Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

Sygnatura:
2461-IBPP2.4512.643.2016.2.KO
Data:
8 listopada 2016 r.
Autor:
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.:
Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22
kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego
(Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra
Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 4 sierpnia
2016 r. (data wpływu 18 sierpnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z 24 października 2016 r. (data
wpływu 26 października 2016 r.) i z 2 listopada 2016 r. (data wpływu 3 listopada 2016 r.), o wydanie
interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług
jest:
* prawidłowe - w zakresie opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego wynagrodzenia z tytułu
czynności realizowanych przez Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego,
* prawidłowe - w zakresie stwierdzenia, czy przysługujące wynagrodzenie za powstrzymywanie się od
czynności konkurencyjnych w związku z rozwiązaniem bądź wygaśnięciem kontraktu menadżerskiego
będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
UZASADNIENIE
W dniu 18 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa
podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie
opodatkowania podatkiem VAT otrzymanego wynagrodzenia z tytułu czynności realizowanych przez
Wnioskodawcę na podstawie kontraktu menedżerskiego i stwierdzenia, czy przysługujące
wynagrodzenie za powstrzymywanie się od czynności konkurencyjnych w związku z rozwiązaniem bądź
wygaśnięciem kontraktu menadżerskiego będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 24 października 2016 r. (data wpływu 26 października 2016
r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 14 października 2016 r. znak: 2461IBPP2.4512.643.2016.1.KO oraz pismem z 2 listopada 2016 r. (data wpływu 3 listopada 2016 r.).
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
T. H. (dalej "Wnioskodawca" lub "Zarządzający") działający jako przedsiębiorca wpisany do Centralnej
Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej: "CEiDG"), zarejestrowany jako podatnik VAT
czynny, zawarł ze spółką S.A. (dalej "Spółka") z datą obowiązywania od 1 czerwca 2016 r., kontrakt
menedżerski w przedmiocie zarządzania przedsiębiorstwem (dalej: "Kontrakt" lub "Umowa"). Jako
przedmiot działalności gospodarczej w CEiDG Wnioskodawca wskazał pozostałe doradztwo w zakresie
prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania.
Przedmiot Umowy oraz obowiązki Zarządzającego:
Zgodnie z treścią Umowy Zarządzający zobowiązał się do świadczenia usług zarządzania polegających
na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki przypisanymi do funkcji
Zarządzającego pełnionej w Zarządzie Spółki i zgodnie z każdorazowo obowiązującymi regulacjami
wewnętrznymi w Spółce. Strony Umowy ustaliły, że do obowiązków Zarządzającego należy w
szczególności:
a.
podejmowanie i realizowanie czynności i działań zmierzających do rozwoju działalności Spółki oraz
osiągnięcia celów postawionych Spółce, w tym ustalonych w planach działalności gospodarczej;
b.
podejmowanie i realizowanie czynności i działań zmierzających do osiągnięcia przez Spółkę
odpowiednich wyników gospodarczych, w tym wyników finansowych, w szczególności poprzez
zarządzanie aktywami i zasobami Spółki w sposób ukierunkowany na osiągnięcie odpowiednich
wyników gospodarczych;
c.
podejmowanie i realizowanie czynności i działań - w tym poprzez współpracę z organami administracji
państwowej i samorządowej oraz innymi - zmierzających do realizacji prze Spółkę zadań wynikających
z przedmiotu działalności Spółki, wyznaczonych jej przez przepisy prawa;
d.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
reprezentowanie Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych
podmiotów trzecich;
e.
opracowywanie i aktualizacja planów strategicznych Spółki, przedstawianie ich władzom Spółki, ich
wdrażanie i nadzór nad realizacją;
f.
koordynacja działań poszczególnych jednostek organizacyjnych Spółki i nadzór nad realizacją
przypisanych im zadań;
g.
koordynacja działań poszczególnych podmiotów zależnych od Spółki w rozumieniu przepisów kodeksu
spółek handlowych i ustawy o rachunkowości i nadzór nad realizacją przypisanych im zadań;
h.
formułowanie i wdrażanie polityki kadrowej Spółki, ogólne nadzorowanie spraw pracowniczych oraz
dokonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy wobec pracowników Spółki.
Jeśli chodzi o sposób realizacji obowiązków przez Zarządzającego ustalono, że Walne Zgromadzenie
lub Rada Nadzorcza Spółki nie mogą wydawać Zarządzającemu wiążących poleceń dotyczących
realizacji przedmiotu Umowy, a Zarządzający każdorazowo samodzielnie ustala przedmiot i
harmonogram czynności wykonywanych w celu prawidłowej realizacji przedmiotu Kontraktu.
Treść Umowy przewiduje, że Zarządzający wykonuje swoje obowiązki osobiście, nie może zlecić ich
wykonywania osobie trzeciej. W trakcie realizacji swoich obowiązków Zarządzający zobowiązany jest
do współdziałania ze Spółką, jej organami oraz poszczególnymi członkami tych organów, w
szczególności pozostałymi członkami Zarządu Spółki. Jednocześnie strony Kontraktu przyjęły, że
postanowienia powyższe nie wyłączają możliwości korzystania przez Zarządzającego na własny koszt i
ryzyko z usług zatrudnionych (bez względu na podstawę prawną, w tym w szczególności zgodnie z
przepisami prawa pracy lub przepisami Kodeksu cywilnego) w jego przedsiębiorstwie. Zarządzający
ponosi odpowiedzialność za działania lub zaniechania tych osób jak za własne działania i zaniechania.
