrudnionych na stałe
przy urządzeniach służących do poboru wody,
c) szczelnego odprowadzania poza granicę strefy ochronnej ścieków z urządzeń
sanitarnych, przeznaczonych do użytku osób zatrudnionych przy urządzeniach
służących do poboru wody.
W strefie ochrony pośredniej:
1) obowiązują zakazy:
a) wprowadzania ścieków do ziemi i wód powierzchniowych,
b) rolniczego wykorzystania ścieków, w tym stosowania gnojowicy,
c) stosowania środków ochrony roślin o wysokiej toksyczności,
d) budowy dróg tranzytowych bez wykonania kanalizacji burzowej w ich obrębie,
e) lokalizowania magazynów produktów ropopochodnych i rurociągów do ich
transportu,
f) utylizacji ścieków przez doły chłonne,
g) budowy zakładów przemysłowych zagrażających jakości wód,
h) lokalizowania dużych ferm hodowlanych,
i) stosowania i przechowywania środków chemicznych i toksycznych środków bez ich
zabezpieczenia przed możliwością infiltracji do gruntu,
j) budowy nowych ujęć wody,
k) lokalizowania składowisk odpadów,
l) eksploatacji kopalin,
33
Strona 35
2) obowiązuje nakaz:
a)objęcia okresowymi kontrolami PIOŚ inwestycji mogących pogorszyć stan
środowiska i znajdujących się w strefie ochronnej (w tym głównie stacji paliw
płynnych).
ujęcia wody Lubartowskich Zakładów Garbarskich w Chlewiskach; decyzja z dnia
1995.08.19, znak:OS.II.6210/288/95 ustanawiająca strefy ochronne, obejmuje:
1) Strefę ochrony bezpośredniej studni nr 1 i 2, w kształcie prostokąta o wymiarach:
32,0 x 137,0 m,
2) Strefę ochrony pośredniej – zewnętrznej o powierzchni 220 ha.
W obszarze stref wprowadzono następujące zakazy i nakazy:
W strefie ochrony bezpośredniej:
1) obowiązują zakazy:
a. użytkowania gruntów do celów nie związanych z eksploatacją ujęcia wody (tj.
budowy urządzeń i wykonywania czynności nie związanych bezpośrednio z
eksploatacją lub remontem studni),
b. gromadzenia śmieci i magazynowania wszelkich środków chemicznych i łatwopalnych,
2) obowiązują nakazy:
a. odprowadzenia wód opadowych w taki sposób, aby nie mogły przedostać się do
urządzeń służących do poboru wody,
b. zagospodarowania terenu zielenią,
c. ograniczenia do niezbędnych potrzeb przebywania osób nie zatrudnionych na
stałe przy urządzeniach służących do poboru wody.
W strefie ochrony pośredniej obowiązują zakazy:
a) wprowadzania ścieków komunalnych i gospodarczych do ziemi i wód
powierzchniowych,
b) rolniczego wykorzystania ścieków, w tym stosowania gnojowicy,
c) intensywnego nawożenia gruntów nawozami mineralnymi tj. stosowania
nawozów sztucznych w dawkach przekraczających 150 kg/ha czystego
składnika nawozów azotowych, fosforowych i potasowych, w tym 20 kg/ha
nawozów azotowych (tj. 40 kg N/ha/rok),
d) używania wysokotoksycznych i trudno rozkładających się środków ochrony
roślin, zawierających w swoim składzie lindan i inne z grupy chlorowanych
węglowodorów,
e) gromadzenia odpadów szczególnie w wyrobiskach po piasku i torfie,
f) lokalizowania wysypisk i wylewisk odpadów komunalnych i przemysłowych,
g) lokalizowania dużych ferm hodowlanych,
h) lokalizowania zakładów przemysłowych i stacji paliw bez uzgodnienia z
Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną i Wydziałem Ochrony
Środowiska UW w Lublinie,
i) lokalizowania cmentarzy i grzebania zwierząt.
34
Strona 36
Ponadto zakazuje się w strefie ochrony pośredniej lokalizacji przedsięwzięć
związanych z termicznym przekształcaniem odpadów, w szczególności spalarni
odpadów medycznych.
Zakaz ten nie dotyczy:
a) kotłowni przyzakładowych, w których następuje spalanie odpadów produkcyjnych,
b) zakładu przerobu odpadów z tworzyw sztucznych.
W przypadku zmiany warunków decyzji ustanawiających strefy ochronne poprzez
wydanie nowej decyzji administracyjnej w strefach ochronnych ujęć wody obowiązywać będą zakazy i nakazy ustalone
w znowelizowanych decyzjach, zgodnie z
przepisami prawa wodnego.
3.2 Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
Długość sieci kanalizacji sanitarnej (kolektory i sieć rozdzielcza) wynosi 74,4 km, w
tym czynnej sieci sanitarnej wynosi 25,6 km. Przyłączonych jest do niej 1353
budynków mieszkalnych, tj. ok. 45% wszystkich gospodarstw domowych na terenie
gminy. Uzupełnieniem tego sytemu są zbiorniki bezodpływowe (szamba), których na
terenie gminy funkcjonuje aktualnie 1250. Ścieki z terenu gminy Lubartów w znacznym
stopniu odprowadzane są do komunalnej oczyszczalni ścieków w Lubartowie,
komunalnej oczyszczalni ścieków w Rokitnie oraz
komunalnej oczyszczalni w
Skrobowie. Aktualnie z terenu gminy wiejskiej do komunalnej oczyszczalni
w
Lubartowie kierowane są ścieki z następujących miejscowości: Brzeziny, Szczekarków,
cz. Wincentów, Chlewiska, Lisów, Łucka, Kol. Łucka.
Rozporządzeniem Nr 58 Wojewody Lubelskiego z dnia 7 października 2005 r. w
sprawie wyznaczenia aglomeracji Lubartów, wyznaczono obszar o równoważnej
liczbie mieszkańców 54 265, wyposażony w oczyszczalnię ścieków o przepustowości
6 100 m3/d, zlokalizowaną w mieście Lubartów. W ramach ustaleń Krajowego
Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych, obszar aglomeracji
Lubartów
powinien zostać w pełni skanalizowany do końca 2015 roku. W skład aglomeracji
wchodzą miasto Lubartów oraz miejscowości położone na terenie gminy wiejskiej tj.
Annobór, Annobór Kolonia, Brzeziny, Chlewiska, Lisów, Łucka, Łucka Kolonia,
Mieczysławka, Nowodwór, Nowodwór Piaski, Szczekarków, Trójnia, Wola Lisowska,
Wincentów.
Na terenie gminy w miejscowości Skrobów Kolonia (POM) zlokalizowana jest
mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 100 m3/d. Do
oczyszczalni odprowadzane są ścieki z budynków mieszkalnych siecią kanalizacyjną
o długości 1,5 km (ok.26 przyłączy).
W miejscowości Rokitno zlokalizowana jest mechaniczno-biologiczna
oczyszczalnia ścieków o przepustowości 412 m3/d, eksploatowana przez Miejskie
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Lublinie. Oczyszczalnia
przyjmuje ścieki
komunalne, ścieki bytowe oraz część odcieków ze składowiska
odpadów w Rokitnie.
Do zbiorczego systemu kanalizacyjnego podłączone są miejscowości: Baranówka,
Wólka Rokicka – wieś, Wólka Rokicka-Kolonia, Rokitno, Trzciniec, Wandzin i część
miejscowości Majdan Kozłowiecki.
Uzupełnieniem tego systemu jest 12 przydomowych oczyszczalni ścieków.
35
Strona 37
3.3 Gospodarka odpadami
Gmina Lubartów jest członkiem Związku Komunalnego Gmin Ziemi Lubartowskiej
(w skład porozumienia wchodzą gminy: Lubartów, miasto Lubartów, Niedźwiada,
miasto Ostrów Lubelski, Ostrówek, Serniki), którego celem statutowym jest
opracowanie i wdrożenie kompleksowego programu gospodarki odpadami.
Szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy określają:
- Uchwała Nr XII/65/2013 Zgromadzenia Związku Komunalnego Gmin Ziemi
Lubartowskiej z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie uchwalenia "Regulaminu
utrzymania czystości i porządku na terenie Związku Komunalnego Gmin Ziemi
Lubartowskiej w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi”(Dz. Urz. Woj.
Lub. z 2013 r. poz. 2329) oraz
- Uchwała Nr XXV/191/13 Rady Gminy Lubartów z dnia 12 czerwca 2013 r. w
sprawie uchwalenia "Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy
Lubartów w zakresie nie objętym Regulaminem utrzymania czystości i porządku na
terenie Związku Komunalnego Gmin Ziemi Lubartowskiej" (Dz. Urz. Woj. Lub. z 2013
r. poz. 3238).
Na terenie gminy funkcjonują dwa składowiska odpadów komunalnych:
- w Rokitnie, należące do gminy miejskiej Lublin, administrowane przez Miejskie
Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Lublinie,
- w Nowodworze, prowadzone przez Zakład Gospodarki Komunalnej w Lubartowie
(gmina miasto Lubartów).
Składowisko odpadów w Rokitnie jest największym eksploatowanym obecnie
składowiskiem odpadów w regionie lubelskim, zajmuje wyrobiska po kopalni piasku
(22 m poniżej poziomu terenu). Całkowita powierzchnia składowiska wynosi ponad
38 ha i jest podzielona na dwa duże etapy inwestycyjne. Etap I: zadanie 1 – związane
z realizacją I niecki, Zadanie 2 – związane z realizacją II niecki; Etap II – rezerwa
terenu pod budowę kolejnych niecek składowiska. Użytkowanie części eksploatacyjnej
pierwszego zadania (niecki I) zakończono w 2002 r. Przeprowadzono rekultywację
techniczną składowiska w
kierunku rolnym, wykonano instalacje ujęcia i
zagospodarowania biogazu z I niecki. Niecka II jest obecnie w trakcie eksploatacji.
Etap II eksploatacji składowiska odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne w
Rokitnie obejmuje tereny poeksploatacyjne kopalni piasku pozostające (w większości)
we władaniu Gminy Lublin, rezerwowane na budowę III niecki składowiska odpadów.
Złoże odpadów jest izolowane od gruntu rodzimego warstwą wyrównującą z
piasku oraz jedną (w przypadku zbocza) lub dwiema (w przypadku dna) warstwami
nieprzepuszczalnej folii polietylenowej o dużej gęstości (PEHD). Dno niecki
zabezpieczone jest dwiema membranami PEHD, przedzielonymi dystansową warstwą
piasku. Na górnej folii jest dodatkowo położona geowłóknina. Wody odciekowe
zbierane są przez system drenażu nadfoliowego i przepompowywane do dwóch
zbiorników retencyjnych, następnie przez sieć kanalizacji sanitarnej odcieki
odprowadzane są do oczyszczalni ścieków w Rokitnie, część do oczyszczalni Hajdów
w Lublinie. II niecka wyposażona jest
również
w drenaż międzyfoliowy
(kontrolowany
poprzez regularnie przeprowadzane
badania monitoringowe,
36
Strona 38
obejmujące: poziom i jakość wód podziemnych, jakość wód odciekowych, skład gazu
składowiskowego, strukturę i skład opadów, osiadanie powierzchni składowiska,
wielkość opadów atmosferycznych. Teren składowiska jest ogrodzony metalową
siatką, otoczony ochronnym pasem zieleni izolacyjnej i całodobowo strzeżony.
Eksploatowana instalacja do składowania odpadów innych niż niebezpieczne i
obojętne o zdolności przyjmowania ponad 10 ton odpadów na dobę i o całkowitej
pojemności ponad 25 000 ton zlokalizowana w Rokitnie posiada pozwolenie
zintegrowane wydane przez Wojewodę Lubelskiego Nr PZ 1/2005 z dnia 30 czerwca
2005 r., znak: ŚiR.V.6618/29-12/04/05, zmienione decyzją Marszałka Województwa
Lubelskiego Nr PZ 9/2010 z dnia 11 czerwca 2010 r., znak: RŚ.V.IŁ.7624/12/10 oraz
Nr PZ/22/2010 z dnia 5 sierpnia 2010 r.., znak: RŚ.V.IŁ.7624/12/10 oraz Nr PZ/
15/2011 z dnia 20 lipca 2011 r., znak: RŚ.V.IŁ.7624/12/10. Eksploatacja prowadzona
jest zgodnie z „Instrukcją eksploatacji składowiska odpadów innych niż obojętne i
niebezpieczne w miejscowości Rokitno, Gm. Lubartów, woj. lubelskie”, zatwierdzoną
decyzją Marszałka Województwa Lubelskiego znak: RŚ.V.IŁ.76384/9/10 z dnia 31
maja 2010 r. i w części zmienioną decyzją z dnia 5 sierpnia 2010 r. znak:
RŚ.V.IŁ.76384/9/10.
Nieczystości ciekłe dostarczane są przez podmioty uprawnione do punktów zlewnych
przy oczyszczalniach ścieków w: Lubartowie, Skrobowie Kolonii, Firleju, Wielkiem w
gminie Abramów.
Problemem na terenie gminy są „dzikie” wysypiska odpadów, szczególnie
widoczne w rejonach dróg przebiegających przez lasy, na obrzeżach lasów oraz na
terenach po eksploatacji surowców mineralnych.
3.4 Zaopatrzenie w ciepło i gaz
Gospodarka cieplna w gminie oparta jest na lokalnych kotłowniach lub
indywidualnych urządzeniach grzewczych opalanych przeważnie paliwem stałym lub
gazem ziemnym.
Według dostępnych danych, na terenie gminy całkowita długość sieci gazowej
wynosi 29,56 km. Z tego źródła energii korzystają 383 gospodarstwa domowe, co
stanowi 9,7% wszystkich gospodarstw domowych. Gmina Lubartów zaopatruje się w gaz
przewodowy ziemny z gazociągu wysokiego ciśnienia DN 200/100 Samoklęski –
Lubartów, poprzez stację redukcyjno-pomiarową we wsi Skrobów Kolonia.
W 2007 r. zakończono budowę sieci gazowej z przyłączami dla wsi Baranówka,
Wólka Rokicka Kolonia, Wólka Rokicka i Rokitno, z tranzytem przez Łuckę i Łuckę
Kolonię.
37
Strona 39
4. ELEKTROENERGETYKA
4.1. Elektroenergetyczna sieć przesyłowa (obiekty i sieci o napięciu 220 kV
i wyższym)
Na terenie gminy Lubartów nie ma elektroenergetycznych sieci przesyłowych jak
również nie ma stacji przesyłowej.
4.2. Elektroenergetyczna sieć dystrybucyjna - obiekty i sieci o napięciu 110 kV
i niższym
Źródła zasilania oraz linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia 110 kV
Na terenie gminy nie ma stacji transformatorowej WN/SN tzw. Głównego Punktu
Zasilającego. Podstawowym źródłem zasilania dla gminy i miasta Lubartów jest
istniejący na terenie miasta , przy ulicy Nowodworskiej GPZ Lubartów 110/15 kV. GPZ
Lubartów włączony jest do układu sieci wysokiego napięcia dwiema liniami WN 110
kV, które stanowią powiązanie ze stacją transformatorową 400/110 kV Lublin
Systemowa i GPZ Kock. Zatem przez teren gminy przebiega linia elektroenergetyczna
wysokiego napięcia do GPZ Kock.
4.3.Sieć elektroenergetyczna średniego napięcia SN-15 kV i stacje transformattorowe 15/04 kV
Energia elektryczna dostarczana jest przez układ linii magistralnych średniego
napięcia, powiązanych głównie z GPZ Lubartów , stacji transformatorowej 400/110
kV Lublin Systemowa Rudnik, GPZ Lubartów i GPZ Kock. Sieć elektroenergetyczna
średniego napięcia SN-15 kV jest generalnie w wykonaniu napowietrznym, tylko na
krótkich odcinkach zrealizowana jest w wykonaniu kablowym doziemnym.
Linie średniego napięcia zasilają stacje transformatorowe 15/04 kV; na terenie
gminy istnieją przeważnie słupowe stacje transformatorowe, w kilku przypadkach
zostały zainstalowane stacje innego typu; wieżowe lub wnętrzowe. Moc poszczególnych
stacji kształtuje się od 30 kVA do 250 kVA (rezerwa do 630 kVA w stacjach
wnętrzowych), w zależności od zapotrzebowania na energię elektryczną w
poszczególnych rejonach.
4.4. Sieć niskiego napięcia
Energia elektryczna dosyłana jest do indywidualnych odbiorców liniami
elektroenergetycznymi niskiego napięcia. Sieć elektroenergetyczna niskiego napięcia
zasilająca i oświetleniowa jest w wykonaniu napowietrznym, tylko w niewielkim
procencie w wykonaniu kablowym, doziemnym - są to przeważnie krótkie odcinki linii
zrealizowane do zasilania nowych budynków mieszkalnych, letniskowych lub
usługowych.
4.5. Ocena wyposażenia i zaopatrzenia gminy
Generalnie zużycie energii od kilku lat utrzymuje się na jednakowym poziomie.
Nieznaczny wzrost zapotrzebowania na energię zauważa się w związku z realizacją
nowej zabudowy mieszkaniowej oraz
modernizacją gospodarstw domowych.
38
Strona 40
Jednocześnie nastąpił spadek
zużycia energii w gospodarstwach produkcyjnych,
zakładach i usługach, które ograniczyły działalność bądź zostały zlikwidowane.
Obecnie nie ma ograniczeń technicznych w dostarczeniu energii elektrycznej do
nowych odbiorców, w dłuższym terminie może być uzasadniona wymiana lub
instalacja nowych stacji transformatorowych 15/04 kV, zgodnie z warunkami
określonymi przez Zakład Energetyczny.
5. TELEKOMUNIKACJA
Gmina należy do strefy numeracyjnej Lublina. Łączność telefoniczna jest
zautomatyzowana.
Wszystkie miejscowości w gminie posiadają łączność telefoniczną przewodową.
Sieć telefoniczna jest w wykonaniu napowietrznym oraz w wykonaniu kablowym
doziemnym, działająca w oparciu o kablowe i światłowodowe połączenia
międzymiastowe.
Ponadto, mieszkańcy gminy korzystają z telefonów bezprzewodowych różnych
operatorów sieciowych.
6. CHARAKTERYSTYKA KOMPONENTÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO
6.1 Litosfera
Największą powierzchnię w gminie zajmuje Wysoczyzna Lubartowska,
pomiędzy Pradoliną Wieprza na północy a lessową krawędzią Wyżyny Lubelskiej na
południu. Jest to zdenudowana równina morenowa ze żwirowymi ostańcami form
lodowcowych położonych na
poziomie 170-180 m n.p.m. Utworami
powierzchniowymi Wysoczyzny są piaski wodnolodowcowe, gliny zwałowe, pyły
pochodzenia wodnego, a także występujące w dolinach i obniżeniach terenu utwory
organiczne (torfy).
Pod względem geologicznym gmina Lubartów położona jest
na terenie niecki
mazowieckiej i lubelskiej. Jednostki te są fragmentem niecki brzeżnej – szerokiej
struktury zbudowanej z utworów kredowych przykrytych osadami trzeciorzędowymi i
czwartorzędowymi. Strop serii skał kredowych i paleoceńskich tworzą osady
wykształcone jako margle z przewarstwieniami siwaka, kredy piszącej i jasnoszarych
wapieni. Rzadziej spotyka się
opoki i gezy. Głębokość występowania
skał
węglanowych wynosi od 10 do ponad 100 m p.p.t. Poziom wodonośny w utworach
kredowych wykazuje niejednorodne połączenie z wodami występującymi w osadach
czwartorzędowych, przy czym te zależności wynikają bezpośrednio z wykształcenia
litologicznego nadkładu. Strop trzeciorzędowo – kredowy skał węglanowych w rejonie
Lubartowa zalega na głębokości 30-40 m. W kierunku zachodnim od miasta w rejonie
Nowodwór Piaski zalega na głębokości 8,0m. Znacznie głębsze występowanie margli
stwierdza się w pradolinie Wieprza i jego dopływów. Skały węglanowe są często
przykryte piaszczystymi osadami trzeciorzędowymi, które początkowo tworzyły zwartą
pokrywę. Obecnie występują płatowo, co jest konsekwencją nasilonej erozji i
denudacji plejstoceńskiej. Wśród niewęglanowych osadów trzeciorzędowych
największe rozprzestrzenienie mają dolnooligoceńskie jasnozielone piaski i mułki
glaukonitowo-kwarcowe oraz iły z fosforytami. (Szczegółowa Mapa Geologiczna
39
Strona 41
Polski ark. Lubartów i Leszkowice 1985 r.). Utwory te powszechnie występują na
powierzchni terenu w Nowodworze i Annoborze oraz między Łucką i Lubartowem.
Maksymalne
miąższości osiągają 40 m. Wychodnie osadów trzeciorzędowych
występują wzdłuż zachodniej krawędzi doliny Wieprza na odcinku Wólka RudzkaLubartów oraz wschodniej między Nową Wolą a Wolą Sernicką. W zachodniej części
gminy między miejscowościami Kozłówka, Skrobów, Majdan Kozłowiecki, odsłaniają
się na powierzchni piaski i mułki glaukonitowe.
Utwory czwartorzędowe złożone zostały na erozyjnej powierzchni utworów kredy
górnej lub oligocenu. Miąższość czwartorzędu jest zróżnicowana i waha się od kilku
do ok. 20 m. Występują zwartą pokrywą prawie na całym obszarze gminy. Seria
osadów czwartorzędowych
obejmuje
osady plejstoceńskie zlodowacenia
południowopolskiego i środkowopolskiego, utwory peryglacjalne
zlodowacenia
bałtyckiego oraz osady holoceńskie.
Osady zlodowacenia południowopolskiego
zachowały się jedynie szczątkowo jako silne zniszczone serie glin zwałowych,
stwierdzono je w dolinie Wieprza w rejonie wsi Serniki.
Występują ponadto na
powierzchni i budują płaskie wysoczyzny morenowe. Dominującym elementem w
budowie wysoczyzny morenowej zajmującej środkową i zachodnią część gminy jest
glina zwałowa z soczewkami piasku. Największe płaty glin zwałowych występują
pomiędzy Wincentowem i Skrobowem oraz na południe od Lubartowa. Budują one
falistą, monotonną równinę, urozmaiconą lokalnie
pagórkami stanowiącymi
pozostałość denudowanych moren czołowych. Miejsca gdzie glina zwałowa występuje
na powierzchni terenu pod cienką pokrywą osadów luźnych cechuje zmniejszona
infiltracja opadów atmosferycznych, sprzyjające warunki do występowania spływu
wód powierzchniowych oraz rzadka
sieć stałych cieków. W obniżeniach
o
ograniczonym odpływie powierzchniowym istnieją sprzyjające warunki do tworzenia
się obszarów stale lub okresowo uwilgoconych.
Erozyjna działalność wód glacjalnych spowodowała rozdzielenie jednolitej
pokrywy glin zwałowych na oddzielne płaty. Między nimi nastąpiła akumulacja
piasków fluwioglacjalnych, czasem z domieszką żwirów. Piaski czwartorzędowe o
różnej granulacji występują w rynnach erozyjnych, tworzą piaskownie, z których
eksploatowano piasek np. w rejonie Nowodworu. Piaski, wypełniają i wyrównują
obniżenia podłoża, dlatego ich miąższość jest zróżnicowana. Największą miąższość
stwierdzono w rejonie Starego Tartaku, w dolinie Starej Rzeki. Ten typ podłoża
stworzył sprzyjające warunki do rozwoju działalności wiatru. Różnego typu formy
eoliczne, szczególnie wydmy, spotykane
są w Lasach Kozłowieckich oraz
kompleksach leśnych w północno-zachodniej części gminy Lubartów.
Utwory holoceńskie: piaski rzeczne, namuły, mady i torfy spotyka się powszechnie w dolinach Wieprza i jego dopływów oraz licznych zagłębieniach bezodpływowych. Namuły i torfy tworzą najniższy poziom akumulacji holoceńskiej. W warunkach
naturalnych były to obszary stale lub okresowe podmokłe.
1) Rzeźba
Obszar gminy wykazuje niewielkie zróżnicowanie hipsometryczne. Najniższy
punkt znajduje się w dolinie Wieprza w okolicy Brzezin na wysokości 141m n.p.m., w
rejonie
południowo-wschodniego krańca gminy. Wysokości względne
tylko
wyjątkowo przekraczają 20,0 m. Zasadniczy element rzeźby tworzy dolina Wieprza,
40
Strona 42
między Milejowem a Lubartowem jest to jej odcinek przełomowy. Szerokość doliny
waha się od 3,0 do 4,0 km, w obrębie tarasu zalewowego dolina osiąga szerokość 0,5
do 1,5 km. Wysokości bezwzględne wahają się od 143,0 do 155,0 m n.p.m. Skarpa
oddzielająca taras zalewowy od niezalewowego wznosi się łagodnie po lewej stronie
rzeki, natomiast po prawej jest
stroma. Wysokości
bezwzględne
tarasu
nadzalewowego po prawej stronie rzeki wahają się od 145,0 do 160 m n.p.m. Na
odcinku Serock (gmina Firlej) –Brzeziny), w wyniku podcinania erozyjnego terasy
plejstoceńskiej utworzyła
się interesująca krawędź wysokości
dochodzącej do
kilkunastu metrów.
U podnóża zbocza
ciągną się rozległe obniżenia
będące
pozostałościami starorzeczy tzw. wielkich meandrów.
Specyficzny charakter m.in. ukształtowania terenu nadają głównie gliny zwałowe.
Są one podstawowym tworzywem wysoczyzny morenowej zajmującej środkową i
zachodnia część gminy. Falistą, ale dość monotonną równinę urozmaicają lokalnie
pagórki, stanowiące pozostałość denudowanych moren czołowych. Utworami
powierzchniowymi są żwirowe ostańce form polodowcowych położonych na poziomie
170,0 do 180,0 m, piaski wodnolodowcowe, pyły pochodzenia wodnego, a także
występujące w dolinach i obniżeniach terenu utwory organiczne (torfy). Na rozległych
równinach piaszczystych stwierdzono procesy, które doprowadziły do tworzenia
wydm i równin piasków eolicznych. Wydmom często towarzyszą
niewielkie
zagłębienia deflacyjne.
2) Gleby
W rejonizacji przyrodniczo-rolniczej (Turski i in.1993) obszar gminy należy do
Rejonu Małe Mazowsze, zaliczanego do rejonów nizinnych. Jest to rejon
charakteryzujący się przewagą
gleb wytworzonych
z piasków i glin odgórnie
spiaszczonych a także gleb semihydrogenicznych i hydrogenicznych, zalegających
szerokie doliny rzeczne. Położenie
gminy w
glebowo-rolniczym
regionie
Lubartowsko-Kockim, związane jest z glebami o przewadze kompleksów żytnich 5,6 i
7, które zajmują około 84% powierzchni gleb gruntów ornych oraz kompleksów 2z i
3z - słabego i średniego na użytkach zielonych. Gmina Lubartów pozbawiona jest
najlepszych
gleb, jakie występują
na zdecydowanej powierzchni województwa
lubelskiego. Według bonitacji gleboznawczej na terenie gminy nie występują gleby I i
II klasy bonitacyjnej. Gleby klasy III a i III b zajmują 2,9% gleb, gleby klasy IVa i IV
b - 46,3%, zaś przeważająca grupa gleb V i VI klasy bonitacyjnej stanowią około
48,3% gruntów ornych, w obrębie użytków zielonych klasa bonitacyjna V i VI stanowi
21%. Największy udział gleb najsłabszych V i VI klasy bonitacyjnej występuje w
północnej części gminy, najmniejszy w części południowej i środkowej. Użytki
zielone skoncentrowane są w dolinie rzeki Wieprz i Rzeki Parysówki. Podmokłe
terasy zalewowe zajmują zbiorowiska olsowe i łęgowe. Łąki w klasach III i IV
występują w najwyżej położonych partiach dolin (łąki świeże i suche na madach
brunatnych, glebach torfowych lub podłożu mineralnym). W obszarze użytków
zielonych przeważają kompleksy 2z i 3z - słaby i średni.
Charakterystyka typów i rodzajów gleb decyduje, obok innych czynników, o
ocenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej i przydatności tych obszarów dla produkcji
rolniczej. Na gruntach ornych przeważają gleby piaszczyste i pseudobielicowe oraz
czarne ziemie – wytworzone z piasku słabogliniastego na piasku luźnym i piasku g.
41
Strona 43
lekkim. Gleby piaszczyste słabej jakości zajmują około 84% gruntów ornych,
przeważają w sołectwach: Lisów, Nowodwór, Wola Lisowska, Rokitno, Kol. Wólka
Rokicka, Brzeziny, Trójnia, Mieczysławka, Nowodwór Piaski i Baranówka. Obok
gleb piaszczystych występują gleby pylaste i piaski naglinowe.
6.2 Hydrosfera
6.2.1 Wody powierzchniowe
1) Rzeka Wieprz
Gmina Lubartów leży w całości w zlewni Wieprza, która jest rzeką II rzędu. Gmina
znajduje się poniżej ujścia rzeki Bystrzycy. Wieprz stanowi na prawie całym odcinku
wschodnią granicę gminy. Koryto rzeki jest kręte, wskutek meandrowania obfituje w
liczne starorzecza, których maksymalna szerokość w dolinie rzeki osiąga 1 km.
Starorzecza znajdują się w różnym stopniu rozwoju. Część z nich ma jeszcze wodę i jest
zarośnięta, pozostałe można ocenić jako zanikające. Interesującym obiektem są
bezimienne cieki towarzyszące zachodniemu zboczu doliny w rejonie wsi Łucka oraz
Lisowa i Szczekarkowa, wykorzystują one dawne koryto Wieprza. Ciek płynący w
okolicy Łucki prowadził w dniu 05.06.1995 r. 16 dm3/s wody.
W okresie niżówek letnich szerokość koryta Wieprza zawiera się w przedziale 10-30
metrów. Amplituda wahań zwierciadła może przekraczać 4,0 m. Powoduje to, że w
czasie roztopowych wezbrań wiosennych lub po obfitych opadach woda występuje z
koryta i zalewa najniższą terasę zalewową na głębokości do 3,0 m.
Na terenie gminy znajduje się posterunek wodowskazowy w Lubartowie zamykający
zlewnię o powierzchni 6 363,5 km2. Dla wielolecia 1951-1970 przepływy
charakterystyczne kształtowały się następująco:
przepływ średni roczny SSQ - 2,80 m3/s
przepływ najniższy NNQ
- 6,26 m3/s
przepływ średni niski SNQ - 9,81 m3/s
przepływ największy WWQ - 465,00 m3/s
przepływ średni wielki SWQ -111,00 m3/s
Średni przepływ za okres 1951-1990 wynosił 22,4 m3/s, co odpowiada odpływowi
jednostkowemu 3,52 dm3/s/km2. Przepływ średni niski (SNQ) wynosił w tym okresie
9,34 m3/s, czyli 1,47 dm3/s/km2. Takie niskie wartości związane są z poborem wody na
potrzeby gospodarcze, szczególnie dotyczy to Kanału Wieprz-Krzna.
Dział wód powierzchniowych między bezpośrednią zlewnią Wieprza a dopływami
Mininy nie pokrywa się z działem wód podziemnych. W wyniku silniejszego drenażu
Wieprza został on przesunięty na zachód do kilku kilometrów.
2) Rzeka Parysówka
Rzeka Parysówka (Ciemięga) jest rzeką, która prawie w całości płynie przez obszar
gminy, ma długość 17,5 km i średni spadek 2,11%. Rzeka jest uregulowana, a jej
dolina zmeliorowana. Na całej swej długości rzeka wykorzystuje formę dolinną o
kierunku
NW-SE
(prawdopodobnie
dolina
marginalna
zlodowacenia
środkowopolskiego). Parysówka
bierze swój początek w Wandzinie
z rowu
melioracyjnego (początkowo suchego).W swym górnym biegu płynie skrajem Lasów
42
Strona 44
Kozłowieckich poniżej Nowodworu wpływa w obszar zbudowany z glin zwałowych.
Dno doliny wyścielają początkowo piaski, a potem namuły i torfy.
Powierzchnia zlewni Parysówki po Kozłówkę wynosi 50,5 km2, natomiast w
granicach administracyjnych gminy (po przekrój Nowodwór) wynosi 39,1 km2.
Wskutek niezgodności powierzchniowego i podziemnego działu wodnego faktyczny
obszar alimentacji jest mniejszy o 14 km2 i liczy 25,1 km2. Średni przepływ Parysówki
wynosi 0,084 m3/s, co odpowiada odpływowi jednostkowemu 3,4 dm3/s/km2. Przepływ
średni niski SNQ (obliczony na podstawie minimalnych miesięcznych) wynosi 0,043
m3/s, co odpowiada odpływowi jednostkowemu 1,7 dm3/s/km2.
Największym dopływem Parysówki jest ciek spod Skrobowa (według nazewnictwa
Mapy Hydrograficznej Arkusz Lubartów – Dopływ spod Wincentowa) o długości 10
km i średnim spadku 1,33%. Ciek uchodzi do Parysówki w Kamionce, poza gminą
Lubartów.
3) Inne rzeki
Przez obszar gminy przepływają na krótkich odcinkach inne rzeki Minina (Górna),
Krzywa Rzeka, Ciemięga (według nazewnictwa Mapy Hydrograficznej Arkusz Lubartów
- Ciek spod Nutowa, Ciek spod Niemiec) i Czerwonka. Rzeka Minina przepływa w
południowo-zachodniej części gminy, gdzie są zlokalizowane stawy „Stróżek”. Stara
Rzeka w granicach gminy ma długość 4,5 km, w rejonie Nowego Stawu łączy się z
Ciemięgą i zasila stawy w Starym Tartaku, będące własnością Nadleśnictwa Lubartów.
Niewielkie stawy „Wzory” istnieją również na Ciemiędze, dopływie Starej Rzeki – cieku
z Nasutowa. Źródłowy odcinek Czerwonki ma postać rowu, który w rejonie północnej
granicy gminy jest wcięty od 1,5 do 2,0m.
6.2.2 Melioracje
Na obszarze gminy sieć melioracji liczy 12 obiektów w obrębie 15 miejscowości.
Najstarsze urządzenia melioracyjne znajdują się w miejscowości Szczekarków (z roku
1937). Zmeliorowana jest dolina Wieprza i Parysówki. Melioracjami w okresie 19751980 roku objęte były tereny m.in. w obrębie Skrobowa, Wincentowa, Baranówki,
Łucki, m. Lubartowa, Nowodworu, Nowodworu Piaski, Wandzina, Majdanu
Kozłowieckiego, Annoboru, Woli Mieczysławskiej i Woli Lisowskiej. Ostatnia transza
melioracji odbyła się w latach 1985-1989 i realizowana była w obrębie miejscowości:
Trójnia, Brzeziny, Wola Lisowska, Szczekarków, Chlewiska i na terenach miasta
Lubartów. Gęsta sieć rowów intensywnie drenuje wierzchówkowy poziom wodonośny i
odprowadza nadmiar wód wiosennych. Nie zapewnia jednak dostawy wody na użytki
zielone w okresie intensywnego rozwoju roślin. W przypadku lat suchych obszary te
dają wysoki pierwszy pokos, ale bardzo słaby drugi.
6.2. 3 Wody podziemne
Na terenie gminy Lubartów występują trzy poziomy wodonośne: czwartorzędowy
(związany z piaskami różnoziarnistymi wieku plejstoceńskiego), oligoceński (wody
porowe w osadach piaszczystych) i paleoceńsko-kredowy (wody szczelinowowarstwowe
w skałach węglanowych), które na dużych obszarach
pozostają w
bezpośredniej więzi hydraulicznej. Główną warstwę wodonośną stanowią spękane osady
kredowe. Poziom wód kredowych charakteryzuje się znacznymi wydajnościami
43
Strona 45
eksploatacyjnymi. Zasobność i dynamika warstwy wodonośnej zależą zarówno od
miąższości i wykształcenia litologicznego czwartorzędu (nadkładu) jak również od
litologii samej warstwy wodonośnej i stopnia spękania skał. Zasilanie wód podziemnych
odbywa się przez infiltrację opadów oraz dopływ regionalny z południa. Na prawie
całym obszarze występuje jednolity poziom wodonośny. Studnie ujmujące poziom
trzeciorzędowy i czwartorzędowy mają przeważnie
swobodne zwierciadło wody,
natomiast zwierciadło wody
w utworach kredowych wykazuje charakter napięty.
Zróżnicowanie rzeźby i budowy geologicznej sprzyja występowaniu zwierciadła wody
podziemnej na bardzo różnych głębokościach. Maksymalne głębokości przekraczające
20,0 m występują w południowo-wschodniej części gminy w rejonie Kozłowieckiego
Parku Krajobrazowego. W centrum gminy – na zachód i północny-zachód od Lubartowa
znaczne obszary zamyka izolinia 10,0 m. W północnej części gminy w rejonie wsi Wola
Mieczysławska, Wola Lisowska, Kol. Lisów, stwierdzono lokalne występowanie
wierzchówkowego poziomu wodonośnego. Wody tego poziomu występują kilka
metrów nad poziomem głównym. Krążą one w osadach piaszczystych, podścielonych
glinami zwałowymi.
Zwarty obszar występowania
wód wierzchówkowych
udokumentowano w Woli Mieczysławskiej na wysokości 155-165 m n.p.m. Dolina
Wieprza jest obszarem płytkiego występowania zwierciadła wody. Większość doliny to
tereny o głębokości do wody od 0 do 2,0 m, izolinia 2,0 m pokrywa się z zasady z
zasięgiem łąk. Obszary pól ornych mają głębokość do wody przekraczającą 2,0 m. Tylko
lokalnie na fragmentach erozyjno-akumulacyjnych teras nadzalewowych spotyka się
głębokości większe od
2,0 m. Podobna sytuacja występuje w dolinach dopływów
Mininy. Małe głębokości do wody, rzędu 2,0 m są charakterystyczne dla zagłębień
bezodpływowych, licznych w północnej części gminy. Odpływ wody umożliwia sieć
rowów melioracyjnych o głębokościach 0,5-2,5 m.
Poziom czwartorzędowy - jest to poziom bezciśnieniowy występujący na głębokości
od kilku do kilkunastu metrów p.p.t. Brak nieprzepuszczalnego nadkładu i płytkie
zaleganie zwierciadła wód powoduje znaczną podatność tego poziomu na zanieczyszczenie antropogeniczne. Głębokość do zwierciadła wody poziomu oligoceńskiego
wynosi około kilkunastu metrów, jest to poziom wód swobodnych lub lekko napiętych
- gdy w nadkładzie znajdują się gliny. Poziom paleoceńsko – kredowy związany jest ze
spękanymi marglami i opokami górnego mastrychtu oraz gezami i wapieniami
paleocenu. Lokalnie ma charakter
naporowy, wywołany
nadkładem
słabo
przepuszczalnych utworów trzeciorzędu i czwartorzędu. Poziom ten ujmowany jest
przez studnie wiercone. Rzędne użytkowego zwierciadła wody kształtują się na
poziomie 140 (północnej części gminy) do 160-170 m n.p.m. (w części południowej). W
najwyższym położeniu, ponad 180 m n.p.m. stwierdzono zwierciadło wody podziemnej
przy południowej granicy gminy.
Generalnie spływ wód podziemnych odbywa się w kierunku północnym i północnozachodnim oraz modyfikowany jest przez drenujący wpływ rzek i cieków wodnych tj.
rzeki Wieprz od wschodu i Parysówki od południowego zachodu.
Podziemny dział wodny bezpośredniej zlewni Wieprza i rzeki Mininy biegnie od
miejscowości Zalesie k. Niemiec przez Wandzin, Nowodwór Piaski, Kol. Skrobów i
Wincentów. Powierzchniowy dział wodny przebiega na wschód od podziemnego.
Gmina Lubartów położona jest na Obszarze Głównego Zbiornika Wód
Podziemnych GZWP NR 406 „Niecka Lubelska” – na zachód od doliny rzeki Wieprz
44
Strona 46
oraz GZWP Nr 407 „Niecka Chełm- Zamość” na wschód od doliny rz. Wieprz. Wody
GZWP piętra kredowego, będące głównym źródłem zaspokojenia potrzeb wodnych
regionu, podlegają szczególnej ochronie, pod względem ilościowym i jakościowym.
6.3 Szata roślinna
1) Roślinność
Obszar gminy jest zróżnicowany pod względem szaty roślinnej. W południowej
części dominują tereny leśne, we wschodniej - w dolinie Wieprza przeważa roślinność
łąkowa a w środkowej i północnej – polna. Pod względem roślinności potencjalnej na
obszarze gminy wyróżnić można:
zbiorowiska olsu środkowoeuropejskiego, niżowych łęgów jesionowo-wiązowych,
olszowych oraz jesionowo-olszowych, występujące w dolinie Wieprza,
łęgi olszowe oraz jesionowo-olszowe w dolinach mniejszych cieków: Krzywej
Rzeki, Parysówki,
grądy subkontynentalne lipowo-dębowo-grabowe, dominujące w wyższych
położeniach; występują tu także siedliska świetlistej dąbrowy oraz borów.
Z inwentaryzacji przyrodniczej gminy wynika, iż w jej obszarze zidentyfikowano
występowanie 61 gatunków chronionych lub rzadkich w skali regionalnej lub krajowej.
Najcenniejsze fitocenozy położone na terenie otuliny Kozłowieckiego Parku
Krajobrazowego występują w dolinach rzecznych. Roślinność obszarów torfowiskowych
zajmuje niewielkie powierzchnie. Torfy niskie koncentrują się w zakolach doliny
Wieprza oraz w rejonie Lisowa i Brzezin.
Zbiorowiska roślinności wodnej i szuwarowej występują w stawach, zakolach
Wieprza, starorzeczach, Mininie, Krzywej Rzece, Parysówce, rowach melioracyjnych i
torfiankach. W zbiorowiskach roślin pływających i zanurzonych znajdują się m.in.
skupienia moczarki kanadyjskiej z rdestnicami, z rogatkiem sztywnym, grążelem
żółtym lub grzybieniem białym. Zbiorowiska roślinności szuwarowej reprezentują
zespoły szuwarów właściwych (trzcina pospolita, mozga trzcinowa, oczeret jeziorny,
pałka szerokolistna i wąskolistna) i wielkoturzycowych.
Murawy napiaskowe porastają piaszczyste podłoże na wydmach czy zrębach
zupełnych. Na piaskach gliniastych i mocnych na zboczach doliny Wieprza występują
zbiorowiska o charakterze suchych łąk bardziej bogate florystycznie. Znajdują się w
rejonie wsi Brzeziny i Lisów.
Na terenach polnych występują zbiorowiska
segetalne.
Ten typ zbiorowisk
uzależniony jest od charakteru uprawy. W uprawach zbożowych na glebach gliniastych
występuje m.in. zespół wyki czteronasiennej. W uprawach roślin okopowych najczęściej
spotkać można zespoły z panującymi żółtlicami i włośnicą.
Na przekształconych antropogenicznie terenach rozwijają się zbiorowiska ruderalne,
głównie przy drogach, na nasypach itp.
2) Łąki i pastwiska
Łąki i pastwiska zajmują 10,7% powierzchni gminy Lubartów. Roślinność łąkowa i
pastwiskowa zajmuje największe powierzchnie we wschodniej części gminy w dolinie
45
Strona 47
rzeki Wieprz. Mniejsze fragmenty tego typu roślinności występują w dolinach cieków i
obniżeń pozadolinnych w pozostałej części gminy. Największe obszary zajmują
wysokoprodukcyjne łąki świeże. Na lekkich wyniesieniach w dolinie Wieprza, a także
na obrzeżach lasów występują fragmenty łąk suchych. W śródleśnych bagnach w
Lasach Kozłowieckich, w obniżeniach w dolinie Wieprza, Mininy, Parysówki, na
zmeliorowanych
torfowiskach koło Skrobowa, Kol. Lisów, Brzezin występują
zbiorowiska z pogranicza torfowisk niskich i łąk.
Użytkom zielonym należy zabezpieczać gromadzenie wód powierzchniowych w
zbiornikach i stawach.
3) Torfowiska
Torfowiska wysokie występują na małych powierzchniach w lasach południowej
części gminy, w miejscach lokalnych, bezodpływowych zagłębień terenu. Porośnięte są
karłowatym lasem sosnowym, z domieszką brzozy. Występuje tu żurawina błotna,
borówka bagienna oraz torfowce związane z uwilgotnionym i zakwaszonym podłożem.
Na obrzeżach śródleśnych bagien i torfowisk Starego Tartaku, Majdanu Kozłowieckiego,
Nowego Stawu, Wandzia, Wincentowa, Lisowa, Woli
Mieczysławskiej,
Brzezin
wykształciły się naturalne zbiorowiska niskotorfowiskowe z dominującym zespołem
turzycy siwej.
6.4 Fauna
Najważniejszym obszarem dla występowania fauny w gminie Lubartów jest
obszar Lasów Kozłowieckich, szczególnie istotny dla ochrony takich gatunków jak:
słomka, puszczyk, dzięcioł czarny, krogulec, myszołów zwyczajny, jastrząb czy
gatunków związanych ze środowiskiem wodnym: czapla siwa, czernica, głowienka,
krzyżówka, łabędź niemy, perkoz rdzawoszyi, błotniak stawowy.
Świat zwierząt na terenie Lasów reprezentowany jest też przez licznie występujące
zające, dziki, jelenie, sarny, ale spotykane są również daniele i łosie. Ważne znaczenie
pod względem walorów faunistycznych posiada dolina rzeki Wieprz, pełniąca rolę
korytarza ekologicznego, gdzie na łąkach i w zadrzewieniach występują m.in. gatunki
remiz, dziwonia, podróżniczek. W ochronie fauny wodno-błotnej istotnymi miejscami
zasługującymi na uwagę są: Uroczysko Bagno koło Lisowa, rejon stawów w Starym
Tartaku i dolina Wieprza.
6.5 Prawne formy ochrony zasobów przyrodniczych i walorów krajobrazowych
6.5.1. Formy ochrony przyrody powołane na podstawie ustawy o ochronie
przyrody
Na obszarze gminy występują następujące formy ochrony przyrody:
- rezerwat przyrody „Kozie Góry”,
- Kozłowiecki Park Krajobrazowy wraz z otuliną,
- użytki ekologiczne,
- pomniki przyrody.
46
Strona 48
1) Rezerwat przyrody„KozieGóry”
Utworzony został w 1958 r. Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu
Drzewnego z dnia 23 lipca 1958 r. Podstawę prawną funkcjonowania rezerwatu
stanowi rozporządzenie opublikowane w Monitorze Polskim z dnia 27 sierpnia 1974 r.
(MP Nr 65, poz. 384) – według obwieszczenia Wojewody Lubelskiego z dnia 7
stycznia 2002 r. w sprawie ogłoszenia wykazu rezerwatów przyrody utworzonych do
dnia 31 grudnia 1998 r. (Dz. Urz. Woj. Lub. Nr 2, poz. 102). Celem ochrony jest
zachowanie, ze względów przyrodniczych i naukowych, fragmentu lasu dębowego, o
charakterze naturalnym, z dębem bezszypułkowym, występującym na naturalnym
siedlisku, w pobliżu wschodniej granicy zasięgu. Powierzchnia rezerwatu wynosi 41,04
ha. Zajmuje on oddział 144 i część oddziału 143 Leśnictwa Rudka Nadleśnictwa
Lubartów.
W rezerwacie stwierdzono 14 gatunków drzew, 6 gatunków krzewów, 91
gatunków roślin kwiatowych i paprotników oraz 12 gatunków mszaków. Są to głównie
gatunki pospolite, charakterystyczne dla lasów i borów mieszanych. Fauna rezerwatu
jest typowa dla wnętrza dużych kompleksów leśnych. Osobliwością florystyczną
rezerwatu jest licznie występująca turówka leśna, która znajduje się na południowowschodniej granicy swojego naturalnego zasięgu. W rezerwacie występują także inne
gatunki chronione i rzadkie jak: gnieźnik leśny, lilia złotogłów, kruszyna, kalia,
konwalia majowa, zachyłka trójkątna.
2) KozłowieckiParkKrajobrazowy
Kozłowiecki Park Krajobrazowy zajmuje powierzchnię 6.121 ha, z tego w gminie
Lubartów 4.415 ha, co stanowi 72 % powierzchni Parku oraz prawie 28% powierzchni
gminy. Znajduje się w południowo-zachodniej części gminy. Kozłowiecki Park
Krajobrazowy został utworzony w 1990 r.
Park funkcjonuje na podstawie rozporządzenia Nr 6 Wojewody Lubelskiego z dnia 23
marca 2005 r. (Dz. Urz. Woj. Lub. Nr 73, poz. 1527). Kozłowiecki Park Krajobrazowy
położony jest w województwie lubelskim, powiecie lubartowskim, na terenie gmin:
Kamionka, Lubartów oraz w powiecie lubelskim, na terenie gminy Niemce.
Szczególnym celem ochrony Parku jest zachowanie walorów przyrodniczych,
krajobrazowych, kulturowych, historycznych i turystycznych środowiska ze
szczególnym uwzględnieniem ekosystemów leśnych.
Otulina Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego zajmuje powierzchnię 7.432 ha, z tego
w gminie Lubartów 1833 ha, co stanowi prawie 25% powierzchni otuliny oraz 11,5%
powierzchni gminy.
Obszar Parku wraz z otuliną stanowi ok. 40% powierzchni gminy.
Otulina Parku położona jest w powiecie lubartowskim, na terenie gmin: Kamionka,
Lubartów, w powiecie lubelskim na terenie gminy Niemce oraz w powiecie łęczyńskim
na terenie gminy Spiczyn.
Park położony jest na Równinie Lubartowskiej. Pomimo równinnego charakteru
w rzeźbie terenu wyróżniają się ciągi wydm o długości do ok. 1,5 km, wzgórza
morenowe, terasy zalewowe i inne. Obejmuje największy w okolicach Lublina
47
Strona 49
kompleks leśny. Lasy o dość dużym zróżnicowaniu stanowią ponad 90% powierzchni
parku. Przeważają bory świeże, bory wilgotne, bory mieszane sosnowo-dębowe, ale
występują także fragmenty boru bagiennego, świetlistych dąbrów, suchych borów
sosnowych, olsów oraz szczególnie ciekawych łęgów wierzbowo-topolowych i
jesionowych w dolinie Mininy i Krzywej Rzeki. W składzie gatunkowym
drzewostanów znaczny udział ma rzadki gatunek dębu bezszypułkowego występujący
w pobliżu wschodniej granicy naturalnego zasięgu. Lasom Kozłowieckim towarzyszą
ciekawe florystycznie śródleśne łączki, bagienka i oczka wodne oraz zespoły stawów.
Te ostatnie posiadają także duże walory faunistyczne jako ostoje ptaków wodnych. Na
terenie Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego stwierdzono występowanie m.in.
żółwia błotnego, bociana czarnego i orlika krzykliwego. Sieć wodną parku i otuliny
tworzą 4 niewielkie cieki: Minina, Krzywa Rzeka, ciek z Nasutowa oraz Parysówka.
Cieki te zasilają 3 kompleksy stawów: największy i najcenniejszy przyrodniczo w
Samoklęskach, pośredni - śródleśny - także wartościowy przyrodniczo - w Starym
Tartaku oraz najmniejszy w Nowym Stawie, przeznaczony do częściowego
zagospodarowania turystycznego. W szacie roślinnej parku zdecydowanie dominują
lasy (90,5% powierzchni). Duże połacie lasu wykazują skład gatunkowy zbliżony do
naturalnego. Ponadto część z nich to drzewostany stare, przeważnie sosnowe, z
domieszką dębu szypułkowego, brzozy brodawkowatej i osiki, rzadziej lipy, grabu i
świerka. W niektórych partiach lasu duży udział ma stosunkowo rzadki gatunek - dąb
bezszypułkowy, rosnący tu blisko wschodniej granicy naturalnego zasięgu. Jego
największe zgrupowanie objęto ochroną rezerwatową (rezerwat Kozie Góry). W runie
Lasów Kozłowieckich, na polanach, śródleśnych torfowiskach i wilgotnych łąkach
występuje wiele rzadkich gatunków roślin. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują:
paproć - nasięźrzał pospolity, bardzo rzadki skrzyp zimowy, widłak jałowcowaty,
modrzewnica zwyczajna, wawrzynek wilczełyko, bluszcz pospolity, lilia złotogłów,
wielosił błękitny, tojad dzióbaty, listera jajowata, turówka leśna i inne. Fauna parku jest
reprezentowana przez bociana czarnego, pustułkę, dzięcioła czarnego, dzięcioła
białogrzbietego - bardzo rzadkiego w Polsce. Osobliwością wśród ssaków są daniele
(Dama dama). Poza tym dość licznie występuje jeszcze zwierzyna łowna: jelenie,
sarny, dziki.
3) Użytkiekologiczne
Zgodnie z rozporządzeniem Wojewody Lubelskiego Nr 143 z dnia 16 lipca 2002 r. w
sprawie uznania obszarów za użytki ekologiczne na terenie województwa lubelskiego
(Dz. Urz. Woj. Lub. Nr 80, poz. 1700) za użytki uznane zostały obszary torfowisk i łąk,
położone na terenie powiatu Lubartów, gmin: Michów, Firlej, Niedźwiada, Serniki,
Spiczyn, Lubartów, Niemce, Kamionka, Nadleśnictwa Lubartów.
