Obywatelstwo - cd niewyświetlonej prezentacji

Prof. dr hab. Robert Grzeszczak
Katedra Prawa Europejskiego
Instytut Prawa Międzynarodowego
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Warszawski
Teorie obywatelstwa
Obywatelstwo w europejskiej przestrzeni prawnej - perspektywa prawna
Obywatelstwo - cd niewyświetlonej prezentacji
Obywatelstwo Unii (1)
temat: Swobodny przepływ osób – Obywatel Unii – Wyroki skazujące – Decyzja o wydaleniu
z terytorium – Nadrzędne względy bezpieczeństwa publicznego
Wyrok w sprawie C-145/08; Tsakouridis z 23.11.2010 r.:
Pan Tsakouridis, urodzony w 1978 r. w Niemczech, obywatel grecki, mieszkał w Niemczech
i tam również zdobył wykształcenie. Od października 2001 r. posiada pozwolenie na pobyt na
czas nieokreślony na terytorium Niemiec. W 1998 r. został skazany na grzywny w za
posiadanie niedozwolonego przedmiotu, w 1999 r. za ciężkie uszkodzenie ciała oraz w 2000 r.
i w 2002 r. za wymuszenie w zbiegu z umyślnym uszkodzeniem ciała. Od marca 2004 r. – z
przerwami - prowadził na Rodos stoisko gastronomiczne. W 2005 r. sąd rejonowy
w Stuttgarcie wydał przeciwko niemu międzynarodowy nakaz aresztowania. W listopadzie
2006 r. P. Tsakouridis został zatrzymany na Rodos, a następnie przewieziony do Niemiec.
Wyrok w sprawie C-145/08; Tsakouridis
z 23.11.2010 r. (2):
Wyrokiem sądu krajowego w Stuttgarcie z sierpnia 2007 r. P. Tsakouridis został skazany za
niedozwolony handel znaczną ilością środków odurzających w grupie przestępczej w ośmiu
przypadkach na łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze 6 lat i 6 miesięcy.
Aktualnie przebywa on na zwolnieniu warunkowym. Zarząd miasta Stuttgart stwierdził utratę
prawa P. Tsakouridisa do wjazdu i pobytu w Niemczech i zapowiedział wydalenie go
z terytorium Niemiec do Grecji. Ponieważ wymierzona kara przekroczyła próg minimalnego
pięcioletniego wymiaru kary pozbawienia wolności, Regierungspräsidium Stuttgart stwierdził,
iż zachodzą nadrzędne względy bezpieczeństwa publicznego uzasadniające decyzję
o wydaleniu.
Wyrok w sprawie C-145/08; Tsakouridis
z 23.11.2010 r. (3):
Verwaltungsgerichtshof Baden-Württemberg rozpoznający apelację landu
Baden-Württemberg od wyroku, którym stwierdzono nieważność decyzji Regierungspräsidium
Stuttgart zwrócił się do Trybunału o wyjaśnienie warunków przyznania ochrony przed
wydaleniem na mocy przepisów dyrektywy 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii
i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw
członkowskich.
Dyrektywa stanowi m.in., że decyzja o wydaleniu podjęta w stosunku do obywatela Unii, który
zamieszkiwał w przyjmującym państwie członkowskim przez poprzednie dziesięć lat, może
być uzasadniona wyłącznie nadrzędnymi względami bezpieczeństwa publicznego.
obywatelstwo unijne wolność przemieszczania się
TSUE z 22 maja 2012 r. (C 348/09) stwierdził, że popełnienie przestępstwa zaliczanego do
szczególnie poważnych dziedzin przestępczości wymienionych w Traktacie o Funkcjonowaniu
Unii Europejskiej (art. 83 ust. 1) mogą uzasadniać wydalenie obywatela Unii, pomimo, iż
mieszkał w przyjmującym państwie członkowskim przez okres dłuższy niż dziesięć lat.
