dr hab. Elżbieta Kucharska-Dreiß Funkcje Biogram naukowy
Transkrypt
dr hab. Elżbieta Kucharska-Dreiß Funkcje Biogram naukowy
dr hab. Elżbieta Kucharska-Dreiß adiunkt w Zakładzie Lingwistyki Stosowanej Funkcje • 1994–2001: opiekun naukowy z ramienia Uniwersytetu Wrocławskiego nad Sekcją Język Niemiecki Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Kaliszu • 1997–2001: opiekun naukowy z ramienia Uniwersytetu Wrocławskiego nad Sekcją Język Niemiecki Nauczycielskiego Kolegium Języków Obcych w Jeleniej Górze • 1996–1999: kierownik Zaocznego Studium Filologii Germańskiej (Uniwersytet Wrocławski, Wydział Filologiczny) Biogram naukowy • 1986–1991: studia magisterskie w zakresie filologii germańskiej (specjalność nauczycielska) na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego • 15.05.1991: magister filologii germańskiej – tytuł uzyskany w Uniwersytecie Wrocławskim (Wydział Filologiczny); praca magisterska pt. „Anrede und Anschrift im Bereich drei ausgewählter Konfessionen: der evangelischen, der orthodoxen und der jüdischen. Eine soziolinguistische Konfrontativstudie“, napisana pod kierunkiem doc. dra hab. Eugeniusza Tomiczka • 11.10.1994: doktor nauk humanistycznych (językoznawstwo niemieckie) – stopień nadany uchwałą Rady Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „Zum Anredegebrauch in der deutschen und polnischen Epistolographie. Eine diachrone konfrontative Studie“. Promotor w przewodzie doktorskim: dr hab. Eugeniusz Tomiczek, prof. nadzw. Uwr. Recenzenci w przewodzie doktorskim: prof. dr Ulrich Engel; dr hab. Gabriela Koniuszaniec, prof. nadzw. UAM; dr hab. Krzysztof Janikowski, prof. nadzw. UWr. • 1991–1994: asystent w Instytucie Filologii Germańskiej (Zakład Lingwistyki Stosowanej) Uniwersytetu Wrocławskiego • od 1994: adiunkt w Instytucie Filologii Germańskiej (Zakład Lingwistyki Stosowanej) Uniwersytetu Wrocławskiego • 26.03.2015 doktor habilitowany nauk teologicznych w zakresie teologii praktycznej – stopień nadany uchwałą Rady Wydziału Teologicznego Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie; rozprawa habilitacyjna: Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2013): Der gepredigte Gott, linguistisch gesehen. Gottesbilder im Vergleich (= Theolinguistica 6). Insingen: Akademische Verlagsoffizin Bauer & Raspe, Edition Schneider & Weigel. 256 s.; wydanie drugie, poprawione 2014. Zainteresowania naukowe podstawowy przedmiot badań naukowych: • język religijny jako odmiana języka ogólnego, w tym: ogólne aspekty języka religijnego, język kazań i homilii, stosowanie form adresatywnych w komunikacji religijnej, procesy przenikania leksyki ze sfery profanum do sfery sacrum i odwrotnie Pozostałe zainteresowania badawcze: • wybrane aspekty polskiej i niemieckiej grzeczności językowej • użycie form adresatywnych (w ujęciu historycznym) • historia Wrocławia – ze szczególnym uwzględnieniem wybitnych postaci, zasłużonych dla rozwoju kontaktów polsko-niemieckich • dydaktyka nauczania języka obcego Projekty badawcze bieżące • współkierowanie (wraz z prof. dr hab. Albrechtem Greule) międzynarodowym zespołem badawczym Internationaler Arbeitskreis „Theolinguistik“, który zajmuje się analizą wybranych aspektów języka religijnego (tzn. języka służącego komunikacji w węższym lub szerszym kontekście religijnym); aktualne informacje o realizowanych projektach badawczych, o terminach posiedzeń zespołu oraz o dotychczasowych publikacjach w serii wydawniczej „Theolinguistica“ dostępne są online pod adresami: www.theolinguistik.net i www. theolinguistik.de • udział w projekcie „Handbuch ‚Sprache in der Religion‘“, koordynowanym przez Alexandra Lascha (Uniwersytet Kiel) i Wolfa-Andreasa Lieberta (Uniwersytet Koblenz); publikacja ukaże się w r. 2015 jako tom 18 serii Hanbuchreihe „Sprachwissen“ (red. Ekkehard Felder / Andreas Gardt) w wydawnictwie de Gruyter (Berlin, Boston) Stypendia, pobyty badawcze, wyróżnienia a) stypendia • Institut für Deutsche Sprache in Mannheim (Niemcy), październik 1991 – luty 1992, stypendium naukowe Deutscher Akademischer Austauschdienst • Institut für Deutsche Sprache in Mannheim (Niemcy), październik 1996 – marzec 1997, stypendium naukowe Konferencji Niemieckich Akademii Nauk (Konferenz der Deutschen Akademien der Wissenschaften) sfinansowane przez Volkswagenstiftung • Institut für Deutsche Sprache in Mannheim (Niemcy), luty 1998 – marzec 1998, stypendium naukowe Konferencji Niemieckich Akademii Nauk (Konferenz der Deutschen Akademien der Wissenschaften) sfinansowane przez Volkswagenstiftung • Institut für Deutsche Sprache in Mannheim (Niemcy), październik 2001 – wrzesień 2002, stypendium naukowe Katholischer Akademischer Ausländer-Dienst b) nargrody i wyróżnienia • dyplom ukończenia studiów magisterkich z wyróżnieniem (13.09.1991) • nagroda rektorska Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego (01.11.1994) za osiągnięcia dydaktyczne uzyskane w 1993 roku • nagroda rektorska Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego (28.12.1995) za pracę doktorską „Zum Anredegebrauch in der deutschen und polnischen Epistolographie. Eine diachrone konfrontative Studie“ • nagroda rektorska Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego (15.11.1998) za osiągnięcia dydaktyczne i organizacyjne uzyskane w 1997 roku • nagroda rektorska Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego (15.11.2001) za osiągnięcia naukowe uzyskane w 2000 roku Działalność popularyzatorska, wykłady gościnne • „Deutsche und polnische Gottesbilder im Vergleich“ – wykład wygłoszony na zaproszenie Katholischer Frauenbund Lorsch (Niemcy), Lorsch 11 czerwca 2002 • „‚Proszę Księdza, Księże Pastorze, Panie Rabinie ...‘ Sposoby zwracania się do osób duchownych w Polsce“ – wykład wygłoszony wspólnie z prof. • • • • • • dr hab. Elżbietą Umińską-Tytoń (Uniwersytet Łódzki) na posiedzeniu Komisji Teologicznej Polskiej Rady Ekumenicznej, Warszawa 8 maja 2007 „Mensch und Gott in deutschen und polnischen Predigten der Gegenwart“ – wykład wygłoszony w ramach cyklu wykładów „Slawistik am Montag“, Humboldt-Universität zu Berlin 9 lipca 2007 „‚Wielebny, Przewielebny, Najprzewielebniejszy ...