Misja i strategia rozwoju Wydziału Nauk o Zdrowiu

Uniwersytet Medyczny
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Misja i strategia rozwoju
Wydziału Nauk o Zdrowiu
Poznań 2014
Misja i strategia rozwoju
Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Historia Wydziału Nauk o Zdrowie Uniwersytetu Medycznego im. Karola
Marcinkowskiego w Poznaniu to już prawie 40 lat tradycji, doświadczenia a przede
wszystkim stałego rozwoju i dążenia do samodoskonalenia. Odpowiednim mottem
towarzyszącym zarówno Wydziałowi, jak i całemu Uniwersytetowi mogą być słowa jego
patrona, wybitnego lekarza, znanego filantropa i działacza społecznego a przede wszystkim
wspaniałego człowieka, Karola Marcinkowskiego:
„Nie budujemy więc u nas żadnego stanu (...), ale budujemy postęp,
a do niego niech się garną ludzie wszystkich stanów, to jest wszystkich
zatrudnień, i niech będzie jeden tylko stan prawych i oświeconych
obywateli, których naród za swoich przewodników uważać będzie; zaś
droga i sposobność przejścia w ich grono niech każdemu będzie
dana”.
Pamiętając o tych słowach Wydział Nauk o Zdrowiu pragnie budować misję i strategię
rozwoju oparte o szeroko pojętą etykę, humanizm, naukę i wychowanie, jak najlepiej
realizując powierzone mu cele i zadania zarówno w zakresie wiedzy, badań naukowych jak
i kształceniu kolejnych pokoleń studentów i specjalistów.
2
Misja Wydziału Nauk o Zdrowiu
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Misja Wydziału Nauk o Zdrowiu jest oparta i spójna z misją całego Uniwersytetu
Medycznego w Poznaniu, którego korzenie sięgają 1919 roku. Podstawą jego funkcjonowania
zarówno wtedy, jak i obecnie jest „służenie prawdzie i wolności wyrażania poglądów” oraz
„wcielanie idei w czyn żywy”. Ponadto Uniwersytet Medyczny, a tym samym Wydział Nauk
o Zdrowiu opiera się na zasadach i wartościach zawartych w Wielkiej Karcie Uniwersytetów
Medycznych przyjętej w 1988 roku w Bolonii. To właśnie na nich oparte są i dziś 3 główne
cele zarówno Uniwersytetu Medycznego, jak i Wydziału Nauk o Zdrowiu.
1. Nauka
Celem podstawowym
Wydziału jest rozwój nauki przez prowadzenie badań
naukowych na najwyższym światowym poziomie. Pomimo licznych trudności zarówno
finansowych,
logistycznych
jak
i
formalnych
dzięki
pracownikom, współpracy międzynarodowej oraz
wysoko
wykwalifikowanym
coraz większemu doświadczeniu
w pozyskiwaniu funduszy i udziale w grantach naukowych, większość rozpoczętych
przedsięwzięć kończy się sukcesem. Ma to konkretny wymiar w coraz większym dorobku
naukowym pracowników Wydziału mierzonym między innymi publikowaniem prac
w pismach naukowych zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, także tych z wysokim
współczynnikiem IF (w ostatnich latach ich liczba wzrosła aż 4-krotnie). Dzięki rozwojowi
badań naukowych Wydział Nauk o Zdrowiu posiada obecnie kategorię naukową B. Jego
ambicje sięgają jednak wyżej i celem Wydziału jest w najbliższym czasie uzyskanie
kategorii A.
2. Edukacja
Kolejnym podstawowym celem zarówno Wydziału, jak i Uniwersytetu jest kształcenie
studentów i szeroko rozumianej kadry medycznej na najwyższym światowym poziomie.
Wydział Nauk o Zdrowie kształci największą liczbę studentów spośród wszystkich
wydziałów Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Zajęcia prowadzone są obecnie aż na 7
kierunkach :
pielęgniarstwo,
położnictwo,
3
fizjoterapia,
elektroradiologia,
ratownictwo medyczne,
zdrowie publiczne i
najnowszy kierunek uruchomiony od roku akademickiego 2012/2013 - terapia
zajęciowa.
Wydział kształci zarówno studentów polskich, jak i pochodzących z wielu krajów świata.