Trybunał zaznaczył jednak, że przed podjęciem decyzji o wydaleniu, państwo przyjmujące
powinno uwzględnić w szczególności długość pobytu danej osoby na jego terytorium, jej wiek,
stan zdrowia, sytuację rodzinną i ekonomiczną, integrację społeczną i kulturalną oraz stopień
więzi z krajem pochodzenia (art. 28 ust. 1 Dyrektywy nr 2004/38/WE)
Wyrok w sprawie C-208/09; Sayn-Wittgenstein (DE-1); wyrok z 2010-10-14
Po zakończeniu pierwszej wojny światowej zarówno Niemcy jak i Austria przekształciły się w
republiki, w których zniesiono szlachectwo, a także wszelkie przywileje i tytuły z nim
związane. Od tamtej pory na mocy przepisów o charakterze konstytucyjnym sprzeczne z
prawem stało się używanie przez obywateli austriackich jakichkolwiek tytułów szlacheckich, a
zakaz ten rozciągnięty został na stanowiące część nazwiska takie przedimki jak „von” oraz
„zu”. Z kolei w Niemczech nadane dotychczas tytuły, pomimo pozbawienia ich
dotychczasowego znaczenia, stały się częścią nazwiska rodowego przekazywanego wszystkim
dzieciom, przy czym w zależności od płci dziecka podlegały wariacjom, przybierając formę
męską albo żeńską jak na przykład Fürst (książę) i Fürstin (księżna).
Wyrok w sprawie C-208/09; Sayn-Wittgenstein (DE-2)
Ilonka Sayn-Wittgenstein jest obywatelką austriacką, urodzoną w 1944 r. we Wiedniu jako
Ilonka Kerekes. W październiku 1991 r., kiedy nastąpiło jej formalne przysposobienie przez
obywatela niemieckiego, Lothara Fürst von Sayn-Wittgenstein, została ona wpisana do akt pod
nazwiskiem „Havel, z domu Kerekes”. W związku z jej wnioskiem do władz we Wiedniu o
zarejestrowanie tej nowej tożsamości, sąd opiekuńczy orzekł, że z chwilą przysposobienia jej
nazwisko rodowe otrzymuje brzmienie „Fürstin von Sayn-Wittgenstein”, będące żeńską formą
nazwiska przysposabiającego. Następnie władze wiedeńskie wydały jej świadectwo urodzenia
na nazwisko Ilonka Fürstin von Sayn-Wittgenstein.
W 2003 r. austriacki trybunał konstytucyjny wydał wyrok w sprawie o podobnych
okolicznościach faktycznych do sprawy I. Sayn-Wittgenstein. Orzekł on, że zgodnie z ustawą o
zniesieniu szlachectwa niedopuszczalne jest przekazanie obywatelowi austriackiemu, w drodze
przysposobienia przez obywatela niemieckiego, nazwiska zawierającego były tytuł szlachecki.
Wyrok ten potwierdził również dotychczasową linię orzeczniczą, zgodnie z którą w
przeciwieństwie do prawa niemieckiego prawo austriackie nie zezwala na formułowanie
nazwisk męskich i żeńskich na podstawie różnych reguł.
Wyrok w sprawie C-208/09; Sayn-Wittgenstein (DE-3)
Po wydaniu tego wyroku władze prowadzące akta stanu cywilnego we Wiedniu doszły do
wniosku, że wpis dotyczący I. Sayn-Wittgenstein w księdze urodzeń jest nieprawidłowy. W
2007 r. poinformowano zainteresowaną o planowanym sprostowaniu zapisu jej nazwiska w
księdze urodzeń i nadanie mu formy „Sayn-Wittgenstein”. Pomimo jej sprzeciwu stanowisko to
zostało utrzymane.
W ramach rozpoznawania wniesionego przez I. Sayn-Wittgenstein odwołania od decyzji
administracyjnych austriacki najwyższy sąd administracyjny, który skierował do Trybunału
Sprawiedliwości pytanie prejudycjalne w omawianej sprawie, zmierza do ustalenia czy
uregulowanie austriackie, na podstawie którego właściwe organy odmówiły uznania nazwiska
(dorosłego) przysposobionego, jest zgodne z przysługującym obywatelom Unii prawem do
swobodnego przemieszczania się i pobytu.