W Kontrakcie ustalono, że Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki oraz wobec osób
trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące
następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z
umowy lub z przepisów prawa. Odpowiedzialność ta jest niezależna od odpowiedzialności
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia funkcji w Zarządzie Spółki, określonej przepisami
Kodeksu spółek handlowych i innymi przepisami. W celu zapewnienia realizacji powyższego
zobowiązania Zarządzający zawarł umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej za szkody
powstałe w związku z realizacją kontraktu (również w majątku podmiotów trzecich).
Miejscem wykonywania usług stanowiących przedmiot Kontraktu jest siedziba Spółki. W przypadku
uzasadnionego braku możliwości wykonania Umowy w siedzibie Spółki lub potrzeby wykonywania
przedmiotu Umowy w innym miejscu niż siedziba Spółki ze względu na realizację zobowiązań
Zarządzającego wynikających z umowy, Zarządzający zobowiązany jest do wykonywania przedmiotu
Umowy w takim miejscu. Zarządzający ma jednocześnie prawo do wykonywania przedmiotu Kontraktu
w innym miejscu przez siebie wybranym przez okres 30 dni kalendarzowych w danym roku
kalendarzowym, w każdym przypadku zapewniając stałą możliwość komunikacji za pośrednictwem
telefonu komórkowego i poczty elektronicznej. W przypadku wykonywania przedmiotu Umowy w
miejscu innym niż siedziba Spółki, Zarządzający zobowiązał się do używania i korzystania z
przedmiotów i urządzeń składających się na majątek przedsiębiorstwa Zarządzającego, w szczególności
przenośnego komputera osobistego z bezprzewodowym dostępem do sieci Internet, środków
łączności, w tym telefonu komórkowego, spełniającego odpowiednie wymogi bezpieczeństwa.
Zarządzający ma prawo do przerw w wykonywaniu przedmiotu Umowy, w tym w przypadku
niezdolności do wykonywania przedmiotu Umowy wskutek choroby. Zarządzający uprawniony jest do
samodzielnego wskazywania i wyznaczania okresów przerw w świadczeniu usług wynikających z
Umowy, będąc zobowiązanym do przekazania informacji o tym fakcie. Wyznaczanie okresów przerw
w świadczeniu usług wpływa na zmniejszenie wysokości wynagrodzenia miesięcznego Zarządzającego.
Zobowiązania Spółki:
W zamian za świadczone usługi Zarządzającemu przysługuje miesięczne wynagrodzenie ryczałtowe.
Niezależnie od wynagrodzenia ryczałtowego. Zarządzającemu przysługuje wynagrodzenie dodatkowe
z tytułu świadczenia usług zarządzania (dalej: "wynagrodzenie dodatkowe") w razie zrealizowania
przez Zarządzającego w danym roku kalendarzowym zadań (osiągnięcia wskaźników) określonych
każdorazowo - na każdy rok - w Karcie Celów. Cele te obejmują osiągnięcie określonych wskaźników
finansowych (np. osiągnięty przez Spółkę zysk). Wynagrodzenie dodatkowe wynosi określoną część
procentową wynagrodzenia należnego Zarządzającemu za cały rok.
Dodatkowo do zobowiązań Spółki należy w szczególności:
a.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
zapewnienie Zarządzającemu na własny koszt stosownej powierzchni biurowej z wyposażeniem, w tym
przenośnym komputerem osobistym z bezprzewodowym dostępem do sieci Internet, środków
łączności, w tym telefonu komórkowego oraz telefonu stacjonarnego, samochodu, jak również innych
składników mienia w zakresie w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wykonywania przedmiotu
Umowy;
b.
pokrywanie wydatków związanych bezpośrednio z realizacją przez Zarządzającego przedmiotu Umowy
takich jak koszty podróży odbywanych w interesie Spółki (w kraju i za granicą).
Zakaz konkurencji:
Zarządzający zobowiązał się m in., iż po wygaśnięciu lub rozwiązaniu Umowy z jakichkolwiek przyczyn,
nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej wobec Spółki, na terytorium Polski lub poza jej
granicami w ramach Unii Europejskiej, a w szczególności nie będzie np. wykonywać pracy lub świadczyć
usług na rzecz innych podmiotów na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, kontraktu
menedżerskiego lub na podstawie innego stosunku prawnego, jeżeli podmioty te prowadzą działalność
konkurencyjną wobec Spółki. Zakaz ten obowiązuje zasadniczo przez okres sześciu miesięcy.
Z
tytułu
przestrzegania
zakazu
konkurencji
Zarządzającemu
przysługuje
wynagrodzenie
(odszkodowanie). Wynagrodzenie przysługujące Zarządzającemu wypłacane będzie przez sześciu
miesięcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu Umowy, w miesięcznych ratach.
Kwalifikacja przychodów osiągniętych z kontraktu:
Przychody osiągnięte w ramach zawartego Kontraktu Zarządzający będzie kwalifikował do przychodów
z działalności wykonywanej osobiście, określonych w art. 13 pkt 2 do pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991
r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.; dalej: "Ustawa o PIT"). Jednocześnie w ramach
zawartego Kontraktu Zarządzający nie wykonuje czynności, z tytułu których przychody zostały
wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy o PIT.