Dzięki temu w pełni istnieje możliwość jeszcze lepszego i praktycznego wykorzystania zasad
humanizmu tak ważnych dla społeczności akademickiej, jakimi są otwartość na drugiego
człowieka, poszanowanie jego godności i odrębności. Ponadto nauczyciele akademiccy dbają
o to, by studentom przekazać nie tylko wiedzę i fakty, ale nauczyć ich otwartego
samodzielnego myślenia, zachęcić do wyrażania własnych przemyśleń i sądów, prowadzić
swobodne dyskusje Jest to jedna z głównych misji Wydziału wykształcić nie tylko świetnych
specjalistów, ale przede wszystkim wspaniałych, otwartych, mądrych, ambitnych młodych
ludzi, którzy dzięki optymalnej ofercie edukacyjnej Wydziału opartej na realnych
zapotrzebowaniach rynku pracy i uwarunkowaniach społecznych doskonale będą realizować
swoje marzenia i cele w życiu zarówno zawodowym jak i społecznym.
3. Dbałość o stan zdrowia mieszkańców
Kolejnym celem Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, wpisanym w strategię rozwoju
UM, a tym samym i Wydziału Nauk o Zdrowiu, wynikającym w sposób oczywisty z samego
charakteru Jednostki jest dbałość o stan zdrowia mieszkańców. Realizowany jest on poprzez
między innymi kształcenie specjalistów w wielu dziedzinach, także w ramach studiów
podyplomowych. Wydział Nauk o Zdrowiu realizuje swą działalność w szpitalach
klinicznych oraz zewnętrznych jednostkach medycznych. Dzięki temu studenci mają
możliwość nawiązywania bezpośrednich relacji z pacjentami, co rzutuje w przyszłości na
lepsze zrozumienie potrzeb zdrowotnych mieszkańców przez absolwentów Wydziału.
Aktywnie promowane są zagadnienia dotyczące profilaktyki zdrowotnej społeczeństwa jako
podstawy jego dobrostanu – czynne promowanie szeroko pojętego, tak ważnego „zdrowego
stylu życia” to jedna z głównych misji Wydziału Nauk o Zdrowiu.
4
Strategia rozwoju Wydziału Nauk o Zdrowiu
Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Strategia rozwoju Wydziału Nauk o Zdrowiu została oparta na analizie SWOT
przeprowadzanej na potrzeby zarówno całego Uniwersytetu Medycznego, jak i Wydziału.
Dotyczy ona
przedstawionych pól działalności i zainteresowania Wydziału. Analizie
poddano zarówno mocne, jak i słabe strony samej Jednostki, szanse oraz zagrożenia
wynikające z czynników zewnętrznych. Niewątpliwym atutem Wydziału jest funkcjonowanie
w ramach Uczelni, cieszącej się niepodważalnym autorytetem i doskonałą opinią zarówno w
kraju, jak i poza jego granicami. Kolejnym jest prawie 40-letnia tradycja i doświadczenie
Wydziału, jednego z największych biorąc pod uwagę Wydziały Nauk o Zdrowie w Polsce.
Nie można także nie wspomnieć o zaufaniu, jakim cieszy się Wydział wśród jednostek
zewnętrznych, w tym potencjalnych pracodawców absolwentów Wydziału. Dodając do
powyższych wysoko wyspecjalizowaną kadrę naukową, aktywne reagowanie na zmieniającą
się sytuację społeczną i zapotrzebowanie interesariuszy zewnętrznych oraz zainteresowanie
oferowanymi kierunkami studiów na każdym szczeblu (studia licencjackie, magisterskie,
podyplomowe i doktorskie) wszystkie wymienione czynniki stanowią solidną podstawę do
budowania strategii rozwoju Wydziału w trakcie kolejnych lat.
1. Strategia rozwoju dotycząca nauki
Ostatnie lata udowodniły, że stały postęp w zakresie prowadzonych badań naukowych w
ramach Wydziału Nauk o Zdrowiu przynosi wymierne korzyści. Świadczy o tym
systematyczny wzrost liczby publikowanych prac w pismach naukowych zarówno krajowych,
jak i międzynarodowych, także tych objętych punktacją IF (wzrost czterokrotny) oraz
kategoria naukowa B przyznana Wydziałowi. Systematycznie rośnie też liczba nauczycieli
akademickich w Wydziale, także tych posiadających stopnie naukowe (17 zatrudnionych osób
z tytułem profesora, 39 z tytułem doktora habilitowanego (w 2009 roku 24), 142 z tytułem
doktora (w 2009 roku 111), pozostali pracownicy – 123, (w 2009 roku 117). Wspieranie
pracowników w ich dalszym rozwoju naukowym to jeden z głównych priorytetów Wydziału
w zakresie strategii rozwoju naukowego jednostki. Jest ono spójne ze strategią rozwoju
Uniwersytetu. Celem Wydziału jest tworzenie przyjaznej atmosfery rozwoju naukowego
kadry, organizowanie szkoleń w zakresie zdobywania funduszy na prowadzenie projektów
badawczych, doskonalenie systemu oceny dorobku naukowego pracowników z jego
5
obiektywizacją, nagradzanie najlepszych naukowców z zapewnieniem możliwości szybkiego
awansu naukowego oraz wprowadzenie motywacyjnych czynników finansowych.