Orzeczenie: Nerkowska przeciwko ZUS
Wydano: 2008-07-21; Sygnatura: C 499/06
http://www.prawaczlowieka.edu.pl/index.php?dzial=komentarze&komentarz=5f1cd7c3fb68ae7
c679f8c33966610670d32ff1e-c0
Wyrok TSUE z 2.3.2010 r. w sprawie C 135/08, Janko Rottmann przeciwko Freistaat
Bayern
Trybunał orzekł, że prawo Unii, a konkretnie art. 17 TWE (obecnie art. 20 TFUE) nie stoi na
przeszkodzie temu, aby państwo członkowskie cofnęło obywatelowi UE nabyte przez nadanie
obywatelstwo tego państwa, jeżeli zostało ono uzyskane na skutek podstępu, pod warunkiem,
że taka decyzja o cofnięciu obywatelstwa przestrzega zasady proporcjonalności.
TSUE: zarówno państwo naturalizujące jak i państwo oryginalnego obywatelstwa musi brać
pod uwagę (w warunkach członkostwa w UE) prawo unijne!!
Wyrok w sprawie Stefan Grunkin z 14.10.2008 (C 353/06)
Prawo rodzinne niemieckie – podwójne nazwisko – Dania i Niemcy – zmiana prawa
niemieckiego
Wyrok w sprawie C-85/96 Martínez Sala (1)
M. Martínez Sala, obywatelka hiszpańska, od 1968 r. zamieszkała w Niemczech, wykonywała
tam od 1976 r. do 1986 r. z przerwami pracę najemną, a następnie była zatrudniona przez
miesiąc w 1989 r., odtąd korzystała z pomocy społecznej. Do 1984 r., w zasadzie bez dłuższych
przerw, M. Sala otrzymywała od właściwych organów kolejne pozwolenia na pobyt. Po tej dacie
otrzymywała wyłącznie zaświadczenia, że ubiegała się o przedłużenie pozwolenia na pobyt.
M. Sala nie mogła być wydalona ze względu na ochronę Europejskiej konwencji o pomocy
społecznej i medycznej z 11.12.1953 r.
W 1993 r. M. Sala wystąpiła o przyznanie zasiłku wychowawczego. Wniosek został oddalony ze
względu na to, że zainteresowana nie posiadała ani niemieckiego obywatelstwa, ani
pozwolenia na pobyt.
Wyrok w sprawie C-85/96 Martínez Sala (2)
Trybunał rozważył najpierw możliwość orzeczenia sprawy na podstawie swobody przepływu
pracowników.
W kwestii objęcia sprawy zakresem przedmiotowym traktatu, powołując się na swe
wcześniejsze wyroki, stwierdził, iż zasiłek wychowawczy wchodzi w zakres stosowania ratione
materiae prawa unijnego jako świadczenie rodzinne w rozumieniu art. 4 ust. 1 lit. h)
rozporządzenia nr 1408/71 oraz jako przywilej socjalny w rozumieniu art. 7 ust. 2
rozporządzenia nr 1612/68. Ze względu jednak na niewystarczające informacje co do istotnych
elementów stanu faktycznego, Trybunał kwestię stosowania art. 45 TFUE pozostawił sądowi
krajowemu.
Wyrok w sprawie C-85/96 Martínez Sala (3)
Mimo braku możliwości stosowania zakazu dyskryminacji pracowników, Trybunał przeszedł
do rozważenia kwestii, czy zaskarżony środek ma charakter dyskryminacyjny, wskutek
czego zakazany na mocy ogólnego zakazu dyskryminacji ze względu na przynależność
państwową (art. 18 TFUE).
Wg.TS przesłanka okazania karty pobytu nadaje temu dokumentowi charakter konstytutywny,
co sprzeczne jest z utrwalonym orzecznictwem traktującym kartę jako dokument o
charakterze deklaratoryjnym. Ponieważ obywatele Niemiec nie są zobowiązani do okazania
żadnego dokumentu tego rodzaju, wymóg powyższy prowadzi do nierównego traktowania. W
rezultacie „w zakresie stosowania postanowień traktatowych oraz wobec braku jakiegokolwiek
uzasadnienia takie nierówne traktowanie stanowi dyskryminację, zakazaną na podstawie
traktatu - np wyrok w sprawie C-357/89 Raulin, pkt 36.