Z położenia Oddziałów wynika, że w granicach gminy Lubartów są to następujące
tereny:
- obszar torfowisk i łąk o powierzchni 1,77 ha w Leśnictwie Okolec, Obręb Kozłówka,
Oddział 58 l, 59 d;
- obszar torfowisk i łąk o powierzchni 5,63 ha w Leśnictwie Okolec, Obręb Kozłówka,
Oddział 63c, 64c;
- obszar torfowisk i łąk o powierzchni 4,20 ha w Leśnictwie Bratnik, Obręb Kozłówka,
Oddział 176 d,f, 177g,h,i,j;
48
Strona 50
- obszar torfowisk i łąk o powierzchni 2,62 ha w Leśnictwie Bratnik, Obręb Kozłówka,
Oddział 133 b,c.
W stosunku do ww. obszarów uznanych za użytki ekologiczne, obowiązują następujące
zakazy:
a) niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu,
b) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,
z wyjątkiem obiektów związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym,
c) uszkadzania i zanieczyszczania gleby,
d) wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości,
e) zaśmiecania obiektu i terenu wokół niego,
f) dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona
przyrody,
g) likwidowania małych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodnobłotnych,
h) wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych,
i) lokalizacji budownictwa letniskowego poza miejscami wyznaczonymi
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
j) budowy budynków, budowli, obiektów małej architektury mogących mieć
negatywny wpływ na obiekt chroniony bądź spowodować degradację
krajobrazu.
4) Pomniki przyrody
Na obszarze gminy znajdują się następujące obiekty objęte ochroną pomnikową:
- dwa dęby szypułkowe o obwodach 400 i 510 cm w miejscowości Stróżek, w oddziale
244 Leśnictwo Dąbrówka, Nadleśnictwo Lubartów,
- dąb szypułkowy o obwodzie 850 cm przy bramie Leśniczówki w Starym Tartaku,
oddział 232,
- płat zimoziołu północnego o pow. 0,10 ha w Leśnictwie Okolec, oddział 80i
Nadleśnictwo Lubartów.
W odniesieniu do pomników przyrody niezbędne jest przestrzeganie zakazu
wykonywania prac mogących prowadzić do niszczenia, uszkadzania lub przekształćcania obiektu.
6.5.2 Lasy ochronne
Na obszarze gminy Lubartów lasy ochronne znajdują się w zarządzie
Nadleśnictwa Lubartów. Powierzchnia lasów stanowiących własność Skarbu Państwa
uznanych za ochronne na obszarze gminy Lubartów (wg danych Nadleśnictwa
Lubartów) wynosi 2426,11 ha, co stanowi 50% gruntów leśnych, publicznych Skarbu
Państwa w zarządzie Lasów Państwowych na obszarze gminy. Decyzją Ministra
Środowiska z 2004 r. DL.lp-0233-19/04 w obrębie leśnym Kozłówka uznano:
- lasy wodochronne o powierzchni 752,14 ha w oddziałach: 54,56,57,59-61,70,71,7678,105-111,124-126,129-130,133-137,148-153,169-175,230-234,236,237,238,242,
243,246-249,254,257-260,265;
- lasy wodochronne położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do
10 km od granic miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców o powierzchni 45,66 ha,
w oddziałach:62,73-75,271;
49
Strona 51
- lasy stanowiące drzewostany nasienne o powierzchni 12,51ha, w oddziałach: 100,145;
- lasy stanowiące ostoje zwierząt podlegających ochronie gatunkowej o powierzchni
97,72 ha;
- lasy położone w granicach administracyjnych miast i w odległości do 10 km od granic
miast liczących ponad 50 tys. mieszkańców o powierzchni 1461,03 ha, w oddziałach:
73-75,95-104,138-143,145-147,18-168,186-188,208-229,267-273.
- lasy mające szczególne znaczenie dla obronności i bezpieczeństwa państwa 57,05 ha.
W lasach nie stanowiących własności Skarbu Państwa nie ustanowiono lasów
ochronnych. Propozycje w tym zakresie zawiera opracowanie „Zagadnienia ochrony
środowiska w gminie Lubartów” wykonane pod kierunkiem prof. Wilgata. Lasy
wodochronne zaproponowano głównie na siedliskach olsu i boru wilgotnego,
występujących wzdłuż rzek, rowów melioracyjnych i zbiorników wodnych na gruntach
następujących wsi: Brzeziny, Lisów, Kol., Łucka, Majdan Kozłowiecki, Rokitno,
Trójnia i Trzciniec. Lasy glebochronne wyznaczono na małej powierzchni we wsi
Brzeziny.
6.5.3. Gleby chronione
Ograniczenie przeznaczania gleb na cele nierolnicze i nieleśne wynika z zapisów
ustawy z dnia 23 lutego 1995r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Szczególnie
rygorystyczną ochroną obejmuje się gleby I-III klasy bonitacyjnej oraz pochodzenia
organicznego.
Na terenie gminy nie występują gleby I i II klasy bonitacyjnej. Gleby klasy IIIa i IIIb
stanowią 2,9% gleb, IVa i IVb 46,3%. Gleby pochodzenia organicznego występują w
dolinach rzecznych i zagłębieniach terenu.
6.6 Zasoby surowców geologicznych (zaktualizowane – 03.2012 r.)
W obszarze gminy Lubartów występuje znaczna ilość złóż kruszyw naturalnych i
surowców
ilastych. Miejsca
występowania poszczególnych rodzajów kopalin,
wielkość i sposób wykorzystania przedstawia się następująco:
złoże piasków kwarcowych do produkcji betonów komórkowych ”Lubartów –
Skrobów”. Złoże występuje w dwóch obszarach: bilansowe i pozabilansowe. W
obu przypadkach są to tereny płaskie o niewielkich deniwelacjach. Zasoby
bilansowe złoża piasków kwarcowych (2,6 mln ton i 350 tys. ton) są wystarczające
na ok. 25 lat produkcji. Zasoby bilansowe złoża – Kategoria C1 z rozpoznaniem w
kat. B – 1.308 tys. m3 – 2.616 tys. t., pow. 229.900 m2 (22,9 ha), średnia miąższość
złoża 5,7 m. Zasoby pozabilansowe – Kategoria C1 z rozpoznaniem jakości w kat.
B – 176 tys. m3 – 352 tys. t., pow. 60.147 m2 (6 ha), średnia miąższość złoża 2,9 m.
Złoże obejmuje fragment obszaru piasków fluwioglacjalnych występujących w
okolicy Lubartowa. Nadkład stanowi gleba, piaski zaglinione lub pylaste, lokalnie
glina zwałowa, których grubość dochodzi, w obrębie złoża do 1,5 m. Poniżej
nadkładu występują piaski drobnoziarniste, rzadziej średnioziarniste z
przewarstwieniami piasków o różnej granulacji, sporadycznie warstewek żwiru lub
piasków pylastych i gliniastych.
50
Strona 52
złoże kruszywa naturalnego „Skrobów II” - ustalone zasoby geologiczne w kategorii C1 –obliczone według stanu na dzień 31 grudnia 2010 r. wynoszą w obrębie
pola 4, na którym prowadzona jest eksploatacja, zgodnie z warunkami koncesji –
74 282 Mg, powierzchnia złoża 12 160 m2, średnia miąższość złożą 4,6 m. W
obrębie pola 3, wskazanego do eksploatacji, po uzyskaniu koncesji - 85 289 Mg,
powierzchnia złoża 11 700 m2, średnia miąższość złoża -4,85 m. Złoże w obrębie
pola 1.1, 1.1a, 2.1 i 2.1a – wyeksploatowane, zrekultywowane w kierunku leśnym.
W obrębie złoża „Skrobów II – pole 3” wyznaczono pas ochronny od sąsiedniej
działki do której użytkownik nie posiada tytułu prawnego – 6,0 m, w obrębie złoża
„Skrobów II – pole 4”, wyznaczono pas ochronny od słupów
linii
elektroenergetycznych – 10,0 m;
złoże piasków kwarcowych do produkcji betonów komórkowych „Brzeziny”
złoże udokumentowano pod kątem wykorzystania surowca w Przedsiębiorstwie
Prefabrykatów Budowlanych „Prefabet – Lubartów”. Udokumentowane zasoby
wystarczą na ok. 30 lat: pole A – zasoby bilansowe w kat. C2 886 tys. m3- 1.604tys.
ton, powierzchnia złoża 21,1 ha, średnia miąższość złoża 4,0 m; pole B – zasoby
bilansowe w kat. C2 2.178 tys. m3- 3.937 ton, pow. złoża 30,2 ha, średnia miąższość
złoża 7,5 m. Po wyeksploatowaniu złoża powstaną dwa wyrobiska o pow. ok. 51 ha i
średniej głębokości w polu A 4,5 m, w polu B 8,0 m;
złoże piasków kwarcowych „Brzeziny - 1” – wydzielone częściowo ze złoża
piasków „Brzeziny”, rozpoznanego w kat.C2. Ustalono zasoby geologiczne według
stanu na dzień 31.12.2010 r. w kat. C1 w ilości 1 830 973 ton, w tym pole A – o
pow. 1,95 ha – 95 474,6 t, pole B o pow. 15, 49 ha – 1 735 499,31 ton;
złoże kruszywa naturalnego „Brzeziny I „ w kat. C1, ustalone zasoby
geologiczne według stanu na dzień 31.12.2010 r., wynoszą: bilansowe - 1771 930 t,
pozabilansowe 28 460 t, powierzchnia złoża 21.43 ha, średnia miąższość 4,0 m;
złoże kruszywa naturalnego - piasek „Nowodwór Piaski II” - w kat. C1, zasoby
bilansowe według stanu na dzień 31.12.2008 r. ustalone dla pola A - 47 918 Mg,
powierzchnia całkowita złoża 4 345 m2, średnia miąższość 6,85 m – wskazane do
eksploatacji , nie została wydana koncesja; pole B według Rejestru Obszarów
Górniczych - stan zniesiony – rekultywacja leśna; pole C zasoby bilansowe 210 982 Mg, powierzchnia
18
588 m2, średnia miąższość 7,1m.
Zagospodarowanie: eksploatowane - koncesja RLŚ.7510/74/2010 z dn. 28.02.2011
– zasoby kruszywa możliwe do wydobycia w granicach obszaru górniczego
„Nowodwór Piaski II – pole C” – 165 749 Mg;
złoże piasków Niemce-Rokitno; do produkcji cegły wapienno piaskowej i
betonów komórkowych. Zasoby geologiczne bilansowe 55 960 000 Mg.
Zagospodarowanie: eksploatowane, koncesja: OS.VII. 8517c/115/97, decyzja
OS.VII.8517/og/6/95;
51
Strona 53
złoże piasków czwartorzędowych „Niemce – Rokitno II”- do betonów, zapraw i
wypraw budowlanych oraz budownictwa komunikacyjnego w miejscowości Wólka
Rokicka. Zasoby geologiczne w ilości: piaski średniej zawartości ziaren o
wymiarach do 2,5 mm ok. 97% 30 093 000t zasobów bilansowych w kat. C1, w
filarze ochronnym 2 422 000 t zasobów bilansowych w kat. C1, jakość kopaliny
ustalona w kat. B. Powierzchnia złoża bilansowego 738.400 m2. Miąższość złoża
23 m. Według Rejestru Obszarów Górniczych – stan – aktualny. Zagospodarowanie: eksploatowane, koncesja: OS.VII. 8517c/73/98, decyzja OS.VII.8517/og/31/99;
złoże piasków „Rokitno I” - kopalinę podstawową stanowią piaski średnio i gruboziarniste do robót budowlanych (po odsianiu podziarnia) i drogowych a kopalinę
towarzyszącą piaski pylaste i gliniaste do robót ziemnych. Zasoby geologiczne złoża
piasków czwartorzędowych 1 497 968 Mg dla kopaliny podstawowej i 145 016 Mg
dla kopaliny towarzyszącej na powierzchni 49 670 m2. Średnia miąższość złoża 18,3
m. Pole A Koncesja RLŚ/7510/25/2004 – stan – zniesiony (koncesja wygaszona).
Rokitno I pole A i pole B Koncesja RŚ.III.JP.7512/65/07 –stan –aktualny;
złoże piasków „Rokitno II” - kopalinę główną złoża stanowią kruszywa
naturalne (piasek różnoziarnisty) do robót
budowlanych i zastosowania w
drogownictwie. Kopalin współwystępujących
i towarzyszących brak Zasoby
geologiczne złoża piasków w ilości 8 604 592 ton, na powierzchni 217 000 m2 ,
miąższość złoża 25,50 m. Stan zagospodarowania – złoże nie eksploatowane.
Przewidywany kierunek rekultywacji - leśny, zadrzewieniowy;
złoże kruszywa naturalnego (piasków) - „Wólka Rokicka I” w kat. C1 –
ustalone w dodatku nr 1 do dokumentacji geologicznej ww. złoża według stanu na
dzień 31.12.2009 r. zasoby geologiczne bilansowe 8 972 973 ton, powierzchnia
całkowita złoża 340 920 m2 , miąższość złoża średnio 15,5 m, kierunki
zastosowania kopaliny w budownictwie i drogownictwie;
złoże kruszywa naturalnego (piasek różnoziarnisty) - „Wólka Rokicka II” w
kat. C1 – ustalone według stanu na dzień 31.12.2009 r. Zasoby geologiczne dla
złoża wynoszą 412 000 m3 tj. 667 852 Mg, powierzchnia złoża 20 000 m2 ,
miąższość złoża średnio 20,6 m. Kierunki zastosowania kopaliny: dla potrzeb w
budownictwie, w drogownictwie - nasypy podsypki, budowle drogowe i kolejowe,
budownictwo – kruszywo do betonów, piaski do zapraw i wypraw tynkarskich;
złoże kruszywa naturalnego (piasek różnoziarnisty) - „Wólka Rokicka III” w
złoża „Wólka Rokicka III” wynoszą 438 713 m3 tj. 722 122 Mg, o powierzchni
17 619 m2 , miąższość złoża średnio 24,9 m. Kierunki zastosowania kopaliny do
betonów, tynków , nawierzchni drogowych i podbudów drogowych;
złoże kruszywa naturalnego (piasek różnoziarnisty) - „Wólka Rokicka IV” w
złoża ”Wólka Rokicka IV” wynoszą 380 880 m3 tj. 578 938 Mg, powierzchnia złoża
52
Strona 54
15 870 m2 , miąższość złoża średnio 24,0 m. Kierunki zastosowania kopaliny: dla
potrzeb w budownictwie, drogownictwo - na nasypy budowle drogowe, kolejowe,
kruszywo do betonów, piaski do zapraw i wypraw tynkarskich;
złoże kruszywa naturalnego (piasek różnoziarnisty) - „Wólka Rokicka V” w
kat. C1 – ustalone według stanu rozpoznania na dzień 31.12.2009 r. Zasoby
geologiczne dla złoża wynoszą 613910 m3 tj. 1 074 342 Mg, powierzchnia złoża
35 000 m2 , miąższość złoża średnio 17,5 m. Kierunki zastosowania kopaliny w
budownictwie i w drogownictwie;
złoże kruszywa naturalnego (piasek różnoziarnisty) - „Wólka Rokicka VI” w
kat. C1 – ustalone zasoby geologiczne według stanu na dzień 31.12.2009 r. Zasoby
geologiczne dla złoża „Wólka Rokicka VI” wynoszą 932 588 ton, powierzchnia
złoża 28 943 m2 , miąższość złoża średnio 16,7 m. Kierunki zastosowania kopaliny
w budownictwie i w drogownictwie;
złoże kruszywa naturalnego (piasek różnoziarnisty) - „Wólka Rokicka VII” w
kat. C1 – ustalone zasoby geologiczne według stanu na dzień 31.12.2010 r. Zasoby
geologiczne dla złoża „Wólka Rokicka VII” wynoszą 1 396 983, 56 ton,
powierzchnia złoża 35 115 m2, miąższość złoża średnio 24,71 m. Kierunki
zastosowania kopaliny – kruszywo naturalne w budownictwie;
złoże piasków budowlanych w Trzcińcu – zasoby bilansowe 4 523 tys. ton,
zasoby bilansowe w filarze ochronnym 152 tys. ton, pow. złoża 453.698,0 m2, śr.
miąższość 4,85 m. Zagospodarowanie – rozpoznane;
złoże piasku budowlanego „Kol. Łucka” – piasek budowlany do betonów oraz
zapraw murarskich, zasoby bilansowe ogółem 161,40 tys. ton, powierzchnia złoża
18 400 m2. Średnia miąższość złoża 5,16 m. Eksploatowane okresowo;
złoże kruszywa naturalnego - (piaski różnoziarniste) - „Baranówka V” w kat.
C1 – ustalone w dokumentacji geologicznej ww. złoża. Zasoby geologiczne dla
złoża „Baranówka VI” wynoszą 165 912Mg tj. 103 825 m3, powierzchnia złoża
18 912 m2, miąższość złoża średnio 3,4 m. Kierunki zastosowania kopaliny – do
betonu, tynków, nawierzchni drogowych i podbudów drogowych;
złoże kruszywa naturalnego - (piaski różnoziarniste) - „Baranówka VI” w
kat. C1 – ustalone w dokumentacji geologicznej ww. złoża według stanu na dzień
31.12.2006 r. Zasoby geologiczne dla złoża „Baranówka VI” wynoszą 76 205 Mg
tj. 45 360 m3, powierzchnia złoża 11 340 m2, miąższość złoża średnio 4,0 m.
Kierunki zastosowania kopaliny – do betonu, nawierzchni drogowych i podbudów
drogowych;
złoże kruszywa naturalnego - (piaski różnoziarniste) - „Baranówka VII” w
kat. C1 – ustalone w dokumentacji geologicznej ww. złoża według stanu na dzień
31.12.2006 r. Zasoby geologiczne dla złoża „Baranówka VII” wynoszą 326 460
53
Strona 55
ton, powierzchnia złoża 36 000 m2, miąższość złoża średnio 5,6 m. Kierunki
zastosowania kopaliny – budownictwo, drogownictwo;
złoże gliny Wincentów I, położenie złoża miejscowość Wincentów, kopalina
główna glina zwałowa, pierwotne zasoby geologiczne 17 661 m3, dotychczasowe
wydobycie do 31,12.2001r. 5 750m3, stan zagospodarowania - wyrobisko
eksploatacyjne rekultywowane na bieżąco, grunty rolne ugorowane, sposób
użytkowania powierzchni na terenie złoża – eksploatacja od 2000r., pow. złoża
0,87 ha, miąższość złoża śr. 2,03 m, przewidywany sposób rekultywacji wyrobiska
– zalesienie;
złoże surowca ilastego „Wincentów – Krzaki” – zaktualizowane na 1996 r.
zasoby geologiczne Pole A – 2 415 m3, Pole B – 4 371 m3.
złoża surowca ilastego (gliny) Lisów II - kierunki zastosowań kopaliny – do
produkcji cegły pełnej lub perforowanej. Obliczona wielkość zasobów 34 749,18
ton. Powierzchnia złoża 8 050,50 m2, głębokość spągu od 2,7-4,6 m, średnio 3,58 m,
miąższość złoża od 1,3-3,2 m, średnio 2,18 m. Zasoby możliwe do wydobycia –
10 668,44 m3. Eksploatacja nie może przekroczyć granic ustalonych w koncesji i
winna być prowadzona z zachowaniem pasów ochronnych dla terenu nie należącego
do użytkownika złoża. Według Rejestru Obszarów Górniczych Koncesja
RLŚ/7510//15/ 2004 – stan –aktualny.
Obszary perspektywiczne dla surowców krzemiankowo-okruchowych (pozytywne i
przewidywane do ewentualnego zastosowania) na obszarze gminy Lubartów,
(zaznaczone na mapie) przedstawiają się następująco:
- obszar badań Lubartów – piaski różnoziarniste do zapraw i wypraw murarskich,
- obszar badań Wola Lisowska (dwa obszary perspektywiczne) – piaski dla
budownictwa,
- obszar badań Przypisówka – piaski dla budownictwa,
- obszar badań Kamionka-Mieczysławka – piasek dla budownictwa,
- obszar badań Czerwonka Gozdów – piasek dla budownictwa.
Tereny poeksploatacyjne w granicach udokumentowanych złóż (koncesje wygaszone)
Skrobów I, Skrobów II (Pole 1.1, 1.2, 1.1a i
1.2a), Nowodwór I, Nowodwór II,
Nowodwór Piaski II – Pole B, Nowodwór, Baranówka I, Lisów, Lisów I, zostały
zrekultywowane, zgodnie z decyzjami odpowiednich organów, uznającymi kierunek
rekultywacji zadrzewieniowy, leśny lub rolny – lub są w toku rekultywacji.
7. WALORYZACJA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ
W ocenie wartości rolniczej przestrzeni produkcyjnej, biorąc za podstawę jakość
gleb, agroklimat, rzeźbę terenu i stosunki wodne, w najwyższym stopniu decydują gleby.
Według waloryzacji gleb opracowanej przez IUNG w Puławach, województwo
lubelskie otrzymało wskaźnik 78 pkt. w skali 100 punktowej, a dla kraju średni wskaźnik
wynosi 66,6 pkt.
54
Strona 56
Ogólny syntetyczny wskaźnik jakości i przydatności rolniczej gleb wynosi dla
gminy Lubartów 38,9 pkt, tak więc gmina uplasowała się poniżej średniej krajowej.
Ocena głównych elementów waloryzacji: bonitacja gruntów ornych 38,7 pkt, użytków
zielonych – 43,7 pkt; przydatność rolnicza – grunty orne 36,9 pkt, użytki zielone - 48,8
pkt. Pod względem przydatności
rolniczej – gmina Lubartów posiada
jedne z
najsłabszych gleb w powiecie lubartowskim. Dla porównania wskaźnik jakości i
przydatności gleb w gminie Niedźwiada wynosi 41,6 pkt, Kamionka 45,8 pkt, Serniki
48,1 pkt.
Tereny o najwyższych i średnich walorach rolniczych występują w południowych i
środkowych rejonach gminy.
W ocenie potencjału przyrodniczego jak i rolniczej przestrzeni produkcyjnej coraz
bardziej istotne są zasoby wodne. W znacznym stopniu obniżyły się poziomy wód
gruntowych, spotęgowane melioracjami dolin i obniżeń. Na części terenów zmeliorowanych, znajdujących się w otulinie Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego wystąpiła
obniżka produktywności. Obecnie górna część zlewni rzeki Parysówki charakteryzuje
się ujemnym bilansem wodnym. Dolina Parysówki, w obrębie której zlokalizowano 6
ujęć wody wgłębnej oraz pozostałe 14 w rejonie miasta wytworzyły lej depresyjny. Z
tego względu należy zastosować zasadę gromadzenia zasobów wodnych we wszystkich
zlewniach rzek: Parysówki, Krzywej Rzeki i Mininy w różnych formach małej retencji
oraz średniej w dolinie rzeki Wieprz.
8. Lasy i tereny leśne
Na terenie gminy Lubartów powierzchnia gruntów leśnych wynosi 6 046,8 ha, w tym
lasów 5898 ha. Lesistość gminy wynosi zatem 37% i jest wysoka w porównaniu do
średniej w powiecie lubartowskim (21%) i w województwie lubelskim (23%). Pod
względem form własności w gminie występują lasy państwowe w przewadze zarządzane
przez Nadleśnictwo Lubartów oraz lasy prywatne. Powierzchnia gruntów leśnych
prywatnych wynosi 1227 ha, co stanowi 20% powierzchni gruntów leśnych na terenie
gminy.
W lasach państwowych dominującym typem siedliskowym jest las mieszany świeży
LMśw (58%) i bór mieszany świeży BMśw (16%). Pod względem udziału gatunkowego
drzew w drzewostanach przeważa sosna (77,7%), dąb (12,2%), brzoza (5,3%) i olcha
(3,3%). Pod względem struktury wiekowej drzewostanów występuje przewaga
drzewostanów w wieku ok. 70 lat. Przeciętny wiek drzewostanów jest stosunkowo niski i
wynosi ok. 62 lata.
W lasach własności prywatnej przeważającym typem siedliskowym są: las mieszany
świeży (41%), bór mieszany świeży (28%) oraz bór świeży (15%). Skład gatunkowy
drzewostanów jest uboższy, niż na terenie lasów państwowych i na większości obszaru,
ma charakter monokultur sosnowych z domieszką brzozy i dębu. Udział sosny w składzie
gatunkowym wynosi 90%. Przeciętny wiek lasów wynosi ok. 35 lat. Lasy mieszane są
położone w dużym stopniu na gruntach o rozdrobnionej strukturze własności.
Lasy objęte uproszczonymi planami urządzania lasu położone są w IV Krainie
Przyrodniczo-leśnej Mazowiecko-Podlaskiej, 5 Dzielnicy Niziny Podlaskiej i Wysoczyzny Siedleckiej. Nie wyodrębniono lasów ochronnych. Nie wyodrębniono stref
zagrożenia przemysłowego. Stan sanitarny lasu jest na ogół zadawalający. W zakresie
55
Strona 57
ustaleń art. 30 ustawy z dnia 28.09.1991r. o lasach należy zwracać szczególną uwagę na
niedopuszczanie do zaśmiecania lasu poprzez wywożenie śmieci i padliny oraz
likwidację już istniejących dzikich wysypisk i ustawienie tablic zakazujących
zaśmiecania.
Zestawienie powierzchni siedliskowych typów lasów nie stanowiących własności
Skarbu Państwa, sporządzono na podstawie uproszczonych planów urządzenia lasów.
Lasy wspólnot zajmują ok. 2,0 ha a gminne 1,5 ha. Znaczące powierzchnie leśne
występują w obrębie 22 miejscowości. Największe kompleksy tych lasów znajdują się
na gruntach wsi: Wola Lisowska (260,8 ha), Nowodwór Piaski (109,7 ha), Łucka
Kolonia (104,3 ha). Lasy o powierzchni powyżej 50 ha do ok. 90 ha rozmieszczone są
w obrębach miejscowości: Brzeziny, Rokitno, Trójnia, Skrobów Kolonia, Nowodwór,
Kolnia Wola Mieczysławska.
Największy kompleks leśny w gminie i w powiecie lubartowskim stanowią Lasy
Kozłowieckie, których całkowita powierzchnia wynosi 5 500 ha. Dominują tu bory
świeże i wilgotne oraz bory bagienne. W 1990 r. utworzony został Kozłowiecki Park
Krajobrazowy. Powołany został w celu ochrony największego w pobliżu Lublina
kompleksu leśnego, posiadającego szereg elementów przyrodniczych zbliżonych do
krajobrazu naturalnego. Występuje tu wiele rzadkich i chronionych gatunków roślin. W
Lasach Kozłowieckich znajduje się rezerwat przyrody „Kozie Góry” o powierzchni 41
ha, którego bogactwem są stare dęby bezszypułkowe. Utworzono tu także użytki
ekologiczne oraz pomniki przyrody. Lasy Kozłowieckie charakteryzuje bardzo bogate
poszycie. Udział powierzchni Nadleśnictwa Lubartów w Parku wynosi 4298 ha.
Cechami charakterystycznymi Lasów Kozłowieckich są duże partie lasu ze
zbiorowiskami o składzie gatunkowym zbliżonym do naturalnego, znaczne
powierzchnie płatów lasu o starych drzewostanach oraz dość duży udział w składzie
gatunkowym rzadkiego dębu bezszypułkowego. Przeważają lasy mieszane świeże
wilgotne i bór mieszany świeży, olsy zajmują prawie 80 ha powierzchni.
Bory mieszane występują płatami w Lasach Kozłowieckich oraz w rejonie Woli
Lisowskiej i Woli Mieczysławskiej. Najlepiej zachowany jest fragment od Wandzina w
kierunku zachodnim, obejmujący rezerwat „Kozie Góry”. W drzewostanie boru
mieszanego świeżego występuje sosna i dąb szypułkowy, z domieszką dębu
bezszypułkowego, brzozy brodawkowatej oraz topoli osiki. W bujnej warstwie
krzewów występują: podrosty dębów, grabu, leszczyny, osiki, kruszyna, jarzębina,
jałowiec. W runie znajdują się m.in. orlica, borówka czarna, kostrzewa owcza. Bór
mieszany wilgotny występuje w obniżeniach terenu, w miejscach o podwyższonym
poziomie wody gruntowej. W drzewostanie jest przewaga świerka, rzadziej sosny i
dębu szypułkowego. Wśród krzewów znajdują się m.in. jarzębina, kruszyna, leszczyna,
grab. W runie dominuje widłak jałowcowaty.
Bory suche występują na wałach wydmowych głównie w okolicach Brzezin
i Woli Mieczysławskiej. Charakterystyczne dla borów suchych są porosty z rodziny
chrobotkowatych.
Subkontynentalny bór świeży tworzą głównie młode sztuczne lasy sosnowe ze
słabą warstwą podszycia. Zajmuje największe powierzchnie na grzbiecie moreny
czołowej zlodowacenia środkowo-polskiego (od Wandzina w kierunku zachodnim).
56
Strona 58
Bór wilgotny występuje głównie w rejonie Majdanu Kozłowieckiego i Starego
Tartaku oraz Woli Mieczysławskiej. Reprezentowany jest przez lasy sosnowe z
domieszką brzozy, dębu szypułkowego, osiki, świerka. W warstwie krzewów głównie
kruszyna oraz podrost drzew.
Bór bagienny występuje niewielkimi fragmentami w leśnictwie Dąbrówka i
Rudka, na glebach torfowych, z wysokim poziomem wody gruntowej. W
drzewostanie sosna z dużą domieszką brzozy. W runie występują przede wszystkim
borówka bagienna i czarna oraz trzęślica modra, widłak jałowcowaty.
Olsy występują m.in. w pobliżu Starego Tartaku oraz Nowego Stawu. Drzewostan
buduje olsza szara z domieszką brzozy oraz miejscami dębu szypułkowego. W
warstwie krzewów występuje podrost z domieszką łozy, czeremchy, kruszyny,
porzeczki czarnej. Roślinność zielna jest zróżnicowana, z płatami roślin wodnych,
szuwarowych i błotnych. Z olsami związane są zarośla łozowe występujące w
lokalnych obniżeniach terenu na obrzeżach śródleśnych bagien i torfowisk.
Łęgi występują na terenach okresowo zalewanych w dolinach rzek i cieków.
Występują na niewielkich powierzchniach w dolinie Wieprza oraz na południu gminy.
Drzewostan buduje olsza szara z domieszką jesionu. Wśród krzewów występuje
czeremcha, kruszyna, leszczyna, trzmielina pospolita. Bujne runo: pokrzywa,
niecierpek, gwiazdnica gajowa. Na brzegach Wieprza występują fragmenty łęgu
nadrzecznego z wierzbą wiciową.
Grądy występują fragmentami w okolicach wsi Wólka Krasienińska, Stoczek i Majdan Kozłowiecki. W lokalnych obniżeniach przy większym uwilgotnieniu występują
grądy niskie. Drzewostan złożony jest z sosny i dębu szypułkowego z domieszką grabu,
osiki, brzozy. W warstwie krzewów występują podrosty oraz leszczyna, trzmielina
brodawkowata, dereń świdra. W warstwie zielnej występuje podgarycznik, kopytnik,
szczawik zajęczy. Podkreślenia wymagają fragmenty grądu niskiego w Wólce
Krasienińskiej z pasem starodrzewia sosnowo-dębowego z pomnikowymi okazami
dębów szypułkowych oraz chronionymi i rzadkimi gatunkami roślin: wawrzynek
wilczełyko, listera jajowata, kruszczyk szerokolistny, kopytnik.
Świetlista dąbrowa występuje we fragmentach w sąsiedztwie rezerwatu „Kozie
Góry”. W drzewostanie występuje dąb szypułkowy i bezszypułkowy z domieszką sosny i
grabu. Na północy gminy w Lesie Brzezickim występują zdegradowane płaty świetlistej
dąbrowy.
9. UWARUNKOWANIA
WYCH
ROZWOJU I ZASOBY
WARTOŚCI KULTURO-
9.1 Historyczna sieć drożna
Przez teren gminy Lubartów przebiegały ważne szlaki handlowe, z których
proweniencja sięgała średniowiecza. Najważniejsze z nich to trakt litewski (W-Z)
związany z funkcjonowaniem w Rokitnie komory celnej oraz trakt ruski (Płn.-Płd.)
prowadzący wzdłuż Wieprza. Funkcjonowanie wspomnianych traktów niezwykle
57
Strona 59
korzystnie wpłynęło na rozwój miejscowości położonych na trasie ich przebiegu. Dukt
tychże szlaków znajduje swe odzwierciedlenie w przebiegu obecnych tras
komunikacyjnych, prowadzących przez obszar gminy.
9.2 Zespoły architektoniczne
Występujące w obszarze gminy zespoły architektoniczne należy podzielić na następujące grupy:
1. Obronnych fortalitiów z XV-XVI w. (Łucka, Szczekarków i Rokitno), niezachowanych, których istnienie obecnie potwierdzić mogą jedynie badania archeologiczne.
2. Zespołów rezydencjonalnych – eklektyczny dworek w Łucce z ok. 1900 r. Z obiektów
niezachowanych warto wymienić pałac w Szczekarkowie i dwory w Annoborze,
Nowodworze, Rokitnie i Wólce Rokickiej.
3. Zespołów folwarcznych – folwark w Skrobowie z ok. 1900 r., niezachowane w
Łucce i Nowodworze.
9.3 Architektura sakralna
Architekturę sakralną na obszarze gminy zdominowały kościół i klasztor w
Lubartowie, oba poza zakresem opracowania. Wszystkie miejscowości wchodzące w jej
skład należały do parafii lubartowskiej, dlatego też do lat 90-tych XX w. nie
wybudowano na obszarze gminy żadnej świątyni. Dopiero ostatni okres przyniósł
powstanie kilku nowych obiektów w Brzezinach, Lisowie, Nowodworze, Rokitnie i
Wólce Rokickiej. Ze starszych obiektów zachowały się dwie murowane kaplice
domkowe: w Łucce (pocz. XX w.) i Chlewiskach (1939 r.) Ponadto zachowało się kilka
drewnianych kapliczek domkowych w: Baranówce i Wólce Rokickiej (XIX w.) oraz
Majdanie Kozłowieckim, Wólce Rokickiej i Nowodworze (1 poł. XX w.). Ponadto do
odnotowania jest jednolita stylowo grupa murowanych kapliczek półdomkowych z 1
poł. XX w. (Majdan Kozłowiecki, Rokitno, Szczekarków, Trzciniec i Wola Lisowska).
9.4 Architektura przemysłowa
Jedynym zachowanym przykładem architektury przemysłowej na terenie gminy jest
cegielnia w Wincentowie z piecem hoffmanowskim z początku XX w.
9.5 Ruralistyka i budownictwo ludowe
Na obszarze gminy dominują układy jednodrożnicowe, ewenementem jest układ
widlicowy z
Brzezin. Zabudowa wiejska jest rozluźniona, brak jest
wśród niej
przykładów dobrze zachowanych starszych, tradycyjnych zagród. Zachowane
pojedyncze przykłady budownictwa wiejskiego pochodzą z 1 ćwierci XX w. Istotnym
elementem kształtującym krajobraz wsi są czytelnie zachowane rozmierzenia łanowe
tzw. rozłogi pól pochodzące z XV i XVI w., na interesującym nas obszarze występują
one w Trzcińcu i Baranówce. W Annoborze, Majdanie Kozłowieckim, Wandzinie, Woli
Lisowskiej i Woli Mieczysławskiej mamy do czynienia z wsiami pokarczunkowymi,
których rozmierzenie, bardzo regularne, pochodzi z ostatniej ćwierci XIX w.
9.6 Miejsca pamięci
Wśród miejsc pamięci należy odnotować cmentarz z I wojny światowej w
Nowodoworze – Piaskach, cmentarz jeńców radzieckich z okresu II wojny światowej w
58
Strona 60
Skrobowie oraz dwa
Lisowskiej.
cmentarzyki ewangelickie z końca XIX w. w Trójni i Woli
9.7 Archeologia
Z badań archeologicznych jakimi objęto całą gminę wynika, że najciekawsze
znaleziska występują na terenie Trójni, gdzie poza znaleziskami typu pozostałości
osadnicze, odkryto stożkowy gródek datowany na XIV w. Ponadto odnotować należy
grób skrzynkowy z V w. p.n.e. odkryty w 1893 r. w Szczekarkowie.
9.8 Powiązania widokowo – przestrzenne, dominanty i strefy ekspozycji
Istotnym elementem wpływającym na ukształtowanie terenu gminy jest rzeka
Wieprz, płynąca malowniczymi zakolami. Podmokłe tereny
jej towarzyszące nie
sprzyjały uprawom rolniczym i były wykorzystywane jako teren wypasu bydła.
Drugim ważnym składnikiem ukształtowania terenu gminy są
lasy porastające
południowo-zachodnią część i wchodzące w skład Kozłowieckiego Parku
Krajobrazowego.
Na terenie gminy brak jest wyrazistych dominant architektonicznych. Należałoby się
spodziewać, iż taką rolę dla okolic winien spełniać Lubartów z kościołem św. Anny,
bądź z zespołem pałacowym. Tymczasem zabudowa wokół nich oraz ukształtowanie
terenu powodują, że obie wzmiankowane budowle spełniają swoją rolę w wycinkowy
sposób. I tak pałac widoczny jest tylko od wjazdu od strony Kamionki. Natomiast
kościół św. Anny jest skutecznie przesłonięty zabudową przyrynkową.
Dominantą nie jest też dwór w Łucce, jakkolwiek najlepiej eksponuje się w terenie od
strony Sernik. Natomiast w tym kierunku najpewniej widoczne są powiązania
przestrzenno-widokowe między wspomnianym dworem, a kościołem w Sernikach. Tenże
kościół jest również istotnym elementem w tworzeniu powiązań przestrzennych z
usytuowaną na lekkim wzniesieniu zabudową w Baranówce. Wschodnia część
miejscowości łagodnie opadająca ku dolinie Wieprza odsłania ścianę lasu znajdującą się
po drugiej stronie rzeki, nad którą góruje wieża kościelna.
Dominantą architektoniczną na terenie gminy w negatywnym znaczeniu jest komin
cegielni w Wincentowie, wyrastający z płasko ukształtowanego terenu.
Lokalizacja eksponującego się od strony Wieprza dawnego fortalitium w Łucce oraz
ukształtowanie takiegoż fortalitium w Szczekarkowie uzyskuje malowniczą i rozległą
ekspozycję
z doliny Wieprza i jego starorzeczy. Natomiast śródłąkowo położone
grodzisko stożkowe w Trójni eksponuje się jedynie jako kolista kępa zadrzewienia
stanowiąc słabą dominantę w rozległym, płaskim terenie.
9.9 Strefowanie konserwatorskie
a) Jak wykazuje analiza rozmieszczenia archeologicznych śladów pradziejowego
osadnictwa – skupiało się ono na samym skraju wysokiego lewego brzegu doliny
Wieprza, co kontynuowały
najstarsze
w gminie
nadwieprzańskie osady
średniowieczne. Łączyła
je droga Płn.-Płd., idąca brzegiem rzeki. W okresie
nowożytnym (1543) do tego ciągu osadniczego został wkomponowany Lewartów =
Lubartów, zajmujący centralny punkt na tej drodze i wnoszący nowe, najwyższe
wartości do spuścizny kulturowej w gminie.
59
Strona 61
Do nadwieprzańskiej strefy o b. dużym nasyceniu
wartościami zabytkowymi i
kulturowymi, w tym archeologicznymi – należą następujące miejscowości (idąc z
północy na południe gminy): Trójnia, Brzeziny, Lisów, Lubartów, Łucka, Baranówka,
Wólka Rokicka i Rokitno. Dołączają się do tego także w pewnym stopniu
Chlewiska położone na prawym brzegu Wieprza, włączone administracyjnie do
gminy. Wszystkie ww. wsie posiadają bezpośrednie otwarcie na naturalny krajobraz
samej doliny Wieprza, posiadającej
walory nie mniejsze, niż
w obszarze
znajdującym się granicach Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego (sięgającego
od Spiczyna w kierunku na południe). Dodatkowo dolna terasa doliny Wieprza jest
zarazem strefą ekspozycji zespołów zabytkowych położonych na wysokiej krawędzi
doliny.
Wzdłuż Wieprza występuje zatem strefa krajobrazu kulturowego, utrzymującego
swoją tożsamość, z własną strefą ekspozycji położoną w obszarze naturalnego
krajobrazu doliny Wieprza.
b) Podobną strefę planistycznej ochrony wartości krajobrazu kulturowego i naturalnego
wyspecyfikowano wzdłuż doliny rzeczki Parysówki. Należą tu: Annobór, Majdan
Kozłowiecki i Nowodwór Piaski. Wszystkie te wsie są pochodzenia znacznie
młodszego. Powstały one w XIX w. na zasadzie karczunku Lasów Kozłowieckich
i stosownie do tego wsie te reprezentują inne wartości kulturowe. Obserwuje się tu
krótkie pokarczunkowe rozłogi pól, malowniczo oparte o ścianę lasu, wyjątkowe
nasycenie budownictwem drewnianym, zdobnictwo w drewnie (detale
architektoniczne), piękne krzyże z „kapliczkami” i sztukę ludową wykorzystującą
bogactwo miejscowej flory (znane w całym kraju palmiarstwo, z własnymi uprawami
potrzebnego materiału roślinnego). Postulowane objęcie ochroną planistyczną tej
strefy „ekologicznej” tożsamości krajobrazu
kulturowego współgra ze strategią
ochrony w szerszym regionie, ponieważ – jak się okazuje – strefa wzdłuż rzeczki
Parysówki bądź leży w obrębie otuliny Krajobrazowego Parku Kozłowieckiego,
bądź też poszerza się ku płn. wschodowi.
c) Na osobne omówienie zasługuje wreszcie trzecia wyodrębniona strefa ochrony
planistycznej, jaką postuluje się objąć Skrobów. Mianowicie był to – położony
blisko Kozłówki – folwark gospodarczy Ordynacji Kozłowieckiej, połączony z jej
centrum aleją akacjową. Zachowała się tu też architektura folwarczna – jak w reszcie
Ordynacji, z tych względów uzasadniona potrzeba powiązania funkcjonalnoprzestrzennego z Kozłówką a nie z pobliską strefą doliny Parysówki.
Pozostałe obszary gminy uznaje się za strefę o małych walorach krajobrazu
kulturowego, lub przekształcone – z dopuszczalnością dalszych przekształceń.
Oprócz miasta Lubartowa - ze względów konserwatorskich należy postulować
sporządzenie
planu miejscowego dla wsi Skrobów. Przy omawianiu stref
konserwatorskich
podniesiono jej związki funkcjonalno-przestrzenne z Kozłówką.
Należy podkreślić iż był tu folwark ordynacki z zachowaną rządcówką i dużym
murowanym budynkiem dla robotników rolnych z ok. 1900 r. Folwark połączony był z
centrum
dóbr w Kozłówce prosto wytyczoną
drogą obsadzoną alejowo. Dawna
rządówka usytuowana
jest na dużej działce, po której brzegach pozostały resztki
zadrzewienia parkowego. Od strony dojazdu oraz na wysokości zabytkowego domu dla
robotników istnieją rozległe działki bez zabudowy i zadrzewienia.
60
Strona 62
Dom ten włączony był do zespołu budynków służących jako obóz jeniecki w
czasie II wojny i po wojnie jako więzienie NKWD dla opozycyjnego podziemia. Reszta
budynków nie zabytkowa, substandardowa, ustawiona bezładnie. Zespół podzielony jest
na kilka części ogrodzeniami z prefabrykatów betonowych – pozostałość obozu. Jeden z
budynków w ostatnich latach przekształcony został na kaplicę, bez związków z obozową
przeszłością Skrobowa. Miejsce obozowych pochówków znajduje się obok w lesie, bez
trwałego ogrodzenia i odpowiedniego pomnika.
Całość cechuje bezład przestrzenny. W miejscowym planie powinno się
przeprowadzić zabiegi kompozycyjne: w zakresie dróg przez uczytelnienie dojazdu do d.
rządcówki i powiązań przestrzennych: rządcówka – zespół folwarczny z domem dla
robotników.
Dwie puste działki w sąsiedztwie obu zabytków (od strony wjazdu) mogą zostać
zabudowane budynkami mieszkalnymi i agroturystycznymi, których forma i sposób
sytuowania winien uwzględniać powiązania przestrzenne z rządcówką.
9.10 Kolizje i przesądzenia planistyczne
Z punktu widzenia konserwatorskiego w gminie występują dwa obszary krajobrazu
współcześnie zdegradowanego na zasadzie przesądzeń planistycznych. Są to: składowisko odpadów w Rokitnie i zespół byłej garbarni w Chlewiskach.
Pierwsze z nich – położone jest poza wyspecyfikowaną strefą ochrony planistycznej i
pozbawione urządzeń kubaturowych, nie stwarza więc kolizji konserwatorskich.
Zespół przemysłowy w Chlewiskach położony w obrębie dolnej terasy doliny Wieprza
wcina się w kwalifikujący się do globalnej ochrony jej naturalny krajobraz. Jest to zatem
kolizja z ochroną krajobrazu doliny. Kolizyjność d. Zakładów i resztek zabudowy
Chlewisk należy rozpatrywać de facto w ramach ochrony prawego brzegu Wieprza
(gmina Ostrów).
Oprócz dużych inwestycji powstających na zasadzie przesądzeń administracyjnoplanistycznych w całym kraju, występujących w przeszłości w obszarze gminy,
obserwuje się słabo kontrolowany, spontaniczny rozwój form zagospodarowania terenu,
z których kilka ma wymiar antykonserwatorski.
Należy tu tendencja do rozluźnionej zabudowy na całej długości głównych szos, czyli
aglomerowanie kilku
miejscowości. Tymczasem dla zachowania ich tożsamości
niezbędne jest przestrzeganie niezabudowanej cezury na styku miejscowości. Jest to
szczególnie ważne w gminie Lubartów o pięknym wpisywaniu się poszczególnych
pokarczunkowych wsi w krajobraz leśny. Tworzą się wręcz wnętrza zamknięte ścianami
lasu i w tym przypadku aglomeryzacja przekreśla kameralność i tożsamość kulturową.
Innym zagrożeniem są prywatne czworoboczne sadzawki bez otoczenia zieleni
wysokiej, tworzone na dolnej płaskiej terasie doliny Wieprza.
Względnie tworzenie na jej obszarze małych ogródków uprawnych, prowizorycznie
wygradzanych, z samorzutnie powstającą slumsową zabudową gospodarczą, prowadzącą
do powstawania na obszarze dolnej terasy, w miejscach nie przystosowanych i
wyłączonych z budownictwa (zalewowych) – obiektów trwałych, nieestetycznych i
przekreślających w konsekwencji strategię ochrony naturalnego krajobrazu doliny
(np.w Łucce).
61
Strona 63
9.11 Wykazy obiektów zabytkowych
Tabela I. WYKAZ ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU
ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH „A” (opublikowanych w Dzienniku
Urzędowym Województwa Lubelskiego Nr 84/2010, poz. 1552).
Miejscowość
Nr rejestru
Nazwa obiektu
Czas powstania
Łucka
A/770
Zespół dworsko-parkowy
ok. 1900
Tabela II WYKAZ ZABYTKÓW ARCHEOLOGICZNYCH WPISANYCH DO
REJESTRU ZABYTKÓW ARCHEOLOGICZNYCH „C”
WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO
Miejscowość
Nr rejestru
Brzeziny
C/5
(w dec.Trójnia)
Nazwa obiektu
Czas powstania
Grodzisko tzw. „Tatarska
Góra”
X w.
Tabela III WYKAZ ZABYTKÓW NIERUCHOMYCH UJĘTYCH W
WOJEWÓDZKIEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW - NIE WPISANYCH
DO REJESTRU ZABYTKÓW WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO
Lp
1
Miejscowość
2
Nazwa obiektu
3
1.Zabytki architektury, budownictwa i techniki
Obora w zespole dworskim
1.
Łucka Kolonia
2.
Szczekarków
3.
Szczekarków
4.
Wincentów
5.
Nowodwór
6.
Nowodwór
7.
Nowodwór
2. Cmentarze
8.
Skrobów
9.
10.
Nowodwór Piaski
Trójnia
11.
Wola Lisowska
Czas powstania
4
1 poł XX w.
Czworak dworski ob. dom
mieszkalny
Pozostałości nieistniejącego
zespołu dworsko parkowego
Cegielnia z piecem
Hoffmanowskim, z kominem
Kapliczka
Kapliczka
Kapliczka
2 poł.XIXw.
Cmentarz jeńców radzieckich
wojennych
Cmentarz wojenny
Cmentarz kolonistów
niemieckich
Cmentarz kolonistów
niemieckich
1. poł. XX w.
2 poł. XIX.
2 poł. XIX w.
1 poł. XX w.
1 poł. XX w.
1 poł. XX w.
1. poł. XX w.
2. poł. XIX w.
2. poł. XIX w.
62
Strona 64
Zabytki sakralne
12.
Szczekarków
13.
Szczekarków
Kapliczka murowana
(przy drodze LubartówParczew)
Krzyż przydrodrożny
(przy drodze LubartówParczew)
ok. poł. XVIII w
XIX w
14. Nieruchome zabytki archeologiczne (stanowiska archeologiczne) – odkryte w
obrębach: Baranówka, Brzeziny, Chlewiska, Kolonia Łucka, Kolonia Wólka Rokicka,
Lisów, Łucka, Nowodwór,
Rokitno, Trójnia, Szczekarków, Trzciniec, Wandzin –
uwzględniono na
rysunku niniejszego Studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Lubartów.
9.12 Szczegółowe wnioski konserwatorskie
1) Zespoły architektury obronnej i rezydencjonalnej okazują się najistotniejszym
elementem
nadwieprzańskiego krajobrazu w gminie; dawniej także o dużym
znaczeniu dla szerszego regionu (linia strategiczna obronna na Wieprzu). Niestety
przekształcenia ośrodków ziemiańskich dokonywane już od końca XIX w. oraz w
trakcie tzw. Małej Reformy Rolnej z lat 20-tych i obecnie – doprowadziły do niemal
zupełnego zatarcia czytelności tych walorów w terenie. Pozostało jedynie obronne
ukształtowanie cyplów otoczonych starorzeczami Wieprza w Rokitnie i w
Szczekarkowie oraz dobrze zachowane fortalitium z dworkiem z ok. 1900 r. w
Łucce.
z nich w Rokitnie na miejscu zespołu dworskiego wystawiono współcześnie
kościółek z dużym marginesem zieleni w zakolu Wieprza - co należy uznać za
korzystne. Postuluje się tu zakaz dalszej zabudowy.
w Szczekarkowie w miejscu obronnego fortalitium, a potem
barokowej
podlubelskiej rezydencji Sanguszków z I poł. XVIII w. – powstał szereg
nowszych budynków mieszkalnych i gospodarczych z użyciem materiałów
rozbiórkowych ze starych budowli, po których nie pozostało śladów; utrzymuje
się natomiast tradycja ustna miejsca i lokalizacji dworu oraz wysadzany
drzewami dojazd do środka dawnego majdanu. Ze wzgórza piękny widok na
dolinę Wieprza – z czytelnymi walorami strategiczno-obronnymi. Miejsce godne
jest upamiętnienia tablicą informacyjną lub w innej formie. Można tu utworzyć za
zgodą właścicieli punkt widokowy na cyplu nad brzegiem Wieprza.
w Łucce dwór doparty jest do skraju stoku doliny, zachowującego kształt
czworobocznego fortalitium. Zanik parku krajobrazowego istniejącego w XIX w.
na stoku doliny okazuje się w tym przypadku korzystny, gdyż uczytelnia obronne
walory miejsca. W związku z tym zaleca się
dekompozycję parku, z
pozostawieniem nagiego, gładkiego stoku z zakazem zabudowy. Znajdująca się
niegdyś u podnóża
stoku sadzawka do ewentualnej odbudowy. Należy
szczególnie dbać o pozostawienie w tym kierunku czytelnego powiązania
63
Strona 65
widokowo-przestrzennego z Sernikami. Dlatego należy wprowadzić zakaz
zabudowy w miejscu dawnej sadzawki na poboczu drogi dojazdowej.
w Skrobowie znajdują się resztki zespołu folwarcznego z rządcówką, ale należące
do innej epoki - ok.1900 r. i innego kręgu funkcjonalno - przestrzennego oraz
własnościowego - to jest do Ordynacji Kozłowieckiej.