Nie mniej ważne jest pozyskiwanie przez Wydział nowych pracowników, składających się z
najlepszych studentów zarówno rodzimej Uczelni, jak i jednostek zewnętrznych.
Kolejnym punktem strategii rozwoju naukowego Wydziału jest pozyskiwanie funduszy
na prowadzenie badań z różnych źródeł, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.
Ważne jest, by realizowanymi w Wydziale projektami zainteresować odbiorców
zewnętrznych. Należy szerzej otworzyć się na potrzeby interesariuszy zewnętrznych i dążyć
do realizacji w Jednostce prac przez nich zleconych. Nie mniej istotnym jest zagadnienie
komercjalizacji wyników badań, ich upraktycznienie oraz zwiększenie liczby patentów.
Zmiana systemu finansowania projektów badawczych i coraz większe koszty ich
prowadzenia z jednej strony, z drugiej zaś nowe źródła pozyskiwania funduszy i możliwości,
jakie daje współpraca międzyośrodkowa i międzynarodowa stawiają nowe wyzwania
jednostkom akademickim. Kolejnym punktem w strategii rozwoju Wydziału jest prowadzenie
szkoleń dla pracowników naukowych i administracyjnych w zakresie aplikowania o granty
naukowe. Maksymalnie należy wykorzystać specjalistyczną aparaturę należącą zarówno do
Wydziału, jak i Uniwersytetu Medycznego – ważne jest przedstawienie ogólno dostępnej
informacji o posiadanych zasobach, np. w formie elektronicznego spisu. Należy dążyć do
szeroko rozumianej współpracy między jednostkami i ją promować, bo dzięki niej można
oczekiwać wzrostu jakości prowadzonych badań przy stosunkowo mniejszych nakładach.
Dotyczy to także współpracy międzynarodowej, również w zakresie staży pracowników
w ośrodkach zagranicznych (staże doktorskie oraz podoktorskie). Celem Wydziału jest
wspieranie wszelkich inicjatyw opierających się na współpracy międzynarodowej, m. im
w organizowaniu konferencji naukowych o randze międzynarodowej.
2.
Strategia rozwoju dotycząca rozwoju działalności edukacyjnej
Kształcenie studentów to jedno z podstawowych zadań każdej jednostki akademickiej.
Na Wydziale Nauk o Zdrowiu w bieżącym roku akademickim studiuje 2455 studentów
w ramach studiów stacjonarnych i niestacjonarnych. Do tego należy dodać 22 uczestników
studiów doktoranckich oraz 158 słuchaczy studiów podyplomowych. Wydział oferuje
kształcenie aż na 7 kierunkach - pielęgniarstwo, położnictwo, fizjoterapia, elektroradiologia,
ratownictwo medyczne, zdrowie publiczne oraz terapia zajęciowa. Tak duża liczba studentów
6
pomimo niżu demograficznego, dużej konkurencji innych uczelni wyższych, także
niepublicznych oraz nadal prowadzonego egzaminu wstępnego świadczy o bardzo wysokiej
pozycji Wydziału oraz zaufaniu, jakim się on cieszy. Niewątpliwy wpływ ma też szeroka
oferta edukacyjna Wydziału, zwłaszcza w zakresie studiów podyplomowych (na 213
słuchaczy studiów podyplomowych w całej uczelni 158 to słuchacze Wydziału Nauk
o Zdrowiu).
W
kolejnych
latach
kontynuowana
będzie
strategia
dostosowywania
prowadzonych zajęć i kierunków studiów, także studiów podyplomowych do potrzeb rynku
pracy i uwarunkowań społecznych (w najbliższym czasie planowane jest otwarcie kierunku
opieka socjalna).