‘ Sposoby zwracania się do osób duchownych w Polsce“ – wykład wygłoszony wspólnie z prof. dr hab. Elżbietą Umińską-Tytoń (Uniwersytet Łódzki) na posiedzeniu Komisji Językowej WTN, Wrocław 27 listopada 2007 „Von der ‚Gnädigen Frau‘ bis zum ‚sanften Tod‘ – ‚Gnade‘ im alltäglichen Sprachgebrauch“ – wykład wygłoszony na zaproszenie Ewangelickiej Akademii Loccum (Niemcy), Loccum 10–12 czerwca 2009 warsztaty z zakresu czytania dawnego pisma niemieckiego (z elementami kaligrafii) przeprowadzone podczas VI Festiwalu Nauki w LO Towarzystwa Szkolnego im. M. Reja w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała 15 marca 2010 warsztaty z zakresu czytania dawnego pisma niemieckiego (z elementami kaligrafii) przeprowadzone w IFG dla uczniów ZSO z Bystrzycy Kłodzkiej, Wrocław 20 kwietnia 2011 warsztaty z zakresu czytania dawnego pisma niemieckiego (z elementami kaligrafii) przeprowadzone w IFG dla uczniów ZSO z Bystrzycy Kłodzkiej, Wrocław 26 marca 2015 Działalność organizacyjna • współorganizator konferencji: Polsko-niemiecka konferencja „Didaktik des Deutschen als Fremdsprache. 2. Deutsch-polnische Nachwuchskonferenz zur Glottodidaktik, 14.–17. Mai 1998 in Karpacz“ • współorganizator konferencji: Międzynarodowa konferencja „Wieviel Grammatik brauchen polnische Germanisten?“, Karpacz 1999 • współorganizator konferencji: Międzynarodowa konferencja „Grammatik in Deutschlehrbüchern“, Karpacz 4–7 września 2000 • współkierownik i współmoderator (obok prof. dr Csaby Földesa, Veszprém) „Forum Mittel- und Osteuropa“ podczas międzynarodowego kongresu „Sprache transdisziplinär“, Gesellschaft für Angewandte Linguistik, Passau (Niemcy) 27–29 września 2001 • inicjator i współorganizator międzynarodowych warsztatów retorycznych na Wydziale Teologicznym Papieskiej Akademii Teologicznej, Kraków 27–29 kwietnia 2005 • organizator i moderator sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „GeSuS-Linguistiktage in Wrocław. • • • • • • • • • Ohne Sprachen wäre Europa ein leerer Begriff. Deutsch – eine Sprachenbrücke im vereinten Europa“, Wrocław 2–5 lutego 2006 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Albrechta Greule, Regensburg) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „Bochumer Linguistik-Tage“, Bochum (Niemcy) 12–14 lutego 2007 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Michaela Thiele, Frankfurt/M.) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „Linguistische Treffen in Wrocław. Germanistische Linguistik extra muros – Inspirationen, Aufgaben, Aufforderungen“, Wrocław 12–14 września 2008 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Albrechta Greule) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „GeSuS-Linguistiktage in Jena“, Jena (Niemcy) 24–26 lutego 2009 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Albrechta Greule) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „GeSuS-Linguistiktage in Freiburg“, Freiburg (Niemcy) 2–4 lutego 2010 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Rudolfa Hoberga, Berlin) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „Linguistische Treffen in Wrocław. Germanistische Linguistik im interdisziplinären Gefüge“, Wrocław 16–18 września 2010 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Albrecha Greule) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „GeSuS-Linguistiktage in Prag“, Praga (Czechy) 26–28 maja 2011 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Jörga Meiera, Klagenfurt) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „GeSus-Linguistiktage in Budapest. Dynamik der Sprache(n) und der Disziplinen“, Budapest (Węgry) 7–9 czerwca 2012 organizator i współmoderator (obok prof. dr hab. Albrechta Greule) sekcji „Theolinguistik“ w ramach międzynarodowej konferencji „GeSuS-Linguistik- und Literaturtage in Banská Bystrica“, Banská Bystrica (Słowacja) 23–25 czerwca 2014 członek komitetu organizacyjnego konferencji „V. Linguistische Treffen in Wrocław. Phrasenstrukturen und -interpretationen im Gebrauch”, Wrocław 25–27 września 2014 Członkostwo w towarzystwach naukowych • Stowarzyszenie Germanistów Polskich od 1998 • Arbeitsgemeinschaft für Homiletik e.V. (Würzburg/Niemcy) od 1999 • Zespół Języka Religijnego (wcześniej: Komisja Języka Religijnego) Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk od 2001 • Gesellschaft für Sprache und Sprachen (GeSuS) e.V. (Jena/Niemcy) od 2013 Dydaktyka • zajęcia różnego typu (ćwiczenia, proseminaria licencjackie i fakultatywne, wykłady, seminaria magisterskie) z zakresu językoznawstwa (gramatyka-morfologia, gramatyka-składnia, gramatyka kontrastywna, historia języka niemieckiego i paleografia, współczesne dialekty niemieckie, pragmalingwistyka, teolingwistyka) • ćwiczenia z praktycznej znajomości języka niemieckiego (konwersacje, ćwiczenia na rozumienie ze słuchu, czytanie ze zrozumieniem, kurs podręcznikowy, gramatyka praktyczna, fonetyka, ćwiczenia stylistyczne, ćwiczenia tłumaczeniowe) • prace związane z organizacją procesu dydaktycznego (udział w egzaminach wstępnych, udział w egzaminach semestralnych i rocznych, koordynowanie określonych przedmiotów i egzaminów, bieżąca aktualizacja sylabusów przedmiotowych koordynowanych zajęć) Udział w konferencjach naukowych • 2. polnisch-deutsche Sommerakademie, Kraków 15–29 sierpnia 1996; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska): „Von Titulaturen an ganze Kollegia oder Von dem schriftlichen Umgang mit Behörden und Institutionen. Ein Beitrag zum deutsch-polnischen diachronen Sprachvergleich“ • Międzynarodowa konferencja „Aufklärung in Schlesien“, Karpacz 13–26 października 1996; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska): „‚Gnädige Frau!‘ oder Von der Anrede des weiblichen Geschlechts im 18. Jahrhundert“ • Międzynarodowa konferencja „XI. Internationale Deutschlehrertagung“, Amsterdam (Holandia) 4–8 sierpnia 1997; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska): „‚Ein Pole, ein Russe und ein Deutscher sitzen in einem Flugzeug …‘ Der ethnische Witz im DaF-Unterricht“ • Międzynarodowa konferencja „2. Arbeitstreffen Linguistische Pragmatik“, Halle/Saale (Niemcy) 3 marca 1998; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska): „Der biblische Wortschatz in katholischen Predigten von heute. Eine Studie über deutsche und polnische Predigten zum ersten Fastensonntag, Lesejahr B“ • Międzynarodowa konferencja „Style humoru“, Opole – Kamień Śląski 7–9 października 1999; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska / Wiesław Przyczyna): „Czy podczas kazania jest miejsce na (u)śmiech?