Przyszłość obywatelstwa UE i państw członkowskich w UE ...
Wspólny standard prawny naturalizacji w UE
Rozszerzenie praw obywatela UE na stałych rezydentów unijnych
„obywatelstwo socjalne UE”
Kształtowanie „tożsamości europejskiej” – co wpisuje się w proces przekształcania się UE od
oragnizacji państw do organizacji obywateli!
Wyłączność inicjatywy ustawodawczej KE po TL
TL potwierdza expressis verbis (nowość) dotychczasową zasadę wyłączności inicjatywy
legislacyjnej KE, która była rozproszona w TWE i rekonstruowano ją w oparciu o poszczególne
przepisy.
Art. 17 ust. 2 TUE: Akty ustawodawcze mogą być przyjęte tylko na wniosek KE, jeśli traktaty
nie stanowią inaczej (pozostałe akty przyjmowane na wniosek KE, jeśli traktaty tak stanowią).
Inicjatywa obywatelska
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 211/2011z dnia 16
lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2011:065:0001:0022:PL:PDF
Inicjatywa obywatelska (art. 11 ust. 4 TUE)
Rozporządzenie PE i Rady ww sprawie wchodzi wżycie w 2014 r.
By wniosek był ważny i w ogóle nadawał się do rozpatrzenia przez KE, będzie musiał uzyskać
poparcie co najmniej jednego miliona obywateli z co najmniej jednej trzeciej państw
członkowskich.
Przy tym nie wystarczą np. dwa podpisy z Polski i dwa z innego kraju, a przytłaczająca
większość np. z Wielkiej Brytanii.
W przypadku każdego z państw członkowskich wyznaczono konieczną minimalną liczbę
podpisów, mnożąc liczbę członków Parlamentu Europejskiego z tego państwa przez
współczynnik 750. W przypadku Polski (50 europosłów) jest to więc 37,5 tys.
Organizatorzy będą dysponować rokiem na zebranie koniecznych podpisów.
Inicjatywa obywatelska
Założenie komitetu obywatelskiego
Aby wystąpić z europejską inicjatywą obywatelską należy założyć komitet obywatelski liczący
przynajmniej 7 obywateli UE zamieszkałych w 7 różnych państwach członkowskich.
Rejestracja inicjatywy obywatelskiej w portalu Komisji
Komitet przedkłada swoją propozycję Komisji Europejskiej, która ma 2 miesiące na podjęcie
decyzji o rejestracji inicjatywy na swoim portalu
Inicjatywa obywatelska
Certyfikacja systemu gromadzenia deklaracji on-line
W tym samym czasie organizatorzy mogą zwrócić się do krajowego organu odpowiedzialnego
za certyfikację systemów gromadzenia deklaracji on-line z prośbą o poświadczenie zgodności
systemu zwymogami bezpieczeństwa. Organ krajowy ma 1 miesiąc na udzielenie odpowiedzi.
Gromadzenie deklaracji poparcia
Dopiero po zarejestrowaniu inicjatywy przez Komisję można rozpocząć zbieranie deklaracje
poparcia. Deklaracje można zbierać w formie papierowej lub on-line. Komitet obywatelski ma
rok czasu na zgromadzenie 1 miliona deklaracji.
Inicjatywa obywatelska
Poświadczenie ważności deklaracji poparcia
Po zakończeniu gromadzenia podpisów popierających należy zwrócić się do krajowego organu
odpowiedzialnego za weryfikację deklaracji poparć z prośbą o stwierdzenie ich ważności.
Instytucja krajowa ma 3 miesiące na poświadczenie liczby ważnych deklaracji.
Przedłożenie inicjatywy obywatelskiej Komisji
Po otrzymaniu certyfikatu potwierdzającego zebranie minimalnej liczby poparć można
przedłożyć inicjatywę Komisji Europejskiej do rozpatrzenia. Po dokładnym przeanalizowaniu
inicjatywy, Komisja przedstawi oficjalne stanowisko (w ciągu 3 miesięcy), w którym nakreśli
wnioski dotyczące danej inicjatywy, ewentualne dalsze działania, jak również zdecyduje czy
zamierza podjąć działania w tej kwestii.
