list do Uokik w sprawie interpretacji

NO-IV/1/BN/32/12
Warszawa, dnia 30 października 2012r.
Pan Piotr Pełka
Departament Monitorowania Pomocy Publicznej
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Zwracamy się o pomoc w wyjaśnieniu wątpliwości, jakie pojawiają się na tle
stosowania przepisów o pomocy de minimis w odniesieniu do dofinansowania, o
którym mowa w art.70 b znowelizowanej ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 2004,
Nr256, poz.2572 ze zm.).
Związek Rzemiosła Polskiego jest organizacją reprezentującą mikro i małe
przedsiębiorstwa rzemieślnicze, które obok prowadzenia działalności gospodarczej
zajmują się szkoleniem uczniów (na podstawie ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o
rzemiośle - Dz. U. z 2002 r. Nr 112, poz. 979, z 2003 r. Nr 137,poz. 1304 oraz z 2009
r. Nr 6, poz. 33, zmienionej ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o
systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. Nr 205, poz.1206) oraz
ustawy Kodeks pracy - Dział IX, dotyczący młodocianych pracowników).
Młodociani
pracownicy
i
jednocześnie
uczniowie
zasadniczych
szkół
zawodowych w zakładach rzemieślniczych realizują praktyczną naukę zawodu.
Znana jest to i uznana w Komisji Europejskiej forma kształcenia zawodowego.
Obecnie ponad 26 tys. przedsiębiorców rzemieślników (zrzeszonych w organizacji
rzemiosła), uczestniczy w realizacji zadań systemu kształcenia zawodowego tj.
zatrudniają oni młodocianych pracowników przygotowując ich jednocześnie do
zawodu i uzyskania kwalifikacji zawodowych - zgodnie z podstawowymi przepisami
prawa:
−
rozporządzenie z dnia 15 grudnia 2010 r. Ministra Edukacji Narodowej sprawie
praktycznej nauki zawodu (Dz.U. Nr 244, poz.1626 ze zm.).
−
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania
zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. Nr 60, poz. 278, ze zm.)
oraz zmianami w rozporządzeniu Rady Ministrów zmieniającym rozporządzenie w
sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania z dnia
9 sierpnia 2012 r. – (Dz.U. z 30.08.2012 r. poz.980).
Pracodawcy zatrudniający młodocianych pracowników w celu przygotowania
zawodowego korzystają z instrumentów ekonomicznych tj. refundacji wypłacanych im
wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne opłacanych przez pracodawców
od
tych
wynagrodzeń. W
ten
sposób
pracodawcy
wspierają
zatrudnianie
młodocianych pracowników, co ułatwia im wychodzenie na rynek pracy. Po
zakończeniu przygotowania zawodowego pracodawcy mogą takŜe wystąpić o
dofinansowanie kosztów związanych z realizacją programu praktycznej nauki
zawodu, które jest im wypłacane pod warunkiem, Ŝe uczeń zda egzamin zawodowy,
kończący naukę zawodu.
Tak, więc źródła wsparcia – pomocy publicznej - dotyczą dwóch odrębnych
kwestii tj. wsparcia zatrudnienia młodych pracowników oraz wsparcia kosztów
organizacji szkolenia praktycznego. NaleŜy zaznaczyć, Ŝe szkolenie praktyczne
realizowane u pracodawców, stanowi odciąŜenie kosztów budŜetowych, bowiem nie
obciąŜają
one
wydatków
jednostek
samorządu
terytorialnego
w
postaci
zmniejszonych dotacji na realizację zadań związanych z organizacją nauki
praktycznej absolwentów szkół ponadgimnazjalnych oraz dokształcających się w
systemie pozaszkolnym.
Podstawy prawne to:
−
w kwestii zatrudnienia młodych pracowników
1. ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz.94
z późn. zm.)
2. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 maja 1996 r. w sprawie
przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz.U. Nr.60,
poz.278, z późn. zm. – w tym zmiana z 9 sierpnia 2012 r. – Dz.U. z dnia
30.08.2012 r. poz.980)
3. ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy (Dz.U. nr 99, poz.1001 z późn. zm.)
2
4. rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 kwietnia 2007 r.
w sprawie refundowania
ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń
wypłacanych młodocianym pracownikom (Dz.U.Nr.77, poz.518).
−
w kwestii realizacji programu praktycznej nauki zawodu
−
ustawa z dnia 7.09.1991r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572 z
późn. zm. – ze zmianą w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o
systemie oświaty - Dz.U. z 2004 r. Nr 145, poz. 532 zw. zm. – w tym zm. Dz.U. z
2011 r. Nr.205, poz.1206)
−
rozporządzenie z dnia 15 grudnia 2010 r. Ministra Edukacji Narodowej w sprawie
praktycznej nauki zawodu (Dz.U. Nr 244, poz.1626 ze zm.)
−
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania
zawodowego młodocianych i ich wynagradzania (Dz. U. Nr 60, poz. 278, z późn.
zm. oraz ze zmianami w rozporządzeniu Rady Ministrów zmieniającym
rozporządzenie w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich
wynagradzania z dnia 9 sierpnia 2012 r. - Dz.U. z 30.08.2012 r. poz.980).