Jednocześnie Wnioskodawca informuje, że w oparciu o elementy zaistniałego stanu faktycznego lub
opisywanego zdarzenia przyszłego z wnioskami o interpretację zwróciła się również Spółka, wnosząc o
potwierdzenie, że w związku z nabywaniem od Zarządzającego usług zarządzania, a także usług
przestrzegania zakazu konkurencji, Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku
naliczonego (wnioski skierowano do Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach).
Pismem z 24 października 2016 r. Wnioskodawca uzupełnił zdarzenie przyszłe następująco:
1. Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym od 24 czerwca 2016 r.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
2. Zarządzający pełni powierzoną funkcję zarówno z tytułu posiadanego wykształcenia (Zarządzający
jest absolwentem Politechniki Śląskiej i Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie), jak i ze względu na
posiadaną wiedzę praktyczną, kompetencje uzyskane w okresie kilkunastu lat pracy zawodowej, w tym
wieloletni okres pracy w zarządach spółek kapitałowych.
3. Dodatkowe wynagrodzenie jest uzależnione od realizacji określonych wskaźników finansowych
wskazanych za każdy rok w Karcie Celów. Realizacja wskaźników jest w znacznym stopniu uzależniona
od decyzji biznesowych podejmowanych niezależnie, w sposób samodzielny, przez Zarządzającego. Z
uwagi na przyznaną mu samodzielność Spółka obciąża Zarządzającego ryzykiem wynikającym z
podejmowanych przez niego decyzji. Tym samym jeżeli decyzje Zarządzającego nie przynoszą
zamierzonych skutków, co będzie miało wpływ na osiągnięte przez Spółkę wskaźniki finansowe,
przyznane mu wynagrodzenie dodatkowe (o ile w ogóle zostanie przyznane) będzie odpowiednio
uwzględniało ten fakt. Wynagrodzenie ryczałtowe oraz wynagrodzenie dodatkowe są od siebie
niezależne, w związku z powyższym Zarządzający nie jest w stanie określić stosunku w jakim pozostaje
wynagrodzenie dodatkowe do pozostałej (stałej) części wynagrodzenia.
4. Jeżeli chodzi o postanowienia regulujące odpowiedzialność Zarządzającego wobec Spółki oraz osób
trzecich w Kontrakcie została ona określona w sposób szeroki i obciąża Zarządzającego. Strony
uzgodniły, że Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki oraz wobec osób trzecich za szkody
wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu umowy, będące następstwem
niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Umowy lub
przepisów prawa. Dodatkowo przyjęto również, że odpowiedzialność, o której mowa powyżej jest
niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia funkcji w Zarządzie
Spółki, określonej przepisami Kodeksu spółek handlowych i innymi przepisami.
5. Stosownie do postanowień Umowy Zarządzający jest uprawniony a nie zobowiązany do
uczestniczenia w konferencjach, seminariach lub spotkaniach o charakterze biznesowym związanych z
przedmiotem działalności Spółki i, o ile jest to konieczne dla realizacji tychże zadań, odbywania podróży
w kraju i za granicą. Wydatki związane bezpośrednio z realizacją przez zarządzającego przedmiotu
umowy takich jak koszty podróży odbywanych w interesie spółki (w kraju i za granicą), w tym kosztów
transportu, noclegów, pobytu oraz uczestnictwa w konferencjach, szkoleniach lub spotkaniach
biznesowych, o ile są to koszty udokumentowane, uzasadnione, bezpośrednio związane z
wykonywaniem przedmiotu Umowy pokrywa Spółka.
6. Jeżeli chodzi o sposób realizacji obowiązków przez Zarządzającego, zgodnie z umową Zarządzający
dysponuje niezależnością i samodzielnością w wykonywaniu powierzonych zadań. Walne
Zgromadzenie lub Rada Nadzorcza Spółki nie mogą wydawać Zarządzającemu wiążących poleceń
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
dotyczących realizacji przedmiotu Umowy, a Zarządzający każdorazowo samodzielnie ustala przedmiot
i harmonogram czynności wykonywanych w celu prawidłowej realizacji przedmiotu Kontraktu
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:
1. Czy otrzymywane w przyszłości wynagrodzenie, zarówno ryczałtowe jak i dodatkowe, będzie
podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, jako otrzymywane w związku z wykonywaniem czynności
podlegającej opodatkowaniu?
2. Czy przysługujące Wnioskodawcy wynagrodzenie z tytułu przestrzegania zakazu konkurencji będzie
podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, jako otrzymywane w związku z wykonywaniem czynności
podlegającej opodatkowaniu?
Stanowisko Wnioskodawcy:
1. Zdaniem Wnioskodawcy otrzymywane w przyszłości wynagrodzenie, zarówno ryczałtowe jak i
dodatkowe, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, jako otrzymywane w związku z
wykonywaniem czynności podlegającej opodatkowaniu.
2. Wynagrodzenie z tytułu przestrzegania zakazu konkurencji będzie podlegało opodatkowaniu
podatkiem VAT, jako otrzymywane w związku z wykonywaniem czynności podlegających
opodatkowaniu.
Ad. 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i
odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww.
ustawy rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki
organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art.
W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której
mowa w ust. 2 bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z
art. 15 ust. 2, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym
podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących
wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu
towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy za wykonaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której
mowa w ust. 1. nie uznaje się czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt
2 do pkt 9 ustawy o PIT, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te nie są związane ze
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy
zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych
czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonywanie tych czynności wobec osób
trzecich.