2) Zabytkowa architektura sakralna reprezentowana jest w gminie tylko przez kościoły
usytuowane w samym Lubartowie, które jak dotychczas obsługiwały całą gminę. W
związku z tym brak jest w niej dalszych zabytkowych kościołów, a nawet większych
kaplic, na które rzutowałaby barokowa architektura kościołów lubartowskich.
zachowane kapliczki pochodzą z XVIII, z XIX i XX w. i reprezentują
ujednolicony typ domkowy i półdomkowy. Zaleca się kontynuację obu typów,
także w materiale drzewnym,
wśród krzyży zachowane są wyjątkowo piękne przykłady z kapliczkami - w
Annoborze, Nowodworze i Majdanie
Kozłowieckim – do pieczołowitego
zachowania. Postuluje się wręcz nawiązanie współpracy z klerem miejscowym i
sponsorowanie tego typu artystycznej twórczości ludowej. Charakterystyczne
jest występowanie tych krzyży w strefie wsi pokarczunkowych, silnie związanych
z obróbką drewna,
w strefie nadwieprzańskiej występują krzyże proste, natomiast z charakterystycznymi ozdobami kutymi: rozety, krzyże na półksiężycu, kogutki. Tu również
należy wystosować
apel do miejscowego kleru, sterowania inicjatywami
mieszkańców ze współpracą z kowalstwem artystycznym (warsztaty
np. w
Wojciechowie, Kol. Dąbrowica, Gutanowie) i nasycenie tymi elementami nawet
współcześnie stawianych krzyży i kapliczek,
co do współczesnych murowanych kaplic filialnych to nie obserwuje się w gminie
ich przeskalowania i nadmiernej agresywności stosowanych form – co należy
utrzymać, ale także brak jest bardziej interesujących rozwiązań architektonicznych, znanych z innych obszarów. Wskazuje się tu możliwość pewnych
nawiązań formalnych do baroku lubartowskiego,
architektura użyteczności publicznej i przemysłowa jest niezwykle skromnie
reprezentowana w gminie, na tyle że nie skłania to do żadnych supropozycji w
tym względzie poza przestrzeganiem niewprowadzania zbyt dużej kubaturowo
zabudowy. Ponadto należy zachować cegielnię w Wincentowie wraz z piecem
Hoffmanowskim,
w innych gminach częstokroć występuje tradycja, bądź nawet zachowane
zabytki dawnych karczem i zajazdów, co może być traktowane jako podpowiedź
ożywienia tras turystycznych. W gminie lubartowskiej – poza samym miastem takich zabytków nie odnotowano. Tylko w Łucce znane jest ze źródeł
64
Strona 66
występowanie karczmy dworskiej, co może być sugestią do stworzenia „zajazdu
staropolskiego” przy drodze
przekraczającej Wieprz. Natomiast w Rokitnie
odkryto przy okazji niniejszego studium niezwykle ciekawy fakt istnienia w
XV-XVII w. komory celnej, o zupełnie zanikłej tradycji i niewiadomym miejscu
usytuowania. Tym niemniej dla ożywienia tożsamości wsi postuluje się budowę
zajazdu „celnicy” w dowolnie obranym miejscu.
3) W budownictwie ludowym zachowało się jeszcze dość znaczne nasycenie wsi
lubartowskich zabudową drewnianą, nigdzie jednak nie tworzącej na tyle zwartych
zespołów bez wtrętów nowszych aby postulować je do objęcia ochroną typu
rezerwatowego. Największe skupiska wartościowej zabudowy odnotowuje się w
Baranówce, Brzezinach, Lisowie, Majdanie i Nowodworze–Piaski. Nawet w tak
nasyconej drewnem gminie jak lubartowska minimalny jest procent chat krytych
strzechami. A wówczas są to na ogół chaty z k. XIX w., pod strzechami czterospadowymi. Kwalifikuje to owe chaty do zachowania jako „ostańce” – izby pamięci
regionalnej. Względnie rolę taką mogą pełnić
domy nieco przekształcone, lub
późniejsze, a wartościowe przez swój układ, urządzenia ogniowe i detal. W gminie
Lubartowskiej do „ostańców” zaliczyć można by w Annoborze – Nr 12. W gminie
powszechne są chaty typu „poleskiego” o wyrównanej, przeciętnej wartości; datują
się one od początku XX w. Z okresu międzywojennego datują się domy znacznie
bogatsze, o dużej ilości porzeźbionego detalu, z których kilka kwalifikowałoby się do
zachowania jako specjalnie reprezentatywne – jak np. Nr 14 w Annoborze, Nr 99 i
101 w Brzezinach, Nr 106 w Lisowie, Nr 10-11 w Nowodworze –Piaski i Nr 81 w
Rokitnie.
Nie zalecając nierealnego, bezwarunkowego zachowania istniejącej spuścizny
budowlanej wsi – postuluje się jednak – szczególnie w strefie ochrony planistycznej –
utrzymanie zabudowy w upodobnionej skali bryłach – pod tradycyjnymi dachami
połaciowymi.
a) budynki gospodarcze w gminie należą do skromnych, bez własnej ciekawszej
formy architektonicznej. Wśród nich niewielka ilość budynków pod strzechą, w
b. złym stanie technicznym, bez wymogów zachowania. W Majdanie
Kozłowieckim w posesji
sekty „Niebo” odnotowuje się nowszy budynek
gospodarczy
murowano-drewniany,
według
interesującego
projektu
architektonicznego, który kwalifikuje się do szerszego upowszechnienia w
gminie.
b) natomiast w szeregu siedlisk najmniejsze z budynków gospodarczych - lamusy –
stanowią element wyróżniający gminę. Mianowicie są to jednownętrzowe
spichlerzyki kryte dachem dwuspadowym, ciemne, z pojedynczym
otworem
wejściowym od frontu, nad którym nadwieszony jest podcień na zastrzałach (w
innych rejonach podcień podparty jest słupkami). Najlepsze przykłady: Nr 20 w
Annoborze, Nr 30-31 w Majdanie Kozłowieckim i Nr 9 w Wandzinie. Ponieważ
również
w drewnianych
kapliczkach
domkowych występuje takież
nadwieszenie podcienia na ozdobnych zastrzałach – dlatego uznać można tę
65
Strona 67
formę za charakterystyczną dla gminy. Postuluje się, aby szerzej wprowadzić ją
do tzw. „małej architektury” w gminie – jak np. w kioskach, czy przystankach
autobusowych.
c) teren dawnego obozu należy uporządkować pod względem urbanistycznym
(strefowanie funkcjonalne, adaptacja zabytkowych budynków na funkcje nie
kolidujące z ich dotychczasowym przeznaczeniem). Część zabytkowego domu
folwarcznego lub budynku użytkowanego
jako kaplica na izbę pamięci lub
muzeum poświęcone straconym tu jeńcom radzieckim, a po wojnie członkom
polskiego zbrojnego podziemia, co nie jest godnie upamiętnione, a wymaga
trwałego wpisania w krajobraz kulturowy nie tylko samej miejscowości, ale
szerszego regionu. Co do jego zabudowy poza terenem dawnego folwarku, to
należy kontynuować dotychczasowy charakter zabudowy dość zwartej, z domami
o wyjątkowo dużej ilości dachów naczółkowych, co jest wyróżnikiem na tle
reszty gminy. Zabudowa ta powinna obowiązywać we wsi właściwej i wyraźnie
odcinać się od kolonii rozrzuconych jako siedliska w typie ferm z wysoką
zielenią, jakie powstały wokół na gruntach folwarcznych w latach 1920 –tych.
66
Strona 68
CZ IV. STRUKTURA FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNA I
KIERUNKI
1. GŁÓWNE KIERUNKI I ZASADY POLITYKI PRZESTRZENNEJ
1.1 Kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu
terenu
Gmina Lubartów ze względu na podmiejskie położenie i bliską odległość do
stolicy regionu, dobry stan środowiska przyrodniczego i położenie w sąsiedztwie
atrakcyjnych terenów przyrodniczych, niewielką
wartość rolniczej przestrzeni
produkcyjnej (słabe gleby, znaczne rozdrobnienie areału gruntów rolnych), a także
dobre i wciąż rozwijające się uzbrojenie terenów wiejskich, dobrze ukształtowany
układ komunikacyjny i planowany, zapewniający powiązania zewnętrzne (krajowe i
między-narodowe) - jest obszarem nasilonej presji inwestycyjnej – szczególnie
mieszkalnictwa jednorodzinnego.
Obszar gminy mimo dynamicznej urbanizacji zwłaszcza strefy podmiejskiej
cechuje nadal dość zharmonizowana struktura przestrzenna, w zakresie przeznaczenia
terenu i naturalnych uwarunkowań przyrodniczych. Ta wartość ukształtowana w
procesie historycznego rozwoju powinna być zachowana. W przypadkach i miejscach
naruszenia ładu przestrzennego w studium
określa się
tereny wskazane do
restrukturyzacji i przekształceń, tereny zdegradowane do rekultywacji oraz obiekty i
tereny wymagające rewaloryzacji bądź rehabilitacji.
Ocena
uwarunkowań demograficznych w gminie wskazuje, że w okresie
perspektywicznym, głównie w skutek
dodatniego salda migracji i niewielkiego
dodatniego przyrostu naturalnego nastąpi wzrost ludności z ok. 10,7 tys. do 13,0-15 tys.
mieszkańców, w zależności od tendencji urbanizacyjnych. Taki proces jest dość
realny, przewiduje się, że na przełomie najbliższych lat utrzyma się, a nawet może
wzrosnąć liczba osób przyjezdnych, osiedlających się w miejscowościach na terenie
gminy. Z innych istotnych uwarunkowań ludnościowych dla zmian w strukturze
przestrzennej gminy jest zmniejszanie się ludności utrzymującej się z rolnictwa oraz
wzrost znaczenia źródeł zarobkowania z pracy najemnej i działalności gospodarczej.
Głównym kierunkiem zmian w strukturze przestrzennej gminy będzie dostosowanie
rozwoju osadnictwa do nowych tendencji w zakresie potrzeb mieszkaniowych tj.
wzrostu
udziału zabudowy jednorodzinnej i letniskowej oraz rozwoju funkcji
pozarolniczych - na wyznaczonych terenach grupowania działalności gospodarczej oraz
w tkance zabudowy wsi, głównie usług komercyjnych oraz drobnych – nieuciążliwych
zakładów produkcyjno-usługowych.
Z uwagi na generalnie malejące znaczenie w strukturze przestrzennej funkcji
rolniczych, sektor ten będzie podlegał systematycznym i długofalowym przekształceniom, związanym ze specyfiką gminy. Wiodące znaczenie w przeznaczeniu i w zagospodarowaniu terenów miało dalsze rozwarstwienie struktury gospodarstw wiejskich tj.
zmniejszanie się ilości gospodarstw samowystarczalnych, towarowych na rzecz drobnej
skali gospodarstw o funkcji socjalnej oraz jednoczesny proces zwiększania się ilości
gospodarstw o powierzchni powyżej 10 ha, poszukujących specjalizacji produkcyjnych.
67
Strona 69
Przewiduje się wzrost udziału w zabudowie wsi gospodarstw agroturystycznych oraz
przekształconych siedlisk rolniczych
na funkcje letniskowe bądź działalność
gospodarczą związaną z obsługą rolnictwa (zaopatrzenie, skup, usługi agrotechniczne,
naprawy i konserwacja, inne drobne zakłady rzemiosła). W przypadku utrzymania
tradycji łąk kośnych i utrzymania w wysokiej kulturze użytków zielonych istotny
wpływ na strukturę przestrzenną może mieć hodowla oraz dowartościowanie funkcji
specjalistycznych gospodarstw produkcyjnych.
Oprócz podkreślonych wyżej przesłanek zmian w strukturze przestrzennej ważne
są wymagania w zakresie kształtowania ładu przestrzennego tj. poprawy jakości i
estetyki zagospodarowania terenów oraz zachowanie regionalnych aspektów krajobrazu kulturowego - mające odzwierciedlenie m.in. w ustaleniach dotyczących
przestrzeni publicznych, warunków realizacji dróg i infrastruktury technicznej,
zwłaszcza komunalnej oraz ekologizacji gminy i poprawy efektywności zagospodarzwania, z uwzględnieniem naturalnych predyspozycji środowiska przyrodniczego.
Ustalenia studium uwzględniają, poza wymienionymi wyżej, następujące elementy
zmian w strukturze przestrzennej i przeznaczeniu terenu:
-
-
-
-
uzupełnienie wyposażenia gminy w usługi o charakterze użyteczności publicznej i
usługi komercyjne, służących zaspokajaniu potrzeb bytowych ludności,
poprawę jakości funkcjonowania istniejących placówek usługowych przez
zapewnienie normatywnych działek, umożliwiających rozwój usług, urządzenie
i zagospodarowanie atrakcyjnych przestrzeni publicznych,
możliwość realizacji stawów i zbiorników retencyjnych zgodnie z ustaleniami
studium,
uzupełnienie wyposażenia i zróżnicowanie
usług turystyczno-rekreacyjnych,
kultury, zdrowia i pomocy społecznej, ewentualnie powiązanie ich z funkcją
mieszkalnictwa (zbiorowego, jednorodzinnego),
efektywne wykorzystanie wyznaczonych w planach stref i terenów budowlanych na
rozwój drobnej przedsiębiorczości, wspieranie przekształceń funkcjonalnych na
działalności usługowo-produkcyjne,
rehabilitacja zespołów zabudowy mieszkaniowej, służąca podniesieniu standardów
użytkowych i technicznych,
przekształcenie terenów rolnych na tereny budowlane - rozwój funkcji zabudowy
jednorodzinnej i zabudowy letniskowej,
wyłączenie terenów rolnych i leśnych
z produkcji na funkcje ochronne i
środowiskowe,
wzmacnianie i wzbogacanie środowiska przyrodniczego poprzez ochronę istniejącego
drzewostanu i zwiększenie udziału zalesień i różnych form zadrzewień,
ochronę granicy rolno-leśnej jako strefy ekotonalnej i zasobu krajobrazu kulturowego gminy.
68
Strona 70
1.2 Kierunki zmian zagospodarowania oraz użytkowania terenów w tym tereny
wyłączone z zabudowy
Przeznaczenie i zagospodarowanie terenów na obszarze gminy Lubartów jest
uwarunkowane historycznie i ekologicznie. Zapewnienie ochrony bioróżnorodności i
stabilności krajobrazu przyrodniczego, w tym ochrona walorów krajobrazowych,
klimatycznych i równowagi w stosunkach wodnych wymaga zachowania dominującej
przewagi nad terenami osadniczymi (zainwestowanymi) terenów leśnych, terenów
otwartych, w tym kompleksów polnych i wszystkich terenów aktywnych biologicznie.
W „Studium” zakłada się realizację celów strategicznych i kierunków wynikających z priorytetów polityki regionalnej – określonych w niniejszym dokumencie
Cz.I, ust. 4.3-4.4 i w Cz.II. zapewniając im terenowe możliwości rozwoju, w
ramach uwarunkowań przyrodniczych i polityki ekologicznej oraz ochrony i
kształtowania krajobrazu kulturowego.
Dlatego w ustalaniu struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy w tym przede
wszystkim przeznaczenia terenów - uwzględniano ich naturalne predyspozycje,
znaczenie w systemie ekologicznym i w układzie antropogenicznym. Przyjęto
następujące kierunki zagospodarowania i rozwoju przestrzennego gminy Lubartów:
osadnictwo,
uwzględniające
potrzeby rozwoju wielofunkcyjnego, obejmujące
powiększenie terenów budowlanych dla zróżnicowanych form mieszkalnictwa,
usług i rozwoju drobnej przedsiębiorczości usługowo-produkcyjnej. Rozwój
polegający na kształtowaniu zharmonizowanej struktury funkcjonalnej miejscowości
w zakresie potrzeb mieszkalnych, gospodarczych i publicznych,
bezpieczeństwo ludności i jej mienia, działania ograniczające występujące obecnie i
potencjalne zagrożenia,
rolnictwo, poprzez adaptację i rozwój gospodarki rolnej,
przedsiębiorczość, obejmująca przekształcenia i rozwój bazy pozarolniczej w
sektorach wykorzystujących zasoby surowców mineralnych inne potencjały gminy,
z preferencjami dla sfery usługowo-produkcyjnej,
turystyka i rekreacja, poprzez aktywizację i rozwój funkcji turystycznej o zróżnicowanych profilach, z bazą dla turystyki weekendowej, stałej i wyspecjalizowanej,
gospodarka leśna, obejmująca ochronę i rozwój terenów leśnych, powiązana z
wykorzystaniem
zasobów leśnych dla różnych funkcji gospodarczych
m.in.:
łowiectwa,
przedsiębiorczości w branżach drzewnych, ekoturystyką,
wykorzystaniem zasobów runa leśnego,
dziedzictwo przyrodnicze, obejmujące ochronę zasobów i kształtowanie ochrony
środowiska, jego bioróżnorodności w powiązaniu z regionalną i krajową polityką
ekologiczną,
dziedzictwo kulturowe, obejmujące ochronę zasobów zabytkowych i wzbogacanie
dóbr współczesnych w kształtowaniu atrakcyjnego krajobrazu kulturowego,
komunikacja i transport, obejmujące przekształcenia dostosowawcze w zakresie
parametrów układu drogowego, rozwój systemów komunikacji i funkcji obsługi
transportu,
69
Strona 71
infrastruktura techniczna, obejmująca poprawę warunków technicznych oraz rozwój
i uzupełnienie wyposażenia gminy w infrastrukturę: komunalną, telekomunikacyjną i
elektroenergetyczną.
W studium ustala się kryteria i warunki zagospodarowania terenów, które powinny
być uwzględnione i uszczegółowione w ustaleniach planów miejscowych. Kluczowe
znaczenie w polityce przestrzennej zajmuje ochrona i dbałość o te elementy struktury
przestrzennej, które podlegają szybkiej i nieodwracalnej degradacji.
Obszary obejmujące tereny leśne, doliny rzek, użytki zielone, kompleksy polne,
zadrzewienia,
strome zbocza dolin, suche obniżenia dolinne, tereny wód
powierzchniowych (rzeki, strumienie, stawy, oczka wodne, tereny podmokłe),
elementy krajobrazu o szczególnych wartościach dla percepcji
krajobrazu
kulturowego (m.in:. punkty widokowe,
ciągi i osie
widokowe
w strefach
ekspozycji krajobrazu) - zaliczone do terenów wyłączonych z zabudowy - winny
podlegać ochronie planistycznej i
zakazom lokalizacji zabudowy a także
ograniczeniom w zakresie sposobu użytkowania, mogącym spowodować zagrożenia dla
środowiska (zanieczyszczenie, utratę jego walorów lub zubożenie
potencjału).
Dopuszczone jest zaś ich użytkowanie (poza adaptacją obiektów i urządzeń służących
gospodarce leśnej lub wodnej) - zgodnie z
określonymi zasadami - na funkcje
gospodarki rolnej, rekreacji, ekoturystyki itp.
Na pozostałych obszarach, przeznaczonych na różne funkcje zagospodarowania
terenu, powinny obowiązywać zasady i warunki zabudowy dostosowane do rodzaju
przeznaczenia terenu i jego położenia. Ze względu na uwarunkowania przyrodnicze
gminy konieczna jest realizacja strategii proekologicznej, polegającej na eliminacji
potencjalnych źródeł zagrożeń dla zrównoważonego rozwoju. Szczególnie należy
wykluczyć lokalizacje obiektów i urządzeń wodochłonnych i tworzących silne
strumienie emisji zanieczyszczeń powietrza, wód czy hałasu. Z innych przedsięwzięć
zaliczonych do grupy mogących znacząco oddziaływać na środowisko, w której może
być wymagane sporządzenie takiego raportu, należy wykluczyć takie, które są
kolizyjne z położeniem w Kozłowieckim Parku Krajobrazowym i jego otulinie, za
wyjątkiem zaliczanych do inwestycji celu publicznego, oraz które mogą degradować
harmonijny krajobraz kulturowy.
1.3 Ustalenia w zakresie intensywności zabudowy i wymagań standardów dla
rozwoju głównych funkcji terenu
Spełnienie wymagań w zakresie ładu przestrzennego, wiąże się z przestrzeganiem
standardów w zabudowie i zagospodarowaniu terenu. Powinny one być ustalane w
planach miejscowych lub w przepisach urbanistycznych, po rozpoznaniu uwarunkowań
lokalnych i programu inwestorskiego. W niniejszym rozdziale określono wymagania
dotyczące warunków zabudowy i elementów środowiska, istotne w kształtowaniu
zrównoważonego zagospodarowania, odniesione do głównych sfer i funkcji terenu.
Poniżej ustalono wskaźniki minimalne, mogą podlegać weryfikacji, w dostosowaniu do
wymogów przepisów szczególnych.
70
Strona 72
1.3.1. Wymagania dotyczące ładu przestrzennego:
1) Utrzymanie tradycyjnego charakteru wsi:
a) w skali i wysokości noworealizowanej zabudowy – optymalna wysokość II
kondygnacje nadziemne, druga w poddaszu użytkowym; w przypadku obiektów
usługowych dopuszcza się dwie kondygnacje nadziemne oraz poddasze
użytkowe. Nie ustala się parametrów wysokościowych
dla obiektów
produkcyjnych, przetwórstwa rolno-spożywczego, składowych, których
maksymalna wysokość jest uzależniona od wymogów technologicznych. W
planach miejscowych
oraz w odniesieniu do
istniejącej zabudowy
(rozbudowywanej , adaptowanej) mogą być przyjęte wysokości większe niż
wyżej określone, z zastrzeżeniem że nie mogą one stanowić negatywnej
dominanty w krajobrazie;
b) w zachowaniu warunków konserwatorskich dotyczących usytuowania budynku
w stosunku do dróg publicznych;
c) w formie, proporcji budynków mieszkalnych, usługowych, w szczególności
związanych z obsługą turystyki i z rekreacją, w nawiązaniu do tradycji lokalnych i detalu z użyciem drewna, (zdobnictwo, ganki) oraz kolorystyki
„wtopionej” w otoczenie przyrodnicze (nieagresywnej) lub harmonizującej z
otaczającą zabudową;
d) w pokryciu budynków dachami spadzistymi, wielospadowymi, dopuszcza się
dachy jednospadowe lub płaskie w szczególności na obiektach produkcyjnych,
składowych przetwórstwa rolno-spożywczego, ze względu na ich dużą rozpiętość
lub usytuowanie;
e) w nawiązaniu linii sytuowania nowej zabudowy od strony dróg publicznych
do istniejącej zabudowy, z zachowaniem przepisów szczególnych.
2) Wskaźniki dotyczące zagospodarowania i użytkowania terenu:
a) w optymalnym zachowaniu parametrów działek budowlanych, w zależności
od rodzaju przeznaczenia, uwzględniając poniższe wielkości w przypadku
podziałów geodezyjnych, z wyjątkiem gdy warunki te uniemożliwiałyby
zabudowę działki na warunkach ustalonych w planie:
zabudowa zagrodowa - minimalna 1 800 m2,
zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna - minimalna 700 m2
zabudowa letniskowa - minimalna 1 500 m2,
zabudowa pensjonatowa – minimalna 2 500 m2,
zabudowa mieszkaniowo-usługowa – minimalna 1500 m2,
usługi oświaty - zabezpieczenie wskaźnika powierzchni terenu na 1 ucznia –
minimum 30 m2,
dla pozostałych funkcji nie określa się minimalnej powierzchni; wydzielenie
działek przeznaczonych na określone cele winno spełniać wymóg dobrego
sąsiedztwa w lokalizacji projektowanych obiektów, obejmować powierzchnię
wystarczającą dla zapewnienia standardów jakości środowiska na granicy
działki i zapewniać spełnienie przepisów szczególnych,
71
Strona 73
b) w kształtowaniu
optymalnego udziału powierzchni zabudowy, przy
zabezpieczeniu następującego udziału powierzchni biologicznie czynnej w
powierzchniach
działek budowlanych, w dostosowaniu
do
funkcji
noworealizowanej zabudowy:
zabudowa zagrodowa - minimum 20%,
zabudowa jednorodzinna - minimum 30%,
zabudowa letniskowa minimum - 50%,
zabudowa pensjonatowa minimum - 40%, usługi komercyjne, agroturystyczne (w tym zabudowa mieszkaniowo-usługowa) - minimum 25%,
usługi publiczne (z wyjątkiem usług oświaty i wychowania i sportu) minimum 25%.
usługi oświaty i wychowania – minimum 30%,
działalność produkcyjno-usługowa - minimum 15%,
działalność obsługi komunikacji - minimum 15%;
3) Zalecenia do ochrony i kształtowania krajobrazu kulturowego
kształtowanie zabudowy w oparciu o tradycyjne wzorce układu zabudowy
działek i ruralistycznego,
wykluczenie stosowania sidingu do wykładania elewacji oraz ogrodzeń od
strony dróg publicznych, placów
oraz terenów otwartych
- z przęseł
prefabrykowanych, betonowych,
preferowanie rozwoju budownictwa letniskowego w zwartych układach
osadniczych na zasadach uzupełniania
istniejącej zabudowy oraz
przekształcania istniejącej zabudowy zagrodowej na zabudowę letniskową,
preferowanie rozwoju agroturystyki, poprawianie dostępności szlaków
turystycznych oraz ścieżek rowerowych, poprzez budowę parkingów,
zachowanie kluczowych elementów ekspozycji krajobrazowej (punkty
widokowe, ciągi i panoramy widokowe),
wymagających ochrony przed
zabudową i zalesieniem ze względu na szczególne walory krajobrazowe,
ochrona przed zmianą dotychczasowego sposobu użytkowania (m.in. przed
zalesieniem) enklaw rolniczych o wyjątkowo cennej krajobrazowo mozaice
pól, roślinności kserotermicznej, śródleśnej, ziołorośli, polan, itp.,
przeznaczenie słabych gleb rolniczych, w miarę wyłączania z produkcji
rolnej do zalesienia,
ochrona obszarów na styku pól uprawnych i obszarów leśnych lub łąkowych
dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania tych ekosystemów i niezbędnej łączności między nimi,
pozostawienie przerw w długich ciągach zabudowy dla zapewnienia kontaktu
między kompleksami pól uprawnych.
1.3.2. Wymagania ochrony strefy brzegowej lasów i ich warunków siedliskowych
Ustala się warunki zagospodarowania:
a) w pasie o szerokości do 30,0 m od brzegu lasu:
zakaz lokalizacji obiektów wielkokubaturowych (o gabarytach określonych
w planie miejscowym),
72
Strona 74
zakaz lokalizacji obiektów i przedsięwzięć destabilizujących stosunki
wodne obszarów leśnych,
b) dopuszcza się lokalizację, z zachowaniem warunków i procedur określonych w
przepisach szczególnych:
budowli i urządzeń i sieci infrastruktury technicznej , w tym telekomunikacyjnej,
dróg z urządzeniami infrastruktury drogowej,
nowych budynków i budowli, zgodnie z przeznaczeniem terenów ustalonym
w planie miejscowym, z zastrzeżeniem pkt. c. i d.
adaptację istniejącej zabudowy, możliwość jej rozbudowy, wymiany lub
uzupełnienia zabudowanych działek nowymi obiektami, z zastrzeżeniem
pkt. c i d.
c) w minimalnej odległości 12,0 m od brzegu lasu dopuszcza się lokalizację
budynków, wyłącznie:
w obszarze zabudowanych działek,
w terenach przeznaczonych w planie pod zabudowę, gdy zachowanie
odległości wymienionej w pkt. a nie jest możliwe ze względu na parametry
działki budowlanej,
d) dopuszcza się adaptację istniejącej zabudowy oraz sytuowanie budowli
infrastruktury technicznej w odległości mniejszej niż wymieniona w pkt. a:
na terenach zabudowanych, położonych w enklawach leśnych,
na terenach leśnych na których dopuszcza się również budowę obiektów
związanych
z gospodarką leśną, obsługą
turystyki oraz infrastrukturą
techniczną z zakresu telekomunikacji, energetyki.
1. 4 Obszary zmian w strukturze przyrodniczo-przestrzennej
Pomimo, że struktura użytkowania ziemi w gminie jest zgodna z naturalnymi
predyspozycjami terenu, istnieje potrzeba modyfikacji struktury ekologicznej, zarówno
pod względem zasięgu układów naturalnych jak i utrzymywanych przez człowieka.
Zmiany winny zmierzać w kierunku podniesienia ogólnej stabilności krajobrazu, przez
zwiększenie udziału terenów leśnych i zadrzewionych, zwiększenia produktywności
ekosystemów oraz przyrodniczego wzbogacenia środowiska. Ze względu na potrzeby
właścicieli gruntów jak i uzasadnienie przyrodnicze, przewiduje się zmiany w
strukturze przyrodniczo-przestrzennej poprzez: zalesienia, fitomelioracje, rozwój małej
retencji.
1) Zalesienia
Na terenie gminy, z uwagi na stosunkowo niskie wartości bonitacyjne gleb
możliwości zalesień są znaczące. Tym ważniejsze jest wskazanie pod zalesienie
miejsc i terenów, gdzie utrzymywanie gruntów ornych jest nisko efektywne oraz
terenów które mają istotne znaczenie dla poprawy kondycji przyrodniczej i równowagi
środowiska. Do zalesień wytypowane
zostały najczęściej tereny
sąsiadujące
bezpośrednio z istniejącymi lasami,
grunty trudno dostępne do uprawy, grunty
marginalne, zdegradowane i wskazywane przez użytkowników oraz tereny zagrożone
zjawiskiem erozji. W propozycji zalesień uwzględniano także rozdrobnienie
73
Strona 75
własnościowe (wąskie działki rolne utrudniające uprawę) w aspekcie poprawy struktury
rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Ze względu na ukształtowanie terenu i podłoże
lessowe zalesianie powinno być łączone z działaniami fitomelioracyjnymi.
W zależności od lokalnych uwarunkowań, zalesieniom przypisuje się funkcje:
produkcyjne, zwiększanie powierzchni leśnych, ich zwartości i ciągłości
przestrzennej,
stabilizujące funkcjonowanie systemu ekologicznego,
fizjocenotyczne, wspomagające zachowanie różnorodności biologicznej na
poziomie krajobrazowym, ekosystemowym i gatunkowym,
fizjotaktyczne (ochronne), głównie w aspekcie zapobiegania marginalizacji
gruntów rolnych i porolnych.
Istotnym zadaniem wyznaczonych obszarów pod zalesienie jest określenie
potencjalnych możliwości powiększenia zasobów leśnych oraz kierunków kształtowania granicy rolno-leśnej. Jednak ze względów przyrodniczych i krajobrazowych
generalnie nie wyrównywano linii brzegowej
lasu. Równorzędnie potraktowano
uwarunkowania wynikające z przestrzennego rozmieszczenia istniejących lasów oraz z
oceny potrzeb w zakresie wzmocnienia struktury ekologicznej gminy.
Kierując się wymogami ochrony różnorodności biologicznej środowiska i krajobrazu, z zalesień wyłącza się doliny, stanowiska roślin ciepłolubnych i muraw
kserotermicznych. Uwzględnia się ponadto ograniczenia dot. warunków zalesienia,
wynikające z zasad rozwoju energetyki (strefy ochronne od linii elektroenergetycznych i
gazociągów). Zalesianie gruntów porolnych powinno odbywać się pod nadzorem służb
leśnych w celu zapewnienia maksymalnej przydatności nasadzeń.
2) Zadrzewienia, fitomelioracje
Ze względu na występujące prawie na całym obszarze gminy Lubartów zagrożenia
uciążliwościami odkomunikacyjnymi – kształtowanie zadrzewień, zieleni izolacyjnej i
osłonowej należą do ważnych zadań w zagospodarowaniu przestrzennym.
Kształtowanie zieleni, fitomelioracje to kompleks działań mających na celu poprawę
warunków agrotechnicznych, aerosanitarnych i klimatu akustycznego przy pomocy
pasów zadrzewień i zakrzewień, zimozielonych, odpornych na oddziaływanie
zanieczyszczeń. Zadrzewienia i zakrzewienia to pojedyncze drzewa i krzewy lub ich
skupiska, nie stanowiące zbiorowisk leśnych. W odróżnieniu od lasów nie stanowią
odrębnych ekosystemów, ponieważ są pod dominacją czynników zewnętrznych.
Zakładane są w różnych układach przestrzennych, głównie wzdłuż dróg urządzonych i
polnych. Stanowić będą istotny czynnik poprawy warunków agroklimatycznych i
obniżenia podatności deflacyjnej gruntów ornych. Do tego typu zabiegów wskazuje się
obszar całej gminy, zwłaszcza tereny położone wzdłuż drogi krajowej, w przyszłości
drogi ekspresowej S 19, a także przy innych drogach publicznych o znaczącym ruchu
transportowym i komunikacyjnym.
Z kolei darń jest pożądana w strefach przygranicznych pól ornych i łąk oraz
terenów leśnych oraz ze wszystkimi formami zadrzewień i zakrzewień jako pas
74
Strona 76
przejściowy (buforowy). Zadarnienia mają za zadanie
poprawić stabilność
geodynamiczną stref krawędziowych i zboczy dolin,
stabilizować grunt przed
spływami powierzchniowymi. Należy chronić przed zaorywaniem łąki i murawy w
dnach dolin i obniżeniach oraz
w strefach ekotonalnych: polno-łąkowych, polnoleśnych.
Szczególne znaczenie będą miały także różne formy zadrzewień, kształtowanie
zieleni pasmowej na ciągach i kierunkach powiązań ekologicznych wskazanych na
rysunku studium; ułatwiających m.in. warunki przemieszczania się zwierząt w
krajobrazie rolniczym.
3) Gospodarka wodna
Zgodnie z założeniami strategii zrównoważonego rozwoju, w gminie działania w
zakresie rozbudowy infrastruktury powinny służyć także ochronie hydrosfery, tj.
powiększaniu zasobów wodnych oraz wprowadzeniu zasad zrównoważonej gospodarki
wodnej. Uzasadnione jest to występowaniem zjawisk, które mogą świadczyć
o zakłóceniu równowagi wodnej; odnotowuje się skracanie długości cieków,
zmniejszanie się przepływów rzek, czy też obniżanie się poziomu wód gruntowych.
Oznacza to konieczność poprawy bilansu wodnego, większego zasilania zasobów wód
powierzchniowych i podziemnych. Na terenie gminy jest niewielka ilość zbiorników
wodnych, brak jest obiektów i urządzeń służących do piętrzenia wody na rzekach i
strumieniach. Zatem konieczne jest ukierunkowanie się na ochronę i renaturalizację
ekosystemów wodnych.
Dla tego celu, w studium ustala się:
-
-
-
-
-
ochronę wszystkich istniejących na obszarze gminy terenów wód płynących
i stojących, zapobieganie niekorzystnym zmianom poziomów zwierciadła wody,
zwiększenie retencji wodnej w dolinach wszystkich rzek płynących na obszarze
gminy, przez odtworzenie, modernizację i rozbudowę stawów w tym zwłaszcza w
dolinie Parysówki a także przez realizację nowych zbiorników, ujętych w programie
rozwoju małej retencji,
eliminację i ograniczanie zanieczyszczenia wód, w szczególności zanieczyszczenia
substancjami szkodliwymi dla środowiska wodnego, przez rozbudowę systemu
kanalizacji oraz przez tworzenie biologicznych barier ochronnych wzdłuż koryt i
dolin rzek,
odbudowę zbliżonego do naturalnego systemu krążenia wody, zmniejszenie tempa
odpływu wód z obszaru gminy poprzez budowę i odbudowę przetamowań i
niewielkich podpiętrzeń na drobnych ciekach,
ochronę źródlisk rzek i cieków wodnych oraz istniejących źródeł i naturalnych
wysięków; oczyszczenie czaszy źródeł, z zapewnieniem naturalnych buforów
ochronnych,
ochronę lasów i zadrzewień łęgowych o znaczeniu wodochronnym, ochronę
terenów podmokłych.
75
Strona 77
Z uwagi na konieczność zapewnienia możliwie najbardziej korzystnych warunków
funkcjonowania siedlisk hydrogenicznych – kluczowych dla różnorodności biologicznej
środowiska, na obszarze całej gminy ustala się obowiązek ochrony i zachowania
terenów podmokłych, sadzawek, oczek wodnych. Wymagana jest również dbałość o
właściwy stan urządzeń melioracyjnych (rowów, przepustów i innych tego typu
urządzeń).
Podkreślenia wymaga zasadność ustanowienia statusu lasów wodochronnych.
Spośród czynników racjonalizujących gospodarowanie wodą główne znaczenie
przypisuje się działaniom naprawczym w zakresie jakości zasobów wodnych. Poprawa
jakości wód powierzchniowych w warunkach zróżnicowanych układów osadniczych,
wymaga zindywidualizowanego podejścia do gospodarki ściekowej w gminie. Tereny o
zwartej zabudowie przeznacza się do objęcia kanalizacją sanitarną. Natomiast na
terenach o zabudowie rozproszonej powinny być
preferowane małe oczyszczalnie
przydomowe. W sytuacji bardzo zaawansowanego procesu zwodociągowania wsi,
szczególnie ważne jest zabezpieczenie studni przydomowych przed zanieczyszczeniem.
Wskazane jest również upowszechnianie rolnictwa biodynamicznego, zużywającego
mniej środków chemicznych, z korzyścią dla stanu sanitarnego wód podziemnych.
Obecnie stopień ochrony wód przed zanieczyszczeniem jest niedostateczny.
76
Strona 78
2. KIERUNKI ROZWOJU I ZAGOSPODAROWANIA PRZETRZENNEGO
2.1 ROZWÓJ I KSZTAŁTOWANIE OSADNICTWA
1) Determinanty przekształceń i rozwoju osadnictwa
Głównymi determinantami rozwoju osadnictwa na terenie gminy pozostaną
czynniki ekofizjograficzne – wykluczające lub ograniczające sytuowanie zabudowy na
znacznych obszarach (kompleks Lasów Kozłowieckich objęty ochroną przyrodniczą,
dolina Wieprza – regionalny korytarz ekologiczny, z wyznaczonymi obszarami
szczególnego zagrożenia powodzią, suche doliny, tereny podmokłe, łąkowe, dolinki
cieków oraz duże obszary udokumentowanych złóż surowców mineralnych, zasoby
wód podziemnych).
Podstawowym czynnikiem antropogenicznym, zmieniającym wcześniej ukształtowany układ osadniczy, stanie się planowana droga S 19, przecinająca gminę na całej
jej długości, wraz z planowanymi obiektami inżynierskimi – węzłami
i
skrzyżowaniami różnopoziomowymi, których usytuowanie decyduje o dostępności do
najważniejszej trasy komunikacyjnej lub o powiązaniach lokalnych.
Znaczenie zyskają jednostki osadnicze położone przy drogach posiadających
bezpośrednie włączenie do węzłów drogowych na drodze S 19, w mniejszym stopniu
przy przejazdach drogowych różnopoziomowych lub położone
przy drogach
równoległych do drogi ekspresowej, stanowiących
alternatywną i niezależną od
głównego układu drogowego obsługę komunikacyjną gminy i gmin sąsiednich.
Planowana droga ekspresowa, z obiektami inżynierskimi, stanowić będzie barierę
rozwoju dla funkcji mieszkalnictwa i innych związanych ze stałym pobytem ludzi
przez generowanie
uciążliwości „odkomunikacyjnych”. Ich zasięg określono na
podstawie
dokumentacji („Raport oddziaływania na środowisko…” planowanej
inwestycji drogowej) - przyjmując poziom dopuszczalnego hałasu w porze nocnej przy
prognozowanym natężeniu ruchu i budowie
ekranów akustycznych. Jest też
czynnikiem rozwojowym dla funkcji usługowych, produkcyjnych, przemysłowych,
związanych z obsługą komunikacji i ruchu turystycznego.
Strefa „odkomunikacyjna drogi S 19”, nieprzydatna dla rozwoju funkcji osadniczych
i rolnictwa (za wyjątkiem upraw roślin przemysłowych, szkółek drzew i krzewów itp.),
ze względu na bliskość i dostępność drogi o znaczeniu krajowym i międzynarodowym,
powinna zostać przekształcona w „pasmo wzmożonej aktywności gospodarczej”,
z zastrzeżeniem zachowania przepisów szczególnych (wymogów technicznych i
związanych
z ochroną środowiska – określonych
w rozdziale dotyczącym –
kierunków rozwoju komunikacji).
2) Kierunki rozwoju terenów osadniczych
Gmina Lubartów od wielu lat jest już obszarem dużego zainteresowania inwestorrów i dynamicznej urbanizacji. Nasilające się tendencje do rozpraszania zabudowy,
tworzenia zabudowy wielorzędowej, sytuowania
zabudowy
na pojedynczych
działkach, bez ustalenia docelowych zasad obsługi komunikacyjnej i infrastrukturalnej
jednostek funkcjonalnych, spowodowały że w „Studium” wyznaczono dopuszczalne
ramy rozwoju osadnictwa:
77
Strona 79
tereny adaptowanej zabudowy, zgodnie z jej przeznaczeniem w obowiązujących
dotychczas planach miejscowych oraz
istniejącej zabudowy
w sąsiedztwie
wydzielonych terenów budowlanych;
tereny istniejącej zabudowy, poza zespołami lub ciągami zabudowy, tzw. „
rozproszonej”, nie różnicując jej funkcji, a w zależności od położenia kwalifikując
do adaptacji lub przekształceń;
tereny rozwojowe zabudowy zagrodowej, jednorodzinnej, letniskowej – będące
uzupełnieniem enklaw „wnętrz w kwartałach zabudowy”, kontynuacją ciągów
zabudowy lub nowymi jednostkami w strukturze wsi, zespołami zabudowy
głównie jednorodzinnej – projektowanej, dla których gmina zamierza sporządzić
plan;
tereny kierunkowego rozwoju zabudowy zagrodowej i jednorodzinnej, które ze
względu na istniejące uwarunkowania (stan własności, stan układu
komunikacyjnego i infrastruktury technicznej, brak powiązań z miejskim układem
ulic) mogą zostać zagospodarowane na cele ustalone w studium, na podstawie
sporządzonych planów miejscowych w kolejnym etapie (gdy zostaną ustalone
okoliczności ograniczające ich rozwój);
tereny wskazane do przekształceń funkcjonalnych (położone w zasięgu uciążliwości
ruchu komunikacyjnego, na obszarach wrażliwych ekologicznie,
zagrożonych
powodzią lub podtopieniami.
3) Przesądzenia przestrzenne
Do jednostek osadniczych, w których ze względu na dobrą dostępność
komunikacyjną do drogi S 19, a zarazem położenie poza zasięgiem jej negatywnych
oddziaływań – „Studium” ustala intensyfikację zabudowy – należą:
 Nowodwór Piaski i Nowodwór Wieś - przez które przebiega droga powiatowa
nr 1545 L, włączona bezpośrednio do węzła „Lubartów”. W obrębie wsi wyznaczono nowe tereny rozwojowe, stanowiące kontynuację i uzupełnienie zabudowy wsi, a także zespoły zabudowy
jednorodzinnej, jednorodzinnej i zagrodowej wymagające
kompleksowego opracowania planistycznego. Zabudowa terenów
rozwojowych w sąsiedztwie terenów dotychczas kolidujących z
zabudową (składowisko odpadów, kopalnie piasku), jest
dopuszczona po ich
przekształceniu i rehabilitacji na funkcje
sportowo-rekreacyjne;
 Kolonia Skrobów – powiązana poprzez przejazd różnopoziomowy z m. Lubartów,
przez drogi lokalne z węzłem „Lubartów” – koncentracja i uzupełnienienie zabudowy podmiejskiej oraz nowe zespoły zabudowy
zagrodowej i jednorodzinnej w rejonie kościoła, przekształcenia i
rehabilitacja
obszaru d. folwarku (późn. POM Skrobów) –
wielofunkcyjnego, wyznaczone tereny rozwojowe usług;
 Szczekarków – powiązany poprzez rozbudowaną drogę wojewódzką nr 815 z węzłem „Wincentów”, koncentracja zabudowy na terenach nadzalewowych, poza terenami szczególnego zagrożenia powodzią –
tereny rozwojowe zabudowy „we wnętrzach kwartałów istniejącej
78
Strona 80
zabudowy” lub na jej zapleczu – zabudowa warunkowana
wydzieleniem obsługi komunikacyjnej.
Jednostki osadnicze skomunikowane „niezależnie” od trasy S 19, położone na
kierunkach głównych powiązań międzygminnych, w tym lokalnych oraz w strefie podmiejskiej m. Lubartów, dla których „Studium” przyjęło rozwój terenów budowlanych,
to:
 Wola Lisowska – usytuowana wzdłuż drogi gminnej nr 103348 L, równolegle do
drogi ekspresowej i powiązana komunikacyjnie z terenami na
zachód od S 19 poprzez przejazd drogowy – intensyfikacja
rozwoju usług (przekształcenia funkcjonalne terenu wokół
istniejącej chlewni i wyznaczonego w planie terenu eksploatacji
surowców w Brzezinach), mieszkalnictwa i usług, warunkowane
ograniczeniem uciążliwości;
 Lisów –
położony wzdłuż drogi powiatowej Lubartów – Firlej, stanowiącej
połączenie dwóch ośrodków gminnych,
równoległej do drogi
ekspresowej oraz drogi gminnej, w strefie przykrawędziowej
doliny Wieprza – intensyfikacja rozwoju poprzez wyznaczenie
obszaru usług publicznych oraz wyznaczenie terenów rozwojowych zabudowy jednorodzinnej i zagrodowej;
 Brzeziny –
o podobnych jak Lisów uwarunkowaniach komunikacyjnych, z ograniczeniami dotyczącymi sytuowania zabudowy na kierunku
powiązań przyrodniczych użytku ekologicznego z doliną Wieprza,
a także na obszarach udokumentowanych złóż surowców
mineralnych. Intensyfikacja zabudowy – wyznaczenie terenów
rozwojowych zabudowy zagrodowej i jednorodzinnej wzdłuż dróg
publicznych i wewnętrznych. Koncentracja zespołów zabudowy –
teren rozwojowy mieszkalno-usługowy przy drodze LubartówFirlej, dopuszczony do zabudowy po eksploatacji
obszarów
udokumentowanych złóż, przekształcenia funkcjonalne terenów
przeznaczonych pod cmentarz i usługi na teren rozwojowy sportu i
rekreacji;
k
i
Łuc
a
Kolonia
– położone przy istniejącej drodze nr 19 – intensyfikacja
Łucka
osadnictwa poprzez wyznaczenie terenów rozwojowych i kierunkowych.
Adaptacja terenów przedsiębiorczości. Lokalizacja
zabudowy na terenach kierunkowego rozwoju po wybudowaniu II
etapu obwodnicy Lubartowa i obniżeniu kategorii drogi krajowej i
nr 19, realizacji powiązań komunikacyjnych z miastem oraz
uzbrojenia terenu. Teren rozwojowy zabudowy jednorodzinnej
wskazany do opracowania planu miejscowego;
Annobór –
położony wzdłuż drogi powiatowej, równoległej do drogi ekspresowej S 19, z projektowanym przejazdem drogowym przez S 19 (w
miejscu d. „węzła”). Ze względu na uwarunkowania fizjograficzne
i zasięg negatywnego oddziaływania drogi S 19 – wieś posiada
ograniczone możliwości rozwoju. Koncentracja zabudowy – teren
79
Strona 81
 Chlewiska –
rozwojowy zabudowy jednorodzinnej wskazany do opracowania
planu miejscowego;
skomunikowanie niezależne od trasy S 19.Ograniczone możliwości
rozwoju ze względów fizjograficznych. Adaptacja terenów
budowlanych wyznaczonych w planach miejscowych ze wskazaniem zmian układu komunikacyjnego oraz funkcjonalnych; tereny
rozwojowe zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej wskazane do
opracowania planu miejscowego. Regulacje układu komunikacyjnego (likwidacja bocznicy kolejowej), rehabilitacja i przekształcenia funkcjonalne terenów przemysłowo-składowych, z uwzględnieniem ochrony wód ujęcia na terenach d. garbarni.
W pozostałych wsiach: Mieczysławka, Kolonia Wola Mieczysławska, Baranówka,
Kolonia Wólka Rokicka, Rokitno – adaptacja terenów budowlanych, ich koncentracja i
uzupełnianie, wyznaczenie terenów rozwojowych głównie jako kontynuacja ciągów
osadniczych wzdłuż dróg publicznych.
4) Kierunki adaptacji i rozwoju mieszkalnictwa
Zakłada się, że określone w studium zasady rozwoju mieszkalnictwa zapewnią
możliwości rozbudowy zasobów mieszkaniowych dla ludności oraz poprawę struktury
terenów zurbanizowanych. Rozwój mieszkalnictwa jest powiązany z kształtowaniem
wsi, a także ośrodków - zespołów usług dla ludności. Zadaniem polityki przestrzennej
jest skupianie zabudowy i poprawa efektywności wykorzystania terenów budowlanych i
przydatnych do zabudowy oraz wyposażenie w infrastrukturę techniczną, szczególnie
kanalizację (zastosowanie zbiorczych i grupowych systemów oczyszczania ścieków).
Na obszarze gminy funkcjonują wszystkie formy zabudowy: zabudowa zagrodowa,
zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna, zabudowa wielorodzinna, oraz w niewielkim
udziale zabudowa letniskowa (rekreacji indywidualnej). Dla poszczególnych form
zabudowy zostaną określone w planach miejscowych szczegółowe warunki zabudowy i
zagospodarowania
terenu. W okresie perspektywicznym, przewiduje się przyrost
terenów pod zabudowę na poziomie 50 do 100 ha, w zależności od tempa rozwoju
gminy.
Na rysunku „Studium” wyznaczono tereny przeznaczone pod mieszkalnictwo,
(uwzględniające tereny budowlane wyznaczone w planach miejscowych); obejmują
one:
- Tereny zabudowy zagrodowej i tereny rozwojowe zabudowy zagrodowej,
- Tereny zabudowy jednorodzinnej, tereny rozwojowe zabudowy jednorodzinnej
i tereny perspektywicznego rozwoju mieszkalnictwa,
- Tereny rozwojowe zabudowy zagrodowej i jednorodzinnej,
- Tereny zabudowy wielorodzinnej do adaptacji, z możliwością rozbudowy,
rehabilitacji i dopuszczenia przekształceń,
- Tereny zabudowy zagrodowej i jednorodzinnej – wskazane do przekształceń na
zabudowę letniskową i agroturystyczną,
- Tereny zabudowy zagrodowej i zieleni parkowej – wskazane do adaptacji
i rewaloryzacji z zachowaniem warunków ścisłej ochrony konserwatorskiej,
80
Strona 82
-
Tereny rozwojowe zabudowy jednorodzinnej i letniskowej,
Tereny rozwoju agroturystyki, zabudowy letniskowej i jednorodzinnej.
Ustala się, że mieszkalnictwo zagrodowe będzie dominującą formą zabudowy wsi.
W obszarach zabudowy mieszkaniowej obowiązuje ochrona wartości tradycyjnych
układów miejscowości o ukształtowanych ciągach osadniczych oraz wypełnianie
zabudową mieszkaniową niezabudowanych terenów budowlanych i kształtowanie
nowych zespołów zabudowy jako kontynuacji budownictwa wiejskiego.
Generalnie uwarunkowania naturalne, warunki geologiczno-inżynierskie są
korzystne do rozszerzania mieszkalnictwa. Jednak jego rozwój powinien być
korelowany z rozwojem demograficznym gminy. Uwarunkowania przyrodnicze i
przesłanki społeczno-gospodarcze uzasadniają
planowanie rozwoju zabudowy
zagrodowej i jednorodzinnej w wybranych miejscowościach. Takie obszary rozwojowe
zostały określone w „Studium”. Poza terenami zabudowy wskazanych do przekształceń
funkcjonalnych nie stawia się ograniczeń dla odtwarzania i uzupełniania zabudowy w
ciągach terenów budowlanych (z zachowaniem przepisów szczególnych mogą być w
nich sytuowane: zabudowa zagrodowa, agroturystyczna, jednorodzinna, letniskowa rekreacji indywidualnej, jak i, nie wyodrębnione na rysunku „Studium”, nieuciążliwe
usługi).
Obowiązującym założeniem jest wykorzystanie chłonności mieszkaniowej
istniejącej struktury urbanistycznej i sukcesywne włączanie do zainwestowania
nowych uzbrojonych terenów, a także jednoczesna ochrona terenów otwartych,
dotychczas nie zabudowanych, położonych na obrzeżu terenów zainwestowanych
przed nieplanowaną, chaotyczną zabudową, przez wykluczenie tej zabudowy do czasu
określenia warunków realizacji docelowej struktury urbanistycznej i sporządzenia
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Adaptuje się istniejącą zabudowę kolonijną i przysiółki. Nowe lokalizacje powinny
wypełniać niezabudowane enklawy oraz uzupełniać zespoły zabudowy tworząc
wyznaczone
na rysunku studium tereny rozwojowe. W granicach
terenów
budowlanych istnieje możliwość ich uzupełniania nowymi siedliskami, gospodarstwami
specjalistycznymi lub fermami hodowlanymi, o obsadzie dostosowanej do warunków
przyrodniczo-środowiskowych. Na obszarach adaptowanej zabudowy rozproszonej, na
terenach rolnych wykluczonych z zabudowy lub wrażliwych ekologicznie, powinno
obowiązywać ograniczenie działalności inwestycyjnej w granicach obecnego
zainwestowania działek budowlanych.
Występujące na obszarze gminy zespoły zabudowy wielorodzinnej, powstały jako
zaplecze mieszkaniowe funkcji administracyjno-usługowych, produkcyjno-usługowych
oraz gospodarki leśnej. W nowych uwarunkowaniach ekonomicznych, zabudowa
mieszkaniowa ulega degradacji technicznej i społecznej. W „Studium” adaptuje się
tereny mieszkalnictwa wielorodzinnego, wskazując potrzebę rehabilitacji zabudowy i jej
otoczenia, wzbogacenia w zieleń i urządzenia rekreacyjne. Nie przewiduje się
zabudowy wielorodzinnej jako rozwoju kierunku mieszkalnictwa.
Rozszerzanie stanu ilościowego zabudowy letniskowej będzie istotnym kierunkiem
rozwoju osadnictwa, w powiązaniu z rozwojem turystyki. Rozwój ten powinien
81
Strona 83
odbywać się przy zachowaniu naturalnej chłonności
uwarunkowań przyrodniczo-krajobrazowych.
terenu i
respektowaniu
Na obszarze gminy występująca nieliczna zabudowa letniskowa, powstała
najczęściej jako adaptacja i przekształcenie istniejącej zabudowy zagrodowej. Z uwagi
na uwarunkowania przyrodniczo-krajobrazowe dopuszcza się takie działania
we
wszystkich miejscowościach na obszarze gminy.