Zgodnie z znowelizowanym art. 70 b ustawy o oświacie, od dnia 1 września
br. pracodawca, który zawarł umowę o pracę z młodocianym pracownikiem - po
zakończeniu przez niego nauki oraz zdaniu egzaminu końcowego - moŜe ubiegać się
o dofinansowanie części środków poniesionych na przygotowanie zawodowe
młodocianego pracownika, a dofinansowanie jest rozumiane, jako pomoc de minimis.
Przedmiotowa ustawa do tej pory - to jest do 1 września br. - nie stanowiła, iŜ jest to
pomoc publiczna w rozumieniu przepisów o pomocy de minimis. Dopiero nowelizacja
jednoznacznie wskazała, Ŝe od 1 września 2012 r., dofinansowanie to jest pomocą
de minimis, udzielaną - zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu Komisji
(WE) nr 1998/2006 w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de
minimis.
Wobec tego, Ŝe nowe zapisy weszły w Ŝycie z dniem 1 września br. rodzą się
wątpliwości, co do sposobu, w jaki naleŜy stosować przepisy o pomocy publicznej w
odniesieniu do dofinansowania, o którym mowa w art. 70 b ustawy o systemie
oświaty, a które zostało udzielone przed dniem wejścia w Ŝycie zapisów nowelizacji
ustawy. Zgodnie z przedmiotowym artykułem w ustawie o systemie oświaty – od 1
września br., załącznikiem do wniosku, jaki musi złoŜyć pracodawca ubiegający się o
dofinansowanie jest dodatkowo „Formularz informacji przedstawionych przy
3
ubieganiu się o pomoc de minimis”, stanowiący załącznik do rozporządzenia Rady
Ministrów dnia 29 marca 2010 r. w sprawie zakresu informacji przedstawionych przez
podmiot ubiegający się o pomoc de minimis ( Dz.U. Nr 53 poz. 311).
W Formularzu tym jest tabela w pkt. D zatytułowana: ”Informacje dotyczące pomocy
otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikujących się do objęcia
pomocą na pokrycie, których ma być przeznaczona pomoc de minimis”.
Jak sugeruje tytuł tabeli naleŜy wpisać w nią informacje dotyczące pomocy
otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów.
Tak, jak wskazano wyŜej, pracodawcy korzystają równieŜ z pomocy, jaka jest
przewidziana w art. 12 ust. 6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku
pracy (Dz.U.2008r., Nr 69 poz.415 ze zm.). Tryb i zasady jej udzielenia określa
rozporządzenie MP i PS w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy
wynagrodzeń
wypłacanych
młodocianym
pracownikom.
Zgodnie
z
§6
ww.
rozporządzenia refundacja ta stanowi pomoc przeznaczoną na szkolenia ogólne w
rozumieniu rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008, co jest rozumiane jako pomoc
publiczna związana z innymi kosztami i inną pomocą niŜ pomoc de minimis, dlatego
teŜ nie powinna być wykazywana w formularzu informacji przedstawionych przy
ubieganiu się o pomoc de minimis.
Na tym tle stosowane jest róŜne podejście podmiotów (jednostek samorządu
terytorialnego) załatwiających wnioski pracodawców o przyznanie dofinansowanie. I
tak są regiony, gdzie nie jest wymagane wpisywanie do w/w Formularza kwot
refundacji wynagrodzeń, a są takŜe takie, które wskazują na konieczność ich
wpisania.
Taki stan prowadzi do niepokoju społecznego i stwarza dodatkowe utrudnienia
szkolącym pracodawcom - dlatego niezbędne jest jednoznaczne potwierdzenie, Ŝe
refundacje wynagrodzeń, (o których mowa wyŜej) nie wchodzą w zakres danych,
jakie naleŜy wykazać w Formularzu informacji przewidzianych przy ubieganiu się o
pomoc de minimis, bowiem są to inne koszty niŜ de minimis (związane ze
szkoleniami ogólnymi).
Biorąc pod uwagę, powyŜsze wątpliwości, zgłaszane przez mikro i małych
przedsiębiorców i reprezentujące ich organizacje rzemiosła oraz wobec róŜnego
podejścia jednostek samorządu terytorialnego do tych kwestii, Związek Rzemiosła
Polskiego zwraca się o przedstawienie stanowiska Urzędu, które wprowadzi jednolity
4
tryb oceny sprawy z jednoczesnym poszanowaniem interesów mikro i małych
przedsiębiorstw, które decydują się na prowadzenie dodatkowej działalności
związanej z przygotowywaniem młodych kadr fachowych.
Jednocześnie wyraŜamy gotowość do podjęcia bezpośrednich rozmów, które
mogą doprowadzić do ujednolicenia postępowania w przedmiotowej sprawie oraz
uporządkowania problemu, co jest istotne dla środowiska mikro i małych
przedsiębiorców, których działalność tak wiele znaczy dla polskiej gospodarki.
5