Wydział Nauk o Zdrowiu prowadzi także zajęcia w języku angielskim dla studentów
obcojęzycznych (obecnie kierunek fizjoterapia). Kontynuowanie programu oraz tworzenie
nowych kierunków (elektroradiologia i terapia zajęciowa) to kolejny z punktów strategii
rozwoju Wydziału. Większa liczba studentów pochodzących z różnych państw z pewnością
zaowocuje szerszym rozpoznawaniem Wydziału jako marki poza granicami kraju oraz
większymi możliwościami współpracy zagranicznej na różnych jej poziomach.
Wydział Nauk o Zdrowiu otrzymał pozytywne oceny dotyczące prowadzonej
działalności edukacyjnej a wszelkie przeprowadzone akredytacje potwierdziły fakt nauczania
studentów na najwyższym poziomie. Niewątpliwym atutem Jednostki jest możliwość
nadawania stopni naukowych – doktora, doktora habilitowanego i profesora zarówno
w zakresie nauk o zdrowiu, jak nauk medycznych w dyscyplinie medycyna. Kolejnym
wyzwaniem, jakie stawia sobie Wydział jest nie tylko utrzymanie w przyszłości
dotychczasowych uprawnień, ale także ich rozszerzenie – obecnie trwają przygotowania do
uzyskania zgodny na nadawanie stopnia nauk medycznych w dyscyplinie biologia medyczna.
Nadrzędnym jednak celem zarówno Uniwersytetu Medycznego, jak i Wydziału Nauk o
Zdrowiu jest stała poprawa jakości kształcenia studentów. Z tego powodu właśnie uchwałą nr
1/2008 Senatu UMP z dnia 30.01.2008 został powołany Uczelniany System Zapewnienia
Jakości Kształcenia, który jest odpowiedzialny za wdrażanie wszelkich procesów
promujących poprawę jakości świadczonych usług edukacyjnych, podnoszenie prestiżu pracy
dydaktycznej, ocenę poziomu zdobytej wiedzy i umiejętności absolwentów Uczelni oraz
zwracanie uwagi na współpracę z samorządem studenckim, dotyczącą zwrotnej informacji
odnośnie jakości kształcenie z punktu widzenia studenta. Wydział Nauk o Zdrowiu pragnie
7
stale ulepszać programy nauczania, dostosowywać je do aktualnych potrzeb, w sposób jasny
i przejrzysty przekazywać wiedzę. Szczególny nacisk będzie kładziony na zagadnienia
„praktyczne”, tak by absolwent Wydziału nie tylko był przygotowany teoretycznie, ale także
potrafił wykorzystać zdobytą wiedzę jak najbardziej efektywnie. W większym stopniu
powinny być również w przyszłości wykorzystywane nowoczesne metody kształcenia elearning i oceny, w tym wprowadzany e-indeks lub obiektywny system oceny OLAT.
Osobnym zagadnieniem jest promowanie studentów uzyskujących najlepsze wyniki poprzez
stworzenie systemu opiekunów naukowych (dla 2-3 studentów), umożliwienie im udziału w
realizacji projektów naukowych, a wreszcie umożliwienie zatrudnienia w Jednostce.
Wydział Nauk o Zdrowiu może poszczycić się szerokim udziałem studentów
i doktorantów w licznych programach międzynarodowych oraz bogatej ofercie wymiany
studenckiej realizowanej we współpracy z licznymi zagranicznymi ośrodkami akademickimi.
Zadaniem Wydziału jest utrzymanie obserwowanego od kilku lat wzrostu liczby zarówno
wyjeżdżających, jak i przyjeżdżających studentów w ramach programu ERASMUS
i ERASMUS plus. Na szczególną uwagę i wsparcia zasługuje inicjatywa Summer School in
Health Promotion mająca już 11 swoich edycji – zawsze wśród jej organizatorów był Wydział
Nauk o Zdrowiu oraz partnerzy zagraniczni. Szczególnie cieszy fakt, że liczba jednostek
akademickich biorących udział w Summer School systematycznie wzrasta. Wynikiem tej
inicjatywy jest nie tylko możliwość rozwoju studentów, wymiana doświadczeń także wśród
nauczycieli akademickich, poznania nowych kultur i tradycji ale także owocuje ona
powstaniem prac zbiorowych i publikacji, których współautorami są również studenci
Wydziału Nauk o Zdrowiu. Jednym z punktów strategii rozwoju Wydziału jest więc
wspieranie działających już inicjatyw oraz promowanie powstawania nowych, równie
ciekawych i inspirujących idei.