Cz. II:
Zasada niedyskryminacji
zakaz zróżnicowanego traktowania podmiotów znajdujących się w takiej samej (czy
podobnej) sytuacji, jeśli to zróżnicowanie jest arbitralne i nieuzasadnione
zasada nie ma zastosowania w przypadkach, gdy różne (dyskryminujące) traktowanie, jest
uzasadnione ze względu na obiektywne kryteria
Dyskryminacja jawna (bezpośrednia)
akt prawny wyraźnie odwołuje się do „zakazanego” kryterium zróżnicowania
np. 293/83 Gravier
Przepisy belgijskie wymagały od zagranicznych studentów wniesienia opłaty rejestracyjnej
Dyskryminacja ukryta (pośrednia)
akt prawny zawiera kryterium z pozoru neutralne, faktycznie jednak powoduje
dyskryminację, również jeśli taki skutek był niezamierzony
C-175/88 Biehl
luksemburskie przepisy podatkowe przewidują, że osoby zamieszkałe w Luksemburgu tylko
przez cześć roku nie mają prawa do zwrotu nadpłaconego podatku dochodowego; dotyka to
głównie obywateli innych państw czł.
Dyskryminacja odwrotna
P.czł. przyznają swoim obywatelom mniej korzystne traktowanie; dopuszczalna w
obszarach nie wchodzących w zakres prawa UE „w sytuacjach czysto wewnętrznych”
Obywatel PCz, który nie skorzystał ze swobody przemieszczania się w UE znajduje się w
gorszej sytuacji, ponieważ nie może się powołać na prawo Unii, podczas gdy obywatel innego
PCz w takich samych okolicznościach może to zrobić
C-212/06 Gouvernement de la Communauté française, Gouvernement wallon przeciwko
Gouvernement flamand
Rząd flamandzki – ubezpieczenie zdrowotne dla osób pracujących i zamieszkujących w
regionie flamandzkim lub dwujęzycznym regionie Brukseli; TS – stanowi to ograniczenie,
zniechęca obywateli UE do migrowania, obywatel UE musi mieć takie same prawa bez względu
na to gdzie zamieszkuje, z wyj. obywateli belgijskich zamieszkujących w Belgii w regionie
francusko lub niemiecko-języcznym, którzy nigdy nie skorzystali ze swobód przepływu
W efekcie
Obywatel UE, korzystający z praw do swobodnego przepływu, może powoływać się na pełny
zakres praw podstawowych chronionych prawem Unii Europejskiej
ale
•
Fikcyjne powiązania ze swobodami – spr. Carpenter
•
Odwrotna dyskryminacja
•
Przypadkowość rozwiązań
Zakaz d. przewidziany w TFUE
•
art. 18 TFUE – zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność
państwową
•
art. 19 TFUE – inne podstawy np. orientacja seksualna, wiek,
niepełnosprawność
•
art. 157 TFUE – dyskryminacja ze wzgl. na płeć
•
odmiany zawiera np. 110 TFUE (dyskryminacja podatkowa), artykuły
34-35 TFUE (towary), 45 TFUE (pracownicy), art. 49 TFUE
(zakładanie przedsiębiorstw), 56 TFUE (usługi), art. 63 TFUE
(kapitał)
Prawa podstawowe w UE
44/79 Hauer
“Prawa zasadnicze stanowią cześć składową ogólnych zasad prawa, których przestrzeganie
zapewnia Trybunał. Gwarantując te prawa, Trybunał ma obowiązek czerpać inspiracje z
tradycji konstytucyjnej wspólnej wszystkim państwom członkowskim, a tym samym
środki, które są niezgodne z prawami zasadniczymi uznanymi przez konstytucje tych państw,
nie mogą być zaakceptowane we Wspólnocie”.
Kontekst historyczny KPP
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji po raz pierwszy uroczyście ogłosili
Kartę w przeddzień szczytu Rady Europejskiej w Nicei 7 grudnia 2000 r.