“ • Międzynarodowa konferencja „Grammatik in Deutschlehrbüchern“, Karpacz 4–7 września 2000; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska): „Polnisches Elementarbuch zum Schul- und Selbstunterricht von Woliński und Schönke (Posen 1861). Eine Lehrbuchpräsentation“ • Międzynarodowe sympozjum „Zusammenleben mit Nachbarn – sprachliche, psychische und soziale Probleme im Dreiländereck“, Zittau (Niemcy) 27–28 kwietnia 2001; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska): „Polnisches Elementarbuch zum Schul- und Selbstunterricht von Woliński und Schönke (Posen 1861). Eine Lehrbuchpräsentation“ • Międzynarodowa konferencja „Język religijny dawniej i dziś“, Gniezno 15–17 kwietnia 2002; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Teolingwistyka – próba popularyzacji terminu“ • Międzynarodowa konferencja „Interkulturelle Kommunikation“, Słubice 8–10 października 2002; wygłoszony referat (Elżbieta KucharskaDreiß): „Deutsche und polnische Gottesbilder im Vergleich. Einblicke“ • Międzynarodowa konferencja „Język religijny dawniej i dziś“, Gniezno 3–5 czerwca 2004; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Nazywanie Boga we współczesnych katolickich kazaniach polskich i niemieckich (Triduum Paschalne i Wielkanoc)“ • Konferencja krajowa „Język katechezy“, Głogów 17–19 listopada 2005; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Wyjaśnianie i uzasadnianie w polskich i niemieckich podręcznikach do nauki religii. Na wybranych przykładach“ • Międzynarodowa konferencja „GeSuS-Linguistiktage in Wrocław. Ohne Sprachen wäre Europa ein leerer Begriff. Deutsch – eine Sprachenbrücke im vereinten Europa“, Wrocław 2–5 lutego 2006; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Mensch und Gott in deutschen und polnischen Predigten der Gegenwart (an ausgewählten Beispielen)“ • Międzynarodowa konferencja „Język religijny dawniej i dziś“, Poznań 24–26 kwietnia 2006; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „‚Miłość’ i ‚grzech’ we współczesnych katolickich kazaniach polskich i niemieckich (na wybranych przykładach)“ • Międzynarodowa konferencja „Bochumer Linguistik-Tage“, Bochum (Niemcy) 12–14 lutego 2007; wygłoszony referat (Elżbieta KucharskaDreiß): „Theolinguistik: Gegenstand – Terminologie – Methoden“ • Międzynarodowa konferencja „GeSuS-Linguistiktage in Kouvola“, Kouvola (Finlandia) 5–7 marca 2008; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Theolinguistik – eine Zwischenbilanz“ • Międzynarodowa konferencja „Linguistische Treffen in Wrocław. Germanistische Linguistik extra muros – Inspirationen, Aufgaben, Aufforderungen“, Wrocław 12–14 września 2008; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Dann begann er zu reden und lehrte sie. Er sagte: … (Mt 5,2–3) – der sprechende Gott in der Predigt“ • Międzynarodowa konferencja „GeSuS-Linguistiktage in Jena“, Jena (Niemcy) 24–26 lutego 2009; wygłoszony referat (Elżbieta KucharskaDreiß): „Ehrwürdiger, hochwürdiger, hochwürdigster ... Anreden der Geistlichen im Christentum, Judentum und Islam“ • Międzynarodowa konferencja „GeSuS-Linguistiktage in Freiburg“, Freiburg (Niemcy) 2–4 lutego 2010; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Von der Gnädigen Frau bis zum sanften Tod – Gnade im alltäglichen Sprachgebrauch“ • Warsztaty „Słownictwo religijne poza językiem religijnym (na zachodniosłowiańskim i niemieckim obszarze językowym) – w poszukiwaniu izoglos kulturowych“, Berlin (Niemcy) 24–25 czerwca 2010; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Gnade – ein Lexem zwischen Sakralisierung und Säkularisierung“ • Międzynarodowa konferencja „Linguistische Treffen in Wrocław. Germanistische Linguistik im interdisziplinären Gefüge“, Wrocław 16– 18 września 2010; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Predigt als Inkulturation der Bibel“ • Międzynarodowa konferencja „GeSuS-Linguistiktage in Prag“, Praga (Czechy) 26–28 maja 2011; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska/ Dreiß): „Gottesbilder auf den Stufen des menschlichen Bewusstseins“ • Warsztaty „Wortsemantik im Spannungsfeld zwischen Säkularisierung und (Re)Sakralisierung der öffentlichen Diskurse – Deutsch, Polnisch, Slowakisch, Tschechisch“, Berlin (Niemcy) 4–7 października 2011; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Deutsche Kirchenlieder: Originaltexte – Umdichtungen – Parodien“ • VIII Forum Kultury Słowa „Kultura zachowań językowych Polaków“, Rzeszów 20–22 października 2011; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß / Elżbieta Umińska-Tytoń): „Z badań nad sposobami zwracania się do osób duchownych w Polsce“ • III Kongres Germanistyki Wrocławskiej „200 Jahre Breslauer Germanistik. Internationaler Jubiläumskongress“, Wrocław, 17–19 listopada 2011; wygłoszony referat (Elżbieta KucharskaDreiß): „Theolinguistik. Ein Plädoyer für religiöse Sprache als Forschungsgegenstand der germanistischen Linguistik“ • Konferencja naukowa Stowarzyszenia Germanistów Polskich „Mensch, Sprachen, Kulturen“, Warszawa 25–27 maja 2012; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Warum (manche) Predigten heute (nicht mehr) ankommen. Eine linguistische Analyse in Anlehnung an • • • • • • • die Ebenentheorie der Persönlichkeitsentwicklung von Clare Graves (1914–1986)“ Międzynarodowa konferencja „GeSuS-Linguistiktage in Budapest. Dynamik der Sprache(n) und der Disziplinen“, Budapest (Węgry) 7–9 czerwca 2012; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Zielgruppen in der religiösen Kommunikation“ Międzynarodowa konferencja „Linguistische Treffen in Wrocław. Im Anfang war das Wort“, Wrocław 21–23 września 2012; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Wenn Sprachen mit Glaubensboten auf Wanderschaft gehen“ Konferencja „Język homilii i kazań po 1989 roku“, Kalwaria Zebrzydowska 16–18 września 2013; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Popularność współczesnych homilii i kazań w świetle teorii ECLET C. Gravesa“ Międzynarodowa konferencja Dritte Internationale Tagung „Sprachliche Säkularisierung – Semantik und Pragmatik“, Berlin (Niemcy) 11– 14 listopada 2013; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Unsterblichkeit im Bereich des Profanum“ Międzynarodowa konferencja GeSuS-Fachtagung „22. Linguistik- und Literaturtage“, Banská Bystrica (Słowacja) 23–25 czerwca 2014; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „‚Grenzüberschreitung‘ – eine Predigt von Rolf Zerfaß. Auf den Spuren des ‚blauen‘ und des ‚grünen‘ Gottesbildes“. Międzynarodowa konfrencja naukowa „V. Linguistische Treffen in Wrocław: ‚Phrasenstrukturen und -interpretationen im Gebrauch‘“, Wrocław 25.