W „Studium” wskazano
miejscowości preferowane do funkcji rekreacyjno-turystycznych, a także rozwoju
zabudowy letniskowej (w powiązaniu z zabudową agroturystyczną, zagrodową i
jednorodzinną) . W przypadkach wyłączenia gospodarstw rolnych z produkcji rolnej
winny być one przekształcane na zabudowę letniskową, jednorodzinną lub usługi
nieuciążliwe, w szczególności związane z obsługą turystyki.
Zabudowa zagrodowa w dolinie Wieprza, została wskazana do stopniowego
przekształcenia funkcji na letniskową lub agroturystyczną - jako mniej kolizyjną formę
użytkowania i zagospodarowania terenu. Dopuszczalna jest adaptacja i lokalizowanie
nowej zabudowy w obrębie zabudowanych działek (według ewidencji gruntów), jeśli
nie wykluczają jej przepisy szczególne. Rozwojowi nowej zabudowy powinno
towarzyszyć wzbogacanie w zieleń, tworzącą m.in. osłonę krajobrazową, a także
respektowanie zakazów sytuowania obiektów kubaturowych na terenach zalewowych i
o niekorzystnych warunkach hydro-geologicznych.
Warunkiem realizacji założeń proekologicznego rozwoju mieszkalnictwa jest
stopniowe „redukowanie” ciągów zabudowy usytuowanej na obszarach dolinnych i na
styku suchych dolin z obszarami dolinnymi, w których istniejąca i projektowana
zabudowa stwarza bariery i zagrożenia ekologiczne.
5) Kierunki adaptacji i rozwoju usług
W gminach podmiejskich, obsługę ludności w zasadzie zapewnia sieć usług
rynkowych i usług publicznych funkcjonujących w obszarze miasta. Miasto Lubartów
oferuje mieszkańcom gminy wiejskiej zróżnicowaną paletę usług, znacznie bogatszą niż
w przypadku typowego ośrodka gminy, mieszczącego się w miejscowości wiejskiej.
Poza pozytywnymi aspektami, powyższych uwarunkowań,
występują przesłanki
niekorzystne, polegające na gorszym dostępie ludności zamieszkałej w niewielkich
wsiach i oddalonych od miasta do usług na tzw. poziomie elementarnym, bytowym,
ograniczanie (likwidacja) w takich miejscowościach sieci placówek i usług publicznych,
w dostosowaniu do warunków rynkowych.
Celem polityki przestrzennej, określonej w „Studium” jest poprawa standardu
obsługi ludności i dostępu do usług bliskiego zasięgu. Sieć usług na obszarze gminy
wymaga uzupełnienia ilościowego, wzbogacenia pod względem rodzajowym i ich
dostosowania do kierunków przekształceń gminy, tj. wzrostu udziału ludności
nierolniczej i rozwoju turystyki.
Na wyznaczonych terenach przeznaczonych na usługi zakłada się adaptację i
możliwość rozbudowy istniejących obiektów usługowych. W programie przewiduje się
uzupełnienie wyposażenia gminy w usługi podstawowe i elementarne, co pozwoli na
poprawę dostępności do usług oraz korzystniejszą organizację przestrzenną obsługi.
Brak harmonizacji w obszarze
terenów usługowych, obniża rangę miejscowości
turystycznych i rekreacyjnych. Uwzględnia się elastyczne kojarzenie przeznaczenia
82
Strona 84
istniejących obiektów usług publicznych z
potrzebami inwestorskich programów
usługowych, w tym także na cele komercyjne. W każdym przypadku należy
uwzględniać uwarunkowania kulturowe gminy i promocję elementów regionalnych i
kultury ludowej. W gminie występują budynki niewykorzystywane ( np. po dawnych
zlewniach mleka), a także w zabudowie mieszkaniowej, dlatego występują możliwości
adaptacji i odnowy budynków wiejskich, powstawania placówek usługowych przy
zaangażowaniu środowisk lokalnych i wykorzystaniu wsparcia ze środków funduszy
unijnych.
Historyczne i urbanistyczne przesłanki oraz uwarunkowania przestrzenne
uzasadniają zwłaszcza wzmacnianie ponadlokalnych funkcji kultury i ochrony zdrowia
oraz usług na rzecz obsługi turystyki (gastronomia, handel, pamiątkarstwo, oferty
agroturystyczne, baza noclegowa, obsługa komunikacji). Potrzeby socjalne
mieszkańców gminy i konieczność poprawy warunków życia stwarzają wymagania dla
rozwoju usług elementarnych, zwłaszcza w miejscowościach oddalonych od miasta oraz
usług powiązanych z nowymi terenami mieszkaniowymi. Obecnie nasycenie gminy
usługami w tym usługami bytowymi jest bardzo skromne.
W istniejących terenach zabudowy adaptuje się tereny placówek usługowych, a
także ich zespoły grupujące usługi podstawowe lub ich część: np. obiekt szkolny,
remiza, sklep, obiekt sakralny, inne punkty usługowe, tereny sportu z dostosowaniem
programów do wielkości jednostki wiejskiej i funkcji, którą pełni w strukturze
przestrzennej gminy. Otoczenie obiektów usługowych ze względu na ich usytuowanie i
znaczenie integracyjne dla miejscowości wiejskich wskazuje się do wykorzystania na
urządzenie przestrzeni publicznej, zadbanej pod względem wizualnym, estetycznym.
W gminie wiejskiej Lubartów, m.in. ze względu na rozproszenie zabudowy,
występuje deficyt
centrów usługowych i ośrodków lokalnych wiejskich. Zasada
grupowania usług w ośrodki - centra, obejmujące podstawowe usługi, jaka powinna
obowiązywać w kształtowaniu jednostek osadniczych może być kontynuowana w
sposób naturalny w nielicznych wsiach, ze względu na już istniejący, wypełniony układ
przestrzenny. Dlatego największe znaczenie przypisuje się możliwości kształtowania
ośrodków usługowo-mieszkaniowych na wyznaczonych w „Studium” terenach
rozwoju mieszkalnictwa jednorodzinnego, dla
których gmina zamierza sporządzić
miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Ustalenie zasad zagospodarowania,
linii regulacyjnych lokalnego układu drogowego,
linii zabudowy, określenie
szczególnych warunków sytuowania przestrzeni publicznej i programu usług oraz
mieszkalnictwa, pozwoli na podwyższenie efektywności wykorzystania terenów oraz
poprawę atrakcyjności miejscowości.
W innych miejscowościach, gdzie rozmieszczenie usług jest mniej skupione - także
występuje
potrzeba wzmacniania funkcji usługowych – centrotwórczych, poprzez
politykę ukierunkowaną na modernizację obiektów usługowych, uzupełnianie ich sieci
w sąsiedztwie istniejących usług, urozmaicanie funkcjonalne usług w celu
kształtowania zespołów usługowych.
Wiele miejscowości cechuje rozproszenie usług w zabudowie siedliskowej, małe ich
zróżnicowanie funkcjonalne, w tym niewielki udział usług publicznych. Elementami
krystalizującymi układ ruralistyczny takich miejscowości wiejskich powinny być
obiekty wielofunkcyjne (najczęściej obiekty sakralne, remizy OSP i placówki szkolne)
oraz przestrzeń publiczna w ich otoczeniu. Wymaga ona zagospodarowania zielenią
83
Strona 85
oraz urządzenia parkingów, placów, małej architektury, także lokalizacji
najważniejszych dla społeczności obiektów usługowych, jak sklepy, świetlice.
Został wskazany kierunek rozwoju usług polegający na powiązaniu nieuciążliwej
działalności usługowej z zabudową mieszkaniową, istniejącą i projektowaną. Na
rysunku studium wyznaczono tego typu tereny, ich przeznaczenie obejmują:
- Tereny zabudowy jednorodzinnej i usługowej – do adaptacji i rozwoju,
- Tereny zabudowy usługowej
z dopuszczeniem zabudowy
mieszkaniowej
jednorodzinnej,
- Tereny zabudowy zagrodowej, jednorodzinnej i usług komercyjnych,
- Tereny zabudowy zagrodowej i usług komercyjnych.
Dla poszczególnych form zabudowy mieszkalno-usługowej- warunki zabudowy i
zagospodarowania terenu, w zależności od potrzeb, zostaną określone w planach
miejscowych.
6) Tereny usług publicznych
W „Studium” zapewnia się rozwój wszystkich rodzajów usług publicznych,
poprzez adaptację zabudowy, możliwość rozbudowy i uzupełnienia zagospodarowania,
a także w przypadku potrzeb powiększenia ich zaplecza terenowego. Zakłada się
modernizację i rozbudowę obiektów usług publicznych oświaty i wychowania,
zdrowia i profilaktyki, rehabilitacji i odnowy biologicznej, kultury oraz urządzeń sportu i
rekreacji.
W założeniach strategicznych wskazano, że preferowanymi sferami usług
publicznych na obszarze gminy wiejskiej będą:
- usługi ochrony zdrowia, rehabilitacji i odnowy biologicznej,
- sport, rekreacja i zieleń publiczna dla mieszkańców i użytkowników zewnętrznych
(turystów i rekreantów),
- dziedzictwo kulturowe i usługi kultury, promujące tożsamość regionalną gminy,
- infrastruktura informatyczna, usługi administracyjne służące ludności i obsłudze
funkcji turystycznych.
Niewykorzystane obiekty wraz z zapleczem powinny być przeznaczone na funkcje
usług publicznych (rehabilitacja, ochrona zdrowia, kultura – np. izby pamięci).
Zadaniem wiodącym jest stworzenie dostępnej
bazy i urządzeń
sportoworekreacyjnych. Zakłada się osiągnięcie wyższego standardu w tym zakresie, tak pod
względem ilościowym jak i bardziej zróżnicowanego wyposażenia w urządzenia
służące rozwojowi kultury fizycznej. Rozwój aktywnych form wypoczynku uzasadnia
urządzenie w większych miejscowościach terenów sportowych (boisk) i rekreacyjnych.
Ponadto urządzenia sportowe i zieleń rekreacyjna powinny być istotną częścią
programu zagospodarowania terenów przeznaczonych na rozwój rekreacji i usług
turystyki. Dużą uwagę należy przywiązać do formy zagospodarowania otoczenia szkół,
obiektów ochotniczej straży pożarnej - kształtowanie zieleni i przestrzeni publicznych w
ich otoczeniu.
W miarę poprawy sytuacji finansowej gminy, ranga usług kultury powinna wzrosnąć.
Konieczne jest stworzenie jeszcze szerszego wyposażenia w placówki kulturalne jak
kluby: młodzieżowe, zainteresowań, także kawiarenki internetowe, punkty muzealne
(izby pamięci) ekspozycji eksponatów związanych z kulturą regionalną, z punktem
84
Strona 86
informacji i promocji turystycznej. Adaptuje się istniejące na obszarze gminy obiekty i
zespoły sakralne, cmentarze wyznaniowe, zgodnie z warunkami określonymi w strefach
ochrony konserwatorskiej. W studium wskazuje się potrzebę ekspozycji zabytków jako
wartości kulturowych gminy. Prezentacja rękodzieła ludowego,
tradycje
folklorystyczne - to właściwe formy adaptacji
kultury regionalnej, podnoszące
atrakcyjność oferty turystycznej gminy. Pożądane jest wykorzystanie opuszczonych
siedlisk na placówki służące animacji folkloru, tradycyjnych rzemiosł i kultury
ludowej. Usługi kultury powinny być elementem programu usług we wsiach
letniskowych.
Niezwykle ważną rolę w miejscowościach wiejskich spełnia działanie Ochotniczej
Straży Pożarnej. Adaptuje się
remizy OSP, zapewniając możliwość wymiany
budynków bądź remontów i rozbudowy. Otoczenie tych placówek w większości gminy
powinno być istotnym elementem przestrzeni publicznych wsi. Strażnice są najczęściej
wyposażone w sale zebrań, niekiedy świetlice, posiadają tzw. garaże, niektóre z nich
podlegają modernizacji. Zakłada się dalszą poprawę bazy lokalowej zaplecza OSP. Do
tego celu można także adaptować niewykorzystywane siedliska. Budynki strażnic
powinny być wykorzystywane dla funkcji
kultury i
lokalnych działań grup
społecznych (koła zainteresowań, zebrania wiejskie). W przypadku potrzeb, przewiduje
się powiększanie działek usług publicznych do wielkości określonych nowym
programem, celem umożliwienia odtworzenia zabudowy w złym stanie, modernizacji i
rozbudowy obiektów, powiększenia lub uzupełnienia ich zaplecza technicznego i
rekreacyjnego.
7) Tereny usług komercyjnych
W „Studium” zakłada się rozwój usług komercyjnych celem zwiększenie ich sieci i
wzbogacenia programu obsługi ludności oraz jako niezbędny element rozwoju funkcji
turystycznej. Gmina ma dość ubogie wyposażenie w usługi komercyjne. Niezbędne
jest bardziej aktywne promowanie rozwoju usług. Do dziedzin preferowanych należą
usługi bytowe, usługi gastronomii, usługi rzemiosła. Pożądanym kierunkiem jest
kojarzenie funkcji usługowych z tradycjami lokalnymi i folklorem.
Wiodącą zasadą zagospodarowania na wyznaczonych obszarach jest skupianie
usług i kształtowanie ośrodków wykorzystujących:
- centralne położenie w obszarach wsi,
- dobrą dostępność do usług,
- przekształcenie na usługi terenów i obiektów zdegradowanych, nieużytkowanych.
Część usług zwłaszcza handlu i rzemiosła funkcjonuje w zabudowie zagrodowej.
Pogłębia się tendencja rozpraszania usług. Z uwagi na ład przestrzenny i ochronę
właściwych warunków mieszkaniowych jest to zjawisko nieprawidłowe, powinno mieć
charakter przejściowy. Dlatego w uzasadnionych przypadkach wskazano możliwość
realizacji wielofunkcyjnych zespołów usługowych.
Założeniem polityki przestrzennej jest stymulowanie rozwoju funkcji usługowych na
terenach wyznaczonych do takiej działalności, a także strefowanie lokalizacji obiektów
usługowych, wiązane z ograniczaniem kolizji i konfliktów w zagospodarowaniu
terenów w najbliższym otoczeniu.
85
Strona 87
W „Studium” określa się następujące, główne zasady rozwoju:
adaptacja istniejących obiektów usługowych wolnostojących (pawilonów),
dopuszcza się ich modernizację lub rozbudowę,
- przekształcenie niewykorzystywanych obiektów (pustostanów), w tym zlewni
mleka na funkcje usług handlu, drobnej gastronomii i usług rzemiosła,
- preferowanie koncentracji usług w rejonie już istniejących obiektów w miejscowościach, dopuszcza się uzupełnianie zabudowy.
-
Kształtowanie centrów (zespołów zabudowy) grupujących usługi jest jedną z
podstawowych zasad poprawy struktury osadnictwa i układu urbanistycznego
poszczególnych miejscowości. Możliwości rozszerzenia zakresu programowego usług
wiąże się z wykorzystaniem i rozwojem nowych terenów mieszkaniowych.
W rozwoju usług komercyjnych, ważne miejsce mogą pełnić funkcje związane z
obsługą komunikacji, poza zaopatrzeniem w paliwo, istotnym elementem programu są
usługi handlu, gastronomii, baza noclegowa, ale także usługi serwisowe. Elementem
polityki wzbogacenia sieci usług w gminie jest uwzględnienie wniosków inwestorów,
dotyczących realizacji obiektów usługowych z zabudową mieszkaniową, powinny one
stanowić zaplecze obsługi turystyki oraz funkcji rekreacyjnych zwłaszcza w
miejscowościach letniskowych.
W „Studium” zakłada się następujące, główne kierunki rozwoju usług komercyjnych:
a) Handel (detaliczny i hurtowy): ten rodzaj usług najszybciej dostosowuje
swoją strukturę do potrzeb rynkowych. Mimo stosunkowo licznej sieci
sklepów, gmina nie posiada zadawalającego stanu rozwoju handlu
detalicznego, są to placówki drobne, rozproszone. Rozwój handlu powinien
być bardziej skupiony i skoja-rzony z potrzebami obsługi turystyki. Istnieje
potrzeba modernizacji i uruchomienia funkcji usługowych w obiektach
niewykorzystywanych. Obiekty handlowe przewiduje się we wszystkich
większych miejscowościach w obiektach wolnostojących, w budynkach
usługowych wielofunkcyjnych np. w remizach lub jako usługi towarzyszące
zabudowie mieszkaniowej.
b) Gastronomia: usługi gastronomiczne są niezbędnym elementem rozwoju
turystyki. Punkty małej gastronomii powinny funkcjonować w ośrodkach
lokalnych, a także w innych wsiach przy tranzytowym ciągu komunikacyjnym.
Mimo położenia znacznej części gminy w Parku Krajobrazowym nie
rozwinęły się placówki gastronomiczne w porównaniu do innych rejonów
województwa. Zakłada się rozwój usług gastronomii wykorzystującej lokalne
tradycje, w tym w istniejącej zabudowie. Ponadto, rozwój usług
gastronomicznych powinien być kojarzony z obsługą komunikacji, usługami
rekreacyjnymi i usługami kultury.
c) Usługi bytowe: sfera usług działająca głównie na potrzeby mieszkańców, sieć
tych usług jest bardzo niewielka, świadczy o nadal niskiej kondycji finansowej
ludności gminy. Pożądany jest rozwój sieci placówek w większych
86
Strona 88
miejscowościach gminy. Z uwagi na brak wniosków inwestorów, ten sektor
usług powinien uzyskać wsparcie gminy.
d) Rzemiosło usługowe: obecny stan rozwoju tej sfery jest zróżnicowany i pod
względem ilościowym i dość liczny w wykazie podmiotów gospodarczych, ale
w powiązaniu z bogatymi tradycjami rzemiosła w gminie niewystarczający.
Najwięcej zakładów jest związanych z branżą budowlaną i transportową.
Niektóre branże mają względnie trwałą bazę. Ciągle występują
niewykorzystane możliwości rozwoju usług rzemiosła m.in. w branżach
budowlanych, rzemiosła rękodzielniczego, konserwacji i napraw.
W zagospodarowaniu wyznaczonych na rysunku „Studium” przeznaczonych terenów
usług komercyjnych ustala się:
możliwość sytuowania usług jako obiektów wolnostojących lub towarzyszących
zabudowie mieszkaniowej; wyklucza się lokalizację obiektów mogących zawsze
znacząco oddziaływać na środowisko, za wyjątkiem istniejących i dopuszczonych
w planie miejscowym, dopuszcza się przedsięwzięcia dla
których
raport
oddziaływania na środowisko stwierdza brak występowania uciążliwości poza
granicami terenu do którego inwestor ma tytuł prawny;
zapewnienie w obrębie każdej działki przeznaczonej na funkcje usługowe: miejsc
parkingowych i zieleni izolacyjnej;
możliwość lokalizacji zamiennych funkcji usługowych i uzupełniających program
podstawowy (w tym mieszkalnictwo, usługi publiczne) jeśli nie będą kolidował z
istniejącym i projektowanym przeznaczeniem terenów lub innymi funkcjami (w
obiektach wielofunkcyjnych).
2.2 BEZPIECZEŃSTWO
Szeroko rozumiane bezpieczeństwo oraz przeciwdziałanie zagrożeniom jest coraz
ważniejszym kierunkiem polityki przestrzennej, zagospodarowania
i użytkowania
terenów, regulowanym przez przepisy szczególne. W „Studium” określono działania w
wybranych sferach, które dotyczą zwłaszcza ochrony bezpieczeństwa ludności i jej
mienia,
przeciwstawiania się niepożądanym zjawiskom a także wymagają
uwzględniania różnych form zabezpieczeń przed uciążliwością lub innymi zagrożeniami
np. wyznaczania stref ochronnych ograniczonego użytkowania.
W „Studium”
określono uwarunkowania w zakresie występowania na obszarze gminy Lubartów
istotnych zagrożeń, a także warunki i wymogi do uwzględnienia w zagospodarowaniu.
Ustalono następujące główne dziedziny działań na rzecz poprawy i kształtowania
bezpieczeństwa w obszarze gminy, adekwatne do elementów oznaczonych na rysunku
studium:
1) Działanie przeciwpowodziowe
Dla obszaru gminy Lubartów na zlecenie RZGW Warszawa opracowane
zostały - Studium dla potrzeb ochrony przeciwpowodziowej – Etap I oraz Uzupełnienie do Studium dla obszarów nieobwałowanych narażonych na niebezpieczeństwo
87
Strona 89
powodzi – Etap I, Województwo lubelskie, Powiat lubartowski, Gmina Lubartów,
Rzeka Wieprz. W Studium dla obszarów nieobwałowanych
narażonych na
niebezpieczeństwo powodzi określono obszary – zasięgów zalewu, położonych w
pobliżu rzeki, zagrożonych zalaniem w przypadku pojawienia się wezbrań. Zgodnie z
przywołanym opracowaniem na
rysunku „Studium” określono zasięg obszaru
wyznaczonego dla zalewu wody o prawdopodobieństwie wystąpienia powodzi tzw.
średnie (1%) raz na sto lat (p=1%). Na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią
obowiązuje zakaz wykonywania robót i czynności mogących utrudniać ochronę przed
powodzią – zgodnie z przepisami określonymi przez ustawę prawo wodne.
Ochronę
ludzi i mienia
przed powodzią
realizuje się przez kształtowanie
zagospodarowania
przestrzennego dolin
rzecznych lub terenów zalewowych:
Szczegółowe wymagania i warunki działań p. powodziowych określono w „Studium” w
Cz. IV, rozdział 2. Kierunki rozwoju i zagospodarowania przestrzennego, ust. 3, pkt.
3.1.
2) Działania ograniczające naturalne zagrożenia geologiczne
Nie przydatne pod zabudowę są obszary gruntów słabonośnych, przede wszystkim
organicznych, z płytką wodą gruntową do 2,0 m p.p.t. oraz skarpy i krawędzie o
bardzo dużych spadkach terenu, gdzie występuje
zagrożenie zjawiskami
geodynamicznymi i uruchomieniem masowych ruchów ziemi.
Zagrożenie na terenach osuwiskowych - zagrożenie obiektów budowlanych
przez osuwiska na obszarze gminy nie stanowi istotnego problemu. Na rysunku
„Studium” oznaczono obszary osuwania się mas ziemnych (skarp, zboczy),
wskazane do zabezpieczeń utrwalających podłoże; są one wyłączone z lokalizacji
zabudowy i zainwestowania. Zagrożenia osuwiskowe w dolinie rzeki Wieprz
występują, gdzie koryto rzeki eroduje wysokie brzegi zbudowane z lessów lub
glin zwałowych. Na terenie gminy zarejestrowano następujące osuwiska:
Trzecie Pole – typ osuwiska: B2 (zsuwy strukturalne wzdłuż granicy:
zwietrzelina skalna) i A4 (spływy spełzywanie gruntów ilastych). Przyczyną
osuwiska są wysięki wód gruntowych powodujące stały powolny rozwój
zjawiska,
Szczekarków – typ osuwiska C1 (obrywy w gruntach spoistych) i B5 (zsuwy ze
ścinania w materiale warstwowanym). Przyczyną osuwiska jest podcięcie
erozyjne z możliwością dalszego rozwoju.
Lokalizacja zabudowy w rejonach zagrożonych osuwaniem skarp lub zboczy
winna być poprzedzona ekspertyzą geotechniczną w celu określenia stopnia
ryzyka. Skarpy i krawędzie o dużych spadkach występują
w strefie
krawędziowej doliny Wieprza w rejonie miejscowości Trójnia, Brzeziny,
Lisów i Chlewiska;
Obszary o ograniczonych warunkach posadowienia obiektów budowlanych
Na rysunku ”Studium” oznaczono Hydroizobaty 2 M, wydzielające obszary o
głębokości od zwierciadła wody do powierzchni terenu – 2 m ; na obszarach tych
powinien obowiązywać zakaz
lokalizacji cmentarzy i obiektów
mogących
zanieczyścić wody podziemne. Warunki gruntowe na obszarze gminy są na ogół
88
Strona 90
korzystne, poza
występowaniem gruntów słabonośnych organicznych, w
szczególności w dolinie rzeki Wieprz, rzeki Parysówki i lokalnych podmokłości
w rejonie Wincentowa i Woli Lisowskiej;
3. Działania dotyczące eliminacji lub ograniczania uciążliwości
Ochrona jakości powietrza - z oceny jakości powietrza, z uwzględnieniem
kryteriów ustanowionych w celu ochrony zdrowia wynika, że na obszarze
gminy dla wszystkich zanieczyszczeń (benzen, dwutlenek azotu, dwutlenek
siarki, ołów, tlenek węgla, ozon, pył zawieszony), nie zostały przekroczone
dopuszczalne wartości stężeń dla żadnego z siedmiu zanieczyszczeń. W tej
strefie podejmowane działania powinny zmierzać w kierunku utrzymania jakości
na tym samym lub
lepszym poziomie; dla ochrony jakości powietrza w
zagospodarowaniu przestrzennym ustala się nasadzanie zieleni izolacyjnej;
Ochrona przed hałasem - hałas na terenie gminy związany jest przede
wszystkim z komunikacją; wraz dynamicznym
jej rozwojem (głównie
komunikacji
drogowej) wzrosło zanieczyszczenie akustyczne środowiska,
szczególnie w rejonach tras komunikacyjnych. Głównym źródłem hałasu na
terenie gminy jest droga nr 19. Na rysunku „Studium” określono przewidywany
zasięg uciążliwości ruchu drogowego (hałasu) w okresie perspektywicznym na
planowanej drodze ekspresowej – dla zabudowy przeznaczonej na stały pobyt
ludzi (izofona 50DB w porze nocnej). Bezwzględnie przestrzeganą normą w
odniesieniu do planowania zagospodarowania nowych terenów powinny
stanowić
poziomy dopuszczalne określone w Rozporządzeniu z dnia
14.06.2007 r. Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów
hałasu w środowisku (Dz. U. Nr 120, poz. 826). W tej strefie podejmowane
działania powinny zmierzać w kierunku ograniczania hałasu i poprawy klimatu
akustycznego poprzez wyznaczanie pasów drogowych o szerokościach
zabezpieczających działania środowiskowe,
kształtowanie pasm
zieleni
izolacyjnej, zalesienia, a w szczególnych przypadkach stosowanie środków
technicznych (w tym ekranów akustycznych); dla ochrony jakości powietrza w
zagospodarowaniu przestrzennym ustala się nasadzanie zieleni izolacyjnej.
Inwestycje liniowe
wymagają
zastosowania odpowiednich
rozwiązań
zabezpieczających trasy migracji zwierząt. Na terenach położonych w zasięgu
uciążliwości hałasu należy:
nowoprojektowane obiekty sytuować poza zasięgiem uciążliwości lub
przy zastosowaniu środków
technicznych
ograniczających te
uciążliwości, zgodnie z przepisami szczególnymi,
przekształcać funkcjonalnie tereny zabudowane, wyznaczone w planie, z
zabudową przeznaczoną na stały pobyt ludzi - na zabudowę usługową,
składową i inne cele (nie przeznaczone na stały pobyt ludzi);
Ochrona jakości wód do zaopatrzenia ludności - naturalna odporność wód na
zanieczyszczenia pochodzące z powierzchni, w tym głównie zanieczyszczenia
chemiczne nie jest zbyt wysoka. Wody podziemne nie są izolowane od
powierzchni terenu nadkładem osadów słabo przepuszczalnych, a poszczególne
89
Strona 91
poziomy pozostają w więzi hydraulicznej, stąd zanieczyszczenie wód płytkich
zagraża
jakości poziomu paleoceńsko-kredowego. Obecnie pod względem
bakteriologicznym
woda ujmowana przez studnie głębinowe nie budzi
zastrzeżeń. Ustanowione strefy ochronne
komunalnych ujęć wody oraz
obowiązujące nakazy i zakazy w strefach ochrony bezpośredniej i pośredniej
ujęto w „Studium” w Cz.III Uwarunkowania rozwoju gminy, ust. 3, pkt. 3.1;
4) Działania dotyczące zmniejszenia ryzyka wynikającego z rozwoju istniejących
funkcji
Ochrona przed wystąpieniem poważnych awarii - na terenie miasta Lubartów
funkcjonuje zakład zakwalifikowany jako zakład o dużym ryzyku wystąpienia
awarii przemysłowej – ZDR (Rozlewnia Gazu Płynnego w Lubartowie).
Jednostka prowadzi przeładunek i magazynowanie skrajnie łatwopalnych,
ciekłych
gazów
węglowodorowych oraz
wykorzystuje w procesie
technologicznym
metanol. W zagospodarowaniu terenu na obszarze gminy
wiejskiej Lubartów- w szczególności
obiektów
użyteczności publicznej,
mieszkalnictwa zbiorowego i zabudowy jednorodzinnej - należy uwzględnić
strefy bezpieczeństwa wokół rozlewni. Zasięg stref przewidywanych zagrożeń
zostanie ustalony w wyniku prowadzonych prac nad zmianą scenariuszy
rozwoju awarii w zakładzie;
Strefa sanitarna 50,0 m i 150,0 m od czynnych cmentarzy - w wyznaczonych
strefach obowiązują ograniczenia w zagospodarowania terenu. Obowiązują
warunki określone w rozporządzeniu z dnia 25.08.1959 r. Ministra Gospodarki
Komunalnej, w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są
odpowiednie na cmentarze (Dz. U. Nr 62, poz. 315). W szczególności w
zakresie podłączenia budynków do sieci wodociągowej, wykluczenia lokalizacji
zakładów produkujących artykuły żywnościowe,
zakładów żywienia
zbiorowego,
zakładów
przechowujących
artykuły żywności oraz
indywidualnych ujęć wody, służących do czerpania wody do picia i potrzeb
gospodarczych;
Ograniczenia dla terenów składowania odpadów komunalnych i oczyszczalni ścieków - monitoring eksploatacji wpływu
przedsięwzięć na
środowisko; funkcje nie mogą powodować przekroczenia standardów jakości
środowiska oraz uciążliwości odorotwórczych poza teren obiektów. Niezbędne
minimalizowanie
negatywnego wpływu, przez odpowiednie kształtowanie
struktury zieleni izolacyjnej w obrębie terenów tych obiektów;
Ograniczenia dla terenów produkcyjnych, usługowych, baz i składów oraz
terenów położonych w zasięgu ich oddziaływania
- na granicy
ww.
wymienionych
terenów powinny być dotrzymane standardy jakości
środowiska. Powinien być wprowadzony zakaz lokalizacji zakładów, których
działalność powoduje uciążliwości wykraczające poza granice terenu, na
którym jest zlokalizowany. Realizacja planowanego przedsięwzięcia mogącego
90
Strona 92
znacząco oddziaływać środowisko jest dopuszczalna wyłącznie po uzyskaniu
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację
przedsięwzięcia. Dla obiektów istniejących – których funkcjonowanie jest istotne
dla gminy w aspekcie społeczno-gospodarczym, dla których procesy modernizacyjne i technologiczne nie są skuteczne dla zachowania wymaganych standardów
jakości środowiska, wyjątkowo dopuszcza się możliwość powiększania ich
terenów, w celu zagospodarowania wewnętrznej strefy ochronnej. W
zagospodarowaniu wyznaczonych terenów budowlanych, przyległych do ww.
terenów należy stosować zasadę dobrego sąsiedztwa zabudowy, rozpoznaną w
oparciu o lokalne uwarunkowania przestrzenne;
Ograniczenia wynikające z przebiegu
linii elektroenergetycznych z
granicami pasa technologicznego (strefą ochronną) – w których obowiązują
ograniczenia w użytkowaniu i zagospodarowaniu.
Od linii energetycznych
wysokiego i średniego napięcia obowiązuje zachowanie bezpiecznych odległości
dla obiektów terenowych wg obowiązujących przepisów. Obowiązują zakazy
lokalizowania budynków przeznaczonych na pobyt ludzi lub budynków nie
przeznaczonych na pobyt ludzi, nie związanych z gospodarką energetyczną
wzdłuż linii energetycznych w odpowiednich odległościach - uzależnionych od
wielkości napięcia - od najbliższego skrajnego przewodu linii. Sytuowanie
zabudowy, składów może być realizowane poza zasięgiem oddziaływania pola
elektroenergetycznego linii. W pasach ochronnych linii energetycznych
obowiązuje także zakaz zalesiania terenów i nasadzeń
drzew i wysokich
krzewów;
Ograniczenia wynikające z przebiegu gazociągów wysokiego ciśnienia wymagane warunki użytkowania i zagospodarowania strefy bezpiecznej.
Obowiązuje zachowanie odległości obiektów terenowych w stosunku do istniejących gazociągów określonych w przepisach szczególnych oraz zgodnie z
warunkami ustalonymi przez dysponenta sieci. Zachowanie odległości
bezpiecznych dotyczy
terenów budowlanych, obiektów
budowlanych,
zadrzewień i zakrzewień;
5) Obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji
Na rysunku „Studium” oznaczono tereny wskazane do rehabilitacji, rekultywacji,
przekształceń funkcjonalnych i wprowadzenia zieleni izolacyjnej, obejmujące:
Tereny zabudowy mieszkaniowej położone w zasięgu uciążliwości ruchu
komunikacyjnego drogi ekspresowej; tereny przekształceń funkcjonalnych z
ochroną zieleni izolacyjnej,
Zdegradowane krajobrazy, nieużytkowane obiekty obsługi gospodarki rolnej i
zabudowa mieszkaniowa na terenach
o walorach krajobrazowych; tereny
przekształceń i rehabilitacji na funkcje usług turystyki i zabudowy zagrodowej,
wprowadzenia zieleni,
Teren poeksploatacyjny; rekultywacja z dostosowaniem zagospodarowania do
funkcji sportu i rekreacji,
91
Strona 93
Teren urządzeń gospodarki odpadami; do rekultywacji, z zagospodarowaniem
dostosowanym do funkcji sportu,
Teren górniczy, poeksploatacyjny; rekultywacja leśna, wodna, rolna lub inne
funkcje np. tereny sportowo-rekreacyjne;
6) Inne działania związane z występowaniem na terenie gminy obszarów
problemowych
Poprawa czystości wód powierzchniowych - według Raportu o stanie
środowiska, na terenie gminy Lubartów rzeka Wieprz znajduje się w IV klasie
czystości;
Poprawa struktury gleb - na terenie gminy udział gleb bardzo kwaśnych i
kwaśnych wynosi 81-100%, gleby charakteryzują się
także
deficytową
zawartością fosforu przyswajalnego, potasu i magnezu – udział
gleb w
powierzchni użytków rolnych o bardzo niskiej i niskiej zasobności w
wymienione składniki wynosi 61-80%.
2.3 ROLNICZA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA
1) Przesłanki ogólne
Zakłada się, że rolnictwo pozostanie jednym z głównych kierunków rozwoju
gminy zaś dominującą formą organizacji produkcji rolnej będą gospodarstwa
rodzinne, w równowadze z rolnictwem wielkotowarowym, przeważającym w
miejscowościach peryferyjnych, oddalonych od centrum gminy. Wg
podziału
strefowego, przyjętego w planie zagospodarowania przestrzennego Województwa
Lubelskiego
- gmina Lubartów jest położona w strefie zaplecza żywnościowego
Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego, w którym produkcja gospodarstw rolniczych
powinna być skierowana na produkty w stanie nisko przetworzonym, wymagające
dużych nakładów pracy, w tym szczególnie na produkcję mięsa drobiowego,
przetworów zbożowych i ziemniaczanych, warzyw i owoców.
Naturalne warunki
glebowo-wodne nie dają szerokich możliwości rozwoju specjalizacji produkcji rolnej.
Z uwagi na wielostronne uwarunkowania gospodarki rolnej na obszarze gminy,
głównie przyrodniczo - ekologiczne (obszary chronione) i wodne, a także strukturalne
(wysoki stopień rozdrobnienia gospodarstw rolnych) - w „Studium” przyjęto zasadę
racjonalnego kształtowania rolniczej przestrzeni, z uwzględnieniem
wymagań
modernizacji i unowocześnienia
sektora rolnego oraz
rozwoju rolnictwa
zrównoważonego, w
którym
uwzględnia
się
wykorzystanie
czynników
środowiskowych i biologicznych. Polityka rozwoju rolnictwa ma na celu poprawę
efektywności gospodarki rolnej, zwiększenie
udziału usług komplementarnych,
umożliwiających poprawę jakości płodów rolnych oraz konkurencyjności produktów
rolnych na rynku lokalnym, krajowym i zagranicznym.
Na podstawie oceny uwarunkowań rozwoju rolnictwa można stwierdzić iż istotnym
jego zasobem są użytki zielone, grunty te, zwłaszcza łąki, w dużym stopniu nie są
wykorzystane. Dla sfery produkcyjnej największe znaczenie ma jakość gleb, gmina w
92
Strona 94
tym zakresie uwarunkowania ma średnio korzystne, w powierzchni użytków rolnych
przeważają gleby średniej jakości (IV klasa bonitacyjna). Warunki naturalne nie
stwarzają szczególnych predyspozycji produkcyjnych, zwłaszcza dla intensywnych
upraw i sadownictwa.
Działania dostosowawcze w rolniczej przestrzeni powinny obejmować preferencje
do poprawy struktury wielkościowej
gospodarstw rolnych, m.in. poprzez prace
scaleniowe, wymienne oraz kompleksową obsługę obejmującą lepszą organizację
skupu płodów, zaopatrzenia gospodarstw a także promocję zbytu surowców i
produktów przetwórczych. Zakłada się powiązanie restrukturyzacji ekonomicznej z
agroturystyką i modelem wsi wielofunkcyjnej.
Przewiduje się ukierunkowanie przekształceń w rolnictwie na wykorzystanie
naturalnych walorów gleb i podniesienie ich produkcyjności, w tym użytków
zielonych m.in. przez neutralizację zakwaszenia, poszerzenie rozwoju specjalizacji
produkcji rolnej, zwłaszcza w hodowli zwierząt, a także dostosowanie bazy zaplecza
technicznego gospodarstw rolnych, usług i przedsiębiorczości związanej z obsługą
rolnictwa – do możliwości i potrzeb występujących w gminie. Rozwój funkcji
rolniczej, w tym warunki użytkowania i zagospodarowania gruntów rolnych oraz
terenów przeznaczonych na lokalizację obiektów i urządzeń stanowiących ich
zaplecze powinny
być podporządkowane wymogom ochronnym i sanitarnym
środowiska a także umożliwiać restrukturyzację gospodarstw rolnych.
Na rysunku studium oznaczono:
gleby mineralne wysokich klas bonitacyjnych (III), obejmujące grunty rolne,
chronione przed przeznaczeniem na cele nierolnicze, zgodnie z przepisami
ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z
2004 r. Nr 121 poz. 1266 z późn. zm),
gleby organiczne – chronione przed przeznaczeniem na cele nierolnicze na
podstawie ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych
(Dz. U. z 2004 r. Nr 121 poz. 1266 z późn. zm),
gleby o niskiej wartości produkcyjnej i gleby marginalne – wskazane do
przeznaczenia na cele nierolnicze i do zalesienia.
2) Kierunki modernizacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej
Na podstawie uwarunkowań środowiskowych i zagospodarowania terenów rolnych
dokonano strefowania
rolniczej przestrzeni produkcyjnej zakładając procesy
adaptacyjne oraz zmiany w strukturze użytkowania i przeznaczenia terenów rolnych.
Na rysunku studium oznaczono:
grunty rolne klasy III – objęte ochroną oraz grunty klasy IV, o dość korzystnych
warunkach dla rozwoju gospodarki rolnej przewidziane do intensyfikacji upraw na
całym obszarze, w przypadku zamierzeń inwestycyjnych o funkcji nierolniczej na
gruntach kl. III, wymagane jest
uzyskanie zgody na ww. cele, zgodnie z
przepisami powołanej ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych;
tereny rolne na obszarach o dużych walorach przyrodniczo – krajobrazowych;
przewidziane do rozwoju rolnictwa ekologicznego;
zwarte i niezabudowane obszary rolne i użytki zielone; tereny upraw polowych i
łąkowo-pastwiskowe, chronione przed zabudową i melioracjami osuszającymi,
przewidziane do wykorzystania rolniczego – wskazane zabiegi agrotechniczne,
93
Strona 95
scalenia gruntów, fitomelioracje, tereny łąkowo-pastwiskowe chronione przez
użytkowaniem rolnym;
grunty rolne na zapleczu istniejących siedlisk rolnych, terenów przeznaczonych na
zabudowę zagrodową, z zabudową kolonijną; obejmujące grunty upraw polowych
dopuszczone do zabudowy i zagospodarowania na cele rolnicze w znaczeniu
ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych;
grunty marginalne, grunty rolne o niskiej wartości produkcyjnej (V i VI klasa
bonitacyjna), na terenach o dużych spadkach(z wyłączeniem siedlisk chronionych) i
na kierunkach powiązań ekologicznych; grunty wskazane do zalesień, zakrzewień i
zadrzewień, obudowy biologicznej dróg polnych i dolin rzecznych;
tereny i obiekty produkcji rolnej nie użytkowane; tereny i obiekty usług produkcji
rolnej wskazane do przekształceń na funkcje mieszkalno-usługowe;
tereny i obiekty produkcji rolnej przeznaczone w planie na funkcje usługowe;
przewidziane do adaptacji istniejącego sposobu użytkowania, rozbudowa fermy
hodowlanej warunkowana zachowaniem przepisów z zakresu ochrony środowiska;
tereny obsługi rolnictwa – istniejące i wyznaczone w obowiązującym planie;
przewidziana adaptacja funkcji, rozbudowa i budowa nowej zabudowy.
Zadaniem wyznaczenia ww. stref rolnych, uwzględniających uwarunkowania
rolno-środowiskowe, z określeniem dla nich kierunków zmiany w strukturze użytkowania i przeznaczenia terenów jest kształtowanie racjonalnej funkcji rolniczej jako
wiodącego działu gospodarczego oraz efektywna segregacja użytków rolnych, prowadząca do wyodrębnienia wydajnej przestrzeni produkcyjnej i terenów bardziej predysponowanych do funkcji pomocniczych - środowiskowych i zaplecza budowlanego.
Intensyfikacja gospodarki rolnej wymaga poprawy jakości rolniczej przestrzeni
produkcyjnej oraz
efektywności gospodarstw rolnych, stanowiących podstawę
zwiększenia dochodowości ich funkcjonowania. Uzyskanie korzystnych warunków,
wymaga dodatkowych działań, szczególnie :
wspierania procesów modernizacyjnych obiektów inwentarskich, magazynowych
i rozbudowy zaplecza infrastruktury gospodarczej,
wspomagania przekształceń podnoszących efektywność gospodarstw rolnych
(koncentracja ziemi, ograniczanie fragmentaryzacji rozłogów polnych, poprawa
struktury agrarnej),
wspomagania specjalizacji gospodarstw rolnych w kierunkach działów
specjalnych, proekologicznych, w tym szczególnie agroturystyki,
poprawy stanu sanitarnego wsi, w tym gospodarstw rolnych, przez wyposażenie w
odpowiednie obiekty i urządzenia, zmniejszające uciążliwości dla otoczenia
i zagrożenia epidemiologiczne,
wspierania tworzenia małych ferm hodowlanych (np. hodowla koni, kóz,
gospodarstwa rybackie oraz dziczyzna –bażanciarnie, daniele itp.) jako zaplecza
gospodarstw agroturystycznych,
wspierania wielokierunkowych gospodarstw produkcyjnych, w tym w produkcji
roślinnej - powiększenie udziału roślin przemysłowych i wymagających gatunków
zbożowych,
rozwijania produkcji płodów rolnych do bezpośredniej konsumpcji m.in. w ramach
działalności gospodarstw agroturystycznych,
wspierania tworzenia zróżnicowanych specjalizacji szkółkarskich,
94
Strona 96
rozwijania kierunków w tzw. niszach produkcyjnych m.in. roślin pracochłonnych,
hodowli bydła i ptactwa,
poprawę stanu i rozwój infrastruktury wiejskiej takiej jak drogi gminne i dojazdowe do pól.
Tereny rolne położone w obszarach cennych przyrodniczo, dla których zostały
ustalone formy ochrony przyrodniczej
zasadom
gospodarczego użytkowania
przestrzeni rolniczej, ustalonym przepisami szczególnymi. W obszarze Gminy
pożądany jest rozwój hodowli w niewielkich stadach, poza bydłem i drobiem, także
innych gatunków zwierząt , zwłaszcza ptactwa.
Fermy hodowlane lokalizowane w terenach zabudowy zagrodowej i na
obszarach objętych ochroną przyrodniczą, winny mieć obsadę do 40 DJP, na
pozostałych obszarach rolnych wskazanych do zabudowy związanej z produkcją rolną
w otulinie Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego dopuszczone są fermy do 60 DJP.
Wyklucza się wysoką intensywność produkcji zwierzęcej, zagrażającej degradacją
środowiska, zwłaszcza zanieczyszczeniem wód powierzchniowych i podziemnych.
Rozwój gospodarki rolnej wymaga pokonania wielu innych ograniczeń i barier,
które nie stanowią treści niniejszego „Studium”. Unowocześnienie gospodarki rolnej,
powinno odbywać się z jednoczesnym dostosowywaniem do wymogów jakościowych
produktów żywnościowych - rejestracyjnych oraz klasyfikacyjnych i kontrolnych
gospodarstw indywidualnych (wraz z ich zapleczem), określanych przez normy
europejskie. Istotnym warunkiem poprawy efektywności produkcji jest wzmocnienie
towarowości gospodarstw rolnych. Wymagają one zmian w strukturze produkcyjnej w zakresie wzrostu specjalizacji i koncentracji produkcji. Wiążą się one z potrzebą
stymulowania następujących przemian:
wzrostu średniej powierzchni gospodarstw rodzinnych do poziomu średnio
20-30 ha,
wdrażania programu optymalizacji rozłogów polnych w indywidualnych
gospodarstwach, ze względu na uwarunkowania ochrony krajobrazu kulturowego, pożądane są działania w małej skali przestrzennej (rozłogu, obrębu),
wzrostu produktywności gleb, głównie poprzez poprawę żyzności i aktywności
gleb oraz przez doskonalenie technologii produkcji (obecnie możliwości te nie są
wykorzystywane). Działania agrotechniczne wiążą się m.in. ze wzbogacaniem
zawartości próchnicy w glebach, likwidacją niedoborów składników mineralnych, poprawą stosunków wilgotnościowych, neutralizacją zakwaszenia gleb,
zwiększenia udziału w rozłogach produkcyjnych - terenów zielonych, zadrzewionych i leśnych,
wspieraniem produkcji zdrowej żywności, zwłaszcza do spożycia w stanie
minimalnie przetworzonym oraz organizacją związków producentów i zbytu.
Procesy proefektywne w
gospodarstwach rolnych powinny być wspierane
działaniami w sferze rozwoju zaplecza technicznego i produkcyjnego rolnictwa,
ukierunkowanymi na:
wzmacnianie bazy skupu surowców, rozwój zaplecza do magazynowania i wstępnego przetwórstwa,
95
Strona 97
tworzenie związków, zrzeszanie się producentów rolnych - celem tworzenia
silniejszej bazy produkcyjnej i inwestycyjnej,
tworzenie stowarzyszeń i związków właścicieli lasów prywatnych w celu
zwiększenia zasobów leśnych (zalesienia gleb) i poprawy efektywności gospodarki
leśnej (rewitalizacja i wzbogacenie gatunkowe),
modernizację i wzmacnianie siły ekonomicznej gospodarstw rodzinnych w celu
zwiększenia ich towarowości w ramach gospodarki żywnościowej w gminie,
zachowanie i poszerzenie terenów urządzonych dla obsługi rolnictwa,
pozyskiwanie inwestorów wspomagających modernizację i rozwój
zaplecza
magazynowo - przetwórczego rolnictwa (chłodnie, sortownie, przechowalnie).
Możliwości zbytu produktów rolnych, mając na uwadze działalność giełdy rolnej w
Elizówce k./Lublina ocenia się obecnie jako dobre. Uzasadniona jest dalsza poprawa
dostępu gospodarstw do rynków hurtowych, jedną z dróg jest organizacja giełd rolnych i
marketingowych stowarzyszeń gospodarczych. W przyszłości ważną rolę odgrywać
powinna ponownie spółdzielczość rolników. Istotną rolę w obsłudze odgrywać będą
grupy producentów określonego profilu produkcji rolnej. Grupom takim, powinno
udzielać się pomocy doradczej i finansowej. W związku z przewidywanym
systematycznym zmniejszaniem się pracujących w gospodarstwach indywidualnych,
nieodzowne stanie się wspieranie rozwoju
zakładów usługowych, tworzących
dodatkowe miejsca pracy dla rolników. Przeobrażenia w rolnictwie będą procesem
długotrwałym.
3) Tereny rolnicze wyłączone z zabudowy
W studium wyznaczono tereny rolne – wyłączone z zabudowy – przeznaczone
pod uprawy polowe (grunty orne), użytki zielone, łąki, inne formy użytkowania
rolnego. Na tych terenach wyklucza się lokalizację nowych obiektów i urządzeń
budowlanych poza
istniejącymi siedliskami rolnymi, z wyłączeniem dróg i sieci
infrastruktury technicznej, których
realizacja jest warunkowana
zachowaniem
przepisów szczególnych, z uwzględnieniem ochrony przyrodniczo-krajobrazowej. Poza
rolnictwem preferuje się fitomelioracje (zadrzewienia, zakrzewienia) na stromych
zboczach, na obrzeżach dolinnych kształtowanie zieleni, oraz ew. budowę małej
retencji w dolinach rzek. Eksploatację naturalnych złóż surowców, dopuszcza się
wyłącznie na warunkach określonych w planach miejscowych, poza obszarami
objętymi ochroną przyrodniczą.
Celem wyznaczenia obszarów rolnych bez prawa zabudowy jest ochrona użytków
rolnych i optymalizacja funkcji rolniczej. Zadaniem jest ochrona rozłogów i kompleksów przestrzeni produkcyjnej przed rozpraszaniem osadnictwa, umożliwiająca
koncentrację ziemi oraz intensyfikację produkcji, stosownie do wymogów poprawy
efektywności gospodarstw rolnych i procesów agrotechnologicznych produkcji rolnej,
m.in. przez:
zakaz lokalizacji na terenach rolnych obiektów budowlanych (poza funkcjami agrotechnicznymi i adaptacją istniejących siedlisk rozumianą jako zachowanie,
możliwość rozbudowy budynków i budowy nowych w granicach zabudowanych
działek, określonych według klasyfikacji gruntów symbolem B lub Bi - dopuszcza
się
funkcje ekologiczne - zadrzewienia oraz techniczne - drogi i urządzenia
96
Strona 98
infrastruktury technicznej, w tym inwestycji celu publicznego z zakresu łączności
publicznej);
przeznaczenie terenów ornych w dnach dolin, obniżonych i podmokłych na użytki
zielone – dopuszcza się funkcje ekologiczne (obiekty małej retencji, stawy rybne
itp. oraz techniczne – drogi, obiekty i urządzenia infrastruktury technicznej);
wspomaganie przekształceń podnoszących walory użytkowe gleb i wartości
produkcji (zabiegi przeciwerozyjne, wapnowanie i inne);
intensyfikacja rozwoju gospodarki rolnej w obszarach posiadających korzystne
uwarunkowania agrotechniczne;
kształtowanie zieleni osłonowej przed spływami zanieczyszczeń agrotechnicznych
do wód powierzchniowych i gruntowych.
Grunty marginalne i niskiej wartości produkcyjnej (VI, VI z) na stromych
zboczach, w enklawach leśnych, w strefach ochrony źródliskowej i na kierunkach
powiązań ekologicznych - zostały wskazane do zalesień. Na potrzeby fitomelioracji, a
także o istotnym znaczeniu dla różnorodności biologicznej środowiska, zostały
zakwalifikowane
grunty położone na
stromych stokach i skarpach, w strefach
przejściowych (graniczące z terenami leśnymi, dolinnymi) – ekotonalne, o funkcji
buforowej. Zostały one przeznaczone do biologicznego wzmocnienia środowiska
m.in. przez zadrzewienia, zadarnienia itp.
4) Tereny użytków zielonych
Łąki zajmują w gminie ok. 1260 ha a pastwiska ok. 120 ha. Ich powierzchnia
powinna wzrosnąć, na obszarach predysponowanych przez warunki gruntowo-wodne i
inne uwarunkowania naturalne, w tym zwłaszcza w dolinach rzek. Na rysunku
studium oznaczono użytki zielone, chronione przed użytkowaniem ornym i zabudową.
Ze względu na znaczny
areał, użytki zielone obecnie stanowią ważny składnik
rolniczego potencjału gminy Lubartów. Obszar dolin rzecznych, gdzie koncentrują się
łąki, wskazany jest w studium do ochrony i rewitalizacji, celem poprawy retencyjności i
bioróżnorodności dolin, a także bezpieczeństwa p.powodziowego. Mając na uwadze
funkcje ekologiczne część obszarów łąk
powinna
pozostać w użytkowaniu
półnaturalnym.
Zakłada się wzrost hodowli na warunkach zrównoważonych, wyklucza się wysoką
intensywność produkcji zwierzęcej, zagrażającej degradacja środowiska, zwłaszcza
zanieczyszczeniem wód powierzchniowych i podziemnych. Pożądany jest
rozwój
hodowli w niewielkich stadach, poza bydłem, także innych gatunków zwierząt, w tym
ptactwa.