Ogłoszenie tej karty w roku 2000 było jednak zobowiązaniem politycznym
Podczas prac Konwentu europejskiego i konferencji międzyrządowej (2003-2004) Kartę
zmieniono – w szczególności przepisy ogólne – w celu nadania jej prawnie wiążącego
charakteru. Zmiany te potwierdzono na szczycie Rady Europejskiej w czerwcu 2007 r. podczas
negocjacji mandatu konferencji międzyrządowej (TL)
Traktat z Lizbony
Zakres stosowania KPP jest obwarowany trzema zastrzeżeniami wskazanymi w art. 6 ust. 1
TUE:
– Karta nie rozszerza kompetencji UE określonych w traktatach (patrz również deklaracja
nr 1),
- prawa podstawowe zawarte w Karcie muszą być interpretowane zgodnie z
postanowieniami jej Tytułu VII (patrz dalej),
– interpretacja postanowień KPP musi być zgodna z postanowieniami EKPCz (służą
temu przede wszystkim załączone do Karty Wyjaśnienia).
Artykuł 51 KPP
Zakres
1.
Postanowienia niniejszej Karty mają zastosowanie do instytucji i organów Unii z
właściwym uwzględnieniem zasady pomocniczości oraz do Państw Członkowskich
wyłącznie w zakresie, w jakim stosują one prawo Unii. Państwa te zatem szanują prawa,
przestrzegają zasad i popierają ich stosowanie zgodnie ze swymi kompetencjami.
2. Niniejsza Karta nie ustanawia żadnej nowej kompetencji ani zadania dla WspUnii,
ani nie zmienia kompetencji i zadań określonych w Traktatach.
Art. 51 (a wcześniej o tym ETS)
ETS potwierdził zapis art. 51 KPP m.in. w orzeczeniu z 2000 r. w następujący sposób:
„ … Ponadto należy pamiętać, że wymogi wynikające z ochrony praw podstawowych w
ramach wspólnotowego porządku prawnego są wiążące także dla Państw Członkowskich, gdy
wykonują one regulacje wspólnotowe...” (wyrok z dnia 13 kwietnia 2000 r. w sprawie C-292/97,
Rec. 2000, s. I-2737, pkt 37).
Artykuł 52 KPP
Zakres praw gwarantowanych
1.
Wszelkie ograniczenia w korzystaniu z praw i wolności uznanych w niniejszej Karcie
muszą być przewidziane ustawą i szanować istotę tych praw i wolności. Z
zastrzeżeniem zasady proporcjonalności, ograniczenia mogą być wprowadzone
wyłącznie wtedy, gdy są konieczne i rzeczywiście realizują cele interesu ogólnego
uznawane przez Unię lub wynikają z potrzeby ochrony praw i wolności innych osób.
2. Prawa uznane w niniejszej Karcie, których podstawą są Traktaty, są wykonywane na
warunkach i w granicach określonych w tych Traktatach.
3. W zakresie, w jakim niniejsza Karta zawiera prawa, które odpowiadają prawom
zagwarantowanym w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych
wolności, ich znaczenie i zakres są takie same jak praw ustanowionych przez tę
Konwencję. Niniejsze postanowienie nie stanowi przeszkody, aby prawo Unii
zapewniało szerszą ochronę.
Artykuł 53 KPP
Poziom ochrony
Żadne z postanowień niniejszej Karty nie będzie interpretowane jako ograniczające lub
podważające prawa człowieka i podstawowe wolności uznane, we właściwych im obszarach
zastosowania, przez prawo Unii i prawo międzynarodowe oraz umowy międzynarodowe,
których Unia lub wszystkie Państwa Członkowskie są stronami, łącznie z europejską
Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz przez konstytucje
Państw Członkowskich.
Artykuł 54 KPP
Zakaz nadużycia praw
Żadne z postanowień niniejszej Karty nie będzie interpretowane jako przyznające prawo do
podejmowania jakiejkolwiek działalności lub dokonywania jakichkolwiek aktu zmierzającego
do zniweczenia któregokolwiek z praw i którejkolwiek z wolności uznanych w niniejszej Karcie
lub ich ograniczenia w większym stopniu, aniżeli jest to w niej przewidziane.