Naczelną misją Wydziału jest wykształcenie nie tylko doskonałych specjalistów ale
także absolwentów, którzy nie boją się samodzielnie myśleć, są aktywni i potrafią realizować
własne pasje i projekty. W strategii rozwoju jednostki należy podkreślić konieczność
wspierania inicjatyw studenckich, promowania działalności bardzo licznych kół naukowych
oraz pomocy w organizowaniu studenckich konferencji naukowych dbając o ich wysoki
poziom merytoryczny.
8
Praktycznym aspektem w strategii rozwoju Wydziału dotyczącym rozwoju działalności
naukowej jest poprawa warunków studiowania. Jest ona szczególnie ważna w przypadku
Wydziału Nauk o Zdrowiu, który powstał przy istniejących już Wydziałach Lekarskim
i Farmaceutycznym bez zapewnienia odpowiedniej bazy lokalowej. Od wielu lat zajęcia
odbywają się w istniejących już zakładach i klinikach, pomimo iż obecnie wiele z nich stało
się samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi. Wysiłki Wydziału będę kierowane
w podtrzymywaniu i realizowaniu obecnych planów władz Uczelni dotyczących budowy
kampusu Wydziału Nauk
o Zdrowiu.
3. Strategia rozwoju dotycząca działań organizacyjnych
Obecna sytuacja społeczna i ekonomiczna, w której znajduje się zarówno Uczelnia, jak i
Wydział Nauk o Zdrowiu wymaga zdecydowanie większej aktywności w przedstawianiu i
promowaniu działalności jednostki, kształtowaniu pozytywnego wizerunku Wydziału oraz
budowaniu pozycji i myśleniu o Jednostce jako o marce. Do tego celu konieczne są zakrojone
na szeroką skalę działania promocyjne i marketingowe. Jednym z elementów strategii
rozwoju Wydziału w zakresie działań organizacyjnych jest tworzenie i podtrzymywanie
dobrych kontaktów z mediami. Jak najwięcej informacji dotyczących Wydziału powinno być
zawartych na regularnie aktualizowanej i modernizowanej stronie internetowej zarówno
Wydziału, jak i Uczelni. Jednostka powinna dążyć do przedstawiania swoich dokonań,
sukcesów i nowości także w środkach masowego przekazu (również przez tworzenie reklam
dotyczących kierunków funkcjonujących na Wydziale) – zarówno w prasie, radiu, telewizji
jak i internecie – np. na portalach dotyczących studiów wyższych. Ważnym punktem jest
aktywne uczestniczenie Jednostki w Targach Edukacyjnych, nie mniej istotny będzie udział
Jednostki w Wirtualnych Targach Edukacyjnych na platformie Akademickiego Centrum
Informacyjnego. Organizacja Dni Otwartych na Wydziale oraz obecność pracowników
Wydziału w szkołach średnich, to kolejny element przedstawianej strategii rozwoju. Ważne
jest poszukiwanie i aktywne włączanie się Wydziału do kolejnych inicjatyw o szerokim
zasięgu, takich jak np. Noc Nauki, Noc Medyków.
Elementem poprawiającym sprawne i nowoczesne funkcjonowanie Wydziału jest pełna,
kompatybilna współpraca ze szczeblem centralnym Uczelni. Szczególną rolę w tym zakresie
pełni zintegrowany informatyczny system zarządzania uczelnią wraz z elektronicznym
9
obiegiem dokumentów. Nie mniej ważnym elementem jest kadra administracyjna Wydziału,
która winna być odpowiednio przygotowana i przeszkolona.
Działanie organizacyjne to także czynne współdziałanie w zakresie promocji zdrowia z
władzami miasta Poznania, województwa wielkopolskiego oraz całego kraju. Jest to tym
bardziej ważne, że promocja zdrowia to jedna z podstaw nowoczesnego podejścia do aspektu
zdrowia i współczesnej medycyny. Bogate doświadczenie pracowników Wydziału winno być
możliwie szeroko wykorzystane dla dobra mieszkańców – między innymi przez wspieranie
takich inicjatyw jak „Poznań stawia na zdrowie” oraz współtworzenie nowych, równie
ważnych projektów wykorzystując nowoczesne motto miasta „Poznań – know how”.
10