Ustala się zakaz zmiany przeznaczenia łąk i pastwisk na cele budowlane, a
także na inne formy użytkowania kolidujące z funkcją ekologiczną i gospodarczą.
Dopuszcza się trwałą adaptacje siedlisk poza obszarami zagrożonymi powodzią oraz
budowę urządzeń wodnych (małej retencji, stawów rybnych), dróg i obiektów oraz
urządzeń infrastruktury technicznej, pod warunkiem, że nie będą stanowiły barier
ekologicznych i nie zagrożą jakości środowiska. Racjonalne wykorzystanie użytków
zielonych powinno przyczynić się do przywrócenia na obszarze gminy przede
wszystkim wyższej rangi hodowli bydła mlecznego.
97
Strona 99
5) Tereny produkcji rolnej i obsługi produkcji rolnej
Rozwój specjalnych działów produkcji rolnej, zwłaszcza sektora hodowlanego i
produkcyjno-usługowego na obszarze gminy podlega ograniczeniom, wynikającym z
funkcji ochronnych gminy, które wykluczają lokalizację przedsięwzięć uciążliwych dla
środowiska i mogących pogorszyć stan środowiska, które uzyskały negatywną ocenę w
sporządzanym raporcie.
Zadaniem
terenów przeznaczonych na gospodarstwa produkcji rolnej i
urządzenia obsługi produkcji rolnej jest zapewnienie możliwości funkcjonowania
gospodarstw rolnych zaliczanych do działów specjalnych produkcji rolnej: roślinnej,
szkółkarskiej, ogrodniczo-warzywniczej i produkcji zwierzęcej, itp. oraz stworzenie
zaplecza obsługi odpowiedniego do potrzeb gospodarki rolnej.
Na obszarze gminy produkcja wielkotowarowa występuje
na niewielkich
przestrzeniach, głównie zbożowa, ogrodniczo-sadownicza i hodowla zwierzęca.
Obecnie znaczna część budynków inwentarskich i produkcyjnych jest przekształcona
na bazę magazynową i działalność w zakresie skupu i zaopatrzenia. Gospodarstwa
specjalistyczne zarówno istniejące jak i ew. nowe muszą spełniać przepisy ochrony
środowiska, w tym sanitarne i dotyczące oddziaływania w granicach własnego terenu.
Dlatego powszechną zasadą powinna być realizacja w gospodarstwach rolnych
szczelnych zbiorników na gnojowicę oraz płyt gnojowych, spełniających wymagania
środowiskowe. Z uwagi na wymagania sanitarne w zakresie utylizacji ścieków, jak też
związane z uciążliwością odpadów, utrzymania i żywienia zwierząt gospodarskich produkcja zwierzęca w gospodarstwach indywidualnych (niewielkie fermy) powinna
być oddalona od terenów zabudowy mieszkaniowej oraz objętych ochroną sanitarną
(ujęcia wody, zbiorniki wodne, obniżenia dolinne i okresowych spływów wód).
Rozwój funkcji produkcyjnych, w specjalistycznych gospodarstwach wymaga
indywidualnych rozstrzygnięć w planie zagospodarowania. Z uwagi na uwarunkowania
ochrony wód, lokalizacja w obszarze gminy ferm hodowlanych, powinna podlegać
szczególnemu nadzorowi. W studium adaptuje się istniejącą zabudowę gospodarczą i
zaplecze hodowlane w tym obiekty ferm hodowlanych (kurnik, obory, chlewnie).
Dopuszcza się rozwój nowych specjalizacji produkcyjnych, w tym w produkcji
zwierzęcej, na powyżej określonych warunkach.
W gminie jednostki bazy obsługi rolnictwa, należące do różnych gestorów, uległy
stopniowo przekształceniom własnościowym w kierunku wielofunkcyjnym,
produkcyjno-usługowym. Działalność
w zakresie obsługi rolnictwa
została
ograniczona do działalności uzupełniającej, przy czym część zainwestowania terenu
jest niewykorzystywana. Ze względu na degradację części obiektów i infrastruktury
technicznej, wymagają one modernizacji, wymiany zdekapitalizowanych obiektów i
urządzeń.
Obsługa gospodarstw drobnotowarowych w dużym stopniu jest uzależniona od
funkcjonowania baz produkcyjno-usługowych, urządzonych w sposób kompleksowy drobne formy usługowe, działające zazwyczaj w
zabudowie zagrodowej mają
znaczenie dodatkowe. Wyprofilowane działania nakierowane na obsługę rolnictwa
mają niższe efekty ekonomiczne, dlatego występuje niskie zainteresowanie tą
98
Strona 100
działalnością gospodarczą, poza zaopatrzeniem w paliwa i zaopatrzeniem w środki
produkcji. Znaczna ilość firm działających na rzecz obsługi gminy funkcjonuje w
obrębie miasta.
W polityce przestrzennej, przyjmuje się zasadę adaptacji
zagospodarowanych terenów, rozszerzając ich funkcje o możliwości
rozwoju
przedsiębiorczości i usług komercyjnych dla ludności. Poza funkcjami produkcyjnousługowymi terenów, dopuszcza się ich przeznaczenie na urządzenia obsługi rolnictwa,
zwłaszcza – składowo-magazynowe, handel hurtowy i inne usługi zwłaszcza rzemiosło.
Adaptuje się istniejące na obszarze gminy urządzenia obsługi rolnictwa.
Niewykorzystywane zlewnie mleka powinny być przekształcane na usługi, w pierwszej
kolejności na usługi handlu, bytowe, małej gastronomii, usługi rzemiosła i inne usługi
komercyjne lub zabudowę mieszkalną. Dopuszcza się adaptacje i dalsze przekształcenia
istniejącej zabudowy zagrodowej gospodarczej na funkcje zaopatrzenia i zbytu, zakłady
naprawcze i inne, o ile nie koliduje to z warunkami zagospodarowania terenów
sąsiednich oraz ochroną środowiska przyrodniczego i
kulturowego. Podkreśla się
zwłaszcza, że składowanie materiałów toksycznych i mogących powodować skażenie
powietrza, gleb oraz wód podziemnych i powierzchniowych oraz nawozów, powinno
odbywać się tylko w obiektach zamkniętych.
6) Tereny produkcji rybackiej i obsługi produkcji rybackiej
Gmina obecnie ma niewielki potencjał gospodarki rybackiej, grupuje się on w
Lasach Kozłowieckich lub w jego bliskim otoczeniu; obejmuje kompleks stawów
rybnych w Starym Tartaku (należące do Nadleśnictwa Lubartów), Stawy Stróżek i
Stawy Wzory. Oprócz wymienionej bazy, w obszarze występują niewielkie stawy i
sadzawki należące do indywidualnych gospodarstw rolnych, zlokalizowane głównie w
dolinie Parysówki.
Z uwagi na niewielką powierzchnię
stawów, gospodarka rybacka należy do
uzupełniających funkcji produkcyjnych gminy. W studium uwzględnia się rozwój
gospodarki rybackiej, poprzez rozwój małej retencji. Gospodarkę rybacką w dolinach
rzek należy powiązać z usługami turystycznymi (wędkarstwo, gastronomia, agroturystyka, wypoczynek nad wodą). Rozmieszczenie tych funkcji i formy towarzyszącej
infrastruktury powinny być określone w planie miejscowym. Z ekonomicznego i
krajo-brazowego punktu widzenia restytucja i realizacja stawów, z reguły dobrze
wkompono-wanych w otoczenie jest
bardziej pożądana niż realizacja niewielkich
sadzawek, chaotycznie powstających w dolinach rzek i na terenach podmokłych łąk.
Głównym założeniem polityki przestrzennej jest wykorzystanie zasobów gminy w
zakresie gospodarki rybackiej, z uwzględnieniem przepisów w zakresie ochrony
przyrody.
2.4 LEŚNA PRZESTRZEŃ PRODUKCYJNA, ŁOWIECTWO
Przyjmuje się za zasadę politykę zrównoważonej gospodarki leśnej. Gospodarka
leśna w niniejszym „Studium” obejmuje ochronę i rozwój terenów leśnych, powiązany
z wykorzystaniem zasobów leśnych dla potrzeb różnych funkcji gospodarczych, przede
wszystkim łowiectwa, funkcjonowania przedsiębiorczości w branżach drzewnych,
99
Strona 101
ekoturystyki, wykorzystania zasobów runa leśnego zarówno przez Nadleśnictwo jak i
ludność, w ramach dostępności lasów.
1) Ochrona lasów i terenów zakwalifikowanych jako leśne
W strukturze przyrodniczej i przestrzennej terenom leśnym przypisuje się znaczenie
węzłowe. Gmina Lubartów ma duże zasoby leśne. Zgodnie z danymi z rocznika
statystycznego aktualna lesistość gminy wynosi 38,3%, wobec średniego wskaźnika dla
powiatu 21,3% i dla województwa 22,8%. Powierzchnia lasów licząca 6,1 tys. ha
stanowi zasoby o randze regionalnej.
Istniejące zasoby leśne zachowuje się na zasadach określonych w ustawie o lasach,
zakładając szczególną ochronę i utrzymanie dotychczasowego sposobu użytkowania
lasu i ich zagospodarowania, zgodnego z zasadami powszechnej trwałości utrzymania i
ciągłości użytkowania, powiększania zasobów leśnych, ograniczania przeznaczenia
na inne cele, głownie poprzez:
- zakaz zmiany dotychczasowego sposobu użytkowania lasów, z wyjątkiem miejsc
dopuszczonych w „Studium” do uzyskania zgody na cele nieleśne, zgodnie z
przepisami szczególnymi,
- zakaz lokalizowania ogrodzeń i nowej zabudowy, poza służącą potrzebom leśnym
i łowieckim, zakaz zmiany przeznaczenia
terenów z leśnego na nieleśne, z
wyjątkiem lasów wskazanych w „Studium” na adaptację obiektów
obsługi
gospodarki leśnej i na tereny usług turystyki, na których dopuszcza się
zagospodarowanie na warunkach określonych w planie miejscowym.
W nawiązaniu do powyższego dopuszcza się przystosowanie lasów, którym nie
przypisano funkcji ochronnej do:
użytkowania turystycznego, z dostosowaniem do ich chłonności rekreacyjnej, przy
udokumentowaniu przekroczenia dopuszczalnego dla równowagi ekologicznej lasów
liczby użytkowników,
dopuszcza się wprowadzenie przez zarządców lasów
ograniczeń dostosowanych do stopnia zagrożenia,
penetracji pieszej, rowerowej i konnej, wykorzystując w tym celu istniejący układ
dróg duktów leśnych oraz polany śródleśne, z możliwością realizacji zadaszeń,
węzłów sanitarnych, pól biwakowych itp. urządzeń, ale każdorazowo w uzgodnieniu
z administracją leśną,
ochrona granicy rolno-leśnej, zgodnie z zaleceniami fitosocjologicznymi (ochrona
strefy okrajkowej).
Na wszystkich obszarach przewidzianych pod zalesienie, zgodnie z PN-E-05100-1,
należy pozostawić pod istniejącymi liniami elektroenergetycznymi SN i Nn pas bez
zalesiania o
szerokości min. 9,30 m. Dopuszcza się
w pozostawionym pasie
prowadzenie gospodarki leśnej pod warunkiem utrzymywania pod linią drzew nie
przekraczających 2,00 m wysokości oraz pozostawienie wokół
każdego słupa
powierzchni niezalesionej w odległości co najmniej 4,00 m od słupa. Zbliżenie gałęzi
drzew i krzewów do przewodów
fazowych linii elektroenergetycznych stanowi
potencjalne zagrożenia prądem elektrycznym dla osób i zwierząt znajdujących się w
pobliżu tych miejsc oraz zagrożenie pożarowe; minimalna odległość pozioma gałęzi
drzew od skrajnych przewodów fazowych nie może być mniejsza niż 6,7 m.
100
Strona 102
2) Kierunki gospodarki leśnej
Podstawą gospodarowania zasobami leśnymi w oparciu o zasady ekologiczne
stanowią w odniesieniu do lasów położonych na gruntach Skarbu Państwa – plany
urządzenia lasów sporządzane dla Nadleśnictwa Lubartów. Szczególne znaczenie w
strukturze ekologicznej gminy mają Lasy Kozłowieckie, stanowiące największy
zwarty kompleks leśny, objęty ochroną prawną poprzez ustanowienie Kozłowieckiego
Parku Krajobrazowego.
Prowadzenie prawidłowej gospodarki w lasach nie
stanowiących własności Skarbu Państwa opiera się na uproszczonych planach
urządzenia lasów oraz inwentaryzacji stanu lasu. Lasy Państwowe na terenie gminy
dysponują zasobami o powierzchni 4,8 tys. ha – prawie 78,6% powierzchni lasów, zaś
lasy prywatne zajmują
powierzchnię ok. 1230 ha. W
ustaleniach planu
zagospodarowania przestrzennego województwa przyjęto, że dla poprawy struktury
przyrodniczej Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego, a zwłaszcza proekologicznych
standardów zagospodarowania i życia ludności należy kształtować „tzw. zielony
pierścień”- w obszarach silnego oddziaływania Lublina i miast położonych w
obrębie LOM. Gmina Lubartów, stanowi jego ważne ogniwo z uwagi na istniejące
kompleksy leśne i dogodne warunki do ich powiększania poprzez aktywną politykę
zalesień i kształtowania zadrzewień (pasy zieleni izolacyjnej i osłonowej). Zgodnie z
polityką regionalną na tych obszarach należy dążyć do powiększania terenów leśnych i
przyrodniczo-powiązanych enklaw leśnych, a także podnieść skuteczność ochrony
przed rozpraszaniem zabudowy terenów otwartych, szczególnie w strefie ochrony
siedliskowej lasów.
Gospodarkę leśną w gminie uznaje się za wielofunkcyjną. Jej główne kierunki
wyznaczają 4 grupy funkcji:
fizjotaktyczne (środowiskowe)
fizjocenotyczne (cenne biocenozy i biotopy)
społeczne
gospodarcze.
Funkcje fizjotaktyczne wiążą się z głównie funkcjami ochronnymi lasów. Funkcje
fizjocenotyczne pełnią głównie lasy o podstawowym znaczeniu w ochronie
bioróżnorodności biologicznej – w gminie są to przede wszystkim grądy. Z funkcji
społecznych na pierwszy plan wybija się funkcja rekreacyjna, ograniczona statusem
ochronnym rezerwatu leśnego „Kozie Góry” oraz statusem lasów ochronnych. Taki
status obecnie występuje na powierzchni 2 426,1 ha (lasy wodochronne, lasy
stanowiące drzewostany nasienne, lasy stanowiące ostoje zwierząt podlegających
ochronie gatunkowej, lasy mające szczególne znaczenie dla obronności i
bezpieczeństwa państwa oraz lasy położone w odległości do 10 km od granic miast
liczących ponad 50 tys. mieszkańców).
Funkcje wodochronne lasów w granicach oznaczonych na rysunku „Studium”
proponuje się ustanowić dodatkowo dla lasów prywatnych na siedliskach olsu i boru
wilgotnego, występujących w obrębie miejscowości wzdłuż rzek, rowów melioracyjnych i zbiorników wodnych.
Realizacja modelu wielofunkcyjnej gospodarki leśnej wymaga
stosowania
wszystkich właściwych kierunków działań. Jednak stan lasów, a także możliwości
wykonawcze leśnictw będą wymuszały traktowanie priorytetowe niektórych działań. W
101
Strona 103
przypadku lasów produkcyjnych, prywatnych, generalna strategia działań powinna
umożliwiać stopniowe zwiększanie środowiskowotwórczej funkcji lasów kosztem ich
funkcji produkcyjnych. Narasta dysproporcja między wielkością odnowień i pozykiwaniem grubizny, co świadczy o nieracjonalnej
gospodarce w lasach
niepaństwowych. Lasy prywatne są bardziej zagrożone
ponieważ odznaczają się
nadmiernie wydłużoną linią granicy rolno-leśnej. Ich strefa ekotonalna jest zbyt duża
w stosunku do całej powierzchni lasu, powoduje
to łatwe wnikanie gatunków
synotropijnych do ekosystemów leśnych i tym samym
deformację ich składu
gatunkowego. Narastają zagrożenia
związane z obniżaniem naturalnej odporności
drzewostanów i ich nadmiernej eksploatacji, ujemnym
skutkiem jest
wzrost
niebezpieczeństwa pożarów, zakłócenia warunków bytowych flory i fauny leśnej.
Gospodarka leśna na obszarze gminy należy do tradycyjnych gałęzi gospodarczych,
pozyskiwane drzewo było i jest wykorzystywane
w różnych formach do celów
bytowych, do produkcji i w celach budowlanych, lasy służą gospodarce łowieckiej i
celom myśliwskim. Tutejsza ludność pozyskuje runo leśne dla celów własnych i
komercyjnych. Sukcesywnie wzrastać będzie znaczenie lasów w rozwoju rekreacji.
Funkcje produkcyjne oparte o eksploatację lasów będą w dalszym ciągu ważną
specjalizacją gminy. Mimo wielu ujemnych zjawisk, w dalszym ciągu w obszarze
gminy został utrzymany wysoki stopień zachowania walorów szaty roślinnej lasów.
Zgłaszane potrzeby zalesień tworzą dogodne warunki do zwiększania zwartości
lasów, a tym samym do podnoszenia ich produktywności i zdolności ekologicznego
oddziaływania. Zalesianie gruntów powinno odbywać się pod nadzorem służb leśnych,
w celu zapewnienia optymalnej struktury gatunkowej i
maksymalnej udatności
nasadzeń. Wiodącą zasadą gospodarki leśnej powinno być ograniczenie negatywnego
oddziaływania czynników antropogenicznych
na środowisko leśne. W „Studium”
wskazuje się konieczność podniesienia
rangi
problemu ochrony lasów, a także
wydzielenia z lasów gospodarczych - fragmentów leśnych, które ze względu na swoją
rolę (znaczenie w systemie ekologicznym) i położenie powinny uzyskać kategorię
lasów ochronnych.
Podstawą proekologicznej gospodarki
leśnej jest spójna koncepcja hodowli i
użytkowania lasu oraz ograniczanie ingerencji człowieka w naturalne procesy
rozwoju ekosystemów. Upowszechnianie półnaturalnego kierunku
hodowli lasu
następuje poprzez:
- preferowanie naturalnego odnawiania lasu; wzbogacanie składu gatunkowego
sztucznych odnowień leśnych przy uwzględnianiu dostosowania do naturalnej
mozaikowości siedlisk i zwiększania odporności na zagrożenia antropogeniczne,
- odchodzenie od zrębów zupełnych na rzecz rębni złożonych (udoskonalonych,
ograniczanie szerokości i wielkości powierzchni zrębnych),
- pozostawianie drzew nasiennych, także kęp starych drzew i drzew dziuplastych w
celu wzbogacenia różnorodności biologicznej i krajobrazowej przestrzeni leśnej,
wprowadzanie w monokulturach iglastych rodzimych gatunków drzew i krzewów,
zgodnie z warunkami siedliskowymi,
- naturalne kształtowanie zbiorowisk okrajkowych w ekotopach (zwłaszcza na styku
lasów z ekosystemami łąkowymi),
- zwiększanie udziału starszych klas wiekowych drzewostanów,
102
Strona 104
-
renaturalizację drzewostanów na gruntach porolnych, polegająca na wykorzystaniu w miarę możliwości procesów sukcesji naturalnych, zalesiania (zakrzewiania)
terenów zdegradowanych przyrodniczo.
3) Gospodarka łowiecka
Duże powierzchniowo kompleksy leśne oraz zróżnicowanie siedliskowe ma
pozytywny wpływ na występowanie w tym obszarze bogactwa gatunkowego zwierząt.
Gospodarka łowiecka
regulowana jest przepisami szczególnymi. Z gospodarki
łowieckiej wyłącza się
tereny objęte strefami ochronnymi siedlisk gatunków
chronionych zwierzyny. Na pozostałym obszarze gospodarowanie zwierzyną odbywa
się w obrębie obwodów łowieckich, na podstawie zatwierdzonych planów
hodowlanych. Działania
w zakresie hodowli i łowiectwa nie mogą zagrażać
chronionym gatunkom fauny. Fragmenty
lasów stanowiących
rejony bytowania
zwierząt
powinny być objęte zaniechaniem
działań w okresach
ochronnych
związanych z rozrodem zwierzyny. Rejony bytowania i przemieszczania się zwierzyny
powinny być
wyłączone z trwałej działalności człowieka.
Kompleksy Lasów
Kozłowieckich uzyskały ogólnopolską renomę prawidłowo funkcjonującej gospodarki
łowieckiej.
Za bardzo istotny
aspekt rozwoju gospodarki łowieckiej uznaje się wzrost
różnorodności łowisk polnych i leśnych, osiągany w ramach ekologizowania produkcji
rolnej i gospodarki leśnej. Istnieją możliwości wzmocnienia gospodarki łowieckiej.
Niezbędne są zwłaszcza:
- przeciwdziałanie kłusownictwu,
- systematyczne inwentaryzowanie w obrębie łowisk polnych podstawowej sieci
ciągów ekologicznych, które w głównej mierze decydują o warunkach życiowych
zwierząt, stale lub okresowo tu bytujących,
- wykupowanie najwartościowszych powierzchni przez koła łowieckie,
- doskonalenie statystyki łowieckiej, traktowanej jako instrument planowania
i kontroli gospodarki łowieckiej.
2.5 PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ, EKSPLOATACJA SUROWCÓW
Rozwój przedsiębiorczości jako jednego z wiodących kierunków rozwoju gminy
wiejskiej Lubartów, jest uzasadniony tradycjami i stanem istniejącym, tendencjami
rozwoju zaplecza usługowo-przemysłowego w obszarze aglomeracji lubelskiej,
położeniem na trasie transportu tranzytowego drogą krajową nr 19, a także aktywną
urbanizacją gminy, zwłaszcza w obszarze podmiejskim Lubartowa.
Polityka rozwoju przedsiębiorczości określona w niniejszym „Studium” ma na celu
zrównoważenie struktury gospodarki gminy, zwłaszcza funkcji rolnej. Jej zadaniem
jest wzbogacenie bazy ekonomicznej gminy i tworzenie
miejsc pracy dla osób
odchodzących z rolnictwa w wyniku jego modernizacji i przekształceń oraz dla osób
bezrobotnych zwalnianych z zakładów pracy w wyniku procesów restrukturyzacyjnych
sfery produkcyjnej w mieście Lubartów.
103
Strona 105
Powyższe uwarunkowania sprzyjają rozwojowi sfer przedsiębiorczości, z których
do najważniejszych należy sektor przemysłu i przetwórstwa, szczególnie w branży
budowlanej, produkcji różnych akcesoriów i drzewnej oraz sektor usług i rzemiosła
produkcyjno-usługowego, baz magazynowo-składowych związanych z handlem
hurtowym – wielobranżowym, a także baz sprzętu i usług serwisowych, związanych z
funkcją transportu i spedycją. Większość tych działalności należy
do
funkcji
terenochłonnych, wymagających zabudowy wielkokubaturowej, co wywołuje kolizje
z zasadami ochrony krajobrazu, ważnymi ze względu na cechy i walory środowiska
przyrodniczego. Odrębną dziedziną rozwojową jest sektor eksploatacyjny, wykorzystujący potencjał zasobów surowców mineralnych gminy.
Rozwój funkcji przemysłowo-usługowych, baz, składów i zaplecza produkcyjnego
musi być podporządkowany wymogom kształtowania ładu przestrzennego i ochrony
środowiska, może
się odbywać
na terenach
wyznaczonych w planach
zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z zasadami zagospodarowania strefowego
ustalonymi w „Studium”.
Ustala się koncentrację funkcji produkcyjno-usługowych w strefach rozwoju
przedsiębiorczości bądź grupowanie ich w zespołach, o zrównoważonej strukturze
funkcjonalno-przestrzennej – terenów zainwestowanych i terenów
biologicznie
aktywnych, z zielenią izolacyjną i osłonową, usytuowaną od strony zabudowy
mieszkaniowej (terenów budowlanych) i terenów otwartych. Na rysunku „Studium”
wyodrębniono tereny do rozwoju różnych form przedsiębiorczości i biznesu,
obejmujące tereny rozwojowe, tereny do adaptacji, modernizacji i rozbudowy
obiektów produkcyjnych, składów i magazynów oraz tereny
perspektywicznego
rozwoju przedsiębiorczości w kolejnych etapach. Wydzielono tereny produkcyjne
,usługowo-produkcyjne, produkcyjno-usługowe, a także powiązane z rozwojem
mieszkalnictwa: tereny zabudowy zagrodowej, jednorodzinnej i usług komercyjnych.
Obszarami zurbanizowanymi w granicach gminy są przede wszystkim tereny
położone w strefach aktywizacji gospodarczej pod funkcje mieszkaniowe,
przemysłowo-usługowe i rekreacyjne, położone w zasięgu głównych tras drogowych.
Rozwój tych obszarów powinien następować stopniowo, w miarę narastania potrzeb,
zgodnie ze strategią rozwoju gminy i założonym w „Studium” etapowaniem, po
starannym przygotowaniu planistyczno-urbanistycznym.
Wiodącą zasadą obowiązującą przy wyznaczaniu terenów przeznaczonych na funkcje
przemysłu, baz, magazynów, usług komercyjnych winna być zasada dobrego
sąsiedztwa i dotrzymanie standardów jakości środowiska na granicy tych terenów,
zgodnie z przepisami szczególnymi. Dopuszcza się na zainwestowanych terenach
adaptację istniejących zakładów zaliczanych do przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko oraz ich rozbudowę, a także lokalizację nowych zakładów,
na terenach wyznaczonych w planie miejscowym,
warunkowaną
zachowaniem
procedur postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanych
przedsięwzięć oraz innych przepisów szczególnych.
104
Strona 106
2) Kierunki i obszary rozwoju przedsiębiorczości
Gmina Lubartów jest atrakcyjnym terenem dla rozwoju przedsiębiorczości. Rozwój
funkcji
przemysłowo – usługowych na obszarze gminy w dużym stopniu
ukierunkowany został w „Studium” podlegającym aktualizacji.
W niniejszym „ Studium” adaptuje się istniejące zakłady usługowe i produkcyjne nie
kolidujące z planowaną drogą ekspresową S 19 oraz
wyznacza nowe tereny
rozwojowe:
produkcyjno-usługowe (po obu stronach S 19) w Woli Lisowskiej,
usługowo-mieszkaniowe w Woli Lisowskiej,
usługowo-produkcyjne w. Skrobów Kolonii.
Wyznaczono ponadto tereny kierunkowego rozwoju przedsiębiorczości w obszarze
między istniejącym odcinkiem drogi krajowej nr 19, projektowaną S 19 (II etap
obwodnicy Lubartowa) i koleją na gruntach Wandzina i Trzcińca. Jest to obszar
wskazany do zainwestowania po wybudowaniu S 19 i obniżeniu kategorii istniejącego
odcinka drogi krajowej nr 19, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
W strukturze funkcjonalnej gminy wzrośnie znaczenie obszaru między dzielnicą
przemysłową miasta a obwodnicą w ciągu drogi S 19 w obrębach Nowodwór b.m.
Lubartów i Kol. Annobór, poprzez skomunikowanie go z drogą S 19 i włączenie przez
drogę powiatową nr 1541 L do węzła „Lubartów”. Tereny te zmianą planu
miejscowego zakwalifikowano jako obszary rozwojowe - usługowo-produkcyjny i
przemysłowo-składowy. Stanowią one kontynuację rozwoju funkcjonalnego miasta,
jest to zarazem strefa rezerw na pasy techniczne i strefy ochronne infrastruktury (z
zakresu elektroenergetyki i istniejące i projektowane linie WN 110 kV, gazociąg
wysokoprężny, komunalne ujęcie wody ze strefą ochronną).
Zagospodarowanie tego obszaru poza budową obsługującego go układu drogowego
oraz sieci uzbrojenia winno uwzględniać ochronę wód ujęcia oraz sąsiedztwo zakładu
(„Gaspol”) o dużym ryzyku
wystąpienia poważnych awarii (na terenie miasta) i
związane z nimi strefowanie funkcjonalne – grupowanie zakładów o niekolizyjnych
funkcjach.
W systemie osadniczym tereny zespołów produkcyjno-usługowych są zlokalizowane
w miejscowościach: Chlewiska, Kolonia Skrobów, Wola Lisowska, Kolonia Łucka,
Wólka Rokicka.
3 ) Zasady adaptacji oraz przekształceń obiektów i terenów produkcyjnoskładowych
Polityka rozwoju przedsiębiorczości ma na celu także uporządkowanie i wykorzystanie istniejącego zainwestowania produkcyjno-usługowego. Uwarunkowania
przestrzenne dla lokalizacji obiektów produkcyjno - składowych są
zróżnicowane
statusem prawnym i określonymi zakazami, obowiązującymi na podstawie przepisów
szczególnych.
Zasadnicza większość istniejących obiektów produkcyjno-usługowych spełnia
wymagania sanitarne i ochrony środowiska. Jednak warunki adaptacji działalności w
sferze produkcyjno-składowej należy rozpatrywać indywidualnie, w aspekcie zasady
dobrego sąsiedztwa i ochrony dziedzictwa przyrodniczego. Celem takiego podejścia jest
zapewnienie stabilnego i długofalowego rozwoju i możliwości inwestowania na
105
Strona 107
nieruchomościach wymagających
zaangażowania stosunkowo wysokiego kapitału.
Główne funkcjonujące jednostki produkcyjne i usługowe zostały wskazane w Cz. III
pkt. 1,4 niniejszego tekstu. Położenie gminy w obszarze aglomeracji i przy trasach
transportowych odzwierciedla rozwój baz, składów i hurtowni oraz zakładów obsługi
motoryzacji.
Zakłady produkcyjno-usługowe, obiekty handlu hurtowego adaptuje się z
warunkami spełnienia przepisów ochrony środowiska. Funkcje produkcyjno-usługowe i
handlowe umieszczone, w bezpośrednim sąsiedztwie dolin rzecznych, w zespołach
zabytkowych powinny być przemieszczane
na inne tereny. Dla zmniejszenia
kolizyjności funkcji przewiduje się przekształcenia obiektów produkcyjnych na
działalności składowe i usługowe. Przewiduje się
rehabilitację terenów
zdegradowanych zwłaszcza położonych w obszarze zabudowy mieszkaniowej lub jej
bezpośrednim sąsiedztwie. Preferowanym kierunkiem dalszych
przekształceń, w
większości zdegradowanych obiektów i zaplecza d. baz obsługi rolnictwa są funkcje
usługowe i składowo-magazynowe.
W gminie, w dalszym ciągu są niewykorzystane możliwości rozwoju funkcji
rzemieślniczych i drobnej przedsiębiorczości nieuciążliwej. W studium zakłada się
umożliwienie większego zróżnicowania form działalności produkcyjno - usługowych,
handlowo - magazynowych, z uwzględnieniem położenia terenów przy drodze krajowej,
niektórych wojewódzkich i powiatowych. Powinna obowiązywać zasada efektywnego
wykorzystania terenu i uzbrojenia technicznego, wiążąca się m.in. z grupowaniem
obiektów produkcyjno - magazynowych i usług komercyjnych. W obszarze gminy ze
względu na uwarunkowania przyrodniczo-krajobrazowe, generalną zasadą jest lokalizacja obiektów drobnoskalowych oraz strefowe rozmieszczenie programu zagospodarowania w obrębie działki, z dużym nasyceniem w zieleń osłonową i izolacyjną.
Na funkcje rozwoju przedsiębiorczości (techniczno-produkcyjne) przeznacza się
tereny oznaczone na rysunku „Studium”. W zagospodarowaniu terenów
przewidzianych na lokalizację przedsiębiorczości wskazuje się na:
- adaptację i modernizację istniejących obiektów produkcyjnych i zaplecza
technicznego, dopuszcza się uzupełnienia zabudowy,
- preferencję dla rozwoju obiektów produkcyjno-usługowych o profilach
wspomagających aktywizację gospodarczą gminy (przetwórstwo miejscowych
surowców, produkcja stolarska i budowlana, zakłady usługowo-budowlane itp.),
- poprawę warunków uzbrojenia terenów rozwoju przedsiębiorczości przez budowę i
rozbudowę układów infrastruktury technicznej, dostosowaną do wzrostu potrzeb
zaopatrzenia w energię, urządzenie zaplecza sanitarnego (odprowadzenie ścieków,
gospodarka odpadami); uwzględnienie w zagospodarowaniu terenów warunków
ochrony środowiska dotyczących m.in. wód, powietrza i gleby (uszczelnianie
podłoża, odwodnienie nawierzchni placów, stosowanie rozwiązań technicznych
zapobiegających zanieczyszczeniom elementów środowiska itp.),
- kształtowanie pasów zieleni izolacyjnej i osłonowej na granicy z terenami
mieszkalnictwa i usług, jednoczesnego z realizacją inwestycji nasadzenia zieleni
izolacyjnej i zagospodarowanie działek zielenią (średnią i wysoką).
- uwzględnienie wymogów dotyczących:
106
Strona 108
a. gabarytu zabudowy – dopuszczenie wysokości dostosowanej do wymagań
technologicznych,z zastrzeżeniem, że obiekty nie mogą stanowić negatywnych
dominant krajobrazowych,
b. potrzeb parkingowych użytkowników terenu,
c. kształtowanie architektoniczne bryły i kolorystyki obiektów, harmonizującej z
krajobrazem,
d. realizacji infrastruktury wspólnej dla zespołu, jak dojazdy, place nawrotowe
itp.,
Przyjęto zasadę wielofunkcyjnego rozwoju terenów przedsiębiorczości,
z dopuszczeniem lokalizacji obiektów i urządzeń obsługi rolnictwa (składy, baza dla
zaopatrzenia i skupu, przechowalnictwo, uszlachetnianie produkcji rolnej, zaplecze
usług mechanizacji, usługi agrotechniczne, naprawy i konserwacja sprzętu) - których
działalność warunkuje rozwój funkcji rolniczych oraz specjalizacji produkcji rolnej.
Utrzymuje się w „Studium” istniejące w gminie drobne zakłady naprawcze,
zaopatrzenia oraz stałe i sezonowe punkty skupu. Przekształcenia w gospodarce rolnej,
mogą skutkować potrzebą przekształceń niektórych obiektów
na inne nierolnicze
funkcje (np. zlewnie mleka). Dopuszcza się w ograniczonym zakresie możliwość
adaptacji i przekształcenia istniejącej zabudowy zagrodowej gospodarczej na funkcje
zaopatrzenia i zbytu, zakłady naprawcze i inne o ile nie koliduje to z warunkami
zagospodarowania terenów sąsiednich oraz
wymogami ochronnymi środowiska
przyrodniczego i kulturowego.
4) Obszary i warunki potencjalnej eksploatacji surowców mineralnych
Ze względu na zasobność surowców mineralnych w obszarze gminy, o wielkości
nadającej im wartość ponadlokalną, wykorzystanie surowców stanowi istotny składnik
rozwoju bazy ekonomicznej gminy. Złoża kruszywa naturalnego Niemce – Rokitno, o
znaczeniu regionalnym, przeznaczone jest głównie dla zorganizowanej produkcji
materiałów budowlanej i dużych odbiorców.
Gospodarka surowcami na obszarze gminy jest uwarunkowana przestrzennie z
uwagi na walory przyrodniczo-krajobrazowe. Na rysunku „Studium” określono tereny
złóż surowców mineralnych udokumentowanych - kruszywa naturalnego, piasku
budowlanego, piasków kwarcowych i surowców ilastych oraz tereny przeznaczone w
planie miejscowym na powierzchniową eksploatację, a także tereny wymagające
udokumentowania, wskazane do eksploatacji. Zasoby
geologiczne
i
warunki
eksploatacji zostały określone w koncesjach na wydobywanie kopalin systemem
odkrywkowym.
Złoża surowców mineralnych udokumentowanych, nie
eksploatowanych oraz
wszystkie obszary zasobowe podlegają ochronie przed zabudową a także przed innym
zagospodarowaniem ograniczającym lub uniemożliwiającym ewentualne przyszłe ich
wykorzystanie, obowiązuje ponadto spełnienie warunków
ochrony środowiska,
szczególnie w zakresie ochrony wód podziemnych i krajobrazu.
Przyjęto zasadę, że na obszarach udokumentowanych złóż surowców, na terenach
wskazanych w planie miejscowym zostanie ustalone przeznaczenie na powierzchniową
eksploatację surowców mineralnych. Eksploatacja na cele przemysłowe odbywać się
będzie z zachowaniem procedur określonych przez przepisy szczególne - w
107
Strona 109
szczególności ustawy prawo geologiczne i górnicze, zgodnie z warunkami koncesji na
wydobycie, wydanych przez odpowiednie organy.
W celu racjonalizacji eksploatacji surowców mineralnych , dostosowanych do
wymogów ochrony środowiska, ustala się następujące warunki eksploatacji kopalin na
cele lokalne:
- na gruntach nieleśnych i nie przewidzianych do ochrony ,
- pozostawienie ponad poziomem wód gruntowych złoża w celu uniknięcia
skażenia poziomu wodonośnego,
- po uprzednim zdjęciu warstwy glebowej bez naruszania jej struktury (dla
wykorzystania jej w celach rekultywacyjnych),
- z wykorzystaniem kopalin towarzyszących,
Dopuszcza się eksploatację terenów udokumentowanych złóż ( nie wykazanych do
eksploatacji
na rysunku „Studium”), pod warunkiem
zachowania przepisów
szczególnych, nienaruszania kierunków zagospodarowania określonych w niniejszym
„Studium” oraz opracowania planu miejscowego.
Dla wyrobisk poeksploatacyjnych zgodnie z przepisami występuje obowiązek
rekultywacji.
Preferowane kierunki rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, w szczególności w
wyznaczonej na rysunku studium strefie eksploatacji surowców na obszarze od
Rokitna do Baranówki:
a) położonych w systemie przyrodniczym gminy i w jego bezpośrednim sąsiedztwie:
zadrzewienie, leśne lub wodne (z dopuszczeniem zagospodarowania na funkcje
stawów rybnych lub zbiorników retencyjnych),
b) na pozostałych obszarach: rolne, leśne lub inne określone na rysunku „Studium”
(teren sportu i rekreacji).
5) Możliwości rozwoju energii odnawialnej
Został opracowany „Wojewódzki Program Rozwoju Alternatywnych Źródeł
Energii dla Województwa Lubelskiego”. W programie określone zostały ograniczenia i
uciążliwości rozwoju energetyki dla poszczególnych źródeł, które powinny być
uwzględniane w zagospodarowaniu i przy realizacji inwestycji.
Z uwagi na zasoby dziedzictwa przyrodniczego i udział obszarów objętych
ochroną prawną, a także uwarunkowania osadnicze w obszarze gminy Lubartów, nie
zidentyfikowano terenów predysponowanych do rozwoju energetyki wiatrowej.
Przyjmuje się ustalenie, że rozwój energetyki odnawialnej powinien stanowić istotne
uzupełnienie funkcji gospodarczych w obszarze całej gminy, z wyłączeniem obszaru
Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego. Ma on służyć poprawie jakości życia
mieszkańców. Jednakże uwarunkowania lokalizacyjne należy identyfikować
indywidualnie, w oparciu o skonkretyzowane zamierzenia inwestycyjne. Na etapie
procesu planistycznego zmiany „Studium” wniosków w tym zakresie nie zgłoszono.
Zakłada się, że wyznaczenie terenów na lokalizację niżej preferowanych form rozwoju
energetyki odnawialnej będzie dokonywane w ramach miejscowych planów
zagospodarowania przestrzennego, z uwzględnieniem przesłanek określonych w
niniejszym „Studium”, z uwzględnieniem materiałów pomocniczych RZGW oraz
108
Strona 110
analiz i studiów sporządzanych dla potrzeb ustaleń planu zagospodarowania
województwa lubelskiego.
Do preferowanych form rozwoju energetyki odnawialnej na obszarze należą:
 energia słoneczna; do instalowania i wykorzystania w zabudowie mieszkaniowej,
obiektach usług publicznych oraz obiektach produkcyjno-usługowych, dla
własnych potrzeb grzewczych, odciążających od konieczności korzystania ze źródeł
emisyjnych,
 energetyka wodna; po rozpoznaniu uwarunkowań przyrodniczych, obejmujących
zachowane jazy - sytuowanie budowli piętrzących, możliwych do wykorzystania
energetycznego; na obecnym etapie
dla obszaru objętego Studium nie były
wykonane
ekspertyzy
w
zakresie
uzasadnionych
ekonomicznie
i
skonkretyzowanych form rozwoju hydroenergetyki. Z opracowań studialnych do
planu zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego wynika, że do
lokalizacji niewielkich elektrowni wodnych kwalifikuje się głównie rzeka Wieprz.
Z uwagi na występujące w obszarze gminy różnych formy ochrony prawnej i
ustalonej ochrony planistycznej - rozwój hydroenergetyki wymaga respektowania
zwłaszcza uwarunkowań przyrodniczych. Wskazanie projektowanych lokalizacji
wymaga szczegółowych i pogłębionych analiz niż wykonywane w ramach
niniejszej zmiany „Studium”. Jest wysoce uzasadnione sporządzenie stosownego
programu gminnego, określającego uwarunkowania dla energetyki wodnej oraz
wskazującego możliwości podpiętrzeń i realizacji jazów na istniejących rzekach w
obrębie gminy wiejskiej.
 energetyka wykorzystująca biomasę; z możliwością lokalizacji biogazowni niewielkich, o stosunkowo małej skali oddziaływania; na etapie sporządzania
studium nie zostały zgłoszone potrzeby lokalizacji tego typu inwestycji, aczkolwiek
uwarunkowania ekonomiczne uzasadniają ich realizację w miejscach
koncentrujących zapotrzebowanie na źródła energii, w powiązaniu z funkcjonowaniem ferm hodowlanych i składowisk odpadów,
 energetyka geotermalna; po rozpoznaniu szczegółowym zasobów i oceny ekonomicznej opłacalności ich wykorzystania; obecnie dla obszaru gminy brak jest
stosownych ekspertyz.
Cele rozwoju energetyki odnawialnej w zakresie biogazu i bioenergetyki cieplej
mogą
być realizowane w miejscowych planach zagospodarowania, w strefach i
rezerwach terenowych przeznaczonych na rozwój przedsiębiorczości, baz, składów w których dopuszcza się możliwość lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko. Wskazane w preferencjach „Studium” rodzaje źródeł
energii mogą być rozwijane z zachowaniem procedur określonych w przepisach
szczególnych.
109
Strona 111
2.6 TURYSTYKA I REKREACJA
Gmina posiada uwarunkowania krajobrazowe i kulturowe sprzyjające rozwojowi
turystyki. W oparciu o waloryzację terenów gminy, stwierdzono, że jej atrakcyjność
rekreacyjna wynika, z:
 położenia południowo-zachodniej części obszaru gminy w Kozłowieckim Parku
Krajobrazowym,
 walorów krajobrazowych i kulturowych wschodniej części gminy obejmującej
dolinę rzeki Wieprz,
 dużych kompleksów leśnych i walorów klimatycznych południowo-zachodniej,
środkowej i północno-zachodniej części gminy,
 zróżnicowanego krajobrazu kulturowego obszaru gminy, zwłaszcza Wysoczyzny
Lubartowskiej.
W planie zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego – wskazuje
się na występowanie krajobrazów unikalnych w skali krajowej, bądź regionalnej,
wyróżniających się pod względem estetyki i niepowtarzalności form, obejmujących
panoramy i otwarcia widokowe, osie widokowe, strefy ekspozycji krajobrazowej. Na
obszarze gminy Lubartów znajdują się strefy:
 kontynuacji fizjonomii krajobrazu (południowo-zachodnia część gminy w
obszarze KPK oraz północna część gminy – strefa bogatego przyrodniczo,
harmonijnego krajobrazu rolniczego,
 czynnej ochrony fizjonomii krajobrazu – zielony pierścień (green belt) wokół
miasta Lubartowa – środkowo-wschodnia część gminy,
 ochrony krajobrazu wizualnego – strefy ekspozycji krajobrazowej we wschodniej
części gminy – strefy krawędziowe doliny Wieprza.
Obszary te zostały zaliczone do strefy zrównoważonego rozwoju turystyki na
obszarach chronionych i innych cennych przyrodniczo i krajobrazowo.
Zakłada się, że ze względu na
istniejące predyspozycje i zasoby funkcja
turystyki i rekreacji stanowić będzie jeden z głównych kierunków rozwoju gminy
Lubartów, wzbogacający strukturę gospodarczą
praktycznie na całym jej
obszarze.
Zadaniem polityki przestrzennej jest wykorzystanie walorów przyrodniczokrajobrazowych i zasobów kulturowych, ich ekspozycja oraz udostępnienie
atrakcyjnych terenów i obiektów na obszarze gminy mieszkańcom i turystom, z
jednoczesnym zabezpieczeniem przed użytkowaniem zagrażającym degradacją.
Podstawową zasadą jest harmonizowanie zagospodarowania turystycznego z funkcjami
przyrodniczymi obszarów chronionych i systemem ekologicznym.
Z uwagi na położenie
gminy w rejonie turystycznym Kozłowieckiego Parku
Krajobrazowego z
atrakcyjnym otoczeniem krajobrazu kulturowego (muzeum w
Kózłowce - gmina Kamionka, dolina Wieprza - w przyległych gminach), rozwój
turystyki gminy powinien być częścią spójnego programu rozwoju turystyki całego
110
Strona 112
subregionu, co pozwoliłoby na opracowanie atrakcyjnych ofert produktów
turystycznych.
Zgodnie z przyjętymi założeniami na obszarze gminy ustala się rozwój funkcji
turystycznej i rekreacyjnej o zróżnicowanych profilach,
z bazą dla turystyki
kwalifikowanej (wędrówkowej), weekendowej, wypoczynkowej – stałej i sezonowej wyspecjalizowanej dla określonych grup użytkowników. Ze względu na
uwarunkowania ekologiczne występujące na obszarze gminy preferowane będą formy
turystyki o umiarkowanej intensywności.
W „Studium” określono kierunkowy program zagospodarowania turystyki
uwzględniający możliwości rozwoju w sposób zharmonizowany z pozostałymi
funkcjami gminy i ochroną środowiska przyrodniczego. Na rysunku „Studium”
oznaczono
elementy zagospodarowania turystycznego i wypoczynkowego, ich
rozmieszczenie, uwzględniając zasady strefowania, w dostosowaniu do wymogów
polityki regionalnej.
Dla zapewnienia standardów kultury fizycznej mieszkańców gminy wyznaczono w
kilku miejscowościach tereny sportowo-rekreacyjne na aktywne formy rekreacji.
2) Kierunki i obszary rozwoju turystyki
Z uwagi na bliskość miast, w szczególności położenie w Lubelskim Obszarze
Metropolitalnym, istnieje presja i liczna penetracja kompleksu Kozłowieckiego Parku
Krajobrazowego, a także wysokie zainteresowanie lokalizacją zabudowy letniskowej.
Zadaniem strategicznym jest rozszerzenie i wzbogacenie form funkcji turystycznych, w
celu umożliwienia uzyskania skonkretyzowanych korzyści materialnych i prestiżowych
przez mieszkańców i gminę Lubartów. Należy zatem zrealizować bazę turystyczną i
infrastrukturę turystyczną dla zapewnienia użytkownikom atrakcyjnej możliwości
wypoczynku, konkurencyjnej dla ofert m.in. na Pojezierzu Łęczyńsko-Włodawskim.
Oceniono, że istniejące w gminie walory turystyczno-rekreacyjne stwarzają szansę
na rozwój następujących kierunków i zagospodarowania turystycznego:
a) Turystyka kwalifikowana:
ekoturystyka, edukacja ekologiczna, itp. w oparciu o dukty leśne i ścieżki piesze na
obszarach o dużych walorach przyrodniczo-krajobrazowych,
turystyka krajoznawcza w oparciu o trasy turystyczne rowerowe, konne itp.,
wędkarstwo,
myślistwo,
b) Turystyka wypoczynkowa - kameralne formy rekreacji pobytowej w oparciu o
stałą bazę noclegową (pensjonaty, domy letniskowe, itp.),
c) Turystyka weekendowa - baza
rekreacyjno-sportowa dla rekreantów
weekendowych obejmująca ośrodki rekreacyjno-sportowe, usługi turystyczne,
parkingi przyleśne itp.,
d) Turystyka zdrowotna - ośrodki (centra)
turystyki rehabilitacyjnej i odnowy
biologicznej w oparciu o bazę z zapleczem noclegowym, usługami publicznymi,
wyposażeniem leczniczo-profilaktycznym,
e) Agroturystyka, powiązana z atrakcyjnymi formami ekoturystyki (niewielkie fermy
hodowlane, promocja zdrowej żywności),
111
Strona 113
f) „Turystyka tranzytowa”(motele, zajazdy z zapleczem gastronomicznym, postojowym i obsługą serwisową).
Dla wymienionych kierunków i form rozwoju turystyki i rekreacji zapewniono w
„Studium” odpowiednie tereny, przeznaczone na lokalizację wyżej wymienionych
obiektów, urządzeń i zaplecza, rozmieszczone w obszarze gminy, z uwzględnieniem
zasady strefowania przydatności walorów przyrodniczo-kulturowej:
rejon KPK z otuliną,
strefa doliny Wieprza,
strefa polno-leśna i osadnicza wysoczyzny lubartowskiej.
Do istotnych planowanych
inwestycji i przedsięwzięć wyposażających
materialnie funkcję turystyki i rekreacji należą, m.in.
ośrodek odnowy biologicznej, rehabilitacji, kompleks rekreacyjny APA - dla
potrzeb górnictwa (Stary Tartak),
rozwój ośrodka odnowy biologicznej w miejscowości Skrobów (teren d. POM),
przekształcenie d. terenów obsługi rolnictwa z rewitalizacją stawów w
miejscowościach Wólka Rokicka i Wólka Rokicka Kolonia na funkcje usług
turystyki i zabudowy zagrodowej,
tereny obsługi turystyki w obszarach przyleśnych w miejscowości Nowodwór
Wieś ( zabudowa pensjonatowa z usługami) i Majdan Kozłowiecki,
tereny rozwojowe usług turystyki (zabudowa pensjonatowa z usługami turystyki)
w miejscowości Wola Lisowska i Trójnia.
Adaptuje się wszystkie tereny wyznaczone w planie miejscowym na rozwój usług
obsługi turystyki (m.in. w miejscowości Skrobów, Kolonia Łucka), tras rowerowych
i terenów sportowo-rekreacyjnych (Skrobów, Lisów), w tym obejmujących
rekultywację zdegradowanych terenów w miejscowości Nowodwór Piaski. Zakłada
się dalsze wzbogacanie infrastruktury turystycznej, przez wytyczenie i rozbudowę
ścieżek i szlaków oraz wyznaczenie miejsc służących obsłudze turystyki.
Wsie położone w otulinie KPK, w strefie przykrawędziowej doliny Wieprza,
sąsiadujące z terenami rekreacyjnymi
w gminie Firlej, przyleśne o walorach
przyrodniczo-krajobrazowych, jak: Majdan Kozłowiecki, Wandzin, Nowodwór Piaski,
Kolonia Wola Mieczysławska, Trójnia, Brzeziny pełnić będą w strukturze osadnictwa
gminy funkcje wsi letniskowych. Zrezygnowano z proponowanych w dotychczas
obowiązującym „Studium” dużych zespołów zabudowy letniskowej (Trójnia, Annobór,
Kolonia Wola Mieczysławska) na rzecz wypełniania enklaw w zabudowie wsi wzdłuż
dróg lub kształtowania terenów zabudowy letniskowej lub letniskowej i zagrodowej
jako kontynuacji ciągów zabudowy.
Adaptuje się istniejące nielicznie formy turystyki kwalifikowanej, działające w oparciu
o szlaki turystyczne (ścieżki piesze, rowerowe). W ostatnim czasie odnotowuje się
aktywizację przedsięwzięć turystycznych, o znaczeniu ponadgminnym polegające na
urządzeniu i doposażeniu wcześniej wyznaczonych tras i szlaków turystycznych oraz
wyznaczaniu nowych tras tematycznych.. Do takich projektów należy realizacja
Lokalnej strategii rozwoju LGD „ Doliną Wieprza i leśnym szlakiem” której zadaniem
jest stworzenie szlaków turystycznych z otaczającą infrastrukturą turystyczną w tym
112
Strona 114
obszarze. Odrębną inicjatywą międzygminną jest
promocja szlaku rowerowego o
długości ok. 33 km „Firlej-Kozłówka-Lubartów-Przypisówka.
Przez obszar gminy przebiega historyczny szlak handlowy, szlak architektury
sakralnej oraz szlak
rezydencji magnackich. Celem zagospodarowania
zasobów
kulturowych dla potrzeb turystyki, należy podjąć działania obejmujące uczytelnienie
i zagospodarowanie szlaków historycznych jako szlaki turystyczne oraz ścieżki
rowerowe, poza uwzględnionymi na rysunku „Studium”.