Mając na uwadze powołane przepisy, w celu właściwej kwalifikacji świadczenia Wnioskodawcy, należy
ustalić, czy nie zachodzą negatywne przesłanki wyłączające możliwość uznania czynności za
wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT Dla uznania czynności
za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT konieczne byłoby
kumulatywne zaistnienie analizowanych przesłanek. Konieczne jest więc przeprowadzenie:
a.
kwalifikacji przychodów uzyskiwanych przez Wnioskodawcę na gruncie ustawy o PIT,
b.
ustalenie stosunku prawnego łączącego Wnioskodawcę ze Spółką, co do warunków wykonywania
czynności zarządczych oraz wynagrodzenia;
c.
odpowiedzialność Spółki wobec osób trzecich.
Wśród źródeł przychodów zawartych w art. 13 pkt 2-9 w pkt 9 ustawy o PIT wymienione zostały
przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów
menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów
zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej. Jak
wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, przychody uzyskiwane w oparciu o zawarty Kontrakt mogą
spełniać przesłanki warunkujące uznanie ich za przychody wymienione w przytoczonym powyżej
przepisie. Twierdzenie takie potwierdzać mogą także tezy zawarte w uchwale Naczelnego Sądu
Administracyjnego z 26 kwietnia 2010 r. (sygn. II FPS 10/09) oraz interpretacji ogólnej Ministra
Finansów z 31 maja 2010 r. (sygn. DD2/033/95/KBF/10/403), gdzie wskazuje się, że "przychody
uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów
o podobnym charakterze, stanowią przychody z działalności wykonywanej osobiście, nawet jeżeli tego
rodzaju umowy zawierane są w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności
gospodarczej. Bez znaczenia pozostaje forma prawna w jakiej podatnik prowadzi działalność
gospodarczą. W konsekwencji, również wówczas, kiedy przychody z tych umów osiągane są w związku
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
z działalnością gospodarczą prowadzoną w formie osobowej spółki niemającej osobowości prawnej,
ich źródłem dla wspólnika jest działalność wykonywana osobiście".
Jeśli chodzi o charakter stosunku prawnego łączącego Wnioskodawcę ze Spółką przede wszystkim
należy wziąć pod uwagę brak podporządkowania Zarządzającego Spółce, co mogłoby wyłączyć
samodzielność Wnioskodawcy w ramach realizowanego Kontraktu. O braku podporządkowania
przesądzać będzie przede wszystkim fakt, że:
* organy Spółki nie mogą wydawać Zarządzającemu wiążących poleceń do sposobu realizacji
przedmiotu Umowy;
* zarządzający każdorazowo samodzielnie ustala przedmiot i harmonogram czynności wykonywanych
w celu prawidłowej realizacji przedmiotu Umowy;
* zarządzający jest uprawniony do samodzielnego wskazania i wyznaczania okresów przerwy
świadczeniu usług wynikających z Umowy;
* brak jest określonych typowych ram czasowych (np. w godzinach od - do), w których Zarządzający
miałby świadczyć usługi a miejscem realizacji Umowy będzie nie tylko siedziba Spółki, ale także miejsce
wskazane przez Zarządzającego;
* zarządzający w ramach realizowanego Kontraktu będzie korzystał zarówno z majątku wchodzącego
w skład przedsiębiorstwa Spółki jak i Zarządzającego.
Istotnym elementem z punktu widzenia kwalifikacji Zarządzającego, jako podatnika VAT, może być
także sposób ustalania należnego mu wynagrodzenia. W części wynagrodzenie ustalono jako płatne
ryczałtowo, natomiast w pozostałej części jest ono uzależnione od realizacji określonych wskaźników
finansowych wskazanych na każdy rok w Karcie Celów. Realizacja wskaźników jest w znacznym stopniu
uzależniona od decyzji biznesowych podejmowanych niezależnie, w sposób samodzielny, przez
Zarządzającego. Z uwagi na przyznaną mu samodzielność Spółka obciążyła Zarządzającego ryzykiem
wynikającym z podejmowanych przez niego decyzji. Tym samym jeżeli decyzje Zarządzającego nie
przyniosą zamierzonych skutków, co będzie miało wpływ na osiągane przez Spółkę wskaźniki
finansowe, przyznane mu wynagrodzenie dodatkowe (o ile w ogóle zostanie przyznane) będzie
odpowiednio uwzględniało ten fakt.
Jeżeli chodzi o postanowienia regulujące odpowiedzialność Zarządzającego wobec Spółki oraz osób
trzecich w Kontrakcie została ona określona w sposób szeroki i obciąża Zarządzającego. Strony
uzgodniły bowiem, że Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki oraz wobec osób trzecich
za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Umowy, będące następstwem
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Umowy lub z
przepisów prawa. Dodatkowo przyjęto również, że odpowiedzialność, o której mowa powyżej jest
niezależna od odpowiedzialności Zarządzającego, którą ponosi on z tytułu pełnienia funkcji w Zarządzie
Spółki, określonej przepisami Kodeksu spółek handlowych i innymi przepisami.