Postanowienia art. 6 ust. 1 TUE, Deklaracji nr 1 oraz postanowienia Tytułu VII Karty określają
zatem zakres jej stosowania
Niezależnie jednak od tego, niektóre państwa członkowskie, ze względu na wrażliwość
niektórych dziedzin, do których odnoszą się prawa podstawowe, dodatkowo odniosły się do
zakresu stosowania KPP:
Polska zgłosiła (już podczas uzgadniania mandatu Konferencji Międzyrządowej) Deklarację nr
61, zastrzegającą kompetencję państw członkowskich do stanowienia prawa „w zakresie
moralności publicznej, prawa rodzinnego, a także ochrony godności ludzkiej i poszanowania
fizycznej i moralnej integralności człowieka”,
Czechy – bezpośrednio przed podpisaniem TL – dołączyły do Aktu Końcowego Konferencji
Międzyrządowej Deklarację nr 53, w której CZ. przedstawiają swoje rozumienie zasad
obowiązywania KPP. Jest to w znacznej mierze przypomnienie końcowych postanowień tekstu
samej KPP.
Dodatkowo szefowie państw i rządów uzgodnili, że w przyszłości prot. UK-PL obejmie również
Czechy: tak w konkluzjach Rady Europejskiej z dnia 29 i 30 października 2009 r.
wskazano, że protokół nr 30 ma zastosowanie do Republiki Czeskiej.
Dodatkowo:
Ponadto trzy inne teksty przyjęte na konferencji międzyrządowej w 2007 r. odnoszące się do
karty, to:
•
protokół nr 7 w sprawie stosowania karty do Polski i UK
•
deklaracja Polski nr 51 w sprawie karty
•
deklaracja Polski dotycząca Protokołu w sprawie stosowania karty w odniesieniu do
Polski i UK.
Szczególne zasady uzgodnione ze Zjednoczonym Królestwem i z Polską pozwoliły
zachować prawnie wiążący charakter karty oraz zapewnić jej pełne stosowanie w pozostałych
25 (de facto 24) państwach członkowskich
UK i Polska
zastrzeżenia Wielkiej Brytanii wobec KPP, wynikające ze specyfiki jej systemu prawnego,
znalazły wyraz w specjalnym protokole, którego moc została rozciągnięta także na Polskę,
przy czym Polska złożyła jednostronną Deklarację nr 62 odnoszącą się do art. 1 ust. 2
protokołu (który ogranicza stosowanie Tytułu IV Karty), w której stwierdzono, że Polska „ze
względu na tradycję ruchu społecznego „Solidarność” i jego znaczący wkład w walkę o prawa
społeczne i pracownicze, w pełni szanuje prawa społeczne i pracownicze ustanowione prawem
Unii Europejskiej, w szczególności prawa potwierdzone w tytule IV” KPP.
Protokół
Artykuł 1
1.
Karta nie rozszerza możliwości Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ani
żadnego sądu lub trybunału Polski lub Zjedn. Królestwa do uznania, że przepisy
ustawowe, wykonawcze lub administracyjne, praktyki lub działania administracyjne
Polski lub Zjedn. Królestwa są niezgodne z podstawowymi prawami, wolnościami i
zasadami, które są w niej potwierdzone.
2. W szczególności i w celu uniknięcia wątpliwości nic, co zawarte jest w tytule IV Karty
nie stwarza praw, które mogą być dochodzone na drodze sądowej, mających
zastosowanie do Polski lub Zjednoczonego Królestwa, z wyjątkiem przypadków gdy
Polska lub Zjednoczone Królestwo przewidziały takie prawa w swoim prawie krajowym.
Art. 2
Jeśli dane postanowienie Karty odnosi się do krajowych praktyk i praw krajowych, ma ono
zastosowanie do Polski lub Zjednoczonego Królestwa wyłącznie w zakresie, w jakim prawa i
zasady zawarte w tym postanowieniu są uznawane przez prawo lub praktyki Polski lub UK.