Do celów rekreacyjnych szczególnie przydatne są kompleksy leśne duże lub co
najmniej
średniej wielkości. Istotny jest udział
drzewostanów
starszych o
umiarkowanym zwarciu i niezbyt bujnym poszyciu. Ze względów ochronnych z
wykorzystania rekreacyjnego winny być wykluczone lasy najsuchsze. Nieprzydatne
są również lasy trwale podmokłe. Wymagana jest ochrona lasów przed nadmierną
frekwencją i koncentracją ruchu, przez rozśrodkowanie ruchu turystycznego, poprzez
szlaki turystyczne, gospodarstwa agroturystyczne i ośrodki dysonujące małą bazą
noclegową, gastronomiczną i rekreacyjno-sportową. Poza zapleczem obsługi
komunikacji stacji paliw w obrębie Kolonii Łucka przy drodze krajowej nr 19, gmina
praktycznie nie dysponuje zapleczem obsługi funkcji tranzytowej. Proponuje się
urządzenie i doposażenie placówek usługowych, jak też wyznaczenie dodatkowych
parkingów dla turystyki - m.in. we wskazanych miejscach przyleśnych. Urozmaiceniu i
wzbogaceniu usług turystyki może służyć przekształcenie na funkcje usługowe (mała
gastronomia, handel) niektórych nieczynnych zlewni mleka i innych obiektów
znajdujących się na obszarze gminy.
Zakłada się możliwość przekształcania zabudowy zagrodowej - na letniskową - we
wszystkich miejscowościach na obszarze gminy. Ze względu na położenie i otoczenie
krajobrazowe terenów
budowlanych
wyznaczonych w dotychczasowym planie
miejscowym, za korzystne do rozwoju funkcji letniskowych należy uznać uzupełnianie
budownictwem letniskowym
niezabudowanych działek w terenach zabudowy
zagrodowej. Indywidualne formy zagospodarowania rekreacyjnego mogą rozwijać się
jako uzupełnianie niezabudowanych działek w ciągach zabudowy wsi: zabudową
letniskową lub zagrodową z pokojami gościnnymi (agroturystyka).
Preferuje się adaptację tradycyjnego budownictwa oraz translokację obiektów o
cechach architektury, zharmonizowanej z krajobrazem kulturowym (rodzime materiały,
kolorystyka „wtopiona” w krajobraz, detal).
Rozwój funkcji turystycznej na obszarze gminy wymaga równoczesnej rozbudowy
bazy usług m.in. usług handlu i gastronomii. W „Studium” wskazuje się także tereny
o wysokiej ekspozycyjności (punkty widokowe, wzgórza ostańcowe), możliwe do
wykorzystania na funkcje rekreacyjne bez prawa zabudowy. Przewiduje się urządzenie
punktów widokowych (miejsce postoju, mała architektura). W realizacji
zagospodarowania w sąsiedztwie terenów leśnych (lokalizacja parkingów przyleśnych,
zadaszeń, urządzeń sanitarnych itp.), winny być uwzględniane rygory dotyczące
bezpieczeństwa przeciwpożarowego.
113
Strona 115
2.7 DZIEDZICTWO PRZYRODNICZE
2.7.1 Kierunki kształtowanie polityki ekologicznej gminy
Polityka ekologiczna gminy ma za zadanie ochronę dziedzictwa przyrodniczego,
obejmującą ochronę zasobów przyrodniczych, jego bioróżnorodności i ciągłości
systemu ekologicznego w powiązaniu z regionalną i krajową polityką ekologiczną. Do
najważniejszych kierunków zaliczono:
rozszerzenie prawnej ochrony przyrody;
ochronę ekokomponentów środowiska i wzbogacenie przyrodnicze gminy;
ochronę hydrosfery i poprawę równowagi hydrologicznej;
wzmocnienie struktury ekologicznej i
kształtowanie
wysokich walorów
estetycznych i krajobrazowych;
kształtowanie ciągłości systemu ekologicznego gminy;
rewaloryzację środowiska, poprawę stanu sanitarnego i rekultywację terenów
zdegradowanych.
Na
podstawie
przepisów szczególnych, na terenie gminy Lubartów w
odniesieniu do obszarów o szczególnych walorach przyrodniczych i krajobrazowych,
określonych na rysunku „Studium”, obowiązują:

przepisy
dotyczące zagospodarowania
w formie zakazów dotyczące
Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego,

przepisy w formie zakazów dotyczące Rezerwatu przyrody „Kozie Góry”,

przepisy w formie zasad postępowania w rejonie stref ochronnych wokół siedlisk
gatunków zwierząt objętych ochroną;

przepisy w formie zakazów odnoszące się do rodzimych dziko występujących
roślin objętych ochroną gatunkową.
Funkcję
ochronną, regulowaną szczególnymi zasadami zagospodarowania,
przypisuje się, obszarom chronionym o statusie ustanawianym na podstawie ustawy
o ochronie przyrody, ustawy prawo wodne, ustawy o lasach obejmują one:
- rezerwat przyrody „Kozie Góry”,
- Kozłowiecki Park Krajobrazowy i jego otulina,
- pomniki przyrody,
- użytki ekologiczne,
- obszar ochrony zlewni wód powierzchniowych,
- obszar strefy ochrony źródliskowej,
- Główne zbiorniki Wód Podziemnych (GZWP Nr 406 i GZWP Nr 407),
- obszar wysokiej ochrony (OWO) zasobów wodnych przed degradacją,
- lasy wskazane do statusu lasów wodochronnych,
- korytarze ekologiczne o znaczeniu regionalnym,
- obszary nie przewidziane do ochrony prawnej, ale o kluczowym znaczeniu dla
różnorodności biologicznej na poziomie ekosystemowym,
- inne, poza wymienionymi, elementy systemu przyrodniczego gminy, współdecydujące o ekologicznych warunkach rozwoju gminy i stabilności krajobrazu, tj:
114
Strona 116
-
* doliny rzeczne, suche doliny i pozadolinne obniżenia terenowe,
* lasy gospodarcze, których funkcję ochronną traktuje się równorzędnie z funkcją
produkcyjną,
w odniesieniu do zasobów naturalnych obowiązują również przepisy dotyczące:
* zasad użytkowania gleb chronionych: mineralnych klas I-III i organicznych,
* zasad użytkowania terenów udokumentowanych złóż surowców mineralnych,
pozostających w bilansie zasobów.
2.7.2 Ustalenia dotyczące zasad zagospodarowania terenów chronionych na
podstawie ustawy o ochronie przyrody
1) Rezerwat przyrody „Kozie Góry ”
Uwzględnia się przepisy dotyczące ochrony rezerwatu przyrody „Kozie Góry”
zawarte w Rozporządzeniu opublikowanym w Monitorze Polskim z dnia 27 sierpnia
1974 r. Zgodnie z ustanowionymi przepisami, na terenie rezerwatu, zabrania się
- wycinania drzew i krzewów oraz pobierania użytków drzewnych, z wyjątkiem
wypadków uzasadnionych potrzebami gospodarki rezerwatowej;
- uszczuplania naturalnej retencji wodnej;
- zanieczyszczania wody i terenu, wzniecania ognisk, zakłócania ciszy;
- stosowania wszelkich środków chemicznych;
- niszczenia i uszkodzenia drzew i innych roślin;
- zbioru ziół leczniczych i innych owoców i nasion, z wyjątkiem nasion na potrzeby
odnowienia lasu;
- polowania, płoszenia, chwytania i zabijania żyjących zwierząt, niszczenia gniazd,
wybierania jaj, wybierania piskląt wszystkich gatunków ptaków;
- wznoszenia budowli oraz zakładania i budowy urządzeń technicznych;
- umieszczania tablic, napisów i innych znaków, z wyjątkiem oznaczeń związanych z
ochroną rezerwatu;
- niszczenia gleby i pozyskiwania kopalin;
- pozyskiwania ściółki leśnej i wypasu zwierząt gospodarskich (nie dotyczy form
uzgodnionych z Wojewódzkim Konserwatorem Przyrody);
- przebywania poza miejscami wyznaczonymi.
Na obszarze rezerwatu obowiązują zasady ochrony wartości przyrodniczych określone
w planie ochrony rezerwatu, zgodnie z wymogami art. 18 ustawy z dnia 16 kwietnia
2004 r. o ochronie przyrody.
2) Kozłowiecki Park Krajobrazowy
Uwzględnia się zasady zagospodarowana KPK oraz odnoszące się do niego
przepisy ustanowione Rozporządzeniem Wojewody Lubelskiego Nr 6 z dnia 23 marca
2005 r.; w Parku, zakazuje się:
realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w
rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska,
umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk,
innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem
amatorskiego połowu ryb oraz wykonania czynności w ramach racjonalnej
gospodarki rolnej, leśnej, rybackiej i łowieckiej,
115
Strona 117
likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych,
jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia
bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy,
utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych,
pozyskiwania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w
tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu,
wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem
prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciw
osuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą
urządzeń wodnych,
dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie lub
racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej,
budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od linii
brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, z wyjątkiem obiektów
służących turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej,
likwidowania, zasypywania i przekształcania zbiorników wodnych, starorzeczy oraz
obszarów wodno – błotnych,
wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych,
prowadzenia chowu i hodowli zwierząt metodą bezściółkową,
utrzymywania otwartych rowów ściekowych i zbiorników ściekowych,
organizowania rajdów motorowych i samochodowych,
używania łodzi motorowych i innego sprzętu motorowego na otwartych zbiornikach
wodnych.
Na podstawie art. 17 ust. 2-4 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie
przyrody zakazy powyższe nie dotyczą:
wykonywania zadań wynikających z planu ochrony,
wykonywania zadań na rzecz obronności kraju i bezpieczeństwa państwa,
prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem
powszechnym,
realizacji inwestycji celu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 27
marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zakaz realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w
rozumieniu art. 51 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska nie
dotyczy realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla
których sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko nie jest obowiązkowe i
przeprowadzona procedura oceny oddziaływania na środowisko wykazała brak
niekorzystnego wpływu na przyrodę parku krajobrazowego.
Na obszarze Parku obowiązują zasady zagospodarowania przestrzennego i kierunków
ochrony wartości przyrodniczo-kulturowych i krajobrazowych określonych w planie
ochrony, po jego opracowaniu i przyjęciu do realizacji według wymogów ustawy z
dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.
3) Otulina Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego
Otulina stanowi strefę ochronną graniczącą z Parkiem, wyznaczoną w celu
zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności
116
Strona 118
człowieka. W strefie tej powinny być wykluczone działania stwarzające zagrożenie dla
walorów Parku.
4) Pomniki przyrody
Uwzględnia się ochronę trzech pomników przyrody, wymienionych w niniejszym
„Studium” Cz III. Uwarunkowania rozwoju gminy, ust. 6 pkt 6.5. oraz zakazy
ustanowione decyzjami Wojewody Lubelskiego w sprawie
uznania za pomniki
przyrody obiektów przyrody ożywionej. Stanowią one istotne uwarunkowanie
zagospodarowania przestrzennego gminy, związane
z ochroną bioróżnorodności
biologicznej środowiska i osobliwości przyrody na terenie gminy.
5)Użytki ekologiczne
Uwzględnia się
ochronę czterech użytków przyrody,
wymienionych w
niniejszym „Studium” Cz III. Uwarunkowania rozwoju gminy, ust. 6 pkt 6.5. wraz z
obowiązu-jącymi
na tych
obszarach zakazami i ograniczeniami, zgodnie z
rozporządzeniem Wojewody Lubelskiego Nr 143 z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie
uznania obszarów za użytki ekologiczne na terenie województwa lubelskiego (Dz.
Urz. Woj. Lub. Nr 80, poz. 1700). Ochroną objęto tereny torfowisk i łąk o łącznej
powierzchni 14,22 ha położone w Leśnictwie Okolec i Leśnictwie Bratnik.
W stosunku do obszarów uznanych za użytki ekologiczne, zgodnie z
rozporządzeniem Wojewody Lubelskiego Nr 143 z dnia16 lipca 2002 r. obowiązują
następujące zakazy:
niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu,
wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,
z wyjątkiem obiektów związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym,
uszkadzania i zanieczyszczania gleby,
wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości,
zaśmiecania obiektu i terenu wokół niego,
dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona
przyrody,
likwidowania małych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodnobłotnych,
wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia własnych gruntów rolnych,
lokalizacji budownictwa letniskowego, poza miejscami wyznaczonymi
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
budowy budynków, budowli, obiektów małej architektury mogących mieć
negatywny wpływ na obiekt chroniony bądź spowodować degradację krajobrazu.
6) Ochrona stanowisk gatunków zwierząt objętych ochroną
strefową
W stosunku do miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt gatunków
chronionych, które to miejsca
pozostają do wiadomości służb leśnych i
Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, zabronione
jest dokonywanie
zmian
polegających na wycinaniu drzew i krzewów, prowadzeniu prac mających wpływ na
ochronę miejsc rozrodu i regularnego przebywania tych zwierząt, a także przebywania
117
Strona 119
ludzi, bez zgody wojewody. Na rysunku „Studium” oznaczono stanowiska rzadkich i
chronionych gatunków zwierząt.
7) Ochrona stanowisk rodzimych dziko występujących roślin objętych
ochroną gatunkową
W stosunku do stanowisk roślin chronionych i rzadkich oznaczonych na rysunku
„Studium”, obowiązują zakazy:
- dokonywania zmian stosunków wodnych,
- stosowania środków chemicznych,
- niszczenia ściółki leśnej,
- niszczenia gleby.
8) Lasy ochronne
Uwzględnia się ochronę sześciu enklaw leśnym o łącznej powierzchni 2 426,11 ha
wymienionych w niniejszym „Studium” Cz. III. Uwarunkowania rozwoju gminy, ust. 6
pkt 6.5. wraz z obowiązującymi na tych obszarach zakazami i ograniczeniami,
zgodnie z Decyzją Ministra Środowiska z 2004 r. znak: DL-Ip-0233-19/04.
Na terenie lasów ochronnych, gospodarkę leśną powinno prowadzić się w sposób
zapewniający zachowanie trwałości lasów oraz zagospodarowanie i ochronę lasów,
poprzez:
- dbałość o stan zdrowotny i sanitarny lasu,
- preferowanie naturalnego odnawiania lasu,
- ograniczania regulacji stosunków wodnych do prac uzasadnionych potrzebami
odnowienia lasu oraz użytkowania sąsiadujących z lasem ochronnym gruntów
nieleśnych,
- kształtowania struktury gatunkowej i przestrzennej lasu zgodnie z warunkami
siedliskowymi w kierunku powiększenia różnorodności biologicznej i zwiększenia odporności lasu na czynniki destrukcyjne,
- ustalania etatu cięć według potrzeb hodowlanych lasu,
- ograniczenia stosowania zrębów zupełnych do najsłabszych siedlisk leśnych
oraz prowadzenie ścinki drzew, zrywki i wywozu drewna w sposób
zapewniający w maksymalnym stopniu ochronę gleb i roślinności leśnej,
- ograniczone udostępnienia lasów dla ludności,
- zakaz pozyskiwania żywicy i karpiny,
- zakładanie i utrzymywanie urządzeń ochronnych.
Dla określonych powierzchni lasu uznanych za ochronny ustala się dodatkowo
szczególne sposoby prowadzenia gospodarki leśnej polegające na:
ograniczaniu pozyskiwania drewna,choinek, igliwia, kory, zwierzyny lub
płodów runa leśnego,
konieczność wykonywania określonych zabiegów w zakresie
zagospodarowania i ochrony lasów,
zakładaniu i utrzymaniu urządzeń ochronnych,
ograniczeniu udostępniania lasu dla ludności.
118
Strona 120
2.7.3 Ustalenia
dotyczące zasad zagospodarowania terenów (obiektów)
wskazanych do objęcia ochroną prawną
Tereny (obiekty) wskazane do objęcia ochroną prawną, przewidzianą ustawami o
ochronie przyrody i o lasach obejmuje się ochroną planistyczną.
1) Projektowane pomniki przyrody
Do objęcia statusem pomnika przyrody wskazano najbardziej okazałe drzewa, w
szczególności dęby szypułkowe, lipy drobnolistne, topole czarne, kasztanowce oraz głaz,
które dotychczas nie zostały objęte ochroną:
topola czarna w Kol. Szczekarków, przy ujściu rowu melioracyjnego do
Wieprza,
topola biała w Szczekarkowie, w pobliżu drogi do Parczewa obok krzyża,
lipy drobnolistne w Łucce, przy drodze do Sernik,
2 lipy drobnolistne, jesion wyniosły, 2 kasztanowce, przy drodze Łucka –
Serniki, w miejscu starego dworu,
głaz narzutowy w Trzcińcu, w pobliżu wiaduktu na końcu lasu,
dąb szypułkowy w Trzcińcu, w pobliżu zabudowań nr 87,
kasztanowiec w Trzcińcu, naprzeciw posesji nr 67,
2 dęby szypułkowe w Trzcińcu, w lasku brzozowym wzdłuż drogi LublinLubartów,
2 lipy drobnolistne w Wandzinie, przy posesji nr 16,
topola czarna w Kol. Rokitno, przy źródełkach cieku,
topole czarne w Kol. Rokitno, nad w/w ciekiem,
topola czarna w Rokitnie przy posesji nr 29,
lipa drobnolistna w Rokitnie, przy posesji nr 12,
dąb szypułkowy w Lasach Kozłowieckich, oddział 176/155, leśnictwo
Dąbrówka, przy drodze asfaltowej w pobliżu przepustu,
dąb szypułkowy w Dąbrówce, na skraju lasu w oddz. 121,
dębów szypułkowych w Dąbrówce, przy drodze do Nasuwowa, na skraju lasu
w oddz. 236,
dąb szypułkowy na północ od Nasutowa-Lipki, na skraju lasu, w pobliżu stawu
Wzory,
2 lipy przy drodze Kolonia Wólka Rokicka-Baranówka, obok krzyża,
2 lipy Nowotwór Piaski, koło krzyża,
lipa drobnolistna w Skrobowie, koło POM.
Do czasu regulacji prawnej obowiązuje zakaz dokonywania wszelkich istotnych
zmian tych obiektów i w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Zabrania się:
pozyskiwania, niszczenia lub uszkadzania drzew,
wykonywania prac ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie drzew,
uszkadzania i zanieczyszczania gleby,
wysypywania, zakopywania i wylewania odpadów lub innych nieczystości w
otoczeniu pomników przyrody,
umieszczania tablic, napisów, ogłoszeń reklamowych i innych znaków nie
związanych z ochroną.
Zakazy nie dotyczą czynności związanych z pracami pielęgnacyjnymi.
119
Strona 121
2) Projektowane użytki ekologiczne:
Do statusu użytku ekologicznego wskazano fragmenty starorzeczy rzeki Wieprz,
zagłębienia
bezodpływowe i obszary źródliskowe. Ochrona winna służyć w
szczególności zachowaniu różnorodności biologicznej, walorów krajobrazowych,
stanowisk rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt, a także utrzymaniu
właściwych stosunków wodnych:
- łąki na północny zachód od Nowego Stawu – w dolinie Krzywej Rzeki, w oddziale
257 Leśnictwa Nasutów, fragmenty torfowiska przejściowego i nis-kiego z okazami
rzadkich i chronionych gatunków roślin,
- źródło i torfowisko niskie w Kol. Wólka Rokicka – fragmenty naturalnych łąk oraz
źródło wraz ze stawami, torfowisko niskie z rzadkimi i chronionymi gatunkami
roślin,
- źródła Parysówki w Wandzinie – fragment łęgu olszowo-jesionowego ze źródłami
Parysówki, częściowo zabagniony, przecięty drogą; cenniejsza przyrodniczo jest
część południowo-zachodnia sąsiadująca z lasem,
- zagłębienia bezodpływowe w Kol. Lisów – 2 zagłębienia na skraju lasu, w tym
„Uroczysko Bagno”, występują tu zespoły roślinności wodnej, szuwarowej
torfowiskowej i zaroślowej z okazami rzadkich i chronionych gatunków roślin;
teren atrakcyjny dla awifauny związanej ze środowiskiem wodnym,
- zakole rzeki Wieprz na północny wschód od wsi Rokitno – pomiędzy dwoma
rowami melioracyjnym, o urozmaiconej rzeźbie terenu i zróżnicowanych zespołach
roślinnych,
- zakole rzeki Wieprz na północny wschód od wsi Baranówka – naturalne łąki w
dolinie Wieprza, teren bogato urzeźbiony z naturalnymi zbiorowiskami roślinnymi.
3) Projektowany zespół przyrodniczo - krajobrazowy
W celu ochrony najcenniejszych walorów środowiska przyrodniczego doliny
Wieprza, proponuje się utworzenie zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Doliny
Wieprza strefy podmiejskiej Lubartowa”. Projektowany zespół jest położony głównie w
granicach miasta Lubartowa. Niewielkie fragmenty proponowanego zespołu znajdują
się na terenie gminy Lubartów w rejonie Chlewisk.
Do czasu objęcia wymienionych obszarów statusem użytków ekologicznych i
zespołu przyrodniczo-krajobrazowego i tym samym określenia rodzaju zakazów i
wymagań; w celu ochrony tych obszarów, na terenie proponowanym do ochrony
określonym na rysunku „Studium”, zgodnie z ustawą o ochronie przyrody powinny
obowiązywać, następujące zakazy:
niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obszaru;
wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu,
z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym albo
budową, odbudową, utrzymywaniem, remontem lub naprawą urządzeń
wodnych;
uszkadzania i zanieczyszczania gleby;
dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie
przyrody albo racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej;
likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników
wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych;
120
Strona 122
wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów
rolnych;
zmiany sposobu użytkowania ziemi;
wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości,
w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu;
umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk
zwierzęcych oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu
ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną,
leśną, rybacką i łowiecką;
zbioru, niszczenia, uszkadzania roślin i grzybów na obszarach użytków
ekologicznych, utworzonych w celu ochrony stanowisk, siedlisk lub ostoi
roślin i grzybów chronionych;
Zakazy powyższe nie dotyczą:
prac wykonywanych na potrzeby, ochrony przyrody, po uzgodnieniu z
organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody;
realizacji inwestycji celu publicznego, po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody;
zadań z zakresu obronności kraju, w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa
państwa;
likwidowania nagłych zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego i prowadzenia
akcji ratowniczych.
4) Projektowane lasy ochronne:
Na obszarze gminy
proponuje się objąć
statusem
lasów ochronnych
wodochronnych siedliska olsu i boru wilgotnego, występujących wzdłuż rowów
melioracyjnych i zbiorników wodnych na terenach oznaczonych na rysunku
„Studium” w obrębie następujących miejskości: Brzeziny, Lisów, Kol. Łucka, Majdan
Kozłowiecki, Rokitno, Trójnia, Trzciniec. Ochrona wymienionych terenów ma na celu
zabezpieczenie siedlisk wilgotnych i związanych z nimi biocenoz leśnych. Ochrona
tych siedlisk jest również ważna dla utrzymania retencji wodnej i poprawy bilansu
wodnego w skali zlewni.
Projektowany las glebochronny – we wsi Brzeziny. Las glebochronny ma chronić
siedliska najsłabsze, narażone na erozję wietrzną i inne formy dewastacji.
Szczególne zasady prowadzenia gospodarki leśnej w lasach wskazanych do
objęcia kategorią lasów ochronnych określi akt prawny uznający je za ochronne. Do
tego czasu powinny obowiązywać następujące wymagania:
- dbałość o stan zdrowotny i sanitarny lasu,
- ograniczania regulacji stosunków wodnych do prac uzasadnionych potrzebami
odnowienia lasu oraz użytkowania sąsiadujących z lasem ochronnym gruntów
nieleśnych,
- ograniczenia stosowania zrębów zupełnych oraz prowadzenie ścinki drzew,
zrywki i wywozu drewna w sposób zapewniający w maksymalnym stopniu
ochronę gleb i roślinności leśnej.
121
Strona 123
2.7.4. Ustalenia
dotyczące terenów wskazanych do ochrony prawnej na
podstawie ustawy prawo wodne
1) Obszar ochronny Głównych Zbiorników Wód Podziemnych
(GZWP)
Gmina Lubartów położona jest na obszarze dwóch Głównych Zbiorników Wód
Podziemnych rozdzielonych korytem rzeki Wieprz tj. GZWP Nr 406 „Niecka
Lubelska” oraz GZWP Nr 407 „Niecka Chełm-Zamość”, gdzie wody piętra kredowego
(będące głównym źródłem zaspokojenia potrzeb wodnych regionu), podlegają
szczególnej ochronie, pod względem ilościowym i jakościowym. W celu ochrony
zasobów wodnych zaleca się wykluczenie lokalizacji inwestycji wodochłonnych oraz
obiektów i działań mogących spowodować trwałe zanieczyszczenie gruntów lub wód.
 Zgodnie z art. 59 ustawy z dnia 18.07.2001r. Prawo wodne obszary ochronne
zbiorników wód śródlądowych, stanowią obszary, na których obowiązują
zakazy, nakazy oraz ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów lub
korzystania z wody w celu ochrony zasobów tych wód przed degradacją.
 Na obszarach ochronnych zabrania się wznoszenia obiektów budowlanych oraz
wykonywania robót lub innych czynności, które mogą spowodować trwałe
zanieczyszczenie gruntów lub wód, a w szczególności lokalizowania inwestycji
zaliczonych do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
 Obszar ochronny ustanawia, w drodze aktu prawa miejscowego, dyrektor
regionalnego zarządu gospodarki wodnej, na podstawie planu gospodarowania
wodami na obszarze dorzecza, wskazując zakazy, nakazy lub ograniczenia oraz
obszary, na których one obowiązują.
Do czasu ustanowienia obszaru ochronnego i stosownych przepisów, powinny
obowiązywać następujące zasady zagospodarowania:
- zakaz lokalizacji inwestycji, które mogą powodować trwałe zanieczyszczanie
gruntu i wód (ze względu na wytwarzane ścieki i odpady),
- zakaz wprowadzania do gruntu lub wód powierzchniowych nieoczyszczonych
ścieków i wykorzystywania gnojowicy do nawożenia gruntów,
- stosowanie w działalności gospodarczej najbardziej efektywnego i zaawansowanego poziomu rozwoju technologii ze względu na gospodarkę wodną,
- ustanowienia i właściwego zagospodarowania stref ochronnych ujęć wód
podziemnych,
- likwidacji bądź modernizacji obiektów zagrażających wodom podziemnym.
2) Strefa ochrony dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych dla II
etapu ujęcia komunalnego dla miasta Lubartowa
Projektowana strefa zalegania dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych dla
II etapu ujęcia komunalnego dla miasta Lubartowa - wskazana do
ochrony
planistycznej w rejonie Nowodworu. Ustalone zakazy dotyczą: gromadzenia
ścieków i składowania odpadów, które mogą zanieczyścić wodę, zakładania nowych
cmentarzy i grzebowisk, wykonywania wierceń i odkrywek.
122
Strona 124
3) Proponowany obszar ochronny zlewni górnej Mininy
Podstawą ochrony są walory hydrograficzne zlewni, a także potrzeba ochrony
ilościowej i jakościowej zasobów wodnych, z uwagi na brak izolacji poziomów
wodonośnych. Zasadność objęcia statusem obszaru ochronnego zlewni górnej
Mininy do stawów w Samoklęskach została wskazana w planie zagospodarowania
województwa lubelskiego. Na wymienionym obszarze, do czasu ustanowienia
obszaru ochronnego zlewni w drodze Rozporządzenia Dyrektora Zarządu
Gospodarki Wodnej, ustanawia się ochronę planistyczną i ustala się zasady
zagospodarowania:
zwiększanie naturalnej retencyjności poprzez zalesianie obszarów wód
wododziałowych,
ochronę doliny rzecznej oraz pozadolinnych podmokłości, bagien i torfowisk
przed odwodnieniem, a meandrujących odcinków rzeki, przed regulacją,
uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej,
eliminację ognisk zanieczyszczeń wód powierzchniowych i podziemnych,
wykluczenie lokalizacji obiektów mogących zawsze znacząco oddziaływać na
środowisko dla których opracowanie raportu oddziaływania na środowisko
jest obligatoryjne, które mogą spowodować trwale zanieczyszczenie gruntu i
wód (za wyjątkiem dopuszczonych w planie miejscowym).
4) Proponowane strefy ochrony źródliskowej
W celu ochrony stref zasilania rzek i zasobów wód powierzchniowych, na obszarze
gminy, proponuje się objęcie ochroną źródlisk wraz z niewielkimi częściami
zlewni: rzeki Parysówki w Wandzinie oraz rzeki Czerwonki
w północnozachodnim fragmencie gminy. Na obszarach objętych ochroną, oznaczonych na
rysunku „Studium” proponuje się następujące ustalenia:.
zakaz osuszania terenu i zmiany stosunków wodnych,
ochrona niszy źródliskowych przed zmianą ukształtowania i zanieczyszczeniami,
wykluczenie bezpośredniego dostępu do źródeł, osłona biologiczna otoczenia
źródlisk poprzez zalesienia i zakrzewienia, ochrona istniejącej szaty roślinnej, w
tym drzewostanu,
zakaz zmieniania naturalnych warunków wypływu wody ze źródeł,
zakaz składowania odpadów oraz gromadzenia i odprowadzania ścieków,
zakaz eksploatacji surowców mineralnych,
zakaz dokonywania wierceń mogących naruszyć równowagę stosunków
wodnych oraz wpływających ujemnie
na wody podziemne;
wykluczenie
intensywnego poboru wód podziemnych, który powodowałby obniżenie
zwierciadła wód podziemnych,
zakaz lokalizacji przydomowych oczyszczalni ścieków, cmentarzy, stacji paliw i
innych obiektów mogących negatywnie oddziaływać na środowisko,
zadrzewienia i zalesienia
obszaru źródliskowego w celu zwiększenia
retencyjności.
123
Strona 125
2.7.5. Zasady ochrony i zagospodarowania obszarów wymagających ochrony
planistycznej
Istotne miejsce w polityce przestrzennej zajmuje ochrona planistyczna, wspomaga
ona ochronę prawną. Określa dopuszczalne ramy zagospodarowania przestrzennego
obszarów nie kwalifikujących się do objęcia ustawowymi formami specjalnej ochrony,
ale wymagających ochrony ze względu na kluczowe znaczenie dla stabilności
krajobrazu i zachowania aktywności biologicznej. Ochrona dotyczy szczególnie
głównych elementów struktury przyrodniczej gminy i
elementów powiązań
ekologicznych.
1) Dna d olin rzecznych i pozadolinnych obniżeń terenowych
Ustala się ochronę den dolin rzecznych (rzek głównych Wieprza, Parysówki,
Mininy, Krzywej Rzeki, Czerwonki i ich dopływów - cieków (ciek z Nasutowa, ciek
spod Niemiec, ciek spod Skrobowa, dopływ spod Wincentowa)) oraz innych obniżeń
terenowych, przed zagospodarowaniem niezgodnym z ich funkcją ekologiczną,
poprzez:
- wykluczenie lokalizacji obiektów budowlanych, poza przypadkami określonymi
i dopuszczonymi w „Studium”,
- zakaz takich form użytkowania powierzchni biologicznie czynnej (w tym
szczególnie użytkowania ornego), które osłabiają naturalną funkcję
dolin lub
zagrażają ich wartościom przyrodniczym,
- zakaz eksploatacji surowców mineralnych,
- zakaz tworzenia nasypów i ogrodzeń poprzecznie do osi dolin,
- ochrona roślinności torfowiskowej i środowisk łęgowych, zakaz realizacji
melioracji odwadniających,
- renaturalizację tych najbardziej przekształconych
odcinków dolin,
których
znaczenie w sieci ekologicznej przekracza wymiar lokalny.
Ponadto do dolin rzecznych stosuje się również inne zasady zagospodarowania,
związane z Systemem Przyrodniczym Gminy oraz ochroną przeciwpowodziową.
Ponieważ wskutek melioracji wodnych, doliny zostały w znacznym stopniu odlesione,
ochroną należy objąć zachowane pozostałości zadrzewień, głównie przykorytowych
skupisk drzew i krzewów , jeśli nie kolidują z ochroną przeciwpowodziową.
2) System hydrologiczny
Wody podlegają ochronie bez względu na to czyją stanowią własność. Ochrona
wód w świetle obowiązujących przepisów polega w szczególności na:
- unikaniu, eliminacji i ograniczaniu zanieczyszczenia wód, zwłaszcza zanieczyszczania substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego,
- zapobieganiu niekorzystnym zmianom naturalnych przepływów wody albo
wahaniom naturalnych poziomów zwierciadła wody.
Obowiązuje utrzymanie jakości wód na poziomie zapewniającym równowagę
biologiczną. Ustala się ochronę systemu hydrologicznego gminy, na który się składają:
124
Strona 126
wody płynące: rzeka Wieprz będąca główną rzeką obszaru, z dopływami: rzeką
Parysówką, Mininą, Czerwonką, z dopływami, cieki stałe i okresowe,
- sieć rowów melioracji szczegółowych,
- wody stojące naturalne: niewielkie rozlewiska, oczka wodne i sztuczne: kompleksy
stawów, stawy, sadzawki,
- podmokłości stałe i okresowe.
Ze względu na stabilizujący wpływ na stosunki wodne, a nierzadko również duże
walory przyrodnicze, obejmuje się ochroną wszystkie zbiorniki wodne, niezależnie od
wielkości. Ustala się integralną ochronę ekosystemów wód stojących, tj. zarówno
czystości wód i ukształtowania pobrzeży zbiorników, jak i roślinności oraz fauny z tymi
zbiornikami związanych. Wyłącza się spod odwodnień wszystkie podmokłości stałe i
okresowe, położone poza dolinami rzek. W odniesieniu do rzek obowiązują:
- ochrona pozostałości naturalnej roślinności przybrzeżnej,
- zakaz eksploatacji surowców mineralnych z koryt rzecznych,
W odniesieniu do rowów melioracyjnych ustala się wymóg okresowej ich
konserwacji, umożliwiającej zachowanie przez nie drożności.
-
3) Ochrona przeciwpowodziowa
Z systemem hydrologicznym wiążą się działania w zakresie
ochrony
przeciwpowodziowej. Na rysunku „Studium” oznaczono obszary szczególnego
zagrożenia powodzią – wyłączone z zabudowy; obejmujące obszary na których
prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie (1%) i wynosi raz na sto lat.
Z uwagi na brak przywołanego przedmiotu badań w studium wykonanym dla
obszarów nieobwałowanych narażonych na niebezpieczeństwo powodzi rzeki Wieprz
dla gminy Lubartów - w dokumencie niniejszego „Studium” nie wyznaczono obszarów
na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie (10%) i wynosi raz
na 10 lat.
Na terenach szczególnego zagrożenia powodzią, zabrania się wykonywania robót
lub czynności, które mogą utrudniać ochronę przed powodzią, a w szczególności:
- wykonywania urządzeń wodnych oraz wznoszenia innych obiektów budowlanych,
- sadzenia drzew lub krzewów, z wyjątkiem plantacji wiklinowych na potrzeby
regulacji wód oraz roślinności stanowiącej element obudowy biologicznej dolin
rzecznych lub służących do wzmocnienia brzegów, obwałowań, odsypisk,
- zmiany ukształtowania terenu, składowania materiałów oraz wykonywania innych
robót, z wyjątkiem robót związanych z regulacją lub utrzymaniem wód, a także z
utrzymaniem
lub odbudową, rozbudową
lub przebudową wałów przeciwpowodziowych wraz z ich infrastrukturą,
- lokalizowania, inwestycji zaliczanych
do przedsięwzięć mogących znacząco
oddziaływać na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych,
środków chemicznych, a także innych
materiałów, które mogą zanieczyścić
środowisko, a także prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym
w szczególności ich składowania.
Działania renaturalizacyjne i ochronne w strefach rzek nie mogą kolidować
z zadaniami jakie ciążą na administratorze rzeki w zakresie jej utrzymania. W związku
z tym w uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z Regionalnym Konserwatorem
Przyrody, dopuszcza się możliwość:
125
Strona 127
-
zabezpieczenia erodowanych brzegów i dna rzeki,
ograniczonej wycinki drzew i krzewów w strefie koryta, utrudniających swobodny
przepływ w czasie wezbrań,
4) Lasy
W strukturze przyrodniczej gminy terenom leśnym przypisuje się znaczenie
węzłowe. W „Studium” wskazuje się
możliwość powiększenia zasobów leśnych
poprzez kształtowanie ciągłości przestrzennej kompleksów i enklaw leśnych oraz
możliwość zadrzewień i zalesień. Kierunki rozwoju i zasady prowadzenia gospodarki
leśnej opisano w części IV, ust. 2.4.
5) System Przyrodniczy Gminy (SPG)
Na rynku „Studium” zostały oznaczone elementy struktury przyrodniczej, obejmujące kluczowe obszary dla prawidłowego funkcjonowania potencjału ekologicznego
gminy. System Przyrodniczy Gminy, to wzajemnie powiązany ciągły przestrzenie
układ - ekologicznie aktywny, na który składają się zarówno elementy o randze
krajowej i regionalnej (wojewódzkiej), jak i lokalnej. Jego podstawę tworzą:
- kompleks Lasów Kozłowieckich jako obszar węzłowy o znaczeniu krajowym –
główne ogniwo systemu,
- korytarz ekologiczny doliny rzeki Wieprz o znaczeniu regionalnym – zasadnicza oś
systemu,
- doliny rzek Parysówki, Mininy i ich dopływów, tworzące podstawowy szkielet
ekologiczny gminy,
- suche dolinki łączące się bezpośrednio z dnem dolin rzek, zapewniające spływy wód
powierzchniowych, pełniące rolę klimatyczną,
- łąki i pastwiska, cieki naturalne z siecią rowów,
- lasy zwłaszcza zgrupowane w kompleksach i enklawy podmokłe,
- podmokłości terenowe,
- strefy ochrony warunków siedliskowych lasów.
System uzupełniają drobnoprzestrzenne
ekosystemy leśne
(zagajniki) oraz
zadrzewienia śródpolne, lokalne trwałe i okresowe, najczęściej śródpolne mokradła,
suche śródpolne , przykrawędziowe naturalne murawy.
Zapewnieniu łączności pomiędzy elementami systemu służą wyznaczone kierunki
powiązań, w szczególności pomiędzy doliną Wieprza a Lasami Kozłowieckimi (od
Wandzina do Rokitna) oraz pomiędzy doliną Wieprza a Uroczyskiem Bagno,
znajdującym się na wschód od Woli Lisowskiej.
Dla zapewnienia warunków do prawidłowego funkcjonowania systemu
przyrodniczego gminy, tworzące go tereny wymagają ochrony przed zmianą sposobu
użytkowania, niezgodną z funkcjami systemu, stworzenia możliwości użytkowania ich
zgodnie z predyspozycjami przyrodniczymi oraz zapewnienia ciągłości przestrzennej.
Gospodarowanie zasobami przyrody w systemie powinno podlegać rygorom
uniemożliwiającym przekroczenie granic ich odnawialności, w szczególności w
odniesieniu do rekreacji i gospodarki zasobami leśnymi. SPG powinien stanowić
obszary zasilania ekologicznego dla pozostałych terenów, znajdujących się poza
systemem.
126
Strona 128
Zasady gospodarowania w SPG podporządkowuje się funkcjom ekologicznym i
ochronie środowiska. Za funkcje uzupełniające uznaje się rekreację, gospodarkę leśną i
rolną, podlegającą określonym rygorom, funkcje dopuszczalne mieszkalnictwo,
infrastrukturę techniczną, usługi nieuciążliwe i inne nie degradujące funkcjonowania
SPG.
Z systemu wyklucza się:
- lokalizację wszelkich inwestycji mogących destabilizować równowagę ekologiczną i
dysharmonizować krajobraz, a w szczególności, eksploatację surowców
mineralnych, zakładów przemysłowych, poza wyznaczonymi w planie miejscowym i
ferm, a także magazynów, składów i baz w postaci zwartych i monolitycznych
form zabudowy kubaturowej,
- składowanie odpadów, a także lokalizację wylewisk i grzebowisk,
- odprowadzanie ścieków do wód i gruntu,
- tworzenie nasypów ziemnych, usytuowanych poprzecznie do osi dolin i innych
obniżeń, stanowiących potencjalne powiązania przyrodnicze.
Korytarze ekologiczne przebiegające przez gminę powinny mieć zapewnioną
ochronę gwarantującą ich drożność. Istniejące w obrębie korytarza bariery ekologiczne
związane są głównie z drogami i zabudową zagrodową. Pamiętać należy o unikaniu
tworzenia nowych poprzecznych barier, realizacji przepustów w ciągach dróg oraz o
utrzymaniu koryt rzek w formie naturalnej na jak najdłuższym odcinku, o ochronie
istniejących i wprowadzaniu nowych zadrzewień, nie kolidujących z ochroną
przeciwpowodziową.
Funkcja stabilizacji równowagi środowiska, która jest funkcją pierwszoplanową
SPG, wymaga działań, z jednej strony - pielęgnacyjnych (konserwujących), zaś z
drugiej działań wzmacniających, wzbogacających środowisko. W istniejących
warunkach naturalnych gminy za główny czynnik sprawczy podniesienia stabilności
uznaje się fitomeliorację.
Ponieważ SGP jest źródłem zasilania ekologicznego dla terenów przekształconych i
ubogich pod względem przyrodniczym, w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenów
nie należy przekraczać granic odnawialności zasobów i utraty
przez środowisko
walorów naturalnych. Dotyczy to w szczególności:
- gospodarki leśnej, która powinna być ukierunkowana na podniesienie odporności
ekosystemu leśnego (szczególnie w lasach prywatnych pozbawionych planów
urządzenia),
- rolnictwa, które na mniej odpornych i zagrożonych erozją gruntach powinno
zmierzać do form ekstensywnych,
- zagospodarowania rekreacyjnego systemu (w części dopuszczonej do rozwoju
funkcji rekreacyjnej) zgodnie z naturalną chłonnością środowiska.
Za integralny składnik SPG uznaje się strefę ochrony warunków siedliskowych
lasu. W studium wyznacza się taką strefę, zmiennej szerokości w zależności od
lokalnych uwarunkowań. Strefę wyłącza się spod lokalizacji obiektów uciążliwych
dla ekosystemu leśnego, a także spod takich prac hydrotechnicznych i melioracyjnych,
które mogą zakłócić stosunki wodne w lasach. Zagospodarowanie przestrzenne
powinno uwzględniać walory wizualno-krajobrazowe, jakie współtworzy las.
Wskazane jest w lokalizacji nowej zabudowy zachować maksymalną odległość od
127
Strona 129
linii brzegowej lasu, także ze względów bezpieczeństwa (wiatrołomy) i ochrony
p.pożarowej.
Z katalogu działań podejmowanych dla udrożnienia i stabilizacji bądź rozwoju
systemu ekologicznego w gminie Lubartów, ustala się:
- wzmocnienie poprzez dolesienia i
zadrzewienia
powiązań przyrodniczych
rysujących się pomiędzy kompleksami leśnymi, na zboczach dolin rzecznych i
suchych dolin (z wyłączeniem siedlisk chronionych),
- obudowa biologiczna tych odcinków koryt rzek, które są pozbawione zieleni
ochronnej, jeśli nie koliduje z ochroną przeciwpowodziową,
- poszerzenie przepustów w liniowych barierach antropogenicznych, to jest w
nasypach drogowych, przecinających pasmowe struktury ekologiczne (ciągi
i korytarze),
- likwidacje obiektów destrukcyjnych tkwiących w systemie (głównie dzikich
śmietnisk).
6) Ekosystemy nieleśne, zadrzewienia, ochrona różnorodności biologicznej
Obejmuje się ochroną planistyczną elementy struktury przyrodniczej gminy, które
wpływają na różnorodność biologiczną i krajobrazową, należą do nich lądowe
ekosystemy nieleśne i zadrzewienia. W odniesieniu do tych ekosystemów obowiązują
zakazy zmiany użytkowania, ich zalesień i zabudowy.
Obejmuje się ochroną przed zmianą użytkowania, za wyjątkiem funkcji
dopuszczonych w planie miejscowym:
- pastwiska, łąki śródpolne,
- tereny o szczególnych walorach bioróżnorodności, na których stwierdza się
występowanie rzadkich i chronionych gatunków roślin, m.in. suche murawy
utrzymujące się miejscami na
gruntach nieużytkowanych rolniczo, tereny
z naturalnymi i mało przekształconymi ekosystemami leśnymi, kserotermicznymi,
wodno-łąkowymi - z rzadkimi zbiorowiskami roślinnymi.
-
Obejmuje się ochroną przed zniszczeniem:
zadrzewienia półnaturalne i naturalne: łęgowe, olsowe,
zadrzewienia śródpolne, wzbogacające pod względem biocenotycznym krajobraz
kulturowy.
Tereny o szczególnych walorach bioróżnorodności, z siedliskami cennych gatunków
z naturalnymi i mało przekształconymi ekosystemami leśnymi. Wodno-łąkowymi oraz
rzadkimi zbiorowiskami roślinnymi zostały wskazane do ochrony prawnej. Na
terenach podmokłych, w tym torfowiskowych, działania powinny polegać na
zachowaniu niezmienionych stosunków wodnych.
W odniesieniu do krajobrazu
rolniczego wzrostowi bioróżnorodności sprzyjać będzie utrzymanie ekstensywnego
sposobu użytkowania terenów o najniższej przydatności rolniczej oraz ochrona
ekotonów i okrajków, którym najbardziej zagraża zaorywanie.
Obejmuje się ochroną występujące na terenie gminy podmokłości terenowe w
rejonie miejscowości: na północ od Baranówki, na południe od Wólki Rokickiej,
miedzy Wandzinem (na wschodzie) i Dąbrówką (na zachodzie).
128
Strona 130
2.8 DZIEDZICTWO KULTUROWE
Zadaniem polityki przestrzennej jest ochrona zasobów krajobrazu zabytkowego
gminy, tworzących jej tożsamość kulturową, stanowiących inspirację działań
adaptacyjnych i przekształceń zagospodarowania.
Zgodnie z ustawą z dnia 23 marca 2003r. o ochronie zabytków i opiece nad
zabytkami, na obszarze gminy Lubartów wyróżniono następujące formy ochrony
zabytków oraz krajobrazu kulturowego:
wpis do rejestru zabytków nieruchomych „A”,
wpis do rejestru zabytków archeologicznych „C”,
ujęcie zabytków nieruchomych w wojewódzkiej ewidencji zabytków (nie wpisanych
do rejestru zabytków województwa lubelskiego),
ujęcie nieruchomych zabytków – stanowiska archeologiczne, w wojewódzkiej
ewidencji zabytków.
1) Zabytki wpisane do rejestru zabytków nieruchomych „A” województwa lubelskiego
(opublikowanego w Dz. U. Woj. Lub. Nr 84 /2010, poz. 1552) i zabytek wpisany
do rejestru zabytków archeologicznych „ C” województwa lubelskiego, obejmują:
 C/5 – grodzisko wczesnośredniowieczne z X wieku w obrębie Brzeziny (wg
decyzji Trójnia) nazwa zwyczajowa „Góra Tatarska”
 A/770 – Zespół dworsko-parkowy, obejmujący dwór i założenia parkowe w
miejscowości Łucka (obręb Łucka Kolonia).
Dla ochrony wyżej wymienionych zabytków, oznaczonych numerem wpisu do
rejestru, ustala się:
a) Obowiązuje zachowanie wartości kulturowych z dopuszczeniem przekształceń
mających na celu przede wszystkim rewaloryzację, względnie modernizację pozwalające na rewitalizację zespołu dworsko-parkowego.
b) Wszelkie zmiany w sposobie użytkowania
i zagospodarowania
obiektów
zabytkowych, objętych ochroną konserwatorską przez wpis do rejestru zabytków,
a także prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym lub na
obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymagają pozwolenia wojewódzkiego
konserwatora
zabytków na prowadzenie tych robót i innych czynności,
określonych w przepisach szczególnych.
c) Zabrania się rozkopywania, prowadzenia dróg, zabudowania i zalesienia terenu
zabytku archeologicznego w Brzezinach (zgodnie z decyzją wpisu do rejestru
zabytków w Trójni) w pasie 50,0 m od podstawy grodziska.
Wyżej wymienione obszary i obiekty powinny być ujęte w gminnej ewidencji
zabytków, zgodnie z przepisami szczególnymi.
129
Strona 131
2)
i.
Zabytki nieruchome znajdujące się w wojewódzkiej ewidencji zabytków - nie
wpisane do rejestru zabytków województwa lubelskiego - przekazane gminie
przez Lubelskiego Konserwatora Zabytków.
Obejmuje zabytki nieruchome – architektury, budownictwa, techniki oraz cmentarze
w następujących obrębach geodezyjnych:
 Łucka – obora w zespole dworskim,
 Szczekarków – czworak dworski (ob. dom mieszkalny) pozostałość nieistniejącego zespołu dworsko-folwarcznego,
 Wincentów – cegielnia z piecem Hoffmanowskim i kominem,
 Nowodwór – kapliczka,
 Nowodwór Piaski – cmentarz wojenny,
 Skrobów – cmentarz radzieckich jeńców wojennych,
 Trójnia – cmentarz niemiecki,
 Wola Lisowska – cmentarz niemiecki.
 Szczekarków - murowana kapliczka przydrożna z ok. poł. XVIII w., położona
przy drodze Lubartów-Parczew,
 Szczekarków - krzyż przydrożny z XIX w., położony przy drodze LubartówParczew.
b) Zaliczane są do nich ponadto zabytki archeologiczne (stanowiska archeologiczne)
oznaczone na rysunku niniejszego „Studium”, położone w obrębach: Baranówka,
Brzeziny, Chlewiska, Kolonia Łucka, Kolonia Wólka Rokicka, Lisów, Łucka,
Nowodwór, Rokitno, Trójnia, Szczekarków, Trzciniec, Wandzin.
c) Prace budowlane wymagające pozwolenia na budowę oraz rozbiórkę obiektu
budowlanego, prowadzone przy obiektach budowlanych oraz na obszarach nie
wpisanych do rejestru zabytków a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, do
czasu jej złożenia w wojewódzkiej ewidencji zabytków - podlegają uzgodnieniu
przed uzyskaniem pozwolenia na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego, z
wojewódzkim konserwatorem zabytków, zgodnie z przepisami szczególnymi.
d) Obiekty i obszary wymienione w pkt.1) i 2) winny być, po weryfikacji - ujęte w
gminnej ewidencji zabytków, zgodnie z przepisami szczególnymi.
130
Strona 132
2.9 KOMUNIKACJA I TRANSPORT
Założony rozwój
obejmuje przekształcenia dostosowawcze w zakresie
parametrów układu drogowego, rozwój systemów komunikacji i funkcji obsługi
transportu.
2.9.1. Założenia ogólne kierunków rozwoju systemu komunikacji
Głównym celem kierunków rozwoju sytemu komunikacji jest poprawa stanu
obsługi komunikacyjnej
miasta i gminy oraz realizacja
planowanych powiązań
zewnętrznych i wewnętrznych. Wymaga to przeznaczenia
niezbędnych terenów na
budowę, modernizację i przebudowę dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i
gminnych. Istotną część
wymienionych zamierzeń
stanowią zadania rządowe i
samorządów województwa i powiatu. Tym niemniej synchronizacja układu na obszarze
gminy, rozwiązanie problemów komunikacyjnych, a szczególnie stworzenie sprawnego
układu komunikacji należą do głównych zadań polityki rozwoju i zagospodarowania
przestrzennego. Przebieg tras ruchu tranzytowego oraz zapewnienie właściwej obsługi
istniejącego projektowanego zainwestowania terenów wymaga:
budowy drogi ekspresowej S19 i dostosowania istniejącego odcinka obwodnicy m.
Lubartów do parametrów drogi ekspresowej,
zachowania rezerw terenowych (węzeł „Niedźwiada” na włączenie do drogi
ekspresowej drogi projektowanej dla obsługi komunikacyjnej strategicznej rezerwy
terenowej na planowane lotnisko Lublin-Niedźwiada oraz na trasę ww. drogi na
odcinku do wschodniej granicy gminy),
przebudowy i rozbudowy dróg wojewódzkich w dostosowaniu do pełnionych
funkcji,
wyznaczenia rezerwy terenowej
na przełożenie odcinka drogi wojewódzkiej,
kolidującego ze zwartą przebudową wsi
rozbudowy sieci pozostałych dróg publicznych i budowy nowych odcinków dróg
m.in. utwardzenia nawierzchni odcinków dróg
gruntowych oraz dostosowania
parametrów technicznych do określonej kategorii dróg publicznych, zgodnie z
obowiązującymi przepisami i wnioskami zarządców dróg,
przekształcenie układu funkcjonalnego, kategorii i tras dróg, wskazanych na rysunku
studium, z dostosowaniem do uwarunkowań wynikających z budowy drogi
ekspresowej oraz istniejącego oraz perspektywicznego rozwoju miasta i gminy,
dostosowania powiązań układu dróg miejskich z układem
lokalnych dróg
wewnętrznych gminy i planowanym układem dróg zewnętrznych, z uwzględnieniem
jego etapowej realizacji,
budowy tras rowerowych dla ruchu lokalnego i ruchu turystycznego,
rozbudowy zaplecza obsługi komunikacji,
podniesienia sprawności ruchu i bezpieczeństwa pieszych na istniejących w obszarze
gminy odcinkach dróg, przenoszących transport osobowy i towarowy.
W „Studium” określa się zasady kształtowania układu powiązań komunikacyjnych,
opartego o drogi krajowe, drogi wojewódzkie, sieć dróg powiatowych i gminnych,
131
Strona 133
wzajemnie
współdziałających w powiązaniach zewnętrznych gminy i obsłudze
wewnętrznej.