Tak określony zakres odpowiedzialności Zarządzającego potwierdza jednoznacznie samodzielny
charakter wykonywanej działalności. Przyjęte zasady odpowiedzialności, typowe dla działalności
gospodarczej, w
pełni
obciążają Zarządzającego ewentualnym
ryzykiem
wynikającym
z
podejmowanych przez niego decyzji, które mogą przyczynić się do powstania szkody w majątku Spółki
bądź osób trzecich.
Reasumując, z uwagi na brak prawnego związania Zarządzającego i Spółki co do warunków realizacji
Kontraktu oraz określona wprost odpowiedzialność Zarządzającego za szkody względem Spółki oraz
osób trzecich należy uznać, że jest on podatnikiem VAT wykonującym samodzielnie działalność
gospodarczą, a tym samym świadczone przez niego usługi, obejmujące przedmiot Kontraktu będą
podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ad. 2
Zgodnie z treścią art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust.
1 pkt 1, rozumie się zobowiązanie do powstrzymywania się od dokonywania czynności lub tolerowania
czynności lub sytuacji.
Powołany przepis wskazuje wyraźnie, iż na gruncie ustawy o VAT czynnością podlegającą
opodatkowaniu będzie nie tylko samo działanie, ale także zaniechanie. W związku z czym, za
świadczenie usług na gruncie ustawy VAT, zdaniem Wnioskodawcy, może być również uznane
powstrzymywanie się przez niego od wykonywania działalności konkurencyjnej. Zarządzający powinien
być uznany za podmiot świadczący usługę, a Spółkę należałoby zaś uznać za korzystającego z takiej
usługi, która dzięki jej nabyciu zabezpiecza swoje interesy po wygaśnięciu (rozwiązaniu) Kontraktu.
Wynagrodzenie (odszkodowanie) uiszczane przez Spółkę na rzecz Zarządzającego w okresach
miesięcznych stanowić będzie w istocie wynagrodzenie za usługę wykonywaną przez niego, jako
podatnika VAT, w ramach samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu Ustawy
o VAT.
Kwalifikacji powyższej nie zmienia również fakt, że na moment wypłaty odszkodowania
Zarządzającemu Kontrakt ulegnie wygaśnięciu lub rozwiązaniu. Istotne jest bowiem, że podstawą
obowiązku świadczenia (polegającego na powstrzymywaniu się od czynności konkurencyjnych) oraz
wypłaty wynagrodzenia będzie Kontrakt w oparciu, o który świadczone będą usługi. Zdaniem
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Wnioskodawcy zarówno wynagrodzenie uzyskiwane z tytułu świadczenia usług zarządzania
(ryczałtowe oraz dodatkowe), jak i wynagrodzenie za powstrzymywanie się od działalności
konkurencyjnej na gruncie podatku VAT powinny być zakwalifikowane tak samo - jako podlegające
opodatkowaniu.
Stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej
Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30 maja 2014 r. nr IBPP2/443-177/14/IK, gdzie
wskazano, że:
"czynność polegająca na powstrzymywaniu się od działalności konkurencyjnej dla Spółki w zamian za
wynagrodzenie ma charakter odpłatny. Zauważyć należy, że z opisu sprawy wynika, iż strony łączy
stosunek prawny, ponadto umowa o zakazie konkurencji została zawarta przez Zarządzającego, jako
podatnika podatku od towarów i usług (a zatem Zarządzający nie korzystał w tym zakresie z wyłączenia
wynikającego z art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług), zaś otrzymane wynagrodzenie za
powstrzymanie się od dokonywania określonych czynności stanowi ekwiwalent za konkretną usługę,
którą w niniejszej sprawie jest powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej wobec Spółki. Z
kolei beneficjentem usługi, z uwagi na uzyskane w ten sposób zobowiązanie (gwarancję)
nieprowadzenia przez Zarządzającego działalności konkurencyjnej jest Spółka. W konsekwencji uznać
należy, że otrzymywane odszkodowanie, związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością
gospodarczą (w ramach bowiem tej działalności została zawarta umowa o zakazie konkurencji), na
podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usług podlegające
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług."
Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy należy przyjąć, że powstrzymując się od wykonywania
działalności konkurencyjnej będzie on świadczył na rzecz Spółki usługę o charakterze odpłatnym,
zdefiniowaną w art. 8 ust. 1ustawy o VAT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej p
rzedstawionegozdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.:
Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem
od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium
kraju.
Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie
się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt
6 ustawy o VAT).
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1,
rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej
niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym
również:
1.
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano
czynności prawnej;
2.
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego
imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde
zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej
osoby), jak i zaniechanie, powstrzymanie się od działania (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy
ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów
i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 tej ustawy.
Należy jednak zaznaczyć, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje
bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w
ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego
beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na
rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można
powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
A zatem, aby powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji mogło zostać
uznane za usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, zobowiązanie to winno być
odpłatne, wynikać ze stosunku zobowiązaniowego, jak również musi istnieć konkretny podmiot będący
bezpośrednim beneficjentem (konsumentem) tego zobowiązania.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Istotnym elementem do tego, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług, oprócz
ustalenia przedmiotu opodatkowania jest również określenie
podmiotu opodatkowania.
Opodatkowanie usług polegających na powstrzymywaniu się czy też na tolerowaniu określonych
stanów rzeczy, powstrzymywaniu się od określonego rodzaju zachowań w ramach tzw. klauzuli
konkurencji (zakazu konkurencji) może mieć miejsce wówczas, jeśli podmiot świadczący taką usługę
jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której
mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców,
w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób
wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające
na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów
zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).