– 27.09.2014; wygłoszony referat (Elżbieta KucharskaDreiß): „‚All denen, die mich kennen, wünsche ich, was sie mir gönnen‘. Auswertung der deutschsprachigen Stammbuchsprüche des 16. und des 17. Jahrhunderts aus dem Stechow’s StammbuchsprücheSchlüssel“. Ogólnopolska konferencja naukowa „Myślenie religijne wobec wyzwań współczesności“, Bielsko-Biała 6.–7.11.2014; wygłoszony referat (Elżbieta Kucharska-Dreiß): „Myślenie – nie tylko – religijne wobec wyzwań współczesności. Próba interpretacji aktualnych wydarzeń z życia publicznego w świetle teorii ECLET (Emergent Cyclical Levels of Existence Theory) Clare’a W. Gravesa” ponadto (bez referatu) • regularny udział w konferencjach towarzystwa Arbeitsgemeinschaft für Homiletik (Würzburg/Niemcy): „Hineingesprochen in die eigene Lebensgeschichte erschließt sich die Botschaft. Die Kasualpredigt neu bedacht“ (Magdeburg 2000), „Lob der Sonntagspredigt“ (Passau 2002), „Die Predigt in der katholischen und evangelischen Gottesdienstkultur“ (Hannover 2004), „Jugendpredigt“ (Essen 2006), „Predigt und Sünde“ (München 2010), „Schriftinszenierungen“ (Passau 2014) • wielokrotny udział w dorocznych konferencjach (Jahrestagungen) Instytutu Języka Niemieckiego (Institut für Deutsche Sprache) w Mannheim Publikacje Monografie • Kucharska, Elżbieta (2000): Anreden des Adels in der deutschen und der polnischen Briefkultur vom 17. bis Anfang des 20. Jahrhunderts. Eine vergleichende sprachwissenschaftliche Untersuchung mit einer Auswahlbibliographie. Neustadt an der Aisch: Verlag Degener & Co. 329 s. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2013): Der gepredigte Gott, linguistisch gesehen. Gottesbilder im Vergleich. Insingen: Akademische Verlagsoffizin Bauer & Raspe, Edition Schneider & Weigel. 256 s.; wydanie drugie, poprawione 2014. Publikacje w czasopismach a) artykuły • Kucharska, Elżbieta (1995): Anschrift und Anrede an Bischöfe in der Evangelischen und in der Orthodoxen Kirche. W: Acta Universitatis Wratislaviensis No 1604, Germanica Wratislaviensia CVII, s. 137–149. • Kucharska, Elżbieta / Tomiczek, Eugeniusz (1995): Grzeczność a konwencja obyczajowa. Kilka refleksji o współczesnej polskiej i niemieckiej epistolografii. W: Orbis Linguarum. Legnickie Rozprawy Filologiczne 2, s. 199–206. • Kucharska, Elżbieta (1995): Von Titulaturen an ganze Kollegia oder Von dem schriftlichen Umgang mit Behörden und Institutionen. Ein Beitrag zum deutsch-polnischen diachronen Sprachvergleich. W: Orbis Linguarum. Legnickie Rozprawy Filologiczne 3, s. 273–279. • Kucharska, Elżbieta (1996): „Denen Professoribus, Doctoribus und Licenciaten, auch Advocaten/ schreibet man: ...“ oder Von der einstigen Anrede der Akademiker, wie diese in polnischen und deutschen Briefstellern anzutreffen ist. W: Orbis Linguarum. Legnickie Rozprawy Filologiczne 4, s. 249–260. • Kucharska, Elżbieta (1997): „HochEdelgebohrner, Vest und • • • • • • • Hochgelahrter, Hochgeehrtester Herr Bürgermeister“. W: Orbis Linguarum. Legnickie Rozprawy Filologiczne 6, s. 217–240. Kucharska, Elżbieta (1997): Über Hinweise zur Orthographie in älteren deutschen Briefstellern und Anstandsbüchern oder „Die Schreibrichtigkeit oder Rechtschreibung belangend/ ist leider nicht zu hoffen/ daß solche durchgehend eingerichtet werden könne“ (Harsdörfer: 1656, S.17). W: Sprachreport. Informationen und Meinungen zur deutschen Sprache. Herausgegeben vom Institut für deutsche Sprache (Mannheim) 1, s. 7–12. Kucharska, Elżbieta (1997): Was man an den Titulaturen alles ablesen kann. Eine Fallstudie über die Anreden an den Kaiser des Heiligen Römischen Reiches Deutscher Nation. W: Studia Germanica Universitatis Vesprimiensis 2, s. 49–62. Kucharska, Elżbieta (1998): „Ein Pole, ein Russe und ein Deutscher sitzen in einem Flugzeug ...“. Ethnischer Witz im DaF-Unterricht? W: Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen. Bonn, s. 363–383. (skrócona i lekko zmieniona wersja opracowania Kucharska, Elżbieta (1998): „Ein Pole, ein Russe und ein Deutscher sitzen in einem Flugzeug ...“. Ethnischer Witz im DaF-Unterricht? W: Barkowski, Hans (red.): Deutsch als Fremdsprache – weltweit interkulturell? Standpunkte, Untersuchungen und Beispiele aus der Praxis (= Kulturen in Bewegung – Band 2). Wien, s. 107–140.) Kucharska, Elżbieta (1998): „mit dem sal ich polnisch reden/ geb got das ich künde ...“ oder Über das Projekt, das deutsch-polnische „Vocabular mancherley schönen vnd notwendigen Sententien ...“ (Królewiec/Königsberg 1558) als Faksimiledruck herauszugeben. W: Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen. Bonn, s. 431–437. Kucharska, Elżbieta (1999): Der biblische Wortschatz in katholischen Predigten von heute. Eine Studie über deutsche und polnische Predigten zum ersten Fastensonntag, Lesejahr B. W: Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen 1999, s. 225–243. Kucharska, Elżbieta (1999): Słownictwo biblijne we współczesnych kazaniach polskich i niemieckich. Studium w oparciu o kazania katolickie na pierwszą niedzielę Wielkiego Postu, rok B. W: Ateneum Kapłańskie 1(542), s. 46–58. (lekko zmieniona wersja artykułu Kucharska, Elżbieta (1999): Der biblische Wortschatz ..., opublikowana w języku polskim) Kucharska, Elżbieta / Przyczyna, Wiesław (2000): Czy podczas kazania jest miejsce na (u)śmiech? W: Współczesna Ambona. Kwartalnik homiletyczny 2, s. 184–189. (lekko zmieniona wersja opracowania Kucharska, Elżbieta / Przyczyna, Wiesław (2000): Czy podczas kazania jest miejsce na (u)śmiech? W: Gajda, Stanisław / Brzozowska Dorota (red.): Świat humoru. Opole, s. 355–362.) • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2004): Teolingwistyka – próba popularyzacji terminu. W: Mikołajczak, Stanisław / Węcławski, Tomasz (red.): Język religijny dawniej i dziś. Materiały z konferencji Gniezno 15–17 kwietnia 2002 (= Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych Serii Językoznawczej 21). Poznań, s. 23–30. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2005): Nazywanie Boga we współczesnych katolickich kazaniach polskich i niemieckich (Triduum Paschalne i Wielkanoc). W: Mikołajczak, Stanisław / Węcławski, Tomasz (red.): Język religijny dawniej i dziś. Materiały z konferencji Gniezno 3–5 czerwca 2004 (= Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych Serii Językoznawczej 33). Poznań, s. 136–146. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta / Makuchowska, Marzena (2005): Neuere Forschungen zur Sakralsprache im deutsch-polnischen Vergleich. Erträge – Tendenzen – Aufgaben. W: Heiliger Dienst 2, s. 73–91. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2007): „Miłość“ i „grzech“ we współczesnych katolickich kazaniach polskich i niemieckich (na wybranych przykładach). W: Bortkiewicz, Paweł / Mikołajczak, Stanisław / Rybka, Małgorzata (red.): Język religijny dawniej i dziś III (= Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych Serii Językoznawczej 36). Poznań, s. 331–339. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta / Umińska-Tytoń, Elżbieta (2007): O podstawowych założeniach publikacji systematyzującej i normującej sposoby zwracania się do osób duchownych w Polsce. W: Seminaria naukowe WTN, Seria AB 6(57), s. 11–15. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2008): Mensch und Gott in deutschen und polnischen Predigten der Gegenwart (an ausgewählten Beispielen). W: Bartoszewicz, Iwona / Szczęk, Joanna / Tworek, Artur (red.): Linguistica et res cotidianae (= Linguistische Treffen in Wrocław 2). Wrocław, Dresden, s. 61–71. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2008): Wyjaśnianie i uzasadnianie w polskich i niemieckich podręcznikach do nauki religii (na przykładach). W: Przybylska, Renata / Przyczyna, Wiesław (red.): Język katechezy (= Teolingwistyka 5). Tarnów, s. 329–349. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2009): Wie Gott in der Predigt zu Wort kommt. Einige Überlegungen zur Operationalisierung eines interdisziplinären Denkansatzes. W: Bartoszewicz, Iwona / Dalmas, Martine / Szczęk, Joanna / Tworek, Artur (red.): Germanistische Linguistik extra muros – Aufgaben (= Linguistische Treffen in Wrocław 4). Wrocław, Dresden, s. 125–135. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2010): Von der „Gnädigen Frau“ bis zum „sanften“ Tod. Gnade im alltäglichen Sprachgebrauch. W: Goldenstein, Johannes (red.): Geschenkt ist mehr als gratis. Vom „Mehrwert“ der • • • • • Gnade Gottes (= Loccumer Protokolle 27/09), Rehburg-Loccum, s. 25–52. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2011): „Gnade“ – ein Lexem zwischen Sakralisierung und Säkularisierung. W: Nagórko, Alicja (red.): Sprachliche Säkularisierung: Westslawisch – Deutsch (= westostpassagen. Slawistische Forschungen und Texte 13). Hildesheim, s. 285–301. (skrócona i lekko zmodyfikowana wersja artykułu Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2010): Von der „Gnädigen Frau“ bis zum „sanften“ Tod ...) Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2011): Predigt als Inkulturation der Bibel. W: Bartoszewicz, Iwona / Szczęk, Joanna / Tworek Artur (red.): Germanistische Linguistik im interdisziplinären Gefüge II (= Linguistische Treffen in Wrocław 7). Wrocław, Dresden, s. 227–236. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2012): Deutsche (Kirchen)Lieder und ihre Wirkungsgeschichte. Einige Beispiele für geistliche und weltliche Kontrafakturen. W: Nagórko, Alicja (red.): Wortsemantik im Spannungsfeld zwischen Säkularisierung und (Re)Sakralisierung der öffentlichen Diskurse – Deutsch, Polnisch, Slowakisch, Tschechisch (= westostpassagen. Slawistische Forschungen und Texte 15). Hildesheim, Zürich, New York, s. 25–46. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2013): Religiös motivierte Entlehnungen und ihr Gebrauch in den Nehmersprachen (an ausgewählten Beispielen). W: Bartoszewicz, Iwona / Szczęk, Joanna / Tworek, Artur (red.): Im Anfang war das Wort II (= Linguistische Treffen in Wrocław 9). Wrocław, Dresden, s. 149–159. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2013): Valentin Ickelsamers Handschrift aus dem 16. Jahrhundert oder ein Crashkurs in der Sprachgeschichte. W: Jarosz, Józef / Schröder, Stephan Michael / Stopyra, Janusz (red.): Studia Scandinavica et Germanica. Vom Sprachlaut zur Sprachgeschichte. 28 linguistische Annäherungen an diachrone und synchrone Sprachbetrachtung (= Germanica Wratislaviensia. Varia 1; Acta Universitatis Wratislaviensis 3477). Wrocław, s. 151–169. b) sprawozdania • Kucharska, Elżbieta / Cirko Lesław (1997): Das „Mekka aller Linguisten“. W: Sprachreport. Informationen und Meinungen zur deutschen Sprache. Herausgegeben vom Institut für deutsche Sprache (Mannheim) 1, s. 12. • Kucharska, Elżbieta (1998): Nachwuchskonferenz zur germanistischen Linguistik. Koło Zgorzeleckie (Wrocław) i Görlitzer Kreis (Zittau) dla młodych germanistów z Polski i Niemiec. W: Orbis Linguarum. Legnickie Rozprawy Filologiczne 8, s. 213–214. • Kucharska, Elżbieta (1999): Nachwuchskonferenz „Fremdsprachenerwerb – Glottodidaktik“ czyli Koło Zgorzeleckie (Wrocław) i Görlitzer Kreis (Zittau) dla młodych germanistów z Polski i Niemiec – po raz drugi. W: Orbis Linguarum. Legnickie Rozprawy Filologiczne 12, s. 281–283. • Dalgiewicz, Marta / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2010): Język w liturgii. Sprawozdanie z interdyscyplinarnej konferencji międzynarodowej (17–19 września 2009 r., Krzeszowice). W: Polonia Sacra. Czasopismo Wydziału Theologicznego 26 (70), s. 323–329. • Dalgiewicz, Marta / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2010): Sprawozdanie z interdyscyplinarnej konferencji międzynarodowej Język w liturgii. W: Język Polski 2 (XC), s. 149–152. c) recenzje • Kucharska, Elżbieta (1995): Zur polnischen Sprachetikette. Bericht über eine neue soziolinguistische und soziokulturelle Veröffentlichung. W: Acta Universitatis Wratislaviensis No 1604, Germanica Wratislaviensia CVII, s. 161–172. • Kucharska, Elżbieta / Tomiczek, Eugeniusz (1997): G. Falkenberg, N. Fries, J. Puzynina (red.), Wartościowanie w języku i tekście na materiale polskim i niemieckim / Sprachliche Bewertung polnisch und deutsch, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992, 318 S. W: Acta Universitatis Wratislawiensis No 1887, Germanica Wratislaviensia CXIX, s. 107–111. • Kucharska, Elżbieta (1999): (red.) Wiesław Przyczyna CSsR, Gerard Siwek CSsR: Trzymajcie się mocno Słowa Życia. Rekolekcje dla młodzieży (= Redemptoris Missio XVI). Wydawnictwo „Poligrafia Salezjańska“, Kraków 1999. W: Katecheta. Miesięcznik poświęcony katechezie, wychowaniu religijnemu i nowej ewangelizacji 10, s. 71– 72. • Kucharska, Elżbieta (1999): Trzymajcie się mocno Słowa Życia (= recenzja książki: Wiesław Przyczyna CSsR, Gerard Siwek CSsR (red.), Trzymajcie się mocno Słowa Życia. Rekolekcje dla młodzieży, „Redemptoris Missio“ t. XVI, Kraków 1999, ss. 294). W: Wychowawca. Miesięcznik nauczycieli i wychowawców katolickich 11, s. 46. • Kucharska, Elżbieta / Cirko, Lesław (2000): Andrzej Kątny / Christoph Schatte (Hrsg.): Das Deutsche von innen und von außen. Ulrich Engel zum 70. Geburtstag. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza 1999 (Seria Filologia Germańska 44). 250 Seiten. W: Jahrbuch Deutsch als Fremdsprache 26, s. 585–591. • Kucharska, Elżbieta (2001): Kaznodziejstwo narracyjne – nowe sugestie o. dr. hab. Wiesława Przyczyny. W: Bibliteka Kaznodziejska. Miesięcznik homiletyczny 3, s. 170–172. • Kucharska, Elżbieta / Kunicki, Wojciech (2001): Lasatowicz, Maria Katarzyna / Joachimsthaler, Jürgen (Hrsg.): Assimilation – Abgrenzung – Austausch. Interkulturalität in Sprache und Literatur. Frankfurt a.M. / Berlin / Bern / Bruxelles / New York / Wien: Peter Lang, 1999 (Oppelner Beiträge zur Germanistik; 1). 412 S. W: Studia Germanica Universitatis Vesprimiensis 2, s. 227–234. • Kucharska, Elżbieta (2001): Wiesław Przyczyna, Kaznodziejski przekaz opowiadań biblijnych, Kraków 2000, s. 265. W: Polonia Sacra. Czasopismo Wydziału Teologicznego 8, s. 492–495. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2004)): Marek Cybulski: Obyczaje językowe dawnych Polaków. Formuły werbalne w dobie średniopolskiej (dt.: Die Sprachsitte der früheren Polen. Verbale Formeln in mittelpolnischer Zeit). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2003, 312 S. W: Orbis Linguarum 26, s. 427–429. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2004): Ruth Reiher / Antje Baumann (Hrsg.): Vorwärts und nichts vergessen. Sprache in der DDR: Was war, was ist, was bleibt. Berlin: Aufbau Taschenbuch Verlag, 2004, 384 S. W: Orbis Linguarum 27, s. 425–428. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2005): Małgorzata Marcjanik (Hrsg.): Grzeczność nasza i obca (dt.: Unsere und fremde Höflichkeit). Warszawa: Wydawnictwo Trio 2005, 288 S. W: Orbis Linguarum 29, s. 459–462. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2007): Greule, Albrecht (Hg.) unter Mitarbeit von Sabine Hackl-Rößler und Gerhard Janner: Studien zu Sprache und Religion. Aktuelle Probleme der religiösen Kommunikation aus der Sicht Studierender. Hamburg: Verlag Dr. Kovač 2006, 278 Seiten (= Philologia. Sprachwissenschaftliche Forschungsergebnisse 88). W: Muttersprache. Vierteljahresschrift für deutsche Sprache 4, s. 366–368. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2007): Hans Wilhelm Eckardt / Gabriele Stüber / Thomas Trumpp (unter Mitarbeit von Andreas Kuhn): Paläographie – Aktenkunde – Archivalische Textsorten. Neustadt a.d. Aisch: Verlag Degener & Co. 2005, 276 S. W: Studia Germanica Universitatis Vesprimiensis 1, s. 75–77. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2007): Mariola Wierzbicka / Małgorzata Sieradzka / Jaromin Homa (Hrsg.): Moderne deutsche Texte. Beiträge der Internationalen Germanistenkonferenz Rzeszów 2004 (= Danziger Beiträge zur Germanistik 16). Frankfurt/M. u.a.: Peter Lang 2005, 421 S. W: Orbis Linguarum 32, s. 375–378. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2008): Eliza Pieciul-Karmińska: Językowy obraz Boga i świata. O przekładzie teologii niemieckiej na język polski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 2007, 250 s. W: Orbis Linguarum 33, s. 499–502. Publikacje w tomach zbiorowych d) opracowania problemowe • Kucharska, Elżbieta / Tomiczek, Eugeniusz (1996): Die konventionalisierte Höflichkeit. Einige Überlegungen zur polnischen und deutschen Epistolographie. W: Wiktorowicz, Józef (red.): Studien zur deutschen und niederländischen Sprache und Kultur. Festschrift für Jan Czochralski. Warszawa, s. 187–198. • Kucharska, Elżbieta (1998): „Ein Pole, ein Russe und ein Deutscher sitzen in einem Flugzeug ...“. Ethnischer Witz im DaF-Unterricht? W: Barkowski, Hans (red.): Deutsch als Fremdsprache – weltweit interkulturell? Standpunkte, Untersuchungen und Beispiele aus der Praxis (= Kulturen in Bewegung – Band 2). Wien, s. 107–140. • Kucharska, Elżbieta (1998): „Gnädige Frau!“ oder Von der Anrede des weiblichen Geschlechts im 18. Jahrhundert. W: Kunicki, Wojciech (red.): Aufklärung in Schlesien im europäischen Spannungsfeld II. Aufgeklärter Sensualismus. Wrocław, s. 179–202. • Kucharska, Elżbieta (1998): „stymże mam mowić popolsku, day to boże bych rozumiała“ / „mit dem sal ich polnisch reden/ geb got das ich künde“. Posłowie w: Kucharska, Elżbieta / Wacław Walecki (red.): Dajcie mi za nie pół trzecia grosza ... / Gebt mir dorfür dritthalb groschen ... (= Biblioteka Tradycji Literackich Nr 18 / Die Bibliothek der literarischen Traditionen Nr. 18; faksymile, wydanie skrócone z transkrypcją/transliteracją i przypisami). Kraków, s. 75–92. • Kucharska, Elżbieta / Przyczyna, Wiesław (2000): Czy podczas kazania jest miejsce na (u)śmiech? W: Gajda, Stanisław / Brzozowska Dorota (red.): Świat humoru. Opole, s. 355–362. • Kucharska, Elżbieta (2001): Polnisches Elementarbuch zum Schulund Selbstunterricht von Woliński und Schönke (Posen 1861). Eine Lehrbuchpräsentation. W: Engel, Ulrich (red.): Grammatik im Fremdsprachenunterricht – aus polnischer Sicht. Beiträge zu den Karpacz-Konferenzen 1999 und 2000. Bonn: DAAD, s. 116– 134; przedruk w: Reichel, Dietmar (red.) (2001): Zusammenleben mit Nachbarn. Sprachliche, psychische und soziale Probleme im Dreiländereck. Ehrensymposium zum 60. Geburtstag von Prof. Dr. phil. habil. Margot Heinemann (= Wissenschaftliche Berichte der Hochschule Zittau/Görlitz 69). Zittau, s. 67–82. • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2003): Ten sam, a jednak inny. O atrybutach • • • • • • • • Boga w polskich i niemieckich kazaniach adwentowych. W: Urbański, Piotr (red.): Retoryka na ambonie. Z problemów współczesnego kaznodziejstwa. Kraków, s. 259–287. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2004): Deutsche und polnische Gottesbilder im Vergleich. Einblicke. W: Engel, Ulrich (red.): Sprachwissen in der Hochschulgermanistik. Interkulturelle Kommunikation. Referate von den Konferenzen in Karpacz 2001, in Słubice 2002. Bonn: DAAD, s. 335–348. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2004): Netiquette oder Etikette im Netz. W: Bartoszewicz, Iwona / Hałub, Marek / Jurasz, Alina (red.): Werte und Wertungen. Sprach-, literatur- und kulturwissenschaftliche Skizzen und Stellungnahmen. Festschrift für Eugeniusz Tomiczek zum 60. Geburtstag. Wrocław, s. 119–127. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2010): Pieśni kościelne źródłem przepowiadania. Na podstawie zbioru kazań Otto Winkesa SJ). W: Przyczyna, Wiesław (red.): Liturgia i przepowiadanie (= Redemptoris Missio XXIX). Kraków, s. 193–208. Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2011): Theolinguistik: Gegenstand – Terminologie – Methoden. W: Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red.): Theolinguistik: Bestandsaufnahme – Tendenzen – Impulse (= Theolinguistica 4). Insingen, s. 11–18. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2012): Warum Predigten heute (nicht mehr) ankommen. Von der Möglichkeit, die Ebenentheorie der Persönlichkeitsentwicklung von Clare Graves (1914–1986) linguistisch aufzuarbeiten und für die Homiletik nutzbar zu machen. W: Pawłowski, Grzegorz / Olpińska-Szkiełko, Magdalena / Bonacchi, Silvia (red.): MENSCH – SPRACHEN – KULTUREN. Beiträge und Materialien der internationalen wissenschaftlichen Jahrestagung des Verbandes Polnischer Germanisten, 25.–27. Mai 2012. Warszawa, s. 159–176. Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2013): Theolinguistik: ein Plädoyer für religiöse Sprache als Forschungsgegenstand der germanistischen Sprachwissenschaft. W: Błachut, Edyta / Jarosz, Józef / Małgorzewicz, Anna / Opiłowski, Roman (red.): Sprachwissenschaft im Fokus germanistischer Forschung und Lehre (= Sprache – Literatur – Kultur im germanistischen Gefüge, Bd. 1). Wrocław, Dresden, s. 157–168. Kucharska-Dreiß, Elżbieta / Umińska-Tytoń, Elżbieta (2013): Z badań nad sposobami zwracania się do osób duchownych w Polsce. W: Krauz, Maria / Ożóg, Kazimierz (red.): Kultura zachowań językowych Polaków. Materiały z VIII Forum Kultury Słowa, Rzeszów, 20–22 października 2011. Rzeszów, s. 147–157; w tym samym tomie również: Elżbieta Kucharska-Dreiß – odpowiedzi na pytania do wygłoszongo referatu, s. 181–185. Kucharska-Dreiß, Elżbieta / Umińska-Tytoń, Elżbieta (2013): Anreden der Geistlichen im Christentum, Judentum und Islam. Bericht über ein laufendes Projekt. W: Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red.): Dimensionen des Religiösen und die Sprache. Analysen und Projektberichte (= Theolinguistica 7). Insingen, s. 81–92. (lekko zmieniona wersja opracowania wymienionego bezpośrednio powyżej, opublikowana w języku niemieckim) • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2014): Theolinguistics – an Attempt to popularize the term. In: Mikołajczak, Stanisław / Rybka, Małgorzata (red.): The Language of Religion, Past and Present. Poznań, s. 49– 55. (wersja angielskojęzyczna artykułu Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2004): Teolingwistyka – próba popularyzacji terminu. W: Mikołajczak, Stanisław / Węcławski, Tomasz (red.): Język religijny dawniej i dziś. Materiały z konferencji Gniezno 15–17 kwietnia 2002 (= Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych Serii Językoznawczej 21). Poznań, s. 23–30) • Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2014): Love and Sin in Present-Day Polish and German Catholic Sermons (Based on Selected Examples). In: Mikołajczak, Stanisław / Rybka, Małgorzata (red.): The Language of Religion, Past and Present. Poznań, s. 83–92. (wersja angielskojęzyczna artykułu Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2007): „Miłość“ i „grzech“ we współczesnych katolickich kazaniach polskich i niemieckich (na wybranych przykładach). W: Bortkiewicz, Paweł / Mikołajczak, Stanisław / Rybka, Małgorzata (red.): Język religijny dawniej i dziś III (= Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych Serii Językoznawczej 36). Poznań, s. 331–339) e) hasła encyklopedyczne • Kucharska, Elżbieta (2000): Ernesti (Johannes) Jan. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 178. • Kucharska, Elżbieta (2000): Gramatyki polsko-niemieckie. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 238. • Kucharska, Elżbieta (2000): Gutthäter-Dobracki Maciej (Matthias) mł. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 247. • Kucharska, Elżbieta (2000): Kusch Michael (Kusz Michał). W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 440. • Kucharska, Elżbieta (2000): Listowniki polsko-niemieckie. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 458. • Kucharska, Elżbieta (2000): Miejska Szkoła Polska. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 502. • Kucharska, Elżbieta (2000): Niemczyzna Wrocławska. W: • • • • • • Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 552. Kucharska, Elżbieta / Małachowska, Helena (2000): Radio. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 694. Kucharska, Elżbieta (2000): Reichssender Breslau. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 700. Kucharska, Elżbieta (2000): Roter (Rotter) Jeremiasz (Jeremias). W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 711. Kucharska, Elżbieta (2000): Rozmówki polsko-niemieckie. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 712. Kucharska, Elżbieta (2000): Schlag (Szlag) Jerzy (Georg). W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 738. Kucharska, Elżbieta (2000): Schlesische Funkstunde AG. W: Harasimowicz, Jan (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław, s. 739. f) przedmowy • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2008): Vorwort der Reihenherausgeber. W: Thiele, Michael: Öffentliche Rede im kirchlichen Raum (= Theolinguistica 1). Regensburg, s. 5–6. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2009): Vorwort der Reihenherausgeber. W: Kiraga, Sebastian: Persuasive Mittel in den Texten der Zeugen Jehovas. Analysiert an polnischem und deutschem Material (= Theolinguistica 2). Regensburg, s. 5–6. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2009): Vorwort der Reihenherausgeber. W: Thiele, Michael: Predigt als wahre Rede (= Theolinguistica 3). Regensburg, s. 5–6. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2011): Vorwort der Reihenherausgeber. W: Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red.): Theolinguistik: Bestandsaufnahme – Tendenzen – Impulse (= Theolinguistica 4). Insingen, s. 5–8. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (2013): Vorwort der Herausgeber. W: Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red.): Dimensionen des Religiösen und die Sprache. Analysen und Projektberichte (= Theolinguistica 7). Insingen, s. 5. g) varia • Gondek, Anna / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (oprac.) (2014): Rozprawy habilitacyjne recenzowane przez prof. dr. hab. Eugeniusza Tomiczka. W: Hałub, Marek / Mańko-Matysiak, Anna (red.): Śląska Republika Uczonych / Schlesische Gelehrtenrepublik / Slezská Vědecká Obec, Vol. 6. Dresden, Wrocław, s. 500. • Gondek, Anna / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (oprac.) (2014): Rozprawy doktorskie napisane pod kierunkiem prof. dr. hab. Eugeniusza Tomiczka. W: Hałub, Marek / Mańko-Matysiak, Anna (red.): Śląska Republika Uczonych / Schlesische Gelehrtenrepublik / Slezská Vědecká Obec, Vol. 6. Dresden, Wrocław, s. 500–501. • Gondek, Anna / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (oprac.) (2014): Rozprawy doktorskie recenzowane przez prof. dr. hab. Eugeniusza Tomiczka. W: Hałub, Marek / Mańko-Matysiak, Anna (red.): Śląska Republika Uczonych / Schlesische Gelehrtenrepublik / Slezská Vědecká Obec, Vol. 6. Dresden, Wrocław, s. 501–502. Edycja faksymili • Kucharska, Elżbieta / Walecki, Wacław (red. tomu) (1998): Dajcie mi za nie pół trzecia grosza ... / Gebt mir dorfür dritthalb groschen ... (= Biblioteka Tradycji Literackich Nr 18 / Die Bibliothek der literarischen Traditionen Nr. 18; faksymile, wydanie skrócone z transkrypcją/ transliteracją i przypisami). Kraków, 92 s. Redakcja tomów zbiorowych • Heinemann, Margot / Kucharska, Elżbieta / Tomiczek, Eugeniusz (red. tomu) (1999): Im Blickfeld: Didaktik des Deutschen als Fremdsprache. 2. deutsch-polnische Nachwuchskonferenz zur Glottodidaktik 14.–17. Mai 1998 in Karpacz. (= Beihefte zum Orbis Linguarum 4). Wrocław, 234 s. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. tomu) (2011): Theolinguistik: Bestandsaufnahme – Tendenzen – Impulse. Insingen, 228 s. • Göpferich Susanne / Kucharska-Dreiß, Elżbieta / Meyer, Peter (red. tomu) (2012): Mit Sprache bewegen. Festschrift für Prof. Dr. Michael Thiele zu seinem 65. Geburtstag). Insingen, 340 s. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. tomu) (2013): Dimensionen des Religiösen und die Sprache. Analysen und Projektberichte. Insingen, 344 s. Redakcja serii naukowej „Theolinguistica“ • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2008): Theolinguistica 1 (= Thiele, Michael: Öffentliche Rede im kirchlichen Raum). Regensburg, 272 s. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2009): Theolinguistica 2 (= Kiraga, Sebastian: Persuasive Mittel in Texten der Zeugen Jehovas. Analysiert an polnischem und deutschem Material). Regensburg, 142 s. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2009): Theolinguistica 3 (= Thiele, Michael: Predigt als wahre Rede). Regensburg, 308 s. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2011): Theolinguistica 4 (= Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. tomu): Theolinguistik: Bestandsaufnahme – Tendenzen – Impulse). Insingen, 228 s. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2012): Theolinguistica 5 (= Göpferich Susanne / Kucharska-Dreiß, Elżbieta / Meyer, Peter (red. tomu): Mit Sprache bewegen. Festschrift für Prof. Dr. Michael Thiele zu seinem 65. Geburtstag). Insingen, 340 s. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2013): Theolinguistica 6 (= Kucharska-Dreiß, Elżbieta: Der gepredigte Gott, linguistisch gesehen. Gottesbilder im Verlgeich). Insingen, 256 s., wydanie drugie, poprawione 2014. • Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2013): Theolinguistica 7 (= Greule, Albrecht / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. tomu): Dimensionen des Religiösen und die Sprache. Analysen und Projektberichte). Insingen, 344 s. Redakcja serii/czasopisma „Deutsches Familienarchiv. Ein genealogisches Sammelwerk“ • Dreiß, Manfred / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2010): Deutsches Familienarchiv. Ein genealogisches Sammelwerk. Bd. 154 (= Regula, Walter: Genealogie Regula. Stammfolge und Ahnenliste. Ein Beitrag zu den Ahnen Europas). Insingen, 390 s. • Dreiß, Manfred / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2010): Deutsches Familienarchiv. Ein genealogisches Sammelwerk. Bd. 155 (= Sandig, Marina: Sie glaubten Deutsche zu sein. Martha LiebermannMarckwald. Eine Familiengeschichte zwischen preußisch-jüdischer Herkunft und Shoah). Insingen, 360 s. • Dreiß, Manfred / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2010): Deutsches Familienarchiv. Ein genealogisches Sammelwerk. Bd. 156 (= Rudolph, Martin: Tossanus (Toussain de Beaumont). Beiträge zur Geschichte einer Hugenottenfamilie und der damit verbundenen Sippenkreise Couet du Vivier, Durant und Ferry). Insingen, 350 s. • Dreiß, Manfred / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2012): Deutsches Familienarchiv. Ein genealogisches Sammelwerk. Bd. 155 (= Sandig, Marina: Sie glaubten Deutsche zu sein. Martha LiebermannMarckwald. Eine Familiengeschichte zwischen preußisch-jüdischer Herkunft und Shoah). Insingen, wydanie drugie, poszerzone. 415 s. • Dreiß, Manfred / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2013): Deutsches Familienarchiv. Ein genealogisches Sammelwerk. Bd. 159 (= Trautwein, Hermann: Vorfahren von Christian, Stefanie, Nico Trautwein. Ahnenkreise: Trautwein • Stoll-Leube • Klipstein • Schott). Insingen, 320 s. • Dreiß, Manfred / Kucharska-Dreiß, Elżbieta (red. serii) (2015): Deutsches Familienarchiv. Ein genealogisches Sammelwerk. Bd. 160 (= Gerlach, Jürgen von: Von Gerlach – Lebensbilder einer Familie in sechs Jahrhunderten). Insingen, 384 s.