2.9.2 Zasady kształtowania układu komunikacyjnego
Docelowy układ komunikacyjny gminy oparty został na zhierarchizowanym
układzie funkcjonalnym, w którym wydzielono:
układ powiązań zewnętrznych dalekich, przenoszący ruch daleki - krajowy i międzynarodowy. Obejmuje drogi krajowe i wojewódzkie;
układ powiązań podstawowych zewnętrznych bliskich, przenoszący ruch w
obszarze
województwa i pomiędzy
sąsiednimi gminami.
Obejmuje drogi
wojewódzkie i powiatowe;
układ powiązań lokalnych przenoszący ruch wewnątrz gminy. Obejmuje drogi
gminne i częściowo powiatowe,
wspomagany
drogami niepublicznymi
(wewnętrznymi);
układ ścieżek rowerowych.
1) Drogi krajowe
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 24 marca 2010 r. w sprawie
ustalenia przebiegu dróg krajowych w województwach dolnośląskim,…, lubelskim,…,
zachodniopomorskim (Dz. U. z 2010 r. Nr 59 poz. 371) i zarządzeniem nr 73
Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 2 grudnia 2008 r. w sprawie
nadania numerów drogom krajowym, w granicach administracyjnych gminy Lubartów
przebiega obecnie droga krajowa nr 19 relacji: granica państwa-Kuźnica-BiałystokSiemiatycze-Kock-Lubartów-Lublin-Kraśnik-Nisko-Sokołów Małopolski-Rzeszów.
Stosownie do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 października 2009 r.
zmieniającego rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych (Dz. U. z
2009 r. Nr 187 poz.1446) przez teren gminy będzie przebiegała droga ekspresowa S19
relacji (Grodno) granica państwa-Kuźnica-Sokółka-Korycin-Kryszyn-Dobrzyniewo
Duże-Choroszcz–Siemiatycze-Lublin-Nisko-Rzeszów-Barwinek–granica państwa (Preszow).
Wyżej wymieniona droga ekspresowa została w studium uwzględniona według
„Studium Techniczno-Ekonomiczno- Środowiskowego etap II” dla przebiegu drogi
ekspresowej S 19 na odcinku od granicy województw: mazowieckiego i lubelskiego do
końca I etapu obwodnicy Lubartów – wariant 3, przyjętego przez Komisję Oceny
Przedsięwzięć Inwestycyjnych(KOPI), rekomendowanego we wniosku o wydanie
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia. Uszczegółowienie
przebiegu planowanej drogi ekspresowej według wariantu 3;
na odcinku od północnej granicy gminy do węzła „Wincentów” droga S 19
przebiegać będzie równolegle do istniejącej drogi krajowej nr 19, po jej wschodniej
stronie, pozostawiając drogę krajową na przedmiotowym odcinku dla obsługi ruchu
lokalnego (jako drogę dojazdową – serwisową);
na odcinku od węzła „Wincentów” do końca I etapu obwodnicy Lubartowa – droga
wykorzystuje istniejącą obwodnicę Lubartowa (etap I) jako zachodnią nitkę drogi
ekspresowej, zakładając dobudowę drugiej jezdni po stronie wschodniej. Ostateczny
przebieg trasy ekspresowej S 19 na obszarze gminy zostanie określony w decyzji o
132
Strona 134
środowiskowych uwarunkowaniach. Zlikwidowano węzeł „Annobór”, który ze
względu na niezgodność z warunkami technicznymi został w niniejszym studium
zastąpiony przejazdem różnopoziomowym.
c) na odcinku od węzła „Lubartów (zlokalizowanego poza obszarem gminy – na
skrzyżowaniu planowanych dróg S 17 i S 19) do m. Lubartów (koniec I etapu
obwodnicy m. Lubartów), przebieg planowanej drogi ekspresowej S 19 przyjęto
według wariantu 5 – preferowanego przez GDDKiA we wniosku o wydanie decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia.
Rysunek niniejszego „Studium” uwzględnia preferowany przebieg trasy S 19 oraz
rozwiązania techniczne, zgodnie z „Koncepcją Programową budowy drogi ekspresowej
S 19 na odcinku: granica województwa mazowieckiego i lubelskiego – Lubartów (z
wyłą-czeniem obwodnicy Międzyrzeca Podlaskiego oraz obwodnicy Kocka i Woli Skromowskiej)” oraz zgodnie z zatwierdzoną „Koncepcją programową drogi ekspresowej
S 19 na odcinku: Lubartów koniec I etapu obwodnicy Lubartowa –Lublin (węzeł
Lubartów w ciągu drogi ekspresowej S 17) długości ok. 16 km”.
Szerokość terenu w liniach rozgraniczających
pod planowany przebieg drogi
ekspresowej S 19 należy przyjąć zgodnie z ww. dokumentacją, rezerwując pas terenu o
szerokości w liniach rozgraniczających 100-120 m, z odpowiednimi poszerzeniami.
Szerokość rezerwowanego pasa drogowego powinna umożliwić docelową budowę
dwóch jezdni drogi ekspresowej, węzłów i skrzyżowań różnopoziomowych, wiaduktów
drogowych, kolejowego) a także realizację dróg dojazdowych, urządzeń ochrony
środowiska takich jak ekrany akustyczne, przejścia dla zwierząt dużych, średnich i
małych oraz wykonanie optymalnego systemu odwodnienia drogi, obejmującego także
urządzenia służące odprowadzeniu wód z pasa drogowego.
Na pozostałym odcinku drogi krajowej (poza planowaną S 19) szerokość drogi w
liniach rozgraniczających należy przyjąć jak dla klasy GP (główna ruchu przyśpieszonego) - stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki
Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny
odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 43, z późn. zm.). Ze
względu na konieczność docelowego sytuowania w liniach rozgraniczających drogi
elementów jej wyposażenia, poprawiających bezpieczeństwo ruchu i obsługę podróżnych oraz urządzeń teletechnicznych, szerokość drogi ozn. symbolem KDK (GP) w
liniach rozgraniczających przyjmuje się na 40,0 m.
Włączenia do drogi ekspresowej (i obwodnicy m. Lubartów w ciągu drogi
ekspresowej ) są możliwe jedynie poprzez węzły drogowe:
węzeł „Wincentów” – projektowany z uwzględnieniem istniejącego układu dróg wojewódzkiej
nr 815 – głównego dojazdu do miasta Lubartów od północy i
obwodnicy Lubartowa;
węzeł „Lubartów” –planowany w miejscu bezpośredniego skomunikowania drogi S
19 (obwodnica m. Lubartów – I etap) z terenami przemysłowo-składowymi
Lubartowa, usytuowanymi wzdłuż przecinającej węzeł drogi powiatowej nr 1545 L
oraz na zachód od węzła z terenami zabudowanymi wsi Nowodwór i Nowodwór
Piaski, wzdłuż ww. drogi powiatowej;
węzeł „Niemce”- projektowany na przecięciu z drogą wojewódzką nr 828;
węzeł „Niedźwiada” – rezerwa na połączenie S 19 z projektowaną drogą klasy GP do
terenu przeznaczonego na strategiczną rezerwę na budowę lotniska Lublin-
133
Strona 135
Niedźwiada (według ustaleń planu zagospodarowania przestrzennego województwa
lubelskiego).
Obsługa terenów przyległych do planowanej drogi ekspresowej w oparciu o sieć dróg
niższych kategorii, z uwzględnieniem rozwiązań przyjętych w dokumentacjach budowy
drogi ekspresowej - przewiduje się wykonanie równoległych do trasy S 19 (zgodnie z
rysunkiem „Studium” dwukierunkowych dróg dojazdowych, uwzględniających
prognozowany ruch komunikacyjny. Parametry techniczne tych dróg (szerokość pasa,
nośność) zostaną określone na etapie szczegółowych rozwiązań technicznych w stadium
Projektu Budowlanego .
Włączenie projektowanych dróg dojazdowych (serwisowych) do istniejącego i
planowanego lokalnego układu komunikacyjnego oraz wykonanie przejazdów nad trasą
S 19 umożliwią skomunikowanie terenów
podzielonych przez projektowana drogę
ekspresową.
Na pozostałych odcinkach drogi krajowej nr 19 ozn. symbolem KDK(GP) obsługa
komunikacyjna powinna spełniać wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra
Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r.
Na terenach przyległych do tych odcinków drogi obowiązuje zakaz tworzenia nowych
zjazdów, dopuszcza się pozostawienie istniejących. Docelową obsługę komunikacyjną
należy zapewnić w oparciu o drogi niższej kategorii i serwisowe, a po ich realizacji
należy zapewnić likwidację istniejących zjazdów na drogę krajową.
2) Drogi wojewódzkie
Adaptuje się istniejące przebiegi dróg wojewódzkich oznaczonych na rysunku
„Studium” symbolami KD-W:
a) drogę wojewódzką nr 815 relacji Wisznice-Parczew-Siemień – Lubartów,
b) drogę wojewódzką nr 829 relacji Łucka- Łęczna – Biskupice,
c) drogę wojewódzką nr 828 relacji Garbów- Krasienin – Niemce –Jawidz
Ich znaczenie wzrośnie docelowo - po realizacji drogi ekspresowej S 19 - stanowić będą
poprzez włączenia do drogi ekspresowej (droga nr 815 w węźle „Wincentów” i droga nr
828 w węźle „Niemce”) główne powiązania zewnętrzne, a w przypadku drogi nr 829, o
przebiegu równoległym do drogi ekspresowej, alternatywne powiązania komunikacyjne
na kierunku Łucka (Lubartów)-Trawniki.
Uwzględnione w ustaleniach „Studium” wnioski Zarządcy Dróg dotyczą:
przebudowy drogi nr 815 z podniesieniem jej parametrów do klasy drogi G
(główna) - na obszarze gminy, GP (główna ruchu przyśpieszonego) – poza obszarem
gminy, wyłączonym z opracowania ”Studium”. Regulacja geometrii drogi, budowa
dróg dojazdowych (serwisowych) i drogowych obiektów inżynierskich;
rezygnacji z rezerwy planistycznej (według dotychczas obowiązującego „Studium” i
m.p.z.p.) na przełożenie
odcinka drogi nr 815, przecinającego zabudowę wsi
Szczekarków. Powyższe rozstrzygnięcie
uwzględniono w projekcie węzła
„Wincentów”;
podniesienie parametrów drogi nr 829 do klasy - G (główna),
134
Strona 136
adaptacja drogi nr 828 przebiegającej w obszarze gminy przez tereny leśne; w etapie
dopuszcza się jej zaniżone parametry klasy - Z (zbiorcza).
Docelowo, po realizacji drogi ekspresowej wskazane są:
podniesienie parametrów drogi nr 828 do klasy - G (główna), z włączeniem jej do
węzła „Niemce”
budowa drogi nr 829 klasy GP (główna ruchu przyspieszonego) po nowej trasie,
omijającej tereny zabudowane wsi Baranówka, Wólka Rokicka Kolonia, Wólka
Rokicka i Rokitno, z włączeniem do drogi krajowej nr 19 KDK (GP), której
kategoria zostanie obniżona po realizacji II etapu obwodnicy, i przy granicy gminy
do istniejącego przebiegu drogi nr 829. Na rysunku „Studium” uwzględniono
rezerwę terenową na projektowaną drogę obwodnicową, której przebieg zostanie
ustalony w planie miejscowym w oparciu o szczegółowe rozwiązania techniczne i
warunkowany jest wyeksploatowaniem udokumentowanych złóż.
3) Drogi powiatowe
W docelowym układzie komunikacyjnym uwzględniono adaptację przebiegu i utrzymanie rezerwacji terenu pod pas drogowy dla dróg powiatowych o parametrach
technicznych i użytkowych odpowiadających właściwej klasie drogi następujących
dróg powiatowych oznaczonych symbolami KDP:
a) nr 1528 L – relacji od drogi gminnej m. Lubartów –Kamionka –Kierzkówka – do
drogi wojewódzkiej nr 809,
b) nr 1557 L – relacji od drogi krajowej nr 19 - Łucka – Kaznów – do drogi
wojewódzkiej nr 821,
c) nr 1539 L – relacji od drogi krajowej nr 19 Firlej – Przypisówka - Lubartów – do drogi
wojewódzkiej nr 815.
Pozostałe drogi powiatowe zgodnie z wytycznymi Zarządcy Drogi będą miały klasę L
(lokalna). Należą do nich drogi powiatowe:
d) nr 1541 L – relacji od drogi powiatowej nr 1528 L – Skrobów – Wola Mieczysławska
do drogi powiatowej nr 1531 L;
e) nr 1542 L – relacji od drogi powiatowej 1541L - Mieczysławka – do drogi krajowej
nr 19;
f) nr 1543 L – relacji od drogi powiatowej nr 1528 L– Siedliska - Skrobów - do drogi
powiatowej nr 1541L;
g) nr 1546 L – relacji od drogi powiatowej 1545L - Kozłówka - Dąbrówka –
(Nasutów/Dys);
h) nr 1550 L – relacji Lubartów – Annobór – (Nowy Staw)- (Niemce) z uwzględnieniem
przełożenia na części do projektowanego przejazdu drogowego na
drodze ekspresowej i zmiany kategorii na pozostałym odcinku ozn.
symb. KDP/KDG „ odciętym” przez drogę ekspresową;
nr 1551 L – relacji od drogi gminnej m. Lubartów - Chlewiska-Pałecznica-Tarło
Kolonia - do drogi wojewódzkiej nr 821;
j) nr 1558 L – relacji od drogi powiatowej nr 1551 L - Chlewiska - Serniki - do drogi
powiatowej nr 1557L;
135
Strona 137
k) nr 1560 L – relacji (Niemce) – Rokitno- skrzyżowanie z drogą wojewódzką nr 829 –
Czerniejów – do drogi powiatowej 1559L.
Minimalna szerokość dla dróg w liniach rozgraniczających – odpowiadająca ich klasie
stosownie do wyżej powołanych przepisów rozporządzenia z 2 marca 1999 r. wynosi:
dla dróg klasy Z/G (zbiorcza docelowo główna) – w etapie 20,0 m docelowo 25 m;
dla dróg klasy L/Z (lokalna docelowo zbiorcza) – w etapie 15,0 m, docelowo 20 m;
dla dróg klasy L (lokalna) -15 m.
Docelowo drogi powiatowe powinny mieć klasę Z.
4) Drogi gminne
Do ważniejszych dróg gminnych zalicza się drogi obsługujące tereny zabudowy
mieszkaniowej w poszczególnych wsiach oraz drogi przebiegające równolegle do drogi
ekspresowej S 19, które będą mogły obsługiwać ruch lokalny „niezależnie” np. drogi
przebiegające przez tereny wsi Łucka (nr 103362 L),Lubartów – Lisów - Wola Lisowska
(nr 103 348L), Nowodwór Wieś – Skrobów Kolonia (nr 103 350 L), Szczekarków -Brzeziny (nr 103366L).
Do układu lokalnego zaliczane są drogi będące w sieci dróg gminnych oraz drogi
wewnętrzne. Sieć dróg gminnych z nową numeracją i przebiegami została wyszczagólniona w niniejszym „Studium” w części uwarunkowań. Minimalna szerokość dróg
gminnych w liniach rozgraniczających winna być zgodna z obowiązującymi w toku ich
realizacji przepisami prawnymi i dostosowana do pełnionych przez nie funkcji.
W terenie zwartej zabudowy i w obszarze miasta drogi publiczne powinny posiadać
przekrój uliczny z obustronnym chodnikiem ew. pasy postojowe, na terenach innych
miejscowości dopuszcza się ew. przekrój półuliczny z jednostronnym chodnikiem.
W wyniku dokonanej analizy bieżących i perspektywicznych potrzeb w zakresie
obsługi komunikacyjnej mieszkańców gminy z uwzględnieniem potrzeb wynikających z
dostosowania układu lokalnego dróg do rozwiązań drogi ekspresowej oraz wyznaczenia
terenów rozwojowych przedsiębiorczości, zespołów mieszkaniowych – wprowadza się
korekty
do dotychczas obowiązującej sieci
dróg gminnych. Do sieci zostały
wprowadzone nowe odcinki dróg, które powinny mieć rangę i parametry dróg
gminnych, jednocześnie przekwalifikowano niektóre odcinki dróg gminnych na drogi
wewnętrzne z możliwością ich realizacji w parametrach niższych niż drogi gminne.
Do dotychczas obowiązującego układu sieci dróg gminnych zostały wprowadzone
zmiany dotyczące korekty ich przebiegu, przedłużenie o nowe odcinki lub wyłączenia z
sieci dróg gminnych i zmiany kategorii na drogi wewnętrzne.
Na rysunku „Studium” wyznaczono trasy rowerowe, będące elementem projektu
zainicjowanego przez zespół gmin pn. „Leśnym Szlakiem – Doliną Wieprza”… według
którego wykorzystano istniejące drogi i ścieżki na terenach
najatrakcyjniejszych
krajobrazowo i przyrodniczo.
Przyjmuje się zróżnicowanie parametry i funkcji oznaczonych na rysunku „Studium”
elementów lokalnego układu komunikacyjnego.
ścieżek rowerowych (dwukierunkowych, jednokierunkowych z udziałem pieszych),
dróg wewnętrznych oznaczonych symbolem KDW - w dostosowaniu do funkcji
obsługiwanych terenów, przepisów technicznych i przeciwpożarowych.
136
Strona 138
2.9. 3. Zasady sytuowania zabudowy
Lokalizacja
nowej zabudowy winna spełniać wymagania określone w
rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (D. U. z 2002 r.
Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami) tj. winna być wyznaczona poza zasięgiem
uciążliwości powodowanych
ruchem drogowym (m.in. hałasem, drganiami,
przemieszczeniami powietrza) – w odpowiedniej odległości od dróg publicznych, w
szczególności o dużym natężeniu ruchu (krajowej, wojewódzkich, powiatowych).
W przypadku braku możliwości usytuowania budynków poza zasięgiem ww.
uciążliwości - w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego należy ustalić
na terenach przyległych do drogi krajowej, poza jej pasem drogowym, lokalizację
odpowiednich
elementów zabezpieczających, zmniejszających uciążliwości poniżej
poziomu określonego w odpowiednich przepisach. Ewentualne urządzenia i inne środki
techniczne zmniejszające zakres uciążliwości ruchu drogowego powinny być realizowane
staraniem i na koszt inwestora.
Na rysunku „Studium” wyznaczono prognozowany zasięg negatywnego oddziaływania uciążliwości ruchu drogowego na drodze ekspresowej S 19 tj. dopuszczalny poziom
hałasu dla obiektów przeznaczonych na stały pobyt ludzi (mieszkalnych, placówek
oświaty i zdrowia). Dopuszcza się weryfikację zasięgu oddziaływania uciążliwości
ruchu drogowego na drodze ekspresowej, zgodnie z przepisami szczególnymi.
Na wyznaczonym przez zasięg izofon obszarze:
a) preferuje się zagospodarowanie i użytkowanie na cele infrastruktury technicznej (w
szczególności drogowej i związanej z ochroną środowiska), pasów zieleni
izolacyjnej z nasadzeniami odpornymi na zanieczyszczenia odkomunikacyjne;
b) przekształcanie istniejących i wyznaczonych w planie terenów mieszkaniowych na
usługi produkcyjne, składy, obiekty przemysłowe; dopuszcza się
adaptację
istniejących budynków mieszkalnych i budowę nowych w terenach budowlanych
wyznaczonych w dotychczas obowiązujących przepisach, na wniosek właściciela
pod warunkiem:
gdy istnieje możliwość jej obsługi przez lokalny układ komunikacyjny,
sytuowanie nowych obiektów w odległościach maksymalnych od drogi
ekspresowej, z zachowaniem przepisów ustawy o drogach publicznych,
zastosowania rozwiązań chroniących przed hałasem, które zapewnią właściwy
klimat akustyczny wewnątrz mieszkań.
Tereny rozwojowe zabudowy mieszkaniowej wyznacza się w odległościach
określony przez ww. zasięg izofony, jako minimalnej odległości obiektów
przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Dla pozostałych obiektów budowlanych oraz
budynków nie przeznaczonych na stały pobyt ludzi minimalne odległości ich
sytuowania od krawędzi jezdni dróg publicznych winny być wyznaczone zgodnie z art.
43 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19,
poz. 115 z późn. zm.).
Ponadto planowana zabudowa powinna
uwzględniać wymagania art. 42 wyżej
przywołanej ustawy o drogach publicznych.
Przepisy cytowanej ustawy
należy
uwzględniać w odniesieniu do:
137
Strona 139
sytuowania ogrodzeń, obiektów budowlanych i urządzeń infrastruktury technicznej
związanej z zabudową mieszkaniową – poza liniami rozgraniczającymi drogi
krajowej,
lokalizacji reklam,
obowiązku uzgodnienia z zarządcą drogi możliwości obsługi komunikacyjnej, w
sytuacjach wymienionych w art. 93 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) oraz w art. 35
ust.3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19,
poz. 115 z późn. zm.).
2.9. 4. OBSŁUGA TRANSPORTOWA I ZAPLECZE TECHNICZNE
Na obszarze gminy, zgodnie z wyżej powołaną dokumentacją na budowę drogi
krajowej nr 19, na odcinku od granicy województw: mazowieckiego i lubelskiego –
węzeł „Lubartów” na obwodnicy miasta Lubartów (bez węzła)
są planowane
4
lokalizacje MOP-ów (miejsc obsługi podróżnych). Przyjęto MOP po stronie prawej i
lewej w miejscowości Kolonia Łucka ( w rejonie przejazdu w ciągu gminnej nr
103378 L), po stronie prawej MOP kategorii II w miejscowości Mieczysławka oraz po
stronie lewej MOP kategorii III w Woli Lisowskiej.
Sytuowanie, minimalne odległości MOP-ów dla tego samego kierunku ruchu (10
km), obsługa
komunikacyjna
i zagospodarowanie powinny być zgodne z
rozporządzeniem MTiGM w sprawie warunków
technicznych jakim powinny
odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 43 z 1999 r., poz. 430 z późn.
zm.).
Adaptuje się istniejące obiekty zaplecza technicznego (stacje diagnostyczne, stacje
naprawy samochodów) oraz lokalizacje stacji paliw, zgodnie z rysunkiem „Studium”.
Zakłada się utrzymanie i wzrost dotychczasowych usług transportowych komunikacji
publicznej – autobusowych i przewozów „busowych” na trasach dróg publicznych,
poszerzenie bazy obsługi komunikacji i urządzeń zaplecza technicznego m.in.
modernizację i budowę zadaszeń na przystankach komunikacji zbiorowej.
2.9.5. KOMUNIKACJA KOLEJOWA
Przez obszar gminy przebiega normalnotorowa linia kolejowa relacji LublinŁuków, przewidziana do modernizacji ze szczególnym uwzględnieniem:
funkcji podmiejskiej kolei szynowej łączącej Lubartów z Lublinem,
budowy przystanku kolejowego w miejscowości Wandzin.
138
Strona 140
2.10 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
2.10. 1. Założenia ogólne kierunków rozwoju sieci i wyposażenia w infrastrukturę
sanitarną
Dla zapewnienia odpowiedniego standardu życia mieszkańców wsi, a więc możliwości
korzystania odbiorców z wodociągu, kanalizacji, gazu, energii elektrycznej – konieczne
jest wyposażenie zabudowy w infrastrukturę techniczną. Najbardziej kompleksowy
element infrastruktury sanitarnej w gminie stanowi system zaopatrzenia w wodę. W
odniesieniu do innych urządzeń gmina nie posiada pełnego wyposażenia. System
kanalizacji ściekowej wymaga rozbudowy.
Rozwój infrastruktury sanitarnej powinien stanowić główny priorytet strategii rozwoju
gminy. Gospodarkę wodno-ściekową rozwiązano w oparciu o komunalne urządzenia
źródłowe i sieci, przy założeniu modernizacji i wdrażania najnowszych rozwiązań
technicznych, z racjonalizacją zużycia wody. Dla zabudowy kolonijnej i rozproszonej
dopuszcza się indywidualne systemy zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków, z
zastrzeżeniem lokalizacji biologicznych oczyszczalni ścieków w strefach ochrony
źródliskowej. Obowiązuje zasada współzależnej realizacji wodociągów i systemów
unieszkodliwiania ścieków z biologicznym stopniem oczyszczania. Zgodnie z Planem
Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego, zatwierdzonym
uchwałą Nr XLV/597/02 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 29 lipca 2002 r.
(Dz. U. Woj. Lub. Nr 107, poz. 2449), zakłada się poprawę stanu sanitarnego gmin,
poprzez likwidację bezodpływowych zbiorników ścieków.
Gospodarkę odpadami rozwiązano minimalizując ilości powstałych odpadów i
właściwą formę ich utylizacji w Zakładzie Zagospodarowania Odpadów. Założono
objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100%
mieszkańców, w tym zbieraniem selektywnym oraz zmniejszenie ilości odpadów
komunalnych ulegających biodegradacji unieszkodliwianych przez składowanie.
Wymogiem ochrony środowiska jest likwidacja dzikich wysypisk.
Źródłem zaopatrzenia w ciepło winny być wyłącznie paliwa niskoemisyjne, przy
założeniu racjonalizacji systemów grzewczych w obiektach istniejących i nowobudowanych. Zaopatrzenie w gaz przewodowy ziemny z istniejącego i projektowanego
gazociągu wysokiego ciśnienia.
1) Zaopatrzenie w wodę
Istniejący zbiorowy system zaopatrzenia w wodę zaspokaja potrzeby bytowogospodarcze gospodarstw wiejskich oraz potrzeby przeciwpożarowe – zakłada się
konserwację istniejących sieci i urządzeń oraz sukcesywną modernizację i ewentualnie
rozbudowę.
Dla zabudowy kolonijnej i rozproszonej, położonej poza zasięgiem wodociągów
wiejskich dopuszcza się zaopatrzenie w wodę z indywidualnych ujęć wód
podziemnych.
139
Strona 141
W celu zapewnienia odpowiedniej jakości wody ujmowanej do zaopatrzenia
ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz zaopatrzenia zakładów wymagających
wody wysokiej jakości, a także ze względu na ochronę zasobów wodnych, zaleca się
opracowanie i ustanowienie stref ochronnych istniejących ujęć wód podziemnych,
zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Na obszarach stref ochronnych komunalnego ujęcia wody dla miasta Lubartów
(obręb Nowodwór b. m. Lubartów) oraz ujęcia w Chlewiskach (d. Lubartowskie
Zaklady Garbarskie w Lubartowie), obowiązują zakazy i nakazy ustanowione decyzją
administracyjną, zgodnie z obowiązującymi przepisami do 31.12.2012 r..
Dla II etapu ww. komunalnego ujęcia wody w Lubartowie wyznaczono obszar
wraz ze strefą ochrony dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych. Obszar ochronny
zasobów dyspozycyjnych dla ujęcia wody zlokalizowanego w dolinie rzeki Parysówki,
w miejscowości Nowodwór Piaski, położony jest za zachód od strefy ochronnej
komunalnego ujęcia wody dla miasta Lubartowa. Pobór wód nie może powodować
zakłóceń obiegu wody na terenach chronionych, w szczególności Kozłowieckiego
Parku Krajobrazowego.
W eksploatacji wód do celów przemysłowych warunkiem będzie ich racjonalne
wykorzystywanie poprzez eliminacje technologii produkcji wodochłonnych, stosowanie
obiegów zamkniętych oraz ewentualnie wykorzystywanie wód powierzchniowych.
2) Odprowadzanie i oczyszczanie ścieków
Dysproporcja pomiędzy rozwojem zaopatrzenia w wodę z wodociągów
zbiorowych a poziomem zbierania i oczyszczania ścieków stwarza poważne zagrożenie
dla warunków sanitarnych i ochrony środowiska.
Zgodnie z ustaleniami Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych,
utworzono aglomerację Lubartów - rozporządzeniem Nr 58 Wojewody Lubelskiego z
dnia 7 października 2005 r. w sprawie wyznaczenia aglomeracji Lubartów. W skład
aglomeracji wchodzą miejscowości: Annobór, Annobór Kolonia, Brzeziny, Chlewiska,
Lisów, Łucka, Łucka Kolonia, Mieczysławka, Nowodwór, Nowodwór Piaski,
Szczekarków, Trójnia, Wola Lisowska i Wincentów. W ramach ustaleń Krajowego
Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych obszar aglomeracji Lubartów powinien
zostać w pełni skanalizowany do końca 2015 roku.
Grupowym systemem kanalizacji sanitarnej objęto cały obszar gminy - obręby:
- Brzeziny, Lisów, cz. Wincentów, Kol. Łucka, Łucka, Chlewiska, Szczekarków – z
odprowadzeniem ścieków do oczyszczalni miasta Lubartów,
- Wandzin, cz. Majdan Kozłowiecki, Trzciniec, Rokitno, Wólka Rokicka, Kol. Wólka
Rokicka, Baranówka – z odprowadzeniem ścieków do oczyszczalni Rokitno,
- Skrobów, Kol. Skrobów, Nowodwór Wieś, Nowodwór Piaski, Kol. Annobór,
Annobór, Wola Lisowska, Kol. Wola Mieczysławska, Mieczysławka, cz.
Wincentów,
cz. Majdan Kozłowiecki – z odprowadzeniem ścieków do
oczyszczalni w Skrobowie.
Dla zabudowy rozproszonej, położonej poza zasięgiem zbiorczych sieci
kanalizacyjnych, w szczególności w obrębie Trójnia, Nowodwór Piaski i Nowodwór
140
Strona 142
Wieś, dopuszcza się kanalizację indywidualną – zbiornik bezodpływowy i wywóz
taborem asenizacyjnym do punktu zlewnego oczyszczalni. Zakłada się wdrażanie
systemów indywidualnej kanalizacji sanitarnej (przydomowe oczyszczalnie ścieków), z
uwzględnieniem warunków gruntowo-wodnych, w szczególności poziomu wody
gruntowej oraz ograniczeń na obszarze strefy ochrony źródliskowej.
3) Gospodarka odpadami
W „Planie gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2017”,
uchwalonym uchwałą Nr XXIV/396/2012 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 30
lipca 2012 r., gminę Lubartów zakwalifikowano do Regionu Centralnego. Instalacją
planowaną w Regionie Centralnym jest rozbudowa istniejącego składowiska - budowa
III niecki składowiska odpadów w Rokitnie jako RIPOK (regionalna instalacja
przetwarzania odpadów komunalnych).
Według założeń władającego składowiskiem w Rokitnie – Gminy Lublin – Etap II
eksploatacji składowiska przeznaczony na budowę III niecki składowiska obejmie
wyznaczone na rysunku studium tereny poeksploatacyjne kopalni piasku. Z budową
nowej kwatery składowiska jest związana rozbudowa lub budowa (przeniesienie)
przepompowni odcieków z II i III niecki składowiska, budowa podczyszczalni odcieków
oraz budowa systemu zagospodarowania wód opadowych. Część obiektów zaplecza
administracyjno – socjalnego, istniejących na obszarze składowiska ( obręb geodezyjny
Wólka Rokicka) wymaga modernizacji (m.in. przebudowa systemu wagowego). Cały
obszar składowiska wymaga budowy nowoczesnego systemu przeciwpożarowego w
dostosowaniu do planowanej rozbudowy instalacji odgazowania złóż odpadów
składowanych w II i III niecce oraz systemu monitoringu kamerowego.
Związek Komunalny Gmin Ziemi Lubartowskiej zakłada budowę Zakładu
Zagospodarowania Odpadów na terenie przylegającym do składowiska odpadów
komunalnych w Rokitnie. W ramach inwestycji planuje się budowę:
- hali sortowni odpadów komunalnych zbieranych selektywnie i nieselektywnie
(zmieszanych),
- hali linii produkcyjnej paliwa alternatywnego,
- hali technologicznej fermentacji odpadów komunalnych ulegających biodegradacji i
komunalnych osadów ściekowych,
- punktu demontażu odpadów wielkogabarytowych,
- punktu zagospodarowania odpadów budowlanych i ich recykling,
- punktu czasowego magazynowania odpadów niebezpiecznych.
Na terenie wyeksploatowanej części złoża piasku „ Niemce – Rokitno 1”,
zlokalizowanym w obszarze działek w obrębie Rokitno, we władaniu Lubelskich Kopalń
Surowców Mineralnych Spółka z o.o. w Lublinie, prowadzona jest działalność związana
z odzyskiem odpadów innych niż niebezpieczne, bez magazynowania. Odzysk odpadów
pochodzących z kopalni węgla kamiennego Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A należy
141
Strona 143
prowadzić, z zachowaniem warunków wydanej decyzji Starostwa Powiatowego w
Lubartowie.
Gminne składowisko w Nowodworze planowane było do zamknięcia w 2014 r.
4) Zaopatrzenie w gaz, zaopatrzenie w ciepło
Zakłada się zaopatrzenie w gaz przewodowy ziemny z krajowego systemu
gazociągu wysokiego ciśnienia Ø 500 mm relacji rzeka Wieprz – Lublin, poprzez sieć
wysokiego ciśnienia Ø 200 mm i Ø100 mm (istniejącą i projektowaną) oraz stacje
redukcyjno-pomiarowe I stopnia zlokalizowane w Kol. Skrobów i w południowej
części miasta Lubartów.
Od gazociągu wysokiego ciśnienia DN 200/100 relacji Samoklęski - Lubartów
obowiązują (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 14
listopada 1995 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci
gazowe - Dz. U. Nr 139, poz. 686) następujące minimalne odległości bezpieczne:
- od budynków użyteczności publicznej – 15,0 m licząc od granicy terenu do
zewnętrznej ścianki gazociągu,
- od budynków mieszkalnych – 15,0 m licząc od rzutu budynku do zewnętrznej
ścianki gazociągu,
- od wolno stojących budynków niemieszkalnych (stodoły, szopy, garaże) – 15,0 m
licząc od rzutu budynku do zewnętrznej ścianki gazociągu.
Projekty zagospodarowania działek
znajdujących się w bezpośredniej bliskości
gazociągów wysokiego ciśnienia DN 200 oraz DN 100 należy każdorazowo
uzgadniać z OGP GAZ –SYSTEM S.A Oddział w Tarnowie.
Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego zatwierdzony
uchwałą Nr XLV/597/02 Sejmiku Województwa Lubelskiego z dnia 29 lipca 2002 r.
(Dz. U. Woj. Lub. Nr 107, poz. 2449) zakłada w północnej części gminy,
poprowadzenie gazociągu magistralnego.
Przy projektowaniu obiektów budowlanych należy zachować wymogi wynikające z
rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe(Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz.
1055).
Na obszarze gminy nie jest przewidywana realizacja zorganizowanego systemu
zaopatrzenia w ciepło. Zakłada się zmianę struktury zużycia nośników energii z węgla
na gaz ziemny lub zastosowanie innych paliw niskoemisyjnych jako źródeł
zaopatrzenia w ciepło. Możliwość wykorzystania gazu do celów grzewczych przyczyni
się do stopniowego zmniejszania emisji zanieczyszczeń powietrza, przez eliminację
powszechnie stosowanego ogrzewania piecowego, spalającego paliwa stałe (węgiel,
koks, drewno opałowe).
Przewiduje się modernizację systemów ogrzewania oraz termomodernizację budynków.
Obowiązuje dostosowanie zaopatrzenia gminy w gaz i ciepło do warunków
wynikających z ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006
r. Nr 89, poz. 625 z późniejszymi zmianami) tj. opracowanie projektu założeń do planu
zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe.
142
Strona 144
2. 11 KIERUNKI ROZWOJU INFRASTRUKTURY ELEKTROENERGETYKI
2.11.1 Elektroenergetyczna sieć przesyłowa (obiekty i sieci o napięciu 220 kV i
wyższym):
1. Na terenie gminy Lubartów projektuje się budowę dwutorowej
linii
elektroenergetycznej WN 400 kV, w związku z zamierzoną budową na terenie
województwa lubelskiego konwencjonalnej elektrowni w rejonie Łęcznej tzw.
Elektrowni Wschód wraz ze stacja transformatorową 400/110 kV. Włączenie
stacji do krajowego systemu energetycznego wymaga m.in. budowy dwutorowej
linii wysokiego napięcia 400 kV relacji: Lublin Wschód – Siedlce Ujarzanów, która
na pewnym odcinku będzie przebiegała przez wschodnie tereny gminy Lubartów.
Dla projektowanej dwutorowej linii WN 400 kV należy rezerwować pas
techniczny o szerokości 70,0 m (po 35,0 m od osi linii w obu kierunkach).
2. W pasie technologicznym ww. linii elektroenergetycznej obowiązują wymagania i
następujące ograniczenia:
1) należy uzgadniać warunki lokalizacji wszelkich obiektów z właścicielem linii,
2) nie należy lokalizować budynków mieszkalnych lub innych przeznaczonych na
stały pobyt ludzi. W indywidualnych przypadkach, odstępstwa od tej zasady
może udzielić właściciel linii przesyłowej, na określonych przez siebie
warunkach,
3) teren nie może być kwalifikowany jako teren przeznaczony pod zabudowę
mieszkaniową oraz zagrodową , ani jako teren związany z działalnością
gospodarczą (przesyłową) właściciela linii,
4) nie należy sadzić drzew oraz roślinności wysokiej; zalesienia terenów rolnych
mogą być przeprowadzone w pobliżu linii w uzgodnieniu właścicielem linii,
5) wszelkie zmiany w kwalifikacji terenu w obrębie pasa technologicznego linii i
jego najbliższym sąsiedztwie powinny być zaopiniowane przez właściciela
linii,
6) lokalizacja budowli zawierających materiały niebezpieczne pożarowo, stacji
paliw i tref zagrożonych wybuchem w bezpośrednim sąsiedztwie pasów
technologicznych wymaga uzgodnienia z właścicielem linii.
Na istniejących liniach będą prowadzone prace eksploatacyjne, remontowe i
modernizacyjne. Dopuszcza się odbudowę, rozbudowę , przebudowę istniejącej
linii oraz ewentualną przyszłościową budowę nowej linii na jej miejscu.
Realizacja
inwestycji po trasie istniejącej linii nie wyłącza możliwości
rozmieszczania słupów niezbędnych do korzystania z linii w innych niż
dotychczas miejscach.
3) Wymagania w zakresie eksploatacji linii przebiegających przez tereny leśne i
zadrzewione – zagospodarowanie terenów w pobliżu linii WN 400 i w pasie
technologicznym:
a) zbliżenie gałęzi drzew i krzewów do przewodów fazowych linii stanowi
potencjalne zagrożenie prądem elektrycznym dla osób i zwierząt znajdujących
się w pobliżu tych miejsc oraz zagrożenie pożarowe; minimalna odległość
pozioma gałęzi drzew od skrajnych przewodów fazowych nie może być
mniejsza niż 6,7 m,
b) w przypadku przebiegu
linii po terenach wylesionych, dopuszcza się
143
Strona 145
c)
d)
e)
f)
prowadzenie upraw runa leśnego, szkółki i plantacje choinek (wysokość drzew
nie może przekraczać 2 m wysokości),
w przypadku przebiegu przez tereny rolne dopuszcza się uprawy niskie np.
niskopienne sady, krzewy, z warunkiem, że
wysokość drzew
nie może
przekraczać 2 metrów wysokości, po uzgodnieniu z właścicielem linii lub
jednostką prowadzącą jej eksploatację,
w każdym przypadku wprowadzenie
zmian w dotychczasowym
zagospodarowaniu terenów znajdujących się w pasie technologicznym linii lub
w jego pobliżu należy uzgadniać z właścicielem linii lub jednostką prowadzącą
jej eksploatację,
dla terenów znajdujących się w pasie technologicznym linii nie mogą być
wydawane decyzje na zalesianie terenów oraz tereny te, nie mogą być
przekwalifikowane na tereny leśne i zadrzewione; każdą decyzję na zalesianie
gruntów znajdujących się w pobliżu pasa
technologicznego
linii należy
uzgadniać z właścicielem linii lub jednostką prowadzącą jej eksploatację,
w przypadku wydania zezwolenia na zalesianie gruntów oraz decyzji o
zmianie kwalifikacji sposobu użytkowania działki bez uprzedniego uzgodnienia,
służby energetyczne mają obowiązek wszczęcia
postępowania w sprawie
stwierdzenia nieważności takiej decyzji.
4) Linia elektroenergetyczna wysokiego napięcia WN 400 kV zaliczana jest do
przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, zgodnie z
przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. (Dz. U. Nr
213, poz. 1397).
2.11.2 Elektroenergetyczna sieć dystrybucyjna – obiekty i sieci o napięciu 110 kV i
niższym
1) Stacje transformatorowe 110/15 kV oraz linie elektroenergetyczne wysokiego
napięcia.
Podstawowym źródłem zasilania gminy w energię elektryczną będzie jak
dotychczas GPZ Lubartów 110/15 kV. Docelowo, na terenie miasta Lubartów
przewiduje się realizację drugiego GPZ 110/15kV, który stanowić będzie
dodatkowe źródło zasilania w energię elektryczną miasta, jak również
gminy
Lubartów i gmin sąsiednich.
Adaptuje się istniejącą linię elektroenergetyczną wysokiego napięcia WN
110 kV relacji: stacja transformatorowa 400/110kV Lublin Systemowa – GPZ
Lubartów - GPZ Kock, przebiegającą przez tereny gminy. Linia WN 110 kV
wymaga pasa technicznego 40 m (po 20 m od osi linii). Zbliżenie na odległość
mniejszą niż ww. wymaga indywidualnego uzgodnienia z dysponentem sieci. W
przypadku realizacji drugiego GPZ-tu na terenie
miasta,
możliwe będzie
wykonanie nowego odcinka linii WN 110 kV (dwutorowej), jako wpięcie do
istniejącej, w celu zasilania projektowanego GPZ-tu.
Obecnie, nie jest jeszcze przesądzona lokalizacja ww. GPZ-tu, rozważany jest
wariant lokalizacji przy południowo-zachodniej granicy miasta, w pobliżu ww. linii
WN 110 kV.
W „ Studium” rezerwuje się pas techniczny o szerokości 40 m, pod budowę linii
110 kV od projektowanej elektrowni Puławy-Azoty do GPZ Lubartów oraz
144
Strona 146
wymagającą uściślenia w planie miejscowym lokalizację projektowanego GPZ
110/15 kV na terenie przemysłowym w Chlewiskach, dla zasilenia projektowanej
linii WN 110 KV, przebiegającej przez teren gminy Serniki i inne .
Dopuszcza się korekty tras linii wynikające z dostosowania do lokalnych i
technicznych uwarunkowań oraz ich skablowanie.
2.11.3 Sieć elektroenergetyczna średniego napięcia SN-15 kV, niskiego
napięcia i stacje transformatorowe 15/04 kV
Adaptuje się istniejący układ sieci i urządzeń średniego napięcia SN-15 kV,
niskiego napięcia oraz zakłada
jego modernizację, rozbudowę i przebudowę,
zgodnie z warunkami określonymi przez dysponenta (właściciela) sieci.
Nowe stacje transformatorowe 15/04 kV winny być realizowane w obszarach
deficytu mocy. Typ i moc stacji transformatorowej należy dobierać do
przewidywanego obciążenia i innych warunków sieciowych, z uwzględnieniem
możliwości dojazdu ciężkim sprzętem (samochodem ciężarowym, dźwigiem).
Zakłada się doprowadzenie energii elektrycznej do wszystkich budynków
istniejących i projektowanych, ujętych w terenach budowlanych oraz
do
istniejących budynków mieszkalnych i gospodarczych, stanowiących tzw.
zabudowę rozproszoną (która nie jest ujęta w wyznaczonych terenach
budowlanych). Rozbudowa i modernizacja linii elektroenergetycznych powinna
odbywać się
zgodnie z warunkami
technicznymi określonymi w przepisach
szczególnych i przez dysponenta sieci.
Napowietrzne linie średniego napięcia SN -15 kV wymagają pasa technicznego
wolnego od zabudowy o szerokości 15,0 m (po 7,5 m od osi linii). Zbliżenie na
odległość mniejszą niż wyżej wymieniona, wymaga indywidualnego uzgodnienia z
dysponentem sieci.
Ponadto, na wszystkich obszarach przewidzianych pod zalesienie
należy
pozostawić pod istniejącymi liniami SN i nn – pas o szerokości ok. 9,30 m. W
pozostawionym pasie dopuszcza się
prowadzenie gospodarki leśnej, pod
warunkiem utrzymania pod linią elektroenergetyczną drzew nie przekraczających
2,0 m wysokości oraz pozostawienie wokół każdego słupa powierzchni nie
zalesionej w odległości 4,0 m od słupa.
2. 12. KIERUNKI I ZASADY ROZWOJU TELEKOMUNIKACJI
W zakresie telekomunikacji
adaptuje się
istniejące sieci i urządzenia
telekomunikacyjne oraz przewiduje się rozbudowę i modernizację zarówno w
formie tradycyjnej jak i wykorzystując nowe technologie, w tym budowę,
rozbudowę i modernizację infrastruktury światłowodowej.
Zakłada się:
objęcie terenu gminy zintegrowanym systemem telekomunikacyjnym,
połączonym z systemami sieci internetowych - wojewódzkiej i krajowej,
rozwój systemów telekomunikacyjnych i teleinformatycznych (przewodowych i
bezprzewodowych) stosownie do wzrostu zapotrzebowania na usługi
telekomunikacyjne i teleinformatyczne w gminie i w regionie,
pełną
dostępność do
łączy telekomunikacyjnych i
rozwój sieci
145
Strona 147
teleinformatycznych. Dla zwiększenia dostępności sieci internetowej i rozwoju
społeczeństwa informacyjnego, wskazuje się rozwój szerokopasmowego dostępu
do Internetu, urządzenie ogólnodostępnych kawiarenek internetowych, rozwój
sieci bezprzewodowych – budowę systemu nieodpłatnego dostępu do Internetu
np. za pomocą Hotstopów, zgodnie z przepisami odrębnymi.
146
Strona 148
CZ. V REALIZACJA STUDIUM
1. Kierunki działań przestrzennych i formalno-prawnych
1.1 Obszary na których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, wkazane na rysunku „Studium” obejmują:
a) tereny rolne wskazane do rozwoju zabudowy mieszkaniowej, wymagające
regulacji zasad obsługi komunikacyjnej
i infrastrukturalnej, w obrębach:
Annobór, Chlewiska, Kolonia Łucka i Nowodwór Piaski,
b) tereny powierzchniowej eksploatacji surowców mineralnych w obrębach:
Rokitno, Wólka Rokicka, Kol. Wólka Rokicka, Baranówka, Nowodwór,
Skrobów
1.2
Obszary wskazane do opracowania planu miejscowego, w dostosowaniu
do zamierzeń inwestycyjnych (bez wyznaczania granic na rysunku „Studium”):
a) tereny przeznaczone na rozwój funkcji rekreacyjnej i turystycznej wymagające
regulacji struktury przestrzennej, obsługi komunikacyjnej i infrastrukturalnej,
b) treny rozwojowe obiektów produkcyjnych, składów, magazynów, przedsiębiorczości i usług,
c) tereny zdegradowane wskazane do rewitalizacji i rehabilitacji z uwzględnieniem uwarunkowań konserwatorskich i przyrodniczo-krajobrazowych.
2. Obszary rozmieszczenia i rozwoju inwestycji celu publicznego
Określenie potrzeb realizacji inwestycji celu publicznego, należy do zadań
„Studium”, mają one bowiem kluczowe znaczenie dla warunków życia mieszkańców i
funkcjonowania gminy. Stan demograficzny gminy oraz jej położenie podmiejskie
predysponują do rozwoju nowych funkcji lub inwestycji publicznych. Zamierzenia
do rozmieszczenia w tym rejonie nowych zadań infrastrukturalnych są stosunkowo
zróżnicowane. Szeroki zakres działań dotyczy ochrony siedlisk przyrody, zwierząt i
gatunków roślin oraz ochrony dóbr kultury w tym ochrony miejsc pamięci.
W studium adaptuje się istniejące oraz ujęte w dotychczasowych planach
miejscowych tereny i obiekty przeznaczone na lokalizację celów publicznych, w
rozumieniu art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami i przepisów odrębnych. Na
wyznaczonych terenach
przewiduje się poprawę warunków funkcjonowania,
modernizację
i rozbudowę
istniejących obiektów i urządzeń infrastruktury,
uzupełnienie wyposażenia gminy w usługi podstawowe i elementarne, co pozwoli na
poprawę dostępności usług, korzystniejszą organizację przestrzenną obsługi i
standardu życia ludności.
W niniejszym rozdziale dokonano identyfikacji inwestycji celów publicznych.
Rozmieszczenie obszarów i obiektów objętych ochroną prawną na podstawie
przepisów szczególnych oraz zadania wchodzące w zakres infrastruktury technicznej
zostały omówione w oddzielnych rozdziałach. Zakres inwestycji celu publicznego i
147
Strona 149
warunki realizacji zadań, na terenach nie wydzielonych w Studium ze względu na
skalę opracowania - wymagają ustalenia w planie sporządzonym w stosownej skali lub
decyzją administracyjną.
2. 1. Obszary rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym
Zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania, na obszarze gminy są rozmieszczone
zadania o znaczeniu regionalnym i ponadlokalnym, obejmują one:
2.1.1 Komunikacja drogowa
1) Drogi publiczne i urządzenia obsługi transportu publicznego; obejmują:
a) odcinek drogi ekspresowej S 19, łącznie z drugim etapem realizacji obwodnicy
miasta Lubartów oraz węzły drogowe w ciągu drogi ekspresowej, dostosowanie
obwodnicy m. Lubartów (I etap) do parametrów drogi ekspresowej);
b) odcinek drogi krajowej nr 19 (poza przebiegiem S 19), z rezerwą pasa
drogowego dla drogi w klasie GP;
c) odcinki dróg wojewódzkich:
droga wojewódzka nr 815 relacji Wisznice-Parczew-Siemień – Lubartów, z
dostosowaniem parametrów do klasy G;
droga wojewódzka nr 829 relacji Łucka- Łęczna – Biskupice, z dostosowaniem
parametrów do klasy G, na odcinku projektowana obwodnica w ciągu ww. drogi
klasy GP,
drogę wojewódzką nr 828 relacji Garbów- Krasienin – Niemce –Jawidz w
etapie klasa – Z , docelowo podniesienie do klasy G
d) odcinki dróg powiatowych:
nr 1528 L – relacji od drogi gminnej m. Lubartów –Kamionka –Kierzkówka –
do drogi wojewódzkiej nr 809 ;
nr 1545 L – od drogi 1528 L – Siedliska - Kozłówka – Nowodwór – do drogi
gm. m. Lubartów;
nr 1557 L – relacji od drogi krajowej nr 19 - Łucka – Kaznów – do drogi
wojewódzkiej nr 821;
nr 1539 L – relacji od drogi krajowej nr 19 Firlej – Przypisówka - Lubartów –
do drogi wojewódzkiej nr 815;
nr 1541 L – relacji od drogi powiatowej nr 1528 L – Skrobów – Wola
Mieczysławska do drogi powiatowej nr 1531 L;
nr 1542 L – relacji od drogi powiatowej 1541L - Mieczysławka – do drogi
krajowej nr 19;
nr 1543 L – relacji od drogi powiatowej nr 1528 L– Siedliska - Skrobów - do
drogi powiatowej nr 1541 L;
nr 1546 L – relacji od drogi powiatowej 1545L - Kozłówka - Dąbrówka –
(Nasutów/Dys);
nr 1550 L – relacji Lubartów – Annobór – (Nowy Staw)- (Niemce) z
uwzględnieniem
przełożenia na
części
do projektowanego przejazdu
drogowego na drodze ekspresowej i zmiany kategorii na pozostałym odcinku
ozn. symb. KDP/KDG „ odciętym” przez drogę ekspresową;
.nr 1551 L – relacji od drogi gminnej m.Lubartów - Chlewiska-PałecznicaTarło Kolonia do drogi wojewódzkiej nr 821;
148
Strona 150
nr 1558 L – relacji od drogi powiatowej nr 1551 L– Chlewiska - Serniki- do
drogi powiatowej nr 1557L;
nr 1560 L – relacji (Niemce) – Rokitno- skrzyżowanie z drogą wojewódzką nr
829 – Czerniejów – do drogi powiatowej 1559L;
2.1.2 Komunikacja kolejowa
a) linia kolejowa normalnotorowa relacji Lublin-Łuków (teren zamknięty);
b) podmiejska kolej szynowa Lubartów - Lublin
2.1. 3 Infrastruktura telekomunikacyjna
a) szerokopasmowa infrastruktura informatyczna.
2.1.4 Urządzenia i linie do zaopatrzenia i przesyłu energii elektrycznej, obejmują:
a) magistralną dwutorową linię elektroenergetyczną wysokiego napięcia WN–400
KV (projektowany przebieg),
b) linię elektroenergetyczną wysokiego napięcia WN 110 kV relacji: GPZ Lublin
Rudnik – GPZ Lubartów - GPZ Kock (adaptacja, możliwość modernizacji),
c) linię elektroenergetyczną wysokiego napięcia dwutorową WN 110 kV ,
uzupełniającą system (projekt) oraz projektowaną WN 110 kV wraz z projektowanym GPZ w Chlewiskach,
d) linie energetyczne średniego napięcia SN-15kV i stacje transformatorowe,
adaptacja, możliwość modernizacji,
e) projektowane napowietrzne linie średniego napięcia SN15 kV i stacje
transformatorowe – zgodnie z programem (możliwość rozbudowy i uzupełnienia
elementów systemu elektroenergetycznego).