Nie wszystkie jednak czynności wykonywane przez osoby fizyczne traktuje się jako wykonywaną
samodzielnie działalność gospodarczą.
W oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o
której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:
1.
z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 12 ust. 1-6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o
podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.);
2.
(uchylony)
3.
z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o
podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są
związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny
pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków
wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych
czynności wobec osób trzecich.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Na podstawie art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z działalności
wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:
1.
(uchylony)
2.
przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej,
oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki
oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na
podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych;
3.
przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę;
4.
przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami
zagranicznymi;
5.
przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków
społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając
odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7;
6.
przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub
prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza
przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników,
z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z
tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo
samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9;
7.
przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu
zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych;
7a. przychody otrzymywane przez członków Rady Mediów Narodowych;
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
8.
przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane
wyłącznie od:
a.
osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz
jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej,
b.
właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego
imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb
związanych z tą nieruchomością
- z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez
podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9;
9.
przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów
menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów
zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z
wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7.
Z powyższych przepisów wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę
fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają
poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów
wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, które muszą wystąpić łącznie.
Oznacza to, że przychody z tytułu wykonywanych czynności nie tylko winny być wymienione w art. 13
pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lecz także spełnione muszą zostać
pozostałe kryteria przedmiotowe określające m.in. czy działanie usługodawcy odbywa się na
warunkach ryzyka gospodarczego, a tym samym kto ponosi odpowiedzialność za wykonane usługi. Nie
stanowią bowiem samodzielnej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o
podatku od towarów i usług, tylko i wyłącznie te czynności, gdy pomiędzy zlecającym ich wykonanie i
wykonującym zlecone czynności istnieją więzy tworzące stosunek prawny w zakresie warunków
wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych
czynności wobec osób trzecich.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Odnośnie dwóch pierwszych warunków stwierdzić należy, że każdy w zasadzie stosunek prawny o
charakterze odpłatnym istniejący pomiędzy podmiotem zlecającym wykonanie danej czynności a
podmiotem, który daną czynność wykonuje, jest w jakimś sensie określony co do warunków
wykonywania danych czynności oraz wynagrodzenia. Zauważyć natomiast trzeba, że sformułowanie
w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako
odpowiedzialność zleceniodawcy w stosunku do osób trzecich za czynności realizowane przez
zleceniobiorcę w ramach wykonywania zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności
zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza
samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.
Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko
prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona
podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej
pracy wobec osób trzecich.
Nie będzie więc podatnikiem w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług osoba, która w
ramach podpisanej umowy, tworzyć będzie ze zlecającym więzi analogiczne ze stosunkiem pracy, nie
ponosząc tym samym ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywanymi czynnościami.
Tylko spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania poprzez zawarcie więzi prawnej
między zleceniodawcą a zleceniobiorcą co do warunków wykonywania zleconych czynności,
wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich,
pozwala jednocześnie wyłączyć wykonywane czynności z opodatkowania podatkiem od towarów i
usług.
Przedmiotowe zagadnienie było również przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla przeciwko Recaudadores de
Tributos de las Zonas primera y segunda, C-235/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko
Królestwu Niderlandów). TSUE w ww. orzeczeniach wskazał, że za samodzielną nie będzie mogła być
uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji
wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka
ekonomicznego po stronie usługodawcy, a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec
osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością. Zatem wyłączone z
opodatkowania VAT są stosunki, które pod względem warunków wykonywania czynności,
wynagrodzenia oraz odpowiedzialności zlecającego tożsame są ze stosunkiem pracy. Chodzi tutaj w
szczególności o element podporządkowania zlecającemu, który jest charakterystyczny dla stosunku
pracy.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
W okolicznościach sprawy, której dotyczy złożony wniosek, wskazany opis sprawy, w kontekście
powołanych przepisów prawa, pozwala na uznanie, że w ramach zawartej Umowy nie występuje
stosunek prawny taki jak pomiędzy pracodawcą a pracownikiem w przypadku zawarcia umowy o
pracę.
Wskazać należy, że - jak wynika z wniosku - Wnioskodawca wykonuje swoje obowiązki wynikające z
umowy - kontraktu menedżerskiego osobiście, nie może zlecić ich wykonywania osobie trzeciej.
Ponadto Walne Zgromadzenie lub Rada Nadzorcza Spółki nie mogą wydawać Wnioskodawcy wiążących
poleceń dotyczących realizacji przedmiotu Umowy, a Wnioskodawca każdorazowo samodzielnie ustala
przedmiot i harmonogram czynności wykonywanych w celu prawidłowej realizacji przedmiotu
Kontraktu.
Z umowy wynika ponadto, że miejscem wykonywania czynności związanych z zarzadzaniem Spółką jest
siedziba Spółki oraz inne wybrane przez Wnioskodawcę miejsca, jeżeli jest to potrzebne dla
skutecznego zarządzania.
A zatem z powyższego wynika, że Wnioskodawca dysponuje niezależnością i samodzielnością w
działaniu, które pozwalają na uznanie, że jest on profesjonalnym podmiotem prowadzącym działalność
gospodarczą. Z Umowy nie wynika kierownictwo i nadzór Spółki nad Wnioskodawcą.