2.1.5. Gazociąg wysokiego ciśnienia:
 istniejące i projektowane gazociągi wysokiego ciśnienia Ø 200 mm i Ø100 mm,
2.1.6 Zakład zagospodarowania odpadów w Rokitnie, dla
lubelskiej (adaptacja, projektowana rozbudowa).
potrzeb aglomeracji
2.2. Obszary rozmieszczenia inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym
Zakres i rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym obejmuje:
2.2.1 Obiekty i urządzenia usług publicznych:
Funkcje usług publicznych, zaznaczone na rysunku studium, obejmują tereny
wyznaczone na usługi oświaty i wychowania, kultury, zdrowia i profilaktyki, opieki
społecznej, administracji, porządku i bezpieczeństwa, sakralne, łączności, kultury
fizycznej i sportu. Zakłada się adaptację terenów zgodnie z ich istniejącym
przeznaczeniem i użytkowaniem na lokalizację obiektów usługowych wraz z
odpowiednim do rodzaju usług zapleczem socjalnym, sanitarnym i technicznym.
Dopuszcza się regulacje w planie miejscowym obejmujące powiększenie działek na
potrzeby modernizacji i rozbudowy obiektów usług publicznych. Należy wyznaczyć
tereny,
z uwzględnieniem zamierzeń inwestycyjnych oraz zabezpieczenia
właściwych standardów funkcjonowania i udziału powierzchni biologicznie czynnej.
149
Strona 151
W studium przewidziano rozszerzenie sieci placówek usług publicznych w zakresie
kultury, sportu oraz bezpieczeństwa i porządku. Pożądaną formą rozwoju kultury
jest adaptacja opuszczonych siedlisk na izby pamięci, służące animacji kultury
ludowej i folkloru. Usługi kultury powinny być elementem programu usług we
wsiach letniskowych. Urządzenia sportowe i zieleń powinna być częścią
zagospodarowania i rehabilitacji istniejącej zabudowy wskazanej do rehabilitacji i
przekształceń.
2.2.2 Drogi gminne (sieć) i urządzenia
obsługi transportu publicznego,
przewidziane w większości do utwardzenia, wykaz dróg zawarty w Cz. III ust. 2,
zasady przebudowy w Cz. IV ust. 2.8
2.2.3 Urządzenia i linie do zaopatrzenia i przesyłu energii elektrycznej
a) stacje transformatorowe i sieć energetyczna niskiego napięcia –adaptacja,
przewidziane do modernizacji i przebudowy,
b) projektowane stacje transformatorowe i linie energetyczne średniego i niskiego
napięcia zgodnie z programem,
c) sieć oświetleniowa – adaptacja,
d) sieć oświetleniowa – projektowana.
2.2.4 Urządzenia i sieci do zaopatrzenia ludności w wodę wymienione Cz. III, ust. 3,
pkt 3.1
 ujęcia komunalne, wodociągi wiejskie, adaptacja z możliwością modernizacji i
rozbudowy,
 Strefy ochronne ujęć wody (obręb Nowodwór b. m. Lubartów, Chlewiska).
2.2.5 Urządzenia do gromadzenia, przesyłania i oczyszczania ścieków;
a) adaptacja z możliwością rozbudowy istniejących
oczyszczalni i przyłączy
kanalizacyjnych, Istniejący i projektowany zbiorczy i lokalny system kanalizacji,
zgodnie z programem gospodarki wodno-ściekowej.
2.2.6 Urządzenia i przewody do przesyłu gazu
a) stacja redukcyjno-pomiarowe I stopnia zlokalizowana w Kol. Skrobów.
2.2.7 Urządzenia melioracji wodnych, będących własnością komunalną
a) sieć rowów melioracyjnych, możliwość modernizacji i przebudowy.
2.2.8 Cmentarze i miejsca pamięci,
a) adaptacja, uzupełnienie infrastruktury, ochrona konserwatorska.
3. Kształtowanie przestrzeni publicznych i ośrodków wielofunkcyjnych
W przesądzeniach określonych w dokumencie „Studium”, podlegającego niniejszej
zmianie nie wyznaczono przestrzeni publicznych. W istniejącej sieci osadniczej nie
występują wolne tereny, umożliwiające uzupełnienie struktury przestrzennej o
wydzielenie i ukształtowanie przestrzeni publicznej. Ustala się możliwość
ukształtowania przestrzeni publicznej Kolonia Łucka (przy realizowanym kościele, w
sąsiedztwie istniejącego parkingu), przy drodze publicznej oraz na terenie d. POM w
150
Strona 152
Skrobowie Kolonia, proponowanym do rewaloryzacji i przekształceń funkcjonalnych.
Niezależnie od powyższego we wszystkich miejscowościach pełniących funkcje
lokalnych ośrodków obsługi zakłada się podkreślenie rangi usług publicznych, a
także kształtowanie w ich strefach centralnych zespołów usług wielofunkcyjnych
grupujących usługi. Ustala się zagospodarowanie części ich działek zielenią (ozdobną,
izolacyjną). Jest wskazane skupianie i tworzenie ośrodków wielofunkcyjnych oraz
doposażenie miejscowości w usługi elementarne.
4. Obszary zdegradowane wymagające rekultywacji
Do rekultywacji i przekształceń zagospodarowania są wskazane:
a) wyrobiska i tereny poeksploatacyjne,
b) dzikie składowiska odpadów przeznaczone do likwidacji.
5. Zasoby nieruchomości na obszarze gminy dla rozwoju inwestycji celu
publicznego
Rozmieszczenie na obszarze gminy wymienionych w pkt. 2 i 3, inwestycji
celu publicznego, stwarza wymagania dla gospodarki nieruchomościami, związane z
utrzymaniem istniejących zasobów nieruchomości należących do: Skarbu Państwa i
Gminy (komunalnych) oraz powiększania tych zasobów, zgodnie z potrzebami na
planowaną rozbudowę obiektów użyteczności publicznej, infrastruktury technicznej.
6. Informacja o elementach uwarunkowań, zagospodarowania i
ochrony,
wymienionych w art. 10 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
w obszarze gminy
6.1 Z oceny fizjograficznej wynika, że na terenie gminy mogą wystąpić obszary
zagrożeń osuwania się mas ziemnych, w strefie doliny Wieprza, opisane w Cz. IV.
ust. 2.2.
6.2 Na terenie gminy nie występują obszary:
a) rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2,
b) obszary pomników zagłady i stref ochronnych w rozumieniu ustawy z dnia 7
maja 1999 r. o ochronie terenów byłych obozów zagłady.
7. Etapowanie realizacji przedsięwzięć ustalonych w „Studium”
1) eksploatację surowców mineralnych na obszarach określonych na rysunku
„Studium”, przyjęto jako I etap wykorzystania zasobów surowcowych gminy.
Wyeksploatowanie i rekultywacja terenów poeksploatacyjnych, z zachowaniem
procedur
określonych przez przepisy szczególne, warunkują
zabudowę
sąsiadujących z ww. obszarami terenów rozwojowych mieszkalnictwa i usług
komercyjnych z dopuszczeniem funkcji mieszkaniowej,
2) tereny
udokumentowanych złóż, poza obszarami
wskazanymi wyżej na
powierzchniową eksploatację surowców są chronione przed zmianą użytkowania i przeznaczenia uniemożliwiającymi ich eksploatację w kolejnych etapach,
3) budowa drogi obwodnicowej (poza miejscowościami Baranówka – Rokitno) w
ciągu drogi wojewódzkiej po eksploatacji surowców w granicach udokumentowanych złóż położonych na trasie ww. drogi, uściślony w opracowaniach
szczegółowych.
151
Strona 153
SYNTEZA USTALEŃ I UZASADNIENIE
ROZWIĄZAŃ PRZYJĘTYCH W STUDIUM
UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
GMINY LUBARTÓW
1. PODSTAWY FORMALNE, ZAKRES SYNTEZY STUDIUM
Podstawą sporządzenia zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy jest Uchwała Rady Gminy Lubartów
Nr XL/257/10 z dnia 29
października 2010 r. oraz Uchwała Nr III/11/10 z dnia 28 grudnia 2010 r.
Przedmiotem opracowania niniejszej Zmiany Studium jest gmina Lubartów. Zmiana
obejmuje aktualizację Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy Lubartów, zatwierdzonego Uchwałą Nr XXX/152/2001 Rady Gminy Lubartów z dnia
18 czerwca 2001 r, z późniejszymi zmianami. Zakres analiz prowadzono kompleksowo dla
obszaru w granicach administracyjnych gminy, z uwzględnieniem struktury funkcjonalnoprzestrzennej miasta Lubartowa, z uwagi na wzajemne uwarunkowania rozwoju, szczególnie
w strefie położonej przy granicy administracyjnej oraz w strefie podmiejskiej położonej na
terenach gminy. Analizy i problematykę rozwoju przestrzennego poszerzono dodatkowo o
obszar regionalnych powiązań zewnętrznych, funkcjonalnych i przyrodniczo-krajobrazowych.
Opracowanie zmiany Studium jest zgodne z art. 9 i art. 10, w nawiązaniu do art. 27, ustawy
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80 z 2003 r. poz. 717, z późn.zm.).
Wymagane elementy uwarunkowań, kierunki rozwoju i zagospodarowania oraz zasady
polityki przestrzennej w gminie, zostały ujęte na rysunku oraz w ujednoliconym tekście zmiany
„studium”, które stanowią odpowiednio załączniki nr 1 i 2 do Uchwały Rady Gminy Lubartów
w sprawie uchwalenie dokumentu zwanego dalej „Studium”.
Obowiązek sporządzenia syntezy ustaleń studium oraz uzasadnienia objaśniającego
przyjęte w projekcie rozwiązania wynika z § 4 ust.1 pkt.4 rozporządzenia Ministra
Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy (Dz.U. Nr 118, poz.1233). Synteza
obejmuje ustalenia w zakresie struktury funkcjonalno-przestrzennej i głównych rozstrzygnięć
polityki przestrzennej, uszczegółowionych w elaboracie „Studium”.
Horyzont czasowy wyraża długookresową strategię polityki przestrzennej gminy i został
określony na „15-20 lat”.
2. UKŁAD FUNKCJONALNO-PRZESTRZENNY
Wiodącą zasadą kształtowania kierunków rozwoju i zagospodarowania przestrzennego
gminy Lubartów jest zrównoważony rozwój i polityka ładu przestrzennego.
Na podstawie zidentyfikowanych uwarunkowań, oceny
stanu zagospodarowania,
potencjałów gminy, predyspozycji naturalnych i szans rozwojowych, w studium wyodrębniono
jej układ przyrodniczy z głównymi powiązaniami ekologicznymi oraz pozostałe obszary, nie
152
Strona 154
ograniczone uwarunkowaniami środowiskowymi, w celu kształtowania rozwoju gminy
zgodnie z naturalnymi predyspozycjami terenów tj.
zgodnie z zasadą ekorozwoju i z
zachowaniem ładu przestrzennego. Do najistotniejszych ustaleń należą wymagania ochronne,
kierunki działań w sposobie zagospodarowaniu terenu,
obszary przeznaczone na rozwój
osadnictwa oraz zasady rozwoju systemów infrastruktury technicznej.
W oparciu o kryteria przyrodniczo-krajobrazowe
i położenie wyznaczono kluczowe
elementy
struktury funkcjonalno-przestrzennej gminy, stanowiące odniesienie założeń
polityki przestrzennej i rozwoju, zaznaczone w schemacie na załączniku graficznym w skali
1: 100 000. Zasadniczą część powyższej struktury tworzą strefy funkcjonalno-przestrzenne, dla
których ustala się wiodące funkcje, preferencje i ograniczenia rozwoju oraz zróżnicowane
kierunki działań. Wyznaczono następujące strefy:
1) Dolina rzeki Wieprz
2) Lasy Kozłowieckie
3) Dolina Parysówki
4) Lubartowska Wysoczyzna Morenowa
5) Północna Strefa Polno-Leśna Mieczysława - Trójnia
6) Strefa podmiejska Lubartowa
3. PODSTAWOWE UWARUNKOWANIA ROZWOJU
W oparciu o ocenę położenia i stanu zagospodarowania oraz waloryzację środowiska
przyrodniczego i kulturowego, wyróżniono główne uwarunkowania rozwoju:
1) Położenie gminy na ważnych osiach komunikacyjnych, międzynarodowych - które tworzy
droga krajowa, docelowo ekspresowa S-19 relacji Kuźnica Białostocka - Białystok- Kock Lublin– Nisko- Rzeszów (do granicy Państwa z Litwą i
Białorusią, z przejściami
granicznymi w Budzisku, Ogrodnikach i Terespolu oraz krajowych i regionalnych – które
tworzy linia kolejowa relacji Lublin – węzeł Łuków.
2) Położenie w obszarze funkcjonalnym Aglomeracji Lubelskiej oraz Lubelskiego Obszaru
Metropolitalnego, w zasięgu oddziaływania ośrodka węzłowego – miasta Lublin.
3) Położenie podmiejskie ukształtowanego ośrodka miejskiego Lubartów, z bazą usług o
znaczeniu ponadlokalnym i o historycznych
tradycjach handlowo-przemysłowych,
znaczącego w skali regionalnej miejsca pracy, rynku zbytu na produkty rodzimej
produkcji i rzemiosła a także m.in. zaplecza edukacyjnego podnoszenia kwalifikacji i
nowoczesnej produkcji rynkowej.
4) Położenie przy jednym z największych w kraju zwartym kompleksie leśnym tworzącym
Kozłowiecki Park Krajobrazowy z otuliną, którego znaczny obszar (ok.1/3 powierzchni
gminy) położony jest na terenie gminy; kompleks leśny Lasów Kozłowieckich jest
obszarem węzłowym systemu ekologicznego.
5) Ukształtowana sieć hydrologiczna obejmująca sieć rzeczną;dolina Wieprza stanowi główną
oś przyrodniczą województwa lubelskiego - położenie gminy Lubartów przy korytarzu
ekologicznym doliny Wieprza o randze krajowej, w rejonie powiązań Kozłowieckiego
Parku Krajobrazowego z obszarami chronionymi w Dolinie Wieprza – z Nadwieprzańskim
Parkiem Krajobrazowym poprzez otulinę, oraz z Obszarem Chronionego Krajobrazu
„Pradolina Wieprza” poprzez Obszar Chronionego Krajobrazu „Kozi Bór”.
6) Potencjał turystyczno-rekreacyjny gminy obszaru powiązanego z Kozłowieckim Parkiem
Krajobrazowym oraz ze strefą doliny Wieprza; gmina Lubartów wyróżnia się w skali
regionu walorami przyrodniczymi, krajobrazowymi i atrakcyjnością turystyczną.
7) Zasoby surowców geologicznych - występowanie w obszarze gminy bogatych złóż surowców krzemionkowo-okruchowych (piaski) i surowców ilastych, a także złóż węglozasobnych.
153
Strona 155
8) Usytuowanie gminy w obrębie dwóch Głównych Zbiorników Wód Podziemnych
rozdzielonych korytem rzeki Wieprz, o nazwie GZWP NR 406 Niecka Lubelska i GZWP
Nr 407 „Niecka Chełm – Zamość” , gdzie wody piętra kredowego stanowią głównym
źródłem zaspokojenia potrzeb regionu. Podlegają one szczególnej ochronie pod
względem ilościowym i jakościowym, poprzez ustanowienie obszarów ochronnych ze
względu na brak osadów izolujących poziomy wodonośne.
9) Rozwinięty układ osadniczy (liczący 24 miejscowości), z siecią obsługujących je dróg i
infrastruktury, wymagający przekształceń funkcjonalnych
integracji
przestrzennej,
ukształtowania zespołów i centrów usługowych z przestrzenią publiczną, w dostosowaniu
do funkcji i rangi miejscowości w systemie osadniczym gminy.
10) Zasoby przestrzenne i demograficzne, powierzchnia gminy liczy 158,9 km2 i 10,7 tys.
ludności; gmina zajmuje wysoką pozycję pod względem wielkości i liczby mieszkańców,
wyróżnia się dodatnią dynamiką demograficzną, wysoką dynamiką inwestycyjną i
znaczącą koncentracją podmiotów gospodarczych .
4. KIERUNKI DZIAŁAŃ I ROZWOJU PRZESTRZENNEGO
Obszar gminy cechuje zasadniczo zharmonizowana
struktura przestrzenna,
aczkolwiek narastają dla niej zagrożenia, szczególnie w sferze ładu przestrzennego i
bezpieczeństwa ekologicznego. W „Studium” przyjęto, że główne kierunki działań będą
skierowane na usprawnienie i wzmocnienie
kluczowych elementów struktury
funkcjonalno-przestrzennej, w celu eliminacji i ograniczenia niekorzystnych tendencji dla
warunków życia i środowiska przyrodniczego. Dotyczyć one będą, w szczególności:
1) głównych osi komunikacyjnych gminy, w celu poprawy jakości systemu transportu
tranzytowego i zmniejszenia jego kolizyjności dla mieszkańców i środowiska a także
zwiększenia dostępności komunikacyjnej obszaru gminy i usprawnienia obsługi sieci
osadniczej oraz terenów rozwoju mieszkalnictwa i przedsiębiorczości;
2) głównych osi przyrodniczych, w celu zapewnienia stabilności funkcjonowania układu
przyrodniczego i ciągłości systemu ekologicznego, którego podstawę stanowi dolina
rzeki Wieprz; ustalono zachowanie drożności przestrzennej dolin rzecznych i pozostałych elementów, pełniących funkcje korytarzy i ciągów ekologicznych, poprzez
ochronę den dolin wraz przyległą strefą zboczową przed zagospodarowaniem
niezgodnym z ich funkcją ekologiczną:
3) obszarów objętych ochroną prawną i wskazanych do takiej ochrony (Kozłowiecki
Park Krajobrazowy wraz z otuliną, pozostałe obiekty i obszary objęte ochroną i
proponowanej do takiej ochrony), w celu zachowania najcenniejszych zasobów
środowiska przyrodniczego oraz walorów krajobrazowych,kulturowych, historycznych
i turystycznych; w studium adaptuje się wszystkie ustanowione na mocy przepisów
szczególnych formy obszarów chronionych oraz transponuje się ustalone w tych
przepisach warunki ochrony i zasady gospodarowania na ich obszarze oraz w ich
sąsiedztwie;
4) rolniczej przestrzeni produkcyjnej w celu zachowania kompleksów rolnych i polnoleśnego sposobu użytkowania terenów; rozwój rolnictwa z zamierzoną modernizacją i
przekształceniami dostosowanymi do uwarunkowań przyrodniczych i profili
proekologicznych, ukierunkowanie gospodarki intensywnej na wybrane specjalizacje
skojarzone z możliwościami lokalnymi i zapotrzebowaniem rynku miejskiego lub
innych rynków (rynki hurtowe, eksport produktów przez grupy producentów);
154
Strona 156
5) sieci osadniczej, w celu zapewnienia rozwoju zasobów mieszkaniowych i działalności
usługowej, uzasadnionych wzrostem ludności, potrzebami inwestorów,
poprawą
warunków zamieszkania i jakości życia mieszkańców oraz konieczną aktywizacją
rozwoju bazy ekonomicznej gminy. W „Studium” ustalono planowaną wielofunkcyjną
strukturę osadnictwa, harmonizującą z systemem przyrodniczym, uwzględniającą
tożsamość kulturową, potrzeby i predyspozycje zaplecza obsługi. Koncepcję tego
układu przedstawiono na rysunku „studium”. Układ funkcjonalny sieci osadniczej, w
tym zasady i warunki jego rozwoju
jest kompatybilny z układem
struktury
funkcjonalno-przestrzennej ze strefami w obrębie których dominujący obszar zajmują
tereny
wykluczone z zabudowy, przeznaczone na funkcje rekreacyjne,
predysponowane na funkcje usługowo-produkcyjne itp.
5. STREFY PRZYRODNICZO-PRZESTRZENNE
Ze względu na zróżnicowanie stanu środowiska przyrodniczego i antropogenicznego oraz
potrzebę właściwej jego ochrony i kształtowania dzieli się obszar administracyjny gminy
Lubartów na strefy przyrodniczo-krajobrazowe o poniższych kierunkach działań i zasadach
zagospodarowania:
5.1. DOLINA RZEKI WIEPRZ - strefa położona wzdłuż wschodniej granicy gminy o
kierunku przebiegu N-S, o charakterze polno-łąkowo-torfowiskowym z luźno rozproszoną
zabudową. Główną funkcję strefa pełni jako korytarz ekologiczny, zapewniający łączność
pomiędzy obszarami chronionymi, położonymi w zlewni tej rzeki, a najważniejszym w kraju
korytarzem ekologicznym jakim jest dolina Wisły.
5.1.1 Główne kierunki kształtowania struktury ekologicznej i zagospodarowania
przestrzennego:
1) ustanowienie ochrony prawnej dla najbardziej wartościowych fragmentów doliny:
a) zespół przyrodniczo-krajobrazowy "Doliny Środkowego Wieprza"
b) użytek ekologiczny - źródło i torfowisko niskie w Kolonii Wólka Rokicka
c) użytek ekologiczny - łąki w zakolu Wieprza na pn.-wsch. od wsi Rokitno
d) użytek ekologiczny - zakole Wieprza na pn.-wsch. od wsi Baranówka
2) ochrona doliny rzecznej przed nowym zainwestowaniem, z wyłączeniem istniejącej zabudowy położonej poza obszarami szczególnego zagrożenia powodzią oraz wskazanych w
„studium” terenów budowlanych (adaptowanych i rozwojowych);
3) wzrost retencji wodnej cieków;
4) ochrona doliny rzeki wraz z zakolami, starorzeczami, potorfiami, rowami melioracyjnymi
stanowiącymi dobre warunki rozwoju flory i fauny, głównie ptaków;
5) ochrona ekosystemów łąkowo-polnych i torfowiskowych, wzbogacenie różnorodności
biologicznej,
6) rozwój powierzchni biologicznie czynnej w strefie doliny (łąki, zadrzewienia i zalesienia w
zakresie nie kolidującym z ochroną powodziową, trwałe zadarnienia) w dostosowaniu do
uwarunkowań przeciwpowodziowych oraz przyrodniczo-ekologicznych,
7) ochrona trwałego, harmonijnego krajobrazu rolniczego,
8) doprowadzenie wód rzeki do II lub III klasy czystości, w zależności od odcinka rzeki ,
poprzez systemowe rozwiązania gospodarki ściekowej dla terenów osadniczych i
przemysłowych,
155
Strona 157
9) zachowanie oraz kształtowanie powiązań przyrodniczych i ekologiczno-funkcjonalnych z
sąsiednimi obszarami,
10) likwidacja i neutralizacja barier w systemie przyrodniczym.
5. 2. LASY KOZŁOWIECKlE - obszar ochrony prawnej.
Strefa położona jest w południowej części gminy i stanowi największy zwarty kompleks leśny
w woj. lubelskim objęty ochroną prawną poprzez ustanowienie Kozłowieckiego Parku
Krajobrazowego.
przestrzennego strefy to:
1) objęcie ochroną prawną nieleśnych obszarów o największej aktywności ekologicznej
(ekosystemy torfowiskowe, łąkowo-pastwiskowe oraz wodne) stanowiące węzły
ekologiczne:
- rezerwat "Kozie Góry"
- użytek ekologiczny "łąki we wsi Nowy Staw"
- użytek ekologiczny łąki poniżej Starego Tartaku w dolinie Krzywej Rzeki
- użytki ekologiczne łąkowo-torfowiskowe na cieku-wodnym - dopływie Parysówki spod
Majdanu Kozłowieckiego,
2) dla strefy leśnej obowiązują wymagania dotyczace Kozłowieckiego Parku Krajobrazowego, które winny być uwzględnione w operatach urządzeniowych lasów,
3) kształtowanie zadrzewień i zalesień na obrzeżach KPK,
4) likwidacja lub neutralizacja barier ekologicznych – przebudowa i remont istniejącej linii
kolejowej oraz dróg dla których funkcja, parametry techniczne i sposób utwardzenia
zostały określone planem ochrony itp.,
6) kształtowanie zabudowy letniskowej, jednorodzinnej, usług turystycznych na terenach
wyłączonych z gospodarki leśnej (leśniczówki) i wskazanych w „Studium”, w
opuszczonych siedliskach rolniczych i gospodarki leśnej, na wyznaczonych obszarach
zabudowy,
7) kształtowanie powiązań przyrodniczych z doliną Wieprza,
8) dostosowanie istniejącego układu dróg i duktów leśnych oraz zabudowy w obrębie KPK
do funkcji obsługi turystyki kwalifikowanej ( trasy rowerowe, turystyka ekologiczna,
ośrodek odnowy biologicznej).
5.3. DOLINA PARYSÓWKI - stanowi naturalny łącznik północnej części Lasów
Kozłowieckich z przebiegającą przez gminę Kamionka podmokłą i częściowo zalesioną doliną
Mininy. W przeważającej części położona jest w otulinie Kozłowieckiego Parku
Krajobrazowego, podzielona strefą leśną na cześć zachodnią i wschodnią.
1) objęcie ochroną prawną w formie użytku ekologicznego źródeł Parysówki w Wandzinie,
2) obowiązują zasady zagospodarowania przestrzennego i kierunków ochrony wartości
przyrodniczo-kulturowych i krajobrazowych określone dla KPK, a w szczególności
następujących obszarów i rejonów ochrony planistycznej:
a) strefy sanitarnej ochrony pośredniej komunalnego ujęcia wody dla miasta Lubartowa –
Nowodwór b.m. Lubartów,
b) strefy zalegania dyspozycyjnych zasobów wód podziemnych dla II etapu ujęcia
komunalnego dla miasta Lubartowa,
c) strefy ochrony siedliskowej lasu,
156
Strona 158
d) strefy
systemu przyrodniczego gminy (SPG), ze szczególnym zachowaniem
wskazanych kierunków powiązań przyrodniczo-funkcjonalnych,
e) strefy ochrony źródliskowej rzeki Parysówki,
f) zlewnia chroniona,
3) wprowadza się obszary zalesień wyznaczone granicą polno-leśną,
4) obowiązują zasady realizacji kompleksowych systemów gospodarki wodociągowokanalizacyjnej
z zachowaniem technicznych rozwiązań indywidualnych systemów
kanalizacyjnych chroniących pierwszy poziom użytkowy zasobów wód podziemnych
przed zanieczyszczeniem,
5) powiększanie terenów osadniczych poza granice określone w „Studium”,w strefie otuliny
parku uzasadnione może być analizą pojemności turystyczno- rekreacyjnej obszaru,
6) dopuszcza się wzrost retencji wodnej na istniejących ciekach poprzez realizacje zbiorników
wodnych w miejscach nie oznaczonych na rysunku”Studium”,
7) rozwój rolnictwa ekologicznego.
5. 4. LUBARTOWSKA WYSOCZYZNA MORENOWA - obejmująca środkową i
południową cześć gminy. Ma charakter strefy polnej, łąkowo-polnej oraz leśnej.
Główną funkcją strefy jest wielofunkcyjny rozwój gospodarczo-osadniczy wykorzystujący
położenie w rejonie podmiejskim miasta Lubartowa, otuliny Kozłowieckiego Parku
Krajobrazowego oraz strefy aktywizacji gospodarczej związanej z przebiegiem drogi
ekspresowej S 19 - Białystok - Lublin - Rzeszów.
1) objęcie ochroną prawną w formie użytku ekologicznego uroczyska "Bagno",
przyrodniczo-kulturowych i krajobrazowych, a w szczególności następujących obszarów
ochrony planistycznej:
a) strefa sanitarna ochrony pośredniej komunalnego ujęcia wody dla miasta Lubartowa –
Nowodwór, bm. Lubartów,
b) strefa ochrony siedliskowej lasu,
c) strefa systemu przyrodniczego gminy (SPG), ze szczególnym zachowaniem wskazanych
kierunków powiązań przyrodniczo-funkcjonalnych,
4) obowiązują zasady realizacji kompleksowych systemów gospodarki wodno-ściekowej z
zachowaniem technicznych rozwiązań indywidualnych systemów kanalizacyjnych
chroniących pierwszy poziom użytkowy zasobów wód podziemnych przed
zanieczyszczeniem,
5) utrzymanie ładu przestrzennego i zachowanie walorów krajobrazu kulturowego terenów
zabudowy osadniczej i terenów rolnych,
6) obowiązuje ochrona pierwszego poziomu wodonośnego przed zanieczyszczeniami,
7) w sąsiedztwie
obiektów uciążliwych jak: zakład
zagospodarowania odpadów,
oczyszczalnia ścieków, droga ekspresowa S-19 - wprowadzić zieleń osłonową izolacyjną w
szczególności przy granicy zainwestowania osadniczego,
8) obowiązuje ochrona walorów rolniczej przestrzeni produkcyjnej w szczególności na
gruntach III klasy bonitacyjnej.
5. 5. PÓŁNOCNA STREFA POLNO-LEŚNA KOLONIA WOLA MIECZYSŁAWSKA TRÓJNIA
157
Strona 159
Strefa położona w północnej części gminy o charakterze leśno-polno-osadniczym. Główną
funkcją strefy jest umiarkowany rozwój gospodarczo-osadniczy, ze wskazaniem na rozwój
funkcji letniskowo-rekreacyjnej.
a) strefy ochrony siedliskowej lasu,
b) system przyrodniczy gminy (SPG),
ze szczególnym zachowaniem wskazanych
kierunków powiązań przyrodniczo-funkcjonalnych,
3) obowiązują zasady realizacji kompleksowych systemów gospodarki wodno-ściekowej, z
zachowaniem technicznych rozwiązań indywidualnych systemów kanalizacyjnych chroniących pierwszy poziom użytkowy zasobów wód podziemnych przed zanieczyszczeniem,
4) utrzymanie ładu przestrzennego i zachowanie walorów krajobrazu kulturowego terenów
zabudowy osadniczej i terenów rolnych.
5.6 STREFA PODMIEJSKA LUBARTOWA - strefa położona po wschodniej stronie drogi
ekspresowej S-19, stanowiąca w obszarze gminy podmiejską strefę zainwestowania usługowoprzemysłowego. Główną funkcją strefy jest rozwój gospodarczo-osadniczy strefy podmiejskiej
miasta z zachowaniem ciągłości powiązań przyrodniczo-funkcjonalnych oraz wykształcenie
terenów zieleni leśnej w kierunkach: dolina rz. Wieprza - Lasy Kozłowieckie.
a) strefa sanitarnej ochrony bezpośredniej i pośredniej komunalnego ujęcia wody dla
miasta Lubartowa –„Nowodwór” (obręb Nowodór b.m. Lubartów),
2) obowiązują zasady realizacji kompleksowych systemów infrastruktury technicznej w
oparciu o źródła i układ sieci komunalnych i gazowych,
3) w strefach obiektów uciążliwych jak: oczyszczalnia ścieków, droga ekspresowa S-19,
budownictwo przemysłowe wprowadzić pasy zieleni osłonowej i izolacyjnej od strony
zabudowy mieszkaniowej,
4) zagospodarować strefę przedsiębiorczości i biznesu opartą o istniejące i projektowane
tereny działalności gospodarczej.
5) Terenami przekształceń przestrzennych położonych w granicach administracyjnych
gminy, w podmiejskiej strefie miasta Lubartów, związane z jego perspektywicznym i
kierunkowym rozwojem są:
- nowe tereny zabudowy mieszkaniowej położone w granicach administracyjnych gminy
Lubartów w kierunku południowym, zlokalizowane pomiędzy doliną rz. Wieprz a
drogą ekspresową S -19,
- tereny urbanizowane do lokalizacji różnych nieuciążliwych form przedsiębiorczości
z dopuszczeniem zabudowy mieszkaniowej do rozstrzygnięcia w miejscowych
planach zagospodarowania przestrzennego , w obszarze strefy podmiejskiej w gminie
Lubartów,
158
Strona 160
-
-
istniejące i projektowane tereny produkcji i zaplecza technicznego, położone po
wschodniej stronie obwodnicy m. Lubartów (I etap) w ciągu drogi ekspresowej S-19,
na wysokości środkowego pasa obszaru miasta,
trasa drogi ekspresowej S-19, uaktywniająca nowe tereny budownictwa mieszkaniowo-usługowego oraz przemysłu i przedsiębiorczości na obszarze gminy,
Tereny rekreacyjno-wypoczynkowe związane z doliną rzeki Wieprz,
Dolina rzeki Wieprz jako regionalny korytarz ekologiczny wskazany do kompleksowej odnowy wartości przyrodniczej i krajobrazowej.
7 .UZASADNIENIE PRZYJĘTYCH ROZWIĄZAŃ W STUDIUM
Wiodącym założeniem polityki przestrzennej dla gminy Lubartów w „studium” jest
rozwój gminy umożliwiający osiągnięcie większych korzyści ekonomicznych z położenia
i jej atrakcyjności turystycznej oraz związków funkcjonalnych z miastem Lubartowem, przy
jednoczesnym zachowaniu zrównoważonej
struktury przestrzennej pomiędzy terenami
przeznaczonymi pod zainwestowanie a terenami otwartymi. Rozwój gminy powinien
opierać się na strategii ekorozwoju.
Stosownie do założonego celu strategicznego, przyjęto wielokierunkowy rozwój
gminy, z nakazem ukształtowania zrównoważonego rozwoju, przy jednoczesnym
zachowaniu zasobów i walorów środowiska kulturowego oraz trwałości funkcjonowania
procesów przyrodniczych.
Mając na uwadze rozpoznany stan zagospodarowania i występujące potrzeby
modernizacji i aktywizacji ekonomicznej, a przede wszystkim specyfikę gminy Lubartów –
wyjątkowe walory przyrodniczo-krajobrazowe, jednocześnie zaawansowane przekształcenia
w strukturze przestrzennej - istotną rangę przypisano sferom wykorzystujących walory i
potencjały gminy, o znaczeniu regionalnym i utylitarnym - służącym poprawie atrakcyjności
i konkurencyjności
gminy oraz uzupełniającym strukturę przyrodniczo-kulturową,
gospodarczą i techniczną gminy – wypełniające założenie zrównoważonego rozwoju. Poza
osadnictwem i gospodarką rolną, rozwojowymi dziedzinami będą:
bezpieczeństwo ludności i jej mienia; działania ograniczające istniejące i potencjalne
zagrożenia, wywołane zwłaszcza realizacją w centralnej części gminy projektowanej drogi
ekspresowej i zagrożeniami powodzią w strefie dolin rzek, głównie rzeki Wieprz,
turystyka i rekreacja, poprzez aktywizację i rozwój funkcji turystycznej o zróżnicowanych
profilach, z bazą dla turystyki weekendowej, stałej i wyspecjalizowanej (kwalifikowanej,
ekologicznej),
dziedzictwo przyrodnicze, obejmujące ochronę zasobów i kształtowanie ochrony
środowiska, jego bioróżnorodności w powiązaniu z regionalną i krajową polityką
ekologiczną,
dziedzictwo kulturowe, obejmujące ochronę zasobów zabytkowych i wzbogacanie dóbr
współczesnych w kształtowaniu atrakcyjnego krajobrazu kulturowego,
gospodarka leśna, obejmująca ochronę i rozwój terenów leśnych,
powiązana z
wykorzystaniem zasobów leśnych dla różnych funkcji gospodarczych m.in.: łowiectwa,
przedsiębiorczości w branżach drzewnych, ekoturystyka, wykorzystanie zasobów runa
leśnego,
komunikacja i transport, obejmujący przekształcenia dostosowawcze w zakresie
parametrów układu drogowego,
rozwój systemów komunikacji i funkcji obsługi
transportu.
Głównym zadaniem polityki przestrzennej określonej w „Studium” jest wykorzystanie
renty położenia gminy w regionalnym (krajowym) systemie transportowym, w celu aktywizacji
159
Strona 161
rozwoju gospodarczego, poprzez udostępnienie terenów dla działalności usługowej, ew. baz,
składów i magazynów oraz obiektów produkcyjno-usługowych, położonych w strefie przyległej
do projektowanej drogi ekspresowej S-19 i powiązanych z tą drogą projektowanych węzłów
komunikacyjnych z drogami wojewódzkimi i powiatowymi - na zasadach zrównoważonego
rozwoju, tzn.
uwzględnieniem wymogów kształtowania ładu przestrzennego i ochrony
środowiska.
Przyjęte powyższe kierunki rozwoju, uwzględniające kompleksowo uwarunkowania o
charakterze zasobowym, wymagania przekształceń proekologicznych w sferze osadnictwa,
turystyki i rekreacji oraz w przedsiębiorczości a także już zaistniałe oraz tworzące się bariery i
ograniczenia rozwoju gminy - spowodowały iż w projekcie „Studium” nie formułowano
alternatywnych koncepcji
funkcjonalnego rozwoju gminy. Stwierdzono, że jest ona
zdeterminowana i przesądzona głównie przez rozmieszczenie i zagospodarowanie terenów i
istniejącą strukturą gruntów. W projekcie „Studium” wprowadzono jednak dość znaczące
korekty w przeznaczeniu terenów i
zagospodarowaniu gminy, dokonano integracji
funkcjonalno-przestrzennej wprowadzanych zmian w dostosowaniu do zasad w zakresie
kształtowania ładu przestrzennego oraz ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego.
Wyróżniające walory środowiska w obszarze gminy sprawiają, że znaczna jej część jest
objęta bądź wskazana do ochrony środowiska przyrodniczego i krajobrazu kulturowego.
Status ochrony tych wartości, stwarza ograniczenia dla swobody lokalizacji zabudowy. Zasada
ta została podtrzymana w ustaleniach Studium.
Mając na uwadze aspekt złożonych relacji i powiązań występujących w obszarze gminy,
których skutkiem jest nasilona presja czynników antropogenicznych na zagospodarowanie
przestrzenne i środowisko przyrodnicze, w koncepcji funkcjonalno-przestrzennej kluczowe
znaczenie nadano wyodrębnionym w oparciu o waloryzację – wyżej wymienionym strefom
przyrodniczo-krajobrazowym, weryfikującym, a zarazem stabilizującym strukturę
funkcjonalno-przestrzennym gminy Lubartów. Kierunki działań i zasady zagospodarowania
zostały dostosowane do rangi przyrodniczo-ekologicznej strefy i predyspozycji terenów. W
obszarach stref zapewniono możliwość adaptacji istniejącej zabudowy, ograniczając jej zasięg
jedynie wymaganiami p/powodziowymi i
kolizyjnością z obiektami i terenami objętymi
ochroną prawną.
Spośród 6 stref, dwie z nich: Lasy Kozłowieckie i Dolina Rzeki Wieprz, wyróżniają się
zasobami środowiska i funkcjami ekologicznymi – dlatego główne zasady zagospodarowania
skoncentrowane zostały na działaniach ochronnych, likwidacji zagrożeń i barier w systemie
przyrodniczym, ochronie trwałego harmonijnego krajobrazu przyrodniczego; dopuszcza się
gospodarkę leśną, nieuciążliwe funkcje rekreacyjne, usługi turystyki i mieszkalnictwo, w tym
zabudowę letniskową poprzez przekształcenia istniejącej zabudowy lub jej uzupełnienia na
terenach wskazanych w studium. Do przekształceń na zabudowę ekstensywną mieszkalną i
letniskową
wskazano głownie ciągi i zespoły zabudowy usytuowane w bezpośrednim
sąsiedztwie rzeki Wieprz oraz w strefach przyleśnych (ochrony siedliskowej kompleksów
leśnych).
Kolejnej strefie: Dolina Parysówki (w której wyróżniono część zachodnią i wschodnią),
przypisano nadrzędne działania ochronne, ze szczególnym uwzględnieniem powiązań
przyrodniczo-funkcjonalnych i ochrony zasobów wód podziemnych i powierzchniowych.
Dopuszczalne funkcje obejmują tradycyjną gospodarkę rolną ze wskazaniem rolnictwa
ekologicznego, dostosowaną do pojemności obszaru – turystykę, rekreację i osadnictwo.
Preferowane dziedziny obejmują ponadto agroturystykę, gospodarkę leśną.
W pozostałych 3 strefach przyrodniczo-krajobrazowych funkcje ochronne i
funkcje
gospodarcze uznano za równorzędne, z ukierunkowaniem na dziedziny rozwojowe,
wykorzystujące położenie jednostki, stan istniejącego zagospodarowania oraz potrzeby
160
Strona 162
inwestycyjne zgłaszane do planów miejscowych. Intensyfikacja
zagospodarowania i
użytkowania terenów winna być powiązana z kompleksowym uzbrojeniem terenu. W strefach
tych wyznacza się
tereny rozwojowe zabudowy zagrodowej
na terenach rolnych,
umożliwiających swobodną lokalizację nowoczesnych siedlisk rolnych. Największym
przekształceniom podlegać będzie Strefa 6- Podmiejska Lubartowa, predysponowana jako
zaplecze usługowo - mieszkalne, z zespołami produkcyjno-usługowymi oraz
bazami
technicznymi. Pasma przekształceń funkcjonalnych związanych z działalnością usługowoprodukcyjną
i obsługą komunikacji, w dużym stopniu wytycza w gminie trasa drogi
ekspresowej S-19 w zasięgu oddziaływania odkomunikacyjnego. Analiza uwarunkowań i
sąsiedztwa struktury funkcjonalno-przestrzennej w obszarze miasta, pozwoliła na
wyodrębnienie
stref mieszkalno-usługowych. Strefy te kształtowane winny być poza
zasięgiem oddziaływania odkomunikacyjnego drogi ekspresowej, w oddaleniu od dolin
rzecznych – w oparciu o plany miejscowe. Minimalizacji zagrożeń odkomunikacyjnych ma
służyć ukształtowanie pasm zieleni izolacyjnej.
Gmina charakteryzuje się stosunkowo wysoką aktywnością gospodarczą , dlatego na jej
obszarze występują obszary kolizyjne. W stanie istniejącym skupiają się głównie w dolinie
rzeki Wieprz i w rejonach presji rekreacyjnej na obrzeżu Lasów Kozłowieckich.
Istotne znaczenie w „Studium” nadano działaniom naprawczym, restrukturyzacyjnym i
regulacyjnym, służącym ochronie krajobrazu kulturowego i kształtowaniu ładu przestrzennego.
Zidentyfikowano stan dotychczasowego zagospodarowania i użytkowania różnych
obszarów problemowych ze wskazaniem kierunków działań; obejmują one oprócz terenów
wymagających przekształceń funkcjonalnych (strefa przyległa do projektowanej drogi
ekspresowej), także tereny zdegradowane
pod względem przyrodniczo-krajobrazowym
wymagające rewitalizacji, bariery
ekologiczne wymagające
udrożnienia powiązań
ekologicznych, tereny osuwiskowe – wymagające stabilizacji zboczy Doliny Wieprza,
obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi – wykluczone z zabudowy i zalesień, zgodnie
z przepisami szczególnymi, a także tereny i obiekty w ośrodkach lokalnych i projektowanych
zespołów zabudowy mieszkalno-usługowych.
W „Studium” zwrócono uwagę na dalsze możliwości wzmocnienia bazy ekonomicznej i
zagospodarowania terenów w funkcjach turystyki i rekreacji, zakładając, że tak obecnie jak i
w przyszłości stwarzają one główne przesłanki rozwoju gminy Lubartów. Wykorzystanie
tych szans wiąże się z potrzebą m.in. podwyższenia standardów terenów zabudowanych,
włączenia do rozwoju nieuciążliwych ekstensywnych form rozwoju turystyki doliny Wieprza,
adaptacji jednostek osadniczych na wsie letniskowe, powiększenia terenów przeznaczonych na
ośrodki obsługi turystyki i rekreacji, niezbędnego rozwoju i wzmocnienia wyposażenia
gminy
w zróżnicowane usługi, w powiązaniu z trasą przebiegu projektowanej drogi
ekspresowej S-19 oraz polepszenia stanu dróg i poprawy dostępności komunikacyjnej.
Szczególnie preferowaną formą rozwoju turystyki wspomagającą gospodarkę rolną
winna być agroturystyka. Bazę rekreacji indywidualnej stanowić będą dawne siedliska
wyłączone z produkcji rolnej i przekształcane na funkcje letniskowe lub tzw. drugie domy
mieszkalne, a także powstałe w enklawach istniejącej zabudowy wsi. W celu ograniczenia
konfliktów między funkcją letniskową i rolną w studium wskazano ciągi zabudowy do
przekształceń na funkcje agroturystyki, zabudowy letniskowej,
jednorodzinnej
oraz
wyznaczono tereny rozwojowe dla ww. funkcji.
Jednym z istotnych kierunków działań przyjętych w „studium” jest poprawa
atrakcyjności turystycznej gminy, poprzez realizację m.in. ścieżek rowerowych i szlaków
turystycznych, urządzenie punktów widokowych, także przez odtworzenie stawów oraz
161
Strona 163
wyznaczenie i urządzenie terenów rekreacyjno-sportowych. W „studium” określono
wymagania dotyczące ukształtowania racjonalnego układu komunikacyjnego, m.in. poprzez
wytrasowanie i dostosowanie parametrów do stanu prawnego systemu dróg publicznych oraz
do stanu faktycznego
uzupełniającej sieci
ogólnodostępnych dróg wewnętrznych
pozostających we władaniu gminy.
Zakres ustaleń projektu „Studium”, obejmuje istotne elementy ustaleń układu regionalnego i
lokalnego, m.in.:
1) zachowanie zgodności z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa,
2) system przyrodniczy gminy; podkreślenie rangi
regionalnego korytarza
ekologicznego doliny Wieprza oraz wagi problemów zagrożeń powodziowych,
3) wymogi kształtowania krajowych i regionalnych systemów komunikacyjnych,
energetycznych, ochrony zasobów wód podziemnych itp.,
4) zasady formułowania zapisów
dla uwarunkowań ochronnych różnicujących
wymagania dotyczące zabudowy i zagospodarowania terenów, w zależności od:
ekspozycji krajobrazowej,
usytuowania w odniesieniu do obszarów objętych ochroną przyrodniczą i sposobu
zagospodarowania terenów w ich bezpośrednim otoczeniu,
położenia w strefach dolinnych rzek, respektowania ochrony przeciwpowodziowej,
skutków dotyczących rozpraszania zabudowy w obrębie terenów otwartych,
5) zapobieganie i ograniczanie oddziaływań na środowisko; stabilizacja równowagi
środowiska osiągnięta zostanie poprzez eliminację lokalizacji inwestycji kolizyjnych
z wymogami ochrony systemu przyrodniczego i ochroną krajobrazu kulturowego.
162
Strona 164
ZAŁĄCZNIK NR 3
DO UCHWAŁY NR V/35/15
Z DNIA 27 marca 2015 r.
ROZSTRZYGNIĘCIE O SPOSOBIE ROZPATRZENIA UWAG ZGŁOSZONYCH
DO PROJEKTU ZMIANY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW
ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY LUBARTÓW
Zgodnie z art.12 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 199)
Rada Gminy Lubartów postanawia nie uwzględnić uwag złożonych do wyłożonego
do publicznego wglądu projektu zmiany studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Lubartów, zgodnie ze stanowiskiem Wójta
Gminy Lubartów w powyższej sprawie – listą nieuwzględnionych uwag.
Projekt zmiany studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Lubartów wraz z prognozą oddziaływania na środowisko był
wyłożony do publicznego wglądu w siedzibie Urzędu Gminy w terminie od
28 sierpnia 2014 r. do 17 września 2014 r., z możliwością składania uwag w
terminie do 8 października 2014 r.
Do przedmiotowego projektu zmiany Studium zostały zgłoszone 3 uwagi. Wójt
Gminy Lubartów uwzględnił w całości uwagę nr 1, natomiast uwagi nr 2 i 3
uwzględnił w części. W wyniku uwzględnienia uwag ponowiono tok formalnoprawny zmiany Studium tj. wyłożono do publicznego wglądu skorygowany projekt
zmiany Studium w terminie od 4 do 24 lutego 2015 r. W ustawowym terminie tj. do
17 marca 2015 r. uwagi nie wpłynęły.
Uzasadnienie dotyczące rozstrzygnięcia o nie uwzględnieniu przez Radę
Gminy Lubartów zgłoszonych uwag, uprzednio nie uwzględnionych przez Wójta
Gminy Lubartów:
Uwaga zarejestrowana pod nr 2 w wykazie uwag dotyczy (w części
zamieszczonej na liście nieuwzględnionych uwag pkt 2.1) usunięcia zapisu studium
w cz. IV. pkt 2.10 Infrastruktura techniczna pakt 3. Gospodarka odpadami - ”Na
terenie wyeksploatowanej części złoża piasku „Niemce-Rokitno „”, zlokalizowanym w
obszarze działek w obrębie Rokitno, we władaniu Lubelskich Kopalń Surowców
Mineralnych Spółka z o.o. w Lublinie, prowadzona jest działalność związana z
odzyskiem odpadów innych niż niebezpieczne, bez magazynowania. Odzysk
odpadów pochodzących z kopalni węgla kamiennego Lubelski Węgiel „Bogdanka”
S.A. należy prowadzić, z zachowaniem warunków decyzji Starostwa Powiatowego w
Lubartowie z dnia 22 czerwca 2012 r. znak: RLŚ.6233.12.2012” - jako niezgodnego
z zakresem uchwały intencyjnej Nr XXIV/175/13 z dnia 22 marca 2013 r.
Kwestionowany zapis dotyczy terenu objętego granicami uchwał Rady Gminy
Lubartów z dnia 22 marca 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gm.
Strona 165
Lubartów - Nr XXIV/175/13 i zmiany miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego gm. Lubartów - Nr XXIV/176/13. Teren ten stanowi własność
Lubelskich Kopalń Surowców Mineralnych Spółka z o.o. w Lublinie. W dotychczas
obowiązującym studium był włączony do obszaru przeznaczonego na powiększenie
składowiska odpadów komunalnych. Obszar wyznaczony w zmianie studium na
rozbudowę składowiska odpadów komunalnych innych niż niebezpieczne i obojętne
został pomniejszony zgodnie z wnioskiem zgłoszonym przez Urząd Miasta Lublin i
ograniczony do gruntów w jego władaniu. Spowodowało to zmianę ustaleń studium
w odniesieniu do terenów sąsiadujących z planowanym składowiskiem, objętych
uchwałą intencyjną a stanowiących własność innych podmiotów. Dla terenów tych
wskazano przekształcenia zagospodarowania w sposób akceptowany przez
właścicieli gruntów. Zapis zmiany studium, w odniesieniu do którego wniesiono
uwagę, uwzględnia aktualny stan prawny gruntów oraz obowiązujące decyzje
administracyjne (warunki rekultywacji określone obowiązującą decyzją Starostwa
Powiatowego w Lubartowie z dnia 22 czerwca 2012 r. znak: RLŚ.6233.12.2012).
Ponadto treść uwagi - pkt 2.2 dotyczy wprowadzenia zapisu studium w cz. III pkt
3.1 Zaopatrzenie w wodę – umożliwiającego ustanowienie strefy ochronnej ujęcia
wody w Rokitnie. Zgodnie z art. 52 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne – w
związku z planowaną rozbudową składowiska, budową sortowni i eksploatacją złóż
piasku w obszarze ujęcia wody, dla zachowania jakości wody należy wyznaczyć
strefę
ochronną
na
podstawie
wyników
badań
hydrogeologicznych,
hydrograficznych i geomorfologicznych.
Uwaga jest bezzasadna obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków
zagospodarowania przestrzennego gminy Lubartów uchwalone uchwałą Nr
XVII/103/12 Rady Gminy Lubartów z dnia 8 maja 2012 r. zawiera zapis w cz.IV
ust. 2 Kierunki zagospodarowania przestrzennego pkt 2.10 Infrastruktura
techniczna pakt 1 Zaopatrzenie w wodę: „ W celu zapewnienia odpowiedniej jakości
wody ujmowanej do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz
zaopatrzenia zakładów wymagających wody wysokiej jakości, a także ze względu
na ochronę zasobów wodnych, zaleca się opracowanie i ustanowienie stref
ochronnych istniejących ujęć wód podziemnych, zgodnie z obowiązującymi
przepisami.”
W treści uwagi nr 3 (w części) składający uwagę sprzeciwia się rozbudowie
składowiska poprzez budowę Zakładu Zagospodarowania Odpadami, przylegającego
do składowiska Rokitno. Mieszkańcy nie wyrażają zgody na budowę sortowni
śmieci.
W obowiązującym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego gminy Lubartów uchwalonym uchwałą Nr XVII/103/12 Rady
Gminy Lubartów z dnia 8 maja 2012 r. istniejące składowisko w Rokitnie stanowi,
zgodnie z planem gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego, element ZZO
dla Regionu Lublin i jest ponadlokalną inwestycją celu publicznego. Realizacja
Zakładu Zagospodarowania Odpadów nastąpi z zachowaniem przepisów odrębnych,
zgodnie z ustaleniami obowiązującej zmiany miejscowego planu zagospodarowania
Strona 166
przestrzennego gminy Lubartów uchwalonej uchwałą Nr XXII/155/12 Rady Gminy
Lubartów z dnia 18 grudnia 2012 r. (Dz. Urz. Woj. Lubel. z 2013 r. poz. 477,
ogłoszony 31.01.2013 r.), do której w toku procedury planistycznej nie wniesiono
uwag.
Przewodniczący Rady Gminy
Stanisław Adam Borzęcki
Strona 167

Plik źródłowy - Urząd Gminy Lubartów

Transkrypt

Podobne dokumenty

Zarządzenie NrVI/551/ 13 Burmistrza Miasta Lubartów w sprawie

Grafik kreatywny - I

Wyposażenie Uniwersytetu T

Regulamin konkursu - Gminna Biblioteka Publiczna w Lubartowie

GP.K4-Karta informacyjna-opracowanie i zmiany mpzp

Zastępca Burmistrza RADOSŁAW SZUMIEC Panie Przewodniczący