Zauważyć też należy, że sformułowanie powołanego art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów
i usług odnoszące się do odpowiedzialności, należy rozumieć jako odpowiedzialność zleceniodawcy, w
stosunku do osób trzecich, za czynności realizowane przez zleceniobiorcę w ramach wykonywania
zlecenia. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego
wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności
zleceniobiorcy. Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi
ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z
grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt
wykonywanej pracy wobec osób trzecich.
O wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług można zatem mówić w przypadku, gdy
zleceniobiorcę będą łączyć ze zleceniodawcą więzi analogiczne jak w przypadku stosunku pracy, jako
że nie będzie on ponosił ryzyka ekonomicznego w związku z wykonywaniem czynności, będących
przedmiotem wskazanych umów, a odpowiedzialność za te czynności w stosunku do osób trzecich
będzie bezwzględnie ponosił zlecający. Oznacza to, że z treści zawartych umów wynikać powinno
zobowiązanie, które w swej istocie nakłada na zlecającego odpowiedzialność, zamiast na
zleceniobiorcę, podobnie jak ma to miejsce w przypadku stosunku pracy.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Jak wynika z wniosku "Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność wobec Spółki oraz wobec osób trzecich
za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przedmiotu Umowy, będące następstwem niewykonania
lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z umowy lub z przepisów
prawa", a zatem Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za wykonywane przez siebie usługi również
względem innych podmiotów niż sama Spółka. Wraz z zawarciem umowy Wnioskodawca wykonał
zobowiązanie polegające na zawarciu na swój koszt umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej
osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie usług zarządzania.
Z powyższego wynika zatem, że warunek odpowiedzialności za wykonanie czynności w ramach umowy
kontrakt menedżerski, który decyduje o uznaniu czynności za wykonywaną samodzielnie działalność
gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy o podatku od towarów i usług,
jest spełniony.
W rezultacie, odpowiedzialność Wnioskodawcy została ukształtowana w sposób odmienny niż
odpowiedzialność pracownika za szkody wyrządzone w ramach wykonywania obowiązków
pracowniczych.
W miejscu tym należy podnieść, że art. 3 ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagrodzeniu osób
kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2099), wyraźnie
przewiduje ponoszenie przez osobę zarządzającą jednostką organizacyjną (w tym spółką kapitałową)
odpowiedzialności na zasadach odmiennych od zasad wynikających ze stosunku pracy. Zgodnie z ust.
2 ww. regulacji, przepisów tej ustawy nie stosuje się do członka zarządu świadczącego usługi w zakresie
zarządzania w ramach prowadzonej przez tego członka zarządu działalności gospodarczej, jeżeli
ustanowi on "zabezpieczenie osobowe lub rzeczowe ewentualnych roszczeń powstałych z tytułu
niewykonania lub nienależytego wykonania umowy albo na własny koszt ubezpieczy się lub ubezpieczy
osobę wskazaną do pełnienia funkcji członka zarządu od odpowiedzialności cywilnej powstałej w
związku z zarządzaniem".
W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca ponosi zatem odpowiedzialność za wykonywane przez
siebie usługi również względem innych podmiotów aniżeli sama Spółka oraz ponosi w tym zakresie
ryzyko gospodarcze, ekonomiczne wynikające z odpowiedzialności za czynności realizowane w ramach
wykonywania umowy. Ryzyko ekonomiczne znajduje odzwierciedlenie w konstrukcji wynagrodzenia,
jakie przewidziano w umowie. Jest ono bowiem w dużej mierze uzależnione od wyników osiąganych
przez Wnioskodawcę. Wnioskodawcy przysługuje miesięczne wynagrodzenie ryczałtowe. Niezależnie
od wynagrodzenia ryczałtowego Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie dodatkowe, należne w
razie zrealizowania przez Wnioskodawcę zadań określonych każdorazowo w Karcie Celów. Dodatkowe
wynagrodzenie jest uzależnione od realizacji określonych wskaźników finansowych wskazanych za
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
każdy rok w Karcie Celów. Realizacja wskaźników jest w znacznym stopniu uzależniona od decyzji
biznesowych podejmowanych niezależnie, w sposób samodzielny, przez Zarządzającego. Z uwagi na
przyznaną Zarządzającemu samodzielność Spółka obciąża go ryzykiem wynikającym z podejmowanych
przez niego decyzji. Tym samym jeżeli decyzje Zarządzającego nie przynoszą zamierzonych skutków, co
będzie miało wpływ na osiągnięte przez Spółkę wskaźniki finansowe, przyznane mu wynagrodzenie
dodatkowe (o ile w ogóle zostanie przyznane) będzie odpowiednio uwzględniało ten fakt. Zatem
Wnioskodawca ma wpływ na wysokość uzyskiwanego wynagrodzenia za świadczone usługi w zakresie
umowy - kontrakt menedżerski. Jak wskazano powyżej wynagrodzenie dodatkowe uzależnione jest od
osiągnięcia przez Wnioskodawcę określonych celów (a zatem wyników jego działań realizowanych w
ramach umowy).
Powołując się na opinię wydaną przez Rzecznika Generalnego M. G. Tesauro z dnia 4 czerwca 1991 r.
do sprawy C-202/90 należy wskazać, że stosunek zlecającego ze zleceniobiorcą należy również badać
w sposób pozwalający na ustalenie, czy i w jakim zakresie menedżer może swobodnie organizować
swoją działalność, w szczególności przy doborze współpracowników bądź ustalaniu godzin pracy.
Jak już wskazano wyżej w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca samodzielnie ustala przedmiot i
harmonogram czynności wykonywanych w celu prawidłowej realizacji przedmiotu umowy.
Postanowienia Umowy nie wyłączają bowiem możliwości korzystania przez Wnioskodawcę na własny
koszt i ryzyko z usług zatrudnionych osób. Wnioskodawca ponosi jednakże odpowiedzialność za
działania lub zaniechania tych osób. Ponadto, przy wykonywaniu usług zarządzania Wnioskodawca
korzysta z postawionego do jego dyspozycji przez Spółkę komputera i telefonu komórkowego.
Postanowienia przedmiotowej umowy kontraktu menedżerskiego, w zakresie ustalonych warunków
współpracy nie pozostawiają wątpliwości, że nie jest to stosunek, który ma cechy stosunku pracy, co
uniemożliwia zastosowanie wyłączenia z VAT do przedmiotowej umowy.
Konkludując, zważywszy na wskazane powyżej aspekty prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności
gospodarczej, w ramach której zawarł on ze Spółką umowę kontrakt menedżerski, przewidującą
zarówno brak podporządkowania wobec Spółki, jak i ponoszenie pełnej odpowiedzialności za
podejmowane przez siebie działania, należy skonstatować, że stosunek prawny łączący Wnioskodawcę
ze Spółką nie nosi cech właściwych zarówno stosunkowi pracy, jak i stosunkowi do niego zbliżonemu.
W świetle powyższej argumentacji na gruncie przedstawionych okoliczności sprawy świadczone przez
Wnioskodawcę usługi zarządzania w ramach zawartej umowy kontrakt menedżerski należy uznać za
wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu powołanego wyżej art. 15 ust.
1 i 2 ustawy o VAT. Jak bowiem wykazano Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za wykonanie
czynności w ramach ww. umowy wobec osób trzecich a w konstrukcji wynagrodzenia, które w dużej
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
mierze uzależnione jest od wyników osiąganych przez Wnioskodawcę, odzwierciedlenie znajduje
ryzyko ekonomiczne wiążące się z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Zatem czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na podstawie umowy kontrakt menedżerski
należy uznać za odpłatne świadczenie usług wykonywane w ramach samodzielnej działalności
gospodarczej, a w konsekwencji czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT na
podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Z opisu sprawy wynika też, że Zarządzający zobowiązał się, iż po wygaśnięciu lub rozwiązaniu Umowy
z jakichkolwiek przyczyn, nie będzie prowadził działalności konkurencyjnej wobec Spółki, na terytorium
Polski lub poza jej granicami w ramach Unii Europejskiej, a w szczególności nie będzie np. wykonywać
pracy lub świadczyć usług na rzecz innych podmiotów na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia,
kontraktu menedżerskiego lub na podstawie innego stosunku prawnego, jeżeli podmioty te prowadzą
działalność konkurencyjną wobec Spółki. Zakaz ten obowiązuje zasadniczo przez okres 6 miesięcy. Z
tytułu
przestrzegania
zakazu
konkurencji
Zarządzającemu
przysługuje
wynagrodzenie
(odszkodowanie). Wynagrodzenie przysługujące Zarządzającemu przysługuje wynagrodzenie.
Wynagrodzenie wypłacane będzie przez 6 miesięcy po rozwiązaniu lub wygaśnięciu Umowy, w
miesięcznych ratach.
W związku z powyższym należy zauważyć, że czynność polegająca na powstrzymaniu się od działalności
konkurencyjnej dla Spółki w zamian za wynagrodzenie ma charakter odpłatny. Otrzymane
wynagrodzenie za powstrzymanie się od dokonywania określonych czynności stanowi ekwiwalent za
konkretną usługę, którą w niniejszej sprawie jest powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej
wobec Spółki. Z kolei beneficjentem usługi, z uwagi na uzyskane w ten sposób zobowiązanie
(gwarancję) nieprowadzenia przez Zarządzającego działalności konkurencyjnej jest Spółka, na rzecz
której Wnioskodawca wykonywał umowę zarządzania. W konsekwencji uznać należy, że otrzymywane
wynagrodzenie, związane z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą (w ramach
bowiem tej działalności została zawarta umowa o zakazie konkurencji), na podstawie art. 8 ust.
1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usług podlegające opodatkowaniu
podatkiem od towarów i usług.
Zatem świadczone przez Wnioskodawcę, w oparciu o umowę, usługi polegające na powstrzymywaniu
się od prowadzenia działalności konkurencyjnej należy uznać za odpłatne świadczenie usług w
rozumieniu ustawy o podatku VAT, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie obu ww. pytań jest prawidłowe.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego
obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany
któregokolwiek z elementów zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.
Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, przepisów
art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do
otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we
wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z
wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług,
tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych
ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych,
których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa
podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim
wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący
dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 §
3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst
jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 z późn. zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od
dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie
udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania
(art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie zgodnie z art. 57a skarga na pisemną interpretację przepisów
prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania
opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania,
dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa
materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi
(art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej
w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.
Źródło: Strona internetowa Ministerstwa Finansów (Źródło: http://sip.mf.gov.pl/)